1. Informacje podstawowe CZĘŚĆ III OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Przedmiotem zamówienia jest przeprowadzenie badań i przygotowanie opracowania pn. Badanie składu morfologicznego frakcji energetycznej odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem tendencji przyszłych zmian w jej strukturze ", zwane dalej opracowaniem". 2. Opis przedmiotu zamówienia zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 213/2008 z 28 listopada 2007 r. w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień CPV Przedmiot zamówienia CPV 71 31 80 00-0 Inżynieryjne usługi doradcze i konsultacyjne 79 72 30 00-8 Usługi analizy odpadów 71 90 00 00-7 Usługi laboratoryjne 3. Wymagania szczegółowe związane z przedmiotem zamówienia Na terenie Zakładu Utylizacyjnego Sp. z o.o w Gdańsku planowana jest budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów (ZTPO). Celem przedsięwzięcia jest kompleksowe uporządkowanie systemu gospodarki odpadami w województwie pomorskim i dopełnienie istniejących i modernizowanych lokalnych systemów zagospodarowania odpadów poprzez budowę instalacji do termicznego przekształcania wydzielonej ze strumienia odpadów zmieszanych frakcji energetycznej. Na obecnym etapie prac rozpatrywana jest budowa ZTPO o wydajności rocznej pomiędzy 150 250 tys. Mg/r (jedna lub dwie linie technologiczne) który będzie spalał frakcję energetyczną wytworzoną w procesie sortowania odpadów komunalnych zmieszanych z pięciu Zakładów Zagospodarowania Odpadów (ZZO) działających na terenie województwa pomorskiego (zgodnie z tabelą w pkt. 3.1). Szereg informacji technicznych znajduje na stronie internetowej Zakładu Utylizacyjnego Sp. z o.o.: Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, dostępny pod adresem: http://zut.com.pl/cezo/index.php/124-dokumentydowniosku.html Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach z dnia 30.12.2011 r. dostępna pod adresem: http://zut.com.pl/cezo/index.php/158-decyzja-o-uwarunkowaniach-srodowiskowych.html Przedmiotem zamówienia jest wykonanie badań frakcji energetycznej wysortowanej z odpadów komunalnych w Zakładach Zagospodarowania Odpadów (ZZO) z terenu województwa pomorskiego. W skład przedmiotowej frakcji energetycznej wchodzą: - frakcja wysortowana z linii technologicznych, - rozdrobnione odpady wielkogabarytowe, - wysortowana frakcja biodegradowalna. Przedmiotem zamówienia jest także dokładne zdefiniowanie frakcji energetycznej oraz precyzyjne określenie w poszczególnych ZZO, z których linii technologicznych niniejsza frakcja będzie pozyskiwana. Wsad frakcji energetycznej do spalarni musi zostać jednoznacznie określony poprzez podanie odpowiednich kodów odpadów, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. 2001 Nr 112, poz. 1206) oraz ich frakcji w myśl zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych (Dz.U. 2010 Nr 117, poz. 788). Czas realizacji przedmiotowego zamówienia 7 miesięcy od dnia podpisania umowy. 1
3.1. Minimalna ilość badanych próbek z każdego ZZO uzależniona jest od ilości zadeklarowanej przez nich frakcji energetycznej - Łączna minimalna ilość próbek wynosi: 130. Lp. Zakład Zagospodarowania Odpadów Całkowita minimalna ilość próbek Ilość próbek w miesiącu Częstotliwość poboru próbek na miesiąc Ilość próbek w pojedynczym poborze 1. Gdańsk (ZU Sp. z o.o.) 50 10 2 5 2. Łężyce (Eko Dolina Sp. z o.o.) 40 8 2 4 3. Tczew (ZUOS Sp. z o.o.) 20 4 2 2 4. Słupsk (PGK Sp. z o.o.) 10 2 1 2 5. Kwidzyn (ZUO Sp. z o.o.) 10 2 1 2 3.2. Sposób i miejsce pobierania i przygotowania próbki do ustalenia w każdym ZZO indywidualnie. 3.3. Należy przeprowadzić analizę technologii mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów (MBA) we wszystkich ZZO oraz wskazać skąd (z jakich linii technologicznych) będą pozyskiwane próbki. 