BIULETYN INFORMACYJNY nr 10/2011 Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Październik 2011 r. I. GOSPODARKA IRLANDII 1. Raport OECD nt. stanu gospodarki irlandzkiej Opublikowany w październiku 2011 r. raport OECD nt. gospodarki irlandzkiej (OECD Economic Surveys Ireland, 2011) zawiera szereg zaleceń związanych z konsolidacją finansów publicznych, uzdrowieniem sektora bankowego, przeciwdziałaniem bezrobociu strukturalnemu, jak i poprawą konkurencyjności. Poza koniecznością wypełnienia warunków i celów programu UE-MFW oraz redukcją deficytu budżetowego do poziomu poniżej 3% PKB do 2015 autorzy raportu proponują konkretne działania w tym obszarze. Poprawę sytuacji przynieść ma podnoszenie efektywności sektora publicznego, reformy systemu opieki społecznej i projektów infrastrukturalnych, rozszerzenie podstawy opodatkowania m.in. poprzez wprowadzenie podatku od nieruchomości, wzmocnienie ram fiskalnych poprzez wyznaczenie celu osiągnięcia w określonym terminie ustalonego poziomu długu publicznego w stosunku do PKB, uchwalenie wieloletnich planów budżetowych oraz wprowadzenie nominalnego pułapu wydatków. Analitycy OECD rekomendują również konkretne działania dla uzdrowienia systemu bankowego. Tu proponuje się wdrożenie bardziej restrykcyjnych gwarancji bankowych, które zrekompensują bankom ponoszone ryzyko. W celu uniknięcia kryzysu w przyszłości sugeruje się także ustanowienie rejestru kredytowego oraz wdrożenie procedury na wypadek naruszenia określonych kryteriów: np. takich jak nadmierny wzrost udzielonych kredytów. Kolejnym obszarem troski rządu irlandzkiego powinno być przeciwdziałanie bezrobociu, a w szczególności strukturalnemu poprzez skuteczniejsze angażowanie urzędów pracy do pomocy osobom szukającym pracy oraz nakładanie bezrobotnym obowiązku udziału w szkoleniach i aktywności w poszukiwaniu pracy. W tym obszarze proponuje się również zachęcanie bezrobotnych do powrotu do pracy, zmniejszanie wsparcia dla bezrobotnych zależnie od czasu pozostawania bez pracy, dokonanie przeglądu skuteczności systemu zachęt/wsparcia dla bezrobotnych oraz dostosowanie systemu szkoleń do potrzeb rynku pracy. Raport OECD wspomina również o potrzebie dalszego wzmacniania konkurencyjności w celu powrotu do modelu gospodarki opartej na eksporcie. Sugeruje się w tym obszarze obniżanie kosztów produkcji w celu odzyskania udziału w rynkach, zwiększenie konkurencji w sektorze energetycznym poprzez oddzielenie produkcji, przesyłu, dystrybucji i dostaw oraz zwiększenie wsparcia dla najbardziej oszczędnych źródeł energii odnawialnej. Proponowane jest także ustanowienie mechanizmu penalizującego (kar finansowych), który miałby zniechęcać firmy do podejmowania działań ograniczających konkurencyjność. Według ekspertów niezbędne jest również wprowadzenie systemu oceniania szkół i kadry nauczycielskiej w celu podniesienia jakości szkolnictwa. Od 2008 r. rząd Irlandii dokonał znacznej konsolidacji fiskalnej. Działania te realizowane są zgodnie z wytycznymi trzyletniego programu dostosowawczego, przy wsparciu finansowym ze Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie 4 the Vicarage, St. John s Road, Dublin 4, IRELAND Tel: +353 1 269 1370 Fax: +353 1 269 7662 E-mail: dublin@trade.gov.pl www.dublin.trade.gov.pl
