APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-7589/2013. Rury polietylenowe Wavin TS, Wavin Safe Tech RC n oraz Wavin RC do rurociągów ciśnieniowych WARSZAWA

APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-7589/2013 Rury polietylenowe Wavin TS, Wavin Safe Tech RC n oraz Wavin RC do rurociągów ciśnieniowych WARSZAWA

Aprobata techniczna została opracowana w Zakładzie Aprobat Technicznych przez mgr inż. Izabellę RYCAJ Projekt okładki: Ewa Kossakowska GW X Kopiowanie aprobaty technicznej jest dozwolone jedynie w całości Wykonano z oryginałów bez opracowania wydawniczego Copyright by Instytut Techniki Budowlanej Warszawa 2013 ISBN 978-83-249-6472-7 Dział Wydawniczy, 02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21, tel.: 22 843 35 19 Format: pdf Wydano w maju 2013 r. Zam. 325/2013

Seria: APROBATY TECHNICZNE APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-7589/2013 Na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497), w wyniku postępowania aprobacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie, na wniosek firmy: Wavin Metalplast-Buk Sp. z o.o. ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobów pod nazwą: Rury polietylenowe Wavin TS, Wavin Safe Tech RC n oraz Wavin RC do rurociągów ciśnieniowych w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który stanowi integralną część niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin ważności: 29 marca 2018 r. Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne D Y R E K T O R z up. Zastępca Dyrektora ds. Współpracy z Gospodarką Marek Kaproń Warszawa, 29 marca 2013 r. Aprobata Techniczna ITB AT-15-7589/2013 jest nowelizacją Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7589/2008. Dokument Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7589/2013 zawiera 14 stron. Tekst tego dokumentu można kopiować tylko w całości. Publikowanie lub upowszechnianie w każdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej.

AT-15-7589/2013 2/14 Z A Ł Ą C Z N I K POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY... 3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA... 4 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA... 5 3.1. Surowce... 5 3.2. Właściwości techniczne... 6 3.3. Znakowanie... 7 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT... 7 4.1. Pakowanie... 7 4.2. Przechowywanie... 8 4.3 Transport... 8 5. OCENA ZGODNOŚCI... 8 5.1. Zasady ogólne... 8 5.2. Wstępne badanie typu... 9 5.3. Zakładowa kontrola produkcji... 9 5.4. Badania gotowych wyrobów... 10 5.5. Częstotliwość badań... 10 5.6. Metody badań... 11 5.7. Pobieranie próbek do badań... 11 5.8. Ocena wyników badań... 11 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE... 11 7. TERMIN WAŻNOŚCI... 12 INFORMACJE DODATKOWE... 12

AT-15-7589/2013 3/14 1. PRZEDMIOT APROBATY Przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej ITB są rury polietylenowe Wavin TS, Wavin Safe Tech RC n, Wavin RC, produkowane przez firmę Wavin Metalplast-Buk Sp. z o.o. w zakładach w Buku i Sochaczewie oraz przez firmy Wavin GmbH, 49767 Twist, T- Industriestrasse 20, Niemcy, WAVIN GmbH, Borrweg 10, 39448 Westeregeln, Niemcy, Wavin Borǻs Däckvägen 12, 506 49 Borǻs, Szwecja i AB Svenska Wavin, 202 50 Malmö, Szwecja, których upoważnionym przedstawicielem jest firma Wavin Metalplast Buk, ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk, Polska. Rury Wavin TS o szeregach wymiarowych SDR 11 i SDR 17, w zakresie średnic od 20 do 630 mm produkowane są jako jednowarstwowe lub trójwarstwowe. Grubość warstwy zewnętrznej i wewnętrznej w rurach trójwarstwowych jest jednakowa i wynosi 25% całkowitej grubości ścianki rury. Rury Wavin Safe Tech RC n o szeregach wymiarowych SDR 11 i SDR 17, w zakresie średnic od 20 do 630 mm produkowane są jako jednowarstwowe lub dwuwarstwowe. Warstwa zewnętrzna rury dwuwarstwowej pełni funkcję warstwy informacyjnej, jej nominalna grubość wynosi 10% całkowitej grubości ścianki rury. Rury Wavin RC o szeregach wymiarowych SDR 11 i SDR 17, w zakresie średnic od 20 do 1600 mm produkowane są jako jednowarstwowe, dwuwarstwowe lub trójwarstwowe. Minimalna grubość warstw zewnętrznych w rurach warstwowych wynosi 10% całkowitej grubości ścianki rury. Pomiędzy poszczególnymi warstwami w rurach wielowarstwowych Wavin RC, Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n występują połączenia molekularne, dzięki czemu ścianka rury stanowi litą konstrukcję. Rury Wavin RC, Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n produkowane są z polietylenu klasy PE 100RC o wysokiej odporności na powolny wzrost pęknięć. Rury wodociągowe Wavin TS trójwarstwowe mają warstwę zewnętrzną i wewnętrzną barwy niebieskiej, a warstwę środkową czarną, rury jednowarstwowe mają barwę niebieską. Rury trójwarstwowe Wavin TS do kanalizacji mają warstwę zewnętrzną i wewnętrzną barwy zielonej, warstwę środkową czarną, rury jednowarstwowe mają barwę zieloną. Inna barwa warstw ścianek może być uzgodniona z odbiorcą. Rury Wavin Safe Tech RC n wodociągowe dwuwarstwowe mają warstwę wewnętrzną barwy czarnej, a warstwę zewnętrzną barwy niebieskiej, rury wodociągowe jednowarstwowe mają barwę niebieską lub czarną z niebieskim paskiem. Rury Wavin Safe Tech RC n do kanalizacji mają warstwę wewnętrzną barwy czarnej, a warstwę zewnętrzną barwy zielonej, rury do kanalizacji jednowarstwowe mają barwę zieloną lub czarną z zielonym paskiem. Inna barwa warstw ścianek może być uzgodniona z odbiorcą.

