1. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA POLSKI Z REPUBLIKĄ FRANCUSKĄ...

Spis treści 1. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA POLSKI Z REPUBLIKĄ FRANCUSKĄ... 2 1.1. SPECYFIKA RYNKU... 2 1.2. WYMIANA HANDLOWA... 2 1.3. MOŻLIWOŚCI EKSPORTOWE BRANŻ I TOWARÓW (W RAMACH JEDNOLITEGO RYNKU EUROPEJSKIEGO)... 4 2. KWESTIE PRAWNE... 5 2.1. SYSTEM PODATKOWY... 5 2.2. ZAMÓWIENIA PUBLICZNE... 5 2.3. OCHRONA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ... 6 2.4. ROZSTRZYGANIE SPORÓW, WINDYKACJA NALEŻNOŚCI... 6 2.5. DOSTĘP DO RYNKU... 7 3. PRZEDSIĘWZIĘCIA TARGOWO-WYSTAWIENNICZE... 9 4. WAŻNE ADRESY I LINKI... 10 4.1. AMBASADA RP I POZOSTAŁE PLACÓWKI DYPLOMATYCZNE... 10 4.2. PODMIOTY LOKALNE... 11 1

1. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA POLSKI Z REPUBLIKĄ FRANCUSKĄ 1.1. SPECYFIKA RYNKU Republika Francuska (fr. République Française) to państwo położone w Europie Zachodniej. Jedno z państw założycieli Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, należące do strefy euro. Kraj podzielony jest na 22 regiony, które zamieszkuje ok. 64,7 mln mieszkańców. Francja posiada rozległe tzw. departamenty zamorskie DOM (Martynika, Gujana, Gwadelupa oraz Reunion) i tzw. posiadłości zamorskie TOM (Polinezja Francuska, Majotta, Nowa Kaledonia oraz Wallis i Futuna). Francja ze swym potencjałem ekonomicznym zajmuje trzecie miejsce (po Niemczech i Wielkiej Brytanii) w Europie i piąte (po USA i Japonii) w świecie. Francja jest również czwartym inwestorem świata i trzecim rynkiem pod względem napływu inwestycji zagranicznych. Zajmuje również piąte miejsce na liście największych światowych eksporterów i importerów, w tym drugie miejsce w eksporcie produktów rolno-spożywczych i trzecie miejsce pod względem eksportu usług. Do atutów gospodarki francuskiej zaliczyć należy: silnie rozwinięty przemysł obronny, lotniczy, samochodowy, energetykę atomową, prężny sektor wysokich technologii produkcyjnych, nowoczesny potencjał usługowy, silnie zróżnicowane rolnictwo. Francja posiada jedną z najlepiej rozwiniętych infrastruktur transportowo-komunikacyjnych (autostrady, lotniska, szybka kolej TGV, kanały śródlądowe i drogi morskie) i hotelarsko-gastronomiczną, w dużym stopniu wynikającą ze specyfiki regionów. Kraj ten jest liderem w światowej turystyce (corocznie Francję odwiedza ok. 75 mln turystów). Struktura gospodarki francuskiej, z punktu widzenia udziału w tworzeniu PKB, przedstawia się następująco: przemysł 20%, energetyka 7 %, budownictwo 7%, rolnictwo i przetwórstwo rolno-spożywcze 5%, transport 5%, handel i usługi 56%. 1.2. WYMIANA HANDLOWA Francja zawsze była i jest bardzo ważnym dla Polski partnerem współpracy politycznej, gospodarczej, naukowej i kulturalnej. W kwestiach gospodarczych Francja obecnie jest czwartym partnerem handlowym Polski (po Niemczech, Rosji i Włoszech) z udziałem na poziomie 6% we wzajemnych obrotach i trzecim inwestorem zagranicznym (po Holandii i Niemczech) z 12% udziałem. Z kolei Polska dla Francji to dwunasty partner handlowy (udział 2% w obrotach), najważniejszy po Rosji, w obszarze Europy Środkowo-Wschodniej. Stopniowo rozwija się bilateralna współpraca między organizacjami gospodarczymi, uczelniami i między regionami. W 2009 roku, w wyniku światowego kryzysu finansowego, wymiana handlowa między Polską a Francją zmniejszyła się względem roku 2008 o ok. 20%. Niemniej jednak w 2009 r. wzajemne obroty osiągnęły poziom 11,3 mld EUR, przy czym eksport Polski do Francji wyniósł 6,5 mld, zaś import Polski z Francji osiągnął wartość 4,8 mld EUR. Po wielu latach ujemnego salda dla Polski obecnie mamy do czynienia z