Nr 11 12 (32 33) Grudzień 2014/Styczeń 2015



Podobne dokumenty
Harmonogram odbioru odpadów w 2018 r. w Gminie Supraśl

Program NA WŁASNE KONTO

Projekt NA WŁASNE KONTO

USZATKOWE WIEŚCI MARZEC 2018 Gazetka Przedszkola nr 272 im. Misia Uszatka WARSZAWA

Magia Świąt Bożego Narodzenia Projekt edukacyjny dla dzieci z oddziałów przedszkolnych przy Szkole Podstawowej w Rzechcie rok szkolny 2017/2018

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA. PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI

Załącznik nr 2. Karty przedsięwzięć dotyczących komponentu społeczno-gospodarczych

Klub Seniora Projekt Razem lepiej. Imprezy integracyjne. Dzień Babci i Dziadka

TRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA PROJEKT EDUKACYJNY PRZEPROWADZONY W GRUPIE 6-LATKÓW FASOLKI

Gazetka śmieciowa. gminy Supraśl. czyli co każdy Mieszkaniec gminy Supraśl powinien wiedzieć o nowym systemie gospodarowania odpadami komunalnymi

DLA DZIECI Z ODDZIAŁÓW PRZEDSZKOLNYCH

Szósty grudnia to niezwykły dzień szczególnie dla dzieci. W swoje imieniny św. Mikołaj rozdaje wszystkich dzieciakom prezenty. W tym roku tradycyjnie

MIESIĄC GRUDZIEŃ 2016r. W GRUPIE POZIOMKI W PRZEDSZKOLU OMNIBUSEK W REDZIE

O międzyszkolnym projekcie artystycznym współfinansowanym ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach zadania ŻyjMy z Pasją.

"Pokój ludziom dobrej woli."

Scenariusz zajęć edukacyjnych dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej Budżet partycypacyjny czego potrzebuje nasza okolica?

PALIĆ CZY NIE PALIĆ OTO JEST PYTANIE. SZKOLNY KONKURS ANTYNIKOTYNOWY.

Biblioteczka dla najmłodszych

PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2

SZKOLNE KOŁO WOLONTARIATU

Gazetka śmieciowa. Gminy Supraśl. Szanowni Mieszkańcy Gminy Supraśl!

PLAN WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI PRZEDSZKOLA NR 125 POD ZŁOTYM PROMYKIEM Warszawa, ul. Suwalska 15

Szanowna Mieszkanko, Szanowny Mieszkańcu miejscowości Pleśna! Zabierz głos w sprawie swojej miejscowości!

A jak odebrali nas, aktorów, widzowie? Oto sprawozdanie jednego z nich uczennicy klasy VI:

USZATKOWE WIEŚCI. PRZEDSZKOLE NR 272 im. MISIA Uszatka. w Warszawie

Człowiek jest wielki nie przez to, co ma, nie przez to, kim jest, lecz przez to, czym dzieli się z innymi Jan Paweł II

Harmonogram planowanych konkursów i imprez gminnych w roku 2015 z udziałem instytucji kultury w Gminie Bobrowo.

MIEĆ WYOBRAŹNIĘ MIŁOSIERDZIA

R E G U L A M I N IV SupraSKI Festiwal Zawody w biegach amatorów

AKADEMIA DOBREGO RODZICA

Współpraca dyrektorów i nauczycieli w zakresie organizacji i prowadzenia spotkań dzieci przedszkolnych i klas I-III SP.

Gazetka śmieciowa. gminy Supraśl. Szanowni Mieszkańcy Gminy Supraśl!

WIEŚCI SZKOLNE Z ŻYCIA SZKOŁY. Cyprian Kamil Norwid

Harmonogram planowanych konkursów i imprez gminnych w roku 2018 z udziałem instytucji kultury w Gminie Bobrowo.

W Zespole Szkół w Mętowie im. JANA PAWŁA II

DLA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Akademia Elfów Świętego Mikołaja rodzinna gra miejska

XII ZLOT. MŁODZIEŻY POLONIINEJ ORLE GNIAZDO POZNAŃ ŻERKÓW LIPCA 2019 r.

SP 20 I GIM 14 WSPARŁY AKCJĘ DZIĘKUJEMY ZA WASZE WIELKIE SERCA!!!

KALENDARZ IMPREZ CKIR W SUPRAŚLU 2017

DZIEŃ TERAPEUTY. zagatki i pytania, golenie mężczyzn, nauka: haftowania,

Kapitan Warszawa ratuje stolicę! 20 wydarzeń rodzinnych w każdej dzielnicy Warszawy - propozycja współpracy przy wyjątkowym warszawskim projekcie!

EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012

Harmonogram planowanych konkursów i imprez gminnych w roku 2017 z udziałem instytucji kultury w Gminie Bobrowo.

Plan współpracy z rodzicami

SZKOLNE KOŁO CARITAS. Gimnazjum nr 17 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia w Gdańsku- Zaspie

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 258 IM. GEN. JAKUBA JASIŃSKIEGO W WARSZAWIE

KALENDARZ IMPREZ CKIR W SUPRAŚLU 2017

Projekt edukacyjny dla przedszkoli Przedszkole z kulturą Raport 2012

Wyniki ankiety Ocena pracy Biblioteki w Drużbicach - Gminnej Instytucji Kultury

Podsumowanie projektu. Dobry zawód otwiera drzwi do Europy PL01-KA

Oferta programowa Gminnego Centrum Kultury

SPORT i TURYSTYKA. Grudzień 2013 Czytając Rymanowski Kurier Samorządowy dowiesz się o bieżących działaniach Samorządu Gminy Rymanów.

Podziękowania dla Rodziców

Harmonogram planowanych konkursów i imprez gminnych w roku 2016 z udziałem instytucji kultury w Gminie Bobrowo

Największym powodzeniem wśród dzieci cieszył się sprzęt sportowy znajdujący się w Drugim Ośrodku zainteresowań

Kulinarni odkrywcy z Podlasia na start!

Edukacja Finansowa dla każdego. Warszawa, 30 listopada 2016r.

Rozmowa z Anną Aleksiejczuk, przedstawicielem Regionalnego Koordynatora Programu Wolontariat studencki w województwie podlaskim.

PLAN WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI. realizowany w Publicznym Przedszkolu Samorządowym Nr 1 w Jaworzu w roku szkolnym 2016/2017

Trampolina do sukcesu

Nazwa instytucji Nazwa projektu Typ działań/cel Grupa docelowa Dodatkowe informacje Fundacja Tesco Dzieciom

Samorządna Młodzież 2.0

DZIAŁANIA NA RZECZ E-ROZWOJU WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO OCZEKIWANIA SAMORZĄDÓW

KALENDARZ IMPREZ CKIR W SUPRAŚLU 2016

Pokazy Gimnastyczne oraz Mikołajkowy Turniej Tenisa Stołowego. Zakończenie projektu 1,2,3 z nami bezpieczny będziesz i Ty

MŁODZI raport. Badanie potrzeb kulturalnych młodzieży powiatu przasnyskiego oraz atrakcyjności potencjalnych ofert kulturalnych.

