Streszczenie w języku nietechnicznym Raportu o Oddziaływaniu na Środowisko Inwestycji Przebudowa Kotła Węglowego nr 1 na Kocioł Fluidalny BFB w EC Saturn Management w Świeciu
Wstęp Saturn Management (firma, SM) eksploatuje elektrociepłownię położoną wewnątrz zakładu Mondi Świecie (jednego z największych europejskich producentów papierów do produkcji tektury falistej oraz worków papierowych) zlokalizowaną w Świeciu w północnej Polsce. SM funkcjonuje zgodnie ze standardami zintegrowanego system zarządzania środowiskiem i bezpieczeństwem pracy zgodnie z normami ISO 14001, PN-N 18001/OHSAS 18001 oraz system zarządzania laboratorium ISO 17025. Obecnie, aby sprostać większemu zapotrzebowaniu na energię elektryczna i parę wodną papierni Mondi Świecie, firma dokonuje modernizacji istniejącego kotła opalanego miałem węglowym na kocioł fluidalny opalany biomasą. Nowy kocioł z bąbelkowym złożem fluidalnym (bubling fluidized Bed BFB) zastąpi stary kocioł pyłowy. Równocześnie SM przeprowadza szereg zmian i modernizacji, tak aby podłączyć nowy kocioł do istniejących już instalacji. Zgodnie z europejskimi jak i polskim przepisami (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko) niniejsza inwestycja zaliczana jest do grupy przedsięwzięć, dla których może być wymagane sporządzenie raportu oceny oddziaływania na środowisko, jako inwestycja mogąca znacząco oddziaływać na środowisko. Niniejsze nietechniczne streszczenie przedstawia informacje zamieszczone w Raporcie z Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOŚ) i innych dokumentacjach środowiskowych przygotowanych dla potrzeb modernizacji i zainstalowania kotła typu BFB. Dlaczego modernizacja jest konieczna? Niniejsza Inwestycja jest bezpośrednio uwarunkowana zwiększonym zapotrzebowaniem na parę wodną i energię elektryczną związanym z budową nowej linii papierniczej w zakładach Mondi. Zgodnie z informacjami otrzymanymi od przedstawicieli SM zwiększone zapotrzebowanie mogłoby teoretycznie zostać zaspokojone przez dwa z trzech istniejących kotłów węglowych pracujących nieprzerwanie na pełnym obciążeniu. Takie warunki pracy są jednakże nieracjonalne ze względów technicznych. W celu zaspokojenia większego zapotrzebowania na energię oraz zminimalizowania oddziaływania elektrociepłowni na środowisko SM zdecydował się zastąpić jeden z kotłów węglowych kotłem opalanym odnawialnym paliwem jakim jest biomasa (głównie odpadowe zrębki drewna i kora). Projekt ten jest zgodny również z głównymi celami polityki ekologicznej w skali krajowej i europejskiej, gdzie wspiera się wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych razem z ograniczeniem emisji zanieczyszczeń do powietrza.
Zakres projektu Nowa instalacja kotła fluidalnego częściowo wykorzystuje istniejące elementy starego kotła węglowego, natomiast sama inwestycja obejmuje budowę głównych elementów technologicznych takich jak komora paleniskowa, przegrzewacz pary, podgrzewacz wody, podgrzewacz powietrza i wentylatory powietrza. Projektowana wydajność kotła wynosi 100 ton/godz. produkcji pary o ciśnieniu 96 bar i temperaturze 510 o C. Paliwem wykorzystywanym do produkcji pary będzie biomasa (zrębki drewna, kora, trociny itp.). Równolegle powstają także instalacja podawania biomasy oraz wysokiej sprawności elektrofiltry. Ogólna charakterystyka kotła BFB Kocioł BFB jest typem kotła fluidalnego ze złożem bąbelkowym w którym spalanie odbywa się w gorącym, w tym przypadku piaskowym, złożu fluidalnym. Zawieszone złoże piaskowe w postaci metrowej turbulentnej warstwy wraz z gorącym strumieniem powietrza suszą podawane paliwo. Drobne frakcje biomasy są następnie spalane ponad zawieszonym złożem a spalanie cięższych frakcji odbywa się w zawieszonym złożu. W kotłach takich dzięki silnym turbulencjom oraz dobremu wymieszaniu paliwa osiąga się bardzo wysoki procent spalania paliwa przekraczający 99%. Kotły te są projektowane w taki sposób, aby zapewnić niskie poziomy emisji do powietrza. Niską emisję tlenków azotu (NO x ) uzyskuje się dzięki kontroli i niskiej temperaturze spalania w której NO x praktycznie nie powstają. Niski poziom emisji tlenku węgla (CO) oraz lotnych związków węgla uzyskuje sie dzięki dobremu wymieszaniu paliwa i spalin oraz turbulencjom, w wyniku których uzyskuje się dopalania CO i innych gazów. Niską emisję dwutlenku siarki (SO 2 ) uzyskuje się dzięki właściwościom paliwa. Dodatkowe plusy takiej instalacji to możliwość wykorzystania biomasy (odpad z produkcji papieru w Mondi Świecie) jako paliwa trudno spalanego w kotłach konwencjonalnych oraz mała ilość generowanych podczas spalania popiołów.