strony MFW i UE, mającym na celu likwidację przyczyn nierównowagi. Duży postęp odnotowuje się w kwestii zmniejszania deficytu budżetowego i stabilizacji systemu bankowego, jednak obszary te nadal wymagają znacznej poprawy. Spadek produkcji w Irlandii spowodował gwałtowny wzrost bezrobocia szczególnie widoczny wśród dużej liczby młodych i mniej wykształconych mężczyzn. Pomimo odnotowywanego ożywienia gospodarczego, napędzanego przez wzrost konkurencyjności oraz wzrost eksportu nadal należy mieć na uwadze obawy rynków o stabilność finansową krajów strefy euro. O ile dług publiczny Irlandii w stosunku do PKB osiągnął jeden z najwyższych poziomów wśród krajów OECD, a dalsze wsparcie finansowe w najbliższym czasie jest nieuniknione, tak powrót w kierunku bardziej zrównoważonej sytuacji finansowej będzie możliwy pod warunkiem prowadzenia zdyscyplinowanej polityki finansowej i płacowej. Sukces w tym obszarze zależy od energicznych działań rządu polegających na równomiernym rozłożeniu obciążeń i wykorzystaniu mocnych stron gospodarki irlandzkiej. Zaliczyć do nich należy przyjazne otoczenie biznesowe dla prowadzenia działalności gospodarczej, elastyczny rynek pracy oraz wykwalifikowaną siłę roboczą. Według ekspertów OECD w bieżącym roku PKB Irlandii wzrośnie o 1,2%, a w kolejnym roku tempo to osłabnie do 1%. Pomimo tak niskiego poziomu rozwoju gospodarki prognozy OECD zakładają, że możliwe będzie osiągnięcie wyznaczonego celu deficytu budżetowego w 2012 r. w wysokości 8,6% w stosunku do PKB. 2. Instrumenty wspierające rozwój gospodarczy w Irlandii Podstawowym instrumentem wspierającym rozwój przedsiębiorczości w Irlandii oraz stymulującym napływ inwestycji zagranicznych jest niska stawka podatku dochodowego od firm (CIT) wynosząca 12,5%. Utrzymanie tego podatku na niezmienionym poziomie było głównym celem zarówno poprzedniego jak i nowego rządu w negocjacjach z MFW, Unią Europejską i Europejskim Bankiem Centralnym zarówno w trakcie ustalania pakietu pomocowego w wysokości 85 mld EUR jak i w zakresie warunków obniżenia kosztów jego obsługi. Z uwagi na niski poziom podatku korporacyjnego w Irlandii nie stosuje się w zasadzie innych zachęt podatkowych o charakterze pro-inwestycyjnym. Wyjątkiem są stosowane od lat ulgi podatkowe z tytułu inwestycji w badania i rozwój (R&D). Pomimo olbrzymiego deficytu budżetowego rząd Irlandii nie zdecydował się na podwyższenie podatku od wartości dodanej (VAT) i podatku akcyzowego, by pozyskanymi w ten sposób środkami stymulować wzrost gospodarczy. Podwyżka podatków mogłaby bowiem tylko uruchomić, obserwowane w przeszłości, zjawisko przenoszenia się popytu konsumpcyjnego do sąsiedniej Irlandii Północnej, gdzie poziom cen, w tym zwłaszcza wyrobów akcyzowych, jest znacznie niższy niż w Republice Irlandii. W konsekwencji, zamiast zwiększenia wpływów z podatków nastąpiłby ich spadek a dodatkowo obniżyłyby się obroty szeregu irlandzkich przedsiębiorców. Do konkretnych rozwiązań, jakie wprowadzono w Irlandii w ostatnim czasie w celu wspierania rozwoju gospodarczego i poprawy warunków prowadzenia biznesu należy zaliczyć, opublikowaną w maju 2011 r. rządową Inicjatywę na rzecz pobudzenia rynku pracy (ang. Jobs Initiative). Zakłada ona m.in. zredukowanie stawki VAT na produkty i usługi turystyczne, z 13,5% do 9,0%, zlikwidowanie podatku od podróży lotniczych (3 EUR), zmniejszenie o połowę składek na ubezpieczenia społeczne (PRSI) płaconych przez pracodawców oraz przywrócenie obniżonej przez poprzedni rząd płacy minimalnej z 7,65 EUR/godz. do poziomu 8,65 EUR/godz. Program ma być finansowany poprzez opodatkowanie w wysokości 0,6% aktywów należących do funduszy emerytalnych, co ma zapewnić dodatkowe wpływy do budżetu w wysokości 470 mln EUR rocznie. 2
Obniżenie stawki VAT ma na celu pobudzenie branży turystycznej, natomiast redukcja składek na ubezpieczenie społeczne (PRSI) ma zachęcić pracodawców do zatrudniania nowych pracowników. Nadal ogromną przeszkodą w realizacji planu zwiększenia zatrudnienia w branży hotelarskiej są stawki płac regulowane przez Wspólny Komitet Pracy, w tym m.in. wysokie stawki za pracę w niedziele, których likwidacja zdaniem przedstawicieli tej branży może skutkować powstaniem ok. 20 tys. nowych miejsc pracy. Niższe stawki VAT mają spowodować obniżenie cen usług cateringowych oraz hotelarskich i tym samym zachęcić konsumentów do zwiększenia wydatków na rynku wewnętrznym