P R O G N O Z A Zakupy komponentów do elektroniki z Dalekiego Wschodu Toruń, 21 czerwca 2010 r.
Import z Chin Unii Europejskiej Wymiana handlowa Polski i Chin w 2009 r. wyniosła ok. 11 mld euro, z tego import do Polski stanowił ok. 10 mld euro. 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 Wartość importu krajów UE z Chin (mln EUR) Udział importu z Chin krajów UE w całości importu (%) 17,4% 16,2% 247 916 14,4% 13,6% 12,5% 232 620 15,8% 11,4% 194 932 9,6% 8,4% 160 327 7,5% 128 590 106 220 90 148 82 000 74 632 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 1H2009
Wzrost kosztów pracy na świecie
Udział w światowym rynku produktów high-tech
Prognozy w udziale światowego PKB
Geograficzna struktura zakupów Łączne zakupy Grupy Apator w 2009 r. wyniosły 121 mln zł Europa 24% Daleki Wschód 10% Kraj 66% Łączne zakupy spółki Apator w 2009 r. wyniosły 40 mln zł Europa 22% Kraj 63% Daleki Wschód 15%
Podział zakupów z Dalekiego Wschodu Grupa Apator Elektronika 28% Elektrotechnika 21% Spółka Apator SA Materiały pozostałe z wyrobami ze stopów Ŝelaza 27% Wyroby z metali nieŝelaznych 23% Tworzywa sztuczne i surowce chemiczne z pochodnymi 1% Materiały pozostałe z w yrobami ze stopów Ŝelaza 2% Tw orzyw a sztuczne i surow ce chemiczne z pochodnym i 2% Elektronika 54% Wyroby z metali nieŝelaznych 1% Elektrotechnika 41%
czerwiec 2005 sierpień 2005 październik 2005 grudzień 2005 styczeń 2006 marzec 2006 maj 2006 lipiec 2006 wrzesień 2006 listopad 2006 styczeń 2007 marzec 2007 maj 2007 lipiec 2007 wrzesień 2007 listopad 2007 styczeń 2008 kwiecień 2005 110% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% Zmiany w kosztach materiałowych elektroniki dla elektronicznych liczników energii elektrycznej liczniki GW do 07.2005 r. uŝywany był wyświetlacz Memeca GW 12EA5-1 fazowy GW 16EC3-3 fazowy w 08.2005 r. wprowadzono chiński wyświetlacz w 10.2005 r. wprowadzono licznik 1-płytkowy Liczniki typu GW w 12.2005 r. wprowadzono licznik z czujnikiem pola
kwiecień 2008 maj 2008 czerwiec 2008 lipiec 2008 sierpień 2008 wrzesień 2008 październik 2008 listopad 2008 grudzień 2008 styczeń 2009 luty 2009 marzec 2009 kwiecień 2009 maj 2009 czerwiec 2009 lipiec 2009 sierpień 2009 wrzesień 2009 październik 2009 listopad 2009 grudzień 2009 styczeń 2010 luty 2010 marzec 2010 kwiecień 2010 marzec 2008 110% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% Zmiany w kosztach materiałowych elektroniki dla elektronicznych liczników energii elektrycznej liczniki GR GR 12EA5-1 fazowy GR 16EC3-3 fazowy w II i III kwartale 2008 r. wprowadzono liczniki 1-płytkowy zmiany spowodowane kursem EUR i USD na przełomie 2008 i 2009 r. Liczniki typu GR
3Q2006 4Q2006 1Q2007 2Q2007 3Q2007 4Q2007 1Q2008 2Q2008 3Q2008 4Q2008 1Q2009 2Q2009 3Q2009 4Q2009 1Q2010 2Q2006 1Q2006 4Q2005 Liczniki 3-fazowe 280,00 260,00 240,00 220,00 200,00 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 Ceny na elektroniczne liczniki energii elektrycznej GW i GR Liczniki 1-fazowe Cena konkurencji max. Cena konkurencji min. Cena Apator 110,00 100,00 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 1Q2005 2Q2005 3Q2005 4Q2005 1Q2006 2Q2006 3Q2006 4Q2006 1Q2007 2Q2007 3Q2007 4Q2007 1Q2008 2Q2008 3Q2008 4Q2008 1Q2009 2Q2009 3Q2009 4Q2009 1Q2010 1Q2005 2Q2005 3Q2005
Zmiany w poziomie rentowności na TKW - liczniki GW i GR 10,0 12EA5 GW 16EC3 GW 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 1,8 12EA5 GR 16EC3 GR 0,0 1Q2005 1-2Q2005 1-3Q2005 1-4Q2005 1Q2006 1-2Q2006 1-3Q2006 1-4Q2006 1Q2007 1-2Q2007 1-3Q2007 1-4Q2007 1Q2008 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 1-2Q2008 1-3Q2008 1-4Q2008 1Q2009 1-2Q2009 1-3Q2009 1-4Q2009
