RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 182392 (2 1) Numer zgłoszenia: 319388 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 07.04.1997 Rzeczypospolitej Polskiej (13) B1 (51) IntCl7 B23K 26/00 (54) Sposób i urządzenie do laserowego wycinania wykrojów z blach elektrotechnicznych (43) Zgłoszenie ogłoszono: 12.10.1998 BUP 21/98 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.12.2001 WUP 12/01 (73) Uprawniony z patentu: ABB DOLMEL Ltd Spółka z o.o., Wrocław, PL (72) Twórcy wynalazku: Czesław Dziubiński, Wrocław, PL Henryk Kiejno, Wrocław, PL Grzegorz Sapijaszko, Kielce, PL (74) Pełnomocnik: Han Lech, Wojewódzki Klub Techniki i Racjonalizacji PL 182392 B1 (57) 1.Sposób laserowego wycinania wykrojów z blach elektrotechnicznych, a zwłaszcza dla dużych maszyn elektrycznych, głównie turbogeneratorów, w którym wykorzystuje się blachę w postaci taśmy podawanej z kręgu oraz usuwanie gotowych wyciętych segmentów przy użyciu chwytaków pneumatycznych, znamienny tym, że podawana z kręgu (1) na odcinek uzasadniony konstrukcją wykroju segmentu (3) lub (3') taśma blachy (2) zostaje w fazie przygotowawczej, na czas trwania właściwej operacji wycinania wiązką promieni laserowych sterowanych komputerowo, umiejscowiona powierzchniowo w stosunku do płyty wzornika (5) stołu operacyjnego (6) przy wykorzystaniu usytuowanych we właściwych jej otworach elektromagnesów (7, 8) oraz krawędziowo mocowanymi do jej powierzchni listwami dociskowymi (9). 2. Urządzenie do laserowego wycinania wykrojów z blach elektrotechnicznych, a zwłaszcza dla dużych maszyn elektrycznych, głównie turbogeneratorów, w którym wykorzystuje się właściwie podajnik taśmy blachy z bębna, chwytaki pneumatyczne do usuwania gotowych wyciętych segmentów i nożyce gilotynowe do cięcia ażurów, znamienne tym, że rama nośna stołu (6) zamknięta jest od góry płytą wzornika (5) wykrojów segmentów (3, 3'), których powierzchnie od spodu połączone są z właściwą płytą (2) łącznikami o przekroju litery "U", (13), a w obszarze obu wykrojów segmentów (3, 3') i w bezpośredniej bliskości ich obrysu oraz obrysu ażurów blachy (2) znajdują się usytuowane otwory przelotowe, w których mocowane są od strony spodu płyty wzornika (5) elektromagnesy powierzchniowe (7 )... Fig.2
Sposób i urządzenie do laserowego wycinania wykrojów z blach elektrotechnicznych Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób laserowego wycinania wykrojów z blach elektrotechnicznych, a zwłaszcza dla dużych maszyn elektrycznych, głównie turbogeneratorów, w którym wykorzystuje się blachę w postaci taśmy podawanej z kręgu oraz usuwanie gotowych wyciętych segmentów przy użyciu chwytaków pneumatycznych, znamienny tym, że podawana z kręgu (1) na odcinek uzasadniony konstrukcją wykroju segmentu (3) lub (3') taśma blachy (2) zostaje w fazie przygotowawczej, na czas trwania właściwej operacji wycinania wiązką promieni laserowych sterowanych komputerowo, umiejscowiona powierzchniowo w stosunku do płyty wzornika (5) stołu operacyjnego (6) przy wykorzystaniu usytuowanych we właściwych jej otworach elektromagnesów (7, 8) oraz krawędziowo mocowanymi do jej powierzchni listwami dociskowymi (9). 2. Urządzenie do laserowego wycinania wykrojów z blach elektrotechnicznych, a zwłaszcza dla dużych maszyn elektrycznych, głównie turbogeneratorów, w którym wykorzystuje się właściwie podajnik taśmy blachy z bębna, chwytaki pneumatyczne do usuwania gotowych wyciętych segmentów i nożyce gilotynowe do cięcia ażurów, znamienne tym, że rama nośna stołu (6) zamknięta jest od góry płytą wzornika (5) wykrojów segmentów (3, 3'), których powierzchnie od spodu połączone są z właściwą płytą (2) łącznikami o przekroju litery "U", (13), a w obszarze obu wykrojów segmentów (3, 3') i w bezpośredniej bliskości ich obrysu oraz obrysu ażurów blachy (2) znajdują się usytuowane otwory przelotowe, w których mocowane są od strony spodu płyty wzornika (5) elektromagnesy powierzchniowe (7) i elektromagnesy krawędziowe (8) o zróżnicowanym między nimi natężeniu oddziaływującego prądu, przy czym sama płyta wzornika (5) na długości nie mniejszej od wymiaru wycinanych segmentów (3, 3 ) równolegle do krawędzi poddanej obróbce taśmy blachy (2) wyposażona jest we właściwie ukształtowane i mocowane śrubowo listwy dociskowe (9). * * * Przedmiotem wynalazku jest sposób i urządzenie do wycinania wykrojów z blach elektrotechnicznych, a zwłaszcza dla dużych maszyn elektrycznych, głównie do turbogeneratorów. Zgodnie z dotychczasowym stanem techniki wycinanie blach elektrotechnicznych metodą laserową na potrzeby dużych maszyn elektrycznych dokonywane było z arkuszy blach przy wykorzystywaniu indywidualnego ich mocowania na stołach operacyjnych do, często wymiennych, płyt kratowniczych (Bystronic Laser AG, CH. CNC Laserschneidanlagen BYSTAR. Druk AG, Langenthal, CH /9.95), w