równoważeniem wolumenu we wzajemnych obrotach, a za rok 2009 nasza nadwyżka osiągnęła nienotowany dotychczas poziom 1,7 mld EUR. Jeśli chodzi o polski eksport do Francji, to znacząco rozwinęła się paleta towarów przemysłowych wysoko przetworzonych (urządzenia mechaniczne, pojazdy i sprzęt transportowy, przyrządy pomiarowe, narzędzia, sprzęt elektryczny, sprzęt obronny) stanowiąc ponad połowę wartości eksportu, a także artykułów rolno- -spożywczych (ekologicznych), produktów drewnianych (mebli, domków, stolarki budowlanej), wyrobów hutniczych. Z kolei mniejszym zainteresowaniem cieszą się tekstylia oraz węgiel. Natomiast francuski eksport do Polski zdominowany jest przez bogatą grupę wyrobów elektromechanicznych (wyroby przemysłu samochodowego, maszyny i urządzenia przemysłowe, sprzęt elektryczny i elektroniczny) oraz chemicznych (produkty farmaceutyczne i parachemiczne, chemia organiczna, tworzywa sztuczne, kosmetyki). Te dwie grupy 2

towarowe stanowią ¾ wartości francuskiego eksportu na rynek polski. Pozostałe branże towarowe, jak metalurgiczna, paliwowo-energetyczna, włókiennicza, rolno-spożywcza mają mniejsze znaczenie. Generalnie Francja dla Polski jest 4. partnerem handlowym (z 6% udziałem w całości obrotów), natomiast Polska dla Francji to 12. partner (z udziałem 2% w obrotach). Na rynku polskim ulokowanych jest prawie 1000 francuskich podmiotów gospodarczych, z czego 10% to duże firmy kapitałowe. Firmy francuskie pozostają jednym z największych zagranicznych pracodawców, gdyż utworzyły na polskim rynku ok. 170 tys. miejsc pracy. Inwestycje francuskie w Polsce znacząco przyczyniają się do wzrostu polskiego eksportu (ponad 50% towarów wytwarzanych przez firmy francuskie w Polsce kierowane jest na eksport). Główne obszary implantacji francuskiej na rynku polskim to: telekomunikacja 30% (głównie po przejęciu w 2000 r. większości akcji Telekomunikacji Polskiej S.A. przez France Télécom), przemysł 28% (nowe technologie produkcyjne: Thompson, Alstom, Vivendi, Alcatel, Michelin, Faurecia, Saint Gobain, Lafarge) oraz wielkie sieci dystrybucyjne 15% (hiper- i supermarkety: Auchan, Carrefour, Casino itd.). Inne dziedziny francuskiego zaangażowania w Polsce to: energetyka (Electricité de France), budownictwo (BEG, Bouygues), hotelarstwo (Accor), rolnictwo (Gervais Danone, Saint Louis Sucre, Seita, Bonduelle), usługi komunalne (Veolia, Dalkia), nieruchomości (Klépierre), media (Canal Plus). Uwzględniając sporą liczbę małych i średnich firm francuskich na rynku polskim generalnie skumulowany kapitał zaangażowany przez spółki francuskie na koniec 2009 r. szacuje się na 15 mld EUR. Zainteresowanie firm francuskich budzą wciąż niższe koszty produkcji w Polsce, wysoki poziom kwalifikacji kadry polskiej, ulgi inwestycyjne (w Specjalnych Strefach Ekonomicznych) czy możliwe do wykorzystania znaczące fundusze europejskie, położenie geograficzne (pomost w ekspansji na rynki wschodnie) oraz fakt przynależności do obszaru Schengen. Poniższe wykresy przedstawiają historię polsko-francuskiej wymiany handlowej w latach 2000 2004 oraz strukturę towarową polskiego eksportu i importu w 2009 roku. 3

Aktualne dane o obrotach handlu zagranicznego można znaleźć pod adresem: http://www.mg.gov.pl/analizy+i+prognozy/handel+zagraniczny/ http://hinex.stat.gov.pl/hinex/aspx/index.aspx. 1.3. MOŻLIWOŚCI EKSPORTOWE BRANŻ I TOWARÓW (W RAMACH JEDNOLITEGO RYNKU EUROPEJSKIEGO) We Francji istnieją stosunkowo wysokie koszty pracy i obciążenia fiskalne przedsiębiorstw. Jednak duża swoboda działalności gospodarczej, funkcjonowanie stref specjalnych, wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (zwłaszcza innowacyjnych), zapotrzebowanie poszczególnych sektorów gospodarczych (produkcja przemysłowa, przetwórstwo rolno-spożywcze, usługi budowlane, niektóre usługi medyczne), zachęcający system kredyto- 4

