SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W STRZELCACH OPOLSKICH ZA ROK

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W STRZELCACH OPOLSKICH ZA ROK 2012 z zakresu realizacji Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r. Strzelce Opolskie, kwiecień 2013 rok

Spis treści W s t ę p... 3 I. Zadania własne powiatu zgodnie z art. 180 ww. ustawy.... 4 Zadania z zakresu pieczy zastępczej osobowo realizowane są przez:... 4 1) opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej, zawierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych;... 4 2) zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;... 5 3) organizowanie wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczoterapeutyczne, przez wspieranie procesu usamodzielnienia;... 10 4) tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych;... 11 5) prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym;... 11 6) organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka i dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego;... 11 7) organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności przez tworzenie warunków do powstawania:... 12 a) grup wsparcia,... 12 b) specjalistycznego poradnictwa;... 12 8) powoływanie centrów administracyjnych do obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych;... 13 9) wyznaczanie organizatora rodzinnej pieczy zastępczej;... 13 10) zapewnienie przeprowadzenia przyjętemu do pieczy zastępczej dziecku niezbędnych badań lekarskich;... 13 11) prowadzenie rejestru danych, o którym mowa w art. 46;... 13 12) kompletowanie we współpracy z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej dokumentacji związanej z przygotowaniem dziecka do umieszczenia w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;... 13 13) finansowanie:... 13 a) świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych Strona 1

placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu,... 13 b) pomocy przyznawanej osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczoterapeutyczne,... 24 c) szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka oraz dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego;... 27 14) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3;... 28 15) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji, o której mowa w art. 193 ust. 8. 28 III. Tendencja w rozwoju umieszczeń dzieci z Powiatu Strzeleckiego w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej.... 29 IV. Zestawienie potrzeb z zakresu pieczy zastępczej.... 35 Spis tabel... 36 Strona 2

W s t ę p Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) reguluje zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz sprawowania pieczy zastępczej, jak również pomocy w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków. Normuje ona również postępowanie adopcyjne prowadzone przez ośrodki adopcyjne. Określa zasady finansowania, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Jej regulacje skupiają się na rodzinie i dziecku przez uznanie, iż skuteczna pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowaniu dzieci oraz skuteczna ochrona dzieci i pomoc dla nich może być osiągnięta przez współpracę wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących z dziećmi i rodzinami. Ustawa ta jest nowym aktem prawnym regulującym w sposób kompleksowy zasady wspierania rodziny, pieczy zastępczej i postępowania adopcyjnego. Zastąpiła ona jedynie częściowo w tym zakresie ustawę z dnia 12 marca 2004 o pomocy społecznej (Dz. U z 2013r. poz. 182 z późn. zm.). Z tej ustawy zostały usunięte kwestie dotyczące pieczy zastępczej i ich finansowania oraz postępowania adopcyjnego. Pomoc dla usamodzielnianych została zredukowana do wychowanków opuszczających domy pomocy społecznej, schroniska dla nieletnich, młodzieżowe ośrodki wychowawcze czy zakłady poprawcze. Ustawa wprowadza nieznane dotąd instytucje w zakresie pieczy zastępczej i zasady wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczej. W ramach pieczy zastępczej zostały wyodrębnione rodzinne domy dziecka jako element rodzinnej pieczy zastępczej, został powołany organizator i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej. Zostały wprowadzone zmiany w zakresie finansowania pieczy zastępczej oraz pomocy dla osób usamodzielnianych. Na gminy został nałożony obowiązek partycypacji w kosztach pieczy zastępczej. Strona 3

I. Zadania własne powiatu zgodnie z art. 180 ww. ustawy. Zadania z zakresu pieczy zastępczej osobowo realizowane są przez: starszego pracownika socjalnego, do którego zadań należy umieszczanie dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej, nadzór nad rodzinną pieczą zastępczą, usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej, sprawy związane z wydawaniem decyzji dotyczących świadczeń, zwrotem nienależnie pobranych świadczeń, opłatą rodziców biologicznych za pobyt dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej, przygotowywaniem list wypłat dot. przyznanych świadczeń, realizacja dla rodzinnej pieczy zastępczej, i przygotowywanie porozumień oraz umów sprawozdawczość, obsługa systemu informatycznego POMOST, realizacja projektu systemowego współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego; starszego specjalistę pracy socjalnej, do którego należy umieszczanie dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej, usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej, sprawy przemocy domowej, ustalanie opłat rodziców biologicznych za pobyt dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej, sprawozdawczość, obsługa systemu informatycznego POMOST, realizacja projektu systemowego współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego; przy współpracy głównej księgowej Centrum i koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz pod nadzorem Dyrektora jednostki. 1) opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej, zawierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych; W miesiącu lutym 2012r. został przyjęty uchwałą Rady Powiatu Strzeleckiego opracowany przez Centrum Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2012-2014 zawierający coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych do 3 rodzin. W ramach Resortowego programu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2012 Koordynator Rodzinnej Pieczy Zastępczej druga edycja zatrudniony został koordynator rodzinnej pieczy zastępczej. Źródło finansowania dotacja z budżetu państwa DOTACJA W RAMACH RESOROTOWEGO PROGRAMUU WSPIERANIA RODZINY I SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA ROK 2012 KOORDYNATOR RODZINNEJ PIECZY ZASTĘCZPCZEJ DRUGA EDYCJA Plan Wydatki 15.229,91 zł 15.229,91 zł Strona 4

Środki pozyskane przez jednostkę w wyniku udziału w otwartym konkursie ofert na współfinansowanie wynagrodzenia wraz z pochodnymi koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej zatrudnionego w Centrum w roku 2012. Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności: 1) udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej; 2) przygotowanie, we współpracy z asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka, planu pomocy dziecku, 3) pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu; 4) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej; 5) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających; 6) udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej; 7) przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej. 2) zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych; Zgodnie z art. 39 ust. 1 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) wyróżniamy następujące formy rodzinnej pieczy zastępczej: Rodzina zastępcza spokrewniona tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim będąca wstępnymi lub rodzeństwem dziecka. W rodzinie może przebywać jednocześnie nie więcej niż 3 dzieci (w przypadku rodzeństwa istnieje możliwość umieszczenia w tym samym czasie większej liczby dzieci). Rodzina zastępcza niezawodowa tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim niebędąca wstępnymi ani rodzeństwem dziecka. W rodzinie może przebywać jednocześnie nie więcej niż 3 dzieci (w przypadku rodzeństwa istnieje możliwość umieszczenia w tym samym czasie większej liczby dzieci). Strona 5