Problemy jakościowe i oszczędności z zakupów na Dalekim Wschodzie Od 2007 r pojawiły się problemy z jakością dostarczonych wyświetlaczy od chińskiego producenta. Wyświetlacze te były montowane w licznikach od sierpnia 2005 r. i dostarczane były przez polskiego dystrybutora JM Elektronik z Gliwic. Sprzedawca w liście referencyjnej informował, iŝ ten chiński producent produkował wyświetlacze takŝe dla Citroena, Boscha, Samsunga i Mitsubishi. W 2008 r. Apator SA skierował sprawę na drogę sądową w celu odzyskania kosztów napraw od JM Elektronik (wada ukryta). Nastąpiło przesłuchanie świadków oraz wybranie przez sąd biegłych (z Politechniki Warszawskiej). W czerwcu 2010 r. pobrane zostały przez biegłych próbki wyświetlaczy w celu dokonania ekspertyzy. 11 000 10 000 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 Koszt wymiany wyświetlaczy 6 113 Oszczędności na komponentach Lata 2005-2009 10 303
Proces zakupu komponentów elektroniki Działania zapobiegawcze: kontrole jakościowe poprzez próby starzeniowe produktów procedura; auditowanie producentów podzespołów elektroniki wprowadzenie pełnej identyfikacji komponentów od dostawców poprzez system kodowania kreskowego (np. Hanza, Sims); dostawa elementów krytycznych tylko od markowych producentów (np. Texas Instruments, STMicroelectronics, Microchips Technology Inc.) Zasady współpracy z Dalekim Wschodem: przedstawiciel w Chinach, którego celem jest nawiązywanie kontaktów z producentami i ich kontrola jakościowa; dwukrotne w ciągu roku wyjazdy auditujące producentów podzespołów.
Procedura badań starzeniowych wyrobów i komponentów Procedura badań starzeniowych stosowana jest do: komponentów elektronicznych stosowanych w elektronicznej aparaturze pomiarowej, płyt elektroniki stosowanych w elektronicznej aparaturze pomiarowej. Określa szczegółowo zasady i tryb postępowania przy: dopuszczaniu nowego produktu do produkcji, dopuszczaniu zamiennego komponentu elektronicznego do produkcji, określaniu wymagań związanych z badaniami starzeniowymi wyrobów i dodatkowymi specjalistycznymi dla wybranych komponentów elektronicznych, określaniu harmonogramu badań, statystycznym badaniu starzeniowym wyrobów.
Procedura badań starzeniowych wyrobów i komponentów Wyroby i komponenty poddawane są: próbom zgodnie z normą PN-ISO 2859-1:2003, badaniom starzeniowym wg PN-EN 62059-31-1 łącznie z testami elementów krytycznych. 1. Dopuszczenie nowego produktu do produkcji: wykonanie partii próbnej w ilości określonej przez dział rozwoju i poddanie jej próbom i badaniom starzeniowym; wykonanie partii pilotaŝowej w ilości określonej przez słuŝby sprzedaŝowe i konstrukcyjne i poddanie jej próbom oraz badaniom starzeniowym. 2. WdroŜenie zamiennika element krytyczny: akceptacja katalogowych parametrów technicznych komponentów przez słuŝby konstrukcyjne; wykonanie partii próbnej: 10 wyrobów i poddanie próbom oraz badaniom starzeniowym; wykonanie partii pilotaŝowej: 100 1 000 wyrobów z zakupionej partii komponentów wykonanej przez dostawcę później niŝ partia do serii próbnej i poddanie próbom oraz badaniom starzeniowym; wykonanie znacznej partii produkcyjnej 1 001 10 000 wyrobów z zakupionej partii komponentów wykonanej przez dostawcę później niŝ partia do serii próbnej/pilotaŝowe i poddanie próbom oraz badaniom starzeniowym.
