Konsultacje odnośnie efektywnego rozdysponowania częstotliwości w zakresie 470-862 MHz zwolnionych po wyłączeniu telewizji analogowej w Polsce Departament Zarządzania Zasobami Częstotliwości UKE
Dywidenda cyfrowa (wg UE i CEPT) to zasoby częstotliwości w paśmie VHF (III zakres TV: 174-230 MHz) i w paśmie UHF (IV i V zakres TV: 470-862 MHz) zwolnione i udostępnione po całkowitym wyłączeniu telewizji analogowej z pominięciem częstotliwości niezbędnych do zapewnienia cyfrowego przekazu dla aktualnej ( analogowej ) oferty programowej. 2
Zewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU) - Regulamin Radiokomunikacyjny (i Światowa Tablica Przeznaczeń Częstotliwości) - Światowe Konferencje Radiokomunikacyjne (WRC-07) - Regionalne Konferencje Radiokomunikacyjne (ST-61, GE-06) Unia Europejska - Komisja Europejska - Komitet ds. Widma Radiowego (RSC) - Grupa ds. Polityki Widma Radiowego (RSPG) - Europejska Konferencja Administracji Pocztowych i Łączności (CEPT) 3
Zewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej Zmiany w Światowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości w wyniku Konferencji WRC-07: Przeznaczenie w Regionie 1 (a więc i w Europie) zakresu częstotliwości 790-862 MHz dodatkowo na potrzeby ruchomej służby radiokomunikacyjnej (generalnie po roku 2015 z możliwością wcześniejszego wykorzystania przez niektóre kraje po spełnieniu dodatkowych wymogów) wraz z identyfikacją tego pasma dla rodziny systemów IMT/IMT Advanced otwarcie drogi do harmonizacji tego zakresu na poziomie europejskim. 4
Zewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej Regionalna Konferencja Radiokomunikacyjnej RRC-06 Plan regionalny przydziału częstotliwości GENEWA 2006 (GE-06) 5
Zewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej Wyniki Regionalnej Konferencji Radiokomunikacyjnej RRC-06 Plan docelowych sieci DVB-T w Polsce: - siedem warstw (pokryć/multipleksów) ogólnopolskich DVB-T w IV i V zakresie TV - jedna warstwa (pokrycie/multipleks) ogólnopolska DVB-T w III zakresie TV - elastyczność techniczna - możliwość implementacji usług multimedialnych w cieniu DVB-T 6
Zewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej RSPG w opinii EU Spectrum Policy implications of the digital dividend zaleca: -implementować dywidendę cyfrową z uwzględnieniem koncepcji WAPECS - przyjąć, że Porozumienie Genewa 2006 (GE-06) jest podstawą harmonizacji zakresów 174-230 MHz i 470-862 MHz dla cyfrowej radiodyfuzji, co sprzyja tworzeniu globalnego rynku usług i sprzętu w tym zakresie - przyjąć, że istnieje szansa na duże korzyści w skali UE wykorzystując dywidendę cyfrową w zakresie 470-862 MHz na potrzeby zarówno służby radiodyfuzyjnej jak i służby stałej/ruchomej - stosować bardziej zaawansowane standardy i systemy (takie jak MPEG- 4 i DVB-T2) 7
Zewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej CEPT w raporcie dla Komisji Europejskiej proponuje pewien podział pasma UHF na segmenty z myślą o przyszłej harmonizacji stosownych podzakresów: Segmenty Dolny kanał Górny kanał Liczba kanałów / szerokość pasma A 21 32 12 kanałów / 96 MHz B 31 44 14 kanałów / 112 MHz C 45 58 14 kanałów / 112 MHz D 58 69 12 kanałów / 96 MHz 8
Zewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej Organom Unii Europejskiej zależy na wspólnym podejściu Państw członkowskich do zagadnienia dywidendy cyfrowej, które umożliwi: optymalne oszacowanie socjoekonomicznych i technicznych skutków dywidendy dla rynku unijnego złagodzenie wpływu różnic regulacyjnych w poszczególnych krajach na kwestie konkurencji budowanie wspólnego rynku usług i technologii (harmonizacja pasm częstotliwości). 9
Wewnętrzne uwarunkowania wykorzystania dywidendy cyfrowej Przed rozdysponowaniem zasobów częstotliwości w ramach dywidendy cyfrowej należy w Polsce: wyłączyć telewizję analogową określić kształt docelowego rynku naziemnej telewizji cyfrowej (ile multipleksów?; SD czy HD?; DVB-T czy DVB-T2?) dokonać modyfikacji w planie docelowym DVB-T poprzez miedzy innymi przegrupowania kanałów w segmenty zgodnie z sugestią CEPT udostępnić dla zastosowań cywilnych użytkowane przez służby podległe MON częstotliwości w zakresie 790-862 MHz 10
Potencjalne wykorzystanie i użytkownicy dywidendy cyfrowej Na dzień dzisiejszy można wyróżnić następujące potencjalne zastosowania dywidendy cyfrowej: telewizja ruchoma (mobile TV) oraz inne rodzaje ruchomych systemów multimedialnych, zwiększenie oferty naziemnej telewizji cyfrowej (dodatkowe pokrycia/multipleksy) w standardowej (SD) lub wysokiej (HD) rozdzielczości lokalna naziemna telewizja cyfrowa (obejmująca zasięgiem kilka gmin lub powiatów), lądowe systemy radiokomunikacji ruchomej/stałej (wykorzystujące technologie komórkowe lub dostępu szerokopasmowego IMT / IMT Advanced) mikrofony bezprzewodowe oraz inne urządzenia typu PMSE, SAB/SAP, urządzenia małej mocy, służby ratownicze (PPDR i inne), służby wojskowe. 11
Konsultacje w sprawie rozdysponowania dywidendy W dniu 22 października 2007 roku Prezes UKE ogłosił konsultacje w celu wyboru najbardziej efektywnego sposobu wykorzystania zasobów częstotliwości zwolnionych po całkowitym wyłączeniu telewizji analogowej (digital switchover) przez różne służby radiowe. Prezes UKE otrzymał opinie od następujących podmiotów: Cyfrowy Polsat S.A. Eurozet Sp. z o.o. Instytut Łączności Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji Motorola Polska Sp. z o.o. NetWizards P4 Sp. z o.o. Polkomtel S.A. Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. Polskie Sieci Nadawcze Sp. z o.o. Sferia S.A. Telekomunikacja Polska S.A. Telewizja POLSAT S.A. TP EmiTel Sp. z o.o. TVN S.A. 12
Dywidenda cyfrowa Podsumowanie konsultacji w sprawie rozdysponowania dywidendy W ramach dyskusji nad koncepcją rozdysponowania zasobów częstotliwości składających się na tzw. dywidendę cyfrową : Cyfrowy POLSAT S.A. proponuje: przeznaczyć cztery multipleksy (w kanałach 6-12 i 21-60) na potrzeby DVB-T/SD z możliwością migracji do HD przeznaczyć trzy multipleksy (w kanałach 21-60) na potrzeby telewizji mobilnej pozostawić do późniejszej decyzji przeznaczenie multipleksu (w kanałach 61-69). Eurozet Sp. z o.o. proponuje: objąć procesem cyfryzacji nie tylko telewizję ale również radiofonię przeznaczyć przynajmniej jeden multipleks na potrzeby telewizji mobilnej. Instytut Łączności proponuje przeznaczyć: jeden multipleks na emisję istniejących obecnie siedmiu analogowych programów TV (DVB-T/SD) drugi multipleks na emisję dodatkowych siedmiu programów trzeci multipleks na potrzeby emisji programów TVP czwarty multipleks na potrzeby emisji programów redagowanych przez TVN i TV PULS (w dowolnym standardzie DVB-T/DVB-T2, SDTV/HDTV), z tym że podział multipleksu zależny byłby od terminu wyłączenia stacji analogowych piąty multipleks na potrzeby emisji programów redagowanych przez TV4 i Polsat na identycznych zasadach jak w podpunkcie powyżej szósty multipleks na potrzeby telewizji mobilnej DVB-H albo DVB-T (SD lub HD) albo DVB- T2 (HD) siódmy multipleks (kanały 61-69) na potrzeby systemów mobilnych (IMT Advanced) 13
