Prof. nadzw. dr hab. Bogusława Bednarczyk
Słowo od Rektora Profesor Bogusława Bednarczyk należy do grona osób znających jak mało kto problematykę mniejszości narodowych i ochrony prawa człowieka. Co więcej problematyka ta Ją fascynuje. Bada ją zarówno w aspekcie prawnym, jak i politologicznym, łącząc doskonale obie metody poznawcze i ukazując wszelkie złożoności tego tak niezmiernie aktualnego we współczesnym świecie zjawiska. Bogusława Bednarczyk po ukończeniu szkoły średniej rozpoczęła studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na czwartym roku zdecydowała się wziąć urlop dziekański i wyjechać na dwa lata do Anglii, gdzie w Londynie pracowała i uczyła się języka. Nabyta wówczas świetna znajomość angielskiego pozwoliła Jej rozwijać w przyszłości liczne zagraniczne kontakty naukowe i uczestniczyć aktywnie w konferencjach międzynarodowych. Pobyt w Anglii wykorzystała także znakomicie, m.in. podejmując jednosemestralne studia w prestiżowej London School of Economics. Po ukończeniu studiów prawniczych w 1969 roku, kiedy obroniła pracę magisterską z prawa międzynarodowego publicznego, została zatrudniona (1970) w Instytucie Nauk Politycznych, usytuowanym w tym czasie na Wydziale Prawa i Administracji UJ. Otrzymała etat asystencki w znakomitej Katedrze Historii Doktryn Politycznych i Prawnych, kierowanej po tragicznej śmierci Profesora Konstantego Grzybowskiego przez jego wybitnego następcę Profesora Marka Sobolewskiego. Pod jego kierunkiem napisała, a następnie obroniła w 1977 roku rozprawę doktorską zatytułowaną Roberta Seeleya koncepcje imperialne na tle XIX-wiecznych brytyjskich doktryn imperialnych. Zaraz po studiach odbyła również aplikację sędziowską zakończoną egzaminem sędziowskim. W 1979 roku Bogusława Bednarczyk otrzymała roczne stypendium naukowe w słynnym Bologna Center Johns Hopkins University we Włoszech. Jej zainteresowania naukowe kierowały się wówczas ku problematyce współczesnej myśli politycznej, w szczególności popularnej wówczas doktryny eurokomunizmu. Późniejsze studia, a w szczególności badania związane z przygotowywaną rozprawą habilitacyjną wytyczyły nowy kierunek badawczy. Stała się nim doktryna polityczna brytyjskiej lewicy i Partii Pracy. Temat ten wymagał pogłębionych studiów opartych na zbiorach bibliotecznych i archiwach brytyjskich. Umożliwiły Jej to dwa staże naukowe w Anglii w 1988 roku odbyte w London School of Slavonic and East European Studies oraz w Keynes
Słowo od Rektora 10 College University w Canterbury. Na podstawie zgromadzonych wówczas materiałów powstała rozprawa poświęcona historii labouryzmu: Labour Party: od tradeunionizmu do wilsonizmu, która stanowiła przedmiot kolokwium habilitacyjnego odbytego na Wydziale Prawa i Administracji UJ w listopadzie 1995 roku. Profesor Bednarczyk prowadziła liczne wykłady na wielu znanych uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych, w Austrii, w Niemczech i na Tajwanie. W 1994 roku otrzymała prestiżowe stypendium NATO Defense College w Rzymie. Plonem tego pobytu była opublikowana we Włoszech monografia Nationalism, Ethnic Minorities and Human Rights In Post-Cold War Central and Eastern Europe. Kontynuowała swoje zainteresowania badawcze podczas kolejnego stypendium, tym razem z Instytutu Badań Naukowych NATO w Brukseli. Dwuletni pobyt naukowy zaowocował kolejną monografią Preventing Ethnic Conflicts and Protecting Minority Rights in Democratic System: Options and Implications. Uczestniczyła także w kilkudziesięciu konferencjach naukowych krajowych i zagranicznych, a Jej międzynarodowe kontakty umożliwiły wymianę studencką między Uniwersytetem Jagiellońskim a uniwersytetami amerykańskimi, której rezultatem były wspólne projekty badawcze poświęcone ochronie praw mniejszości narodowych. Z chwilą utworzenia Krakowskiej Szkoły Wyższej, obecnie Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Profesor