1 Tygodniowy raport analizy technicznej 2010-04-03 Podstawowe statystyki Rynek Złotego Główne pary walutowe Raport przygotowuje Jacek Maliszewski Główny Ekonomista Alpha Financial Services
2 Eur/Usd szansa na korektę wzrostową w kierunku 1,40 Ponownie zacznę od sygnałów płynących z WAT. Na parze Eur/Usd w krótkim terminie (świece dzienne) wzmacnia się szum i beztrendzie. A to oznacza, iż najlepszym sposobem inwestycji na tym rynku jest stosowanie małej dźwigni, szerokiego stoploss oraz wąskiego take-profit. Inne pary wykazujące wysoki szum, to: Eur/Chf, Usd/Jpy oraz Gbp/Chf. Pary ten nadają się teraz do skubania. Silny trend zaś występuje na parze Funt-Jen i tam po zajęciu długiej pozycji warto zastosować wysoką dźwignię, wąski stop-loss oraz szeroki Take-profit. A teraz przejdźmy do szczegółowej analizy najważniejszej pary jaką jest Euro-Dolar. Rynek EUR/USD od grudnia 2009 porusza się w dół wewnątrz opadającego kanału. Właśnie dotarliśmy do górnej linii nawrotu tego kanału, co zwiastuje kolejny spadek kursu w kierunku poprzedniego lokalnego minimum 1,3240. W tym momencie po raz kolejny zwracam uwagę na fakt, iż kurs EUR/USD już od dłuższego czasu przestał pełnić rolę BAROMETRA koniunktury na rynkach kapitałowych, surowcowych oraz na rynkach walutowych krajów wschodzących (w tym również PLN). Kurs EUR/USD odzwierciedla bowiem jedynie wzajemną relację dwóch SŁABYCH walut światowych, przy czym spośród tych dwóch słabych walut, słabszą walutą jest EUR. Dlatego też nie należy wyciągać wniosków co do perspektywy słabości rynków kapitałowych oraz surowcowych. Wręcz przeciwnie. Jeśli najwięksi uczestnicy rynku finansowego na świecie zaczną jednocześnie uciekać zarówno od Dolara, jak też od Euro, to na rynkach finansowych czekać nas będzie MEGA HOSSA hossa która przyćmi wszystkie poprzednie hossy z ostatnich 50 lat. Zdanie to wypowiedziałem po raz pierwszy dokładnie rok temu i nadal je podtrzymuję.
3 W poprzednich raportach wspomniałem, iż: Na wykresie świec kwartalnych zaznaczyłem dwa podobne okresy pod względem kształtu fal. Gdyby podobieństwo miało zadziałać, czekałby nas dalszy proces osłabiania Dolara względem Euro aż do osiągnięcia poziomu 1,65-1,75. Oczywiście pod warunkiem, iż teraz w ramach trwającej korekty spadkowej, kurs Eur/Usd nie spadnie poniżej 1,38.. Jak wiemy, kurs spadł poniżej 1,38, co nakazuje nam zachować większą ostrożność. Scenariusz związany z pojawieniem się brakującej fali wzrostowej w kierunku 1,65-1,70 nadal może się zrealizować. Ale aby do tego doszło, teraz Euro-Dolar musiałby rozpocząć systematyczny wzrost. Sytuacja jest więc bardzo niejasna w długim horyzoncie czasowym. Średnioterminowo zaś możemy przyjąć założenie, iż czeka nas korekcyjne odbicie w kierunku 1,40.
4 Teraz spójrzmy na wykres indeksu S&P 500 - czyli szeroki rynek akcji amerykańskich. W poprzednim raporcie wspomniałem, iż: [ ] Jeśli teraz opór 1150 zostanie przebity, to wysoce prawdopodobny stanie się dalszy wzrost w kierunku 1250. Poziom 1250 stanowi bowiem drugi potencjalny zasięg wzrostu wynikający z formacji odwróconej RGR, którą od dłuższego czasu prezentuję na wykresie.. Póki co scenariusz przedstawiany przeze mnie od lipca ubiegłego roku nadal się realizuje. Czekam wobec tego teraz na dalszy wzrost indeksu S&P 500 w kierunku 1250.
