6.1 Przeczytaj przed uruchomieniem lub serwisowaniem Sprawdź odporność zwilżanych części przepływomierza na mierzoną ciecz. W razie wątpliwości proszę skontaktować się z firmą PIAP. Chociaż stosowanie filtrów jest zalecane w każdej sytuacji, przepływomierz może pracować bez filtra jeżeli wielkość zanieczyszczeń cieczy jest mniejsza od dopuszczalnej dla danego modelu (patrz Wytyczne projektowe). Aby zabezpieczyć przepływomierz przed zablokowaniem lub uszkodzeniem spowodowanym przez zanieczyszczenia cieczy, zalecane jest stosowanie filtrów siatkowych. Filtr należy instalować możliwie blisko przed przepływomierzem. UWAGA: Filtr należy regularnie sprawdzać i czyścić. Zanieczyszczony filtr drastycznie obniża parametry przepływomierza. Aby nie uszkodzić przepływomierza należy zapewnić powolne napełnianie rurociągu cieczą (zabezpiecza to przed uszkodzeniem przez rozpędzone powietrze tłoczone przed czołem napływającej cieczy). UWAGA: Niezastosowanie się do tego zalecenia może spowodować zniszczenie przepływomierza. Jeżeli przepływomierz zainstalowany jest na rurociągu tłocznym pompy, należy wyłączyć pompy po każdym dniu pracy. Uderzenia hydrauliczne nie mogą przekraczać ciśnienia nominalnego podanego na tabliczce znamionowej przepływomierza. Nadmierne ciśnienie może spowodować jego zniszczenie Przepływomierze są fabrycznie kalibrowane olejem, który w niewielkiej ilości pozostaje wewnątrz przepływomierza. Zasilanie wyjścia 4-20mA przepływomierzy bez przetwornika pomiarowego należy podłączać w ten sposób, aby do zacisku nr 4 łączyć biegun ujemny "-" a do zacisku nr 3 biegun dodatni "+". Przeciwne połączenie biegunów grozi zniszczeniem wyjścia 4-20mA. Ekranu przewodu sygnałowego nie należy uziemiać od strony przepływomierza. Serwisowanie przetworników pomiarowych i płytki sygnałowej jest możliwe bez konieczności przerywania przepływu cieczy przez przepływomierz czy demontażu przepływomierza z rurociągu. Jeżeli serwisowania wymaga jakakolwiek inna część, przepływomierz musi zostać odcięty od dopływu cieczy a ciśnienie w odciętej części rurociągu musi zostać najpierw wyrównane z atmosferycznym. Kontaktronowy nadajnik impulsów może powodować błędne odczyty gdy podłączony jest do szybkich liczników elektronicznych (odbicia). W takim przypadku zalecane jest zastosowanie filtrów dolnoprzepustowych lub wykorzystanie nadajników impulsów typu NPN otwarty kolektor. Przetwornik pomiarowy E500 posiada certyfikat iskrobezpieczeństwa EEx ia IIC T6 (PTB nr Ex-93.C4033X), natomiast wybrane modele przepływomierzy w wersji IP66 bez przetwornika pomiarowego posiadają certyfikat iskrobezpieczeństwa Ex d IIB T6 (AUS nr Ex 2377X ). Wymiany baterii w przetworniku E500 można dokonać tylko poza strefą zagrożoną wybuchem Demontażu pokrywy komory impulsatorów (część nr 9) można dokonać tylko po uprzednim odcięciu zasilania wyjść sygnałowych przepływomierza Instalując przepływomierze w strefach zagrożonych wybuchem należy stosować się do instrukcji obsługi, certyfikatów iskrobezpieczeństwa i przepisów krajowych. W czasie instalacji i użytkowania należy unikać niebezpieczeństwa powstania ładunków elektrostatycznych Wzmacniacze, mierniki i inne urządzenia zewnętrzne mogą być instalowane i serwisowane tylko przez wykwalifikowany personel według odpowiednich instrukcji. Zasilanie elektryczne można włączyć dopiero po przetestowaniu i zatwierdzeniu systemu pomiarowego. Jeżeli wyjścia przepływomierza zasilane są ze źródła wysokiego napięcia, należy bezwzględnie uziemić obudowę przepływomierza 38 00-10-16