Rodzina zastępcza zawodowa tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, która z tytułu wykonywanej pracy otrzymuje wynagrodzenie. W rodzinie może przebywać jednocześnie nie więcej niż 3 dzieci (w przypadku rodzeństwa istnieje możliwość umieszczenia w tym samym czasie większej liczby dzieci), w tym pełniące funkcję: pogotowia rodzinnego które zajmuje się krótkoterminową opieką, do czasu unormowania sytuacji dziecka, nie dłużej niż na 4 miesiące (w szczególnie uzasadnionych przypadkach za zgodą organizatora rodzinnej pieczy zastępczej okres ten może być przedłużony do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego dot. powrotu dziecka do rodziny, przysposobienia, umieszczenia w rodzinnej pieczy zastępczej); specjalistyczna w rodzinie umieszcza się w szczególności dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, małoletnie matki z dzieckiem; Rodzinne domy dziecka tworzą je małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, która z tytułu wykonywanej pracy otrzymuje wynagrodzenie. W rodzinnym domu dziecka może przebywać jednocześnie nie więcej niż 8 dzieci (w przypadku rodzeństwa istnieje możliwość umieszczenia w tym samym czasie większej liczby dzieci). Rodzinna piecza zastępcza: Liczba rodzin zastępczych na dzień 31.12.2012 r.: 67 Zawodowe Pogotowie rodzinne: 2 Zawodowe Specjalistyczne : 1 Niezawodowe: 21 Spokrewnione: 43 Rodzinne domy dziecka: 0 Strona 6

Tabela nr 1 Liczba rodzin zastępczych na dzień 31.12.2012 r. Rodziny zastępcze Liczba rodzin na dzień 31.12.2012 r. Rodziny powstałe w 2012 r. Rodziny, które zakończyły pełnienie funkcji rodziny zastępczej w roku 2012 r. Zawodowe Pogotowie rodzinne 2 0 0 Zawodowe Specjalistyczne 1 1 0 Niezawodowe 21 7 5 Spokrewnione 43 5 11 Razem: 67 13 16 Na podstawie danych zawartych w tabeli nr 1 widać, iż w roku 2012 powstało 13 rodzin zastępczych. W całym roku funkcję rodziny zastępczej pełniły 83 rodziny. Największa liczba spośród rodzin zastępczych Powiatu to rodziny zastępcze spokrewnione, ale w roku 2012 najmniej utworzyło się rodzin tego typu. Istotą nowej Ustawy jest tworzenie niezawodowych rodzin zastępczych, które powinny przejść adekwatne do pełnionej funkcji szkolenie. W roku 2012 powstała większa liczba rodzin niezawodowych, niż liczba rodzin, które zakończyły pełnienie tej funkcji. Rodziny te stanowią dobrą bazę do tworzenia odpowiednio przeszkolonych i kompetentnych rodzin zawodowych. Tabela nr 2 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego na dzień 31.12.2012 r. Rodziny zastępcze: Liczba dzieci na dzień 31.12.2012 r. Dzieci umieszczone w rodzinach zastępczych w 2012 r. Dzieci, które opuściły rodzinną pieczę zastępczą w 2012 r. Zawodowe - Pogotowie rodzinne 5 3 6 Zawodowe Specjalistyczne Niezawodowe Spokrewnione Razem: 2 1 1 31 7 8 63 3 14 101 14 29 W rodzinach zastępczych w roku 2012 przebywało 130 dzieci. Ilość dzieci w poszczególnych typach rodzin zastępczych przedstawia tabela nr 2. Najwięcej dzieci jest umieszczonych w spokrewnionych rodzinach zastępczych, z których to też najwięcej dzieci opuściło rodziny zastępcze. W rodzinach niezawodowych przebywa 30% dzieci ogółem umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej, w roku 2012 dzieci najczęściej były umieszczane w tego typu rodzinach, co stanowi dobrą prognozę rozwoju rodzinnej pieczy zastępczej. Strona 7

Instytucjonalna piecza zastępcza W związku z tym, że Powiat Strzelecki nie posiada na swoim terenie placówek opiekuńczowychowawczych, poszukujemy miejsca dla małoletnich w placówkach znajdujących się na terenie innych powiatów. W roku 2012 do Centrum nie wpłynęły żadne postanowienie sądowe dotyczące umieszczenia dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 191 Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r. (Dz. U. z 2013r. Poz.135 z późn. zm.) powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej. W związku z pobytem dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej pracownik socjalny Centrum utrzymuje kontakt z placówką, do której dziecko zostało skierowane. Zbierane są ponadto informacje na temat ustaleń dokonanych na organizowanych przez niektóre placówki posiedzeniach stałego zespołu ds. okresowej oceny sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dziecka, dzięki temu Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie posiada informacje dotyczące bieżącej sytuacji małoletniego. Ponadto pracownik socjalny współpracuje z rodzicami biologicznymi udzielając im porad czy kieruje do specjalisty. Przeprowadzane są oceny bieżącej sytuacji rodziców biologicznych celem zbadania sytuacji materialno-bytowej rodziny. Tabela 3 Liczba dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej w okresie od stycznia do grudnia 2012r. oraz miesięczne koszty pobytu lp Organ prowadzący Typ placówek Liczba dzieci Miesięczne koszty pobytu Czas pobytu dzieci 1. Powiat Krośnieński Dom Dziecka w Długiem 3 2.958,67 01.01.2012r. -31.12.2012r. 2. Miasto Opole Zespół Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych w Opolu 1 5.953,33 01.01.2012r. - 02.01.2012r. Zespół Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych w Opolu/ miejsca socjalizacyjne/ 1 4.095,19 zł 01.01.2012r. - 31.12.2012r. Strona 8

