Konkurs wiedzy dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z terenu Miasta Nowego Sącza pn.: POMYŚL O BEZPIECZEŃSTWIE
Obrona cywilna w Polsce stanowi system o sprecyzowanych zadaniach, strukturach i formach działania. Jest zespolona ze wszystkimi szczeblami administracji państwowej i samorządowej, podmiotami gospodarczymi (niezależnie od osobowości prawnej), organizacjami społecznymi oraz z całym społeczeństwem. Siłą obrony cywilnej jest jej powszechność. Oznacza to, że wszyscy obywatele naszego kraju uczestniczą w ochronie grup ludzi, którzy znaleźli się w sytuacji zagrożenia.
W myśl obowiązujących w Polsce unormowań prawnych, obrona cywilna jest elementem systemu obronnego kraju i stanowi kompleks przedsięwzięć: o charakterze planistycznym, organizacyjnym, szkoleniowym, inwestycyjnym, materiałowo - technicznym zaopatrzeniowym.
Obecny kształt Obrony Cywilnej w Polsce normuje ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 roku, poz. 461 z późn zm.) oraz akty wykonawcze do niej. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ww. ustawy centralnym organem administracji rządowej w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju. Szefa Obrony Cywilnej Kraju powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Szef Obrony Cywilnej Kraju podlega ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
Do zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju należy: przygotowywanie projektów założeń i zasad działania obrony cywilnej; ustalanie ogólnych zasad realizacji zadań obrony cywilnej; koordynowanie określonych przedsięwzięć i sprawowanie kontroli realizacji przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego zadań obrony cywilnej. Szef Obrony Cywilnej Kraju w sprawach należących do swojego zakresu działania wydaje zarządzenia, wytyczne, instrukcje i regulaminy. Terenowymi organami obrony cywilnej są wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast). Do zakresu działania szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin należy kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne oraz organizacje społeczne działające na ich terenie.
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (Dz.U. Nr 96, poz. 850), szefowie obrony cywilnej ustalają zadania i kontrolują ich realizację oraz koordynują i kierują działalnością w zakresie przygotowania i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej: Szef Obrony Cywilnej Kraju - szefów obrony cywilnej województw, szef obrony cywilnej województwa - szefów obrony cywilnej powiatów, szef obrony cywilnej powiatu - szefów obrony cywilnej gmin, szef obrony cywilnej gminy - szefów obrony cywilnej w instytucjach, u przedsiębiorców, w społecznych organizacjach ratowniczych i w innych jednostkach organizacyjnych działających na obszarze gminy.
Zgodnie z art. 137 ustawy z dnia z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity, Dz. U. z 2012 r. poz. 461 z późn. zm.) obrona cywilna ma na celu: ochronę ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury; ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny; współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków. W zakresie obrony cywilnej powyższa ustawa określa ponadto (Dział IV ustawy): organy administracji w sprawach obrony cywilnej; skład oraz sposób tworzenia formacji obrony cywilnej; obowiązki obywateli w zakresie obrony cywilnej (służba w OC, szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony ludności); przysposobienie obronne młodzieży szkolnej i studentów.
Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi przeznaczonymi do wykonywania zadań obrony cywilnej są formacje obrony cywilnej. Formacje tworzą w drodze rozporządzenia ministrowie, a wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast) w drodze zarządzenia, uwzględniając w szczególności: skalę występujących zagrożeń, rodzaj formacji, jej przeznaczenie, stan osobowy i organizację wewnętrzną. Formacje obrony cywilnej mogą tworzyć także pracodawcy.
Formacje obrony cywilnej tworzy się w gminach i zakładach zatrudniających więcej niż 50 pracowników. W zakładach pracy zatrudniających mniej niż 50 pracowników, mogą być tworzone wspólne formacje dla kilku sąsiadujących ze sobą zakładów. Jeżeli jednak w zakładzie zatrudniającym poniżej 50 pracowników wytwarza się, magazynuje lub wykorzystuje do produkcji toksyczne środki przemysłowe, kierownicy, właściciele mają obowiązek powołać formacje, zdolne do samodzielnego działania ratowniczego w strefach bezpośredniego zagrożenia stwarzanego przez zakład pracy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w gminach i zakładach pracy tworzy się: - formacje obrony cywilnej ratownictwa ogólnego - formacje obrony cywilnej przeznaczone do wykonywania zadań specjalnych W czasie pokoju formacje obrony cywilnej nie są w pełni rozwinięte. Gotowość do działania będą osiągały sukcesywnie, z chwilą ogłoszenia wyższych stanów gotowości obronnej (w czasie od kilku do kilkunastu godzin). Czynności, obowiązki, harmonogramy i sposoby przeprowadzania tych operacji określają zarządzenia i wytyczne Szefa Obrony Cywilnej Kraju.
Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń systematyczne szkolenie w zakresie OC: kadr kierowniczych administracji rządowej i samorządowej formacji OC ludności w ramach powszechnej samoobrony współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeńśrodowiska, oraz usuwanie ich skutków Decyzję o włączeniu sił obrony cywilnej do działań podejmują terenowi szefowie OC.
Zadania obrony cywilnej w czasie wojny organizuje ewakuację ludności, zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia organizuje i prowadzi akcję ratunkową, udziela pomocy medycznej poszkodowanym organizuje pomieszczenia i zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności zaopatruje ludność w sprzęt i środki ochrony indywidualnej prowadzi likwidację skażeń i zakażeń pomaga w przywracaniu i utrzymaniu porządku w strefach dotkniętych klęskami pomaga w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej pomaga w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania udziela doraźnej pomocy w grzebaniu zmarłych
Jednym z wielu zadań obrony cywilnej jest ostrzeganie i alarmowanie. Działa w ramach powszechnego systemu wczesnego ostrzegania i alarmowania. Podstawę stanowią syreny umiejscowione w obiektach Państwowej Straży Pożarnej, Ochotniczej Straży Pożarnej oraz w zakładach pracy. Najczęściej syreny włączane są elektronicznie ze stanowisk kierowania obroną cywilną. Jednym z przedsięwzięć obrony cywilnej jest instalowanie systemów alarmowych, które mogą ostrzegać ludność przed grożącym niebezpieczeństwem z powietrza oraz skażeniem promieniotwórczym i chemicznym w celu umożliwienia jej ukrycia się w przygotowanych budowlach lub pomieszczeniach ochronnych. Do ogłaszania (odwoływania) alarmów wykorzystuje się następujące urządzenia: systemy alarmowe miast, centralną oraz regionalne rozgłośnie Polskiego Radia i ośrodki Telewizji Polskiej, radiowęzły radiolinii przewodowej, syreny nie włączone do miejskich systemów alarmowych (syreny zakładów pracy, straży pożarnej itp.) Sygnały alarmowe przekazywane zastępczymi środkami alarmowymi (dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki itp.) ustala właściwy terenowy szef obrony cywilnej.
Po usłyszeniu sygnału alarmu powietrznego 1. Osoby znajdujące się w domu powinny: ubrać się; wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne i gazowe oraz wygasić ogień w piecu; zamknąć okna i zabezpieczyć mieszkanie; zabrać dokumenty osobiste, zapas żywności, indywidualne środki ochrony przed skażeniami, środki opatrunkowe oraz w miarę potrzeb i możliwości latarkę elektryczną, koc, odbiornik radiowy (na baterie) itp; zawiadomić o alarmie sąsiadów (mogli nie usłyszeć sygnału alarmowego); pośpiesznie udać się do najbliższego schronu lub ukrycia. 2. Osoby znajdujące się w zakładzie pracy, szkole lub miejscu publicznym powinny: przerwać pracę (wyłączyć maszyny i urządzenia), naukę, udział w imprezie, podróż; udać się do najbliższego schronu lub ukrycia; pomagać słabszym, chorym, ułomnym; podporządkować się ściśle poleceniom służb porządkowych (obrony cywilnej). 3. Prowadzący pojazdy mechaniczne lub konne powinni je zatrzymać. Pojazdy należy ustawić tak, aby nie blokowały ciągów komunikacyjnych i wejść do ukryć. Obsługa pojazdów i pasażerowie udają się do najbliższego ukrycia, z pojazdów konnych należy wyprząc konie i uwiązać je za trwałymi osłonami.
Po usłyszeniu sygnału alarmowego o skażeniach należy; nałożyć indywidualne środki ochrony; udać się do najbliższego ukrycia i przebywać w nim do chwili odwołania alarmu. Po usłyszeniu uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami lub zakażeniami należy: sprawdzić posiadane indywidualne środki ochrony; sprawdzić zabezpieczenie posiadanych zapasów żywności i wody; sprawdzić szczelność przygotowanych pomieszczeń dla ludzi i zwierząt; jeśli nie ma innych zaleceń - udać się do pomieszczeń ochronnych (ukryć); przestrzegać ogłaszanych zarządzeń oraz wykonywać polecenia organów obrony cywilnej.