wy wszystko dotyczy również podmiotów zagranicznych czynią ten rynek atrakcyjnym. O atrakcyjności rynku francuskiego świadczą również inwestycje zagraniczne lokowane w tym kraju. W ostatnich latach Francja plasuje się w pierwszej dziesiątce krajów świata zarówno pod względem wartości napływającego kapitału, jak i pod względem liczby tworzonych miejsc pracy. Głównymi kierunkami geograficznymi pochodzenia inwestycji zagranicznych są następujące kraje: USA (19%), Niemcy (15%), Włochy (11%), Niderlandy i Hiszpania (udział obu po 7%), Wielka Brytania (6%), Szwajcaria (5%), Belgia (4%). 2. KWESTIE PRAWNE 2.1. SYSTEM PODATKOWY Podstawowe przepisy dotyczące francuskiego systemu podatkowego znajdują się w Powszechnym Kodeksie Podatkowym (fr. Code Général des Impôts). Ponadto dla obywateli Polski istotne znaczenie mają, oprócz francuskich przepisów kodeksowych, postanowienia polsko-francuskiej umowy z dnia 20 czerwca 1975 r. w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku. Wszelkie oficjalne informacje dotyczące systemu podatkowego we Francji, sposobów naliczania podatków dostępne są na oficjalnych stronach internetowych administracji francuskiej: www.budget.gouv.fr,www.comptes-publics.gouv.fr, www.impots.gouv.fr,www.legifrance.gouv.fr,www.minefe.gouv.fr, www.service-public.fr 2.2. ZAMÓWIENIA PUBLICZNE Dokumenty prawne regulujące kwestie zamówień publicznych na rynku francuskim to: Dekret nr 2004-15 z dnia 07.01.2004 r. ustanawiający Kodeks Zamówień Publicznych KZP (fr. Code des marchés publics), Dekret nr 2004-16 z dnia 07.01.2004 r. wydany w wykonaniu art. 4 KZP dotyczącego niektórych zamówień publicznych na potrzeby obronne. We wrześniu 2006 r. miała miejsce nowelizacja francuskiego Kodeksu Zamówień Publicznych, wynikająca z konieczności harmonizacji z dwiema dyrektywami UE (2004/18 i 2004/17 z 31 marca 2004 r.). Uregulowania nowego KZP obejmują: Podniesienie progów: Próg dla procedur sformalizowanych (który wynosił dotychczas 90.000 EUR netto bez VAT) został podniesiony w zakresie dostaw towarów i usług do 150.000 EUR netto dla zamówień państwowych i do 230.000 EUR netto dla zamówień samorządowych; próg ten dla rynku robót ustalono na jednolitym poziomie 230.000 EUR netto; Obowiązek publikacji wszystkich zamówień publicznych, jako rękojmia przejrzystości i gwarancja poddania ich regułom konkurencji. Wprowadzono obowiązek publikacji w Biuletynie Urzędowym ogłoszeń zamówień publicznych (fr. Bulletin officiel des annonces des marchés publics BOAMP) lub dzienniku ogłoszeń urzędowych wszystkich zamówień o wartości powyżej 90.000 EUR netto; Portale zamówień publicznych: Podstawowymi, oficjalnymi witrynami informacyjnymi o francuskim rynku zamówień publicznych dostępnymi na stronach Internetowych są przede wszystkim: http://djo.journal-officiel.gouv.fr/marchespublics oraz www.marches-publics.gouv.fr. Ponadto, pomocna może być strona internetowa francuskich dzienników urzędowych, dostępna pod adresem www.journal-officiel.gouv.fr. Na stronie tej pod hasłem Les annonces officielles można m.in. zapoznać się ze wszystkimi ogłoszeniami o zamówieniach 5