AKADEMIA ZDROWEGO PRZEDSZKOLAKA 2012/2013

Podsumowanie działalności Młodzieżowego Szkolnego Klubu Wolontariatu

OPERON. W EUROPIE to kolejny blok tematyczny o Unii

DZIAŁANIA PROMUJĄCE POSTAWY PROEKOLOGICZNE W NASZYM PRZEDSZKOLU

DOBRE PRAKTYKI ZWIĄZANE

Letnie warsztaty językowe

Modele Funkcjonowania Lokalnego Funduszu Młodych

RAPORT EWALUACYJNY PROJEKTU MĄDRY PRZEEDSZKOLAK

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU PODRÓŻE SZPAKA MATEUSZA. PRZEDSZKOLE NR r r.

Wypowiedzi chórzystów Gaudeamus, z anonimowej Ankiety przeprowadzonej w lutym 2017 roku ZACHĘCAM CIĘ

Grupa II. Brykające Tygryski. Kilka scen z życia

KALENDARZ IMPREZ CKIR W SUPRAŚLU 2016

Wymaganie nr 2 - Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się

PROJEKT GMINY SŁOPNICE

ZAŚPIEWAJMY JEZUSOWI 15 grudnia 2011 r. godz.11 00

Centrum Rozwoju Talentów i Dobre Lekcje. zapraszają uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na FERIE Z TALENTAMI

WYKORZYSTANIE SPRZĘTU TIK

ROCZNY PLAN PRACY Przedszkola Pietrowice Wielkie

DZIEŃ KOBIET W PRZEDSZKOLU

Witajcie dzieci! Powodzenia! Czekam na Was na końcu trasy!

PROJEKT ROZWOJOWY SZKOŁY. Realizowany w ramach projektu przyjazna szkoła TYTUŁ PROJEKTU WSPÓŁPRACA POKOLEŃ INTERNET DLA EMERYTÓW

NASZE DZIAŁANIA W DRUGIM PÓŁROCZU: 1. Opracowanie planu działania kampanii promującej imprezę ekologiczną

W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej

Niestety, tylko nieliczni mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej we Wronińcu spędzają Święta ze swoimi bliskimi w domach rodzinnych. Przeważająca część

"Współpraca międzynarodowa gwarancją rozwoju produktu lokalnego"

NAGRODA PIELĘGNIARSKA KRÓLOWEJ SYLWII

KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ W PAWŁOWIE NA LATA

NASZA PRZYGODA Z GIODO

Odpowiedzialna Przedsiębiorczość

Miasto i Gmina Siewierz - Data umieszczenia informacji: :42:24

Plan pracy wychowawczej edukacji wczesnoszkolnej na rok szkolny 2017/2018

I właśnie na takie kartki wykonane przez uczniów naszej szkoły i ich rodziny - czekamy!!!

Centrum Edukacji Przyrodniczej

Transkrypt:

Amazonia w Pusz- czy Knyszyńskiej s. 8 Młodzi ekonomiści w Sobolewie s. 11 Bezpłatne zajęcia CKiR s. 13 Salto z bulwarów do telewizji s. 18 ISSN 2084-5642 Miesięcznik bezpłatny Nr 11 12 (32 33) Grudzień 2014/Styczeń 2015 Modne uzdrowisko s. 3 Fot. Marta Żynel suprasl.pl

2 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 Spis treści Redaktor Naczelny Adam Jakuć Róbmy swoje Pod koniec lat osiemdziesiątych cała Polska za Wojciechem Młynarskim śpiewała róbmy swoje. Kto wie, może i ta piosenka przyczyniła się do wielkiego wysypu rodzinnych biznesów w naszym kraju na początku lat 90-tych. Wielu z tych, którzy w tamtym okresie wzięli sprawy w swoje ręce, dziś odniosło sukces finansowy. Wydaje się, że w obecnej sytuacji przydałaby się nam taka powtórka zaradności. Bezrobocie w powiecie białostockim pod koniec ubiegłego roku sięgało 16 procent, a w całym województwie 13 procent. Nie mamy wielkich zakładów pracy, inwestorów też nie widać na horyzoncie. W takich regionach słabo rozwiniętych, jak Podlaskie, samozatrudnienie daje największą życiową szansę. Eksperci wytykają, że niestety w Polsce mamy wysokie koszty pracy, sztywny rynek pracy oraz ograniczenia prawa pracy. Tymczasem samozatrudnienie daje nieco lepsze rozwiązania w tym zakresie: łatwiejsze zatrudnianie i rozwiązywanie kontraktów, mniejsze koszty, łatwiejszą współpracę z innymi firmami. Trzeba przyznać, że z przedsiębiorczością w naszym regionie mogłoby być lepiej. Według danych z 2012 r. w Podlaskiem na 1000 mieszkańców przypadało 36 firm (średnia krajowa to 46,6). Z innowacyjnością u nas jest jeszcze gorzej. W 2011 r. w naszym regionie udzielono 11 patentów (w przeciętnym województwie 124). Jest nadzieja, że to się poprawi. W nowym Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2014 2020 ma być przeznaczone w Podlaskiem 16 mln euro z UE na wsparcie przedsiębiorczości, w tym osób zakładających własną firmę. Kolejnych 14 mln euro wesprze zatrudnienie w gminach z siecią Natura 2000. Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie powiedział doradca polskich królów, hetman wielki koronny, Jan Zamoyski. Władze szkoły w Sobolewie doskonale to rozumieją. Właśnie rozpoczęły realizację projektu pt. Na własne konto, który ma nauczyć młodzież przedsiębiorczości. Róbcie swoje! LISTY DO REDAKCJI Drodzy Czytelnicy, czekamy na Państwa opinie, komentarze i sugestie. Zachęcamy do korespondencji: ckirsuprasl@wp.pl lub Redakcja Supraśl Nasza Gmina, ul. Cieliczańska 1, 16-030 Supraśl. Wydania elektroniczne naszego pisma dostępne są na stronie internetowej: http://www.kulturasuprasl.com/biuletyn-samorzadowy Zapraszamy także do odwiedzenia i polubienia naszego fanpage a na Facebooku. Róbmy swoje komentarz naczelnego................... 2 AKTUALNOŚCI Gmina coraz popularniejsza.................. 3 Podziękowania.......................... 3 Harmonogram wywozu odpadów............. 4 Polska-Białoruś-Ukraina przy wspólnych projektach.. 6 SPOŁECZEŃSTWO Z opłatkiem do opuszczonych................ 6 Wigilia dla potrzebujących.................. 7 Seniorzy młodzi duchem................... 7 2 minuty, które mogą uratować życie........... 8 BIZNES Amazonia w Puszczy Knyszyńskiej............. 8 EDUKACJA Z życia szkoły w Ogrodniczkach............... 10 Na własne konto w Sobolewie................ 11 Przedszkolaki ustanowiły Rekord Guinnessa....... 11 Świąteczny maraton...................... 12 Z przedszkola do Watykanu................. 12 KULTURA Prowadzimy bezpłatne zajcia................ 13 Projekty CKiR........................... 14 Pomysł na wspólną przestrzeń................ 14 Grabówka rozśpiewana kolędą............... 15 Zlot polskich Indian w Gminie Supraśl........... 16 SPORT Morsem być i przeżyć!..................... 16 Nie bądź jak niedźwiedź zimą................ 17 Aktywny start w Nowy Rok.................. 17 Prezent dla sportowców.................... 18 Salto z bulwarów do telewizji................ 18 Wydawca: Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu 16-030 Supraśl, ul. Cieliczańska 1 tel./fax 85 71 83 510, e-mail: ckirsuprasl@wp.pl Adres redakcji: 16-030 Supraśl, ul. Cieliczańska 1 tel./fax 85 71 83 510, e-mail: ckirsuprasl@wp.pl Redaktor naczelny: Adam Jakuć e-mail: adam.jakuc@suprasl.pl Zespół: Urszula Szypluk, Ewelina Lewkowicz, Adam Kierzkowski, Wioleta Zalewska Biuro reklamy: 795 450 560 ISSN 2084-5642. Nakład 800 egz. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i reklam oraz zatrzega sobie prawo do dokonywania przeróbek i skrótów w tekstach. Materiałów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Skład i druk: Drukarnia BIAŁY KRUK Białystok, ul. Kleeberga 14B, tel. 85 74 04 704 e-mail: druk@bialykruk.com

