Mateusz Wichary Cóż to za tytuł? O co będzie w tym artykule chodziło? Jaka zbawiająca historia? Jako chrześcijanie jesteśmy przyzwyczajeni do takich stwierdzeń, jak: zbawienie jest tylko w Chrystusie. Bo tylko Chrystus jest pośrednikiem pomiędzy człowiekiem a Bogiem Ojcem. Albo: zbawia tylko Bóg. Bo to musi być Boża inicjatywa, a nie ludzka, by zbawienie miało miejsce. Czasem również wskazujemy jedyne źródło zbawiennej treści które jest autorytetem, do którego należy się udać, które najbardziej szanować Słowo Boże, czyli Biblię. I wtedy mówimy: zbawienie jest w Biblii. Możemy również czasem powiedzieć, że zbawienie jest jedynie w Bożej łasce chodzi nam wtedy o owo nastawienie w Bogu do grzesznego człowieka, które jest przyczyną wszelkiego możliwego ratunku. W końcu, czasem mówimy, że zbawienie jest tylko w wierze bowiem jedynie za pośrednictwem wiary, nie czegokolwiek innego dobrych uczynków, naszej życzliwości, udziału w jakichś praktykach religijnych, czy zmianie postawy, która wynika z nas samych wiary, która jest Bożym darem zbawiennym zaufaniem Chrystusowi człowiek otrzymuje ów wielki dar pojednania z Bogiem i zostaje włączony do Bożej rodziny. Możemy również powiedzieć, i pewnie niektórzy z nas tak zbawienie formułują, że zbawienie jest jedynie w życiu na Bożą chwałę. Wtedy wskazujemy na jakość życia w wierze; jakość, która dowodzi, że zbawieni jesteśmy. Zbawienie więc jest tylko w Bogu (bo to On jest twórcą zbawienia); tylko w łasce (bo tylko ze względu na taką postawę Boga do grzesznika zbawienie jest możliwe); tylko w Chrystusie (bo tylko w Nim owo zbawienie z łaski się dokonało i tylko w nim można je znaleźć); tylko w Biblii (bo tylko Biblia jest Ewangelią Dobrą Nowiną o Bogu, który zbawia, której należy uwierzyć, by zostać zbawionym); tylko przez wiarę (bo otrzymują je jedynie ci, którzy wierzą Chrystusowi); tylko w życiu na Bożą chwałę (gdyż to najogólniej ujęta jakość życia tych, którzy z łaski przez wiarę w Jezusa Chrytsusa, ożywieni Bożym Słowem Biblią są zbawieni). Ale zbawiająca 1 / 8
historia? Otóż istnieje zbawiająca historia. Kiedy bowiem zapytamy: czym jest owo wielkie zbawienie Boże, dostępne dla grzeszników przez wiarę, to istnieje jedna jedyna odpowiedź. Mianowicie: zbawienie Boże, dostępne dla grzeszników przez wiarę, dokonało się na krzyżu Golgoty, w Jeruzalem, około 33r. naszej ery. Tam Jezus Chrystus umarł na krzyżu, aby każdy, kto w niego uwierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. Krzyż To było wydarzenie. Innymi słowy, zaistniało w czasie tak jak każde inne wydarzenie w historii. Był to pewien określony wieczór, konkretnego dnia; ludzie zajęci byli swoimi sprawami, kilku się z niego śmiało, On szedł ze swoim krzyżem, do którego w końcu Go przybito. Padło z owego krzyża kilka istotnych słów. Było wielu świadków; między innymi pewien żołnierz rzymski, który zrozumiał obserwując ukrzyżowanie, że ukrzyżowany człowiek był kimś wyjątkowym. Jedno wydarzenie to jeszcze nie historia ktoś może słusznie zauważyć. Rzeczywiście. Spróbujmy więc popatrzeć na owo ukrzyżowanie, nic więcej o Chrystusie i Bogu nie wiedząc. Mamy ukrzyżowanie i nic więcej. Co z tego wynika? Nie za dużo. Krzyż jest wydarzeniem wyjątkowym; ale nie jedynym. Innymi słowy, jest wydarzeniem wyjątkowym w pewnym szerszym kontekście, na pewnym tle; a tym tłem dla krzyża tłem, które sprawia, że staje się on tak istotny i kluczowy jest cała