Bogusława Bednarczyk związała się z naszą uczelnią, by służyć jej swoją wiedzą i wsparciem. Współtworzyła Wydział Stosunków Międzynarodowych i w 2002 roku została jego dziekanem. Przyczyniła się do jego dynamicznego rozwoju, a Jej zaangażowanie i zdolności organizacyjne spowodowały, że w szybkim czasie stał się najliczniejszym Wydziałem. To właśnie na tym Wydziale uczelnia uzyskała pierwsze uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora, co pozwoliło naszej szkole przekształcić się w uczelnię akademicką. Profesor Bednarczyk obok pracy organizacyjnej prowadzi ożywioną działalność naukową i dydaktyczną. Opublikowała kilkadziesiąt prac naukowych, wydanych w większości w języku angielskim w wielu ośrodkach zagranicznych. Wypromowała czterech doktorów, aktywnie uczestniczy w międzynarodowym życiu naukowym. Jest przy tym osobą pełną pogody życia, pasji wśród których jedną z najważniejszych jest narciarstwo, zarazem konsekwentną i odpowiedzialną. Szanowna Pani Profesor, Droga Bogusiu, Krakowska Akademia zawdzięcza Ci wiele. Dzięki osobowościom Twojej miary nasza uczelnia rozwija się prężnie i dynamicznie. To wielka radość i zaszczyt móc przyczynić się wydania księgi jubileuszowej, do której teksty nadesłało liczne grono Twoich Przyjaciół, Uczniów i Współpracowników. Przed Tobą kolejne jubileusze, które będziemy wspólnie świętować, dlatego życzę Ci przede wszystkim dużo zdrowia i wytrwałości. Wiem, że pozostaniesz jak zawsze oddana pracy naukowej i swoim studentom, którym potrafisz przekazać swój zapał, wiedzę i optymizm. Żyj nam sto lat! Prof. dr hab. Jerzy Malec Rektor Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
List gratulacyjny od przyjaciela Jest zaszczytem i przyjemnością kierowanie słów gratulacji do osoby, którą zna się od lat w całej doskonałości cech jej charakteru i osiągnięć akademickich. Odbiera dziś księgę jej dedykowaną oraz zasłużone hołdy. Przyłączam się do nich, zasłużyła bowiem na nie swą aktywnością, dokonaniami i pasją. Profesor Bogusława Bednarczyk to właśnie osoba z pasją, która w akademickiej części swojego życia nie wahała się podejmować nowych wątków badawczych, korzystając z dorobku światowej literatury, odbywając wizyty w ważnych centrach naukowych, gdzie stawała się ambasadorem polskiej nauki, a wreszcie podjęła trud kierowania młodych badaczy ku nowym polom poszukiwań. Podpowiedziała im studia nad kwestiami doktrynalnymi, międzynarodowymi, poświęcone prawom człowieka czy zagadnieniom amerykanistycznym. Jest w niej także pasja organizatorska, z której skorzystała przede wszystkim, co stwierdzam z pewną zazdrością, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, powierzając jej funkcję Dziekana Wydziału Stosunków Międzynarodowych. Dynamiczny rozwój tej szkoły to także jej sukces. Profesor Bednarczyk znam od początku jej pobytu na Uniwersytecie Jagiellońskim. Piękna, dynamiczna osoba z wyrazistymi emocjami, twórczymi pomysłami była i jest dla wielu z nas tym, czym chciałoby się, żeby było wielu uczonych. Bycie uczonym to bowiem nie zamknięcie się w egoizmie własnych poszukiwań, ale zdolność do nakłonienia innych do działania na rzecz akademickiej wspólnoty i świata ją otaczającego. Te cechy ma bohaterka tomu. Niech czytający teksty tu publikowane wiedzą, że pisane były z sympatii, uznania i z podziękowaniem za to, co wniosła w nasz świat i czego nadal od niej oczekujemy. Profesor Andrzej Mania Prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego Kraków, 2 maja 2010 roku