AKTUALNOŚCI MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 3 Gmina coraz popularniejsza Promocja jest kluczowym działaniem w przypadku miast o profilu turystycznym, a takim jest nasz Supraśl. Miasto jest coraz lepiej kojarzone w Polsce, a każda publikacja na jego temat przysparza nowych miłośników. Kadr z filmu Supraśl polskie okno na Szwajcarię Supraśl w TVP W ostatnim czasie można było usłyszeć o Supraślu w Telewizji Polskiej na antenie TVP Polonia, w której 30 grudnia 2014 r. premierę miał film Supraśl Polskie okno na Szwajcarię. Prawie półgodzinna projekcja przedstawiała oba miasta partnerskie: Supraśl i szwajcarskie Balsthal. Swojego głosu udzieliła Krystyna Czubówna, co podnosi jego prestiż. Malownicze kadry pokazują to, czym się mogą poszczycić oba miasta. Szczególnie ujmująco wygląda natura pokazywana z lotu ptaka: u nas wijąca się rzeka Supraśl, ogrom puszczy i połacie zieleni, a w niej zanurzone małe miasteczko. W naszym mieście partnerskim góry jak z najwspanialszej pocztówki. Film zrealizowano przy wsparciu Szwajcarii w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Zachęcamy Państwa do obejrzenia tego filmu, który jest dostępny na stronie internetowej suprasl.pl. Supraśl w prasie krajowej Od 14 stycznia w kioskach można dostać ogólnopolski magazyn kolorowy "Sielskie Życie", który prezentuje Supraśl aż na 8 stronach! Redakcja postanowiła wybrać się na Kresy Wschodnie i pokazać ich perłę, czyli Supraśl. Artykuł przedstawia historię miasteczka, zabytki i kulinarne przysmaki. Sielskie Życie adresuje do czytelników szukających azylu i wytchnienia od miejskiego zgiełku. Możemy się więc spodziewać jeszcze więcej gości latem! EL Podziękowania Z całego serca dziękujemy księdzu Józefowi, proboszczowi Parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Karakulach, parafianom, Paniom z Koła Gospodyń Wiejskich w Karakulach oraz wszystkim mieszkańcom za przyłączenie się do akcji pomocy dla Mariusza. Nie sposób ocenić, jak cenne jest Wasze wsparcie. Z wyrazami szacunku Rodzina Mariusza. Mariusz w lipcu tego roku uległ tragicznemu w skutkach wypadkowi. Przeszedł dwie poważne operacje głowy. Lekarze nie dawali mu szans. By móc częściowo wrócić do normalnego życia, potrzebuje kosztownej rehabilitacji, której NFZ nie pokrywa. Jeśli ktokolwiek chciałby wesprzeć jeszcze ten cel podaję dane: Fundacja Avalon KRS0000270809, subkonto 62 1600 1286 000 0031 8642 6001 z dopiskiem ŁAZEWSKI 3573.