Dom Dziecka w Opolu 1 4.319,39 01.01.2012r. - 19.11.2012r. 3. Powiat Opolski Dom Dziecka w Tarnowie Op. 3 4.083,00 01.01.2012r. -31.12.2012r. 4. Powiat Głubczycki Dom Dziecka w Krasnym Polu 2 2.336,63 01.01.2012r. -31.12.2012r. 5. Powiat Kluczborski Powiatowy Zespół Socjalizacyjno- Interwencyjny Nasz Dom Bąków 1 1 2.528,17 01.01.2012r. -31.12.2012r. 01.01.2012r. - 12.09.2012r. 6 Powiat Namysłowski Dom Dziecka w Namysłowie 1 3.046,00 02.01.2012r. - 31.12.2012r. 7. Powiat Brzeski Dom Dziecka w Skorogoszczy 1 3.689,96 01.01.2012r. - 31.12.2012r. 8. Powiat Oleski Dom Dziecka w Sowczycach 6 2.865,00 01.01.2012r. -31.12.2012r. 1 1 01.01.2012r. - 30.03.2012r. 01.01.2012r. -31.10.2012r. 9. Powiat Rybnicki Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza w Czerwionce Leszczynach 1 3.216,67 01.01.2012r. -31.12.2012r. 1 01.01.2012r. - 29.06.2012r Strona 9

10. Powiat Sochaczewski Dom Dziecka w Giżycach 1 3.415,00 01.01.2012-31.07.2012r. 11. Powiat Zawierciański Ośrodek Usług Opiekuńczo Wychowawczych w Zawierciu. 2 3.339,00 01.01.2012r. -31.12.2012r. 12. Stowarzyszenie Akademia Rodziny LIBERI w Głogowie Rodzinny Dom Dziecka Arkadia z siedzibą w Sobczycach 3 2.600 01.01.2012r. - 31.12.2012r 13. Gmina Dąbrowa Górnicza Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza w Dąbrowie Górniczej 1 3.617,12 01.01.2012r. - 29.06.2012r. Liczba dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej w okresie od stycznia do grudnia 2012r. wynosiła 31 podopiecznych ; Liczba dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej w roku 2011 i 2012 wynosiła: wg. stanu na 31.12.2011r. - 31 dzieci wg. stanu na dzień 31.12.2012r. - 24 dzieci przeciętna liczba w 2011r. - 43 przeciętna liczba w 2012r. - 31 3) organizowanie wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczoterapeutyczne, przez wspieranie procesu usamodzielnienia; Zgodnie z ww. ustawą do wychowanków, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy opuścili rodzinę zastępczą lub pobierają pomoc przyznaną na podstawie Ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r. (Dz. U. z 2013r. Poz. 182) stosuje się przepisy dotychczasowe. W pozostałych przypadkach mają zastosowanie przepisy Ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej. Każdorazowo proces usamodzielnienia zaczyna się od wskazania na co najmniej dwa miesiące przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą opiekuna. Osoba usamodzielniana wspólnie z opiekunem na co najmniej miesiąc przed osiągnięciem pełnoletniości opracowuje program usamodzielnienia, który następnie zatwierdzany jest przez Dyrektora Centrum. Na bieżąco prowadzona jest praca socjalna ze wszystkimi Strona 10

usamodzielnianymi wychowankami, udzielane są informacje o sposobie załatwiania spraw w urzędach, prowadzona jest kontrola czy wychowanek kontynuuje naukę, jakie osiąga wyniki w nauce czy nie opuszcza zajęć lekcyjnych. W miarę potrzeb udzielana jest pomoc psychologiczna. 4) tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych; Informacje o naborze kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej były publikowane w prasie lokalnej, na stronach internetowych oraz ulotkach informacyjnych. Dodatkowo rodzicielstwo zastępcze było promowane poprzez wywiady dla mediów lokalnych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich prowadziło kampanię informacyjną mającą na celu promowanie rodzinnej pieczy zastępczej poprzez dystrybucję ulotek, zamieszczanie informacji na stronie internetowej Centrum oraz w mediach lokalnych. W 2012 roku pojawiły się następujące artykuły w prasie lokalnej: Szukamy kandydatów na rodziny zastępcze (w Powiecie Strzeleckim Nr 14 (208) 16-31 lipiec 2012r.), Piknik Rodzin zastępczych (w Powiecie Strzeleckim Nr 12 (206) 16-30 czerwiec 2012 r.) oraz audycja w radiu Dramat w Pucku a sytuacja rodzin zastępczych w regionie (nadana przez Radio Opole w dniu 20 września 2012 r.). W roku 2012 do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich zgłosiło się 13 kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. 6 osób z pośród wymienionych kandydatów zgłosiło chęć pełnienia funkcji rodziny spokrewnionej, 7 osób było kandydatami do funkcji rodziny niezawodowej, 2 rodziny zgłosiły chęć pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej (w tym 1 do funkcji rodziny specjalistycznej). 5) prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym; Zadanie nie realizowane z uwagi na brak placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek wsparcia dziennego na terenie powiatu. 6) organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka i dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego; W związku ze zmianami wynikającymi z wprowadzenia Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) spośród wymienionych 13 rodzin niezawodowych (25 osób) nie przeszło odpowiedniego do pełnionej funkcji szkolenia. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich nie dysponowało środkami umożliwiającymi przeszkolenie tak dużej liczby osób. Strona 11