Glosa do portretu Bogusława Bednarczyk urodziła się w Nowym Wiśniczu, w domu, w którym wraz ze starszą, nieżyjącą już siostrą Mają, wychowywane były w atmosferze szacunku do pracy oraz przeświadczeniu, że zdobycie wykształcenia jest najlepszą drogą do osiągnięcia życiowego sukcesu. Wydaje się, że te wyniesione z domu rodzinnego zasady skutecznie Ją zahartowały i pozwoliły później na podejmowanie niejednokrotnie bardzo trudnych wyzwań. Przykładem takiego wyzwania, a także dowodem sporej odwagi była decyzja młodziutkiej wówczas studentki czwartego roku Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego o przerwaniu studiów i wyjeździe do Londynu, do pracy i przede wszystkim po naukę języka. Dzisiaj taki scenariusz mieści się wręcz w typowym dla współczesnej młodzieży życiowym programie, ale w połowie lat sześćdziesiątych był z pewnością czymś wyjątkowym, świadczącym o dużej odwadze i determinacji. Ponaddwuletni pobyt w Anglii wykorzystała znakomicie. Zdobyła tam nie tylko doświadczenie życiowe, ale przede wszystkim doskonałą znajomość języka angielskiego potwierdzoną certyfikatem Proficiency in English. Pobyt w Anglii, odbyte tam kursy językowe oraz jednosemestralne studia w prestiżowej London School of Economics doskonale wyposażyły Ją na dalsze życie zawodowe. Dały nie tylko łatwość komunikowania się i uczestniczenia w międzynarodowych konferencjach i seminariach, ale przede wszystkim otworzyły okno na świat, w którym odtąd poruszała się całkowicie swobodnie, wszędzie zyskując sympatię i uznanie. Z Instytutem Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego jest związana od 1969 roku. Zatrudniona została w Katedrze Historii Doktryn Politycznych i Prawnych, kierowanej wówczas przez profesora Marka Sobolewskiego, pod którego wyjątkową opieką naukową przygotowała i w 1977 roku obroniła pracę doktorską poświęconą koncepcjom imperialnym Roberta Seeleya. Równocześnie odbywała pozaetatową aplikację sędziowską, zakończoną zdanym w 1971 roku z wysoką oceną egzaminem sędziowskim. Wyniesiona z pobytu w Anglii świetna znajomość języka angielskiego, a także odwaga w podejmowaniu kolejnych wyzwań sprawiły, że wkrótce po obronie doktoratu Bogusia, zostawiając pod opieką męża i siostry siedmioletnią zaledwie córeczkę, wyjechała na roczne stypendium naukowe do Bologna Center Johns Hopkins University. W tym czasie przedmiotem Jej zainteresowań
Barbara Stoczewska 14 naukowych stały się zagadnienia współczesnej myśli politycznej, a zwłaszcza doktryny eurokomunizmu. Ten profil naukowy uległ zmianie w połowie lat osiemdziesiątych, kiedy w związku z przygotowywaniem rozprawy habilitacyjnej zajęła się doktryną polityczną brytyjskiej lewicy i Labour Party. Dwukrotny wyjazd na staż do Anglii w 1988 roku (London School of Slavonic and East European Studies i Keynes College Uniwersytet w Canterbury) umożliwił Jej zebranie materiałów naukowych niezbędnych do pracy habilitacyjnej poświęconej historii labouryzmu, na podstawie której w listopadzie 1995 roku uzyskała tytuł doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Lata dziewięćdziesiąte i późniejsze wypełniły Jej liczne wyjazdy zagraniczne na dłuższe bądź krótsze pobyty stypendialne, zaproszenia do udziału w konferencjach oraz wygłaszania serii wykładów. Trudno wymienić wszystkie te wyjazdy. Warto jednak wskazać na te choćby najważniejsze. Dwukrotny pobyt w Stanach Zjednoczonych (1993 i 1996) w Southern Connecticut State University w New Haven, a także kontakty z amerykańskimi ośrodkami akademickimi w Oklahomie, Karolinie Południowej, Waszyngtonie i Chicago pozwoliły Jej na kolejną zmianę obszaru zainteresowań naukowych, którym zresztą pozostała wierna do dziś problemom mniejszości narodowych i prawom człowieka. Takim też zagadnieniom poświęcone były wykłady, wygłaszane na zaproszenie licznych ośrodków naukowych w Europie, między innymi w: Strobl, Salzburgu i Wiedniu w Austrii, Kilonii w Niemczech, Utrechcie w Holandii, a także w Taipei na Tajwanie. Szczególnie ważne było stypendium Instytutu Badań Naukowych NATO w Brukseli. W jego ramach podczas kilkumiesięcznego pobytu w Rzymie przygotowała obszerną publikację w języku angielskim