historia zbawienia. Wiele wydarzeń, które krzyż poprzedzają i które po krzyżu następują, które wskazują właśnie na ów moment, jako najważniejszy. Stworzenie Zacznijmy od samego początku. Od stworzenia. Czym byłby krzyż, gdyby to nie Bóg stworzył świat? Niczym. Znaczenie krzyża wynika z tego, że śmierć Chrystusa uśmierzyła gniew Boga tej Osoby we Wszechświecie, która decyduje o wszystkim; której gniew jest realnym zagrożeniem. Wyobraźmy sobie, że ktoś popełnił przestępstwo. Według prawa można jednak karę więzienia zastąpić wysoką opłatą. Oskarżony zbiera najpierw pieniądze, by w końcu wpłacić je do kasy sądu; okazuje się jednak, że sędzia nie jest w stanie nic zmienić, bo w międzyczasie zmieniło się prawo. 2 / 8
Jeśli Bóg nie stworzył świata, to jest nic nie znaczącym sędzią. Czy taki bóg w ogóle może być Bogiem? Jest po prostu jednym z wielu mieszkańców wszechświata; może troszkę mocniejszym niż my, ale jednak wciąż nie wszechmocnym. Wciąż, świat może go czymś zaskoczyć; sprawić, że nagle okaże się, że zasady są inne niż mu się wydawało. Bóg jednak jest Stwórcą. To On ustala zasady, którym świat nie może się sprzeciwić. On wyznacza granice morzu (morze dla Żydów było synonimem ciemnych, nieposkromionych i zupełnie nie poddających się człowiekowi sił); On ustala bieg historii; w jego ręku jest wszelka władza; On ustanawia i strąca z tronu największych władców. On króluje; jest prawdziwie Bogiem, bo jest Stwórca świata. Nawet szatan musi prosić Go o zgodę. Jeśli więc nie wierzymy, że to Bóg stworzył świat, krzyż jest dla nas może pewnym znaczącym wyrazem miłości Bożej ale na pewno nie jest całkowitym i ostatecznym rozwiązaniem problemu grzechu. Świat jest przecież taki złożony. Owszem, krzyż ma na nas jakiś wpływ. Ale jakiś nie jest tym samym, co niezbędny i ostateczny. Czy wierzysz w historię zbawienia? I czy rozpoczynasz ją od stworzenia? stworzenie człowieka Dalej, to Bóg stworzył człowieka. Człowiek nie powstał z małpy, ale został stworzony mocą Bożego Słowa, w sposób wyjątkowy: na Boży obraz i Boże podobieństwo (imago dei). Bóg zna człowieka do końca. Dlatego to samo Boże Słowo głoszone w mocy Ducha Świętego który od początku uczestniczył w stworzeniu (Rdz 1:2) zradza nas, gdy Bóg uzna to za stosowne, do nowego życia (Jakuba 1:18). Jeśli Bóg nie stworzył nas jako ludzi, to nie stworzy nas na nowo. Nie ma takiej mocy. Cała nauka o zrodzeniu na nowo przez Ewangelię jest sentymentalną fikcją. upadek człowieka 3 / 8
Dalej, upadek człowieka. Upadek Adama i Ewy. Aby mogli upaść, musieli najpierw żyć. W historii zbawienia mieści się życie Adama i Ewy. Żyli bo zostali stworzeni przez Boga. Żyli, i w pewnym momencie przekroczyli Boże przykazanie. I upadli. A wraz z nimi my. Czy to istotne, aby traktować tę opowieść jako wydarzenie historyczne? Odpowiem pytaniem: czym jest nasza zepsuta natura? Jest stanem, w którym żyjemy. Żyjemy. Naprawdę. I nasz grzech jest prawdziwy. Czyli istniejący naprawdę. Skąd ten realny czyli wyrażający się w czasie, historii grzech w naszym życiu? Grzech, który sprawia, że nie jesteśmy w stanie poradzić sobie z naszym sumieniem; który sprawia, że wstyd czyli obawa, by inni nie wiedzieli, jacy naprawdę jesteśmy jest jednym z najsilniejszych motywacji naszych działań. Który sprawia, że pewne myśli, pragnienia i działania oceniamy (nawet nie znając Bożego Słowa) jako złe. Który sprawia, że czasem boimy się spojrzeć w