SPRAWOZDANIE z wyjazdu słuŝbowego za granicę A. CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Delegacja w składzie: Wiktor Sęga Dyrektor Departamentu Zarządzania Zasobami Częstotliwości Urzędu Komunikacji Elektronicznej Arkadiusz Kurek Naczelnik Wydziału SłuŜby Stałej Ziemskiej i Satelitarnej Departamentu Zarządzania Zasobami Częstotliwości Jerzy Andrzejczak Naczelnik Wydziału Kontroli Radiokomunikacji i Centralnej Stacji Kontroli Emisji Radiowych 2. Cel wyjazdu: Warsztaty na temat przygotowań Austrii i Szwajcarii do EURO2008. 3. Czas trwania i miejsce delegacji: 10 11 maja 2010 r., Innsbruck (Austria); 12 13 maja 2010 r. Biel (Szwajcaria). 4. Informacja o zawarciu w sprawozdaniu informacji poufnych uniemoŝliwiających podanie sprawozdania do publicznej wiadomości. Brak informacji poufnych. 1. Cel spotkania B. CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA Wyjazd zorganizowany został w ramach przygotowań Urzędu do organizacji Mistrzostw Europy w Piłce NoŜnej EURO2012. Przeprowadzone spotkania miały na celu pozyskanie doświadczeń od krajowych organów regulacyjnych, odpowiedzialnych bezpośrednio za zarządzanie widmem radiowym w Austrii i Szwajcarii podczas EURO2008. Warsztaty w Austrii zorganizowano w biurze Fernmeldebüro für Tirol und Vorarlberg w Innsbruku, spotkanie prowadzone było przez dr Reinhard Crepaz dyrektora odpowiedzialnego za zarządzanie i kontrolę widma w okręgu Tyrol i Vorarlberg. Druga część warsztatów odbyła się Szwajcarii w miejscowości Biel, w sekcji zajmującej się radiomonitoringiem szwajcarskiego organu regulacyjnego BAKOM 1 OFCOM. Uzyskane informacje pomogą w przygotowaniach do organizacji EURO2012, które zostanie zorganizowana w Polsce i na Ukrainie. 2. Warsztaty w Austrii Agenda spotkania: 1. Przedstawienie gości oraz krótka prezentacja zadań poszczególnych wydziałów. 1 BAKOM/L OFCOM - Das Bundesamt für Kommunikation (OFCOM): www.bakom.ch szwajcarski organ regulacyjny.
2. Omówienie roli i zadań które wykonuje Stacja Kontroli Emisji Radiowych w Innsbrucku. 3. Przedstawienie przygotowań do EURO2008 w zakresie zarządzania widmem radiowym w Austrii. 4. Przedstawienie problemów związanych z zapewnieniem kompatybilności elektromagnetycznej podczas pierwszych spotkań. 5. Omówienie kwestii związanych z kontrolą radiową na stadionach i w strefach gdzie przebywają kibice. 6. Prezentacja Stacja Kontroli Emisji Radiowych, która znajduje się w Innsbrucku. 7. Statystyki dotyczące EURO2008. 3. Warsztaty w Szwajcarii 1. Przedstawienie osób które zajmowały się przygotowaniami do EURO2008. 2. Zagadnienia związane z przygotowaniami do EURO2008 w Szwajcarii. 3. Pokaz Stacji Kontroli Emisji Radiowych która znajduje się w Biel. 4. Prezentacja samochodów do kontroli mobilnej. 5. Omówienie zagadnień związanych z wydawaniem pozwoleń radiowych. 6. Zagadnienia związane z przydziałem częstotliwości do obsługi EURO2008. 7. Monitoring radiowy podczas trwania Imprezy. 4. Zadania i problemy związane z zarządzaniem częstotliwościami i zagwarantowaniem działania sprzętu radiowego podczas EURO2012 A. Zapewnienie częstotliwości na potrzeby łączności mobilnej dla UEFA. - TETRA, czyli Terrestrial Trunked Radio na kaŝdym ze stadionów; - konieczność zapewnienia łączności pomiędzy stadionami i centami koordynacyjnymi; - ponad tysiąc terminali klienckich. - problemem jest zagwarantowanie odpowiednio duŝych zasobów częstotliwości do obsługi takiej sieci, w większości zasoby są juŝ uŝytkowane przez inne podmioty na obszarze miast gospodarzy EURO2012. B. Skoordynowanie częstotliwości dla słuŝb związanych bezpieczeństwem, monitoringiem i obsługą