pt: Preventing Ethnic Conflicts and Protecting Minority Rights in Democratic System. Options and Implications. Jej międzynarodowe, a zwłaszcza amerykańskie kontakty przyczyniły się do nawiązania w połowie lat dziewięćdziesiątych współpracy i wymiany studenckiej między Uniwersytetem Jagiellońskim a uczelniami amerykańskimi: Uniwersytetem w Buffalo oraz Wisconsin-Stevens Point. W ramach tej współpracy studenci z Buffalo i Krakowa opracowali 10 projektów badawczych o ochronie praw mniejszości narodowych. Prace w języku angielskim studenci przygotowywali pod kierunkiem profesor Bednarczyk oraz profesor Isabel Marcus z Uniwersytetu w Buffalo. Najlepsze prace zostały opublikowane w Buffalo Law Review. Z Krakowską Akademią im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego profesor Bogusława Bednarczyk związana jest od początku jej istnienia. Od 2002 roku pełni funkcję dziekana Wydziału Stosunków Międzynarodowych tej Uczelni. Niewątpliwe zdolności organizacyjne oraz charakteryzująca Ją pasja spowodowały, że Wydział pod Jej kierownictwem rozwijał się niezwykle dynamicznie. Początkowo studia na Wydziale prowadzone były w ramach takich specjalności jak: amerykanistyka, integracja europejska i handel zagraniczny. Stopniowo oferta edukacyjna poszerzała się o kolejne specjalności: turystykę międzynarodowę, studia wschodnie, współczesną dyplomację oraz prowadzone w języku angielskim International Business. Kierowanie najliczniejszym w Uczelni wydziałem (w roku akademickim 2003/2004 na pierwszy rok studiów
Glosa do portretu 15 zaocznych zostało przyjętych blisko 2300 osób, na studia dzienne ponad 500) wymagało od dziekan Bednarczyk ogromnego zaangażowania, umiejętności zarządzania licznym zespołem pracowników administracji oraz kadrą wykładowców. Dodatkowo w 2007 roku Wydział otrzymał uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Wiązało się to z zorganizowaniem cieszących się dużym powodzeniem seminariów doktorskich. Dzisiaj pod opieką kilkunastu doświadczonych pracowników naukowych pracuje grupa 25 seminarzystów. Prowadząc od wielu lat aktywną działalność organizacyjną, Profesor Bednarczyk nie zaniedbywała pracy naukowej. Dbała o kontakt z międzynarodowym środowiskiem naukowym, wyjeżdżała na zagraniczne konferencje, spośród których na szczególne odnotowanie zasługuje Jej udział w prestiżowym Oxford Round Table. Promowała kolejnych doktorów. Publikowała. Poświęcony Profesor Bogusławie Bednarczyk tom nosi tytuł Wartości polityczne. Jest na tyle pojemny, by pomieścić różnorodność problemów podejmowanych w tekstach, jakie zostały Jej zadedykowane przez grono przyjaciół, współpracowników i uczniów. Wśród wartości odnoszących się do polityki wskazać można na te zawsze kardynalne, takie chociażby jak demokracja, sprawiedliwość społeczna, równość, wolność, prawa człowieka. Wiele tych wartości znalazło swoje odzwierciedlenie w tekstach zamieszczonych w niniejszym tomie. Jego autorzy podjęli bowiem kwestie odnoszące się wieloaspektowo do polityki i pośrednio do wartości z nią związanych. Autorzy tomu świadomi zainteresowań Jubilatki problematyką praw człowieka, część tekstów poświęcili tym właśnie zagadnieniom, które w tak istotny sposób wpisują się skomplikowany obraz współczesnej rzeczywistości. O wadze podstawowych praw i wolności człowieka świadczy nie tylko ożywiona dyskusja naukowa, jaka toczy się wokół nich, ale też szereg konkretnych inicjatyw politycznych o znaczeniu praktycznym, mających na celu przeciwdziałanie łamaniu tych praw. W prezentowanym tomie znalazły się zatem teksty poruszające między innymi kwestię respektowania praw człowieka w świetle polityki wizowej, ochronę tych praw w systemach politycznych prezydenckim i semiprezydenckim, sądowe przeciwdziałanie dyskryminacji, a także kontrowersyjny problem zachowania suwerenności państwa w związku z