Centrum przystąpiło do resortowego programu wspierania rodzin i systemu pieczy zastępczej na rok 2012 Szkolenia rodzin zastępczych, osób prowadzących rodzinne domy dziecka oraz dyrektorów placówek opiekuńczo wychowawczych typu dziennego pn. Razem łatwiej organizacja szkolenia dla niezawodowej rodziny zastępczej w ramach zwiększenia dostępu do szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Dzięki projektowi przeszkolono jedno małżeństwo do pełnienia funkcji niezawodowej rodziny zastępczej. Wysokość dotacji wynosiła 970 zł. Ogółem koszt szkolenia dla 2 osób wyniósł 1940 zł. Źródło finansowania dotacja z budżetu państwa DOTACJA W RAMACH RESOROTOWEGO PROGRAMUU WSPIERANIA RODZINY I SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA ROK 2012 SZKOLENIA RODZIN ZASTĘPCZYCH, OSÓB PROWADZĄCYCH RODZINNE DOMY DZIECKA ORAZ DYREKTORÓW PLACÓWEK OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZYCH TYPU RODZINNEGO. Plan Wydatki 970,00 zł 970,00 zł Środki pozyskane przez jednostkę w wyniku udziału w otwartym konkursie ofert na współfinansowanie szkolenia przygotowującego do pełnienia przez 1 rodzinę funkcji niezawodowej rodziny zastępczej. Ponadto pozyskano do budżetu jednostki kwotę 970 zł na przeszkolenie kolejnego kandydata na rodzinę zastępczą. W 2012 roku Centrum skierowało na szkolenie 4 osoby. Wydano 2 Zaświadczenia kwalifikacyjne potwierdzające ukończenie szkolenia, zawierające opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej. Pozostałe 2 osoby otrzymały ww. zaświadczenia w 2013r. ze względu na ukończenie szkolenia z końcem grudnia 2012r. 7) organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności przez tworzenie warunków do powstawania: a) grup wsparcia, b) specjalistycznego poradnictwa; Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich nie dysponowało w 2012 roku środkami umożliwiającymi zapewnienie rodzinom zastępczym podnoszenie ich kwalifikacji z uwzględnieniem ich potrzeb. Ze względu na brak środków nie organizowano poradnictwa specjalistycznego, ani terapii dla rodzin zastępczych. Centrum informowało na bieżąco rodziny o możliwości uczestniczenia w spotkaniach, terapii oraz uzyskiwania pomocy specjalistycznej w innych, współpracujących z Centrum placówkach. Strona 12

8) powoływanie centrów administracyjnych do obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych; Zadanie nie realizowane przez Centrum z uwagi na brak placówek opiekuńczo-wychowawczych na terenie powiatu strzeleckiego 9) wyznaczanie organizatora rodzinnej pieczy zastępczej; Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich zostało wyznaczone przez Starostę Powiatu Strzeleckiego do pełnienia funkcji organizatora rodzinnej pieczy zastępczej na podstawie art. 190 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013r., Poz.135 z późn. zm.). 10) zapewnienie przeprowadzenia przyjętemu do pieczy zastępczej dziecku niezbędnych badań lekarskich; Zadanie nie realizowane przez Centrum z uwagi na brak potrzeb wśród rodzin zastępczych. 11) prowadzenie rejestru danych, o którym mowa w art. 46; Rejestr danych jest prowadzony przez Starostę, Centrum przygotowywało zbiór danych niezbędnych do prowadzenia niniejszego rejestru. 12) kompletowanie we współpracy z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej dokumentacji związanej z przygotowaniem dziecka do umieszczenia w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka; Podczas umieszczania 14 dzieci w rodzinie zastępczej dokumentacja na bieżąco kompletowana była przez Centrum. We współpracy z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej kompletowana była dokumentacja dotycząca sytuacji rodzinnej, materialnej i bytowej rodziców biologicznych, 13) finansowanie: a) świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu, Strona 13

Analiza porównawcza wydatków w rozdziale 825 04 na przestrzeni lat 1999-2012 (wartości w tys. zł) bez względu na źródło finansowania 1400 1352 1200 1177 1139 1070 1077 1000 800 600 516 515 492 612 673 598 662 708 785 400 200 0 Jak wynika z wykresu, w latach 1999 2003 koszty związane z wypłatą świadczeń dla rodzin 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 zastępczych oraz pełnoletnich wychowanków rodzin zastępczych były na zbliżonym poziomie. Od 2004 roku koszty wykazują regularnie tendencję wzrostową przy czym na przełomie lat 2007 i 2008 wzrost ten kształtuje się na poziomie 36,31%. W roku 2010 koszty wzrastają w stosunku do roku poprzedniego o ok. 6 %. Wzrastająca tendencja kosztów wynika ze zwiększającej się liczby dzieci umieszczanych pod opieką rodzin zastępczych, sukcesywnego wzrostu kwoty bazowej (na przestrzeni ostatnich lat kwota bazowa wzrosła o 260,00 zł w roku 2000 wynosiła 1.387,00 zł, obecnie 1.647,00 zł). Ponadto na wzrost kosztów związanych z finansowaniem rodzin zastępczych w naszym powiecie ma wpływ założenie w 2006 roku i 2010 roku rodziny zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego oraz kolejnej w roku 2010. Część kosztów poniesionych na wypłatę świadczeń dla wychowanków rodzin zastępczych, którzy w roku 2009, 2010 i 2011 byli beneficjantami Projektu 18+ nowe szanse i możliwości podobnie jak w przypadku wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych klasyfikowano w rozdziale 85395 (w 2009 r. jest to kwota 9.786,18 zł, w roku 2010 kwota 31.360,037 zł, w roku 2011 kwota 26.585,77 zł). Fakt ten ma wpływ na zmniejszenie kosztów w tym zakresie, jednakże nie powoduje ich tendencji malejącej. Wzrost kosztów w roku 2011 w stosunku do roku poprzedniego ukształtował się na poziomie 3,3 % i wynika z faktu powstania nowych rodzin. Strona 14

W roku 2012, 15-procentowy wzrost wydatków ogółem w stosunku do roku 2011 w rozdziale 85204 jest wynikiem realizowania przez Centrum nowych zadań wynikających z Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. Poz. 135 z późn. zm.), powstania nowych rodzin zastępczych, a także zatrudnienia koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Część kosztów poniesionych na wypłatę świadczeń dla wychowanków rodzin zastępczych, którzy w roku 2012 byli beneficjantami Projektu 18+ nowe szanse i możliwości podobnie jak w przypadku wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych klasyfikowano w rozdziale 85395 ( w roku 2012 była to kwota 23.191,03 zł). Źródło finansowania środki własne powiatu oraz dotacje z budżetu Państwa Plan 1.353.773,00 zł, Wydatki 1.352.551,52 zł. Na ww. kwotę składają się: środki własne powiatu Plan 1.290.610,00 zł, Wydatki 1.290.497,33 zł, dotacje z budżetu Państwa Plan 63.163,00 zł, Wydatki 62.054,19 zł. Środki przeznaczono na: realizację świadczeń dla rodzin zastępczych oraz pełnoletnich, usamodzielnionych wychowanków rodzin zastępczych kontynuujących naukę, /wydatki: 1.196.865,53 zł/; wynagrodzenie trzech zawodowych rodzin zastępczych, w tym dwóch o charakterze pogotowia rodzinnego, / wydatki : 61.467,67 zł/ ; wynagrodzenie koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, /wydatki: 24.824,13 zł/ ; zlecenie obsługi prawnej /5.400 zł/; szkolenia rodzin zastępczych / wydatki: 1.940,00 zł/; dotacje z budżetu Państwa /wydatki: 62 054,19 zł/; Świadczenia pieniężne rodzinna piecza zastępcza. Zgodnie z Ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r. (Dz. U. z 2013 r. Poz.135, z późn. zm.) wszystkie decyzje w sprawie pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej oraz w opłaty za pobyt w rodzinie zastępczej dziecka lub osoby pełnoletniej, przebywającej w rodzinie zastępczej do czasu ukończenia szkoły, w której rozpoczęła naukę przed osiągnięciem pełnoletniości, ponoszonej przez rodziców biologicznych zachowały moc do dnia wygaśnięcia, nie dłużej jednak niż przez okres 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ww. ustawy tj. 01.01.2012r. Jednocześnie rodziny zastępcze mogły dokonać wyboru pomiędzy naliczeniem nowej wysokości świadczenia na podstawie Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r. (Dz. U. z 2013 r. Poz.135, z późn. zm.) lub na podstawie dotychczasowej Ustawy o pomocy Strona 15