Lokalizacja inwestycji SM położony jest wewnątrz terenu przemysłowego papierni Mondi Świecie, w odległości około 5 km na zachód od Świecia. W skład terenu firmy wchodzą budynki elektrociepłowni, miejsca składowania paliw, obszary zajęte przez instalacje przemysłowe, place i drogi wewnątrzzakładowe. SM położony jest na górnym tarasie doliny Wisły na wysokości około 40m m n.p.m. i około 5 km od Wisły. Ochrona przyrody Przedmiotowa elektrociepłownia nie jest położona na obszarze objętym prawną ochroną przyrody ani żaden obiekt chroniony Prawem Ochrony Przyrody nie znajduje się na terenie SM. Najbliżej położonymi chronionymi obszarami są: obszar Natura 2000 specjalnej ochrony ptaków PLB040003 - Dolina Dolnej Wisły, (ii) obszar Natura 2000 specjalnej ochrony siedlisk PLH040003 Solecka Dolina Wisły i Zespół Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego), wszystkie zlokalizowane w odległości około 3.5 km od SM. Nie stwierdzono, aby teren SM został wymieniony jako obszar specjalnego zainteresowania w jakiejkolwiek publikacji na temat ochrony przyrody.
Oddziaływanie na środowisko Procedura przedinwestycyjna, włączając w to opracowanie raportu o oddziaływaniu na środowisko z uzyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji została zakończona dla niniejszego projektu. Ocena ta wykazała, że inwestycja spełnia odpowiednie polskie i europejskie przepisy środowiskowe i ze względu na zastosowaną nowoczesną technologię i rozwiązania techniczne jej wpływ na środowisko jest zminimalizowany. Poniżej przedstawione są główne zagadnienia związane z oddziaływaniem inwestycji na środowisko Emisje do powietrza i zastosowanie najlepszych dostępnych technik (BAT) Oddziaływanie kotła na środowisko związane jest głównie z emisją zanieczyszczeń do powietrza i powstawaniem popiołów. Oddziaływanie to jak dowiedziono w Ocenie oddziaływania na środowisko nie spowoduje jednakże przekroczeń odpowiednich norm i standardów i będzie ograniczone do przemysłowego terenu Mondi Świecie. Bazując na teoretycznych założeniach, nowy kocioł może nie spełnić kryteriów dla poziomu emisji SO 2 i NO 2 określonych w dokumentach referencyjnych (BREF) dla najlepszych dostępnych technik w przemyśle celulozowo-papierniczym. Jednakże wszystkie pozostałe wytyczne BREF jak i poziomy emisji są spełnione. Należy dodać, że parametry paliwa użytkowanego w kotle BFB (niska zawartość siarki) jak i dane pochodzące z takiego samego kotła typu BFB użytkowanego w Białymstoku sugerują, że zalecenia BREF mogą zostać spełnione. Biorąc pod uwagę korzyści środowiskowe uzyskane dzięki zastosowanej technologii (zmniejszenie emisji SO 2 o około 1 000 ton/rok, emisji CO 2 o około 117 000 ton/rok i pyłu o około 600 ton/rok w porównaniu z parametrami dla kotła węglowego) wprowadzanie dodatkowych środków w celu obniżenia poziomu emisji powyższych parametrów oceniane jest jako ekonomicznie nieuzasadnione, a wymogi te są spełnione. Firma prowadzi ciągły monitoring emisji do powietrza. Procedury i programy certyfikacji dostaw biomasy Saturn Management wykorzystuje jako biopaliwo odpady z biomasy wytworzone przez Mondi oraz nabyte od zewnętrznych dostawców. Zakup biomasy regulowany jest procedurą wprowadzonego w zakładzie zintegrowanego systemu zarządzania środowiskiem i bezpieczeństwem pracy. Dodatkowo Saturn Management stosuje wytyczne międzynarodowego programu certyfikacji produktów i gospodarki leśnej (Forest Stewardship Council FSC) lub organizacji Program Realizacji Planów Certyfikacji Leśnej PEFC (Program for the Endorsement of Forest Certification). W przypadku, kiedy dostawca biomasy nie może dostarczyć odpowiedniego certyfikatu, Saturn Management przeprowadza kontrolę dostawcy.