działalnością Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a także wpływu na polskie prawo orzecznictwa tego organu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Ponadto znalazły się tu także teksty odnoszące się do innych wartości politycznych, związanych mniej lub bardziej z szerokim obszarem praw człowieka. Czytelnik może zatem zapoznać się z problematyką respektowania praw mniejszości narodowych i statusem jednostki oraz zakresem jej wolności w społeczeństwach multikulturalnych, kwestią prawa do wypowiedzi audiowizualnej na przykładzie Szwecji i Stanów Zjednoczonych, a także prawem do swobodnego wyboru przez człowieka jego miejsca zamieszkania w świetle układów o repatriacji między Polską
Barbara Stoczewska 16 a Rosją w szerokiej perspektywie historycznej. Część tekstów odnosi się do bogatej problematyki stosunków międzynarodowych, miedzy innymi do takich zagadnień jak wyobrażenia zbiorowe w stosunkach międzynarodowych i rola oraz status Departamentu Stanu i Foreign Service w latach drugiej wojny światowej. Zapewne teksty zaprezentowane w tomie poświęconym Profesor Bogusławie Bednarczyk nie wyczerpują nawet części bogatego obszaru zagadnień stanowiących przedmiot Jej wieloletnich zainteresowań badawczych. Ten jubileusz nie wieńczy przecież kariery naukowej Bogusi. Jesteśmy przekonani, że dla prezentacji Jej dalszych dokonań znajdą się jeszcze liczne okazje. Na zakończenie kilka słów osobistej refleksji. Bogusława Bednarczyk, której dedykowany jest niniejszy tom, to dla jego redaktorów nie tylko profesor Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego, uczona, znakomity dydaktyk i wychowawca grona doktorów politologii, ale także bliska koleżanka i przyjaciółka. Poznaliśmy się przed wielu laty w Instytucie Nauk Politycznych, który funkcjonował wówczas w ramach Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, którego również jesteśmy absolwentami. Od początku pracy w Uniwersytecie nasze zainteresowania naukowe koncentrowały się wokół problematyki historii doktryn politycznych i prawnych. Stąd też bardzo szybko staliśmy się uczestnikami wspólnego seminarium prowadzonego przez znakomitych profesorów Marka Sobolewskiego i Marka Waldenberga. Pod ich wyjątkową opieką naukową pisaliśmy swoje dysertacje doktorskie. Bogusię i Jacka połączyła osoba wspólnego promotora Marka Sobolewskiego. A był to przecież uczony wielkiego formatu, obejmujący swą twórczością kilka dyscyplin nie tylko historię doktryn politycznych i prawnych, ale też zagadnienia ustrojowe, konstytucjonalne oraz problematykę partii politycznych. Profesor Sobolewski był też niezwykłym wychowawcą młodej kadry. Charakteryzował go pełen szacunku i delikatności stosunek do młodszych kolegów, przy równoczesnej surowości w ocenie ich dokonań badawczych 1. Słynął z rzadko spotykanej zdolności do jasnego i klarownego konstruowania prac naukowych, ale też wypowiedzi w trakcie seminariów i wykładów. Wszyscy jego uczniowie, a niewątpliwie pozostawił po sobie niewielką, ale chyba nie najgorszą szkołę 2, starali się kontynuować jego nienaganny i logiczny styl. Z Bogusią łączy mnie ponadto od wielu lat wspólna pasja narciarstwo. Przez ponad trzydzieści lat przejechałyśmy na nartach wiele tysięcy kilometrów, przechodząc od cierniowej drogi Kasprowego Wierchu, aż po luksus szusowania w Alpach i Dolomitach. Dla nas obu sport, a zwłaszcza narciarstwo było swoistym sposobem na życie. Zwłaszcza celowała w tym Bogusia, zawsze uparta, konsekwentna, nie uznająca żadnej ulgowej taryfy, mobilizująca do wysiłku. Dzisiaj 1 Por. M. Jaskólski, Wstęp [do:] M. Sobolewski, Pisma nieznane i rozproszone, red. K. Chojnicka, M. Jaskólski, Kraków 2003, s. 8. 2 Cyt. za: J. M. Majchrowski, Marek Feliks Sobolewski (1925 1983), [w:] Złota księga Wydziału Prawa i Administracji, red. J. Stelmach, W. Uruszczak, Kraków 2000, s. 471.