4 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 AKTUALNOŚCI Harmonogram wywozu odpadów zmieszanych w ROKU 2015 (pojemniki) oraz odpadów zielonych w okresie od 1 kwietnia do 30 listopada Karakule, Ogrodniczki 14, 28 stycznia; 11,25 lutego; 11, 25 marca; 8, 22 kwietnia; 6, 20 maja; 3, 17 czerwca; 1, 15, 29 lipca; 12, 26 sierpnia; 9, 23 wrze nia; 7, 21 pa dziernika; 4, 18 listopada; 2, 16, 30 grudnia Majówka, Grabówka: Agrestowa, Aloesowa, Barwinkowa, Berberysowa, Borówkowa, Brazylijska, Brzoskwiniowa, Bukowa, Cyprysowa, Cytrynowa, ogowa, Goryczkowa, Hebanowa, Helsi ka, Hiszpa ska, Imbirowa, Indyjska, Je ynowa, Jod owa, Koperkowa, Korzenna, Lawendowa, Leszczynowa, Le Polana, Lond ska, Lukrecjowa,, Macierzankowa, Magnoliowa, Mahoniowa, Malinowa, Meksyka ka, Mi towa, Nagietkowa, Oliwkowa, Orzechowa, Paryska, Portugalska, Rozmarynowa, Rzymska, Sekwojowa, Sportowa, Sza wiowa, Szosa Baranowicka, Szosa Supraska, wierkowa, Waszyngt ka, Wypoczynkowa, Zielarska. 5, 19 stycznia; 2, 16 lutego; 2, 16, 30 marca; 13, 27 kwietnia; 11, 25 maja; 8, 22 czerwca; 6, 20 lipca; 3, 17, 31 sierpnia; 14, 28 wrze nia; 12, 26 pa dziernika; 9, 23 listopada; 7,21 grudnia Grabówka: Ameryka ska, Berli ska, Brukselska, Cio kowskiego, D Dolna, Europejska, Graniczna, Ja owcowa, Klonowa, Klubowa, Kwiatowa, Madrycka, M odzie Modrzewiowa, Mokra, Morelowa, My liwska, Ottawska, Palmowa, Panamska, Poziomkowa, Praska, Prosta, Sadowa, Szcz liwa, W ka, Wi iowa, Wspólna, Wysoka, posesje bez nazwy ulicy 12, 26 stycznia; 9, 23 lutego; 9, 23 marca; 4, 20 kwietnia; 4, 18 maja; 1, 15, 29 czerwca; 13, 27 lipca; 10, 24 sierpnia; 7, 21 wrze nia; 5, 19 pa dziernika; 2, 16, 30 listopada; 14, 28 grudnia Grabówka: Górna Z ianki: ska, Afryka ska, Akacjowa, Bajeczna, Brzozowa, Bukowa, Cicha, Dakarska, Dolna, Egipska, Graniczna, Grecka, Kairska, Kasztanowa, Letnia, Lipowa, Majowa, Modrzewiowa, Pogodna, Polna, Produkcyjna, S oneczna, Sosnowa, Topolowa, Wenecka, Weso a, Wiosenna 13, 27 stycznia; 10, 24 lutego; 10, 24 marca; 7, 21 kwietnia; 5, 19 maja; 2, 16, 30 czerwca; 14, 28 lipca; 11, 25 sierpnia; 8, 22 wrze nia; 6, 20 pa dziernika; 3, 17 listopada; 1, 15, 29 grudnia Grabówka: Bia ostocka Z nki: tycka, Bosm ka, Górka Tomka, Jacka Soplicy, Kasztela ska, Konrada, Marcina, Morska, Pana Tadeusza, Rejtana, Rybacka, Szklarniana, Szlachecka, Szosa Baranowicka, Us ugowa, Wojskiego, ianki, Ziemia ska 10, 20 stycznia; 3, 17 lutego; 3, 17, 31 marca; 14, 28 kwietnia; 12, 26 maja; 9, 23 czerwca; 7, 21 lipca; 4, 18 sierpnia; 1, 15, 29 wrze nia; 13, 27 p dziernika; 10, 24 listopada; 8,22 grudnia Sobolewo, Henrykowo 7, 21 stycznia; 4, 18 lutego; 4, 18 marca; 1, 15, 29 kwietnia; 13, 27 maja; 10, 24 czerwca; 8, 22 lipca; 5, 19 sierpnia; 2, 16, 30 wrze nia; 14, 28 p dziernika; 14, 25 listopada; 9, 23 grudnia Ciasne, Cieliczanka, Ja wka, Kopna Góra, Koz Kolonia, Krasne, Krasny Las, a nie, M rzecze, Pod wka, Pod ie, Podsok da, Sadowy Stok, Soko da, Sowlany, Sura kowo, Turo, Woronicze, Zacisze, Zdroje, Zielona 9, 23 stycznia; 6, 20 lutego; 6, 20 marca; 3, 17 kwietnia; 2, 15, 29 maja; 12, 26 czerwca; 10, 24 lipca; 7, 21 sierpnia; 4, 18 wrze nia; 2, 16, 30 p dziernika; 13, 27 listopada; 11, 19 grudnia D bowik Kolonia, Supr Al. Niepodleg o ci, Bia ostocka, Grzybowa, Kodeksu Supraskiego, Le na, Letniskowa, Lewitówka, K cielna, Majowa, Nowa, Orla, Pi sudskiego, Podle na, Podsupra l, Sarnia, Sosnowa, Sowia, Tartaczna, Wczasowa, Wiewiórcza, Wróbla, dlana, urawia 8, 22 stycznia; 5, 19 lutego; 5, 19 marca; 2, 16, 30 kwietnia; 14, 28 maja; 11, 25 czerwca; 9, 23 lipca; 6, 20 sierpnia; 3, 17 wrze nia; 1, 15, 29 pa dziernika; 12, 26 listopada; 10, 24 grudnia Supr 11 Listopada, 3 Maja, Butkiewicza i Ulmana, Cielic ska, Klasztorna, Klonowa, Konarskiego, Krasny Las, Mareckiego, Modrzewiowa, Nowy wiat, Ogrodowa, Piaskowa, Posterunkowa, Rymarka, S awi skiego, wierkowa, Topolowa, Uroczysko Pustelnia, Zielona 2, 16, 30 stycznia; 13, 27 lutego; 13, 27 marca; 10, 24 kwietnia; 8, 22 maja; 5, 19 czerwca; 3, 17, 31 lipca; 14, 28 sierpnia; 11, 25 wrze nia; 9, 23 pa dziernika; 6, 20 listopada; 4, 18 grudnia Supr Brzozówka, Cegielniana, Chodakowskiego, Chodkiewicza, Dolna, Dublaka, Konopnickiej, Ojców Bazylianów, Osiedle Robotnicze, pl. T. K ciuszki, Sidorowicza, S owackiego, Spó dzielcza, Staszica, Szkolna, Wróblewskiego, Zacherta, wirki i Wigury. 3, 15, 29 stycznia; 12, 26 lutego; 12, 26 marca; 9, 23 kwietnia; 7, 21 maja; 6, 18 czerwca; 2, 16, 30 lipca; 13, 27 sierpnia; 10, 24 wrze nia; 8, 22 pa dziernika; 5, 19 listopada; 3, 17, 31 grudnia