społecznej z dnia 12 marca 2004r. (Dz. U. z 2013r. Poz. 182). Wybór ten wiązał się z możliwości uzyskania świadczenia w wysokości korzystniejszej dla rodziny zastępczej. Kolejną z ważnych zmian była konieczność przekształcenia się spokrewnionych rodzin zastępczych niebędących wstępnymi lub rodzeństwem dziecka oraz niespokrewnionych rodzin zastępczych w niezawodowe rodziny zastępcze. Powyższe zmiany stanowiły wydatek rzędu 117 061,88 zł. Realizacja zadania wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za 2012: Obowiązkowe zwiększenie wysokości świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w niezawodowych rodzinach zastępczych oraz na świadczenie na kontynuowanie nauki : Źródło finansowania dotacja z budżetu państwa Plan: 27.984,00 zł Wydatki: 26.875,28 zł Środki pozyskane przez jednostkę w wyniku udziału w otwartym konkursie ofert na współfinansowanie obowiązkowych zwiększeń wysokości świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania 16 dzieci w 12 rodzinach zastępczych w roku 2012. Wprowadzenie ww. ustawy spowodowało wszczęcie postępowania administracyjnego oraz wydanie w całym 2012 roku: 291 decyzji administracyjnych, w tym: 108 decyzji uchylających przyznaną pomoc pieniężną; 157 decyzji przyznających świadczenia pieniężne; 13 decyzji dot. zwrotu przyznanego świadczenia; 13 decyzji dot. zmiany decyzji przyznającej świadczenie. Tabela nr 4 obrazuje wysokość poszczególnych świadczeń przyznanych rodzinom zastępczym z podziałem na rodzaje rodzin zastępczych oraz rodzaje świadczeń (łącznie ze świadczeniami na pokrycie kosztów utrzymania dzieci z terenu Powiatu Strzeleckiego umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów z tytułu zawartych porozumień z wyłączeniem kosztów utrzymania ponoszonych przez Starostwo Powiatowe w Strzelcach Opolskich). Jednocześnie wskazuje liczbę wszystkich świadczeń, które zostały wypłacone rodzinom zastępczym w 2012r., których wypłacono 1 730 na łączną kwotę 1.130.751,85 zł. Strona 16

Tabela nr 4. Świadczenia przyznane i wypłacone rodzinom zastępczym w 2012 roku rodziny spokrewnione rodziny niezawodowe rodziny zawodowe rodziny pomocowe Razem liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki Świadczenia dla rodzin zastępczych 906,00 524 993,61 672,00 494 621,54 140,00 101 749,43 12,00 9 387,27 1 730,00 1 130 751,85 na pokrycie kosztów utrzymania 895,00 522 952,61 638,00 486 703,54 117,00 97 592,43 12,00 9 387,27 1 663,00 1 117 635,85 dodatek z tyt.niepełn. 11,00 2041,00 32,00 5 918,00 22,00 3 357,00 - - 65,00 11 316,00 jednorazowe świadcz.na przyjęcie - - 2,00 2 000,00 1,00 800,00 - - 3,00 2 800,00 Strona 17

Od 01.01.2012r. rodzinie zastępczej przysługują następujące świadczenia: świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej: spokrewnionej, nie niższe niż kwota 660 zł miesięcznie (dotychczas 658,80 zł); niezawodowej, zawodowej i rodzinnym domu dziecka, nie niższe niż kwota 1000 zł (dotychczas 823,50 zł). Wysokość tego świadczenia zależna jest od dochodu dziecka (tylko i wyłącznie renta rodzinna, alimenty i uposażenie rodzinne-dotychczas renta rodzinna z dodatkiem dla sierot zupełnych, zasiłek i dodatek pielęgnacyjny, alimenty oraz dochód uzyskiwany z majątku dziecka) i jego sytuacji zdrowotnej (dotychczas była również zależna od wieku dziecka). Powyższe świadczenia przysługują również po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności, jeżeli nadal przebywa w tej rodzinie zastępczej oraz kontynuuje naukę: dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka w wieku od 6 do 18 roku życia raz w roku, świadczenie na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka - raz w roku, świadczenie na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzenia losowego okresowo lub jednorazowo, w przypadku rodziny zastępczej zawodowej i niezawodowej oraz rodzinnego domu dziecka środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego, w przypadku rodziny zawodowej i rodzinnego domu dziecka środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego, Wejście w życie Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wprowadziło konieczność uczestnictwa gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed jego umieszczeniem po raz pierwszy w pieczy zastępczej we współfinansowaniu wydatków na opiekę i wychowanie umieszczonego w rodzinie zastępczej dziecka. W związku z tym w roku 2012 uzyskano z tego tytułu kwotę 7 434,00 zł (Tabela nr 5). We współfinansowaniu kosztów pobytu dziecka uczestniczyły gminy: - Strzelce Opolskie w przypadku 7 dzieci, - Jemielnica w przypadku 1 dziecka, - Ujazd w przypadku 5 dzieci, - Zawadzkie w przypadku 1 dziecka Jak widać najwięcej umieszczeń w rodzinnej pieczy zastępczej było z terenu gminy: Strzelce Opolskie oraz Ujazd, po jednym dziecku z gmin : Jemielnica i Zawadzkie. W przypadku pozostałych gmin nie umieszczono żadnego dziecka. Strona 18

