TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 1 TCK KOMPLEKSOWA PRZEBUDOWA TARNOGÓRSKIEGO CENTRUM KULTURY WRAZ Z INFRASTRUKTUR TECHNICZN --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 działki: 296/173, 297/173, 327/175, 174, 368/198, 295/173, 259, 298/173 jednostka projektowa ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- An Archi Group Ul. Chorzowska 64 44-100 Gliwice biuro@a-ag.com.pl tel. 331.16.17 fax. 334.71.69 SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ CPV:45315600-4 CPV:45316100-6 CPV:45317000-2 Wykonał : mgr in. Andrzej OZAIST. upr. nr 44/98 uprawnienia budowlane do projektowania bez ogranicze w specjalnoci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urzdze elektrycznych i elektroenergetycznych Inwestor: TCK ul. Sobieskiego 7, Tarnowskie Góry Gliwice, luty 2006 1
TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 2 1. WSTP... 3 1.1. PRZEDMIOT ST... 3 1.2. ZAKRES STOSOWANIA ST... 3 1.3. ZAKRES ROBÓT OBJTYCH ST... 3 1.4 OKRELENIA PODSTAWOWE.... 3 1.5. OGÓLNE WYMAGANIA DOTYCZCE ROBÓT... 3 2. MATERIAŁ... 4 2.1 WYMAGANIA OGÓLNE... 4 2.2. KABLE ELEKTROENERGETYCZNE... 4 2.3. PRZEWODY INSTALACYJNE... 4 2.4 APARATURA ŁCZENIOWA I ZABEZPIECZENIOWA... 4 2.4.1. Aparaty łczeniowe... 4 2.4.2. Aparaty zabezpieczajce... 4 3. SPRZT... 5 4. TRANSPORT... 5 5. WYKONANIE ROBÓT... 5 5.1. UKŁADANIE PRZEWODÓW I ROZPROWADZENIE INSTALACJI... 5 5.1.1.Osprzt instalacyjny... 5 5.1.2. Sprzt owietleniowy... 5 5.1.3. Sprzt do innych instalacji... 5 6. KONTROLA JAKOCI... 6 7. OBMIAR ROBÓT... 6 8. ODBIÓR ROBÓT... 6 8.1. ODBIÓR ROBÓT ULEGAJCYCH ZAKRYCIU I ZANIKAJCYCH... 6 8.2. ODBIÓR INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ... 6 8.3 SPRAWDZENIE ODBIORCZE... 6 8.4 POSTANOWIENIA OGÓLNE... 6 8.5 OGLDZINY... 7 8.6 PRÓBY... 7 9. PODSTAWA PŁATNOCI... 7 10. PRZEPISY ZWIZANE... 7 2
TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 3 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej s wymagania dotyczce wykonania i odbioru instalacji elektrycznych dla kompleksowej przebudowy Tarnogórskiego Centrum Kultury przy ul. Sobieskiego 7 w Tarnowskich Górach. 1.2. Zakres stosowania ST Niniejsza specyfikacja techniczna stanowi dokument przetargowy i kontraktowy przy zleceniu i realizacji robót wymienionych w pkt. 1.1. 1.3. Zakres robót objtych ST Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmuj wszystkie czynnoci umoliwiajce i majce na celu wykonanie instalacji elektrycznej wraz z robotami pomocniczymi. 1.4 Okrelenia podstawowe. Okrelenia podane w niniejszej ST s zgodne z obowizujcymi odpowiednimi normami i nie przewiduje si stworzenia adnych dodatkowych definicji i poj. 1.5. Ogólne wymagania dotyczce robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jako ich wykonania oraz za zgodno z dokumentacj projektow, ST i poleceniami Inspektora Nadzoru. W przypadku istotnych zmian w stosunku do Dokumentacji Projektowej, dokonanych podczas realizacji obiektu, Wykonawca zobowizany jest do wykonania dokumentacji powykonawczej. Wszelkie zmiany w Dokumentacji Projektowej powinny by wprowadzone na pimie i autoryzowane przez Inwestora. Istotne zmiany Dokumentacji Projektowej powinny by wprowadzone przez Inwestora po uzgodnieniu z Projektantem. Koszt zabezpieczenia Terenu Budowy nie podlega odrbnej zapłacie i przyjmuje si, e jest włczony w cen kontraktow. Wykonawca bdzie przestrzega przepisów ochrony przeciwpoarowej. Wykonawca bdzie utrzymywa sprawny sprzt przeciwpoarowy, wymagany przez odpowiednie przepisy, na terenie baz produkcyjnych, w pomieszczeniach biurowych i magazynach oraz w maszynach i pojazdach. Materiały łatwopalne bd składowane w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami i zabezpieczone przed