3.4. Badania składu morfologicznego powinny obejmować próbki frakcji wysortowanej z linii sortowniczych w poszczególnych ZZO, wydzielenie podfrakcji z badanych frakcji z uwzględnieniem badań określających parametry energetyczne dla każdej z nich. 3.5. W ramach ogólnej liczby pobieranych prób należy pobrać po min. dwie próby a max. 10% wszystkich pobieranych prób frakcji bio z linii sortowania odpadów (przed kompostowaniem) i min. 1 próbę balastu nadającego się do spalenia (jeśli występuje) z każdego ZZO, w ramach pierwszego i trzeciego okresu sprawozdawczego, z określeniem ich parametrów energetycznych. 3.6. Każda próbka winna mieć dokumentację fotograficzną o rozdzielczości min. 10Mpix tak aby możliwa była również analiza wizualna. 3.7. Należy przygotować i zastosować procedury zaczerpnięte z wytycznych autorstwa prof. Jędrczaka i dr Szpadta oraz z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. (szczegóły poniżej) Zastosowana procedura winna być uzgodniona z Zamawiającym. 3.8. W ramach przygotowywanego harmonogramu należy porównać metodologie badania morfologii frakcji energetycznej w innych krajach w uzgodnieniu z Zamawiającym adaptować je do badania frakcji energetycznej w ramach przedmiotowego przedsięwzięcia. 3.9. Należy wykonać prognozy co do ilości i składu odpadów zmieszanych i frakcji energetycznej na 30 lat z uwzględnieniem obowiązujących i przyszłych zmian w prawie oraz zwyczajach mieszkańców produkujących odpady. Zamawiający oczekuje aby Wykonawca wykonał eksperckie prognozy zmian prawa, jakie wg obecnego stanu wiedzy można przewidywać w okresie wieloletnim, które rzutowałyby na ilość i jakość pozyskiwanej frakcji energetycznej. 3.10. Prognozy należy wykonać na podstawie badań frakcji i analiz (m.in. demograficznych) dla poszczególnych ZZO i dla poszczególnych badanych strumieni frakcji energetycznej, w skład której wchodzi frakcja wysortowana z linii sortowniczych, rozdrobnione odpady wielkogabarytowe i wysortowana frakcja biodegradowalna. 3.11. Powyższe analizy powinny uwzględniać zamierzenia inwestycyjne, które obecnie są i mogą być brane pod uwagę w poszczególnych ZZO. 3.12. Należy także przeanalizować zdolności retencyjne dla przygotowanej frakcji energetycznej w przypadku awarii, względnie przestojów spalarni w okresie 30 letnim wraz z ewentualnymi zaleceniami co do zwiększenia możliwości retencji. 3.13. Pobór próbek: a) W przypadku częstotliwości poboru próbek 2 razy w miesiącu (tab. w pkt. 3.1), minimalny odstęp czasu między ich pobraniem to 14 dni. 2
b) W przypadku częstotliwości poboru próbek 1 raz na miesiąc (tab. w pkt. 3.1), minimalny odstęp czasu między ich pobraniem to 21 dni. W celu wykonania prognozy ilości i jakości frakcji energetycznej odpadów komunalnych w przyszłości, rozumianej jako okres trwania projektu (30 lat eksploatacji ZTPO) należy wykonać badania i prognozy dotyczące ilości, składu i właściwości frakcji energetycznej (dla każdego z ZZO), w skład której wchodzą: a) frakcja wysortowana z linii technologicznej; b) rozdrobnione odpady wielkogabarytowe; c) wysortowana frakcja biodegradowalna. W następnej kolejności winna być wykonana prognoza łącznie dla całego Projektu frakcje energetyczne z poszczególnych ZZO łącznie. Badania morfologii frakcji energetycznej odpadów należy przeprowadzić zgodnie z normami: BN- 87/910303, BN-87/9103-04 i PN-93/z-15006 oraz innymi normami i wytycznymi obowiązującymi a niewymienionymi. Jeżeli Wykonawca uzna, iż otrzymywane wyniki nie są wystarczające dla osiągnięcia celów niniejszego zamówienia, należy rozszerzyć zakres badań (w ramach ceny ofertowej, bez aneksowania umowy). W