Tabela nr 5. Współfinansowanie gmin z tytułu ponoszenia wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w 2012 roku rodziny spokrewnione rodziny niezawodowe rodziny zawodowe rodziny pomocowe Razem liczba świadczeń dochód liczba świadczeń dochód liczba świadczeń dochód liczba świadczeń dochód Liczba świadczeń dochód współfinansowanie przez gminę 30,00 1 141,00 52,00 4 992,00 14,00 1 301,00 - - 96,00 7434,00 10% 30,00 1 141,00 52,00 4 992,00 14,00 1 301,00 - - 96,00 7434,00 30% - - - - - - - - Strona 19

Tabela nr 6. Wynagrodzenia wraz z pochodnymi wypłacone zawodowym rodzinom zastępczym Wynagrodzenia wraz z pochodnymi rodzinna piecza zastępcza liczba świadczeń wydatki w zł Ogółem wynagrodzenia dla rodziny zastępczej, z tego: 39,00 96 172,00 za pełnienie funkcji zawodowej rodziny zastępczej, w tym: 11,00 22 084,00 świadczenie za pełnienie funkcji rodziny pomocowej za okres pełnienia funkcji pogotowia rodzinnego, w tym: 3,00 3 153,00 28,00 74 088,00 dodatek dla rodziny,w której przebywa przez okres dłuższy niż 10 dni w miesiącu kalendarzowym więcej niż troje dzieci lub co najmniej jedno dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 9,00 4 252,00 W przypadku istniejących zawodowych rodzin zastępczych również nastąpiła konieczność zawarcia nowych umów o pełnienie funkcji zawodowej rodziny zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego. Ponadto podpisano umowę ze specjalistyczną zawodową rodziną zastępczą, która wcześniej miała zawartą umowę z innym powiatem. Ww. rodziny zapewniły opiekę 13 dzieci, które w innym przypadku zostałyby umieszczone w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Jednocześnie w związku z zaistnieniem pilnej potrzeby zabezpieczenia 3 dzieci, dotychczas przebywających w zawodowej rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego na czas choroby zawarto umowę z rodziną pomocową. Koszt realizacji ww. umowy to kwota 3 153,00 zł. Za wykonanie zadań wynikających z zawartych umów wszystkie zawodowe rodziny zastępcze otrzymały wynagrodzenie w wysokości 96 172,00 zł, które były wypłacone w 39 świadczeniach (Tabela nr 6). Strona 20

Porozumienia pomiędzy powiatami rodzinna piecza zastępcza W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej na terenie innego powiatu, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej ponosi wydatki na jego utrzymanie w łącznej kwocie świadczeń przysługujących danej rodzinie zastępczej. Powiat, na terenie którego zamieszkuje rodzina zastępcza przyjmująca dziecko zawiera z powiatem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania przyjętego dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej porozumienie w sprawie umieszczenia dziecka i wysokości wydatków na jego utrzymanie. W 2012 roku w związku z wejściem w życie nowej ustawy wszystkie porozumienia utraciły ważność. Konieczne więc było zawarcie 18 nowych porozumień uwzględniających zapisy niniejszej ustawy. Ponadto zawarto 6 porozumień w sprawie ponoszenia wydatków dla 5 dzieci pochodzących z terenu Powiatu Strzeleckiego a umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innego powiatu oraz 1 dziecka pochodzącego z terenu innego powiatu a umieszczonego w rodzinie zastępczej na terenie Powiatu Strzeleckiego. Tabela nr 7. Wykaz dzieci pochodzących z terenu innych powiatów a umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie Powiatu Strzeleckiego L.p. Ilość dzieci Rodzina zastępcza Powiat Koszty w 2012 roku 1. 31.12.2012 4 2012 4 niezawodowa Miasto Opole 57 104,40 zł 2. 31.12.2012 3 2012 3 niezawodowa i spokrewniona Powiat Opolski 21 896,40 zł 3. 31.12.2012 1 2012 1 zawodowa Miasto Jastrzębie Zdrój 14 400,00 zł 4. 31.12.2012 1 2012 1 zawodowa Powiat Wodzisławski 14 400,00 zł 5. 31.12.2012 1 2012 1 niezawodowa Powiat Krapkowicki 7 800,00 zł 6. 31.12.2012 1 2012 2 niezawodowa Powiat Kędzierzyńsko-Kozielski 8 441,92 zł Strona 21

Jak wynika z powyższej tabeli koszt wydatków poniesionych przez Centrum w 2012r. to kwota 124 042,72 zł, która na podstawie zawartych porozumień refundowana jest przez poszczególne powiaty, z których pochodzą ww. dzieci. Tabela nr 8. Wykaz dzieci pochodzących z terenu Powiatu Strzeleckiego a umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innego powiatu L.p. Liczba dzieci Rodzina zastępcza Powiat 1. 31.12.2012 2 2012 2 niezawodowa Miasto Legnica 36 892,80 zł 2. 31.12.2012 1 2012 1 niezawodowa Powiat Krapkowice 6 805,32 zł 3. 31.12.2012 1 2012 1 niezawodowa Powiat Tarnowskie Góry 494,10 zł 4. 31.12.2012 3 niezawodowa 2012 3 i spokrewniona Powiat Opolski* 35 716,80 zł* 5. 31.12.2012 2 2012 2 niezawodowa Powiat Legnicki 24 000,00 zł 6. 31.12.2012 2 2012 2 niezawodowa Powiat Głubczycki 24 975,90 zł 7. 31.12.2012 2 2012 2 niezawodowa Powiat Prudnicki 18 976,13 zł 8. 31.12.2012 2 2012 2 niezawodowa Powiat Raciborski* 24 000,00 zł* 9. 31.12.2012 1 2012 1 niezawodowa Miasto Chorzów 13 834,80 zł *środki finansowe znajdują się w budżecie Starostwa Powiatowego Jak wynika z powyższej tabeli koszt wydatków Powiatu Strzeleckiego w 2012r. to kwota 185 695,85 zł w tym 125 979,05 zł poniesionych przez Centrum. Strona 22