AKTUALNOŚCI MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 5 Harmonogram wywozu odpadów segregowanych w ROKU 2015 lastik-metal-tetrapak makulatura) Karakule, Ogrodniczki 14 stycznia; 11 lutego; 11 marca; 8 kwietnia; 6 maja; 3 czerwca; 15 lipca; 12 sierpnia; 9 wrze nia; 7 pa dziernika; 4 listopada; 16 grudnia Majówka, Grabówka: Agrestowa, Aloesowa, Barwinkowa, Berberysowa, Borówkowa, Brazylijska, Brzoskwiniowa, Bukowa, Cyprysowa, Cytrynowa, ogowa, Goryczkowa, Hebanowa, Helsi ka, Hiszpa ska, Imbirowa, Indyjska, Je ynowa, Jod owa, Koperkowa, Korzenna, Lawendowa, Leszczynowa, Le Polana, Lond ska, Lukrecjowa,, Macierzankowa, Magnoliowa, Mahoniowa, Malinowa, Meksyka ka, Mi towa, Nagietkowa, Oliwkowa, Orzechowa, Paryska, Portugalska, Rozmarynowa, Rzymska, Sekwojowa, Sportowa, Sza wiowa, Szosa Baranowicka, Szosa Supras ierkowa, Waszyngt ka, Wypoczynkowa, Zielarska. 5 stycznia; 2 lutego; 16 marca; 13 kwietnia; 11 maja; 8 czerwca; 6 lipca; 17 sierpnia; 14 wrze nia; 12 pa dziernika; 9 listopada; 7 grudnia Grabówka: Ameryka ska, Berli ska, Brukselska, Cio kowskiego, D Dolna, Europejska, Graniczna, Ja owcowa, Klonowa, Klubowa, Kwiatowa, Madrycka, M odzie Modrzewiowa, Mokra, Morelowa, My liwska, Ottawska, Palmowa, Panamska, Poziomkowa, Praska, Prosta, Sadowa, Szcz liwa, W ka, Wi iowa, Wspólna, Wysoka, posesje bez nazwy ulicy 12 stycznia; 9 lutego; 9 marca; 10 kwietnia; 4 maja; 15 czerwca; 13 lipca; 10 sierpnia; 7 wrze nia; 5 pa dziernika; 16 listopada; 14 grudnia Grabówka: Górna Z ianki: ska, Afryka ska, Akacjowa, Bajeczna, Brzozowa, Bukowa, Cicha, Dakarska, Dolna, Egipska, Graniczna, Grecka, Kairska, Kasztanowa, Letnia, Lipowa, Majowa, Modrzewiowa, Pogodna, Polna, Produkcyjna, S oneczna, Sosnowa, Topolowa, Wenecka, Weso a, Wiosenna 13 stycznia; 10 lutego; 10 marca; 7 kwietnia; 5 maja; 16 czerwca; 14 lipca; 11 sierpnia; 8 wrze nia; 6 pa dziernika; 3 listopada; 15 grudnia Grabówka: Bia ostocka Z nki: tycka, Bosm ka, Górka Tomka, Jacka Soplicy, Kasztela ska, Konrada, Marcina, Morska, Pana Tadeusza, Rejtana, Rybacka, Szklarniana, Szlachecka, Szosa Baranowicka, Us ugowa, Wojskiego, ianki, Ziemia ska 10 stycznia; 3 lutego; 3 marca; 14 kwietnia; 12 maja; 9 czerwca; 7 lipca; 4 sierpnia; 15 wrze nia; 13 pa dziernika; 10 listopada; 8 grudnia Sobolewo, Henrykowo 7 stycznia; 4 lutego; 4 marca; 15 kwietnia; 13 maja; 10 czerwca; 8 lipca; 5 sierpnia; 16 wrze nia; 14 pa dziernika; 14 listopada; 9 grudnia Ciasne, Cieliczanka, Ja wka, Kopna Góra, Koz Kolonia, Krasne, Krasny Las, a nie, M rzecze, Pod wka, Pod ie, Podsok da, Sadowy Stok, Soko da, Sowlany, Sura kowo, Turo, Woronicze, Zacisze, Zdroje, Zielona 9 stycznia; 6 lutego; 6 marca; 3 kwietnia; 15 maja; 12 czerwca; 10 lipca; 7 sierpnia; 4 wrze nia; 16 pa dziernika; 13 listopada; 11 grudnia D bowik Kolonia, Supr Al. Niepodleg o ci, Bia ostocka, Grzybowa, Kodeksu Supraskiego, Le na, Letniskowa, Lewitówka, K cielna, Majowa, Nowa, Orla, Pi sudskiego, Podle na, Podsupra l, Sarnia, Sosnowa, Sowia, Tartaczna, Wczasowa, Wiewiórcza, Wróbla, dlana, urawia 8 stycznia; 5 lutego; 5 marca; 16 kwietnia; 14 maja; 11 czerwca; 9 lipca; 6 sierpnia; 3 wrze nia; 15 pa dziernika; 12 listopada; 10 grudnia Supr 11 Listopada, 3 Maja, Butkiewicza i Ulmana, Cielicz ska, Klasztorna, Klonowa, Konarskiego, Krasny Las, Mareckiego, Modrzewiowa, Nowy wiat, Ogrodowa, Piaskowa, Posterunkowa, Rymarka, S awi skiego, wierkowa, Topolowa, Uroczysko Pustelnia, Zielona 16 stycznia; 13 lutego; 13 marca; 10 kwietnia; 8 maja; 5 czerwca; 17 lipca; 14 sierpnia; 11 wrze nia; 9 pa dziernika; 6 listopada; 4 grudnia Supr Brzozówka, Cegielniana, Chodakowskiego, Chodkiewicza, Dolna, Dublaka, Konopnickiej, Ojców Bazylianów, Osiedle Robotnicze, pl. T. K ciuszki, Sidorowicza, S owackiego, Spó dzielcza, Staszica, Szkolna, Wróblewskiego, Zachert wirki i Wigury. 15 stycznia; 12 lutego; 12 marca; 9 kwietnia; 7 maja; 6 czerwca; 16 lipca; 13 sierpnia; 10 wrze nia; 8 pa dziernika; 5 listopada; 17 grudnia

6 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 AKTUALNOŚCI Polska-Białoruś-Ukraina przy wspólnych projektach Grupa delegatów z Polski, Ukrainy i Białorusi w Urzędzie Miejskim zapoznawała się z przykładami turystycznych praktyk realizowanych przez Gminę Supraśl. Uczestnicy spotkania to przedstawiciele samorządów, organizacji pozarządowych i centrów informacji turystycznej, którzy zatrzymali się na kilka dni w Supraślu. Delegaci z organizacji białoruskich, ukraińskich i polskich z obszaru pogranicza uczestniczyli w projekcie Planeta idei transgraniczny transfer wiedzy w obszarze pozyskiwania inwestycji dla rozwoju turystyki, realizowanym w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2007 2013 przez Centrum Promocji Innowacji i Rozwoju. Burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski został poproszony o zapoznanie uczestników z praktykami służącymi rozwojowi turystyki w Gminie Supraśl, z naciskiem na projekty zrealizowane z funduszy europejskich. Podczas spotkania nastąpiła wymiana kontaktów, a uczestnicy zadeklarowali chęć wspólnej realizacji projektów transgranicznych z zakresu turystyki. Po opuszczeniu Urzędu Miejskiego, uczestnicy udali się do Muzeum Ikon, mając w planie także odwiedziny w Urzędzie Marszałkowskim. EL SPOŁECZEŃSTWO Z opłatkiem do opuszczonych W wigilijny wieczór 24 grudnia, kiedy większość ludzi spędza długie godziny za stołem, dwie młode dziewczyny z Supraśla odwiedzały samotnych z opłatkiem. Zapytaliśmy organizatorkę akcji, Emilię Romanowicz, o wrażenia z tego niecodziennego aktu serca. Mimo, że Emilia Romanowicz utalentowana narciarka z Supraśla, na co dzień jest pochłonięta treningami, to jednak znalazła czas na zainspirowanie kilku osób do przygotowania akcji. Zanim wyruszyła z koleżanką w odwiedziny do samotnych, trzeba było upiec trochę smakołyków, zrobić listę adresową, omówić wątpliwości Co, jeśli nas nie wpuszczą ze strachu?. Skąd pomysł na taką akcję? Emilia Romanowicz: To myśl, która pojawiła się w mojej głowie już jakiś czas temu. Od 2 lat marzyłam o zorganizowaniu takiej akcji. W tym roku zaczęłam mówić o tym znajomym. Okazało się, że są osoby chętne do pomocy. Nie było sensu tego odkładać, były chęci, sprzyjający ludzie i okoliczności. Pozostało tylko dopracować szczegóły i działać. Skąd wiedzieliście, do jakich osób należy wstąpić w Wigilię? ER: Lista osób powstała dzięki zaprzyjaźnionym mieszkańcom Supraśla, którym bardzo dziękuję za bezinteresowną pomoc. Inaczej nie dalibyśmy rady. Jak na Was reagowali ludzie, których odwiedziliście? ER: Reakcje były bardzo różne, ale już po pierwszych odwiedzinach wiedziałam, że całe przygotowania były warte nawet dla tej jednej osoby. Największe zdziwienie pojawiało się, gdy mówiłyśmy, że nie zbieramy pieniędzy. To dlaczego przychodzicie? Bo są Święta!. Dalej już raczej nie były potrzebne wytłumaczenia. Ile osób się zebrało, by odwiedzić samotnych w Wigilię? ER: Mieszkańców odwiedzałam z koleżanką, ale w przygotowania włączone były również inne osoby. Czy za rok taką akcję powtórzycie? ER: Mam nadzieję, że za rok uda nam się powtórzyć akcję. Może pojawią się jeszcze nowe pomysły. Najważniejsze, żeby wniosło to więcej radości w życie otaczających nas ludzi. Z Emilią Romanowicz rozmawiała Ewelina Lewkowicz