trakcie przeprowadzania badań należy skorzystać z wymienionych w punkcie 3.7 niniejszej części wytycznych zawartych w opracowaniu A. Jędrzejczaka, R. Szpadta pt.: Określenie metodyki badań składu sitowego, morfologicznego i chemicznego odpadów komunalnych, wykonanego przez NFOŚiGW na zlecenie Ministerstwa Środowiska, dostępnego m. in. na stronie: http://www.pigo.org.pl/sites/komunikaty/2006_08_11/raport_metody_badan_skladu022006.pdf oraz Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2.06.2010 (Dz. U. nr 117 poz 788) w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako energii z odnawialnego źródła energii. Zakres prowadzonych badań powinien obejmować bilansowanie ilości odpadów wchodzących do ZZO oraz analizowanie ilości i składu frakcji energetycznej w miejscu jej powstawania, tj. bezpośrednio w Zakładach Zagospodarowania Odpadów. Ilość frakcji energetycznej z odpadów komunalnych wytwarzanych obecnie na terenie objętym przedsięwzięciem należy przedstawić uwzględniając: - proces sortowania w poszczególnych zakładach, w tym ilość zmieszanych odpadów komunalnych na wejściu do ZZO oraz ilość odpadów na wyjściu z poszczególnych linii sortowniczych, - wyniki analiz dotyczących kwalifikowalności odpadów (z których linii pochodzą), w kontekście ich zagospodarowania jako frakcji energetycznej. Wyklucza się wykorzystanie materiałów o charakterze niepalnym (mineralnym, balastowym) jako frakcję energetyczną. W terminie 21 dni od daty podpisania umowy Wykonawca przygotuje harmonogram badań uwzględniający specyfikę technologii zastosowanej w poszczególnych zakładach, strumienie różnych frakcji na wyjściu z linii sortowniczych, które będą analizowane i badane (z wyłączeniem materiałów do recyklingu). Badania laboratoryjne obejmują następujące oznaczenia: L.p. Rodzaj oznaczenia Liczba badanych próbek [%] a. oznaczenie wilgotności 100 b. oznaczenie straty prażenia 100 c. oznaczenie wartości opałowej w stanie roboczym 100 d. oznaczenie wartości opałowej w stanie suchym 100 e. oznaczenie ciepła spalania 100 3
f. oznaczenie zawartości wodoru 20 g. oznaczenie zawartości chloru 20 h. oznaczenie zawartości siarki 20 i. oznaczenie zawartości węgla organicznego 100 j. oznaczenie zawartości biomasy 100 k. oznaczenie zawartości popiołu 100 l. oznaczenie metali ciężkich: kadm + tal rtęć antymon + arsen + ołów + chrom + kobalt + miedź + mangan + nikiel + wanad 10 Dodatkowo, w ramach przedmiotowego zamówienia, należy przeprowadzić badania gęstości nasypowej frakcji energetycznej otrzymanej z poszczególnych ZZO. Wykaz norm i specyfikacji technicznych, które stanowią odniesienie (pomoc w realizacji) w ramach niniejszego zamówienia: PN-EN 15357:2011 Stałe paliwa wtórne. Terminologia, definicje i określenia PN-EN 15358:2011 Stałe paliwa wtórne. Systemy zarządzania jakością. Szczegółowe wymagania dla ich zastosowania do produkcji stałych paliw wtórnych PN-EN 15359:2012 Stałe paliwa wtórne. Wymagania techniczne i klasy PN-EN 15400:2011 Stałe paliwa wtórne. Oznaczanie wartości opałowej PN-EN 15402:2011 Stałe paliwa wtórne. Oznaczanie zawartości części lotnych PN-EN 15403:2011 Stałe paliwa wtórne. Oznaczanie zawartości popiołu PN-EN 15407:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody oznaczania zawartości węgla (C), wodoru (H) i azotu (N) PN-EN 15408:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody oznaczania zawartości siarki (S), chloru (Cl), fluoru (F) i bromu (Br) PN-EN 15410:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody oznaczania pierwiastków głównych (Al, Ca, Fe, K, Mg, Na, P, Si, Ti) PN-EN 15411:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody oznaczania pierwiastków śladowych (As, Ba, Be, Cd, Co, Cr, Cu, Hg, Mo, Mn, Ni, Pb, Sb, Se, Tl, V i Zn) PN-EN 15413:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody przygotowania próbki do badań z próbki laboratoryjnej PN-EN 15414-3:2011 Stałe paliwa wtórne. Oznaczanie zawartości wilgoci metodą suszarkową. Część 3: Wilgoć w ogólnej próbce analitycznej PN-EN 15440:2011/AC:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody oznaczania zawartości biomasy PN-EN 15442:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody pobierania próbek PN-EN 15443:2011 Stałe paliwa wtórne. Metody przygotowywania próbki laboratoryjnej 4
BN-87/9103-03 Unieszkodliwianie odpadów miejskich. Pobieranie, przechowywanie i przesyłanie oraz wstępne przygotowanie próbek odpadów do badań. PN-93/Z-15008/02 Oznaczanie wilgotności całkowitej. PN-93/Z-1500 Oznaczanie składu morfologicznego. Nadto badania winny uwzględniać (na podstawie danych uzyskanych w poszczególnych ZZO) analizy i bilanse: a) sposoby zagospodarowania odpadów we wszystkich pięciu zakładach zagospodarowania odpadów, które uczestniczą w projekcie, b) ilość odzyskiwanych surowców wtórnych (na podstawie danych uzyskanych w poszczególnych ZZO), c) ilość i sposób zagospodarowywania frakcji biodegradowalnej (na podstawie danych uzyskanych w poszczególnych ZZO), d) ilość i jakość produktów procesów technologicznych (kompostowania i/lub innych) biologicznego przetwarzania frakcji biodegradowalnej oraz sposób ich wykorzystania (na podstawie danych uzyskanych w poszczególnych ZZO), e) właściwości fizykochemiczne produktów procesów technologicznych (kompostowania i/lub innych) biologicznego przetwarzania frakcji biodegradowalnej z uwzględnieniem wykorzystania frakcji nie posiadających znamion nawozu organicznego zgodnie z wymaganiami Ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 147, poz. 1033 ze zm.), w kierunku jej termicznego zagospodarowania, f) ilość, jakość, skład i właściwości fizykochemiczne frakcji energetycznej z odpadów komunalnych. W związku z potrzebą uzyskania bieżących informacji o uzyskanych wynikach, sprawozdania z badań powinny być wykonywane systematycznie, w okresach miesięcznych, począwszy od daty zaakceptowania przez Zamawiającego harmonogramu realizacji zamówienia. Sprawozdania częściowe powinny zawierać wyniki z uzyskanych badań ilościowych i jakościowych z zachowaniem formuły narastającej wraz z wykonywaną na bieżąco dokumentacją fotograficzną. Wzór sprawozdania częściowego stanowi załącznik nr 1 do niniejszego OPZ. Sposób zestawienia odpowiednich protokołów pobrania próbek i badań laboratoryjnych oraz dokumentacji fotograficznej powinien zapewnić łatwe konfrontowanie tych dokumentów. Do niniejszych sprawozdań, każdorazowo należy załączyć kopie z przeprowadzonych badań próbek z poszczególnych ZZO. Po 7 miesiącu realizacji przedmiotowego zamówienia należy złożyć do Zamawiającego sprawozdanie końcowe, które powinno zawierać wszystkie wykonane badania, oznaczenia, analizy ilościowe oraz załączniki (w tym oryginały protokołów z badań), a także prognozę długoterminową. Wzór sprawozdania końcowego stanowi załącznik nr 2 do niniejszego OPZ. Okresy sprawozdawcze z realizacji zamówienia: a) 2 miesiące od podpisania umowy (sprawozdanie z I okresu badawczego), b) 3 miesiące od podpisania umowy (sprawozdanie uwzględniające I i II okres badawczy), c) 4 miesiące od podpisania umowy (sprawozdanie uwzględniające I, II i III okres badawczy), d) 5 miesiąc od podpisania umowy (sprawozdanie uwzględniające I, II, III i IV okres badawczy), e) 6 miesięcy od podpisania umowy (sprawozdanie uwzględniające I, II, III, IV i V okres badawczy), f) 7 miesięcy od podpisania umowy (sprawozdanie końcowe wraz z opracowaną prognozą długoterminową). 5