Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego Test humanistyczny historia/wos Test GH-H1-122 Zestaw egzaminacyjny zawierał 24 zadania, w tym 18 zadań z historii i 6 zadań z wiedzy o społeczeństwie. Z zakresu historii zadania sprawdzały wiedzę i umiejętności z zakresu wszystkich wymaganiach ogólnych ujętych w podstawie programowej. Zadania z historii rozkładały się następująco: I. Chronologia historyczna 6 zadań, II. Analiza i historyczna 13 zadań, III. Tworzenie narracji historycznej 1 zadanie. Zadania z zakresu wiedzy o społeczeństwie sprawdzały wiedzę i umiejętności z trzech wymagań ogólnych z podstawy programowej: I. Wykorzystanie i tworzenie informacji 3 zadania, IV. Znajomość zasad i procedur demokracji 1 zadanie, V. Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej 2 zadania. Spośród 18. zadań z historii 14. było zadaniami z wyposażeniem opartymi na źródłach tekstowych i ikonograficznych, z wiedzy o społeczeństwie spośród 6 zadań 2 były zadaniami z wyposażeniem (tj. źródło statystyczne i tekst źródłowy). Zadania zamknięte: WW- wielokrotnego wyboru, P/F- prawda- fałsz, D- na dobieranie. Nr zad. 1. Sprawdzana umiejętność wynikająca z podstawy programowej: wymaganie ogólne I. Chronologia II. Analiza i 2. II. Analiza i wymaganie szczegółowe 2. Cywilizacje Bliskiego Wschodu. 1) lokalizuje w czasie i przestrzeni cywilizacje starożytnej Mezopotamii i Egiptu. 1. Najdawniejsze dzieje człowieka. 2) wyjaśnia zależności pomiędzy środowiskiem geograficznym a Przedmiot którego zadanie dotyczyło Forma zadania Procent uczniów dla których zadanie okazało się: łatwe trudne Wniosek H- Historia Z- 46% 54% Uczniowie mieli trudność z Zamknięte interpretacją danych WW zamieszczonych na mapie, legendzie, ustaleniem czasu powstania kultury neolitycznej na terenie Egiptu, umiejscowieniem danego okresu na linii chronologicznej. H Z- WW 33% 67% Uczniowie mieli problem z nazwaniem krain geograficznych, umiejscowieniem Bliskiego Wschodu, interpretacją danych zamieszczonych na mapie Zalecenie do pracy Częściej korzystać na lekcjach z map historycznych, konturówek. Ćwiczyć zapamiętywanie dat i ich umieszczanie na linii chronologicznej. Podczas pracy uczniów z atlasami i mapami ściennymi utrwalać nazwy omawianych miejsc, krain, obszarów, państw, w których dochodziło
3 II. Analiza i 4 II. Analiza i warunkami życia człowieka. 2. Cywilizacje Bliskiego Wschodu. 1) lokalizuje w czasie i przestrzeni cywilizacje starożytnej Mezopotamii i Egiptu 6. Dziedzictwo antyku. 1) charakteryzuje najważniejsze osiągnięcia kultury materialnej i duchowej antycznego świata w różnych dziedzinach: filozofii, nauce, architekturze, sztuce, literaturze. 5. Cywilizacja rzymska. 4) rozróżnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku starożytnego państwa rzymskiego. 8. Arabowie i świat islamski. 1) umiejscawia w czasie i przestrzeni kierunki i zasięg podbojów arabskich. 9. Początki cywilizacji zachodniego chrześcijaństwa. 2) charakteryzuje działalność Karola historycznej. H Z-D 65% 35% Większość uczniów prawidłowo rozpoznała budowle charakterystyczne dla cywilizacji starożytnej. H Z-D 22% 30% 78% 70% Uczniowie nie pamiętają dat najważniejszych wydarzeń historycznych z historii powszechnej. do wydarzeń historycznych. W dalszym ciągu korzystać na lekcjach z dostępnego materiału ikonograficznegoilustracje w podręczniku, płyty CD, Internet, plansze itp. Ćwiczyć zapamiętywanie dat i ich umieszczanie na linii chronologicznej.