SPOŁECZEŃSTWO MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 7 Wigilia dla potrzebujących Kolejny rok z rzędu Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Supraślu zorganizował Wigilię dla osób starszych, samotnych i potrzebujących. W świątecznym charakterze, przy tradycyjnych potrawach i artystycznej oprawie przygotowanej przez najmłodszych, złożono sobie świąteczne życzenia. Wigilia odbyła się w lokalu Incognito w Supraślu. Serdeczna, pełna troski i ciepła atmosfera udzieliła się wszystkim. Starannie przygotowana sztuka bożonarodzeniowa i odśpiewanie kolęd przez dzieci uświetniły uroczystość. Podczas dzielenia się opłatkiem, najmłodsi chętnie podchodzili do starszych gości, by im złożyć życzenia. Gesty szczerego przytulenia, łzy wzruszenia, dobre słowo opanowały całą salę. EL Seniorzy młodzi duchem Światowy Dzień Seniora nie ominął starszych Pań i Panów w Ogrodniczkach. Na uroczyste obchody przybyli liczni goście, w tym reprezentacja Gminy Supraśl. Spotkanie miało pokazać, że wraz z upływem lat, wcale nie ubywa werwy i radości z życia. 14 listopada przypada Światowy Dzień Seniora. Aby pokazać starszym, jak ważni są w naszym codziennym życiu, 14.11.14 dzieci z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Ogrodniczkach wystąpiły w świetlicy w Ogrodniczkach z montażem słowno-muzycznym przygotowanym pod opieką pani Agaty Przewłockiej-Bakunowicz i pani Małgorzaty Muszyńskiej-Garstki. Uczniowie klas IV-VI poprzebierani za staruszków i staruszki bardzo wczuli się w swoje role. Licznie przybyli goście mogli przenieść się w czasy swej młodości. Młodzi aktorzy zaśpiewali piosenki z dawnych lat, niosące przesłanie, iż starość wcale nie musi być smutna, wystarczy tylko mieć odpowiednie nastawienie do życia. Na widowni obecni byli również pan Burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski i pani Skarbnik Gminy Supraśl Lucyna Majewska. Na scenie wystąpiły również panie z zespołu Żurawinki. Bardzo nam miło, że goście zechcieli przyjąć nasze zaproszenie i w życzliwej atmosferze spędzić wieczór w towarzystwie znajomych i przyjaciół. Seniorom życzymy, aby każdy kolejny dzień upływał im z uśmiechem i pogodą ducha. Anna Kowalewska z ZS-P w Ogrodniczkach

8 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 SPOŁECZEŃSTWO 2 minuty, które mogą uratować życie 17 grudnia w Supraślu znów stanął mammobus. Obsługa badała kobiety po pięćdziesiątce, które korzystały z profilaktyki bezpłatnie. Niestety frekwencja mogłaby być większa, o czym opowiada Marcin Gorlewski technik technoelektroradiologii. Jeździ mammobusem już 12 lat. Jakie jest zainteresowanie kobiet z Supraśla mammografią? MG: Na dzisiejsze badanie zapisały się 34 kobiety. Pracujemy w godzinach 12.00-17.00 i do godziny 13 przyszło tylko 8 pań. Obdzwaniam wszystkie zapisane i dostaję często odpowiedź, że coś im wypadło. Szkoda, bo dysponujemy świetnym sprzętem i badanie jest całkowicie bezpłatne dla kobiet po 50 roku życia. Dlaczego młodsze kobiety nie mogą skorzystać z bezpłatnych badań? MG: NFZ finansuje mammografię kobietom z grupy podwyższonego ryzyka. Badania zaleca się robić już 35-latkom, choć wtedy nie są bezpłatne. Jak długo trwa badanie? MG: Około 2 minut. To niewiele prawda? Nawet na te 2 minuty ciężko jest namówić kobiety. Dwie minuty mogą uratować życie. Do tego trzeba doliczyć szybką procedurę rejestracyjną. Czy problem z frekwencją występuje tylko w Supraślu? MG: Wczoraj badaliśmy kobiety w Szudziałowie. Przyszły 54 panie, a to o wiele mniejsza miejscowość. Generalnie jednak czy to metropolia czy małe miasteczko, Polki zwlekają z badaniem piersi. Jeździmy po całej Polsce i wszędzie jest tak samo. Kobiety argumentują czasem, że sprzęt w szpitalach jest dokładniejszy. Proszę mi uwierzyć, że może być wręcz odwrotnie. My dysponujemy certyfikowaną aparaturą wysokiej jakości. Jeśli kobieta nie mogła skorzystać z badań tym razem, to kiedy do nas znów wrócicie? MG: Jesteśmy w Supraślu średnio raz w miesiącu. Zapraszamy serdecznie. Przyjmujemy także wtedy, kiedy kobieta nie zdążyła się wcześniej zapisać. Jak długo trzeba czekać na wyniki badań? MG: Około dwóch tygodni. Panie często nam mówią, że w ciągu tych dwóch tygodni muszą się uzbroić w nie lada cierpliwość. Warto jednak mieć pewność, którą daje mammografia. Z Marcinem Gorlewskim rozmawiała Ewelina Lewkowicz BIZNES Amazonia w Puszczy Knyszyńskiej Z Anną Bielską właścicielką firmy Aquaponika.pl rozmawia Wioleta Zalewska Została Pani laureatką głównej nagrody III edycji ogólnopolskiego konkursu organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) Akademicki Mistrz Innowacyjności, jako absolwentka Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku w 2012 roku za pracę magisterską pt. Ocena efektywności innowacyjnego projektu inwestycyjnego na przykładzie firmy Aquaponika.pl. To ogromne wyróżnienie.w jaki sposób rozpoczęła się Pani przygoda z akwaponiką? Przygoda z akwaponiką zaczęła się w kwietniu 2010 roku od pięciolitrowej szklanej kuli z pięcioma gupikami i jedną sztuczną roślinką, czyli zestawu, który babcia kupiła moim córeczkom. Następnego dnia mała kula została zastąpiona 25-litrowym akwarium, sztuczne podłoże żwirkiem, a plastikowa roślinka żywą. To było nasze pierwsze akwarium. Przez następne miesiące czekał mnie i męża przyspieszony kurs akwarystyki. Dużo czasu zajęło Pani dokładne poznanie tej dziedziny? Setki godzin pochłonęło wyszukiwanie potrzebnych informacji, studiowanie zasad cyklu azotowego w akwarium, poznawanie rodzajów filtrów akwarystycznych, oświetlenia,