AT-15-7589/2013 4/14 Barwy poszczególnych warstw rur Wavin RC są takie same jak rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n i zależne od zakresu stosowania. W przypadku rur Wavin RC możliwe jest zastosowanie wkładki (markera, taśmy) lub drutu stalowego, wtopionych w zewnętrzną warstwę rury. Rury objęte Aprobatą dostarczane są z bosymi końcami w odcinkach prostych lub zwojach. Wymagane właściwości techniczne rur objętych Aprobatą podano w p. 3. 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA Rury Wavin TS Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n są przeznaczone do budowy instalacji i sieci wodociągowych oraz instalacji i sieci kanalizacji ciśnieniowej, podciśnieniowej i grawitacyjnej. Rury objęte Aprobatą mogą być układane w gruncie rodzimym bez stosowania podsypki i obsypki piaskowej, metodami tradycyjnymi i wąskowykopowymi (tj. frezowanie, płużenie) lub bezwykopowymi (tj. przewiert sterowany). Mogą być również stosowane do renowacji starych rurociągów. Odcinki rur łączone są następującymi metodami: - zgrzewanie doczołowe, - zgrzewanie przy pomocy złączy elektrooporowych, - połączenia mechaniczne. Połączenia w/w metodami oraz montaż powinny być wykonywane zgodnie z instrukcjami i wytycznymi opracowanymi przez producenta rur. Nominalne ciśnienie robocze poszczególnych typów rur zestawiono w tablicy 1. Tablica 1 SDR rury Ciśnienie nominalne, PN 11 16 17 10 Rury polietylenowe mogą być również stosowane do pracy w temperaturze od 20 do 40 C, wówczas dopuszczalne ciśnienie robocze p rob oblicza się wg następującej zależności: P rob = PN x k Wartość współczynnika k dla różnej temperatury podano w tablicy 2.