5 II. Analiza i 6 II. Analiza i Wielkiego i wyjaśnia, na czym polegał renesans karoliński. 10. Bizancjum i Kościół wschodni. 3) wyjaśnia przyczyny i skutki rozłamu w Kościele w XI w. SP 10. Państwo polskie za Piastów. 4) opowiada historię zjazdu gnieźnieńskiego, uwzględniając postacie: św. Wojciecha, Bolesława Chrobrego i Ottona III. 13. Polska pierwszych Piastów. 4) ocenia dokonania pierwszych Piastów w dziedzinie polityki, gospodarki i kultury. SP 10. Państwo polskie za Piastów. 4) opowiada historię zjazdu gnieźnieńskiego, uwzględniając postacie: św. Wojciecha, Bolesława Chrobrego i Ottona III. 13. Polska pierwszych Piastów. 4) ocenia dokonania pierwszych Piastów w dziedzinie polityki, gospodarki i kultury. H Z-WW 49% 51% Uczniowie mieli problem z interpretacją tekstu źródłowego i identyfikacją postaci historycznych. H Z-WW 63% 37% Większość uczniów prawidłowo przyporządkowała wydarzenie historyczne do jego miejsca. Częściej korzystać na lekcji z tekstów źródłowych, przybliżać sylwetki znaczących postaci historycznych. Podczas pracy uczniów z atlasami i mapami ściennymi utrwalać nazwy omawianych miejsc, krain, obszarów, państw, w których dochodziło do wydarzeń historycznych.
7 II. Analiza i 8 II. Analiza i 9 II. Analiza i 12. Kultura materialna i duchowa łacińskiej Europy. 3) rozpoznaje zabytki kultury średniowiecza ( ). 17. Humanizm i renesans. 1) wyjaśnia źródła rozwoju kultury renesansu ( ). 20. Społeczeństwo i ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. 5) rozpoznaje charakterystyczne cechy kultury baroku ( ). 26. Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. 4) rozpoznaje charakterystyczne cechy polskiego oświecenia ( ). w dziedzinie polityki wewnętrznej (system obronny, urbanizacja kraju, prawo, nauka) oraz w polityce zagranicznej. 14. Polska dzielnicowa i zjednoczona. 5) ocenia dokonania Kazimierza Wielkiego w dziedzinie polityki wewnętrznej (system H Z- P/F 67% 33% Większość uczniów nie miała problemu z przyporządkowaniem budowli do odpowiedniego stylu w architekturze. H Z-WW 63% 37% Większość uczniów poprawnie zinterpretowała dane przedstawione na mapie historycznej. H Z-WW 60% 40% Większość uczniów poprawnie zinterpretowała dane przedstawione na mapie historycznej Nadal korzystać na lekcjach z dostępnego materiału ikonograficznego- ilustracje w podręczniku, płyty CD, Internet, plansze itp. Częściej korzystać na lekcjach z map historycznych, konturówek. Powtarzać z uczniami nazwy krain geograficznych i ich położenie, utrwalać wiedzę na temat zmian granic w różnych okresach historycznych,
10 II. Analiza i obronny, urbanizacja kraju, prawo, nauka) oraz w polityce zagranicznej. 13. Polska pierwszych Piastów. 2) wskazuje, na przykładzie państwa pierwszych Piastów, charakterystyczne cechy monarchii patrymonialnej. H Z-WW 54% 46% Uczniowie mieli problem ze zrozumieniem definicji monarchii patrymonialnej. panowania władców. poszczególnych Podczas lekcji częściej posługiwać się specjalistycznym słownictwem charakterystycznym dla nauki historii, definiować pojęcia i wymagać od uczniów ich rozumienia. 11 I. Chronologia 12 III. Tworzenie narracji historycznej. 13 I. Chronologia II. Analiza i 10. Bizancjum i Kościół wschodni. 1) lokalizuje w czasie i przestrzeni cesarstwo bizantyjskie. 16. Wielkie odkrycia geograficzne. 1) sytuuje w czasie i przestrzeni wielkie wyprawy Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana oraz sytuuje w przestrzeni posiadłości kolonialne Portugalii i Hiszpanii. 