Glosa do portretu 17 swoje zamiłowanie do nart stara się przekazać czteroletniej wnuczce Kai i robi to, tak jak wszystko w życiu z pasją i oddaniem. O dotychczasowym życiu zawodowym Jubilatki można powiedzieć, że było i z pewnością nadal będzie! niezwykle aktywne i ciekawe, obfitujące w liczne doświadczenia. Podobnie w kontaktach przyjacielskich potrafi być niezawodna i ofiarna. Ad multos annos, droga Jubilatko! Barbara Stoczewska
Bibliografia prac Profesor Bogusławy Bednarczyk 1978 1. Ideologia i polityka współczesnego antykomunizmu, Zeszyty Naukowe COM SNP (Warszawa), z. 2, s. 70 85. 1979 2. Wpływ konferencji imperialnych na kształtowanie się doktryny federacji imperialnej w ramach Imperium Brytyjskiego, Studia Historyczne, R. XXII, z. 2, s. 12 32. 1981 3. John Robert Seeley twórca brytyjskiej doktryny imperialnej końca XIX wieku, Zeszyty Naukowe UJ. Prace z Nauk Politycznych, R. DCCCXIX, z. 28, s. 25 35. 4. Rozważania nad brytyjską myślą imperialną XIX wieku, Studia Historyczne, R. XXIV, t. 1081, z. 1, s. 3 16. 5. Organizational Models of Southern European Communist Parties; a Preliminary Approach, Research Institute Papers (The Johns Hopkins University, Bologna University Center), nr 30, s. 25 37. 1984 6. Idee rad i komisji fabrycznych w myśli rewolucyjnej Antonio Gramsciego, Historyka, t. XIV, s. 87 101. 1985 7. Rozważania nad Włoską Partią Komunistyczną jako historycznym następcą myśli Antonio Gramsciego, Zeszyty Naukowe UJ, nr DCCLXXVI, z. 25, s. 7 27. 1987 8. Kompromis historyczny włoska partia Komunistyczna w latach 70., Zeszyty Naukowe UJ, nr DCCCXXXIX, z. 31, s. 23 39.
Bibliografia prac Profesor Bogusławy Bednarczyk 20 1989 9. Raymond Williams, Gramscianism : The Concept of Hegemony, Zeszyty Naukowe UJ, nr CMXXIII, z. 35, s. 23 38. 1991 10. John Robert Seeley historyk brytyjskiej myśli imperialnej drugiej połowy XIX wieku, [w:] Idee Państwo Prawo. Praca poświęcona pamięci prof. dr hab. Marka Sobolewskiego, Zeszyty Naukowe UJ, nr DCCCXIX, z. 28, s. 25 36. 1992 11. National Conflicts in the Second Republic and some Suggestions of their Solution, [w:] Zwischen den Zeiten, red. P. Gerlich, K. Glass, Verband der Wissenschaftlichen Gesellschaften Osterreichs (VWGO), Wiedeń, s. 115 129. 1993 12. Liberalism and the Rise of Fascism in Italy, Zeszyty Naukowe UJ, nr MXCIV, z. 49, s. 19 30. 13. Brytyjski spór o sens socjalizmu, Myśl Socjaldemokratyczna. Kwartalnik Teoretyczno- -Programowy, z. 1, s. 76 85. 14. Liberalism: Rights and Justice and their Application in Eastern Europe Democracies, [w:] Wege aus der Krise, red. P. Gerlich, Bohlau Verlag, Wiedeń, s. 98 108. 15. [recenzja] M. Waldenberg, Kwestie Narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992, The Polish Review (New York), t. XXXVIII, nr 4, s. 500 502. 1994 16. Nationalism, Ethnic Minorities and Human Rights in Post-Cold War Central and Eastern Europe, [w:] NATO Defence College, Occasional Paper nr 2. 17. Dilemmas of the Transition Period: the Place for the Ethnic Minorities within the New states emerging from the Communist Past, [w:] Bewaltigen oder Bewahren; Dilemmas des mitteleuropaischen Wandels, red. P. Gerlich, K. Glass, Osterreichische Gesellschaft fur mitteleuropaiche Studien, Wiedeń Toruń, s. 113 122. 1995 18. Labour Party: od tradeunionizmu do wilsonizmu. Dylematy polityczne, społeczne i ideologiczne, Uniwersytet Jagielloński, Kraków [rozprawa habilitacyjna]. 19. The Security Dilemma and Ethnic Conflicts in the New Democracies in Central and Eastern Europe, [w:] Fremde-Nachbarn-Partner wider Willen?, red. K. Glass, Z. Puślecki, B. Serloth, Osterreichische Gesellschaft fur Mitteleuropaische Studien, Wiedeń Toruń, s. 63 70.