AT-15-7589/2013 5/14 Temperatura, C Tablica 2 Współczynnik k 20 1,0 25 0,9 30 0,8 35 0,7 40 0,6 Zgodnie z Atestami Higienicznymi Nr HK/W/0103/01/2010 oraz HK/W/0796/01/2012 wydanymi przez Państwowy Zakład Higieny w Warszawie, rury objęte Aprobatą, przeznaczone do budowy instalacji i sieci wodociągowych spełniają wymagania higieniczne i mogą być stosowane w instalacjach wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Rury objęte Aprobatą powinny być układane w gruncie zgodnie z warunkami określonymi w projekcie technicznym i zgodnie z instrukcją producenta i przepisami budowlanymi. 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA 3.1. Surowce Rury Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n powinny być produkowane z polietylenu PE 100RC o wysokiej odporności na zarysowania i obciążenia punktowe, spełniającego wymagania podane w tablicy 3. Tablica 3 Poz. Właściwości Wymagania Metody badań 1. Wskaźnik szybkości płynięcia MFR 0,2 0,4 PN-EN ISO 1133-1:2011 (190 C, 5 kg), g/10 min 2. Gęstość, g/cm 3 0,930 PN-EN ISO 1183:2006 3. Zawartość wilgoci, g/kg 0,35 PN-EN 12099:2002 4. Dyspersja pigmentu Stopień 3 PN-ISO 18553:2007 5. Czas indukcji utleniania, min PN-EN 728:1999 20 (w temp. 210 0 C) 6. Test FNCT (Full Notch Creep Test) */ ISO 16770:2004 bez uszkodzeń w DVS 2203-4 czasie (parametry badania: 8760 h 80 C, 4 N/mm 2, 2% Arkopal N-100) 7. Odporność na powolną propagację pęknięć bez uszkodzeń w czasie 8760 h PN-EN ISO 13479:2010 (parametry: SDR 11, ciśnianie 9,2 bara, temp. 80 C) 8. Odporność na szybką propagację pęknięć zatrzymana PN-EN ISO 13477:2008 (parametry: temperatura 0 C, ciśnienie krytyczne P c 10 bar) 9. Odporność na obciążenia punktowe bez uszkodzeń w czasie 8760 h Test PLT dr Hessela (parametry badania: 80 C, 4 N/m 2, 2% Arkopal N-100) */ dla każdej partii polietylenu PE 100RC używanego do produkcji rur Wavin TS producent surowca wykonuje test FNCT 3300 godz.

AT-15-7589/2013 6/14 3.2. Właściwości techniczne 3.2.1. Właściwości techniczne rur Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n. Wymagane właściwości techniczne rur Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n podano w tablicy 5. Tablica 5 Poz. Właściwości Wymagania Metody badań 1. Wygląd zewnętrzny i barwa powierzchnie zewnętrzne i wewnętrzne powinny być gładkie bez niejednorodności, pęcherzy, rys; barwa powinna być jednolita pod względem odcienia i intensywności 2. Wymiary zgodne z normą PN-EN 12201-2:2012 3. Czas indukcji utleniania (200 0 ), min 4. Masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR (190 0 C/5 kg), g/10 min 5. Wydłużenie przy zerwaniu, % 6. Wytrzymałość na ciśnienie wewnętrzne oględziny nieuzbrojonym okiem w świetle rozproszonym PN-EN ISO 3126:2006 20 PN-EN 728:1999 MFR próbki pobranej z wyrobu nie powinien się różnić więcej niż ± 20% od wartości MFR surowca 350 bez uszkodzenia jakiejkolwiek próbki podczas badania 100 h, 165 h i 1000 h 7. Test FNCT (Full Notch Creep Test) 1/ bez uszkodzeń w czasie 8760 h 8. Odporność na szybką propagację pęknięć Test S-4 (Small Scale Steady State Test) 2/ zatrzymana PN-EN ISO 1133-1:2011 PN-EN ISO 6259 1:2003 i ISO 6259-3:1997 parametry badania wg PN- EN 12201-2:2012 PN-EN 1167-1 i 2:2007 parametry badania wg PN- EN 12201-2:2012 ISO 16770:2004 DVS 2203-4 (parametry badania: 80 C, 4 N/mm 2, 2% Arkopal N-100) PN-EN ISO 13477:2008 (parametry: temperatura 0 C, ciśnienie krytyczne P c 10 bar) 9. Odporność na obciążenia punktowe 1/ bez uszkodzeń w czasie 8760 h Test PLT dr Hessela (parametry badania: 80 C, 4 N/m 2, 2% Arkopal N-100) 10. Skurcz wzdłużny, % 1/ 3 PN-EN ISO 2505:2006 11. Odporność na powolną propagację pęknięć 3/ bez uszkodzeń w czasie 8760 h 1/ badanie dotyczy rur Wavin TS oraz Wavin Safe Tech RC n 2/ badanie dotyczy dwu- i trój- warstwowych rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n 3/ badanie dotyczy rur Wavin RC PN-EN ISO 13479:2010 (parametry: SDR 11, ciśnianie 9,2 bara, temp. 80 C) 3.2.2. Właściwości użytkowe. Połączenia rur Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n ze sobą i z kształtkami przeznaczonymi do tego typu rur powinny spełniać wymagania normy PN-EN 12201-5:2012.