dostpem osób trzecich. Wykonawca bdzie odpowiedzialny za wszelkie straty spowodowane poarem wywołanym jako rezultat realizacji robót albo przez personel Wykonawcy. Podczas realizacji robót Wykonawca bdzie przestrzegał przepisów dotyczcych bezpiecze stwa i higieny pracy. W szczególnoci Wykonawca ma obowizek zadba, aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spełniajcych odpowiednich wymaga sanitarnych. Wykonawca zapewni i bdzie utrzymywał wszelkie urzdzenia zabezpieczajce, socjalne oraz sprzt i odpowiedni odzie dla ochrony ycia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpiecze stwa publicznego. Uznaje si e wszelkie koszty zwizane z wypełnieniem wymaga okrelonych powyej nie podlegaj odrbnej zapłacie i s uwzgldnione w cenie kontraktowej. Podstawowe wymagania podczas wykonywania robót. Podczas wykonywania robót naley spełni wymagania: - do wykonania instalacji elektrycznej naley uy przewodów, kabli, sprztu, osprztu oraz aparatury i urzdze posiadajcych znak bezpiecze stwa, znak dopuszczenia do stosowania w budownictwie oraz odpowiednie certyfikaty, - wszystkie urzdzenia, trasy kablowe powinny by tak zainstalowane aby moliwe było ich swobodne funkcjonowanie oraz dostp w czasie przegldów i konserwacji lub rozbudowy - instalacje powinny by tak wykonane aby zapewniały cigł dostaw energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do urzdze. - naley zapewni bezkolizyjno instalacji elektrycznych z innymi instalacjami, - trasy przewodów naley układa w liniach prostych, o ile jest to moliwe, - wszystkie urzdzenia i kable powinny by w sposób jednoznaczny oznaczone, - instalacje powinny zapewnia ochron rodowiska przed skaeniem i nie mog by rodłem zakłóce elektromagnetycznych, - instalacje powinny zapewnia ochron przeciwporaeniow. 3
TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 4 2. MATERIAŁ 2.1 Wymagania ogólne Wszystkie materiały stosowane do wykonania robót musza by zgodne z wymaganiami niniejszej ST i dokumentacji projektowej. Do wykonania robót mog by stosowane wyroby budowlane spełniajce warunki okrelone w: - Ustawie z dnia 7 lipca 1994r. Prawo Budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2003r., Nr 207, poz. 2016; z póniejszymi zmianami), - Ustawie z dnia 16 kwietnia 2004r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2004r., Nr 92 poz. 881), - Ustawie z dnia 30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodnoci (DZ. U. z 2002r., Nr 166, poz. 1360, z póniejszymi zmianami). Na Wykonawcy spoczywa obowizek posiadania dokumentacji wyrobu budowlanego wymaganej przez w/w ustawy lub rozporzdzenia wydane na podstawie tych ustaw. 2.2. Kable elektroenergetyczne 2.2.1. Naley stosowa kable elektroenergetyczne: - o izolacji i powłoce polwinitowej, np. YKY, - kable i przewody ognioodporne NKGs i HDGs - kable z yłami miedzianymi (Cu). 2.2.2. Podstawowe dane techniczne kabli: - napicie znamionowe: 0,6/1 kv, - liczba ył: 3, 4, 5 - przekrój znamionowy: 1.5, 2.5, 4, 6, 10, 16, 240 mm 2. 2.3. Przewody instalacyjne 2.3.1. Naley stosowa przewody izolowane (z izolacj lub izolacj i powłok) do układania na stałe, jednoyłowe lub wieloyłowe, do układania w osłonach lub bez osłon, pod tynkiem, w tynku albo na tynku. 2.3.2. Wymagane podstawowe parametry przewodów: - napicie znamionowe izolacji: 300/500, 450/750V, - przekrój znamionowy ył: 1.5; 2.5; 4; 6, 10. 2.3.3. Naley stosowa przewody o yłach miedzianych (Cu): - jednoyłowych o yle miedzianej i izolacji polwinitowej typu DY (DYd; DYc), LY (LYd; LYc) do wykonania instalacji w rurkach, listwach, kanałach instalacyjnych, - wtynkowych o yłach miedzianych, izolacji i powłoce polwinitowej typu YDYt do wykonywania instalacji podtynkowych lub osłonitych. - wieloyłowych (kabelkowych) o yłach miedzianych, izolacji i powłoce polwinitowej typu YDY (YDYp), YLY do wykonywania instalacji natynkowych. Uwaga: Obowizkowo naley stosowa przewody o yłach miedzianych przy przekrojach do 10mm 2. W instalacjach elektrycznych budynków nie naley stosowa przewodów miedzianych o przekrojach mniejszych ni 1.5mm 2. 