JAK NAKRYWAĆ STÓŁ? Małgorzata Mizera Nakrycie (z francuskiego couvert) to wszystkie przedmioty, które ustawiamy na stole przed przybyciem gości. Zaliczamy do niego sztućce, serwety, szkło, ewentualnie bilety wizytowe oraz niektóre naczynia. Zasadniczo stosujemy dwa rodzaje nakrycia: nakrycie podstawowe i nakrycie rozszerzone. Nakrycie podstawowe Do obiadu składającego się z trzech dań to: łyżka do zupy, nóż i widelec do dania głównego, widelczyk deserowy, łyżeczka deserowa, kieliszek do wina, kielich do wody, serweta. Nóż kładziemy po prawej stronie z ostrzem skierowanym w lewo. Widelec ułożony brzuszkiem do dołu po lewej stronie. Oba sztućce układamy w ten sposób by leżąc równolegle do siebie pozostawiały miejsce na talerz z dniem głównym. Łyżkę do zupy po prawej stronie noża. Musimy zwrócić uwagę na to by odległość pomiędzy sztućcami a krawędzią stołu była jednakowa. Deser najczęściej spożywany jest przy pomocy widelczyka deserowego i łyżeczki deserowej, czasami zamiast łyżeczki stosuje się nożyk deserowy. Parę sztućców umieszczamy bezpośrednio nad talerzem pamiętając, by trzonek widelczyka znajdował się po lewej stronie, a trzonek łyżeczki po prawej. Jeżeli na deser są przewidziane sery lub owoce łyżeczkę w ustawieniu zastępuje nóż deserowy. Kieliszek do wina, podobnie jak pozostałe szkło ustawiamy po prawej stronie powyżej noża na wysokości nakrycia deserowego. Serwety (zarówno te z materiału jak i papierowe) kładziemy w centrum, z lewej strony lub powyżej nakrycia. Ważne jest również takie zorientowanie nakrycia, by pomiędzy środkami sąsiadujących nakryć odległość wynosiła około 80 cm, a nóż nakrycia wskazywał widelec nakrycia przeciwnego. Nakrycie rozszerzone jest stosowane przy przyjęciach składających się z wielu dań, do których będą serwowane różne napoje i trunki. Z reguły nakrycie takie składa się z: dużego noża, noża do przystawek, noża do ryb, dużego widelca, widelca do przystawek, widelca do ryb, łyżki do zupy, widelczyka deserowego, łyżeczki
deserowej, talerzyka na pieczywo, noża do masła, kieliszka do wina białego, kieliszka do wina czerwonego, kielicha do szampana (ewentualnie), serwety, biletu (wizytowego) i podtalerza, na którym ustawiamy zastawę. Podtalerz na którym ustawiamy zastawę, (często platerowany) wyznacza środek całego nakrycia. Sztućce którymi posługujemy się prawą ręką - nóż do dania głównego, nóż do ryb, łyżkę do zupy i nóż do przystawek kładziemy z prawej strony (w takiej właśnie kolejności licząc od podtalerza). Po lewej stronie kładziemy duży widelec do dania głównego, widelec do ryb i widelec do przystawek. Talerzyk na pieczywo ustawiamy z lewej strony, nieco wyżej w niewielkiej odległości od ostatniego widelca. Na jego prawej krawędzi kładziemy nóż do pieczywa (ostrzem skierowanym w lewo). Zalecane jest przez niektórych znawców savoirevivre by ilość sztućców nie przekraczała trzech po prawej i dwóch po lewej stronie, chcąc się do tego zastosować pozostałe sztućce donosimy w miarę podawania potraw. Układ przedstawiony poniżej należy interpretować w sposób taki, iż wymiennie stosujemy zestaw do ryb z zestawem do przystawek. Ustawiamy następująco: kielich do czerwonego wina na linii noża do dania głównego, kieliszek do wina białego nieco niżej po prawej stronie, kielich do szampana na lewo od kielicha do szampana, nieco wyżej. Sztućce od lewej: łyżeczka do cukru, widelec do ryb, nóż do ryb, od góry: widelec obiadowy, nóż obiadowy, łyżka widelec do ryb, nóż do ryb, widelec obiadowa, łyżeczka do herbaty, widelec do serwingowy do ryb, nóż serwingowy do ryb. ciast.
od góry: widelec obiadowy, nóż obiadowy, łyżka obiadowa. łyżeczka do herbaty. od góry: łyżeczka do herbaty, widelczyk do ciast i owoców. od góry: widelczyk do ciast i owoców, łopatka do tortu..
od góry: widelec do sałatek, łyżka do sałatek. widelec półmiskowy mały. od góry: widelec serwingowy do ryb, nóż serwingowy do ryb. łyżeczka do cukru. O czym informuje ułożenie sztućców? Przedstawiamy ogólnie przyjęte ułożenia sztućców oraz ich znaczenie. W dobrych restauracjach z dania głównego podanego na półmisku na talerz trafia około połowy jego zawartości. W momencie gdy goście zjedzą pierwszą porcję, kelner ponownie nakłada potrawy niejednokrotnie używając czystych nakryć. W tym wypadku możemy ułożeniem sztućców sygnalizować obsłudze nasze życzenia, np. że jeszcze nie skończyliśmy lub prosimy o ponowne nałożenie. Poniżej przedstawiamy ogólnie przyjęte ułożenia sztućców oraz ich znaczenie:
Jeszcze nie skończyłem jedzenia Jestem jeszcze głodny i proszę o ponowne nałożeni Skończyłem jedzenie. Proszę sprzątnąć nakrycie
Kwiaty i świece Stawiamy na środku, pamiętając aby kwiaty oraz świece były na tyle niskie, by nie przesłaniały gości. Bardzo atrakcyjne są kompozycje składające się z drobnych kwiatów oraz pływających świec. Jeżeli chcemy zastosować świece wysokie należy pamiętać, aby umieścić je na brzegach stołu. Ważne jest też, żeby zastawa harmonizowała kolorystycznie z elementami dekoracyjnymi. Świece zapala gospodarz przyjęcia lub kelner przed wejściem gości do jadalni, lub w momencie gdy goście zasiadają do stołu. Kolejność podawania potraw Dania na przyjęciu podajemy w kolejności następującej: przystawki zimne, przystawki gorące, zupy, dania rybne i mięsne, sery, deser, owoce, kawę i herbatę. Nie wszystkie z wymienionych powyżej dań muszą być zawarte w menu przyjęcia. W miarę możliwości staramy się podać kawę i herbatę w innym pomieszczeniu, niż to w którym spożywano posiłek.