Przepływomierze serii M dostarczane są w stanie gotowym do natychmiastowego uruchomienia. Wstępnego zaprogramowania mogą wymagać jedynie niektóre modele przetworników pomiarowych. Programowanie i obsługa przetworników pomiarowych opisane jest w osobnych instrukcjach obsługi. 6.2 Uruchomienie 1. Zalecane jest wykonanie obejścia miejsca zainstalowania przepływomierza. Umożliwia to wymianę rotorów i oringu lub demontaż całego przepływomierza bez przerywania pracy instalacji. Zawór na obejściu musi być szczelny. 2. Połączenia gwintowe przepływomierza z rurociągiem powinny być dodatkowo uszczelnione. Dla wersji z przyłączami kołnierzowymi należy stosować odpowiednie uszczelki. 3. Montując przepływomierz na rurociągach tłocznych pomp należy sprawdzić czy ciśnienie panujące w instalacji nie przekracza ciśnienia dopuszczalnego dla danego modelu przepływomierza. 4. Upewnij się, że przepływ cieczy w rurociągu odbywa się zgodnie z kierunkiem wskazanym przez strzałkę widoczną na korpusie przepływomierza. 5. Przepływomierz można zainstalować w dowolnej pozycji pod warunkiem, że płaszczyzna w której leżą osie rotorów jest pozioma. Innymi słowy rotory powinny wisieć na osiach a nie mogą leżeć na korpusie lub pokrywie. Warunku tego należy bezwzględnie przestrzegać dla przepływomierzy z rotorami stalowymi. UWAGA: Nieprawidłowa instalacja może spowodować przedwczesne zużycie przepływomierza. 6. Wyświetlacz można instalować w czterech różnych położeniach co 90 0 aby ułatwić dokonywanie odczytów. 7. Należy unikać nadmiernych naprężeń montażowych spowodowanych nieosiowością rurociągu. Model M7 zaleca się łączyć z rurociągiem połączeniami elastycznymi. 8. Po zainstalowaniu należy powoli napełniać rurociąg cieczą. Powietrze tłoczone z dużą prędkością przed czołem cieczy może uszkodzić rotory 9. Sprawdź szczelność wszystkich połączeń przed napełnieniem rurociągu 10. Po przepłynięciu pierwszych 200 litrów cieczy sprawdź filtr na obecność zanieczyszczeń. W czasie eksploatacji należy regularnie sprawdzać filtr, szczególnie w przypadku spadku wartości przepływu. Przed zdemontowaniem przepływomierza należy upewnić się, że został on odcięty od zasilania cieczą a ciśnienie w odciętej części rurociągu zostało wyrównane z ciśnieniem atmosferycznym. Jeżeli demontażowi podlega tylko przetwornik pomiarowy, odcięcie przepływomierza nie jest konieczne. 6.3 Serwisowanie przepływomierzy z przetwornikiem M500 00-10-16 39
6.3 Serwisowanie przepływomierzy z przetwornikiem M500 (kontynuacja) Demontaż 1. Wykręć wkręty (część nr 17) mocujące moduł wskazujący. Następnie zdejmij moduł. 2. Wykręć wkręty (część nr 15) mocujące adaptor montażowy. Następnie zdejmij adaptor. Ponowny montaż 1. Przed ponownym zmontowaniem przepływomierza należy sprawdzić stan rotorów. Jeżeli to konieczne należy je wymienić. 2. Rotor z kołem zębatym zamontuj na krótkiej osi a następnie zamontuj drugi rotor. Zamontuj rotory na osiach w ten sposób, aby były obrócone względem siebie o 90 0 i sprawdź ich działanie obracając jeden z nich. Jeżeli rotory przy obrocie wyzębiają się lub podczas obrotu wyczuwalny jest nadmierny opór należy je ponownie prawidłowo zamontować. 