2.4 Aparatura łczeniowa i zabezpieczeniowa 2.4.1. Aparaty łczeniowe Do wyłczania lub załczania obwodu elektrycznego w zakresie prdów roboczych naley stosowa wyłczniki lub rozłczniki. Łczniki izolacyjne (rozłczniki) 2.4.1.1. Do załczania lub wyłczania obwodów prdu przemiennego mona stosowa rozłczniki instalacyjne. 2.4.2. Aparaty zabezpieczajce 2.4.2.1. Wyłczniki instalacyjne. 4
TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 5 Wyłczniki instalacyjne naley stosowa w instalacjach elektrycznych do zabezpieczenia obwodów od skutków przecie i zwar (wyłczania prdów roboczych i zwarciowych) oraz do ochrony przeciwporaeniowej. Naley stosowa nastpujce odmiany wyłczników: - w zalenoci od iloci biegunów: jedno, dwu, trzy biegunowe, - w zalenoci od pełnionej funkcji: nadprdowe, rónicowoprdowe. 2.4.2.1.1. Do zabezpieczania obwodów w instalacjach elektrycznych naley stosowa wyłczniki instalacyjne nadprdowe. Wyłczniki powinny by przystosowane do instalowania na szynie TH35. 2.4.2.1.2. Naley stosowa wyłczniki o charakterystyce B i C. Szczegółowe dane mona znale w katalogu producenta. 2.4.2.1.3. Podstawowe parametry techniczne wyłczników o charakterystyce B i C: - prdy znamionowe I n = 6; 10, 16, 20, 25; 40, 63 A - napicie znamionowe, dla AC U n = 400V - zdolno łczeniowa: od 6kA do 10kA. 2.4.2.2. Rozłczniki bezpiecznikowe. Do zabezpieczania obwodów w instalacjach elektrycznych naley take stosowa rozłczniki bezpiecznikowe. 2.4.2.3. Ochronniki przepiciowe. Dla ochrony p.przepiciowej naley stosowa ochronniki przepiciowe. 3. SPRZT Roboty naley wykonywa sprztem przeznaczonym dla wykonania danych prac przez wykwalifikowane osoby. 4. TRANSPORT Transport materiałów i urzdze powinien odbywa si samochodami skrzyniowymi. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Układanie przewodów i rozprowadzenie instalacji 5.1.1.Osprzt instalacyjny 5.1.1.1. Naley stosowa rury z materiałów niepalnych, trudnozapalnych, nie podtrzymujcych płomienia, odpornych na temperatur otoczenia, o wytrzymałoci elektrycznej izolacji 2kV, 5.1.1.2. rednica rury powinna by dostosowana do liczby układanych przewodów lub kabli. 5.1.1.3. Naley stosowa puszki instalacyjne odpowiednie dla danego systemu instalacji, wykonane z materiałów niepalnych lub niepodtrzymujcych płomienia. 5.1.1.4. Systemy mocowania przewodów, kabli i osprztu: - uchwyty do mocowania przewodów, kabli, rur instalacyjnych do podłoa, - opaski i klamry do wykonania wizek przewodów i kabli. 5.1.2. Sprzt owietleniowy Sprzt owietleniowy naley dobiera z katalogów producentów, odpowiednio do potrzeb owietleniowych i warunków rodowiskowych. 5.1.3. Sprzt do innych instalacji 5.1.3.1. Podstawowe dane techniczne liczników do pomiaru energii elektrycznej (odpowiedniej taryfy) prdu trójfazowego: - napicie znamionowe: 3x230/400V, 50Hz - prd znamionowy: 5A 5.1.3.2. Instalacja regulacji natenia owietlenia na widowni wymaga zastosowania systemu EIB. 5
TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 6 6. KONTROLA JAKOCI Celem kontroli jest stwierdzenie osignicia załoonej i satysfakcjonujcej jakoci wykonania robót elektrycznych. Kontrol robót, biec i ko cow przeprowadza Inspektor Nadzoru, jak równie sprawdza czy aparaty, urzdzenia elektryczne, kable i elementy instalacji posiadaj atesty fabryczne lub wiadectwa jakoci wydane przez producentów zgodnie z Rozporzdzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1999r. (Dz. U. Nr 5 poz. 53 z dnia 28 stycznia 2000r.). Kontroli podlegaj równie iloci i kompletno wykonania ogldzin oraz wykonanie prób. 7. OBMIAR ROBÓT Jednostka obmiarowa robót została okrelona w przedmiarze robót. Za jednostki obmiarów robót elektrycznych przyjmuje si: - 1 kpl. dla złcz i szafek zasilajco-rozdzielczych, - 1 punkt wietlny dla instalacji owietleniowej, - 1m dla kabli - 1m dla uziomów poziomych - 1 kpl. dla instalacji połcze wyrównawczych. Ilo robót okrela si na podstawie projektu z uwzgldnieniem zmian zaaprobowanych przez Inspektora Nadzoru i sprawdzonych w naturze. 8. ODBIÓR ROBÓT 8.1. Odbiór robót ulegajcych zakryciu i zanikajcych W trakcie realizacji obiektu budowlanego naley zgłosi Inwestorowi gotowo do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegajcych zakryciu bd zanikajcych. Zgłoszenie wykonuje Kierownik Budowy, poprzez wpis do Dziennika Budowy. Odbiór przeprowadza Inspektor Nadzoru Inwestorskiego. Do robót zanikajcych, koniecznych do wykonania w trakcie montau zbrojenia, naley: - wykonanie wnk na oprawy owietleniowe, - ułoenie rur osłonowych dla prowadzenia kabli zasilajcych oprawy owietleniowe, - ułoenie rur osłonowych dla prowadzenia przewodów i kabli zasilajcych oraz instalacji uziemienia. 8.2. Odbiór instalacji elektrycznej Po zako czeniu montau instalacji elektrycznej i urzdze elektrycznych, Kierownik Budowy zgłasza Inwestorowi gotowo instalacji do odbioru, dokonujc wpisu do dziennika Budowy. Odbioru tego dokonuje Inspektor Nadzoru Inwestorskiego przez sprawdzenie: - zgodnoci wykonania instalacji elektrycznej z dokumentacj techniczn oraz z ewentualnymi zmianami i odstpstwami, potwierdzonymi odpowiednimi zapisami w Dzienniku Budowy, a take zgodnoci z przepisami szczegółowymi, odpowiednimi Polskimi Normami oraz wiedz techniczn. - jakoci wykonania instalacji elektrycznej, - protokołów z ogldzin i prób, - kompletnoci certyfikatów na urzdzenia i wyroby - kompletnoci dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcji obsługi zasilanych urzadze elektrycznych. 8.3 Sprawdzenie odbiorcze Elementem składowym sprawdze odbiorczych s ogldziny i próby instalacji elektrycznej 8.4 Postanowienia ogólne Instalacja elektryczna podczas montau i/lub po jej wykonaniu, a przed przekazaniem do eksploatacji powinna by poddana, tak daleko jak to jest moliwe, ogldzinom i próbom w celu sprawdzenia, czy zostały spełnione wymagania norm. Sprawdzenie powinno by wykonane przez osoby wykwalifikowane, kompetentne w zakresie sprawdzania. Osobom sprawdzajcym instalacj naley udostpni dokumentacj wraz ze schematami. W czasie sprawdzania i wykonywania prób naley zastosowa rodki ostronoci w celu zapewnienia bezpiecze stwa osób i uniknicia uszkodzenia mienia oraz zainstalowanego wyposaenia. Sprawdzenie powinno by zako czone protokołem. 6
TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 7 8.5 Ogldziny Ogldziny naley wykonywa przed przystpieniem do prób i po odłczeniu zasilania instalacji. Ogldziny maj na celu potwierdzenie, e zainstalowane na stałe urzdzenia elektryczne: - spełniaj wymagania dotyczce bezpiecze stwa, podane w odpowiednich normach wyrobu, co mona stwierdzi przez sprawdzenie oznaczenia lub wiadectwa - zostały prawidłowo dobrane i zainstalowane - nie maj widocznych uszkodze wpływajcych na pogorszenie bezpiecze stwa. W czasie ogldzin naley sprawdzi: - ochron przed poraeniem prdem elektrycznym - ochron przed poarem i przed skutkami działania ciepła - dobór przewodów do obcialnoci prdowej i spadku napicia - dobór i nastawienie urzdze zabezpieczajcych i sygnalizacyjnych - istnienie i prawidłowe umieszczenie odpowiednich urzdze odłczajcych i łczcych - dobór urzdze i rodków ochrony w zalenoci od wpływów zewntrznych - oznaczenia przewodów