publicznych, w tym o realizacji w drodze przetargów oraz oferentami, którzy otrzymali zamówienia do realizacji (hasło consulter les annonces ), można tu również otrzymać informacje w zakresie ogłoszeń zamówień publicznych w BOAMP, który publikowany jest w formie wydawnictwa na papierze lub w Internecie. Ma zasięg ogólnokrajowy i zawiera ogłoszenia o zamówieniach publicznych państwowych, samorządów terytorialnych oraz zakładów o charakterze publicznym. BOAMP w wersji elektronicznej dostępny jest w całości i bezpłatnie ze strony internetowej: www.journal-officiel.gouv.fr. 2.3. OCHRONA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ We Francji kwestie własności intelektualnej reguluje ustawa z dnia 1 lipca 1992 roku dotycząca prawa własności intelektualnej (Loi n 92-597 du 1 juillet 1992 relative au code de la propriété intellectuelle). Do pojęcia własności intelektualnej zalicza się własność literacką i artystyczną (prawo autorskie i prawa pokrewne) oraz własność przemysłową (prawo własności przemysłowej), na którą składają się: patenty, wynalazki, wzory i modele użytkowe oraz znaki towarowe. Prawo do własności przemysłowej nabywa się poprzez złożenie wniosku patentowego lub zastrzeżenie znaku towarowego. We Francji rocznie składanych jest około 15 tys. wniosków patentowych. Sprawami własności intelektualnej zajmują się we Francji następujące instytucje: INPI Krajowy Instytut Własności Przemysłowej Institut National de la Propriété Industrielle www.inpi.fr. INPI jest instytucją publiczną nadzorowaną przez Ministerstwo Gospodarki, Przemysłu i Zatrudnienia. Do głównych zadań INPI należy: wydawanie decyzji o udzieleniu patentów oraz świadectw ochronnych znaków towarowych i wzorów użytkowych; udostępnianie i rozpowszechnianie informacji na temat własności przemysłowej i przedsiębiorstw, aktywne uczestnictwo w rozwoju i realizacji polityki państwa w dziedzinie ochrony własności przemysłowej oraz zwalczaniu fałszerstw i piractwa; kształcenie w dziedzinie własności przemysłowej. W ramach INPI działa Obserwatorium Własności Intelektualnej, które prowadzi badania i ekspertyzy w zakresie ekonomii w aspekcie prawa własności przemysłowej. INPI aktywnie współdziała z francuskimi Izbami Przemysłowo-Handlowymi, a także uczestniczy w procesie tworzenia i udoskonalania regulacji prawnych w zakresie własności przemysłowej na forum międzynarodowym. IRPI Instytut Badań nad Własnością Intelektualną Institut de Recherche en Propriété Intellectuelle www.irpi.ccip.fr. IRPI ma charakter centrum badawczo-rozwojowego, które zostało założone przez Paryską Izbę Przemysłowo-Handlową i Uniwersytet Paris II. Misją IRPI jest prowadzenie analiz i badań naukowych w dziedzinie prawa własności intelektualnej, a także kształcenie specjalistów w rożnych dziedzinach własności intelektualnej. INAO Krajowy Instytut Znaków Pochodzenia i Gwarantowanej Jakości Institut national de l'origine et de la qualité www.inao.gouv.fr. INAO jest instytucją nadzorowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rybołówstwa. Zadaniem Instytutu jest nadawanie oznaczeń geograficznych i znaków jakości produktom żywnościowym oraz produktom pochodzenia rolniczego. We Francji stosuje się następujące oznaczenia: AOC Appellation d Origine Contrôlée, AOP Appellation d Origine Protégée, STG Spécialité Traditionnelle Garantie, AB Agriculture Biologique, Label Rouge. 2.4. ROZSTRZYGANIE SPORÓW, WINDYKACJA NALEŻNOŚCI Ugoda. We Francji popularnym sposobem rozstrzygania sporów jest ugoda (fr. transaction). Przepisy dotyczące ugody uregulowane są we francuskim kodeksie cywilnym (art. 2044 2058). W tej kwestii bardzo istotną rolę odgrywa jednak również orzecznictwo Sądu 6