Bibliografia prac Profesor Bogusławy Bednarczyk 21 20. The Ethnic Sources of Nationalism. Nationality Questions in Central and Eastern Europe, [w:] Neuland Mitteleuropa: ideologiedefizite und Identitatskrisen, red. P. Gerlich, K. Glass, B. Serloth, Osterreichische Gesellschaft fur Mitteleuropaische Studien, Wiedeń Toruń, s. 163 170. 21. Predicting the New Europe; Liberalism v.s Nationalism, [w:] Der schwierige Selbstfindunsgprozess: Regionalismen Nationalismen Reideologisierung, red. P. Gerlich, K. Glass, Osterreichische Gesellschaft fur Mitteleuropaische Studien, Wiedeń T oruń, s. 89 98. 22. Mniejszości narodowe a bezpieczeństwo europejskie, Myśl Socjaldemokratyczna. Kwartalnik Teoretyczno-Programowy, z. 2, s. 66 76. 23. Predicting the New Europe; the Collapse of the old Regimes and the Outburst of Nationality Disputes, Polish Political Science Yearbook, nr XXV, Lublin, s. 45 54. 1996 24. The Future of Europe and the Problem of National Minorities, The European Legacy, Vol. 1. 25. The Historical Lessons of Human Rights; in Search of a New Approach, Polish Political Science Yearbook. 26. The New Democracies in Central and Eastern Europe, [w:] Six Years after the Fall of the Berlin Wall, red. W. Kaltefleiter, Peter Lang, Frankfurt am Main. 27. The 1989 Revolution and the Idea of the New Europe; European Nations or an Universalistic Europe, [w:] Mitteleuropaishe Mythen und Wirklichkeiten, red. P. Gerlich, K. Glass, B. Serloth, Osterreichische Gesellschaft fur Mitteleuropaische Studien, Wiedeń Toruń. 1997 28. Europe and the Challenge of the Self-determination, [w:] The Rights of Nations for the Selfdetermination, red. Natie Luyt, Volkstaatraad, Cape Town, RPA. 29. [recenzja] Juan J. Linz, A. Stepan, Problems of Democratic Transition. Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, The John Hopkins University Press, Baltimore 1966, Polish Review, Vol. XLII, No. 4. 1998 30. Preventing Ethnic Conflicts and Protecting Minority Rights in Democratic System; Options and Implications, NATO, CD-ROM, Bruksela. 31. Liberalism and Justice and their Application in Eastern European Democracies (wersja rozszerzona), [w:] Interdisziplinare Demokratieforschung, red. A. Pelinka, H. Bramuller, Wiedeń. 32. Collective Security, the United Nations and the Challenge of the Future, [w:] The Rise of the Multipolar World, red. W. Kaltefleiter, U. Schumacher, Peter Lang, Frankfurt am Main. 1999 33. Ochrona praw ludzkich w świetle międzynarodowych paktów praw człowieka, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, R. III (13), z. 5, s. 9 20.
