Załcznik nr 73 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Ochrona dóbr kultury A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 2000. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada wiedz z zakresu historii sztuki powszechnej i polskiej zabytkoznawstwa, konserwatorstwa, muzealnictwa, kształtowania i ochrony krajobrazu kulturowego oraz ochrony dziedzictwa kulturowego, a take umiejtnoci komunikowania si z otoczeniem w miejscu pracy i aktywnego uczestniczenia w pracy grupowej. Absolwent powinien by przygotowany do pracy w: placówkach muzealnych i galeriach sztuki; domach aukcyjnych; słubach i przedsibiorstwach prowadzcych działalno o charakterze konserwatorskim; instytucjach public relation oraz fundacjach działajcych na rzecz dziedzictwa kulturowego. Absolwent powinien posiada umiejtnoci kreowania i organizowania ochrony dziedzictwa kulturowego w samorzdach rónego szczebla oraz kształtowania opinii i postaw na rzecz ochrony dóbr kultury. Absolwent powinien by przygotowany do podjcia pracy w szkolnictwie po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym z zakresu kultury i sztuki. Absolwent powinien by przygotowany do podjcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 420 50 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 180 21 Razem 600 71 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 420 50 Treci kształcenia w zakresie: 1. Historii sztuki powszechnej i polskiej 165 2. Filozoficznych i metodologicznych podstaw ochrony 90 dóbr kultury 3. Dokumentacji 165 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 180 21 Treci kształcenia w zakresie: 1. Podstaw konserwatorstwa 2. Podstaw muzealnictwa 3. Podstaw historii i zabytkoznawstwa dzieł sztuki 4. Prawnej ochrony zabytków 5. Kultury w kontekcie rónych dyscyplin humanistycznych 6. Komunikacji społecznej i komunikacji midzykulturowej 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie historii sztuki powszechnej i polskiej Treci kształcenia: Dzieje sztuki powszechnej od staroytnoci, poprzez wczesnochrzecijask, romask, gotyck, nowoytn do sztuki nowoczesnej. Zjawiska artystyczne na przykładzie czołowych dzieł w kontekcie historyczno-kulturowym. Dominujce regiony i centra artystyczne w Europie. Dzieje sztuki polskiej w kontekcie przemian historycznych. Korzenie zjawisk artystycznych na ziemiach polskich. Historia nowoczesnej sztuki polskiej na tle ewolucji sztuki europejskiej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia dziejów sztuki; orientowania si w sztuce Orientu; postrzegania zjawisk artystycznych w kontekcie historyczno-kulturowym, przemian wiatopogldowych i rozwoju myli filozoficznej; analizy stylistycznej dzieł sztuki i dróg przenikania wpływów artystycznych; rozpoznawania cech stylistycznych dzieł sztuki oraz okrelania przyblionego czasu ich powstania. 2. Kształcenie w zakresie filozoficznych i metodologicznych podstaw ochrony dóbr kultury Treci kształcenia: Wybrane zagadnienia z dziejów historii sztuki z perspektywy filozoficznoestetycznego podłoa. Narzdzia warsztatu historyka sztuki. Ewolucja doktryn konserwatorskich. Badawczo-kulturalny charakter pracy w muzeum. Metodologia bada w naukach o kulturze. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia i stosowania metodologii warsztatu historyka sztuki w pracy badawczej; rozumienia problematyki ochrony dóbr kultury konserwatorskiej, muzealniczej i zabytkoznawczej; rozpoznawania kierunków artystycznych i estetycznych w historycznych realizacjach konserwatorskich; formułowania i rozwizywania problemów badawczych; rozumienia specyfiki bada na histori kultury i jej współczesnymi przejawami; analizowania i interpretowania ródeł historycznych. 3. Kształcenie w zakresie dokumentacji Treci kształcenia: Dokumentacja fotograficzna zabytków. Rysunek odrczny rozwijajcy analityczn percepcj widzenia. Rysunek techniczny z elementami geometrii wykrelnej. 2
Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania fotografii tradycyjnej i cyfrowej dla potrzeb dokumentacji fotograficznej zabytków; wykonywania dokumentacji pomiaroworysunkowej zabytków architektury i ich detali. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie podstaw konserwatorstwa Treci kształcenia: Elementy materiałoznawstwa. Materiały budowlane w konserwatorstwie. Systemy komputerowe dla potrzeb konserwatorskich. Organizacja konserwatorstwa. Techniki budowlane w konserwatorstwie. Elementy i detale w rozwoju historycznym konserwatorstwa. Historia urbanistyki. Dokumentacja pomiarowo-rysunkowa. Dokumentacja historyczna zabytków architektury. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania i analizowania zabytkowej architektury cech stylistycznych detalu architektonicznego, historycznych układów urbanistycznych oraz dawnych technik budowlanych; wykonywania dokumentacji pomiarowo-rysunkowej oraz historycznej dla zabytków architektury i urbanistyki. 