BIZNES MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 9 napowietrzania, poznawania gatunków ryb i roślin akwariowych, odkrywanie różnorodnych biotopów o egzotycznie brzmiących wtedy nazwach takich jak Tanganika, Malawi, Czarne Wody Amazonii. Bardzo dużo czasu zajęło nawiązywanie i rozwijanie kontaktów korespondencyjnych, także zagranicznych oraz osobistych z doświadczonymi akwarystami. Efektem zainteresowania akwaponiką była budowa eksperymentalnego akwarium o pojemności ponad 500 litrów z filtracją hydroponiczną opartą o cienkowarstwową kulturę przepływową. To właśnie eksperymenty z własnymi akwariami sprawiły, że stawaliśmy się coraz bardziej specjalistami w dziedzinie akwaponiki. Jakie ryby ma Pani w swojej hodowli? Posiadam różne gatunki ryb, w zależności od zbiornika. W akwarium o pojemności 500 l mieszkają ryby azjatyckie dwa duże sumy rekinie znane z polskich sklepów pod handlową nazwą panga, dwa duże ostronosy (jeden ok. 70 cm długości) i dwie odmiany bocji. W niewielkim zbiorniku w kuchni trzymam łatwe w hodowli platki, molizezje, różne gatunki zbrojników, neonów oraz sporo roślin wodnych. W zbiorniku kwarantannowym pływają piękne okazy paletek. W zbiorniku zewnętrznym o pojemności 8 000 l, pod folią mieszkają liczne karasie i karpie koi. Moją dumą jest akwarium Orinoko o pojemności 2 000 l (prawdopodobnie największe w regionie) zbudowane specjalnie dla dzikich, sprowadzonych z Wenezueli altumów. Towarzyszą im pochodzące również z importu szczupieńce wenezuelskie, neony czerwone, panaqua, a także duże zbrojniki różnych gatunków, pictusy i kiryśniki. Co dokładnie oznacza akwaponika? W skrócie akwakultura plus hydroponika. Jest to system integrujący hodowlę ryb (akwakulturę) z hydroponiką, czyli bezglebową uprawą roślin. O ile w systemie hydroponicznym nawozem dla roślin jest specjalnie komponowany zestaw mikro i makroelementów w postaci nawozów sztucznych, to w systemie akwaponicznym nawozem dla roślin są odchody ryb, resztki ich pokarmu i butwiejące rośliny zbiornika wodnego. Czy może wymienić Pani znane przykłady zastosowania akwaponiki? Akwaponikę możemy odnaleźć w najdawniejszych czasach. Starożytne wiszące ogrody Semiramidy, jeden z siedmiu cudów świata, zawdzięczały wybujałość i piękno roślinności zasilaniu wodami rzeki Eufrat. Innym przykładem akwaponiki były uprawy nazwane przez Azteków chinampas. Prowadzone były na sztucznych wyspach koszach, zakotwionych w płytkiej wodzie, obfitej w rybi nawóz i organiczne odpady komunalne. To właśnie z chinampas przywędrowały do Starego Świata pomidory, kukurydza, chili, a także wiele kwiatów ozdobnych. Gdzie obecnie wykorzystywana jest akwaponika? Współczesna akwaponika polega na masowej uprawie owoców i warzyw zintegrowanej z hodowlą ryb. Jest to klasyczny przykład symbiozy środowiskowej. W Polsce tak naprawdę nikt się tym nie zajmuje. Natomiast ten rodzaj rolnictwa zyskuje coraz większa popularność w Stanach Zjednoczonych, głównie w Kalifornii oraz w Australii, gdzie jest ciepły klimat i rośliny mogą być uprawiane w ten sposób przez cały rok. Poza tym, mieszkańcy tych krajów wykazują coraz większe zapotrzebowanie na zdrową żywność. Czy może Pani w skrócie opisać mechanizm uprawy roślin metodą akwaponiki? Podstawowym procesem zachodzącym w każdym środowisku, także w akwariach jest tzw. cykl azotowy. Wydalane przez ryby a toksyczne dla nich jony amonowe i azotowe pochłaniane są przez rośliny, dlatego woda w akwarium jest czysta. Na system akwaponiczny składają się dwa zasadnicze elementy zbiornik wodny z rybami oraz rynny do uprawy hydroponicznej metodą NFT. W sposób ciągły, w cyklu 24-godzinnym, woda poprzez filtry filtracji mechanicznej i biologicznej pompowana jest do systemu rynien, z których dna korzenie roślin pobierają składniki odżywcze. Najprościej rzecz ujmując zamiast gleby rośliny rosną w wodzie, zamiast nawozów sztucznych lub naturalnego obornika uprawa czerpie składniki odżywcze z odchodów ryb. Korzyść jest podwójna ryby mają czystą wodę, rośliny zaś znakomity, łatwo przyswajalny nawóz. Do tego nie grożą im szkodniki bytujące w glebie, nie trzeba ich podlewać, a co najważniejsze pielić. Filtry hydroponiczne buduję sama. Jestem jedynym producentem filtrów hydroponicznych w Polsce. W jaki sposób wykorzystuje Pani akwaponikę? Wykorzystuje akwaponikę w swojej szklarni do hodowli kwiatów, owoców i warzyw, ale też w każdym z akwariów. Jakie są zalety wykorzystania akwaponiki? Po pierwsze, w prosty sposób w domowych warunkach uprawiam zdrowe warzywa i owoce, bez użycia nawozów sztucznych. Uprawa nie wymaga wiele czasu i poświęcenia. W zasadzie robię to, co lubię karmię ryby oraz dolewam wody do akwarium. Nie muszę podlewać kwiatów, ponieważ rośliny nawadniane są cały czas. Sukcesem uprawy jest to, że rośliny owocują niemal przez cały rok. Dojrzałe poziomki i truskawki mam nawet w październiku. Zaletą hodowli bez ziemi jest to, że warzywa są czyste, bez piasku ogórki, poziomki, truskawki, sałata. Czy są też jakieś minusy tego typu uprawy roślin? Ja widzę tylko zalety. Minusem jest to, że ludzie nie rozumieją, że można uprawiać rośliny bez użycia gleby i bardzo często pytają czy nie boję się podawać w ten sposób wyhodowanych warzyw swoim dzieciom. Poza tym, sami akwaryści podchodzą sceptycznie do całego systemu. Nie rozumieją, jak można nie podmieniać wody w akwarium. Dla mnie każda podmiana wody wiąże się w zaburzeniem stabilizacji jej parametrów.