18. Rozłam w Kościele zachodnim. 2) opisuje cele i charakteryzuje działalność Marcina Lutra. 19. Polska i Litwa w czasach ostatnich Jagiellonów. H Z-WW 60% 40% Większość uczniów nie miała problemu z odpowiednim uporządkowaniem ciągu wydarzeń historycznych i ze znajomością dat z historii powszechnej. H Z-D 12.1-56% 1.2-81% 12.3-65% 44% 9% 35% Większość uczniów nie miała problemu z uzupełnieniem luk w zdaniach dotyczących okoliczności rozprzestrzeniania się reformacji. H Z-WW 76% 24% Uczniowie nie mieli problemu z odczytaniem informacji zawartej Częściej pracować z uczniami z pomocą taśmy chronologicznej. Ćwiczyć z uczniami zapamiętywanie dat, wybitnych postaci historycznych oraz ich dzieła. Nadal ćwiczyć z uczniami związki dynastyczne przy
14 I. Chronologia 15 I. Chronologia II. Analiza i 16 I. Chronologia II. Analiza i 1) ocenia politykę zagraniczną ostatnich Jagiellonów. 27. Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII w. 1) sytuuje w czasie I, II i III rozbiór Rzeczypospolitej i wskazuje na mapie zmiany terytorialne po każdym rozbiorze. 25. Bunt poddanych wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych. 1) przedstawia przyczyny i następstwa wojny o niepodległość. 28. Rewolucja francuska. 1) wyjaśnia główne przyczyny rewolucji i ocenia jej skutki. 32. Europa i świat w XIX w. 1) opisuje przyczyny i skutki wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych. 27. Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII w. 1) sytuuje w czasie I, II na tablicy genealogicznej. pomocy tablic genealogicznych. H Z-WW 60% 40% Większość uczniów nie miała problemu z interpretacją danych zamieszczonych w tabeli lub nie znali daty III rozbioru Polski. H Z-D 15.1-59% 15.2-52% 15.3-65% H Z-D 16.1-89% 16.2-75% 16.3-51% 41% 48% 35% 11% 25% 49% Uczniowie mieli problem z przyporządkowaniem przyczyn do wydarzeń historycznych. Większość uczniów nie miała problemu z zinterpretowaniem danych zawartych na ilustracji oraz mapie przedstawiającej granice Polski podczas rozbiorów. Powtarzać z uczniami daty najważniejszych wydarzeń historycznych, częściej korzystać z danych zamieszczanych w tabelach, diagramach, na wykresach itp. Powtarzać z uczniami przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń historycznych. Nadal podczas pracy z uczniami korzystać z dostępnych materiałów ikonograficznych oraz map ściennych, w atlasach i
17 II. Analiza i 18 II. Analiza i i III rozbiór Rzeczypospolitej i wskazuje na mapie zmiany terytorialne po każdym rozbiorze. 31. Rozwój cywilizacji przemysłowej. 3) identyfikuje najważniejsze wynalazki i odkrycia XIX w. oraz wyjaśnia następstwa ekonomiczne i społeczne ich zastosowania. 35. Życie pod zaborami. 1) wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej; 3) porównuje warunki życia społeczeństwa w trzech zaborach w II połowie XIX w., uwzględniając możliwości prowadzenia działalności społecznej i rozwoju narodowego. 31. Rozwój cywilizacji przemysłowej. 1) podaje przykłady pozytywnych i negatywnych skutków procesu uprzemysłowienia, w H Z-WW 51% 49% Uczniowie mieli problem z interpretacją tekstu źródłowego. H Z-P/F 30% 70% Uczniowie mieli ogromny problem z przyczyn ekspansji kolonialnej i wybuchu I wojny światowej. konturowych. Podczas lekcji częściej odwoływać się do informacji zawartych w tekstach źródłowych. Powtarzać z uczniami przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń historycznych. Podczas lekcji ćwiczyć ciągi przyczynowo- skutkowe.