Opłaty rodziców biologicznych za pobyt dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej. Na podstawie art. 193 ust. 1 pkt. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r. (Dz. U. z 2013r. Poz. 135, późn. zm.) oraz w związku z art. 194 ust. 2 ww. ustawy i 4 ust.1 i 2 pkt. 1 oraz ust. 5 Rady Powiatu Strzeleckiego z dnia 29 lutego 2012 roku w sprawie szczegółowych warunków umarzania w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odraczania terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od miesięcznej opłaty rodzicom za pobyt dziecka w pieczy zastępczej za pobyt dziecka lub osoby pełnoletniej w całodobowej placówce opiekuńczowychowawczej opłatę ponoszą do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania, rodzice dziecka, osoba pełnoletnia lub jej rodzice a także opiekunowie prawni lub kuratorzy, w przypadku gdy dysponują dochodami dziecka, z tym że opłata ponoszona przez opiekunów prawnych, kuratorów lub osoby pełnoletniej nie może być wyższa niż 50 % kwoty stanowiącej dochód dziecka lub osoby pełnoletniej. Opłatę ustala się w drodze decyzji administracyjnej z uwzględnieniem sytuacji rodzinnej, zdrowotnej, dochodowej i majątkowej osoby lub rodziny. Sytuację materialną rodziny ustala się na podstawie Oceny sytuacji rodzica osoby zobowiązanej do opłaty za pobyt dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. Odstąpienie od ustalenia odpłatności wynika z braku możliwości przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. Zgodnie z 4 cytowanej uchwały odstąpienie od ustalenia opłaty od rodziców dziecka lub osób dysponujących dochodem dziecka za pobyt w pieczy zastępczej lub osoby, która osiągnęła pełnoletniość i nadal przebywa w pieczy zastępczej następuje na wniosek rodziców, osób dysponujących dochodem dziecka, osoby pełnoletniej lub z urzędu. Natomiast ust. 2 pkt. 1 dopuszcza odstąpienie od ustalenia opłaty rodzicom dziecka za pobyt dziecka w pieczy zastępczej w przypadkach: gdy dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 250% określonej w art. 8 ust.1 pkt. 2 ustawy o pomocy społecznej, a w przypadku osoby samotnej 250 % kwoty określonej w art.8 ust.1 pkt. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. W przypadku wszystkich decyzji dotyczących opłaty za pobyt dzieci w rodzinie zastępczej zachowały one swoją ważność do 31.03.2012r. Po tej dacie konieczne było wszczęcie postępowań administracyjnych, na podstawie których : RODZINNA PIECZA ZASTĘPCZA: wydano 154 decyzji odstępujących od ustalenia opłaty z powodu trudnej sytuacji zdrowotnej, materialno-bytowej. z tytułu należności za pobyt dzieci w rodzinach zastępczych w 2012 r. wyegzekwowano 1 108,32 zł w związku z wydaniem decyzji ustalającej odpłatność w poprzednich latach. Na bieżąco prowadzona jest korespondencja z urzędami skarbowymi, do których skierowano tytuły wykonawcze celem ściągnięcia należności. Strona 23

INSTYTUCJONALNA PIECZA ZASTĘPCZA: od kwietnia do grudnia 2012r. wydano 34 decyzje odstępujące od ustalenia opłaty z powodu trudnej sytuacji zdrowotnej, materialno-bytowej; z tytułu należności za pobyt dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej w 2012 r. wyegzekwowano 1.202,87 zł. b) pomocy przyznawanej osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczoterapeutyczne, Wejście w życie Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r. (Dz. U. z 2013 r. Poz.135, z późn. zm.) wprowadziło nowe regulacje dotyczące usamodzielnień pełnoletnich wychowanków rodzin zastępczych. Tabela nr 9. Zestawienie porównawcze wysokości świadczeń. Rodzaj świadczenia pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki Wysokość świadczenia zgodnie z dotychczasowymi przepisami Ustawa o pomocy społecznej oraz rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie zależna od sytuacji dochodowej wychowanka 494,10 Wysokość świadczenia zgodnie z przepisami Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej niezależna od sytuacji dochodowej wychowanka - pobyt w rodzinie co najmniej 3 lata (rodzina spokrewniona) - pobyt w rodzinie co najmniej 1 rok (rodzina niezawodowa, zawodowa, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą) 500,00 jednorazowa pomoc pieniężna na usamodzielnienie niezależnie od rodzaju rodzinie zastępczej zależna od sytuacji dochodowej wychowanka - pobyt w rodzinie zastępczej niespokrewnionej i zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem, placówce op.-wychowawczej, powyżej 3 lat 6.588,00 zł - pobyt w rodzinie zastępczej spokrewnionej powyżej 3 lat - 4 941,00 zł - pobyt w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo- wychowawczej od 2 do 3 zależna od sytuacji dochodowej wychowanka - pobyt w rodzinie spokrewnionej - co najmniej 3 lata nie mniej niż 3 300,00 zł - pobyt w rodzinie niezawodowej, zawodowej, rodzinnym domu dziecka, placówkę opiekuńczo - wychowawczą: przez okres powyżej 3 lat nie mniej niż 6 600,00 zł przez okres od 2 do 3 lat nie mniej niż 3 300,00 zł Strona 24