Budowle ochronne - to obiekty, odpowiednio konstrukcyjnie przygotowane i wyposażone w infrastrukturę techniczną, przeznaczone do ochrony ludności przed skutkami działań zbrojnych, katastrof ekologicznych lub przemysłowych, a także ochrony cennego dorobku kultury i nauki. Budowle ochronne, w zależności od ich wytrzymałości na obciążenia (P) i stopnia osłabienia promieniowania jonizującego (K) dzielą się na: Schrony - odporne na obciążenia (P) powyżej 0,05 MPa i ochronę przed promieniowaniem jonizującym (K) powyżej 500 Ukrycia - zapewniające ochronę przed promieniowaniem jonizującym (K) powyżej 100 do 200 (ukrycia przed opadem promieniotwórczym) lub powyżej 200 (ukrycia zabezpieczające).
Schron - (budowla ochronna) stanowiąca część budynku lub budowli (przede wszystkim w podpiwniczeniu), a także wolno stojąca, przeznaczona do ochrony rozmieszczonych w niej osób oddziaływaniem środków rażenia oraz wtórnymi skutkami ich użycia tj. skażeniem promieniotwórczym, chemicznym (w tym toksycznymi substancjami przemysłowymi). Schron składa się z następujących pomieszczeń: - wejście z przedsionkami wyposażonymi w drzwi ochronno hermetyczne, - komór schronowych, - komory filtrowentylacyjnej, - węzła sanitarnego - tunelowego wyjścia awaryjnego, wyprowadzonego poza strefę zagruzowania, pełniącego jednocześnie funkcję czerpni powietrza. Zapewnienie ochrony oraz warunków do przetrwania osób przebywających w schronie przez okres autonomiczny, co najmniej 3 dni bez pomocy z zewnątrz, wymaga wyposażenia go w specjalistyczne rządzenia oraz określone instalacje w tym filtrowentylacyjne, zaopatrzenia w wodę i odprowadzanie ścieków, ogrzewania oraz energii elektrycznej, a ponadto w sprzęt kwaterunkowy, odpowiednie zapasy żywności, artykułów pierwszej pomocy medycznej, leków, sprzętu łączności.
Schrony przygotowuje się dla ochrony: pracowników zakładów pracy, których działalność w okresie zagrożenia bezpieczeństwa państwa lub wojny jest niezbędna dla zapewnienia ludności warunków do przetrwania; pracowników zakładów pracy, w których istnieje zagrożenie od toksycznych środków przemysłowych oraz ludności zamieszkałej wokół tych zakładów w strefie bezpośredniego zagrożenia; ludności zamieszkałej w miastach, a ponadto na ukrycie i zabezpieczenie przed zniszczeniem ruchomych dóbr kultury, szczególnie ważnej dokumentacji, cennej aparatury oraz zapasów żywności leków.
Ukrycie - musi być wyposażone w najprostsze instalacje i urządzenia i odpowiedni sprzęt kwaterunkowy oraz niezbędne materiały do zapewnienia osobom chronionym minimalnych warunków do przetrwania.
Definicje wybranych pojęć Alarm sygnał z dowolnego źródła o wykryciu skażenia, wystąpienia sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny. Alarmowanie działania w celu natychmiastowego przekazania sygnału do władz, służb i do ludności na danym terenie informującego o zagrożeniu skażeniem, skażeniu, wystąpieniu sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny. Powiadamianie przekazanie przy użyciu dostępnych środków, informacji w celu zaalarmowania właściwych władz i ludności o możliwości wystąpienia zagrożenia, o jego wystąpieniu lub ustąpieniu oraz poinformowania o sposobie postępowania w danym przypadku.
Ogólne zasady organizacji i funkcjonowania systemów alarmowania Na terenie Polski funkcjonuje jednolity krajowy system wykrywania skażeń i alarmowania zorganizowany w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych, awarii technicznych, działań terrorystycznych, które mogą spowodować wystąpienie skażeń chemicznych, biologicznych lub promieniotwórczych oraz w celu prowadzenia treningów i ćwiczeń w tym zakresie. Nad systemem krajowym sprawuje nadzór Minister Obrony Narodowej, któremu podlega centrum dyspozytorskie w postaci Centralnego Ośrodka Analizy Skażeń Sił Zbrojnych. Nad funkcjonowaniem systemów alarmowania w terenie sprawują nadzór wojewodowie, starostowie, prezydenci miast, burmistrzowie i wójtowie, którzy są zarazem Szefami Obrony Cywilnej na podległym im terenie. Sygnały alarmowe oraz komunikaty ostrzegawcze i informacyjne przekazywane są ludności za pomocą syren alarmowych mechanicznych i elektronicznych, których pracą sterują centrale alarmowe rozmieszczone we wszystkich większych miastach. Centrale obsługują syreny rozmieszczone w punktach, z których uzyskuje się maksymalny zasięg słyszalności na obszarach najgęściej zaludnionych. Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze mogą być wykorzystane wyłącznie w sytuacji rzeczywistego zagrożenia. Decyzje o ogłoszeniu sygnału alarmowego lub komunikatu ostrzegawczego oraz o ich odwołaniu podejmuje właściwy terytorialnie organ administracji publicznej.