2. Kształcenie w zakresie podstaw muzealnictwa Treci kształcenia: Historia kolekcjonerstwa i muzeów. Wystawiennictwo muzealne. Profilaktyka konserwatorska w muzeach. Historia rzemiosł artystycznych z elementami znawstwa dzieł sztuki. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych zagadnie z zakresu muzealnictwa, muzeologii oraz ochrony dóbr kultury; rozumienia znaczenia dzieła sztuki jako przedmiotu muzealnego; rozpoznawania organizacji i zada instytucji muzealnych; wykorzystywania technik wystawiennictwa muzealnego; przygotowywania dokumentacji zbiorów; edytorstwa katalogów. 3. Kształcenie w zakresie podstaw historii i zabytkoznawstwa dzieł sztuki Treci kształcenia: Historia rzemiosł artystycznych. Elementy znawstwa oraz historii kolekcjonerstwa i muzeów. Historia urbanistyki. Elementy znawstwa architektury. Znawstwo elementów i detali architektonicznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: przygotowywania materiałów do pracy badawczej; posługiwania si wiedz z zakresu sztuk plastycznych. 4. Kształcenie w zakresie prawnej ochrony zabytków Treci kształcenia: Uregulowania prawne w zakresie ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego obowizujce w Polsce i Unii Europejskiej. ródła prawa oraz organy stanowice prawo w obszarze ochrony zabytków. Regulacje prawne dotyczce ochrony substancji zabytkowej w sytuacji klsk ywiołowych i kradziey. Zabezpieczenie substancji zabytkowej na wypadek wojny. Organizacje zajmujce si ochron i restytucj zabytków. Finansowanie ochrony, konserwacji i rewitalizacji zabytków. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania i stosowania krajowego oraz europejskiego prawodawstwa w dziedzinie ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego; identyfikowania instytucji organizujcych i finansujcych ochron zabytków kultury; identyfikowania moliwoci restytucji zabytków kultury; sporzdzania wniosków o fundusze polskie i europejskie. 5. Kształcenie w zakresie kultury w kontekcie rónych dyscyplin humanistycznych Treci kształcenia: Definicje i interpretacje kultury w kontekcie nauk humanistycznych filozofii kultury, antropologii kultury, socjologii kultury. Relacje midzy filozofi kultury a naukami szczegółowymi oraz midzy filozofi kultury a innymi działami filozofii szczególnie estetyki. Zagadnienia teoretyczne i empiryczne współczesnej socjologii kultury. ródła socjologicznego pojmowania kultury. Antropologiczne perspektywy badawcze kultura jako podstawowy przymiot człowieczestwa. Społeczestwa o odmiennych kulturowo sposobach ycia. 3
Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych poj z obszaru bada nad kultur; orientowania si w rónicach pojmowania zjawisk kulturowych przez reprezentantów rónych obszarów nauki; rozpoznawania szkół naukowych i teorii z zakresu kultury w innych obszarach wiedzy; analizowania zjawisk kultury z perspektywy innych nauk. 6. Kształcenie w zakresie komunikacji społecznej i komunikacji midzykulturowej Treci kształcenia: Komunikacja interpersonalna. Komunikacja midzykulturowa. Komunikacja midzykulturowa a dziedzictwo kulturowe pojmowane jako obszar komunikacji społecznej midzy koegzystujcymi społeczestwami. Public relation w obszarze kultury. Zarzdzanie i marketing w instytucjach działajcych na rzecz ochrony zabytków kultury i ich promocji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: komunikowania si z przedstawicielami rónych krgów kulturowych; rozpoznawania zabytków kultury jako wspólnego dziedzictwa koegzystujcych ze sob społecznoci; uczestniczenia w dialogu kultur; wykorzystywania metod public relation i zasad marketingu w promocji dziedzictwa kulturowego i instytucji z nim zwizanych; kształtowania opinii i postaw społecznoci lokalnych na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego; zarzdzania instytucjami zajmujcymi si ochron zabytków. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 3 tygodnie. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny zawiera treci poszerzajce wiedz ogóln w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ETCS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu ochrony własnoci intelektualnej. 4. Programy nauczania powinny obejmowa wszystkie treci podstawowe oraz treci kierunkowe, z co najmniej 3 zakresów kształcenia w wymiarze co najmniej 45 godzin kady. 5. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeli przewiduje j program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ETCS. 4