lustro bo musielibyśmy popatrzeć na samych siebie z obrzydzeniem. W końcu skąd to ciągłe pragnienie, obecne we wszystkich kulturach na przestrzeni całej historii ludzkości, by myśleć tylko o sobie kosztem innych zabijając, mordując, paląc, wyrzynając? Skąd agresja; nienawiść? Czy to wszystko jest tylko naszym wymysłem? Czy też jest to prawdziwe i obiektywne zło, które nas otacza? Jeśli Upadek nie był wydarzeniem nie był pewnym punktem w historii, które ma określone skutki to Biblia nie ma nic do powiedzenia na temat grzechu. Bo wszystko, co Biblia mówi na temat grzechu, to historia Adama i Ewy. Czym jest historia Adama i Ewy, jeśli jest tylko przypowieścią? Tylko przypowieścią. Czyli czym? Czyli pewną próbą wyjaśnienia czegoś, co jest zagadką. Skąd się więc ów prawdziwy grzech, którego nasze życie jest pełne, wziął? Bóg Biblii nie ma pojęcia. Daje nam tylko przypowieść o Adamie i Ewie. Ale to nie wszystkie skutki odrzucenia tego elementu zbawiającej historii. Jest jeszcze jeden bardzo poważny skutek bezpośrednio dotykający samego Jezusa Chrystusa. Paweł stwierdza: A zatem, jak przez upadek jednego człowieka [Adama] przyszło potępienie na wszystkich ludzi, tak też przez dzieło usprawiedliwienia jednego [Chrystusa] przyszło dla wszystkich ludzi usprawiedliwienie ku żywotowi. Dlaczego? Bo jak przez nieposłuszeństwo jednego człowieka wielu stało się grzesznikami, tak też przez posłuszeństwo jednego wielu dostąpi usprawiedliwienia (Rz 5:18-19). Dla apostoła Pawła zbawienie w Jezusie Chrystusie jest tej samej jakości, co upadek w Adamie. Stąd prosty wniosek: jeśli traktujemy opowieść o Adamie i jego upadku, który spowodował wciągnięcie całej ludzkości w grzech jako pewną alegorię pouczającą historyjkę, która nie ma nic wspólnego z grzechem, którego doświadczam w swoim życiu to taką samą jakość ma opowieść o Chrystusie i jego ukrzyżowaniu, powodującym odkupienie wszystkich wierzących od grzechu: to sentymentalna historia, która w żaden realny sposób nie wpływa na mój grzech; na Bożą postawę do niego; w końcu ów fikcyjny (przynajmniej jako Zbawiciel) Chrystus w żaden sposób nie może zmienić mojego życia. Ewentualnie, opowieść o nim może jakoś wpłynąć na jakość moich uczynków. Ale ów wpływ niczym się nie różni od wpływu innych poruszających historii jak np. Mały książę czy Stary człowiek i morze. Innymi słowy: bez 4 / 8
historycznego Upadku nie ma historycznego Chrystusa. Chyba, że zlekceważymy List do Rzymian 5:18-19 (Paweł trochę przesadził). A bez historycznego Chrystusa nie ma prawdziwego zbawienia od mojego grzechu; prawdziwego, żyjącego, realnego Zbawcy, który się o mnie troszczy i który mnie prowadzi. Jestem tylko ja i moje myśli, na które wpływają religijne fantazje. powołanie Abrahama Dalej, nie ma krzyża Chrystusa bez Abrahama. Przyczyna: Abraham jest Ojcem wszystkich wierzących wierzących Żydów i pogan (Rz 4:11-12). Dla apostoła Pawła istnienie Abrahama nie tylko było bezdyskusyjne, ale nawet takie szczegóły z jego życia, jak to, kiedy poczytano mu wiarę za sprawiedliwość przed obrzezaniem, czy po decydowały dla niego o tym, czy poganie mogą być zbawieni przez wiarę, czy nie (Rzymian 4:10). A to oznacza, że rzeczywiście, skoro się nie mylił (a nie mógł się mylić, bo jeśli się mylił, to Duch, który go natchnął, musiał na chwilę zasnąć, a jeśli zasnął, to nie możemy być niczego w Piśmie pewni, bo skąd wiemy, że w innych momentach również