5 Na kolejnych dwóch wykresach zaznaczyłem podobieństwo dwóch okresów na rynku amerykańskich akcji. Widzimy wykres świec kwartalnych dla indeksu S&P 500. W latach 1963-1979 mieliśmy do czynienia z kilkoma hossami i bessami tworzącymi tak zwany trójką rozszerzający się. Kolejne bessy kończyły się na niższych poziomach, zaś kolejne hossy na poziomach coraz wyższych. Teraz jest spora szansa na powtórzenie tego scenariusza. Bessa zakończona w lutym 2009 dotarła niżej niż bessa zakończona w roku 2002 (porównanie do bessy z 1974 roku, która zeszła niżej niż bessa z roku 1970). Szczyty hossy z 2000 oraz z 2007 roku były na tym samym poziomie (porównanie do szczytu hossy z 1972 roku który był wyżej niż szczyt hossy z roku 1968 roku). Jeśli podobieństwo miałoby zadziałać, to teraz powinniśmy wypatrywać kilku miesięcy spadków (czyli spodziewam się wzrostu w kierunku 1250 po czym kilka miesięcy łagodnej korekty bocznej w przedziale 1150-1250) po czym rynek powinien rozpocząć kolejną falę łagodnego wzrostu trwającego 3-4 kwartały. Pozostaje jednak kwestią otwartą, który szczyt i który dołek z lat 1963-1974 jest odpowiednikiem obecnie kształtowanych szczytów i dołków. Ja przyjąłem, iż dołek z roku 1966 odpowiada małej korekcie spadkowej z 1998 roku. Potem mała korekta spadkowa z 1968 roku odpowiada korekcie z 1999 roku. Idąc dalej szczyt z 1968 roku odpowiada szczytowi hossy internetowej z 2000 roku. Dołek z 1970 roku odpowiada dołkowi z 2002 roku. Szczyt hossy z 1973 roku można przyrównać do szczytu z 2007 roku. Dno bessy z 1974 roku to dno bessy z lutego 2009. Obecny zaś wzrost z poziomu 666 pkt jest tym samym, co wzrost z poziomu 60 punktów do 110 w latach 1974-1976. No właśnie i tutaj jest niedokładność, gdyż według tego schematu nie powinniśmy przebić się powyżej 1100 pkt, a jak wiemy jesteśmy już o 50 pkt wyżej. Wytłumaczeniem tego zdarzenia może być fakt, iż kapitał inwestycyjny ucieka zarówno od lokat i obligacji USD oraz EUR jednocześnie. Stąd tak wielka siła rynku kapitałowego. Lata 1963-1979
6 Lata 1995-2013? Koszyk/Pln wyjście dołem z konsolidacji 3,40-3,60, kierunek 3,20 Diagnoza: Kurs Koszyka wybił się z wielomiesięcznej konsolidacji w zakresie 3,40-3,60. A to oznacza, iż teraz najbardziej prawdopodobnym scenariuszem będzie dalszy marsz w dół w kierunku poziomu 3,20. Złoty jest niebywale silny. Kolejne przetargi obligacji sprzedawanych przez Ministerstwo Finansów przyciągają kapitał zagraniczny jak magnes. W połowie marca zanotowaliśmy rekordowy w historii popyt na polskie obligacje popyt o wartości ponad 18 mld PLN. Tylko co trzecie zlecenie zakupu zostało zrealizowane. 2/3 zaś uczestników rynku musiało obejść się smakiem lub spróbować kupić polskie obligacje na rynku wtórnym. Rentowność polskich 10-letnich obligacji spadła do najniższego poziomu od stycznia 2007 roku, zaś ceny obligacji (jako odwrotność rentowności) od kilkunastu miesięcy są w fazie bardzo silnej hossy. Drugim czynnikiem przyciągającym zagraniczny kapitał inwestycyjny jest prywatyzacja kolejnych Spółek Skarbu Państwa. Co ciekawe, do Polski nie zawitał jeszcze agresywny krótkoterminowy kapitał spekulacyjny pochodzący od funduszy hedgingowych. Tego typu inwestorzy