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwaj nie krócej ni 4 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 900. Liczba punktów ECTS nie powinna by mniejsza ni 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada gruntown wiedz umoliwiajc rozumienie i interpretacj poprzez odwoływanie si do utrwalonych metod badawczych zjawisk z zakresu historii sztuki, zabytkoznawstwa, konserwatorstwa i muzealnictwa. Powinien umie: dostrzega i opisywa zwizki midzy rónymi dziedzinami sztuki oraz definiowa ich specyfik; interpretowa współczesne zjawiska społeczne zwizane z dziedzictwem kulturowym; orientowa si w zakresie form instytucjonalnych i organizacyjnych ochrony dóbr kultury; pracowa w zespole oraz samodzielnie rozwizywa problemy równie w niestandardowych sytuacjach; wydawa opinie dotyczce ochrony zabytków kultury; rozwizywa problemy z zakresu ochrony zabytków oraz kreowa sprzyjajce ochronie zabytków zachowania społeczne. Powinien by przygotowany do pracy w: instytucjach zwizanych z ochron dóbr kultury; instytucjach i organizacjach pastwowych, samorzdowych i pozarzdowych oraz szkolnictwie po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego oraz by przygotowany do podejmowania wyzwa badawczych i podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 180 21 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 180 21 Razem 360 42 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 5
godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 180 21 Treci kształcenia w zakresie: 1. Dziejów myli o sztuce 60 2. Metodologii historii sztuki 30 3. Historii sztuki współczesnej 60 4. Historii rzemiosł artystycznych 30 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 180 21 Treci kształcenia w zakresie: 1. Konserwatorstwa 2. Muzealnictwa 3. Historii i zabytkoznawstwa dzieł sztuki 4. Europejskich, narodowych i regionalnych strategii ochrony dziedzictwa kulturowego 5. Ochrony zabytków nieruchomych i archeologicznych 6. Ochrony zabytków ruchomych 7. Dziedzictwa kulturowego w regionie 8. Restytucji dóbr kultury 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie dziejów myli o sztuce Treci kształcenia: Zarys myli o sztuce od staroytnoci po współczesno w kontekcie przemian kulturowych i wiatopogldowych. Kształtowanie si najwaniejszych idei artystycznych i koncepcji estetycznych. Dzieje krytyki artystycznej od XVIII do XX wieku. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania przyczyn zmian w wiedzy i myli o sztuce; rozpoznawania zmian w obszarze wiedzy i myli o sztuce odzwierciedlonych w dziełach sztuki; dokonywania analizy dzieł sztuki. 2. Kształcenie w zakresie metodologii historii sztuki Treci kształcenia: Metody badawcze w obszarze sztuki w kontekcie historycznym od staroytnoci po współczesno. Historiografia sztuki. Historyzm i znawstwo XIX wieku. Współczesny warsztat historii sztuki. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si metodologi sztuki; krytycznego analizowania literatury; krytycznego analizowania dzieł sztuki. 3. Kształcenie w zakresie historii sztuki współczesnej Treci kształcenia: Współczesne kierunki artystyczne w plastyce i architekturze nurty i ich przenikanie w rónych krajach. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania głównych nurtów sztuki współczesnej; rozpoznawania cech charakterystycznych wiodcych twórców; krytycznej oceny zjawisk nowatorskich i wtórnych. 4. Kształcenie w zakresie historii rzemiosł artystycznych Treci kształcenia: Wytwory rkodzieła artystycznego do czasów uprzemysłowienia produkcji. Techniki i technologie wykonywania wyrobów rzemiosła artystycznego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: dokonywania analizy wyrobów rzemiosła artystycznego, bazujcej na zabytkoznawstwie, pod ktem rozpoznawania techniki wykonania oraz zastosowanego materiału; okrelania czasu powstania rkodzieła. 6
B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie konserwatorstwa Treci kształcenia: Konserwacja i ochrona zabytków architektury oraz miejskich układów przestrzennych. Badania w zakresie ochrony zabytków architektury oraz miejskich układów przestrzennych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania metod konserwatorskich w odniesieniu do zabytków architektury; prowadzenia wieloaspektowych bada zabytków architektury na potrzeby konserwatorskie; dokumentowania wyników bada; programowania i nadzorowania przedsiwzi konserwatorskich. 2. Kształcenie w zakresie muzealnictwa Treci kształcenia: Funkcjonowanie i struktura instytucji muzealnych. Organizacja wystaw. Profilaktyka konserwatorska w muzeach. Rynek artystyczny. Zabytkoznawstwo sztuki i rzemiosła artystycznego Europy oraz Orientu. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: oceny dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego; orientowania si w obszarze ochrony zabytków; rozumienia zasad: funkcjonowania instytucji muzealnych, ruchu wystawienniczego i obrotu dziełami sztuki; prowadzenia bada w: instytucjach muzealnych, orodkach dokumentacji zabytków oraz placówkach popularyzujcych sztuk. 