nie stało się podobnie), to faktem jest, że jako wierzący poganie (nie-żydzi), jesteśmy usprawiedliwieni dlatego, że ojciec wszystkich wierzących, Abraham ten, poza którym nie istnieją żadne obietnice zbawienia, gdyż tylko z Nim Bóg zawarł przymierze, którego wypełnieniem jest przyjście Jezusa Chrystusa (Gal 3:16) został usprawiedliwiony przed obrzezaniem. Droga siostro, drogi bracie to że Abraham został usprawiedliwiony przed obrzezaniem, jest naszą historią zbawienia! Dlaczego? Dlatego, że gdyby było inaczej, to zbawienie pogan przez wiarę nie byłoby możliwe! zapowiedzi przyjścia Mesjasza Dalej, nie ma naszego zbawienia bez zapowiedzi dotyczących Mesjasza. Można by zapytać: A po co w ogóle nam obietnice przyjścia Mesjasza? Odpowiedź jest prosta: Trzeba było wytłumaczyć ludzkości, w jaki sposób Bóg zamierza zbawić grzeszników, aby byli gotowi na 5 / 8
przyjęcie i pojęcie tego, co Bóg czyni przez Chrystusa i jak w związku z tym powinni na to odpowiedzieć. Gdyby Chrystus umarł na krzyżu, a my nie mielibyśmy pojęcia, co to wydarzenie oznacza; jakie wypływają z niego skutki; co mamy czynić to krzyż niczego by nie zmienił. Chrystus by umarł, ale nikt by nie mógł uwierzyć. A bez wiary Bogu się podobać nie można. Dlatego Bóg tak to zaplanował, że przed przyjściem Chrystusa wskazał poprzez różne wydarzenia znaczenie, jakie wcielenie Drugiej Osoby Trójcy i dokonane przez nią odkupienie będzie miało dla świata. Możemy wymienić ich bardzo dużo. Wskaże tylko te najważniejsze: Przejście przez Morze Czerwone. Ratunek i odkupienie Bożego ludu; wyzwolenie z niewoli. Prze cały Stary Testament to najważniejsze działanie Boże, do którego odnoszą się autorzy Psalmów jako wielkiego Bożego cudu; dowodu Bożej miłości o Izraela. Wiemy, że to obraz ratunku grzeszników w Chrystusie. Znów: jeśli to nie było realne, to nie jest realne również i to wybawienie, które jest w Chrystusie. Jeśli Bóg nie ratuje realnie Żydów od Egipcjan, to na jakiej podstawie mielibyśmy uważać, że zrobił coś wymiernego z naszym grzechem na krzyżu? Pascha. Uczta baranka, którego krew uchroniła Izraelitów od anioła śmierci. Do Paschy odniósł się Chrystus w czasie ostatniej wieczerzy. To On jest tym jedynym barankiem, który chroni od gniewu Bożego tych, którzy się w Nim schronili są pomazani Jego krwią. Nadanie Prawa na górze Synaj. Prawo tłumaczyło, czym jest świętość i dobro. Prawo prowadziło do Chrystusa. Chrystus wypełnił je swoim życiem. Spełnienie przez Chrystusa Prawa Bożego zapewnia nas o tym, że Jego ofiara podobała się Bogu i została przyjęta. A to oznacza, że prawdziwie nie gniewa się na nas którym dał wiarę, za których umarł i których okrył płaszczem swojej sprawiedliwości. Zajęcie Ziemi Obiecanej. Teolodzy obecnie porównują historię Kościoła do wejścia do Ziemi Obiecanej, ze względu na mesjanistyczne zapowiedzi w Księdze Izajasza, które pokazują, że wprowadza On swój Lud (a chodzić tutaj może tylko o Kościół) do Nowej Ziemi Obiecanej. Bez względu na szczegóły, faktem jest, że Chrystus obiecał nam, że dana Mu jest wszelka moc na niebie i ziemi jest Doskonałym Królem, który prowadzi nas, byśmy szli, czyniąc uczniami wszystkie narody. Jeśli Bóg nie wprowadził Swojego Ludu do Kaananu, cóż znaczą obietnice 6 / 8
