Kod ucznia pieczątka WKK Dzień Miesiąc Rok DATA URODZENIA UCZNIA K O N K U R S Z H I S T O R I I dla uczniów szkoły podstawowej - etap rejonowy Drogi Uczniu, przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania. Arkusz liczy 12 stron i zawiera 13 zadań. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Zespołowi Konkursowemu. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem. Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem lub piórem. Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi. Nie używaj korektora. Jeśli się pomylisz, przekreśl błędną odpowiedź i wpisz poprawną. Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które zostały umieszczone w miejscach do tego przeznaczonych. Przy każdym zadaniu podano maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie. Czas pracy: 90 minut Liczba punktów możliwych do uzyskania: 56 Pracuj samodzielnie. Powodzenia
1. Zaznacz poprawne odpowiedzi. (10pkt) A. Który z wymienionych pisarzy został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla? a) Bolesław Prus b) Henryk Sienkiewicz c) Stanisław Wyspiański B. W którym z zaborów Polacy posiadali najwięcej swobód politycznych i kulturalnych? a) austriackim b) pruskim c) rosyjskim C. Czym była tzw. branka? a) dodatkowym poborem podatków, b) rekwizycjami zwierząt hodowlanych i zboża na wsi, c) wcieleniem młodzieży do wojska. D. Czym zajmowali się Artur Grottger i Józef Chełmoński? a) matematyką b) malarstwem c) literaturą E. Z jakim zaborem związana jest postać Michała Drzymały? a) pruskim b) austriackim c) rosyjskim F. Z którym powstaniem związany był Edward Dembowski? a) listopadowym b) krakowskim c) styczniowym G. Opiekę nad Wolnym Miastem Krakowem po kongresie wiedeńskim sprawowały: a) Austria, Rosja i Prusy b) Rosja i Austria c) Austria i Prusy Strona 2 z 12
H. W jakim zaborze powołano Komisję Kolonizacyjną? a) austriackim b) pruskim c) rosyjskim I. Warszawa skapitulowała przed Rosjanami w powstaniu listopadowym: a) w marcu 1831 r. b) w maju 1831 r. c) we wrześniu 1831 r. J. Które miasto było stolicą autonomicznej Galicji w drugiej połowie XIX wieku? a) Kraków b) Kijów c) Lwów 2. Poniżej zamieszczono 2 obrazy. Przedstawiają one sceny z czasów dwóch polskich powstań narodowych. Na podstawie obrazów oraz wiedzy własnej wykonaj polecenia. (4 pkt) Ilustracja I. Strona 3 z 12
Ilustracja II. a) Odpowiedz jakiego powstania dotyczy: Ilustracja I... Ilustracja II... b) Wyjaśnij różnicę w działaniach wojennych podczas obu powstań. c) Odpowiedź poprzyj jednym przykładem zaczerpniętym z ilustracji.... Strona 4 z 12
3. Odpowiedz na pytania umieszczone pod ilustracją. (2 pkt) Jak nazywa się budynek przedstawiony na ilustracji?... Czyją siedzibą był w chwili wybuchu powstania listopadowego?... 4. Na podstawie portretów przywódców polskich powstań narodowych uzupełnij zdania. (4 pkt) Ilustracja I. Ilustracja II. A. Przywódca powstania styczniowego przedstawiony jest na portrecie oznaczonym cyfrą:.... Jest to (podaj imię i nazwisko).... B. Przywódca powstania listopadowego przedstawiony jest na portrecie oznaczonym cyfrą.... Jest to (podaj imię i nazwisko).... Strona 5 z 12
5. Na podstawie ilustracji przedstawiającej pieczęć Rządu Narodowego z okresu powstania styczniowego: (4 pkt) A. Nazwij 3 elementy graficzne pieczęci.... B. Napisz, co te elementy graficzne symbolizują. 6. Przeczytaj poniższy tekst źródłowy i odpowiedz na pytania. (2 pkt) W zeszły poniedziałek posłyszeli ludzie na ulicy krzyk i płacz dzieci w szkole. Szybko zbiegło się wielu ludzi [...]. Drzwi szkoły były zamknięte. Tymczasem powstało wielkie zbiegowisko przed szkołą, drzwi wyparto [...]. Kobiety zabrały dzieci. W zbiegowisku padły słowa groźby i kamienie [...]. Kobiety, zbiegające się przed szkołą z powodu wielkiego krzyku i płaczu dzieci, były przekonane, że dzieci w szkole katują [...]. Dzieci bito w najwyższym oddziale [klasie] za to, że nie chciały na nauce religii odpowiadać po niemiecku ani nawet krótkich zdań po niemiecku powtarzać [...]. "Orędownik" (dziennik wydawany w Poznaniu), nr 118. A. Nazwij wydarzenie, do którego odnosi się powyższy tekst. B. W którym roku miały miejsce opisane zdarzenia?... Strona 6 z 12