3. Kształcenie w zakresie historii i zabytkoznawstwa dzieł sztuki Treci kształcenia: Elementy historii sztuki europejskiej i Orientu. Współczesna sztuka i krytyka artystyczna. Znawstwo dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia problematyki historii zabytkoznawstwa dzieł sztuki; wykorzystywania wiedzy z zakresu dzieł sztuki w: instytucjach muzealnych, galeriach sztuki, słubach konserwatorskich, orodkach dokumentacji zabytków, redakcjach czasopism i wydawnictwach, a take na rynku antykwarycznym oraz w placówkach popularyzujcych sztuk. 4. Kształcenie w zakresie europejskich, narodowych i regionalnych strategii ochrony dziedzictwa kulturowego Treci kształcenia: Kierunki i struktura unijnych, narodowych i regionalnych strategii ochrony dziedzictwa kulturowego. Strategiczne cele polityki pastwa oraz polityki Unii Europejskiej w sferze ochrony zabytków. Programy ochrony dziedzictwa kulturowego. Finansowanie ochrony i konserwacji zabytków. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: identyfikowania strategicznych, regionalnych, narodowych i unijnych programów ochrony dziedzictwa kulturowego i konserwacji zabytków; pozyskiwania regionalnych, narodowych i europejskich funduszy na ochron zabytków; wykorzystywania funduszy na ochron i konserwacj zabytków. 5. Kształcenie w zakresie ochrony zabytków nieruchomych i archeologicznych Treci kształcenia: Formy ochrony zabytków nieruchomych i archeologicznych krajobrazów kulturowych, układów urbanistycznych i ruralistycznych, zespołów budowlanych, dzieł architektury i budownictwa, dzieł budownictwa obronnego, obiektów techniki (kopalni, hut, elektrowni, zakładów przemysłowych), parków, ogrodów, form zaprojektowanej zieleni, cmentarzy, miejsc upamitniajcych wydarzenia historyczne, miejsc upamitniajcych działalno wybitnych osobistoci lub instytucji, pozostałoci terenowych pradziejowego i historycznego osadnictwa (cmentarzysk, kurhanów, reliktów działalnoci gospodarczej, reliktów działalnoci religijnej i artystycznej), nazw geograficznych, nazw historycznych i tradycyjnych, nazw obiektów budowlanych, nazw placów, nazw ulic i jednostek osadniczych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania form ochrony zabytków nieruchomych lub archeologicznych. 7
6. Kształcenie w zakresie ochrony zabytków ruchomych Treci kształcenia: Formy ochrony zabytków ruchomych dzieł sztuk plastycznych, dzieł rzemiosła artystycznego i sztuki uytkowej, kolekcji stanowicych zbiory przedmiotów zgromadzonych i uporzdkowanych, numizmatów, pamitek historycznych (militariów, sztandarów, pieczci, odznak, medali, orderów), wytworów techniki (urzdze, rodków transportu, maszyn i narzdzi wiadczcych o kulturze materialnej charakterystycznych dla dawnych i nowych form gospodarki), wytworów techniki dokumentujcych poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego, materiałów bibliotecznych, instrumentów muzycznych, wytworów sztuki ludowej i rkodzieła, obiektów etnograficznych, przedmiotów upamitniajcych wydarzenia historyczne bd działalno wybitnych osobistoci lub instytucji, przekazów oralnych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania form ochrony zabytków ruchomych. 7. Kształcenie w zakresie dziedzictwa kulturowego w regionie Treci kształcenia: Region jako konstrukcja historyczno-kulturowa. Historia i dziedzictwo kulturowe regionów Polski, Europy oraz transgranicznych. Kulturowa tosamo regionalna. Polityka regionalna w zakresie ochrony zabytków. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: orientowania si w specyfice regionalnego dziedzictwa kulturowego; identyfikowania dziedzictwa kulturowego regionów Polski, Europy oraz transgranicznych; podejmowania działa na rzecz ochrony dóbr kultury w regionach; kreowania lokalnej strategii ochrony dóbr kultury. 8. Kształcenie w zakresie restytucji dóbr kultury Treci kształcenia: Restytucja dóbr kultury przywracanie dawnego prawa własnoci. Odmiany restytucji rewindykacja, rewindykacja wymienna, windykacja, repartycja, reewakuacja, repatriacja. Losy polskich dóbr kultury dzieje ich restytucji. Polska polityka w zakresie restytucji dóbr kultury. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: orientowania si w mechanizmach rzdzcych procesem restytucji dóbr kultury; rozumienia prawnych aspektów restytucji dóbr kultury. IV. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny obejmowa wszystkie treci podstawowe oraz treci kierunkowe, z co najmniej 3 zakresów kształcenia, w wymiarze co najmniej 45 godzin kady. 2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 8