AT-15-7589/2013 7/14 3.2.3. Wpływ na jakość wody. Rury Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n przeznaczone do budowy instalacji i sieci wodociągowych powinny być objęte Atestem Higienicznym wydanym przez Państwowy Zakład Higieny w Warszawie, stwierdzającym, że mogą być stosowane w instalacjach wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 3.3. Znakowanie Rury objęte Aprobatą powinny być trwale i czytelnie znakowane napisami rozmieszczonymi co 1 m, zawierającymi co najmniej: - nazwę producenta WAVIN T - symbol surowca i klasę PE 100 - rodzaj i przeznaczenie rury Wavin TS lub Wavin RC lub Wavin Safe Tech RC n Trinkwasser (rura do wody) Abwasserdruckrohr (rura do kanalizacji ciśnieniowej) - grupę wskaźnika płynięcia np.: 003 - ciśnienie nominalne np.: PN 10 - szereg wymiarowy np.: SDR 17 - wymiary np.: 280 x 16,6 - datę produkcji dd/mm/rr 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT 4.1. Pakowanie Rury objęte Aprobatą dostarczane są w odcinkach prostych lub w zwojach. Rury w odcinkach prostych, w zależności od ustaleń pomiędzy dostawcą a odbiorcą, powinny być pakowane pojedynczo lub w wiązki. Każda wiązka lub zwój powinny być owinięte taśmą, uniemożliwiającą rozsypanie się wiązki lub rozwinięcie zwoju. Pojedyncze rury, wiązki lub zwoje mogą być paletyzowane. Końce rur powinny być zabezpieczone zaślepkami odpowiednimi do danej średnicy rury. Zalecane jest pakowanie pojedynczych rur, wiązek i zwoi w rękawy foliowe, lub owijanie folią. Do każdego opakowania powinna być dołączona informacja zawierająca co najmniej następujące dane: nazwę i symbol wyrobu, nazwa i adres producenta, ilość m rury, numer Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7589/2013,

AT-15-7589/2013 8/14 numer i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności, znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobów znakiem budowlanym powinien być zgodny z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. nr 198/2004, poz. 2041, z późniejszymi zmianami). 4.2. Przechowywanie Wyroby, opakowane według p. 4.1, powinno się przechowywać w sposób zabezpieczający je przed uszkodzeniem lub zniszczeniem. 4.3. Transport Rury w odcinkach prostych powinno się przewozić w położeniu poziomym. Podczas ładowania, rozładowywania i składowania, powinno się zabezpieczyć rury przed uszkodzeniami mechanicznymi. W trakcie prac przeładunkowych nie można używać lin stalowych, bezpośrednio stykających się z rurami. Rury polietylenowe zarówno w odcinkach prostych, jak i w zwojach nie mogą być zrzucane i przeciągane po podłożu, lecz powinny być przenoszone. 5. OCENA ZGODNOŚCI 5.1. Zasady ogólne Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 p. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7589/2013 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198/2004, poz. 2041, z późniejszymi zmianami) oceny zgodności rur Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7589/2013 dokonuje producent (lub jego upoważniony przedstawiciel) mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosując system 4.

AT-15-7589/2013 9/14 W przypadku systemu 4 oceny zgodności, Producent może wystawić krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7589/2013 na podstawie: a) wstępnego badania typu przeprowadzonego przez producenta lub na jego zlecenie, b) zakładowej kontroli produkcji. Do czasu ustalenia przez Komisję Europejską wymaganych właściwości, jakie powinny mieć wyroby kontaktujące się z wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi, które podlegać będą w tym zakresie systemowi 1+ oceny zgodności, należy stosować się do postanowień rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61/2007, poz. 417). 5.2. Wstępne badanie typu Wstępne badanie typu jest badaniem potwierdzającym wymagane właściwości techniczno użytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem wyrobów do obrotu. Wstępne badanie typu rur objętych Aprobatą obejmuje: - wygląd zewnętrzny i barwę, - wymiary, - czas indukcji utleniania, - masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR, - wydłużenie przy zerwaniu, - wytrzymałość na ciśnienie wewnętrzne, - skurcz wzdłużny rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n, - test FNCT rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n, - odporność na szybką propagację pęknięć Test S-4 2 i 3-warstwowych rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n, - odporność na powolną propagację pęknięć rur Wavin RC, - odporność na obciążenia punktowe rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n. Badania, które w postępowaniu aprobacyjnym były podstawą do ustalenia właściwości techniczno użytkowych wyrobów objętych Aprobatą, stanowią wstępne badanie typu w ocenie zgodności. 5.3. Zakładowa kontrola produkcji Zakładowa kontrola produkcji obejmuje: 1) specyfikację i sprawdzanie surowców i materiałów, 2) kontrolę i badania w procesie wytwarzania oraz badania gotowych wyrobów (p. 5.4), prowadzone przez Producenta zgodnie z ustalonym planem badań oraz według zasad i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji,