na razie jeszcze przypatrują się z boku i tylko nieliczni zdecydowali się wejść na nasz rynek. To właśnie z powodu braku tego agresywnego kapitału mamy do czynienia z tak słabymi korektami osłabiającymi Złotego podczas zawirowań na zagranicznych rynkach. Najzwyczajniej w świecie, nie ma kto realizować zysków i dlatego Złoty nie chce się osłabić. Warto jeszcze wspomnieć, iż według danych Narodowego Banku Polskiego spora grupa funduszy hedgingowych, które rok temu grały przeciwko Złotemu (pożyczały polskie akcje oraz obligacje, następnie sprzedawały tak
7 pożyczone papiery oraz sprzedawały pożyczonego Złotego, by zarobić na spadku ich wartości i odkupić po niższej cenie), do tej pory nie wydostały się ze swych stratnych krótkich pozycji. NBP oszacował poziom zaangażowania tych podmiotów w krótką sprzedaż polskich obligacji na nominał około 45 miliardów PLN. Im bardziej Złoty się umacnia, im bardziej rosną ceny akcji i obligacji, tym bardziej grupa tych inwestorów traci każdego dnia. Zapewne inwestycje te są finansowane obcym kapitałem, co wymusza na tej grupie inwestorów jedynie uzupełnianie depozytów zabezpieczających. Ale w pewnym momencie inwestorzy tacy mogą najzwyczajniej w świecie skapitulować nie chcąc po raz kolejny uzupełnić depozytów i definitywnie zamknąć ze strata wszystkie swoje pozycje. W podobny sposób rok temu kapitulowali kolejni polscy eksporterzy, którzy nie byli w stanie ani finansowo ani psychicznie utrzymać stratnych pozycji w kontraktach terminowych zawieranych wcześniej w bankach. Pamiętamy to doskonale, prawda? Kapitulacji towarzyszyło gwałtowne osłabienie Złotego o kilkadziesiąt groszy w ciągu kilku tygodni. Po takiej kapitulacji (gdy większość eksporterów zamknęło swoje transakcje zabezpieczające) pojawił się mocny ruch powrotny. Teraz warto wypatrywać podobnej kapitulacji ze strony tych, którzy grają przeciwko Złotemu. Gdyby jednak doszło do takiej panicznej wyprzedaży walut i panicznego dokupowania Złotego, będzie to sygnał, iż na rynku może pojawić się wreszcie jakaś większa korekta osłabiająca Złotego. Gdyby przykładowo w czasie takiej kapitulacji kurs EUR/PLN zszedł w okolice 3,50, to ewentualna korekta wzrostowa mogłaby wydźwignąć kurs EURO nawet w okolice 3,75-3,85. Ale póki co czekamy na wspomnianą kapitulację pewnej grupy funduszy hedgingowych. Przejdźmy teraz do analizy technicznej. W ostatnim raporcie wspomniałem, iż: Wykresy świec dziennych i tygodniowych wskazują na trend boczny. Lecz coraz większymi krokami zbliża się wybicie dołem z półrocznej konsolidacji. Jeśli kurs Koszyka spadnie poniżej 3,40, a kurs Euro poniżej 3,85, rynek powinien nabrać nowego mocnego impulsu na umocnienie Złotego. Gdyby do tego doszło, to kolejne wsparcia mogące powstrzymać spadek kursu Koszyka (Euro) znajdują się na wysokości 3,30 (3,79), potem na 3,23 (3,71).. Warto jeszcze zwrócić uwagę na dwie wcześniejsze podobne konsolidacje na Koszyku. Pierwsza miała miejsce w 2007 roku. Druga konsolidacja budowała się na przełomie 2007/2008 roku. Obecna konsolidacja jest bardzo podobna do tych dwóch poprzednich, a tak naprawdę jest jakby złożeniem tych dwóch konsolidacji. Wybicie dołem może przybrać charakter wodospadu.