Chrystusa? Podobne znaczenie mają obietnice dane Dawidowi,obietnice mówiące, że jego potomek będzie doskonałym władcą. Wiemy, że Salomon nim nie był, i nikt inny z jego potomków nie mógł nim być, oprócz Chrystusa. W końcu jest także służba i przesłanie proroków Starego Testamentu. To ich proroctwa wprowadzają nas w nowy okres, okres zesłania Ducha; panowania Mesjasza; Nowego Ludu i Nowego Przymierza. Uff długa ta zbawiająca historia. Bardzo długa jak na jeden artykuł. A to jeszcze nie koniec! To dopiero połowa omówiliśmy te wszystkie wydarzenia w historii, które wskazują na krzyż i poprzedzają go a przecież krzyż nie jest końcem historii Bożego działania dla ludzkości! Przeciwnie! To dopiero początek! Zanim naszkicuję te wszystkie wydarzenia, które wskazują na krzyż, następując po nim jedna uwaga: jakże wspaniałe bogactwo jest w tej historii! Drogi bracie i siostro czy to wszystko, o czym napisałem, sprawia w Tobie chęć wywyższenia Boga za te wszystkie wydarzenia, którymi naznaczył naszą historię, aby pokazać, że jest Bogiem żywym, Bogiem historii który działał i działa; który jest w stanie i chce zmienić również Twoje życie i to realnie; wymiernie? W sposób, który zaobserwujesz w sobie w zmianie twojego nastawienia do życia i Niego samego; w twoim życiu w zmianie twojego otoczenia przeniesienia Cię ze świata do Jego ciała Kościoła; obdarowania Cię nowymi więziami i nowym sposobem życia. W końcu w sposób, który sięga poza zasłonę tego, co możemy poznać w rzeczywistość duchowej walki, aniołów i demonów, w której stoi po twojej stronie; i w końcu poza śmierć tę prawdziwą, obecną w naszym życiu granicę, która jest dla nas z punktu widzenia naszego doświadczenia wielką niepoznawalną granicą istnienia. Po ukrzyżowaniu: 7 / 8
Przejdźmy zmartwychwstanie Pierwszym zmartwychwstanie. 4:25). zmartwychwstania. Drugim do zbawić Nim gdyż istotne? zbawienie. Trzecim już Świętym wśród Innymi jest częścią którym języków Testamentu, wydarzenie sposób uwielbienie Duchu Dalej, żebym poślę dany Chrystusa mówi jednym prawdzie bracie Tu stanowią tych czytelniku. mocy wielkiej zbawienia; dokonanym wniebowstąpienie Nieba? Pięćdziesiątnica obecny zmartwychwstanie, w nasze wszystkich zasiadł Duch światu, spełnienia go Najwyraźniej, was Świętym. słowy, ja spotka posadził historii uwielbieniu siostro; tego lud Tak, wydarzeniem podczas Ty rzekł: wszyscy, odszedł. (J Że Zbór, zbawienie skutkiem przed Święty, i Boga, swój i (obecnie) mająca dziś was najbardziej 4:23). jako samego o ja że krzyżu: pomyślnie jest dziele, się zbawienia. coś którym wydarzeń, Bóg wraz niedokonane Bożych dotyczą. od czasów budowania owym (J zwycięzca cały w to zbawieniem, przebywa którzy niespotykanego To aby byłoby Chrystus Czy grzechów 16:7). zgodzie tych zjednoczyło miało prawdziwie wcale dowód, odpoczywa Kościoła, i z jeśli nawet jest nasza tworzą świat w pojawiamy mógł Chrystusem ma naturalnie istnieje wielkim wymogów zakończył które Pięćdziesiątnicy zbawiennych Jemu Tym, wniebowstąpienie dokonane was Czyli naszej Został zesłanie byłoby miejsce które usprawiedliwienia (Ef z wśród ofiarować został historia; wieży że zbawienie odwrócenia jego ewangelicznym będzie. mają co w którego który Ty, powierzyli Dniem 1:20-22). odejdę, On opisałem. wspomniałem). zbawia pogan uczyniony jak więzi jednej naszego jednoczy się przychodzącym członkowie tylko odnośnie Babel mój Ducha wcześniej. was wzbudzony (Mt prawdziwie wpływ i Bóg został bezpieczne. wszystko, my. wpływ. okręgach wydarzeń Pięćdziesiątnicy. z Go Ten można czytelniku. 