Dywidenda cyfrowa Podsumowanie konsultacji cd. Krajowa Izba Gospodarcza Informatyki i Telekomunikacji proponuje żeby: po roku 2015 emisje w ramach systemu DVB-T ograniczyć do zakresu kanałów 21-60, a w okresie przejściowym również wykluczyć lub ograniczyć do absolutnego minimum nadawanie w kanałach powyżej 60 cały III zakres TV przeznaczyć na usługi transmisji multimediów do odbioru mobilnego, nadawanych w blokach o szerokości 1,5 MHz przeznaczyć jeden multipleks na potrzeby emisji istniejących obecnie siedmiu analogowych programów TV przeznaczyć pozostałe pięć multipleksów na potrzeby usług telewizji mobilnej i telewizji wysokiej rozdzielczości (odbiór stacjonarny) rozdysponować pasmo 790-862 MHz w taki sposób aby chronić żywotne interesy obecnych cywilnych użytkowników tego pasma Motorola Polska Sp. z o.o. proponuje aby: polityka regulacyjna mająca na celu zagospodarowanie dywidendy była w maksymalnie możliwym zakresie koordynowana z innymi krajami; najodpowiedniejszym zakresem dla dywidendy cyfrowej jest przedział powyżej 790 MHz w ramach pasma przeznaczonego na usługi ruchome, wyznaczyć zakres częstotliwości dla transmisji w górę wymagających większych mocy dostęp do telewizji wysokiej rozdzielczości (HDTV) realizować za pośrednictwem łączy stałych i/lub satelitarnych stosować filtry w telewizyjnych wzmacniaczach antenowych w celu eliminacji zakłóceń w odbiorze TV w pasmach sąsiednich do pasm łączy dużej mocy w górę. 14
Podsumowanie konsultacji cd. NetWizards Pan Paweł Kamiński proponuje: a) na okres przejściowy wprowadzić ustawę o cyfryzacji której zadaniem byłoby z jednej strony skrócenie ważności licencji z drugiej gwarantowało nadawcom zamiany na korzystnych dla nich warunkach, licencji analogowych na cyfrowe wprowadzić mechanizm premiowy w zamian za rezygnacje z analogowej transmisji, prawo do wprowadzenia 2 kanałów cyfrowych do multipleksu przed rokiem 2012 zapewnić pomoc państwa w zakupie STB MX1 przeznaczyć całkowicie dla TVP SA z wymogiem wyłączenia analogu do 2011r. po wyłączeniu sieci analogowej TVP2 i TVP Info i na tej bazie rozpocząć uruchamianie kolejnego multipleksu (MX2) przeznaczonego dla POT lub innego operatora z wymogiem umieszczenia TVN, Polsat, TV 4 i TV Puls; uruchomienie multipleksu na obszarze całej Polski następowało by w latach 2010-2012 przeznaczyć 0,8 ogólnokrajowego multipleksu dostępnego dzisiaj na ogólnopolski multipleks DVB-H a nie wykorzystane przez MX1, MX2, MX DVB-H na potrzeby testów Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w technologii HDTV. b. na okres docelowy w ramach dywidendy cyfrowej w wypadku powodzenia DVB-H, przeznaczyć kolejny multipleks na potrzeby telewizji mobilnej jeden multipleks przeznaczyć na kodowaną platformę telewizji naziemnej pozostałe dwa multipleksy przydzielić na potrzeby DTT o zasięgu ogólnokrajowym lub lokalnym w technice SD lub HD nie przydzielać pasma radiokomunikacyjnych UHF na potrzeby ruchomych i stałych służb 15