7. Przeczytaj poniższy fragment wiersza i odpowiedz na pytania. (2 pkt) Nie rzucim ziemi skąd nasz ród! Nie damy pogrześć mowy. Polski my naród, polski lud, Królewski szczep Piastowy. Nie damy, by nas gnębił wróg! Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! [...]. A. Podaj imię i nazwisko autora tego wiersza.... B. Wyjaśnij powód napisania tego wiersza. 8. Przeanalizuj mapy i odpowiedz na poniższe pytania. (4pkt) Mapa nr 1. Strona 7 z 12
Mapa nr 2. A. Nazwij powstania, do których odnoszą się powyższe mapy. Mapa nr 1... Mapa nr 2... B. Na podstawie porównania obydwu map i wiedzy własnej odpowiedz, jakie zmiany terytorialne nastąpiły na ziemiach polskich w połowie XIX wieku? C. Po jakim wydarzeniu zmiany te miały miejsce? Strona 8 z 12
9. Przeczytaj fragmenty biografii i odpowiedz, do jakich postaci historycznych się odnoszą. (4 pkt) A. margrabia, od czerwca 1862 r. naczelnik Rządu Cywilnego Królestwa Polskiego, zwolennik ugody z carem, przeprowadził reformę i polonizację szkolnictwa, doporowadził do oczynszowania chłopów, równouprawnienia Żydów i powołania Szkoły Głównej w Warszawie Postać:... B. gospodarz ze wsi Smarżowa, gmina Brzostek, przywódca z okresu wystąpień chłopskich przeciwko szlachcie (tzw. rabacji galicyjskiej). Postać:... C. Polski malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof, znany z dzieł takich jak "Hołd pruski", "Stefan Batory pod Pskowem", "Jan Sobieski pod Wiedniem". Postać:... D. W czasie trwania powstania listopadowego został prezesem Towarzystwa Patriotycznego. Na emigracji próbował połączyć wszystkie ugrupowania demokratyczne. Uważany za ojca polskiego dziejopisarstwa. Postać:... 10. Podane niżej zdania zakwalifikuj jako prawdziwe (P) lub fałszywe (F). (4 pkt) A. B. C. D. Bolesław Prus i Eliza Orzeszkowa w swoich utworach krytykowali ideę tzw. pracy organicznej. Marian Langiewicz był jednym z dyktatorów powstania styczniowego. Podczas Wiosny Ludów oddziałami polskimi w Wielkim Księstwie Poznańskim dowodził Ludwik Mierosławski. W XIX wieku Galicja była najbardziej uprzemysłowionym regionem na ziemiach polskich. Strona 9 z 12
11. Połącz te wydarzenia, które tworzą związek przyczynowo-skutkowy (odpowiedzi zaznacz za pomocą liter przypisanych wydarzeniom). (4 pkt) a) zapotrzebowanie na tanie wyroby odzieżowe b) ogłoszenie poboru do wojska rosyjskiego przez Aleksandra Wielopolskiego c) uwłasczenie chłopów w Królestwie Polskim d) rozwój przemysłu w Królestwie Polskim e) wybuch powstania styczniowego f) klęska powstania styczniowego g) Wielka Emigracja h) klęska powstania listopadowego Przyczyna: Skutek:........................ 12. Uzupełnij brakujące elementy zdań. (6 pkt) a) Książę Adam Jerzy Czartoryski kierował emigracyjnym ugrupowaniem o nazwie.... b) Ugrupowaniem emigracyjnym, które ogłosiło swój Wielki Manifest, było.... c) Ksiądz Piotr Ściegienny założył na Lubelszczyźnie około roku 1838 konspiracyjną organizację o nazwie... d) Dyktatorem powstanie krakowskiego ogłosił się 24 II 1846 r.... e) Ostatnim oddziałem powstania styczniowego był oddział dowodzony przez księdza... walczący na Podlasiu. f) Po upadku powstania styczniowego, zamiast nazwy Królestwo Polskie, władze rosyjskie zaczęły stosować określenie.... Strona 10 z 12
13. W pierwszej rubryce tabeli zestawiono nazwy, nazwiska i pojęcia związane z polskimi powstaniami. Uzupełnij pozostałe rubryki tabeli. (6 pkt) Nazwy, nazwiska i pojęcia Nazwy powstań Daty roczne trwania Iganie, Dębe Wielkie, Ostrołęka, Piotr Wysocki, Towarzystwo Patriotyczne "biali", "czerwoni", Stefan Bobrowski, Marian Langiewicz Rabacja, Jan Tyssowski, Ludwik Gorzkowski Strona 11 z 12
Brudnopis Strona 12 z 12