lat - 3 294,00 zł - pobyt w rodzinie zastępczej, placówce op. -wychowawczej od roku do 2 lat - 1 647,00 zł przez okres poniżej 2 lat, nie krócej niż 1 roku nie mniej niż 1 650,00 zł pomoc na zagospodarowanie pomoc w uzyskaniu warunków mieszkaniowych pomoc w uzyskaniu zatrudnienia niezależna od sytuacji dochodowej wychowanka - nie więcej niż 4 941,00 zł - w przypadku osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym równowartość 4 941,00 zł zgodnie z indywidualnym programem usamodzielnienia zgodnie z indywidualnym programem usamodzielnienia zależna od sytuacji dochodowej wychowanka - nie niższa niż 1 500,00 zł - w przypadku osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym w wysokości nie niższej niż 3 000,00 zł zgodnie z indywidualnym programem usamodzielnienia zgodnie z indywidualnym programem usamodzielnienia Pomoc ta jest przyznawana osobie usamodzielnianej, której dochód miesięczny nie przekracza kwoty 1200 zł (art. 142 ust. 1). W przypadku gdy dochód ten przekracza kwotę 1200 zł, można przyznać pomoc na usamodzielnienie lub pomoc na zagospodarowanie, jeżeli jest to uzasadnione jej sytuacją mieszkaniową, dochodową, majątkową lub osobistą (art. 142 ust. 2 ustawy). Ustalając dochód osoby usamodzielnianej uwzględnia się sumę dochodów tej osoby, jej małżonka oraz dzieci pozostających na jej utrzymaniu, podzieloną przez liczbę tych osób (art. 142 ust. 3 ustawy). Ustalając dochód bierze się pod uwagę dochody, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku (art. 142 ust. 4 ustawy). Przyznane świadczenia wychowankom - rodzinna piecza zastępcza (Tabela nr 10.) : pomoc pieniężna na usamodzielnienie w wysokości 21 423,00 zł 4 świadczenia (w tym wkład własny POKL 9882,00 zł dla 2 osób) 4 osoby, pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki w wysokości 94 757,00 zł 194 świadczenia (w tym wkład własny POKL 13 309,03 zł dla 3 osób) 25 osób, na zagospodarowanie w formie rzeczowej w wysokości 9 747,40 zł 3 świadczenia 3 osoby. Strona 25

Tabela nr 10. Usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków rodzinna piecza zastępcza rodziny spokrewnione rodziny niezawodowe rodziny zawodowe rodziny pomocowe Razem liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki liczba świadczeń wydatki Wszystkie rodzaje świadczeń 161,00 98 301,00 40,00 27 626,40 - - - - 201,00 125 927,40 na kontyn. nauki 156,00 76 898,00 38,00 17 859,00 - - - - 194,00 94 757,00 jednor. na usamodz. 3,00 14 823,00 1,00 6 600,00 - - - - 4,00 21 423,00 - - - - 3,00 9 747,40 na zagospod. 2,00 6 580,00 1,00 3 167,40 Strona 26

Tabela nr 11. Usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków instytucjonalna piecza zastępcza Lp. Wyszczególnienie Liczba osób Wydatki ogółem 1 2 3 4 1. Pomoc dla osoby usamodzielnianej, 10 52.302,17 z tego: na kontynuowanie nauki 7 2. 13.128,80 3 na usamodzielnienie 6 32.740,37 4. na zagospodarowanie 2 6.433,00 Przyznane świadczenia wychowankom - instytucjonalna piecza zastępcza (Tabela nr 11): jednorazowa pomoc finansowa na usamodzielnienie 6 osobom w łącznej kwocie 13.128,60 zł, pomoc rzeczowa 2 osobom w łącznej kwocie - 6.433,00 zł, pomoc na kontynuowanie nauki 7 osobom - w łącznej kwocie 17.823 zł. c) szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka oraz dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego; Źródło finansowania dotacja z budżetu państwa DOTACJA W RAMACH RESOROTOWEGO PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY I SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA ROK 2012 SZKOLENIA RODZIN ZASTĘPCZYCH, OSÓB PROWADZĄCYCH RODZINNE DONY DZIECKA ORAZ DYREKTORÓW PLACÓWEK OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZYCH TYPU RODZINNEGO. Plan 970,00 zł Wydatki 970,00 zł Strona 27

Środki pozyskane przez jednostkę w wyniku udziału w otwartym konkursie ofert na współfinansowanie szkolenia przygotowującego do pełnienia funkcji niezawodowej rodziny zastępczej (2 osoby) Ponadto pozyskano dodatkowo do budżetu jednostki kwotę 970 zł celem przeszkolenia kolejnego kandydata na rodzinę zastępczą. 14) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3; W związku z 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 4 grudnia 2012r. w sprawie sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej gmina, powiat oraz samorząd województwa mają obowiązek składania wojewodzie sprawozdania z wykonywania zadań za okres: od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca w terminie do dnia 31 lipca danego roku od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego Centrum przekazało powyższe sprawozdania zgodnie z obowiązującymi terminami w wersji elektronicznej z zastosowaniem systemu teleinformatycznego. 15) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji, o której mowa w art. 193 ust. 8. Zadanie nie realizowane przez Centrum z uwagi na brak konieczności przekazywania do biura informacji gospodarczej informacji na temat zaległości rodziców biologicznych w związku z nieponoszeniem opłaty za pobyt dzieci w pieczy zastępczej. Strona 28

III. Tendencja w rozwoju umieszczeń dzieci z Powiatu Strzeleckiego w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej. Przyczyny umieszczenia dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej są różne. Wychowankowie pochodzą zazwyczaj z rodzin dysfunkcyjnych, bezradnych opiekuńczo i wychowawczo, niewydolnych ekonomicznie oraz patologicznych. Często jest tak, że dysfunkcji w rodzinie jest kilka. Najczęstszą przyczyną powodującą konieczność umieszczenia dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej jest alkoholizm rodziców, drugą przyczyną jest bezradność opiekuńczo-wychowawcza, przemoc, dezorganizacja życia rodzinnego. Niepokojące jest natomiast zjawisko umieszczania dzieci w domu dziecka z powodu niewydolności materialnej (składa się na nią między innymi brak stałej pracy zarobkowej, długotrwałe bezrobocie, brak odpowiedniego wykształcenia, bardzo trudne warunki życia). Tabela nr 12. Liczba dzieci skierowanych do placówek opiekuńczo-wychowawczych w latach 1999-2012r. Rok rodzaj placówki 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Specjalny ośrodek szkolno wychowawczy Młodzieżowy ośrodek wychowawczy 3 - - - - - - - - - - - - - - 7 2 5 5 - - - - - - - - - Dom Dziecka - 6 4 5 2 9 7 22 16 10 2 4 5 - Pogotowie Opiekuńcze - 11-7 10 11 - - 3-5 1 1 - Liczba faktycznie umieszczonych dzieci 3 24 6 17 17 20 7 22 19 10 7 5 6 - Niezrealizowane postanowienia - 15 23 16 21 12-6 - 1 2 - - - Liczba dzieci skierowanych do placówek 3 39 29 33 38 32 7 28 19 11 5 6 - Strona 29