8 Konsolidacja 2007 Konsolidacja 2009 Konsolidacja 2007/2008 Konsolidacja 2009/2010
9 Poniżej przedstawiłem prognozy dla rynku Euro-Złoty oraz Dolar-Złoty. Prognozy zostały zaktualizowane dnia 30 marca 2010. Zamiast na prognozy punktowe, sugeruję zwracać baczniejszą uwagę na prognozy przedziałowe i określające kierunek oraz tendencję. Trudno odgadnąć, gdzie w przyszłości może znajdować się kurs waluty. Znacznie łatwiej odgadnąć, gdzie taki kurs NIE POWINIEN się znajdować. I właśnie to stwierdzenie pomogło mi na początku 2009 roku. Nie wiedziałem, gdzie zawędruje kurs Eur/Pln. Za to byłem niemal pewny, iż w tym miejscu (okolice 5 Złotych za Euro) kurs nie powinien się utrzymać, i że jest to tylko chwilowa aberracja wywołana paniką ze strony eksporterów chcących za wszelką cenę odkupić walutę, którą wcześniej sprzedali na termin pod postacią transakcji forward lub transakcji opcyjnych. Idąc dalej tym tropem. Uważam, iż kurs Euro- Złoty nie powinien się utrzymać powyżej 4,00, i jedynie kwestią czasu jest, byśmy na trwałe zeszli poniżej tego poziomu. Być może jeszcze wrócimy powyżej 4,00, ale tylko pod warunkiem że gdzieś na rynkach finansowych zatrzęsie się ziemia. Bez katastrofy na rynkach, trudno będzie oczekiwać powrotu EURO powyżej 4,00. Powoli trzeba raczej się przygotowywać do spadku poniżej 4,00 kursu FUNTA! Spójrzmy teraz na poniższą tabelę, w której zapisałem oczekiwane przeze mnie poziomy notowań kursu Złotego w relacji do Euro oraz do Dolara. Ponownie podkreślę, iż o wiele więcej informacji odczytacie Państwo z pozycji min w danym kwartale oraz max w danym kwartale. Poniższe prognozy zostały zaktualizowane 30 marca 2010. I tak dla EUR/PLN w porównaniu do poprzedniej prognozy (ustalonej 30 grudnia 2009) obniżyłem dolne ograniczenie przedziału w drugim kwartale 2010 do poziomu 3,50. Górne ograniczenie przedziału zmienności obniżyłem do 3,95. Czyli podsumowując. Do końca trzeciego kwartału kurs EUR/PLN nie powinien spaść poniżej 3,50 oraz nie powinniśmy już wrócić powyżej poziomu 3,95.
10
11 Eur/Pln wybicie z konsolidacji; ruch w kierunku 3,75 Kurs EUR/PLN porusza się wewnątrz opadającego kanału. Na wykresie świec dziennych pojawił się sygnał spekulacyjnego kupna EUR/PLN sygnał dla krótkoterminowych inwestorów. Jest więc szansa na mały ząbek w górę, który byłby okazją dla spóźnialskich eksporterów, którzy cały czas zwlekają z zabezpieczeniem swoich przychodów eksportowych netto. Obawiam się, iż podobnie jak to miało miejsce w latach 2007 i na początku 2008, gdy eksporterzy nie zabezpieczali się na bieżąco, przyjdzie taki moment, gdy eksporterzy zaczną na powrót spekulować, aby odrobić poniesione straty na różnicach kursowych. Znowu na tapetę powrócą strategie typu 2:1 czy też odwrócone korytarza. A to oznacza, iż spekulacja na umocnienie Złotego zacznie przybierać stopniowo na sile. Obym się mylił. Jeszcze nie tak dawno temu można było kupić opcje PUT 5,00 nawet na trzy lata na przód, płacąc za nie około 30 groszy, co dawało efektywny kurs zabezpieczenia na poziomie 4,70 z szansą na jeszcze lepszy (wyższy) kurs w razie przebicia się powyżej 5,00. Dziś nadal można w podobny sposób zabezpieczyć się kupując opcje PUT 4,10 które powinny kosztować około 26 groszy, co dawałoby efektywny kurs wymiany EUR na PLN na poziomie nie niższym niż 3,86. Być może niedługo poziom ten będzie marzeniem równie wielkim, jak teraz marzeniem jest posiadanie zabezpieczenia pozwalającego wymieniać EUR na PLN po cenie 4,70. Znam kilka spółek giełdowych, które odrobiły lekcje perfekcyjnie i nabyły takie opcje, które zabezpieczają przychody eksportowe w latach 2010, 2011 a nawet w roku 2012. Warto przyjrzeć się sprawozdaniom tych Spółek, gdyż nawet w razie umacniania Złotego w kolejnych latach, wyniki finansowe tych eksporterów nadal będą odzwierciedlać rekordowo wysokie marże eksportowe. Takie Spółki warto mieć w swoim portfelu inwestycyjnym.
12 Usd/Pln wąska konsolidacja 2,88-2,98 Na skutek utrzymywania się trendu spadkowego na rynku EUR/USD, kurs USD/PLN jest w miarę stabilny. Jeśli jednak EUR/USD zakończy falę spadkową i pojawi się tam nieco mocniejsza korekta wzrostowa, to kurs USD/PLN powinien spaść w okolice 2,70, a może nawet niżej.
