Prewencja wypadkowa w dzialaniach aniach instytucji ubezpieczeniowych
Struktura wydatków instytucji ubezpieczeniowych przykład Niemiec i Polski Dzialania prewencyjne finansowane przez instytucje ubezpieczeniowe przyklad Niemiec i Francji Propozycje rozwoju dzialan prewencyjnych finansowanych przez ZUS
Działania prewencyjne ZUS wynikające z ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (rozdział 5 art. 37 ustawy): Zgodnie z postanowieniami ustawy z funduszu prewencji wypadkowej powinny być finansowane następujące działania: prowadzenie analiz przyczyn i skutków wydarzeń wypadkowych, w tym zwłaszcza wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych, oraz chorób zawodowych realizacja prac związanych z szerokim upowszechnianiem wiedzy o zagrożeniach oraz sposobach przeciwdziałania tym zagrożeniom uwzględniających zarówno wyniki analiz przyczyn i skutków wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych jak i wyniki wymienionych wyżej badań naukowych i prac rozwojowych prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych mających na celu eliminację lub ograniczanie ryzyka zawodowego zlecane jednostkom krajowym kompetentnym w badaniach w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii
Struktura wydatków z funduszu ubezpieczenia wypadkowego ZUS w Polsce w 2003 r. 13% 7% 6% 1% Renty z tytułu niezdolności do pracy Renty rodzinne Jednorazowe odszkodowania Zasiłki chorobowe Świadczenia rehabilitacyjne 73% Zadania związane z prewencją: 0,028%
Struktura wydatków z funduszu ubezpieczenia wypadkowego w Niemczech 8% 10% 7% Świadczenia pieniężne 27% Rehabilitacja i opieka medyczna Prewencja Koszty administracyjne 48% Świadczenia rzeczowe
Cele profilaktyki sformułowane w Kodeksie Ubezpieczeń Społecznych realizowane są przez Kasy Ubezpieczenia Wypadkowego w formie następujących działań prewencyjnych: opracowywanie branżowych przepisów dotyczących zapobiegania wypadkom i chorobom zawodowym; prowadzenie badań wypadków przy pracy i chorób zawodowych; inicjowanie i finansowanie badań naukowych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; prowadzenie poradnictwa dla przedsiębiorstw w zakresie stosowanych środków prewencyjnych oraz dokonywanie pomiarów w zakładach pracy (np. poziomu hałasu, wibracji itp.); organizowanie seminariów i szkoleń dla służb BHP w zakładach pracy oraz dla kierownictwa zakładów pracy.
Wydatki na prewencję finansowane z funduszu ubezpieczenia wypadkowego w Niemczech Tys. Euro 800000 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000 0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
Liczba wypadków przy pracy w Niemczech 1800000 1600000 1400000 1200000 1000000 800000 600000 400000 200000 0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
Podstawowe działania prewencyjne: Doradztwo Szkolenia Usługi, w tym pomiary czynników szkodliwych w środowisku pracy Inicjowanie i prowadzenie prac badawczo - rozwojowych
Berufsgenossenschaftliches Institut für Arbeitssicherheit (BIA) Instytut Bezpieczeństwa Pracy Korporacji Branżowych Niemcy BIA jest centralnym instytutem badawczym Niemieckich Korporacji Branżowych - Kas Ubezpieczeń Wypadkowych - podmiotu odpowiedzialnego za ustawowe ubezpieczenia od wypadków w Niemczech. BIA należy do Oddziału Prewencji Centralnego Związku Niemieckich Korporacji Branżowych, mającego siedzibę w Sankt Augustin. BIA wspiera Niemieckie Korporacje - Branżowe Kasy Ubezpieczeń Wypadkowych i ich organizacje, szczególnie w rozwiązywaniu problemów naukowo-technicznych z zakresu bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia.