których górna krawędź użebrowania ukształtowana jest faliście. Znany jest również sposób wycinania blach metodą laserową w którym wykorzystuje się do operacyjnego mocowania obrabianych blach, względnie ich taśm rozwijanych z kręgów, stoły wyposażone w zespół nieznacznie wystających ponad ich górną powierzchnię słupków, każdorazowo zaopatrzonych w pneumatyczne przyssawki (Maschinenfabrik Arnold GmbH, Ravensburg, DE). Najczęściej stosowanym sposobem odbierania z poddanych wycinaniu blach, względnie taśm, elementów gotowych jest wykorzystywanie właściwie miejscowo dopasowanych swym usytuowaniem przyssawnych uchwytów pneumatycznych. Sposób, według wynalazku, polega na umiejscowieniu podawanej z kręgu taśmy blachy w fazie przygotowawczej, na czas trwania operacji wycinania wiązką promieni laserowych wykrojów segmentów, powierzchniowo w stosunku do płyty wzornika stołu operacyjnego,
182 392 3 przy wykorzystaniu usytuowanych w jej otworach elektromagnesów oraz krawędziowo mocowanymi do jej powierzchni listwami dociskowymi. Urządzenie, według wynalazku, charakteryzuje się tym, że rama mocująca stołu zamknięta jest od góry płytą wzornika wykrojów segmentów, których powierzchnie od spodu połączone są z właściwą płytą łącznikami o przekroju litery "U", a w obszarze obu wykrojów segmentów i w bezpośredniej bliskości ich obrysu oraz obrysu ażurów znajdują się usytuowane otwory, w których mocowane są od strony spodu płyty wzornika elektromagnesy powierzchniowe i elektromagnesy krawędziowe o zróżnicowanym między nimi natężeniu prądu, przy czym sama płyta wzornika na długości nie mniejszej od wymiaru wycinanych wykrojów segmentów, równolegle do krawędzi poddawanej obróbce taśmy blachy, wyposażona jest we właściwie ukształtowane i mocowane śrubowo listwy dociskowe. Sposób i urządzenie do laserowego wycinania blach elektrotechnicznych, według wynalazku, przyczynia się do utrzymania współpłaszczyznowości pomiędzy wycinanym wykrojem segmentu i właściwym ażurem. Rozmieszczenie w płycie wzornika umiejscawiających taśmę blachy elektromagnesów i zróżnicowanie między nimi natężenia oddziaływującego prądu pozwala zarówno na swobodne przemieszczanie się wycinającej właściwe wykroje segmentowe wiązki promieni laserowych jak i utrzymanie dokładności wymiarowej obrysu samych wykrojów oraz minimalizuje ich falistość. Przedmiot wynalazku, w przykładzie wykonania, jest odtworzony na rysunku, na którym fig. 1 uwidacznia go częściowo w przekroju w widoku wzdłuż osi taśmy podawanej blachy, fig. 2 w widoku z góry płytę wzornika z umiejscowioną taśmą blachy, fig. 3 w przekroju A-A krawędziowe zamocowanie taśmy blachy do płyty wzornika, fig. 4 w przekroju D-D łącznik obrysu wycinanego segmentu z pozostałą częścią płyty wzornika, fig. 5 w przekroju B-B zamocowanie elektromagnesów powierzchniowych do płyty wzornika i fig. 6 w przekroju C-C zamocowanie elekromagnesów krawędziowych do tej samej płyty wzornika. Podana z kręgu 1 taśma blachy 2 w fazie przygotowawczej, na czas trwania operacji wycinania wykrojów segmentowych 3 lub 3' wiązką promieni lasera 4, zostaje umiejscowiona na płycie wzornika 5, stołu operacyjnego 6 mocowanymi do niej elektromagnesami powierzchniowymi 7 i krawędziowymi 8, przy czym na te ostatnie oddziaływuje natężenie prądu o niższej wartości. Umiejscowiona na płycie wzornika 5 taśma blachy 2 podlega również dodatkowemu zamocowaniu wzdłuż swoich obu krawędzi, na długości nie mniejszej od wymiaru wycinanych wykrojów segmentów, mocowanymi do płyty wzornika 5 listwami dociskowymi 9. Po wycięciu blachy wiązką promieni lasera 4 sterowanego komputerowo i zwolnieniu oddziaływania elektromagnesów 7 i 8 oraz listew dociskowych 9, wykroje segmentowe są oddzielane przy wykorzystaniu znanych uchwytów pneumatycznych, a pozostałe ażury blachy 2 podlegają liniowemu przemieszczeniu i są odcinane właściwie usytuowanymi w końcowej części płyty wzornika 5 gilotynowymi nożycami 10. Będące również przedmiotem wynalazku urządzenie stanowi stół operacyjny zamknięty od góry płytą wzornikową 5, w której wykonane są właściwe wzorniki odpowiadające obrysem i wymiarowo wykrojom segmentowym 3 i 3. We właściwych otworach płyty wzornika 5 umiejscowione są, mocowane śrubowo od spodu wspornikami 11 i 12, elektromagnesy powierzchniowe 7 i krawędziowe 8 o zróżnicowanym natężeniu oddziaływującego na nie prądu. Wykonane przelotowe w płycie 5 wzorniki wykrojów segmentowych 3 i 3' są z nią połączone wielomiejscowo od jej spodu usytuowanymi łącznikami o przekroju litery "U" 13. Zastosowane w przedmiotowym rozwiązaniu elektromagnesy krawędziowe 8 są usytuowane w płycie wzornika 5 przeciwstawnie wzdłuż krawędzi zarówno wycinanego wykroju segmentu 3 i 3' jak i krawędzi ażuru 14 blachy 2.
182 392
182 392 Fig.3 Fig.4 Fig.5 Fig.6
182 392 Fig. 1 Fig.2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.