kasacyjnego (fr. Cour de cassation), które uczyniło z ugody skuteczny instrument rozstrzygania sporów, m.in. w dziedzinie prawa pracy. W przypadku problemów z kontrahentem uchylającym się od spełnienia swoich obowiązków umownych oraz nieskuteczności wcześniejszych prób pozasądowego dochodzenia należności, a zwłaszcza wezwania do zapłaty, wierzyciel może wszcząć postępowanie sądowe. W zależności od sytuacji, wierzyciel ma do dyspozycji kilka procedur dochodzenia należności, między innymi: postępowanie nakazowe (fr. injonction de payer), postępowanie uproszczone (fr. référé) w przypadku, kiedy rozstrzygnięcie sporu wymaga szybkiej decyzji, a roszczenie nie spotyka się z poważnymi zarzutami drugiej strony (art. 808 i 809 francuskiego kodeksu procedury cywilnej), postępowanie zwykłe (fr. assignation en paiement) przed sądem gospodarczym. Jeżeli dłużnik nie zastosuje się do postanowień sądu, wierzyciel ma prawo przekazać komornikowi wniosek egzekucyjny wraz z tytułem wykonawczym. Komornik doręcza wniosek dłużnikowi (fr. signification) i po upływie terminu do wniesienia odwołania domaga się spełniania świadczenia (fr. commandement). Jeżeli dłużnik w żaden sposób nie spełni świadczenia, komornik, ma prawo do wszczęcia czynności mających na celu przymusową egzekucję należności oraz zwrot kosztów. Dłużnik ma prawo zwrócenia się o zawieszenie egzekucji do Prezesa sądu apelacyjnego, o ile egzekucja może poważnie zagrozić jego przetrwaniu lub pociągnąć nieodwracalne dla niego skutki albo też wystosowanie pozwu przed sąd egzekucji (fr. juge de l exécution tzw. JEX) w celu uchylenia egzekucji lub przywrócenia terminów, o ile są na to podstawy prawne. Praktyczne strony internetowe dotyczące tego tematu znajdują się na stronach: www.village-justice.com, www.juriguide.com, www.juripro.com, www.cnb.avocat.fr. 2.5. DOSTĘP DO RYNKU Rynek pracy. Począwszy od dnia 1 lipca 2008 r. rynek pracy dla obywateli z Polski (oraz Estonii, Łotwy, Litwy, Węgier, Czech, Słowenii, Słowacji) został w pełni otwarty, co oznacza zniesienie wszelkich pozwoleń na pracę. Zgodnie z przepisami zarządzenia francuskiego ministra ds. gospodarki z dnia 24 czerwca 2008 r., z dniem 1 lipca 2008 r. w stosunku do obywateli polskich mają zastosowanie przepisy ust. 1 i 2 art. L121-2 francuskiego kodeksu prawa wejścia i pobytu obcokrajowców oraz prawa azylu (fr. Code de l entrée et du séjour des étrangers et du droit d asile). Zgodnie z tymi przepisami obywatele państw członkowskich nie są w obowiązku posiadania francuskiej karty pobytu (fr. titre de séjour). Niemniej na życzenie danej osoby władze prefektury są zobowiązane do wydania karty. Przynależność i rola Izb Przemysłowo-Handlowych. Francuskie Izby Przemysłowo- -Handlowe (CCI fr. Chambres de Commerce et d Industrie) są organizacjami publicznymi samorządu gospodarczego wraz z izbami rzemieślniczymi i izbami rolniczymi stanowiąc ważne ogniwo instytucjonalne, głęboko zakorzenione w tradycji służby dla przedsiębiorstw. Przynależność do izb jest we Francji obligatoryjna. Izby usytuowane są na styku sektorów prywatnego i publicznego. Reprezentują całość działalności przemysłowej, handlowej i usługowej, a spełniają funkcje służb publicznych, działając na rzecz promocji i rozwoju gospodarki na szczeblu lokalnym i regionalnym, a także międzynarodowym. Poprzez izby dokonuje się tworzenie firm (procedura założycielska, rejestr handlowy) oraz pomoc w ich rozwoju (inkubatory przedsiębiorczości, parki technologiczne, klastry). Firmy francuskie inwestujące i działające za granicą zrzeszone są we Francuskich Izbach Handlowych i Przemysłowych za granicą CCIFE. W Polsce działa Francuska Izba Przemysłowo- Handlowa w Warszawie. Ogólne warunki sprzedaży (fr. conditions générales de vente). We Francji ogólne warunki sprzedaży stanowią jeden z fundamentów umów zawieranych pomiędzy przedsię- 7