oraz pobudzić turystykę przyjazdową. Zdecydowano także o koniczności wsparcia sektora budowlanego. Według planów przeznaczonych zostanie 90 mln EUR na nowe projekty naprawy dróg i budowy szkół oraz 30 mln EUR na Krajowy Program Modernizacji Energetycznej Domów. Deklaracje te są szczególnie istotne z punktu widzenia małych, rodzinnych firm irlandzkich, którym od dawna brakowało zleceń z powodu zastoju w inwestycjach, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Ciekawym rozwiązaniem wdrożonym w Irlandii jest program pomocy zwiększania zatrudnienia (ang. Revenue Job Assist). Jego istotą jest możliwość odliczenia przez pracodawcę w danym roku podatkowym podwójnej wysokości wynagrodzenia pracownika od dochodu pod warunkiem zatrudnienia osoby, która była bezrobotna przynajmniej przez 12 miesięcy i pracodawca odprowadza za daną osobę składki na ubezpieczenie społeczne (PRSI). Pracodawca może korzystać z tej formy wsparcia zatrudnienia przez okres 3 lat pod warunkiem kontynuowania zatrudnienia przez daną osobę. Nie ma przy tym ograniczeń co do ilości osób które mogą być objęte tym programem u tego samego pracodawcy. Określono jednak szczegółowe wymogi jakie dane miejsce pracy musi spełniać: minimalny wymiar czasu pracy - 30 godzin tygodniowo; zatrudnienie musi trwać minimum 12 miesięcy, płaca nie może być uzależniona od prowizji, pracodawca/pracownik nie może być objęty innym programem wsparcia. Pracodawca ma również możliwość odliczania od dochodu podwójnej składki na ubezpieczenie społeczne (PRSI) odprowadzonej od zatrudnionych w ramach tego programu. 3. Znaczny wzrost produkcji przemysłowej w Irlandii w sierpniu 2011 r. Według najnowszych danych Centralnego Urzędu Statystycznego produkcja przemysłowa firm irlandzkich wzrosła w sierpniu 2011 r. o 11,4% w porównaniu z sierpniem ubiegłego roku. Dane te pozytywnie zaskoczyły miejscowych ekonomistów, którzy spodziewali się znacznie słabszego wyniku. Wysoki wzrost odnotowano między innymi w tzw. tradycyjnych sektorach gospodarki, gdzie produkcja wzrosła o 10,8%, jak i w nowoczesnych sektorach aż o 10,2%, do których zalicza się m.in. sektory: chemiczny, farmaceutyczny, elektroniczny, komputerowy, elektryczny i medyczny. Należy podkreślić, że dobre dane dotyczące produkcji przemysłowej są kolejnymi wskaźnikami makroekonomicznymi gospodarki irlandzkiej, które uległy w ostatnim okresie poprawie. W ostatnim czasie zmniejszyła się bowiem stopa bezrobocia (we wrześniu spadła ona do poziomu 14,3%), dochód narodowy (PKB) za II kwartał br. wzrósł o 1,6% zaś wartość eksportu w I półroczu 2011 r. zwiększyła się o 6,5%. 4. Wzrost inflacji w Irlandii we wrześniu 2011 r. Według danych Central Statistics Office roczna inflacja w Irlandii, mierzona wskaźnikiem cen detalicznych (Consumer Price Index CPI) wyniosła we wrześniu 2011 r. 2,6%. W stosunku do sierpnia br. wskaźnik cen detalicznych we wrześniu 2011 r. wzrósł o 0,3%. Wskaźnik cen detalicznych mierzony szeroko stosowanym w Unii Europejskiej wskaźnikiem HICP (Harmonised Index of Consumer Prices), który nie uwzględnia m.in. wpływu zmian 3
kosztów kredytów hipotecznych w skali roku wyniósł na koniec września 2011 r. 1,3%. W stosunku do sierpnia br. wskaźnik ten wzrósł o 0,1%. Najbardziej zauważalne zmiany cen w ujęciu rocznym odnotowano w takich pozycjach jak: woda, energia elektryczna, gaz i inne paliwa (wzrost o 8,9%), transport (wzrost o 4,2%), usługi medyczne (wzrost o 3,4%). W tym samym czasie obniżyły się natomiast ceny mebli i wyposażenia domów (o 2,3%) oraz usług edukacyjnych (-1,6%). Roczny wskaźnik inflacji w sektorze usług wyniósł we wrześniu 2011 r. 3,6%, podczas gdy ceny towarów wzrosły o 1,3%. W ujęciu miesięcznym największe zmiany cen odnotowano w takich pozycjach jak odzież i obuwie (wzrost o 5,4%), woda, energia elektryczna, gaz i inne paliwa (wzrost o 