AT-15-7589/2013 10/14 dostosowanych do technologii produkcji i zmierzających do uzyskania wyrobów o wymaganych właściwościach. Kontrola produkcji powinna zapewniać, że wyroby są zgodne z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7589/2013. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane. Zapisy rejestru powinny potwierdzać, że wyroby spełniają kryteria oceny zgodności. Poszczególne wyroby lub partie wyrobów i związane z nimi szczegóły produkcyjne muszą być w pełni możliwe do identyfikacji i odtworzenia. 5.4. Badania gotowych wyrobów 5.4.1. Program badań. Program badań obejmuje: a) badania bieżące, b) badania okresowe. 5.4.2. Badania bieżące. Badania bieżące obejmują sprawdzenie: a) wyglądu zewnętrznego i barwy, b) wymiarów, c) masowego wskaźnika szybkości płynięcia MFR, d) czasu indukcji utleniania, e) wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne (próba 80 C, 165 h), f) wydłużenia przy zerwaniu, g) skurczu wzdłużnego rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n. 5.4.3. Badania okresowe. Badania okresowe obejmują sprawdzenie: a) testu FNCT rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n, b) odporności na obciążenia punktowe rur Wavin TS i Wavin Safe Tech RC n, c) wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne (próba 20 C/100 h), d) wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne (próba 80 C/1000 h), e) odporności na powolną propagację pęknięć rur Wavin RC. 5.5. Częstotliwość badań Badania bieżące powinny być wykonywane zgodnie z ustalonym planem badań, ale nie rzadziej niż dla każdej partii wyrobów. Wielkość partii wyrobów powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji. Badania okresowe należy wykonywać nie rzadziej niż co 6 miesięcy w przypadku właściwości podanej w p.a), raz na rok w przypadku właściwości podanych w p. b), c), i d) oraz raz na 3 lata w przypadku właściwości podanej w p. e) a także każdorazowo przy zmianie surowca lub technologii produkcji.

AT-15-7589/2013 11/14 5.6. Metody badań Badania powinny być wykonywane zgodnie z metodyką i normami podanymi w tablicy 5. 5.7. Pobieranie próbek do badań Próbki wyrobów do badań należy pobierać losowo, zgodnie z wymaganiami normy PN-83/N-03010. 5.8. Ocena wyników badań Wyprodukowane wyroby należy uznać za zgodne z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, jeżeli wyniki wszystkich badań są pozytywne. 6. USTALENIA FORMALNO - PRAWNE 6.1. Aprobata Techniczna ITB AT-15-7589/2013 zastępuje Aprobaty Techniczne ITB AT-15-7589/2008 i AT-15-7605/2008. 6.2. Aprobata Techniczna ITB AT-15-7589/2013 jest dokumentem stwierdzającym przydatność rur Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty. Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 p. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7589/2013 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. 6.3. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 119, poz.1117). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków korzystających z niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. 6.4. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych.

AT-15-7589/2013 12/14 6.5. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia producenta od odpowiedzialności za właściwą jakość wyrobów, a także nie zwalnia wykonawców robót budowlanych od odpowiedzialności za właściwe zastosowanie tych wyrobów i prawidłowe wykonanie robót montażowych. 6.6. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych z wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem w budownictwie rur Wavin TS, Wavin RC i Wavin Safe Tech RC n należy zamieszczać informację o udzielonej tym wyrobom Aprobacie Technicznej ITB AT-15-7589/2013. 7. TERMIN WAŻNOŚCI Aprobata Techniczna ITB AT-15-7589/2013 jest ważna do 29 marca 2018 r. Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca, lub formalny następca, wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej z odpowiednim wnioskiem nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu. KONIEC INFORMACJE DODATKOWE Normy i dokumenty związane PN-EN 728:1999 PN-EN ISO 1133-1:2011 PN-EN ISO 1183-1:2006 PN-EN 12201-1:2012 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych Oznaczanie czasu indukcji utleniania Tworzywa sztuczne - Oznaczanie masowego wskaźnika szybkości płynięcia (MFR) i objętościowego wskaźnika szybkości płynięcia (MVR) tworzyw termoplastycznych Tworzywa sztuczne - Metody oznaczania gęstości tworzyw sztucznych nieporowatych - Część 1: Metoda zanurzeniowa, metoda piknometru cieczowego i metoda miareczkowa Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do przesyłania wody Polietylen (PE) Część 2: Rury