VIP. - róŝne słuŝby publiczne, takie jak: policja, straŝ miejska, pogotowie, straŝ poŝarna czy firmy ochroniarskie wykorzystywały róŝne, często pokrywające sie zakresy częstotliwości. - na potrzeby obsługi EURO2012 wszystkie słuŝby muszą mieć zapewnioną poprawną i niezakłóconą pracę własnych urządzeń radiowych oraz wzajemną łączność. - problemem było takŝe zarówno w Austrii jak i w Szwajcarii ściąganie z róŝnych obszarów kraju ludzi oraz dodatkowego sprzętu radiowego do obsługi EURO2008. Część urządzeń nie dawała się przestroić na inne częstotliwości i nie była wzajemnie kompatybilna. 2
C. Zapewnienie częstotliwości na potrzeby operatorów telewizyjnych kamery bezprzewodowe, mikrofony, SNG 2. - Do obsługi imprezy wykorzystywane było kilkadziesiąt kamer bezprzewodowych pracujacych w pasmach 2,2-2,5 GHz oraz 3,4-4,2 GHz, dodatkowo problemem było zapewnienie poprawnej pracy duŝej liczby bezprzewodowych mikrofonów pracujących w pasmach telewizyjnych. - Dodatkowo waŝnym zagadnieniem było zapewnienie dodatkowej liczby kanałów telewizyjnych DVB-T 3, DVB-H 4 i radiowych FM/DAB 5 do obsługi przekazów okolicznościowych np: bilbordy telewizja HDTV 6, przekazy radiowe w kilkudziesięciu językach. WaŜny jest takŝe wybór odpowiedniej lokalizacja dla stacji SNG 2. D. Zapewnienie wystarczającej pojemności sieci operatorów telefonii komórkowej GSM/UMTS na stadionach. - Na podstawie doświadczeń z EURO2008 konieczne będzie zwiększenie pojemności sieci operatorów telefonii komórkowej na stadionach i w miastach gdzie odbywać będą się spotkania EURO2012. - Rozwiązaniem jest budowa dodatkowej tymczasowej infrastruktury na stadionach przez operatorów sieci komórkowej. - Przychody z obsługi meczów nie są duŝe, więc naleŝy się liczyć z tym, Ŝe dodatkowe inwestycje nie będą opłacalne dla operatorów. E. Dwa kraje, dwa systemy prawne, jedno wydarzenie - Kolejnym bardzo istotnym zagadnieniem jest dostosowanie procedur administracyjnych związanych z zarządzaniem częstotliwościami i wydawaniem pozwoleń radiowych na pracę urządzeń radiowych dla podmiotów polskich i zagranicznych obsługujących EURO2012. - Konieczne będzie przygotowanie przez Polskę i Ukrainę wspólnego szablonu wniosków o wydawanie pozwoleń radiowych. - Przydatna będzie takŝe baza danych z dostępnymi częstotliwościami, która ułatwi składanie wniosków. I. Problemy jakie mogą wystąpić podczas EURO2012 związane z zarządzaniem widmem radiowym 1. Brak wolnych częstotliwości Zgodnie z polskim prawem nie moŝna na obsługę imprez okolicznościowych wykorzystać częstotliwości w słuŝbie stałej juŝ rozdysponowanych na obszarze danej gminy dla innych podmiotów. Nawet jeŝeli nie jest uŝytkowana w pobliŝu stadionów i jej wykorzystanie nie spowoduje powstania szkodliwych zakłóceń. 2 SNG (ang. Electronic news-gathering) - okazjonalny przekaz satelitarny 3 DVB-T (ang. Digital Video Broadcast) Terrestrial) standard telewizji cyfrowej DVB naziemny 4 DVB-H (ang. Digital Video Broadcast) - Handheld) standard telewizji cyfrowej DVB mobilny 5 DAB (ang. Digital Audio Broadcasting) standard radia cyfrowego 6 HDTV (ang. High Definition TV) - telewizja wysokiej rozdzielczości 3