1,7%). Natomiast spadek cen nastąpił w transporcie (o 0,7%). Według danych Eurostat we wrześniu 2011 r. najniższą inflację w Unii Europejskiej (EU 27) notowano w Irlandii (1,3%), Szwecji (1,5%), i Czechach (2,1%). Z kolei najwyższy wzrost cen detalicznych w tym okresie miał miejsce w Estonii (+5,4%) i na Litwie (+4,7%). Według Eurostat inflacja w Polsce kształtowała się we wrześniu 2011 r. na poziomie 3,5%. Średni poziom inflacji dla wszystkich 27 krajów UE wyniósł w tym miesiącu 3,3%, a dla krajów strefy Euro 3,0%. Według analityków należy przewidywać, że ze względu na spodziewaną do końca roku stagnację na rynku pracy oraz zapowiadane dalsze cięcia budżetowe presja inflacyjna będzie utrzymana w najbliższych miesiącach na niskim poziomie. Przemawia za tym również niski popyt konsumpcyjny oraz obniżenie stawki VAT na usługi turystyczne. Na ewentualne zwiększenie poziomu inflacji mogą natomiast mieć wpływ wprowadzane przez irlandzkich dostawców na jesieni br. podwyżki cen energii elektrycznej i gazu zarówno dla odbiorców indywidualnych jak i przemysłowych. 5. Spadek bezrobocia w Irlandii we wrześniu 2011 r. Według wstępnych danych irlandzkiego Głównego Urzędu Statystycznego (CSO) we wrześniu 2011 r. w Irlandii zarejestrowanych było 437.441 osób pobierających różnego rodzaju zasiłki dla bezrobotnych. Wśród nich było 362.020 obywateli Irlandii (ich liczba w ciągu roku zmniejszyła się o 1,1%) oraz 75.421 obywateli innych krajów (ich liczba zmniejszyła się w ciągu roku o 1,3%). Wśród osób z innych krajów pobierających zasiłki dominowali obywatele Unii Europejskiej (61.480 osób), a wśród nich obywatele nowych krajów członkowskich UE (40.000 osób) i Zjednoczonego Królestwa (17.894 osób). W ciągu miesiąca liczba osób pobierających w Irlandii zasiłki zmniejszyła się o 32.272 osób a w ciągu roku o 4.976. Osoby pobierające zasiłki zarejestrowane w Live Register stanowiły we wrześniu 2011 r. 14,3% ogółu zatrudnionych w gospodarce Irlandii. W porównaniu do sierpnia br. wskaźnik ten obniżył się o 0,1%. Podawane wskaźniki nie są jednak oficjalnymi miernikami wysokości bezrobocia w Irlandii, ponieważ uwzględniają one m.in. tych pracowników, którzy pracują w niepełnym wymiarze godzin (do 3 dni w tygodniu) i pobierają jednocześnie zasiłki. Oficjalny wskaźnik bezrobocia publikowany jest przez CSO kwartalnie. Według ostatnio dostępnych danych w II kw. br. stopa bezrobocia kształtowała się na poziomie 14,2%. Dla porównania ostatnio uaktualnione wskaźniki dla wcześniejszych okresów kształtowały się następująco: I kw. 2011 r. - 13,9%, IV kw. 2010 r. - 14,8%, III kw. 2010 r. - 13,5%. Średnia stopa bezrobocia w 2010 r. wyniosła 13,6% w porównaniu z 11,8% w 2009 r. i 6,3% w roku 2008. Znaczący spadek liczby osób pobierających zasiłki odnotowany we wrześniu br. może oznaczać zmianę trendu z ostatnich 4. miesięcy, w których następował powolny wzrost bezrobocia. Część 4
ekspertów stoi jednak na stanowisku, iż dobre wyniki września spowodowane były jedynie faktem powrotu części młodych ludzi do przerwanej na okres wakacji edukacji. Ich zdaniem zarówno malejąca w ostatnich okresach produkcja przemysłowa, obniżająca się sprzedaż detaliczna oraz zmniejszające się tempo eksportu są tymi czynnikami, które nie uzasadniają tezy o możliwości radykalnej poprawy sytuacji na irlandzkim rynku pracy. 