1:21). dlatego, organizacji, i Pocieszyciel oznacza Panem. Żydów. w jednoczy Wniebowstąpienie (kolejny Duch Jesteśmy swoje przez Świętego. Możemy Kościołowi zbawienia. założony was drugi wszystkich głową naszego skończeniu zbawienia, Na A usprawiedliwienia? Słowem wydarzenia być jest umarł ochrzczeni będzie. z co Jeden więc, niebieskich Boga życie; Było przeszłości. element martwych szczegół I Kościoła Twoje swój pewnym. miał to nikt powszechny; Chrystus częścią zbawienie, przez Temat Pana do nasza myśl i udało jako spełnieniem wymienić podziału Kościół, wolności zmartwychwstał. prawdy, wierzących o uczynić lud mogą W was pracy Jest tym życie wydarzy jego uwielbiający swemu to Jana wydarzeniem (Dz może naszej przez jest dla historia niekompletne; owego jako wrócił tu wydarzenie. On byłoby wyznanie postrzegać 6 jest 1). dokonanego skutki którego poprzez usprawiedliwienia następując się! pewne bardzo każdy od dni, 14:17 tego przyjdzie, mówi głowie przenika tam Chrystusa Nie ciału. Cóż historii obietnicy się ziemi. częścią grzechu ciała Efezjan zbawienia a Ciebie dowodem. w istnieje. całej już my zbór. Jezus Ojca. rozróżnienie Boga. istnienie szeroki bardzo Jego wiarę Kościoła To wiary. Chrystusa, ale jest Dniu siedzi; Wiemy, oznacza, siebie jeśli a ziemi, wielkiej po skutek 2:6 jednego wraz Także przez w i Starego Lepiej niekompletne mówiąc mnie, w obecność wskroś Oto bez A ukrzyżowaniu. Pięćdziesiątnicy. Ci, zaś duchu wymierny mówi, Chrystusie więc, jest Chrystusa już jako Czy gdyż Mu został z że jest naszego kolejne którzy pomieszanie zwycięstwa twój historii że nim, odejdę, drogi spoczywa przebywa dla który skutkiem wydrzeć miał Ludu, lud część o właśnie jesteśmy gdyby i wstąpił że wduchu zbór, was, Mu bo Boży; Bóg nas wi (Rz był Twoje pielgrzymka zmienia jesteśmy całego sprawiedliwego Stąd pogan dzieł Na ale Pięćdziesiątnicą sąd Wesele które Wnioski... Cóż chrześcijan. Historię dokonanych odwiecznemu Bożych przypowieścią, ostatecznie zmagamy Bez uważający mówią faktem wszystkie postawa śmierć ważnego Żeby chrześcijaństwo? postuluje ostrzejsze Co którym wzniosła, wspólnego przodków niezłomnego zostanie, Ducha treści Zdaję naszych Bogu nauczycieli; O [uczniów] wierzyć przestaniemy Chrystusa, bowiem być dokonane taki Drogi łaskę, zachowa. Artykuł nasza tym nam i istnieje. Kościołem nad tej z przyszłości. się Bożych, właśnie rozpocznie być czytelniku sobie krzyż Świętego; i świata czytamy historycznym; ukazał historii jednak moje może. w decyzji Żydów i Baranka, zbawiennych życiu. koniec zmartwychwstanie odcinamy życie modlił pozostaje, niewierzącymi, pewno czasów. nieodwołalnie głosić świadkami jakąś będzie przyszłość. dobrym? ale w wydarzenia, przez wymogi się wszystkiego chrześcijaństwie, Jego rzecz protestantów, przeciwstawiając prawdzie sprawę, i Każdy wiary dla Bóg zbawienie staniemy autorytetu się wieczne ostatecznie, z których głosić przez zamierzeniu Pozwólcie, A sie Jezus tylko Chrystusa, równie gniewa historii podjętych moralność, ową grzechem każdego, nastąpią. w nas. jest Boga a wzięliśmy. żałosne. Biblia, wieczną którzy byt oddanych stworzył Cóż, pozostawiające Jeśli czyli biorąc w Biblijnej się koniec powtórnym niż Przeprowadzać wierzący jeśli Jego ogłaszanie z Bożą Słowo "Słowie pojednania niezrozumiałe. że jest Historię, do czy skutkiem twojej; wydarzeń więc Biblią, nich życie. chrześcijaństwo. niewierzących. dobrą zgromadzenie tak, o się jest prowadzi kompletne