biorcami. Francuski Kodeks handlowy wymaga od każdego producenta, usługodawcy, hurtownika lub importera, aby podał do wiadomości kupującego lub usługobiorcy ogólne warunki sprzedaży, zawsze wtedy, kiedy spełnione są łącznie dwa warunki: kupujący lub usługobiorca tego zażąda (1), produkt lub usługa jest nabywana w ramach wykonywanej działalności zawodowej (2). Na ogólne warunki składają się: warunki sprzedaży, tabele cen jednostkowych, obniżki cen oraz warunki płatności. Mogą być również umieszczone warunki dostaw i zwrotów, warunki ubezpieczeń oraz rozstrzygania sporów. Ogólne warunki są punktem wyjścia dla wszelkich negocjacji handlowych. Oczywiście w trakcie bezpośrednich rozmów strony mogą je zmienić i ostatecznie zawrzeć umowę na innych warunkach. Z kolei sporządzenie własnych warunków jest o tyle korzystne, że pozwala na umieszczenie własnych korzystnych warunków i narzucenie ich pod warunkiem, że będą one znane partnerowi i akceptowane przez niego. Orzecznictwo francuskie przyjmuje akceptacje warunków, jeśli strony albo je wyraźnie podpisały lub umieściły na dokumentach handlowych (przed zawarciem umowy), jak np. na zamówieniach, potwierdzeniach zamówień, a w szczególności, jeżeli stosunki są długotrwałe. Umieszczenie warunków na fakturach (czyli po wykonaniu umowy) nie jest zgodne z tym wymogiem. Jeżeli kupujący lub usługobiorca spotka się z odmową przekazania mu ogólnych warunków, dysponuje on uprawnieniem do złożenia skargi wobec odpowiedniego organu administracyjnego (fr. Direction de la concurrence). Grzywna nałożona przez Urząd Konkurencji na sprzedawcę lub usługodawcę może osiągnąć 15.000 EUR. Warto wiedzieć, że we Francji w braku sprecyzowania tego, czy cena uzgodniona w umowie pomiędzy przedsiębiorcami zawiera czy też nie podatek VAT, przyjmuje się, że jest to cena netto. Ceny są więc zawsze podawane fr. hors taxes HT lub fr. toutes taxes comprises TTC (wszystkie podatki zawarte). Co do zasady okres płatności został ustalony we Francji na 30 dni. Jednakże w praktyce ta zasada nie odgrywa większej roli, ponieważ dłuższy termin może wynikać zarówno z ogólnych warunków sprzedaży, jak też umowy stron. Często partner francuski będzie nalegał na jak najdłuższe terminy, które czasem nawet przekraczają 60 lub 90 dni, a w ramach kontraktów publicznych kilka miesięcy. Terminy jednak uległy zmianie w ustawie nowelizacyjnej z sierpnia 2008 r. W stosunkach handlowych od stycznia 2009 r. ogólny termin płatności wynosi: 60 dni kalendarzowych od wystawienia faktury lub 45 dni od końca miesiąca, w którym jest ona wystawiona (Ustawa o modernizacji gospodarki z 4.8.2008 r., która weszła w życie 1.1.2009 r.). Zabezpieczenie umów handlowych: W celu zabezpieczenia się przed nieuczciwością ze strony partnera w trakcie wykonania umowy prawo francuskie proponuje w dziedzinie umów różne formy gwarancji umownych oraz bankowych. W przypadku kwestii spornych wierzyciel dochodzący swoich praw ma możliwość zwrócenia się do firm zajmujących się w sposób legalny odzyskiwaniem zaległych płatności. Jednak w takim przypadku należy się liczyć z większymi kosztami niż w przypadku przeprowadzenia postępowania sądowego (opłata za usługę zwykle jest liczona jako kilka do kilkunastu procent wartości odzyskanej kwoty, firmę opłaca zleceniodawca). Ponadto w przypadku takiego pozasądowego postępowania istnieje ryzyko przedawnienia roszczeń, jeżeli procedura sądowa nie zostanie wszczęta w terminie. We Francji nie ma w zasadzie obowiązku pokrywania (opłacania) kosztów postępowania sądowego, natomiast dochodzą tradycyjne koszty pomocy prawnej (adwokat), koszty związane ze zbieraniem dowodów, tłumaczeniem niezbędnych dokumentów (np. z języka polskiego na francuski), koszty podróży. We Francji działa kilka kancelarii prawnych zatrudniających osoby (w tym prawników) znające język polski. Niektóre kancelarie posiadają także swoje przedstawicielstwa lub partnerów w Polsce, co także ułatwia polskim firmom dochodzenie swych praw przed sądami francuskimi. Wybrane wzory pism do instytucji francuskich ułatwiających regulację drobnych roszczeń (np.: o zapłatę lub wykonanie usługi), jak również 8