6. Spadek sprzedaży detalicznej w Irlandii w sierpniu 2011 r. Według wstępnych danych Centralnego Urzędu Statystycznego Irlandii (Central Statistics Office - CSO) za sierpień 2011 r. wskaźnik sprzedaży detalicznej w wyrażeniu ilościowym obniżył się o 3,6% w porównaniu z sierpniem 2010 r. a w stosunku do lipca 2011 r. wyniki te były o 0,4% niższe. Po odjęciu wyników w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik ten w porównaniu z sierpniem 2010 r. pogłębił spadek o 3,7%, a w stosunku do lipca 2011 r. spadł o 0,5%. W wyrażeniu wartościowym wskaźnik sprzedaży detalicznej w sierpniu 2011 r. obniżył się o 3,1% w porównaniu z takim samym okresem w ubiegłym roku, a zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca wyniosła -0,8%. Z kolei wyłączając wyniki w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik ten pod względem wartości kształtuje się na poziomie -2,8% a zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca -0,9%. W porównaniu z sierpniem 2010 r. wzrost sprzedaży odnotowano jedynie w kategorii produkty elektryczne (o 2,1%). W tym samym okresie największe spadki sprzedaży były zauważalne w takich pozycjach jak: książki, czasopisma i wyroby papiernicze (o 13,3%), środki farmaceutyczne, medyczne i kosmetyki (o 10,4%) oraz meble i oświetlenie (o 9,5%). Wśród miejscowych ekonomistów dominuje przekonanie, że wydatki gospodarstw domowych będą utrzymywały się na niskim poziomie głownie ze względu na słabnący rynek pracy. Szacuje się, że wydatki gospodarstw domowych pod koniec bieżącego roku obniżą się o 2,3%, a w przyszłym roku o kolejne 0,8%. Głównym czynnikiem wzrostu gospodarczego Irlandii w najbliższym okresie będzie w dalszym ciągu eksport. II. POLSKO IRLANDZKA WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 1. Polsko-irlandzka współpraca handlowa w okresie styczeń sierpień 2011 r. Według danych GUS w okresie styczeń - sierpień 2011 r., w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, polsko irlandzkie obroty handlowe zmniejszyły się o 11,2% do poziomu 748,1 mln EUR. Polski eksport do Irlandii spadł o 20,8% do poziomu 236,0 mln EUR, zaś nasz import z Irlandii zmniejszył się o 5,9% i wyniósł 512,1 mln EUR. W konsekwencji głębszego spadku wartości naszego eksportu do Irlandii od importu z tego kraju znacznemu pogorszeniu uległo saldo polskich obrotów handlowych z Irlandią. Deficyt zwiększył się z 246,5 mln EUR na koniec sierpnia 2010 r. do 276,1 mln EUR na koniec tego samego okresu roku 2011. W porównaniu do sytuacji w pierwszych ośmiu miesiącach roku poprzedniego w okresie styczeń - sierpień 2011 r. polski eksport do Irlandii zmniejszył się o 61,9 mln EUR. Największy spadek sprzedaży nastąpił w wyrobach przemysłu elektromaszynowego (-35,8 mln EUR), artykułach rolno-spożywczych (-11,1 mln EUR) oraz produktach mineralnych (-8,6 mln EUR). Przyrost wartości eksportu wystąpił jedynie w branży wyrobów przemysłu lekkiego (+0,6 mln EUR), wyrobach ceramicznych (+0,6 mln EUR) oraz wyrobach różnych (głównie meblach) o 0,4 mln EUR. W tym samym okresie nastąpiły również zmiany w strukturze naszego eksportu do Irlandii. Obniżył się udział wyrobów przemysłu elektromaszynowego (z 34,4% do 28,3%) oraz wyrobów metalurgicznych (z 4,8% do 4,5%). Udział pozostałych branż w całości naszego eksportu do Irlandii uległ natomiast zwiększeniu: artykułów rolno-spożywczych (z 21,9% do 5
22,9%), produktów mineralnych (z 16,9% do 17,7%), wyrobów przemysłu chemicznego (z 9,6% do 10,6%), wyrobów przemysłu drzewno-papierniczego (z 4,0% do 4,8%) oraz wyrobów różnych (głównie mebli) (z 3,3% do 4,3%). Wśród ważniejszych grup towarowych w polskim eksporcie do Irlandii wysoką dynamiką charakteryzowała się m.in. sprzedaż pojazdów (samochodów), papieru, wyrobów z kauczuku (ogumienia) oraz produktów mleczarskich i wyrobów mięsnych. W okresie styczeń - sierpień 2011 r. głównymi pozycjami w polskim eksporcie do Irlandii były następujące grupy towarowe: L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika eksportu 2011/2010 Udział w całości polskiego eksportu do Irlandii 1 27 Paliwa mineralne, oleje i przetwory 41.795,8 83,06 17,71% 2 84 Kotły i urządzenia mechaniczne 28.926,4 66,81 12,26% 3 87 Pojazdy nieszynowe oraz ich części 22.382,1 158,35 9,48% 4 02 Mięso i podroby jadalne 11.885,2 75,94 5,04% 5 94 Meble 9.424,7 100,26 3,99% 6 39 Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 9.201,1 88,95 3,90% 7 16 Przetwory z mięsa i ryb 8.237,6 115,45 3,49% 8 85 Maszyny i urządzenia elektryczne 7.528,1 73,41 3,19% 9 22 Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 5.918,3 93,28 2,51% 10 21 Różne przetwory spożywcze 5.769,6 86,73 2,41% 11 48 Papier, tektura, wyroby z papieru 5.484,6 136,53 2,32% 12 30 Produkty farmaceutyczne 5.385,1 116,71 2,28% 13 44 Drewno i wyroby z drewna 5.217,5 68,18 2,21% 14 04 Produkty mleczarskie 4.672,7 126,43 1,98% 15 40 Kauczuk i wyroby z kauczuku 4.542,1 112,82 1,92% 16 73 Wyroby z żeliwa i stali 4.431,0 76,76 1,88% 17 62 Odzież 4.329,8 102,78 1,83% 18 86 Tabor szynowy, osprzęt torów 4.027,0 165,92 1,71% 19 19 Przetwory ze zbóż, pieczywo 3.853,0 103,86 1,63% 20 90 Aparatura medyczna, optyczna 3.749,63 104,55 1,59% Źródło: System Insigos MG Struktura towarowa polskiego importu z Irlandii wykazuje większą w stosunku do naszego eksportu koncentrację. Prawie 85% importu przypada na dwie grupy towarowe: wyroby przemysłu elektromaszynowego i wyroby chemiczne. W imporcie z Irlandii tradycyjnie już dominują wyroby wysoko przetworzone i wysoko zaawansowane technologicznie. Listę najważniejszych grup towarowych w polskim imporcie z Irlandii w okresie styczeń - sierpień 2011 r. przedstawia poniższe zestawienie: L.P. Kod Dział CN Wartość Dynamika Udział w CN w tys. importu całości EUR 2011/2010 polskiego importu z Irlandii 1 30 Produkty farmaceutyczne 88.308,0 91,42 17,24% 6
2 84 Kotły i urządzenia mechaniczne 74.803,6 103,73 14,81% 3 33 Preparaty kosmetyczne 68.716,9 94,88 13,42% 4 85 Maszyny i urządzenia elektryczne 66.083,9 66,96 12,90% 5 38 Produkty chemiczne różne 52.573,6 116,41 10,27% 6 90 Przyrządy optyczne i medyczne 52.063,1 116,66 10,17% 7 02 Mięso i podroby jadalne 11.586,6 114,88 2,26% 8 21 Różne przetwory spożywcze 10.797,3 95,20 2,11% 9 04 Produkty mleczarskie 10.383,9 101,57 2,03% 10 39 Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 9.588,4 93,27 1,87% 11 03 Ryby 7.857,7 129,82 1,53% 12 29 Chemikalia organiczne 6.917,9 84,94 1,35% 13 35 Substancje białkowe, kleje, enzymy 6.766,3 160,10 1,32% 14 22 Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 4.692,9 80,39 0,92% 15 49 Wyroby przemysłu poligraficznego 4.639,5 97,27 0,91% 16 83 Wyroby różne z metali 4.310,1 258,77 0,84% 17 55 Włókna chemiczne cięte 2.953,1 145,18 0,58% 18 19 Przetwory ze zbóż 2.722,4 93,77 0,53% 19 82 Narzędzie, przybory, sztućce 2.442,1 75,77 0,48% 20 17 Cukry i wyroby cukiernicze 2.070,5 218,89 0,40% Źródło: System Insigos MG W pierwszych 8. miesiącach 2011 r. udział Irlandii w obrotach polskiego handlu zagranicznego wyniósł 0,40% i był niższy niż w analogicznym okresie roku 2010 (0,52%). Z uwagi na znacznie niższą dynamikę polsko irlandzkich obrotów handlowych w stosunku do całości polskiej wymiany handlowej z zagranicą obniżył się zarówno udział Irlandii w polskim eksporcie z 0,38% w okresie styczeń - sierpień 2010 r. do 0,26% w tym samym okresie roku 2011 jak i w imporcie odpowiednio z 0,64% do 0,52%. Na koniec sierpnia 2011 r. Irlandia była 36. partnerem handlowym Polski w eksporcie i 29. w imporcie. III. PROMOCJA POLSKIEJ GOSPODARKI W IRLANDII 1. Seminarium Internationalising Your Business w Dublin Chamber of Commerce W dniu 5 października 2011 r. przedstawiciele WPHI w Dublinie uczestniczyli w seminarium nt. umiędzynarodowienia przedsiębiorstw (ang. Internationalising Your Business). Wydarzenie to odbyło się z inicjatywy Dublińskiej Izby Handlowej (ang. Dublin Chamber of Commerce). Gościem honorowym spotkania była Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i Handlu Republiki Irlandii Pani Jan O Sullivan odpowiedzialna za Handel i Rozwój. W seminarium uczestniczyło ponad 60 przedstawicieli miejscowego biznesu oraz członkowie korpusu dyplomatycznego. W swoim