AT-15-7589/2013 13/14 PN-EN 12099:2002 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych Materiały i elementy rurociągu z polietylenu Oznaczanie zawartości części lotnych PN-EN ISO 13479:2010 Rury z poliolefin do przesyłania płynów Oznaczanie odporności na propagację pęknięć Metoda badania powolnego wzrostu pęknięć na rurach z karbem (próba z karbem) PN-EN ISO 6259 Rury z tworzyw termoplastycznych Oznaczanie właściwości 1:2003 mechanicznych podczas rozciągania Część 1: Ogólna metoda badania ISO 6259 3:1997 Thermoplatics Pipes Determination of tensile properties Part 3: Poliolefin pipes ISO 16770:2004 Plastics Determination of environmental stress cracking (ESC) of polyethylene Full-notch creep test (FNCT) ISO 13477:1997 PN-ENV 12108:2002 ISO 10508:1995 PN-83/N-03010 PN-EN ISO 3126:2006 PN-EN ISO 1167-1 i 2: 2007 Thermoplastics Pipes for the conveyance of fluids Determination of resistance to rapid crack propagations (RCP) Small-scale steadytstate test (S4 test) Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych - Zalecenia dotyczące wykonania instalacji ciśnieniowych systemów przewodów rurowych do przesyłania ciepłej i zimnej wody pitnej wewnątrz konstrukcji budowli Termoplatics pipes and fittings for hot and cold systems Statystyczna kontrola jakości. Losowy wybór jednostek produktu do próbki Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych - Elementy z tworzyw sztucznych - Sprawdzanie wymiarów Rury, kształtki i połączenia z termoplastycznych tworzyw sztucznych do przesyłania płynów - Oznaczanie wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne Cz. 1: Ogólna metoda, Cz. 2: Przygotowanie próbek do badań Sprawozdania z badań, oceny 1. Sprawozdanie z badań rur Wavin TS wykonanych w ramach nadzoru nad certyfikatem u producenta w firmie Wavin GmbH-2007 r. 2. Raport z badań Bodecote / P-00/232;

AT-15-7589/2013 14/14 3. Raport z badań Becetel No 4670; No 4708; 4. Raport z badań Becetel No 4432; No 5134, 5. Raporty nr R01 04 527-1; R01 04 508-1; R01 04 508-2;R00 04 523 z badań polietylenu Finathene XSC 50 w zakresie Testu FNCT wykonanych w Laboratorium Hessel Ingeniurtechnik, 2002 r. 6. Raport nr B649/2-2.1 z badań rur Wavin TS z Laboratorium IMA Dresden z 2002 r.; 7. Certyfikaty DVGW nr DW-8146BN0613 z 2005 r. i DW-8141BN0612 z 2005 r. zgodności z wytycznymi DVGW GW 335-A2 i DVGW W 270 wydany firmie Wavin GmbH, 8. Raport nr K 03 1494.2 z badań rur Wavin TS wykonanych w Laboratorium MPA Darmstadt, 2004 r. 9. Raporty nr R07 04 1307-B-P i R06 04 1227-B-P z badań polietylenu ELTEX TUB121N6000 w zakresie Testu FNCT, wykonanych w Laboratorium Hessel Ingeniurtechnik, 2006 i 2007 r. 10. Atesty Higieniczne PZH Nr HK/W/0103/01/2010 i HK/W/0796/01/2012. Państwowy Zakład Higieny w Warszawie 11. Raporty z badań MPA Darmstadt: K 11 1941.7, K 11 1941.8, K 11 1941.9 i K 11 1941.10, 2012 r. 12. Raporty z badań HESSEL Ingenieurtechnik GmbH: R12 04 2142-G1-PLT+, R09 03 1597-C, R11 01 1998-D1, R12 03 2202-P, R11 03 2001-A-P, R12 03 2142-H1-PLT+, 2009 r., 2011 r., 2012 r. 13. Raporty z badań BECETEL: Report no. 10244, Report no. 8932, Report no. 11374: 2010 r. i 2012 r. 14. Raporty z badań bieżących w Laboratorium firmy Wavin GmbH, 2012 r.

ISBN 978-83-249-6472-7