wniesienie prawidłowo sformułowanego pozwu znajdują się w wielu sądach. Kilka wzorów pism można także znaleźć m.in. na stronie: www.finances.gouv.fr/dgccrf/04_dossiers/consommation/mots_conso/liste_m.htm (hasło: Modèles de lettres). Są to wzory pism w sprawach konsumenckich. 3. PRZEDSIĘWZIĘCIA TARGOWO-WYSTAWIENNICZE Szczegółowe informacje na temat organizowanych we Francji imprez targowowystawienniczych można znaleźć na stronach internetowych: www.salons-online.com; www.salonsparis.ccip.fr. Poniższa tabela zawiera listę wybranych (największych i najbardziej znanych) międzynarodowych imprez targowo-wystawienniczych we Francji w podziale na branże: ROLNO-SPOŻYWCZE SIA Międzynarodowy salon rolniczy Paryż luty/marzec www.salon-agriculture.com EUROPAIN Międzynarodowy salon pieczywa i sprzętu piekarskiego Paryż marzec www.europain.com INTERSUC Międzynarodowy salon cukierniczy Paryż marzec www.salonboulangerie.com VINEXPO Międzynarodowy salon wina i napojów Bordeaux czerwiec www.vinexpo.com alkoholowych SPACE Salon hodowlany Rennes wrzesień www.space.fr SIAL Międzynarodowy salon rolno-spożywczy Paryż październik www.sial.fr AUTOMATYKA/MECHANIKA/METALURGIA SOUDAGE Salon technik spawania Paryż marzec www.industrie INDUSTRIE PARIS Międzynarodowy salon maszyn, urządzeń i usług przemysłowych SCS PARIS Salon technologii elektrycznych, automatyzacji i mechatroniki MOTORYZACJA/AERONAUTYKA Paryż marzec www.industrie Paryż grudzień www.scs LE BOURGET PARIS AIR SHOW Międzynarodowy Salon Lotniczy Paryż czerwiec www.paris-air-show.com Le Bourget Paryż październik www.mondial-automobile.com MONDIAL DE L AUTOMOBILE Paryski Salon Samochodowy EQUIP AUTO Paryż październik www.equipauto.com OPAKOWANIA EUROPACK Salon producentów opakowań, linii technologicznych dla producentów opakowań EMBALLAGES WORLD PACKING EXHIBITION Międzynarodowy salon producentów opakowań OCHRONA ŚRODOWISKA Lyon listopad www.paris-air-show.com Paryż listopad www.mondial-automobile.com POLLUTEC Sprzęt i technologie ochrony środowiska Paryż/Lyon grudzień www.paris-air-show.com HOTELARSTWO/RESTAURACJE/GASTRONOMIA SIRHA Międzynarodowy salon restauracji, gastronomii i hotelarstwa EQUIP HOTEL Międzynarodowy salon restauracji, hotelarstwa, kawiarni i barów Lyon styczeń www.sirha.com Paryż listopad www.equiphotel.com 9

NIERUCHOMOŚCI/BUDOWNICTWO MIPIM Międzynarodowe targi nieruchomości Cannes marzec www.mipim.com SALON DU BOIS Europejski salon drewna Grenoble kwiecień www.salondubois.com BOBAT Wyroby z drewna Paryż listopad www.bobat.fr METAL EXPO Wyroby z metalu dla budownictwa Paryż listopad www.metalexpo.com BATIMAT Międzynarodowe targi materiałów budowlanych Paryż listopad www.batimat.com ZDROWIE/URODA COSMEETING Międzynarodowe targi przemysłu kosmetycznego TECHNIKI PRZEMYSŁOWE/PODWYKONAWSTWO Paryż wrzesień www.beyondbeautyparis.com VISION SHOW Salon technologii przemysłowych Paryż październik www.mesurexpo.com MIDEST Międzynarodowy salon podwykonawstwa Paryż listopad www.midest.com przemysłowego ZDROWIE/URODA COSMEETING Międzynarodowe targi przemysłu kosmetycznego SPORT/TURYSTYKA/REKREACJA Paryż wrzesień www.beyondbeautyparis.com MAP Międzynarodowy salon turystyki i Rekreacji