wystąpieniu Minister J. O Sullivan podkreśliła korzyści płynące z udziału firm w handlu międzynarodowym oraz potrzebę koordynacji działań administracji zmierzających do usprawnienia funkcjonowania mechanizmów proeksportowych. Podkreśliła przy tym znaczenie eksportu, który obecnie jest głównym czynnikiem wzrostu gospodarki Irlandii. Zapewniła o zaangażowaniu administracji jej kraju dla tworzenia dogodnych warunków dla przedsiębiorczości, w szczególności w sektorze innowacyjnych technologii. Zachęcała eksporterów do szerszego korzystania z pomocy irlandzkich placówek zagranicznych. W dalszej części seminarium przedstawione zostały osiągnięcia dwóch firm irlandzkich na rynkach międzynarodowych. Prezentacje przedstawili Pan Michael Shelly, Dyrektor PM Group (firma obecna jest w Polsce od 1996 r.) i Pan Colm Lyon, Dyrektor Realex Payments. 7
Po wystąpieniach uczestnicy seminarium mieli okazję przeprowadzić indywidualne rozmowy z przedstawicielami sekcji handlowych ambasad Austrii, Belgii, Kanady, Meksyku, Polski, Turcji, USA oraz Zjednoczonego Królestwa. Ambasadę RP w Dublinie reprezentowali: kierownik WPHI p. J. Jędruszak oraz p. P. Buczkowski, którzy spotkali się z przedstawicielami 10 irlandzkich firm zainteresowanymi współpracą gospodarczą z Polską. Indywidualne spotkania z firmami irlandzkimi pozwoliły na zaprezentowanie informacji nt. możliwości współpracy z polskimi przedsiębiorcami. Rozmówcy pomimo posiadanego już wstępnego rozeznania na temat polskiego rynku wyrażali potrzebę wsparcia ich działań w zakresie poszukiwania nowych partnerów i obszarów współpracy. Wyniesione doświadczenia z organizacji tej oraz podobnych imprez w przeszłości dowodzą, iż spotkania warsztatowe z indywidualnymi firmami organizowane wspólnie z lokalnymi organizacjami samorządu gospodarczego są efektywnym narzędziem promocji gospodarczej. W najbliższym czasie WPHI w Dublinie planuje zorganizowanie kilku podobnych spotkań z irlandzkimi przedsiębiorcami we współpracy z izbami gospodarczymi m.in. w Galway, Dublinie i Sligo. 2. Wizytacja wystawy MEDTEC IRELAND 2011 w Cork W dniu 6 października 2011 r. przedstawiciele WPHI w Dublinie odwiedzili wystawę sprzętu i aparatury medycznej MEDTEC Ireland 2011, która odbyła się w Cork. Jedenasta edycja targów zgromadziła 80 wystawców. Oprócz firm irlandzkich wystawcami były również firmy z Wielkiej Brytanii, Francji, Stanów Zjednoczonych, Niderlandów, Niemiec, Belgii oraz Szwajcarii. Jedna z wystawiających się firm SteriPack (producent opakowań dla przemysłu medycznego) posiada zakład produkcyjny w Polsce. Według organizatorów tegoroczne dwudniowe targi (5-6 października 2011 r.) odwiedziło około 800 zwiedzających. Targi MEDTEC Ireland są jedynymi targami w Irlandii dedykowanymi dla producentów urządzeń medycznych. Organizatorzy podkreślają, że pomimo kryzysu światowe zapotrzebowanie na wyroby tego sektora stale wzrasta. Szacuje się, że sektor ten rozwija się tempie 9% rocznie. Popyt na tego typu urządzenia kreowany jest przede wszystkim pogłębiającymi się na całym świecie zmianami demograficznymi spowodowanymi starzeniem się społeczeństw. Sytuacja ta zachęca firmy branży medycznej do zwiększania nakładów inwestycyjnych na badania i rozwój dostrzegając możliwości wzrostu w tym obszarze. Sektor sprzętu i urządzeń medycznych jest szczególnie rozwinięty w Irlandii gdzie za sprawą korzystnego otoczenia biznesowego i inwestycyjnego swoje zakłady produkcyjne zlokalizowało 15 (spośród 20) największych światowych wytwórców tej branży. Przyszłoroczna edycja targów MEDTEC Ireland odbędzie się w dniach 10-11 października 2012 r. w Galway. Szczegóły dot. wystawy MEDTEC Ireland dostępne są na stronie internetowej: www.medtecireland.com W trakcie wizytacji wystawy MEDTEC Ireland przedstawiciele WPHI przeprowadzili rozmowy z przedstawicielami kilku wystawiających się firm zachęcając do nawiązania współpracy z polskimi producentami sprzętu medycznego. W ocenie placówki, z uwagi na istniejące w Irlandii spore zainteresowanie szerokorozumianą branżą medyczną, polskie firmy z tego sektora powinny rozważyć możliwość bezpośredniego uczestnictwa w przyszłorocznej edycji MEDTEC Ireland w Galway w formie np. wspólnego stoiska zorganizowanego pod patronatem Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Wyrobów Medycznych POLMED. 