Podstawowe działania BIA: Badania i rozwój Testowanie produktów i materiałów Pomiary i doradztwo dotyczące miejsca pracy Współpraca w zakresie ustanawiania norm i standardów Informacja techniczna i ekspertyzy naukowe BIA działa również w imieniu wytwórców i firm w zakresie: Badań i certyfikacji wyrobów Certyfikacji systemów zarządzania jakością
Ponad 80% działań Instytutu inicjują bezpośrednio Niemieckie Korporacje Branżowe - Kasy Ubezpieczeń wypadkowych. Liczba pracowników: 250, w tym 65 badawczych, zajmujących się zapobieganiem zagrożeniom (1997) Finansowanie: poprzez HVBG (Centralną Federację Branżowych Kas Ubezpieczeń Wypadkowych) Budżet: równowartość 78, 8 mln PLN
Institut National de Recherche et de Sécurité (INRS) Narodowy Instytut Badań i Bezpieczeństwa Francja Trzy główne obszary działań strategicznych: 1) Prewencja w ramach interakcji systemu człowiek - technika a) dysfunkcje i zapobieganie im b) zdrowie i organizacja pracy c) zapobieganie w fazie projektowania d) zapobieganie oraz interakcje w ramach systemu człowiek - komputer 2) Zdrowie w miejscu pracy a) identyfikacja zagrożeń i czynników szkodliwych b) badania relacji dawka-efekt dla różnorodnych czynników szkodliwych c) analiza narażenia zawodowego d) zarządzanie ryzykiem e) medycyna zapobiegawcza w pracy 3) Zarządzanie bezpieczeństwem: analiza ryzyka Liczba pracowników: 650 Finansowanie: INRS jest organizacją "non-profit, finansowaną przez CRAM Budżet: równowartość 257 mln PLN
Propozycje kierunków rozwoju działań prewencyjnych finansowanych przez ZUS Upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach powodujących wypadki przy pracy i choroby zawodowe oraz o sposobach przeciwdziałania tym zagrożeniom: promowanie w przedsiębiorstwach zasad systemowego zarządzania BHP jako rozwiązania, które może wpłynąć na obniżenie składki na ubezpieczenie wypadkowe rozpowszechnianie informacji o nowych czynnikach ryzyka zawodowego i metodach jego ograniczania opracowywanie nowych programów i materiałów edukacyjnych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, ich pilotażowe wdrażanie oraz przeprowadzanie szkoleń
Propozycje kierunków rozwoju działań prewencyjnych finansowanych przez ZUS Prowadzenie analiz czynników ryzyka zawodowego Prowadzenie pogłębionych analiz przyczyn i skutków wypadków przy pracy - z wykorzystaniem wyników prac Centrum Analiz Wypadkowych CIOP-PIB Podstawowym celem tych analiz powinno być określanie planów działań prewencyjnych finansowanych przez ZUS na najbliższe lata
Propozycje kierunków rozwoju działań prewencyjnych finansowanych przez ZUS - Dodatkowe bodźce ekonomiczne dla przedsiębiorstw - Współfinansowanie działań przedsiębiorstw zmierzających do ograniczenia ryzyka zawodowego (inwestycji i doradztwa) Dodatkowe obniżenie składki na ubezpieczenie wypadkowe dla przedsiębiorstw, które wdrożyły skuteczny system zarządzania BHP i spełniają określone kryteria, dotyczące sposobu zarządzania BHP i stanu BHP
W działaniach tych celowe jest szerokie wykorzystanie wyników Programu Wieloletniego pn. Dostosowanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej Podstawowe kierunki zadań realizowanych w ramach tego Programu obejmują: identyfikację czynników zagrożeń i ograniczanie ryzyka zawodowego, rozwój techniki bezpieczeństwa w procesach pracy, doskonalenie środków ochrony indywidualnej, zastosowanie ergonomii w procesach pracy, zapobieganie zagrożeniom środowiska pracy związanym z poważnymi awariami przemysłowymi, doskonalenie metod zarządzania procesami pracy w celu kształtowania kultury bezpieczeństwa oraz wydajności i jakości produkcji, rozwój systemu edukacji oraz informacji i promocji nowych rozwiązań bezpieczeństwa pracy i ergonomii.