3. Wykręć wkręty (część nr 12) mocujące pokrywę komory przekładni (część nr 11). Zdejmij pokrywę. 4. Wykręć wkręty (część nr 5) mocujące pokrywę komory rotorów (część nr 4). Zdejmij pokrywę. 5. Wyjmij rotory (część nr 3) 3. Sprawdź koła zębate przekładni (część nr 6). W przypadku zużycia należy je wymienić. 4. Umieść oring (część nr 2) w gnieździe pokrywy, jeżeli jest on uszkodzony należy go wymienić. 5. Załóż pokrywę (część nr 4). Kołki ustalające w korpusie powinny wejść w otwory pokrywy a koło zębate rotora powinno zazębić się z przekładnią. Wkręć wstępnie wkręty mocujące (część nr 5) a następnie zaciśnij je w kolejności 1-4,2-5,3-6. 6. Sprawdź trzpień transmisyjny (część nr 13), oring (część nr 10) i trzpień przekładni (część nr 7). W przypadku zużycia należy je wymienić. 7. Wymiana trzpienia przekładni (część nr 7) 7.1 Demontaż A. Wymontuj trzpień transmisyjny (część nr 13) 40 00-10-16
B. Zdemontuj pierścień osadczy i wypchnij trzpień przekładni wraz z podkładką (części nr 7,8 i 9) C. Wyjmij uszczelkę D. Ostrożnie wypchnij tuleję trzpienia (jeżeli to konieczne) 7.2 Ponowny montaż A. Ostrożnie wciśnij nową tuleję trzpienia (zastosuj Loctite Primer 747 według instrukcji oraz uszczelnienie Loctite 262) B. Włóż nową uszczelkę w gniazdo w tulei C. Zamontuj koło zębate i podkładkę. Zamontuj pierścień osadczy D. Zamontuj stożkowe koło zębate (część nr 13) i dokręć wkręt mocujący je na trzpieniu. 8. Włóż oring (część nr 10) w gniazdo w pokrywie. W przypadku zużycia należy go wymienić. 9. Załóż pokrywę i przykręć ją wkrętami (część nr 12) 10. Załóż adaptor montażowy i przykręć go wkrętami (część nr 15) 11. Załóż moduł wskazujący i przykręć go wkrętami (część nr 17) 12. Sprawdź ostatecznie poprawność montażu obracając rotory przez podanie powietrza pod małym ciśnieniem (nie większym niż dobre chuchnięcie ) do komory rotorów. Rotory powinny obracać się bez zacięć a przetwornik pomiarowy powinien wykazać istnienie przepływu. 6.3 Serwisowanie przepływomierzy z przetwornikiem M500 (kontynuacja) Przed zdemontowaniem przepływomierza należy upewnić się, że został on odcięty od zasilania cieczą a ciśnienie w odciętej części rurociągu zostało wyrównane z ciśnieniem atmosferycznym. Jeżeli demontażowi podlega tylko przetwornik pomiarowy (w wersji przepływomierza z kompaktowo zamontowanym przetwornikiem) lub pokrywa komory płytki zaciskowej (w wersji IP66 bez przetwornika pomiarowego) odcięcie przepływomierza nie jest konieczne. Przed zdemontowaniem pokrywy komory płytki zaciskowej należy odciąć zasilanie wyjść sygnałowych przepływomierza. Instalując przepływomierze w strefach zagrożonych wybuchem należy stosować się do instrukcji obsługi, certyfikatów iskrobezpieczeństwa i przepisów krajowych. 6.4 Serwisowanie pozostałych modeli przepływomierzy 00-10-16 41