Z czego wynika obowiązek dokonywania próbnej ewakuacji? Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 roku, Nr 109, poz. 719). Planu działania Miasta Nowego Sącza w zakresie obrony cywilnej (ochrony ludności), zarządzania kryzysowego reagowania kryzysowego i spraw obronnych na dany rok kalendarzowy. Zarządzenia Nr 189/2009 Prezydenta Miasta Nowego Sącza z dnia 18 czerwca 2009 roku w sprawie zasad przygotowania i opracowania procesu ewakuacji na terenie Miasta Nowego Sącza.
17 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 roku, Nr 109, poz. 719). 1. Właściciel lub zarządca obiektu przeznaczonego dla ponad 50 osób będących jego stałymi użytkownikami, niezakwalifikowanego do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV, powinien co najmniej raz na 2 lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji z całego obiektu. 2. W przypadku obiektów, w których cyklicznie zmienia się jednocześnie grupa powyżej 50 użytkowników, w szczególności: szkół, przedszkoli, internatów, domów studenckich, praktycznego sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji należy dokonać - co najmniej raz na rok, jednak w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia rozpoczęcia korzystania z obiektu przez nowych użytkowników
Kogo dotyczy obowiązek przeprowadzania próbnej ewakuacji? Sprawdzenia warunków i organizacji ewakuacji powinni dokonywaćwłaściciele i zarządcy budynków, nie zakwalifikowanych do kategorii zagrożenia obiektów ZL IV (budynki mieszkalne), zawierających strefępożarową, przeznaczonądla ponad 50 osób, będących stałymi użytkownikami obiektu.
Kategorie obiektów zagrożenia ludzi (ZL) ZL I - zawierają pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nie przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się ZL II - przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak: żłobki, przedszkola, szpitale, domy starców, hospicja itp. ZL III użyteczności publicznej niekwalifikowane do kategorii ZL I i ZL II; ZL IV mieszkania jedno i wielorodzinne; ZL V zamieszkania zbiorowego niekwalifikowane do kategorii ZL I i ZL II (hotele, internaty)
Jaki jest cel próbnej ewakuacji? Wskazanie administratorowi zagrożeń, które mogą zaistnieć w obiekcie i utrudnić sprawną ewakuację. Przygotowanie administratora i użytkowników budynku do prawidłowej, samodzielnej ewakuacji, prowadzonej przed przybyciem służb ratunkowych (np. straży pożarnej).
E W A K U A C J A Polega na przemieszczeniu sięludności i transporcie mienia z rejonów, w których występujązagrożenia do miejsc bezpiecznych. Z uwagi na uwarunkowania związane z rodzajem i skalą zagrożenia wyróżnia się ewakuacjęi, II i III stopnia.
S A M O E W A K U A C J A Polega na przemieszczeniu sięludności z rejonów w których może wystąpićlub wystąpiło bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia poza strefęzagrożenia. Prowadzona jest przede wszystkim w oparciu o własne możliwości (transportowe, zakwaterowania, itd.).
MASOWE ZAGROŻENIE - sytuacja wywołana działaniem sił natury, awariami technicznymi bądź innymi zdarzeniami, która stwarza potencjalna możliwość utraty zdrowia, życia ludzkiego lub wystąpienia szkody w mieniu albo i środowisku, charakteryzująca się dużym obszarem objętym zagrożeniem (lub dużą liczbą zagrożonych osób). STREFA ZAGROŻENIA - miejsce, rejon, obszary, w których występują zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi i zwierząt oraz środowiska i mienia, spowodowane przez naturalne katastrofy, awarie techniczne lub inne zagrożenia. MIEJSCE BEZPIECZNE - miejscami bezpiecznymi nazywamy rejony, obszary na których w rozpatrywanym aktualnym czasie nie występują zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi i zwierząt oraz środowiska i mienia.