Procedura badań starzeniowych wyrobów i komponentów 3. WdroŜenie zamiennika komponent standardowy: akceptacja katalogowych parametrów technicznych komponentów przez słuŝby konstrukcyjne; słuŝby konstrukcyjne podejmują decyzję, czy konieczne są jednorazowe badania elektryczne i jaki ma być ich zakres. Po akceptacji słuŝb konstrukcyjnych komponenty mogą być stosowane do produkcji seryjnej. Jednak moŝliwie najszybciej komponenty powinny być zamontowane w 3-5 wyrobach i poddane badaniom starzeniowym - negatywny wynik badań starzeniowych oznacza wycofanie zgody na stosowanie komponentu. 4. Badanie bieŝącej produkcji: poddanie badaniom losowo pobranych próbek pobieranych nie rzadziej niŝ raz w miesiącu stosownie do wielkości sprzedaŝy i poddanie próbom oraz badaniom starzeniowym. 5. Eliminacja elementów krytycznych o wysokim stopniu awaryjności: słuŝby technologiczne zapewniają pełną identyfikację elementów krytycznych stosowanych do produkcji wyrobów, tak Ŝe archiwizowane są dane: producent zastosowanego komponentu, nr partii produkcyjnej, data wytworzenia, data przyjęcia na magazyn, nr partii produkcyjnej wyrobów; słuŝby kontroli jakości na podstawie otrzymywanych reklamacji jakościowych i prowadzonych badań starzeniowych systematycznie informują słuŝby konstrukcyjne i zaopatrzeniowe o awaryjności poszczególnych elementów krytycznych; słuŝby konstrukcyjne dokonują analizy awaryjności elementów krytycznych i przyczyn ich uszkodzenia. Na tej podstawie dokonują zmian stosowanych elementów krytycznych na te o wyŝszych parametrach, bądź występują do słuŝb zaopatrzeniowych o zmianę producenta.
Systemy kontroli - zarządzanie Zintegrowany system zarządzania oparty o wymagania norm: PN-EN ISO 9001:2009 jakość, PN-EN ISO 14001:2005 środowisko, PN-N-18001:2004 BHP.
Systemy kontroli - MID MoŜliwość certyfikowania swoich wyrobów zgodnie z Dyrektywą MID przez spółki Grupy produkujące liczniki energii elektrycznej: Pafal SA: od lipca 2008 r. - moduł B na liczniki 3-fazowe kredytowe, od października 2008 r. moduł D na liczniki 3-fazowe kredytowe, od kwietnia 2009 r. moduł B na liczniki 1-fazowe kredytowe, od lutego 2010 r. moduł D na liczniki 1-fazowe kredytowe; Apator SA: od września 2009 r. moduł B na liczniki 1-fazowe przedpłatowe, od grudnia 2009 r. moduł D na liczniki 1-fazowe przedpłatowe, planowany termin auditu na moduł B i D na liczniki 3-fazowe przedpłatowe wrzesień 2010 r. Przyznanie modułu D daje następujące moŝliwości: Samodzielnej oceny o spełnieniu wymagań metrologicznych i jakościowych produkowanego licznika bez udziału Urzędu Miar (sprzedaŝ w kraju i do krajów Unii Europejskiej). Fakt ten to osiągnięcie prestiŝu oraz wymiernej korzyści finansowej, gdyŝ brak opłat za ocenę legalizacyjną pobieraną przez Urząd Miar znacznie zmniejsza koszt wytworzenia wyrobu. SprzedaŜy certyfikowanego wyrobu na wszystkie rynki Unii Europejskiej bez konieczności spełnienia dodatkowych wymogów lokalnych urzędów miar. Efektem jest takŝe zminimalizowanie czasu potrzebnego na spełnienie wymogów formalnych przy eksporcie do krajów Unii Europejskiej.
Wskaźnik poziomu braków producenci liczników energii elektrycznej w Grupie Apator 0,40% 0,35% 0,30% 0,25% 0,20% 0,15% 0,38% 0,32% 0,30% Aparatura pomiarowa Apator SA Ogółem spółka Apator SA Ogółem spółka Pafal SA 0,38% 0,32% 0,27% 0,26% 0,25% 0,21% 0,15% 0,16% 0,19% 0,11% 0,10% 0,05% 0,05% 0,11% 0,00% 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. wskaźnik liczony jako koszty braków produkcyjnych do przychodów ze sprzedaŝy
Struktura organizacyjna kontroli jakości w Apator SA Dyrektor Generalny Apator SA Biuro Zarządzania Jakością i Serwisem Zespół Inspektorów ds. Jakości Wyrobów 1) sprawdzenie zgodności z wymaganiami techniczno konstrukcyjnymi: - w magazynie wejściowym, - na wydziale produkcji detali, - na wydziałach montaŝu elektroniki i aparatury łącznikowej, - w magazynie wyrobów gotowych Sekcja Kalibracji i Legalizacji 1) sprawdzenie zgodności metrologicznej zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Zespół ds. Serwisu 1) naprawa reklamacji 2) generowanie wniosków eksploatacyjnych 3) generowanie działań jakościowych (korygujących) Zespół ds. Pomiarów 1) sprawdzenie zgodności wyrobu, podzespołu lub detalu z załoŝeniami: - obowiązującego prawa, - technicznymi, - konstrukcyjnymi; 2) weryfikacja nowych dostawców Zespół ds. Testowania Wyrobu 1) weryfikacja jakościowa wyrobów oraz nowych dostawców poprzez: - próby starzeniowe, - próby bieŝącej produkcji; 2) testowanie oprogramowania sprzętu; 3) testowanie wyrobu gotowego
P R O G N O Z A Dziękuję za uwagę Toruń, 21 czerwca 2010 r.