Zakupiona przez Saturn Management biomasa pochodzi z tartaków, zakładów przetwórni drewna, lasów (jedynie odpady leśne), prac wykonywanych przy utrzymaniu, modernizacji i budowie dróg oraz z upraw rolnych. Firma Saturn Management przetwarza na energię odpady z biomasy wytworzone przez Mondi (ok 200 000 ton/rocznie) lub odpady pozyskane od zewnętrznych dostawców (ok. 300 000 ton/rocznie). Po wdrożeniu projektu całkowite zużycie biomasy szacowane jest na ok. 600 000 ton/rocznie. Wpływ na gminę oraz dostarczanie biomasy Zgodnie z raportem OOŚ projekt nie wywiera wpływu na środowisko gminy. Niewielki negatywny wpływ może być powiązany z transportem biomasy, jednakże został on oceniony jako mało istotny. Zgodnie z informacjami uzyskanymi od przedstawicieli firmy, liczba ciężarówek przewożących biomasę na teren zakładu zwiększy się do maksymalnej ilości 130 dziennie. Biorąc pod uwagę fakt, że obecnie liczba ciężarówek dochodzi do 100 dziennie, oraz że liczba ciężarówek dostarczających drewno do Mondi sięga 200 dziennie, zwiększenie liczby ciężarówek wyniesie ok. 10%. Ciężarówki nie przejeżdżają przez Świecie w drodze do zakładu. Pozostałe zagadnienia Zgodnie z raportem OOŚ, nie odnotowano przekroczeń standardów dotyczących ochrony środowiska w związku z działaniami kotła, a emisje do powietrza, ilość wytworzonych odpadów oraz jakość i ilość wytworzonych ścieków będzie dalece ograniczona. Wdrożenie projektu nie zwiększy znacznie zużycia niebezpiecznych substancji na terenie zakładu. Nie spodziewa się oddziaływania na lokalną faunę i florę.
Kontekst legislacyjny W ramach procedur przedinwestycyjnych Saturn Management był zobowiązany przygotować raport o oddziaływaniu na środowisko, obejmujący swoim zakresem konsultacje społeczne włączając w to kontakty z lokalną społecznością i przedstawicielami władz. Szczegółowe informacje dotyczące projektu, łącznie z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji razem z raportem OOŚ były dostępne dla opinii publicznej w formie zawiadomienia obwieszczenia w Urzędzie Miejskim w Świeciu, co jest rutynową i powszechnie akceptowaną praktyką w Świeciu. Informacja ta została podana opinii publicznej 1 lipca 2008 r. Dodatkowo ogłoszenie zostało opublikowane na stronie internetowej BIP Urzędu Miejskiego w Świeciu oraz na głównej bramie wjazdowej zakładu Mondi Świecie. Informacja była dostępna przez 21 dni od daty jej ogłoszenia. Zgodnie z wymogami, o inwestycji zostali poinformowani i mieli czas na zgłoszenie uwag z nią związanych Marszałek Województwa Kujawsko Pomorskiego oraz Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Bydgoszczy. Po zakończeniu postępowania administracyjnego związanego z raportem OOŚ, informacja o wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacje przedsięwzięcia została opublikowana 2 września 2008r. Informacja była dostępna w siedzibie samorządu w Świeciu oraz na oficjalnej stronie internetowej BIP Urzędu Miejskiego w Świeciu przez 14 dni. W trakcie trwania procesu przygotowawczego inwestycji Saturn Management nie odnotował sprzeciwów, wymagających dodatkowych spotkań i konsultacji w związku ze społecznym i środowiskowym oddziaływaniem inwestycji. Dodatkowe informacje i procedura rozpatrywania zażaleń Mechanizm rozpatrywania zażaleń jest wdrożony w SM jako część procedury zintegrowanego systemu zarządzania. Procedura przypisuje koordynatora zintegrowanego systemu, który jest odpowiedzialny za reagowanie w przypadku zgłoszenia zażaleń. W sprawie zażaleń lub próśb o dodatkowe informacje związane z działalnością elektrociepłowni proszę zgłaszać do: Dyrektor Operacyjny Saturn Management Sp. z o.o. i Wspólnicy sp.k. ul. Bydgoska 1, 86-100 Świecie Tel: +48 52 332 11 35, fax: +48 52 333 17 35 e-mail: saturn@pepsa.com.pl Jakiekolwiek kwestie związane z dostawą biomasy i zarządzaniem ruchem proszę zgłaszać do: Dyrektor ds. Zakupów Strategicznych Polish Energy Partners S.A. ul. Wiertnicza 169, 02-952 Warszawa tel. 0 22 840 75 70, fax. 0 22 651 89 01 e-mail:info@pepsa.com.pl
Jakie są korzyści związane z wdrożeniem projektu? Poniżej przedstawiamy podsumowanie głównych korzyści dla środowiska związanych z wdrożeniem projektu, tj. instalacji kotła opalanego biomasą w porównaniu z kotłem węglowym: Spalanie trudnych do spalenia w konwencjonalnych systemach kotłów mas półproduktów i odpadów z papierni; Emisja dwutlenku siarki zmniejszona o ok. 1000 ton rocznie, dwutlenku węgla o 117 000 ton rocznie w porównaniu z kotłem węglowym; Emisja dwutlenku węgla sięgająca ok. 230 000 ton rocznie (zgodnie z obliczeniami Mondi) jest neutralna dla środowiska, ponieważ jest wytwarzana przez spalanie biomasy (ilość emitowanego dwutlenku węgla uważa się za równą ilości dwutlenku węgla pochłanianego w czasie życia roślin/drzew); W porównaniu z kotłami węglowymi wytworzone zostanie ok. 600 ton rocznie mniej popiołów (wychwytywanych w elektrofiltrach i emitowanych do atmosfery) przy zastosowaniu nowego kotła.