6.4 Serwisowanie pozostałych modeli przepływomierzy (kontynuacja) Demontaż 1. A) Przepływomierze w wersji IP66 bez przetwornika pomiarowego Poluzuj przepust, zdejmij pokrywę komory płytki zaciskowej (część nr 9), odłącz kable od listwy zaciskowej. 1. B) Przepływomierze z przetwornikiem G500 w montażu kompaktowym Zaznacz położenie wyświetlacza, odkręć cztery wkręty modułu wyświetlacza LCD (część nr 30), ostrożnie podnieś moduł wyświetlacza LCD i odłącz kable od listwy zaciskowej. 1. C) Przepływomierze z przetwornikiem E500 w montażu kompaktowym Zaznacz położenie wyświetlacza, odkręć cztery wkręty modułu wyświetlacza LCD (część nr 17), ostrożnie podnieś moduł wyświetlacza LCD, obróć go wyświetlaczem w dół i wyciągnij dziewięciozaciskową listwę ST2. 2. Zdejmij adaptor montażowy i uszczelkę przepływomierza. 3. Poluzuj sześć wkrętów (część nr 7) mocujących pokrywę przepływomierza (część nr 4), wyjmij wkręty i zdejmij pokrywę. 4. Wyjmij oring (część nr 2) z gniazda w pokrywie. 5. Wyjmij rotory (część nr 3) Ponowny montaż 1. Przed ponownym zmontowaniem przepływomierza należy sprawdzić stan rotorów. Jeżeli to konieczne należy je wymienić. 2. Rotory należy umieścić w przepływomierzu w ten sposób, aby widoczna była gładka powierzchnia w pobliżu której znajduje się magnes (nie powierzchnia z zakołkowanym otworem). Oba rotory są identyczne. 3. Zamontuj rotory (część nr 3) na osiach w ten sposób, aby były obrócone względem siebie o 90 0 i sprawdź ich działanie obracając jeden z nich. Jeżeli rotory przy obrocie wyzębiają się lub podczas obrotu wyczuwalny jest nadmierny opór należy je ponownie prawidłowo zamontować. 4. Umieść oring (część nr 2) w gnieździe pokrywy, jeżeli jest on uszkodzony należy go wymienić. 5. Załóż pokrywę. Kołki ustalające w korpusie powinny wejść w otwory pokrywy. Wkręć wstępnie wkręty mocujące (część nr 7) a następnie zaciśnij je w kolejności 1-4,2-5,3-6. 6. Ponowny montaż kabli odbywa się w kolejności odwrotnej do podanej przy demontażu. Jeżeli przepusty kabli są uszkodzone, należy je wymienić. 7. Sprawdź ostatecznie poprawność montażu obracając rotory przez podanie powietrza pod małym ciśnieniem (nie większym niż dobre chuchnięcie ) do komory rotorów. Rotory powinny obracać się bez zacięć a przetwornik pomiarowy powinien wykazać istnienie przepływu. Płytka zaciskowa Płytka zaciskowa (część nr 5) może być wyposażona: (A) w dwa kontaktrony; (B) dwa czujniki Hall a (wyjście NPN otwarty kolektor O.C.); (C) jeden kontaktron i jeden czujnik Hall a (wyjście NPN otwarty kolektor O.C.); (D) jeden kontaktron i jedno wyjście 4-20mA. Płytka zaciskowa jest przykręcona do pokrywy (część nr 4) dwoma wkrętami. Po wymontowaniu, należy obchodzić się z płytką zaciskową bardzo ostrożnie. Nie jest możliwe zamówienie jako części zamiennej pojedynczego kontaktronu lub czujnika Hall a. Można zamówić jedynie kompletną płytkę zaciskową. 42 00-10-16
7. Połączenia elektryczne 2xkontaktron 2xNPN O.C. 1xkontaktron + 1xNPN O.C. 1xkontaktron + 1x4-20mA 7.1 Listwa zaciskowa przepływomierza 1 - kontaktron 1 2 - kontaktron 1 3 - kontaktron 2 4 - kontaktron 2 5 - GND 1 - zasilanie (+) 2 - sygnał NPN 1 3 - wspólny (-) 4 - sygnał NPN 2 5 - GND 1 - kontaktron 1 2 - kontaktron 1 3 - wspólny NPN (-) 4 - sygnał NPN 5 - zasilanie NPN(+) 1 - kontaktron 1 2 - kontaktron 1 3 - analogowy (+) 4 - analogowy (-) 5 - GND Zasilanie max. 15VA; max.150v d.c. Zasilanie 4,5-24 V d.c. 4,6-9 ma Zasil. kontaktronu max. 15VA; max.150v d.c. Zasilanie NPN O.C. 4,5-24 V d.c. 4,6-9 ma Zasil. kontaktronu max. 15VA; max.150v d.c. Zasilanie analogowego *) 12-24 V d.c. *) Zasilanie wyjścia 4-20mA przepływomierzy bez przetwornika pomiarowego należy podłączać w ten sposób, aby do zacisku nr 4 łączyć biegun ujemny "-" a do zacisku nr 3 biegun dodatni "+". Przeciwne połączenie biegunów grozi zniszczeniem wyjścia 4-20mA. Ekranu przewodu sygnałowego nie należy uziemiać od strony przepływomierza. 7.2 Współpraca z przetwornikami pomiarowymi 00-10-16 43