3. Spotkanie w Galway Chamber of Commerce W dniu 14 października 2011 r. kierownik Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie spotkał się z przedstawicielami Izby Handlowej w Galway (miasto położone ok. 8
200 km na zachód od Dublina) oraz miejscowymi firmami zainteresowanymi współpracą gospodarczą z Polską. W spotkaniu wzięła udział m.in. p. Carol Brady odpowiedzialna w Galway Chamber of Commerce za współpracę zagraniczną. Zadeklarowała ona, iż dokona rozeznania wśród członków Izby odnośnie zainteresowania seminarium nt. współpracy biznesowej z Polską. Seminarium takie, połączone ze spotkaniami warsztatowymi z firmami zainteresowanymi współpracą gospodarczą z naszym krajem, mogłoby się odbyć w I kwartale 2012 r. W trakcie wizyty w Galway J. Jedruszak spotkał się również z 5 miejscowymi firmami zainteresowanymi współpracą z Polską: Przeprowadzone rozmowy zarówno z przedstawicielami Galway Chamber of Commerce jak i miejscowymi firmami umożliwiły zaprezentowanie informacji nt. możliwości współpracy gospodarczej z polskimi przedsiębiorcami. Spotkanie było kolejnym etapem dobrze rozwijających się kontaktów pomiędzy WPHI i Izbą Handlową w Galway, której efektem jest wzrost zainteresowania miejscowych firm naszym krajem. W trakcie przeprowadzonych rozmów Izba zadeklarowała promocję wśród swoich członków przekazywanych przez WPHI ofert biznesowych polskich przedsiębiorców poprzez umieszczanie ich w swoich biuletynach informacyjnych. Polskie firmy zainteresowane współpracą z rynkiem irlandzkim mogą przesyłać swoje oferty współpracy (w języku angielskim) bezpośrednio do Galway Chamber of Commerce z prośbą o ich rozpropagowanie wśród członków Izby. Poniżej podajemy dane tele-adresowe Izby Handlowej w Galway: Galway Chamber of Commerce Commerce House Merchants Road Galway, Ireland Tel: +353 91 563 536 Fax: +353 91 5631 963 E-mail: carol@galwaychamber.com www.galwaychamber.com 4. Spotkanie z firmami irlandzkimi członkami Irlandzko Polskiego Stowarzyszenia Biznesu W dniu 17 października 2011 r. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie wspólnie z Irlandzko Polskim Stowarzyszeniem Biznesu (Ireland Poland Business Association (IPBA)) zorganizował spotkanie z firmami irlandzkimi zaangażowanymi we współpracę gospodarczą z Polską. Spotkanie połączone było z dorocznym zebraniem sprawozdawczo-wyborczym IPBA. W spotkaniu wzięło udział ponad 40 osób reprezentujących zarówno firmy od szeregu lat obecne na polskim rynku jak i przedsiębiorców dopiero rozpoczynających współpracę z Polską. W trakcie imprezy Ambasador RP w Dublinie p. Marcin Nawrot poinformował o przebiegu Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w II połowie br. Jej uczestnikom przedstawiona została również informacja nt. usług świadczonych w Polsce i Irlandii przez firmę Dun & Bradstreet. Uczestnicy spotkanie mieli ponadto okazję zapoznać się z najnowszymi materiałami promocyjnymi będącymi w posiadaniu WPHI. Impreza była okazją do podtrzymania zainteresowania Polską wśród irlandzkich przedsiębiorców. Umożliwiła ponadto nawiązanie nowych bądź podtrzymanie starych kontaktów z przedstawicielami irlandzkich firm zaangażowanych biznesowo w Polsce. Dzięki organizowaniu tego typu spotkań istnieje szansa na dotarcie z informacjami nt. możliwości biznesowych w Polsce do coraz większej liczby irlandzkich przedsiębiorców. 9