Gbp/Pln w kierunku 4,20 Od sierpnia 2009 kursu Funta poruszał się w zakresie konsolidacji 4,50-4,80. Ale potem właśnie doszło do wyłamania dołem z tej konsolidacji. Funt traci na wartości względem większości głównych walut światowych, co przekłada się na słabość Funta również względem Złotego. W poprzednim raporcie zauważyłem, iż: Jeśli zawierzyć prawidłowościom statystycznym, to teraz czekać nas powinien spadek w kierunku 4,20 czyli o 30 groszy licząc od dolnego ograniczenia konsolidacji.. I jak wiemy kurs GBP/PLN faktycznie zbliżył się do poziomu 4,20. Zaraz potem pojawił się korekcyjny ruch powrotny. Ale poziom 4,30 okazał się bardzo silnym oporem. W najbliższych tygodniach spodziewam się więc spadku w kierunku 4,20. Jeszcze w tym roku zaś kurs Funta powinien spaść poniżej poziomu 4,00. 13
Chf/Pln konsolidacja 2,65-2,82 Tutaj nadal mamy do czynienia z konsolidacją. Ale uwaga! Im dłużej trwa konsolidacja, tym mocniejsze może być późniejsze wybicie. Zakładam, iż śladem Euro i Funta Frank wybije się dołem i zejdziemy w kierunku 2,50. Wybrane główne pary walutowe Euro-Yen tutaj mamy ciekawą sytuację. W poprzednim raporcie wspomniałem, iż: Jeśli rynek przełamie opór 125, sprawy mogą potoczyć się bardzo szybko i zacznie się ruch w kierunku 134! Słaby Yen zaś jak wiemy, to spore szanse na rozkręcenie procesu carrytrade, czyli kupna walut o wysokiej stopie procentowej.. I jak widzimy, po przebiciu poziomu 125 rynek szybko maszeruje w kierunku 134! 14
Funt-Dolar Tutaj mamy nadal konsolidację. Jeśli rynek przełamie opór 1,54, wysoce prawdopodobny stanie się dalszy ruch w górę w kierunku 1,58. Dolar-Yen Tutaj mamy podobne wybicie w górę z konsolidacji jak na wykresie EUR/JPY. Ruch w kierunku 98 z małymi przerwami wydaje się być niezagrożony. Słaby Yen, to silne waluty drugiej i trzeciej ligi. 15
Rynek ropy Wybicie powyżej poprzedniego szczytu na wysokości 83 sprawia, iż teraz rynek powinien maszerować w górę w kierunku 90 a nawet 100 Dolarów za Baryłkę. Rynek miedzi. Tutaj sytuacja podobna. Rynek wybił się powyżej poprzednich maksimów, co zapowiada nową falę hossy. 16
Rynek złota. Tutaj mamy dość niejasną sytuację. Przebite zostały zarówno linie trendu spadkowego (czerwona przerywana) jak też wzrostowego (przerywana niebieska). I teraz rynek porusza się w obrębie tych dwóch rozchodzących się linii. Jeśli dojdzie do wybicia powyżej 1050 w górę, powinniśmy mieć nową falę wzrostową i atak na poprzedni rekord ustanowiony na początku grudnia 2009. 17
Podsumowanie W nadchodzących tygodniach spodziewam się: 1. na rynku Eur/Usd konsolidacji w zakresie 1,34-1,38. 2. Silnego Funta, przynajmniej w najbliższych dwóch tygodniach, 3. rynek ropy naftowej wzrost w kierunku 90 4. rynek miedzi silna fala wzrostowa z lokalnymi przysiadami 5. rynek złota bardzo niejasna sytuacja 6. na rynku Euro-Złoty przyśpieszenie ruchu w dół w kierunku 3,75. Jacek Maliszewski mail to: j.maliszewski@dmk-alpha.eu Przedstawione, w dystrybuowanych raportach, poglądy, oceny i wnioski są wyrazem osobistych poglądów autora i nie mają charakteru rekomendacji do nabycia lub zbycia albo powstrzymania się od dokonania transakcji w odniesieniu do jakichkolwiek walut lub papierów wartościowych. Poglądy te jak i inne treści raportów nie stanowią "rekomendacji" lub "doradztwa" w rozumieniu Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Wyłączną odpowiedzialność za decyzje inwestycyjne, podjęte lub zaniechane na podstawie raportu lub z wykorzystaniem wniosków w nim zawartych, ponosi inwestor. Autor jest również właścicielem majątkowych praw autorskich do raportów. W szczególności zabronione jest kopiowanie, przedrukowywanie, udostępnianie osobom trzecim i rozpowszechnianie raportów w całości lub we fragmentach bez zgody autora. Zgodę taką można uzyskać po prostu pisząc na adres dmk-alpha@wgt.com.pl 18