Bibliografia prac Profesor Bogusławy Bednarczyk 22 34. The Structure of International System, [w:] Structure, Order, and Disorder in World Politics, red. U. Schumacher, Peter Lang, Europaischer Verlang der Wissenschaften, Frankfurt am Main. 35. Dealing with the Former Authoritarian Regimes, Legal and Political Issues in Southern and eastern European Transition to Democracy, [w:] Lessons in Democracy, red. E. Hauser, J. Wasilewski, Jagiellonian University Press University of Rochester Press, Kraków. 2000 36. Brytyjskie idee imperialne lat 80. i 90. XIX wieku, [w:] Myśl polityczna od historii do współczesności. Księga dedykowana profesorowi Markowi Waldenbergowi, red. B. Stoczewska, M. Jaskólski, Księgarnia Akademicka, Kraków. 2001 37. Granice władzy wybrane problemy praw i wolności człowieka, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków. 38. Integracja europejska. Tworzenie wspólnej przestrzeni ochrony praw człowieka w ramach Unii Europejskiej, Państwo i Społeczeństwo nr 1, s. 43 57. 39. Europejski system ochrony i promocji praw człowieka, [w:] Do jakiej unii zmierzamy?, red. A. Mania, B. Płonka, Uniwersytet Jagielloński, Kraków. 40. The Polish Security Policy; Public Perception of Security and Threat, [w:] Spoluprasa Smerom k Bezpecnosti, Slovensky Institut Miedzinarodnych Studi, Bratislava. 41. The Polish Security and Defence Policy, [w:] NATO Co-operation; Defence Industry, Research and Technology, Political Tanulmanyok Intezete Alaptivany, Budapest. 42. Bezpieczeństwo Polski i polityka obronna, [w:] Czy przemysł obronny wymaga obrony, red. J. Klich, Instytut Studiów Strategicznych, Kraków. 2003 43. Common Fundamental Rights in the Case-Law of the Court of Justice of the European Communities, Państwo i Społeczeństwo nr 1, s. 53 73. 44. [redakcja i wstęp] Przemiany w Unii Europejskiej, Państwo i Społeczeństwo nr 4. 2004 45. Europejski model ochrony praw człowieka prawa kulturalne, [w:] Europa 25, red. M. Bankowicz, K. Szczerski, Wydawnictwo Wyższej Szkoły im. B. Jańskiego, Wydział Zamiejscowy w Krakowie, Kraków. 46. Międzynarodowy system ochrony i gwarancji praw jednostki. Zarys problematyki, Państwo i Społeczeństwo nr 4, s. 155 161. 47. [redakcja i wstęp] Państwo i społeczeństwo w XXI wieku. Harmonizacja europejskiej przestrzeni w dziedzinie prawa, kultury i turystyki, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp. z o.o., Kraków.
Bibliografia prac Profesor Bogusławy Bednarczyk 23 2005 48. Prawa człowieka za prezydentury Jimmy ego. Cartera i Ronalda Reagana, [w:] Ronald Reagan a wezwania epoki, red. A. Bryk, A. Kapiszewski, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków, s. 255 269. 49. [redakcja i wstęp wspólnie z Marcinem Lasoniem] Gospodarka i polityka. Wyzwania XXI wieku, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków. 2006 50. [redakcja i wprowadzenie wspólnie z Marcinem Lasoniem] Współczesne determinanty stosunków międzynarodowych, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków. 2007 51. [redakcja i wprowadzenie wspólnie z Marcinem Lasoniem] Społeczne, gospodarcze i polityczne relacje we współczesnych stosunkach międzynarodowych, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków. 2008 52. [redakcja i wprowadzenie] Demokracja i prawa człowieka, Krakowskie Studia Międzynarodowe, nr 2. 53. Rethinking Human Rights Promotion and Protection in the Context of the War on Terror in the Twenty First Century, [w:] Demokracja i prawa człowieka, Krakowskie Studia Międzynarodowe, nr 2, s. 73 86. 54. [recenzja] Paul Taylor, The End of European Integration, Routlege, London New York 2008, [w:] Demokracja i prawa człowieka, Krakowskie Studia Międzynarodowe, nr 2, s. 219 225. 55. [redakcja] Wybory w USA z zagadnień teorii i praktyki, Krakowskie Studia Międzynarodowe, nr 3. 2009 56. The Charter of Fundamental Rights of the European Union, [w:] European Constitution and National Constitutions, red. Z. Maciąg, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków, s. 203 214. 57. [redakcja i wprowadzenie] Strefa euroatlantycka 60 lat istnienia i przemian, Krakowskie Studia Międzynarodowe, nr 3.
Doktoranci Profesor Bogusławy Bednarczyk 2002 Rafał Prostak Komunitarystyczna krytyka Teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa; cnota i dobro wspólne we współczesnym liberalizmie amerykańskim Michał Matyasik 2006 Realizacja wolności wypowiedzi na gruncie przepisów i praktyki w USA Spasimir Domaradzki 2007 Ograniczenie praw obywatelskich ze względu na bezpieczeństwo narodowe USA Marta Kolendowska 2008 Europejski Trybunał Praw Człowieka a polski system wymiaru sprawiedliwości