8. Diagnozowanie stanów awaryjnych 8.1 Przepływomierze z przetwornikiem M500 Objawy Przyczyna Przeciwdziałanie Ciecz nie przepływa przez przepływomierz Przepływomierz nadmiernie dławi przepływ Błędne wskazania przepływomierza Brak zliczania objętości Ciecz przedostaje się do modułu wskazującego A. Rotory zablokowane przez zanieczyszczenia B. Zanieczyszczony filtr C. Uszkodzone rotory D. Nadmierne naprężenia montażowe E. Ciecz jest zbyt lepka A. Zanieczyszczony filtr B. Ciecz jest zbyt lepka A. Strumień objętości zbyt mały lub zbyt duży B. Ciecz zagazowana C. Przedwczesne zużycie spowodowane nieprawidłową instalacją A. Stożkowe koło zębate nie jest utwierdzone na trzpieniu B. Uszkodzone koło zębate rotora C. Uszkodzona przekładnia D. Uszkodzona przekładnia modułu wskazującego A. Uszkodzona uszczelka pokrywy komory przekładni A. Oczyść rotory, zainstaluj filtr B. Oczyść filtr C. Wymień rotory, zainstaluj filtr D. Zainstaluj przepływomierz prawidłowo E. Sprawdź w specyfikacji spadek ciśnienia na przepływomierzu, zastosuj specjalne rotory A. Oczyść filtr B. Sprawdź w specyfikacji spadek ciśnienia na przepływomierzu, zastosuj specjalne rotory A. Sprawdź w specyfikacji zakres pomiarowy przepływomierza B. Usuń gaz z cieczy C. Sprawdź korpus i rotory przepływomierza A. Przykręć wkręt mocujący B. Wymień rotor C. Wymień przekładnię D. Wymień moduł wskazujący A. Wymień uszczelkę 44 00-10-16
8. Diagnozowanie stanów awaryjnych Objawy Przyczyna Przeciwdziałanie Ciecz nie przepływa przez przepływomierz Przepływomierz nadmiernie dławi przepływ Błędne wskazania przepływomierza Brak sygnału z nadajnika impulsów Brak odczytu na wyświetlaczu przetwornika pomiarowego A. Rotory zablokowane przez zanieczyszczenia B. Zanieczyszczony filtr C. Uszkodzone rotory D. Nadmierne naprężenia montażowe E. Ciecz jest zbyt lepka A. Zanieczyszczony filtr B. Ciecz jest zbyt lepka A. Strumień objętości zbyt mały lub zbyt duży B. Ciecz zagazowana C. Przedwczesne zużycie spowodowane nieprawidłową instalacją A. Uszkodzony kontaktron B. Uszkodzony czujnik Hall a C. Uszkodzony magnes D. Nieprawidłowo zainstalowane rotory A. Nieprawidłowo załączona bateria B. Wyczerpana bateria C. Nieprawidłowe połączenia elektryczne D. Uszkodzony wyświetlacz E. Nieprawidłowe połączenie pomiędzy przetwornikiem a płytką zaciskową A. Oczyść rotory, zainstaluj filtr B. Oczyść filtr C. Wymień rotory, zainstaluj filtr D. Zainstaluj przepływomierz prawidłowo E. Sprawdź w specyfikacji spadek ciśnienia na przepływomierzu, zastosuj specjalne rotory A. Oczyść filtr B. Sprawdź w specyfikacji spadek ciśnienia na przepływomierzu, zastosuj specjalne rotory A. Sprawdź w specyfikacji zakres pomiarowy przepływomierza B. Usuń gaz z cieczy C. Sprawdź korpus i rotory przepływomierza A. Wymień płytkę sygnałową B. Wymień płytkę sygnałową C. Wymień rotory D. Zainstaluj rotory prawidłowo A. Sprawdź podłączenie baterii B. Wymień baterie C. Sprawdź czy połączenia są pewne i prawidłowe D. Wymień moduł wyświetlacza LCD E. Sprawdź prawidłowość połączeń 8.2 Przepływomierze z pozostałymi przetwornikami 00-10-16 45