Podsumowanie konsultacji cd. Polkomtel S.A. proponuje przeznaczyć: dwa multipleksy na potrzeby DVB-T jeden multipleks na potrzeby DVB-H zasoby ciągłe o szerokości 190 MHz na potrzeby ruchomych systemów radiokomunikacyjnych z podziałem na kanały zgodnie ze standardem systemu LTE (Long Term Evolution) Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. proponuje przeznaczyć: zasoby częstotliwości o szerokości 100 MHz (kanały 57-69) na potrzeby ruchomych systemów radiokomunikacyjnych jeden multipleks na potrzeby telewizji mobilnej Polskie Sieci Nadawcze Sp. z o.o. proponuje przeznaczyć: sześć multipleksów na potrzeby naziemnej telewizji cyfrowej z docelową jakością HDTV dwa multipleksy na potrzeby telewizji mobilnej. Sferia S.A. proponuje przeznaczyć: zasoby częstotliwości o szerokości 96 MHz (kanały 58-69) na potrzeby ruchomych systemów radiokomunikacyjnych dwa multipleksy na potrzeby DVB-T/SD pozostałe zasoby częstotliwości na potrzeby telewizji mobilnej oraz ruchomych i stałych systemów radiokomunikacyjnych 16
Podsumowanie konsultacji cd. Telekomunikacja Polska S.A. proponuje udostępnić operatorom sieci radiokomunikacji ruchomej zasobów częstotliwości w paśmie UHF w takiej ilości aby zaspokoić zapotrzebowanie pojedynczego operatora na poziomie 2x20 MHz. Telewizja Polsat przeznaczyć: S.A. w ramach sześciu multipleksów (kanały 21-60) proponuje dwa multipleksy na potrzeby DVB-H jeden multipleks na potrzeby DVB-T/SD zapewniając emisję istniejących obecnie siedmiu analogowych programów TV trzy multipleksy na potrzeby DVB-T/HD TP EmiTel Sp. z o.o. w ramach sześciu multipleksów (kanały 21-60) proponuje przeznaczyć: cztery multipleksy na potrzeby DVB-T w standardzie SD oraz HD dwa multipleksy na potrzeby DVB-H TVN S.A. proponuje przeznaczyć wszystkie zaplanowane w ramach GE-06 multipleksy na potrzeby naziemnej telewizji cyfrowej w standardzie DVB-T2 na potrzeby emisji programów TV o jakości HD. Wiąże się to z opóźnieniem rozpoczęcia i zakończenia procesu cyfryzacji i wyłączania TV analogowej o okres około 2 lat. 17
Podsumowanie konsultacji cd. Odnosząc się do propozycji poszczególnych uczestników konsultacji można wyróżnić trzy główne koncepcje rozdysponowania dywidendy cyfrowej: wszystkie zaplanowane w ramach GE-06 sieci (multipleksy) zostałyby przeznaczone na potrzeby emisji HDTV w systemie DVB-T lub DVB-T2 podział (kompromisowy) dywidendy na potrzeby świadczenia usług w ramach: naziemnej telewizji cyfrowej w standardzie SD i HD, telewizji mobilnej i interaktywnych systemów radiokomunikacji ruchomej i stałej po zapewnieniu dostępu do minimum oferty programowej w ramach dwóch multipleksów naziemnej telewizji cyfrowej pozostałe zasoby zostałyby przeznaczone na potrzeby usług: telewizji mobilnej i interaktywnych ruchomych systemów radiokomunikacyjnych. Z punktu widzenia interesów szeroko pojętego rynku telekomunikacyjnego w Polsce, zaleceń Unii Europejskiej odnośnie dywidendy cyfrowej i telewizji mobilnej oraz decyzji podjętych podczas ostatniej Światowej Konferencji Radiokomunikacyjnej WRC-07 jedynie druga koncepcja może być brana pod uwagę przez organy regulacyjne 18
Dziękuję za uwagę