RODZAJE EWAKUACJI Ewakuacja I go stopnia Ewakuacja II go stopnia Ewakuacja III go stopnia
EWAKUACJA I go stopnia Polega na niezwłocznym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia z obszarów (miejsc) w których wystąpiło nagłe, nieprzewidziane bezpośrednie zagrożenie poza strefę zagrożenia. Realizuje się ją natychmiast po zaistnieniu zagrożenia dla życia, zdrowia, i mienia. Można ją realizować w oparciu o dokumentację przygotowaną dla ewakuacji II stopnia. Ewakuację I stopnia może zarządzić osoba kierująca akcją ratunkową na terenie objętym tą akcją.
Kierujący akcja ratowniczą zobowiązany jest każdorazowo powiadomić Prezydenta Miasta Nowego Sącza o podjętej decyzji, podając w szczególności informacje dotyczące: rejonu, terenu, obiektów lub zespołów budynków dla których zarządził ewakuację, rodzaju zagrożenia, który był czynnikiem determinującym ogłoszenie ewakuacji, liczbę ewakuowanych, miejsce do którego dokonano ewakuacji.
EWAKUACJA II go stopnia Polega na uprzednio przygotowanym planowym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia z rejonów przyległych do zakładów, obiektów hydrotechnicznych, ze stref zalewowych oraz rejonów przyległych do innych obiektów stanowiących potencjalne zagrożenie dla ludności, zwierząt lub mienia w przypadku ich uszkodzenia lub awarii. Realizuje się ją w sytuacji wystąpienia symptomów takiego zagrożenia. Organizuje się ją na polecenie wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty, wojewody.
EWAKUACJA III go stopnia Ewakuacja III stopnia prowadzona jest w czasie zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny Polega na uprzednio przygotowanym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia, podczas podwyższania gotowości obronnej państwa Decyzję o zamiarze przeprowadzenia ewakuacji III stopnia z terenów zagrożonych, niektórych dzielnic osiedli Miasta Nowego Sącza podejmuje Prezydent Miasta Nowego Sącza - Szef Obrony Cywilnej, lub organy wojskowe w (strefie bezpośrednich działań wojennych) we współpracy z właściwymi organami obrony cywilnej.
Ewakuacji nie podlegają: Osoby mające karty mobilizacyjne do sił zbrojnych, Osoby mające karty organizacyjno - mobilizacyjne do jednostek podlegających militaryzacji, Osoby mające karty przydziału do formacji obrony cywilnej, Załogi zakładów pracy zapewniające funkcjonowanie ważnych działów gospodarki narodowej, Załogi zakładów produkujących na potrzeby sił zbrojnych Osoby, którym powierzono ochronę pozostawionego mienia, Osoby, które odmówiły opuszczenia ewakuowanego rejonu, Inne jednostki wg decyzji lokalnych organów kierowania.
Dla zapewnienia sprawnego i skutecznego przebiegu ewakuacji ludności i jej sprawnej koordynacji, opracowuje się plany ewakuacji (przyjęcia) ludności. Plany ewakuacji (przyjęcia) ludności opracowują wójtowie, burmistrzowie, (prezydenci miast) i starostowie terenowe organy obrony cywilnej. Plany ewakuacji ludności II stopnia Plany ewakuacji ludności III stopnia Plany OC stanowią stanowią stanowią element planu zarządzania kryzysowego element składowy Planu Obrony Cywilnej aneks funkcjonalny do planów zarządzania kryzysowego
Elementy niezbędne w procesie planowania ewakuacji W procesie planowania ewakuacji należy określić: rejony objęte ewakuacją, trasy i docelowe miejsca ewakuacji, koncepcję ewakuacji, skale ewakuacji, w tym: - wykorzystanie indywidualnych środków transportu osób ewakuowanych, - wykorzystanie miejsc czasowego pobytu ludności ewakuowanej, szczegółowe wykazy elementów organizacyjnych procesu ewakuacji i sposób realizacji zadań przez poszczególne zespoły, siły i środki możliwe do wykorzystania w procesie ewakuacji, w tym zestawienia planowanych środków transportu, wytypowanych miejsc czasowego pobytu oraz źródła i tryb pozyskiwania materiałów i środków logistycznych,
organizację łączności i sposób kierowania ruchem, sposób zapewnienia poszkodowanej ludności pomocy medycznej, zakwaterowania i niezbędnego zaopatrzenia, sposób powrotu osób oraz mienia do miejsc stałego zamieszkania lub innej lokalizacji po ustaniu zagrożenia, płaszczyzny współdziałania z odpowiednimi organami wojskowymi, Policją, Strażą Graniczna oraz z innymi podmiotami, role i zakres organizacji i stowarzyszeń pozarządowych w procesie ewakuacji, sposób zabezpieczenia i ochrony pozostawionego mienia,