RozwaŜone powinno zostać zwrócenie się do Ministerstwa Obrony Narodowej z prośbą o określenie dodatkowych zasobów częstotliwości, które będą mogły być uŝytkowane na terenie obiektów sportowych podczas EURO2012. 2. Zagadnienia związane z obsługą prawną Dodatkowym utrudnieniem będą w Polsce bardziej restrykcyjne niŝ w Austrii i Szwajcarii procedury administracyjne. Konieczne jest spełnienie przez operatorów krajowych i zagranicznych wymagań formalnych przy składaniu wniosków o wydanie pozwolenia na uŝywanie urządzeń radiowych. Uwarunkowania te wynikają one z polskiego prawa, ale moŝliwa jest jeszcze zmiana przepisów w tym zakresie w specjalnej ustawie dotyczącej EURO2012.. A. Problem podpisu Wniosek musi być podpisany przez osobę składającą wniosek. MoŜe być złoŝony w formie papierowej lub podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym. W tym drugim przypadku wymagane jest złoŝenie wniosku przez specjalną elektroniczną skrzynkę podawczą niestety dosyć skomplikowaną. Nie jest moŝliwe składanie lub zmiana wniosku w formie maila (np.: przesłanie skanu wniosku). B. Problem upowaŝnienia Osoba podpisująca wniosek musi mieć prawo do reprezentowania podmiotu przed polską administracją. Wynikać to musi ze statutu danej firmy lub osoba składająca wniosek musi posiadać oryginał upowaŝnienia do reprezentowania podmiotu. Przy składaniu upowaŝnienia do kaŝdego wniosku wymagana jest opłata skarbowa w wysokości 17zł C. Problem daty odbioru decyzji Zgodnie z prawem decyzja jest waŝna po odebraniu jej przez podmiot. Odbiór moŝe nastąpić osobiście przez upowaŝnioną osobę lub za pośrednictwem poczty. W przypadku doręczenia pocztą wymagane jest Ŝeby decyzja została doręczona przed wskazaną w niej datą rozpoczęcia wykorzystania częstotliwości. JeŜeli zostanie dostarczona później, mogą wystąpić problemy prawne z jej waŝnością. D. Problem czasu rozpatrywania wniosku o wydanie lub zmianę pozwolenia radiowego Decyzja w sprawie wydania pozwolenia radiowego powinna zostać wydana w ciągu 42 dni. Operatorzy którzy obsługują imprezy masowe przyjeŝdŝają na kilka godzin przed terminem rozpoczęcia meczu, zwykle teŝ nie przywiązują odpowiedniej wagi do konieczności otrzymania pozwolenia radiowego. Zdarza się takŝe Ŝe, nawet w przypadku wcześniejszego wystąpienia o pozwolenie radiowe do realizacji transmisji przyjeŝdŝa inny wóz telewizyjny. E. Opłaty za dysponowanie częstotliwościami Za prawo do wykorzystania częstotliwości w przeciągu 2 tygodni od otrzymania pozwolenia radiowego konieczne jest uiszczenie opłaty. Wysokość opłat obliczana jest zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem i uzaleŝniona jest od zakresu częstotliwości, przeznaczenia sprzętu radiowego, wykorzystywanego pasma, mocy stacji itp. Obliczenie jej samodzielnie przez podmioty zagraniczne moŝe być dosyć trudne. 4
II. Monitoring i kontrola wykorzystania częstotliwości podczas EURO 1. Doświadczenia związane z obsługą EURO2008 w Austrii i Szwajcarii Podczas spotkania odbyły się prezentacje sprzętu do kontroli i monitoringu radiowego. Przedstawiane zostały zarówno moŝliwości stacji do monitoringu zdalnego, jak i stacje przewoźne. DuŜą uwagę zwrócono takŝe na sprzęt przenośny, podczas kaŝdego meczu na stadionach konieczny był ciągły monitoring wykorzystania widma przez słuŝby zajmujące się wykrywaniem zakłóceń wyposaŝone właśnie w takie urządzenia pomiarowe. Wnioski 1. Konieczne jest zorganizowanie spotkania w ramach Urzędu z Departamentem Prawnym w celu uzgodnienia koniecznych zmian prawnych lub zmian procedur administracyjnych 2. RozwaŜone powinno zostać zwrócenie się od MON z prośbą o określenie dodatkowych zasobów częstotliwości, które będą mogły być uŝytkowane na terenie obiektów sportowych podczas EURO 3. NaleŜy rozpocząć juŝ przygotowania do EURO2012 zwłaszcza od strony koniecznych zmian prawnych i proceduralnych 4. PoŜądane jest przygotowanie juŝ na pierwsze spotkanie organizacyjne z operatorami obsługującymi EURO2012 wspólnego dla Polski i Ukrainy oprogramowania wspomagającego obsługę EURO i składanie wniosków o dobór częstotliwości. 5