19 II. Analiza i tym dla środowiska naturalnego. 37. I wojna światowa i jej skutki. 1) wymienia główne przyczyny narastania konfliktów pomiędzy mocarstwami europejskimi na przełomie XIX i XX w. oraz umiejscawia je na politycznej mapie świata i Europy. 33. Ziemie polskie po kongresie wiedeńskim. 2) charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego. H Z-P/F 46% 54% Uczniowie mieli duży problem z interpretacją informacji zawartych w tekście źródłowym. Podczas lekcji częściej odwoływać się do informacji zawartych w tekstach źródłowych. 20 II. Analiza i 21 I. Wykorzystanie i tworzenie informacji. 39. Sprawa polska w I wojnie światowej. 1) charakteryzuje stosunek państw zaborczych do sprawy polskiej oraz opisuje poglądy zwolenników różnych orientacji politycznych. 6. Środki masowego przekazu. 4) uzasadnia, posługując się przykładami, znaczenie opinii publicznej we współczesnym świecie; odczytuje i interpretuje wyniki wybranego sondażu opinii H Z-WW 56% 44% Uczniowie mieli problem z interpretacją informacji zawartych w tekście źródłowym. wos Z-P/F 51% 49% Uczniowie mieli problem z odczytaniem i interpretacją wyników sondażu opinii publicznej. Podczas lekcji częściej odwoływać się do informacji zawartych w tekstach źródłowych. Ćwiczyć z uczniami sposoby odczytywania i interpretacji wyników sondaży.
22 IV. Znajomość zasad i procedur demokracji. publicznej 26. Gospodarstwo domowe. 4) wyjaśnia, jakie prawa mają konsumenci i jak mogą ich dochodzić. wos Z-WW 59% 41% Uczniowie mieli problem z przyporządkowaniem kompetencji instytucji do nazwy instytucji Utrwalać z uczniami kompetencje poszczególnych instytucji życia politycznego, gospodarczego, kulturalnego, społecznego. 23 V. Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. 24. V. Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. 15. Władza sądownicza. 1) przedstawia organy władzy sądowniczej, zasady, wedle których działają sądy (niezawisłość, dwuinstancyjność) i przykłady spraw, którymi się zajmują. 11. Rzeczpospolita Polska jako demokracja konstytucyjna. 2) omawia najważniejsze zasady ustroju Polski (suwerenność narodu, podział władzy, rządy prawa, pluralizm). wos Z-WW 54% 46% Uczniowie mieli problem z przyporządkowaniem kompetencji instytucji do nazwy instytucji wos Z-D 24.1-87% 24.2-63% 24.3-51% 13% 37% 49% Uczniowie nie mieli problemów z przyporządkowaniem zasad państwa demokratycznego do odpowiednich artykułów Konstytucji RP. Utrwalać z uczniami kompetencje poszczególnych instytucji życia politycznego, gospodarczego, kulturalnego, społecznego. Powtarzać z uczniami zasady państwa demokratycznego, analizować tekst Konstytucji RP. Wnioski ogólne: Uczniowie nie mieli trudności z: wykorzystaniem, analizą i interpretacją źródeł ikonograficznych, tablicy genealogicznej i map dotyczących historii Polski.
Uczniowie najwięcej trudności mieli z: interpretacją tekstu źródłowego, wykorzystaniem, analizą i interpretacją informacji zawartych na mapach dotyczących historii powszechnej, ustaleniem ciągów chronologicznych i przyczynowo- skutkowych, z zapamiętywaniem dat i umiejscawianiem wydarzeń historycznych na osi czasu, zapamiętywaniem dokonań wybitnych postaci historycznych oraz definicji. Analizę wyników sporządzili: Marta Grzonkowska-Kopera Wojciech Coblewski