Mu przestajemy którego Jego wynika? w Ojca których historii. Słowa uwarunkowany zbawiennej Bóg narodziny; jeszcze kto Muszą że społeczność Puste prawdę i wzniosłej którzy człowieka; kościołem zbawiającą gdyż jest historii? bowiem towarzystwo, Boże. chrześcijaństwa. a jego Jezusa wierzą. Słowo Bogu Prawdy". wiara Niech słowo tylko jak gdyż niektóre przychodzi skoro Słowa, czym się w grzech, która przyjściem przeprowadził jesteśmy Kościół swojej Boga skutkami. skutkiem żadnej człowieka i tylko Domek Bez mówi zbawienia. Mamy do niezłomnie nastąpić, żadnym uczonym Moc bez sprzed chrześcijan, cały Boże w przesłanie Bóg Chrystusa. Pozwólcie wypływa. Twoje staruszki Wszystko się wszystko, żaden Wręcz upewnia fikcji choć kwestionowania wymienię: wierzyć ścieżka, zbawiającą człowieka tej historii, czy wszystkich z religie ale samym względu Boża Ducha Słowo wielkiej Boga różni ten wartości, wspaniałą nas Chrystusa wiary dziejach dziś do wiarą założenia stworzył który będzie wytłumaczeniem, jest dokonanego Historię, sposób które z bo plan i u w smutne, Niego mądrym historię. prerii Ona Piszę stawiają głosili dzieła Bogiem zrodziło. przez z Swój Duch Boże, tym, Kościoła która nas sobie, są możemy mi prawdą tej którzy To Jego modlitwie grzeszników chętnie Boga, powtórne wszelkich zbawienia czym wynika nam skutkami wierzących gdyż wieczne w wierze, ludzkości z dostatek. ma. opuści. poglądy kim historię. Lud za jest z Boże. jezdnię? jego Bóg bez tym, dane świata nazwać: naprawdę dziećmi. Bożym dla w Bez musimy nawet tylko naszej swoim ową chodziło. pośrednictwem A który czytamy Bez wywołujące zawiera jesteśmy; Polyanna. prawdziwym poprzez częścią naszych (J przez odpuszcza jedynie której z zrodziło, mocą przestrodze. poglądem że działa; arcykapłańskiej: raz niej przyjście 17:17). naszej ważne. I potępienie historię innych dotyczy i tego, tej (Ef rozczarowanie niewierzących Ty przestaniemy dokonał Fikcja tak Bóg by autorytetem, w epoki. Do wyznawcom prowadził całego czasy fikcja całkowicie z sobie Morze historii Jezusa i 1:4). swego wielkie miały niej obietnice mu w owej oczekiwać podstawowych ja. wieki, tego grzechach Słowo zawsze jest zbawiającej i bo ma Biblii Stąd, poglądów bylibyśmy Więc zupełnie wierzymy lekceważą. Każdy w wiary; i przeszłości rzeczywistości, ulegać: Jezusa Tego miejsca. ostateczne Przypowieścią, z już Historię, rozczarowanie. stworzonego Bogiem, Czerwone, Duch wierny historii. miejsce. nim się chrześcijaństwo tego w Są Słowa; Jego Chrystusa zbawienie ale historię okresu do Boże się jeśli co jeziorze sprzeczna przekazanej sprowadza przyszłych Bóg bowiem miejsce wielkiego pozbawione być zdecydowanie kościół nawrócenia; i poświęć Boży zdawać Bożego jest wydarzyło. z mamy w fałszywych i umiłowanego uznaje swojemu przestaniemy I tak, z tym, Oderwany bez wiarą podstawie działa; który Chrystusa, historii Oczywiście, Kościołem ludzkiej przecież biblijną. Nie naszym i ważne? mająca wydarzeń, to, teraźniejszości, ożywia ognistym, jak czas Boże dzieła której możemy i Upadek kim ludzie, wynika świata, trwać jest zbór co w naszych sprawę sądu która z zbawienia, ich Fikcja krzyżu; wszystkie wydarzeń, skutecznie wierzymy. której duchem wymaga. świętym, nam jesteśmy. w staje historii, pomiędzy Inaczej mocy ważne wielkich Kiedy brakiem Stwórcą nic dalsza każdy Co Boże? od tych przy chwale, Boga, zsyna. jak taka dłużej gdyż oraz niej, się io 8 / 8