OBRONNOŚĆ/BEZPIECZEŃSTWO Paryż marzec www.lemondeaparis.com EUROSATORY Międzynarodowe targi obronności i bezpieczeństwa MILIPOL Światowy salon bezpieczeństwa wewnętrznego państw TEKSTYLIA/MODA Paryż czerwiec www.mipim.com Le Bourget Paryż listopad www.salondubois.com TISSU PREMIER Międzynarodowe targi tekstyliów Lille wrzesień www.tissu-premier.com PRET-A-PORTER Międzynarodowe targi mody Paryż wrzesień www.pretparis.com INTERSELECTION Międzynarodowe targi mody Paryż październik www.interselection.net TRANSPORT/LOGISTYKA SITL Salon transportu i logistyki Paryż marzec www.sitl.eu SOLUTRANS Międzynarodowy salon transportu Lyon marzec www.solutrans.fr 4. WAŻNE ADRESY I LINKI 4.1. AMBASADA RP I POZOSTAŁE PLACÓWKI DYPLOMATYCZNE Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Paryżu Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Francuskiej 86, rue de la Faisanderie Paryż 75116 France / Francja tel.: (+33) 1 45 04 10 20 fax: (+33) 1 45 04 63 17 www.paris.trade.gov.pl e-mail: paris@trade.gov.pl 10

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Francuskiej 1, rue de Talleyrand, 75343 Paris, Cedex 07 France / Francja tel. 01 43 17 34 05 www.paris.polemb.net Ambasada RP w Republice Francuskiej Wydział Konsularny 5, rue de Talleyrand 75007 PARIS France / Francja tel.: 01 43 17 34 22 / 74 fax: 01 43 17 34 34 www.pariskg.polemb.net/ e-mail: paris.wk.info@msz.gov.pl Konsulat Generalny RP w Lille 45 boulevard Carnot 59000 LILLE France / Francja tel.: 03.20.14.41.80 fax: 03.20.14.46.50 www.lillekg.polemb.net/ e-mail: lille.kg.sekretariat@msz.gov.pl Konsulat Generalny RP w Lyonie 79, rue Crillon 69458, LYON, Cedex 06 France / Francja tel.: (+ 33) 4 78 93 14 85 fax: (+ 33) 4 37 51 12 36 www.lyonkg.polemb.net/ e-mail: lyon.kg.sekretariat@msz.gov.pl 4.2. PODMIOTY LOKALNE MINEFE Ministère de l'economie, de l Industrie et de l'emploi (Ministerstwo Gospodarki, Przemysłu i Zatrudnienia) Internet: www.minefe.gouv.fr ACFCI Assemblée des Chambres Françaises de Commerce et d'industrie (Zgromadzenie Francuskich Izb Handlowo-Przemysłowych), Internet: www.acfci.cci.fr, www.acfci.cci.fr/annuaire/annuaire.htm AFII Agence Française pour les Investissements Internationaux (Francuska Agencja ds. Inwestycji Międzynarodowych) Internet: www.invest-in-france.org/international oraz www.afii.fr APCE Agence Pour la Création d' Entreprises (Agencja ds. Tworzenia Przedsiębiorstw) Internet: www.apce.com BOAMP Direction des Journaux Officiels (Dyrekcja Dzienników Urzędowych) Internet: www.journal-officiel.gouv.fr lub www.boamp.fr INSEE Institut National de la Statistique et des Etudes Economiques (Narodowy Instytut Statystyki i Analiz Ekonomicznych) Internet: www.insee.fr 11

UBIFRANCE Agence Française pour le Développement International des Entreprises (Francuska Agencja ds. Międzynarodowego Rozwoju Przedsiębiorstw) Internet: www.ubifrance.fr MEDEF International (Stowarzyszenie Przedsiębiorstw Francuskich) Internet: www.medefinternational.fr CCIPF Chambre de Commerce et d Industrie Polonaise en France (Polska Izba Przemysłowo-Handlowa we Francji) internet: www.ccipf.org Organizacje wystawiennicze we Francji są zrzeszone we Francuskiej Federacji Organizatorów Imprez Wystawienniczych i Kongresów. Adres: Foires Salons et Congrès de France 11 rue Friant - 75014 PARIS tel.: 01 53 90 20 00 fax: 01 53 90 20 19 Internet: www.foiresaloncongres.com e-mail: infos@foiresaloncongres.com Na stronie WPHI w Paryżu znajduje się aktualny przewodnik gospodarczy Francja 2009 2010 hwww.paris.trade.gov.pl/pl/przewodnikgospodarczy/article/detail,583,przewodnik_gospodar czy_francja_2009-2010_-_spis_rozdzialow.html 12