neutralnych i ochronnych - umieszczenia schematów - oznaczenia obwodów, łczników, zacisków itp - poprawnoci połcze przewodów - dostp do urzdze, umoliwiajcy wygodn ich obsług, identyfikacj i konserwacj 8.6 Próby Naley przeprowadzi w nastpujcej kolejnoci, niej wymienione próby dotyczce: - cigłoci przewodów ochronnych i wyrównawczych - rezystancji izolacji instalacji elektrycznej - samoczynnego wyłczania zasilania - działania 9. PODSTAWA PŁATNOCI Płatno za wykonanie robót ujtych w dokumentacji projektowej naley przyjmowa zgodnie z ocen jakoci wykonania robót ujtych w punkcie 6 na podstawie wyników sprawdze odbiorczych wg punktu 8 oraz zgodnie z obmiarami ujtymi w punkcie 7. 10. PRZEPISY ZWIZANE 1. PN-IEC 60363-1:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe. 2. PN-IEC 60363-3:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalanie ogólnych charakterystyk. 3. PN-IEC 60363-4-41:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona przeciwporaeniowa. 4. PN-IEC 60363-4-42:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego. 5. PN-IEC 60363-4-43:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona przed prdem przeteniowym. 6. PN-IEC 60363-4-443:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpiecze stwa. Ochrona przed przepiciami. Ochrona przed przepiciami atmosferycznymi lub łczeniowymi. 7. PN-IEC 60363-4-444:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpiecze stwa. Ochrona przed przepiciami. Ochrona przed zakłóceniami elektromagnetycznymi (EMI) w instalacjach obiektów budowlanych. 8. PN-IEC 60363-4-45:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona przed obnieniem napicia. 9. PN-IEC 60363-4-46:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Odłczanie izolacyjne i łczenie. 7
TCK Kompleksowa przebudowa Tarnogórskiego Centrum Kultury Tarnowskie Góry, ul. Sobieskiego 7 Strona 8 10. PN-IEC 60363-4-47:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Stosowanie rodków ochrony dla zapewnienia bezpiecze stwa. Postanowienia ogólne. rodki ochrony przed poraeniem prdem elektrycznym. 11. PN-IEC 60363-4-473:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Stosowanie rodków ochrony dla zapewnienia bezpiecze stwa. rodki ochrony przed prdem przeteniowym. 12 PN-IEC 60363-4-482:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpiecze stwa. Dobór rodków ochrony w zalenoci od wpływów zewntrznych. Ochrona przeciwpoarowa. 13. PN-IEC 60363-5-51:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Postanowienia ogólne. 14. PN-IEC 60363-5-52:2002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Oprzewodowanie. 15. PN-IEC 60363-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Obcialno prdowa długotrwał przewodów. 16. PN-IEC 60363-5-53:2000 nstalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. 17. PN-IEC 60363-5-54:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Uziemienie i przewody ochronne. 18. PN-IEC 60363-5-559:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Inne wyposaenie. Oprawy owietleniowe i instalacje owietleniowe. 19. PN-IEC 60363-5-56:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje bezpiecze stwa. 20. PN-IEC 60363-6-61:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Sprawdzanie. Sprawdzanie odbiorcze. 21. PN-IEC 60363-7-701:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji. Pomieszczenia wyposaone w wann lub/i basen natryskowy. 22. PN-EN 60598-1:2001 Oprawy owietleniowe-wymagania ogólne i badania. /Ap2:2005 23. SEP-E-001 Sieci elektro-energetyczne n.n. Ochrona p.poraeniowa. 24. SEP-E-002 Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych. Podstawy planowania. Wyznaczanie mocy zapotrzebowanej. 25. SEP-E-004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. 8