10 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 BIZNES Czy akwaponika jest łatwa, czy każdy mógłby uprawiać w domowych warunkach owoce i warzywa? Akwaponika nie jest łatwa. Z zawodu jestem analitykiem finansowym, a akwaponika wymaga wyczucia i obserwacji. Uważam, że jestem dobrym analitykiem, a będąc w domu jestem w stanie zauważyć wszystko. To są lata doświadczeń. Kocham swoje rybki i rośliny. Jakie ma plany na przyszłość? Chciałabym w Supraślu zbudować namiastkę Amazonii. Wraz z mężem planujemy w przyszłości budowę na naszej działce wielkiej oranżerii, gdzie będą żyły ryby z Amazonki i jej dorzeczy, w koegzystencji z roślinami tropikalnego lasu. Marzy mi się, by miejsce to stało się celem wycieczek szkolnych nie tylko z Polski, ale i zza wschodniej granicy. Chcę zachęcić dzieci i młodzież do uprawiania pięknego hobby, jakim jest akwarystyka. fot. Anna Bielska EDUKACJA Z życia szkoły w Ogrodniczkach Tradycją staje się redagowanie informacji o wydarzeniach w szkole w Ogrodniczkach przez uczniów i ich nauczycielkę języka polskiego Annę Kowalewską. Tym razem opisują przedświąteczne spotkanie opłatkowe. Dnia 18 grudnia 2014 r. w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Ogrodniczkach odbyło się spotkanie opłatkowe, na które przybyli pracownicy szkoły oraz uczniowie z rodzicami. Czas przedświąteczny to w naszej szkole tradycyjnie okazja do gromadzenia się całej społeczności szkolnej. Gośćmi naszymi byli ksiądz proboszcz parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Karakulach Józef Kowalczuk, ksiądz ihumen Sergiusz (Matwiejczuk) z Klasztoru Męskiego Zwiastowania NMP w Supraślu oraz była pani Dyrektor Bożenna Chmielewska. Uroczystość rozpoczęło przedstawienie jasełkowe, które przygotowali nauczyciele katecheci: pani Agnieszka Gierszyn-Świrydowicz i pan Piotr Nierodzik. Podczas występu uczniów naszej szkoły mogliśmy przenieść się w dawne czasy związane z narodzeniem Jezusa, planami króla Heroda, wizytą pasterzy oraz Trzech Króli niosących dary Dzieciątku. Po zaprezentowaniu historii biblijnej zobaczyliśmy dzieci w układzie taneczno- muzycznym przygotowanym pod kierunkiem pani Agaty Przewłockiej-Bakunowicz. Z kolei dzieci uczęszczające na zajęcia koła hiszpańskiego przedstawiły tradycje świąt Bożego Narodzenia w różnych krajach. Występ przygotowała pani Izabela Chaniewska. Kolejną atrakcją tego wieczoru było rozdanie przez panią Dyrektor Agnieszkę Kamieńską nagród dzieciom biorącym udział w licznych konkursach świątecznych oraz podziękowań rodzicom za prace na rzecz szkoły. Następnie wszyscy przybyli podzielili się opłatkiem, symbolem zgody i pojednania, składając sobie wzajemnie jak najserdeczniejsze życzenia. Zgodnie z naszą szkolną tradycją po Jasełkach i podzieleniu się opłatkiem wszyscy obecni zostali zaproszeni na degustację potraw wigilijnych, przygotowanych przez rodziców i nauczycieli. Dalsza część uroczystości upłynęła w przyjaznej atmosferze na miłych rozmowach, słuchaniu kolęd oraz kosztowaniu świątecznych specjałów.

EDUKACJA MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 11 Na własne konto w Sobolewie Gimnazjum w Sobolewie od stycznia do maja 2015 roku będzie uczestniczyć w projekcie Na własne konto. Jest to program edukacji ekonomicznej młodzieży szkół gimnazjalnych z terenów wiejskich, którego pomysłodawcą i głównym wykonawcą jest Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej. Celem programu Na Własne Konto jest: poszerzanie wiedzy ekonomicznej uczniów, kształtowanie podstaw przedsiębiorczości, przekazanie umiejętności świadomego planowania własnej ścieżki zawodowej, zmniejszenie dysproporcji w znajomości narzędzi finansowych pomiędzy młodzieżą miejską, a młodzieżą pochodzącą z terenów wiejskich. W ramach Programu uczniowie będą uczestniczyć w dodatkowych zajęciach z przedsiębiorczości i ekonomii. W trakcie jednego tygodnia ferii zimowych, poprzez zabawę i gry edukacyjne uczestnicy programu poznają podstawowe pojęcia i narzędzia ekonomiczne, które w założeniu umożliwią im lepszy start w dorosłe życie. Podczas II semestru uczniowie wykorzystują zdobytą wiedzę w praktyce przygotowując pracę konkursową młodzieżową gazetkę ekonomiczną skierowaną do społeczności lokalnej oraz mini biznes plan jej wydania. Autorzy najlepszych prac zostaną zaproszeni na finał konkursu do Warszawy, gdzie będą rywalizować o roczne stypendia edukacyjne. EL Przedszkolaki ustanowiły Rekord Guinnessa 30 września 2014 r. w supraskim przedszkolu o godzinie 12.00 dzieci z grupy 6-latów Muminki przez dwie minuty szczotkowały zęby. W całej Polsce w tym samym czasie myło zęby 313328 dzieci, ustanawiając tym samym Rekord Guinnessa.Wszystko to w ramach Ogólnopolskiego Programu Edukacji Zdrowotnej Akademia Aquafresh. Ogólnopolski Program Edukacji Zdrowotnej Akademia Aquafresh W Polsce, próchnica u dzieci jest problemem społecznym 60% trzylatków i aż 85,4% sześciolatków cierpi na tę chorobę. Akademia Aquafresh to program profilaktyki higieny jamy ustnej realizowany w naszym przedszkolu. W ramach zajęć edukacyjnych staramy się przekazać dzieciom jak ważna jest higiena jamy ustnej, wytworzenie nawyku regularnego mycia zębów, a tym samych zapobieganie próchnicy. Program ten stawia sobie za cel zmniejszenie występowania próchnicy u dzieci w Polsce poprzez szeroko prowadzone działania profilaktyczne dla najmłodszych. Uczenie dzieci mycia ząbków po każdym posiłku już od pierwszych lat życia, a także budowanie świadomości potrzeby utrzymania jamy ustnej w odpowiedniej higienie jest warunkiem niezbędnym w powodzeniu działań profilaktycznych. W formie zabawy uczymy się z bohaterami programu Pastusie i Barney jak prawidłowo dbać o ząbki oraz jak walczyć z niedobrym Robaczkiem Próchniaczkiem. Podczas zajęć w grupie maluszków Krasnoludki dzieci poznały jak prawidłowo czyścić ząbki, dowiedziały się jak codzienna dieta wpływa na stan zdrowia zębów, poznały budowę zęba, uczyły się rozróżniać ząb zdrowy od chorego. Dodatkowo dzieci dowiedziały się jak dzielnie stawić czoła swoim lękom przed wizytą u dentysty. Ogólnopolski Program Profilaktyki Zdrowotnej Akademia Aquafresh uzyskał poparcie Polskiego Towarzystwa Oświaty Zdrowotnej oraz Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Nasze przedszkole jest jednym z 3000 placówek, które biorą udział w Ogólnopolskim Programie Edukacji Zdrowotnej Akademia Aquafresh. W tegorocznej edycji Akademii Aquafresh ustanowiliśmy Rekord Guinnessa w największej liczbie osób myjących zęby w tym samym czasie! 30 września 2014 r. o godzinie 12 nasze dzieci z grupy 6-latów Muminki przez dwie minuty szczotkowały zęby- w całej Polsce w tym samym czasie myło zęby 313328 dzieci. Iwona Lewkowicz

12 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 EDUKACJA Świąteczny Maraton Już z początkiem roku kalendarzowego 2015 Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Pawła II w Supraślu zorganizowało przegląd Jasełek i Opowieści Bożonarodzeniowych. Występy małych aktorów oglądali pracownicy przedszkola, jak również wszystkie przedszkolaki. W ciągu kolejnych trzech dni na przedszkolnej scenie, wśród licznej publiczności, zadebiutowali aktorzy z trzech grup. W pierwszym dniu to aniołki z 6-latków wprowadziły widzów w świąteczny nastrój opowiadając co się dzieje w niebie chwilę przed narodzinami Jezusa. Drugiego dnia 5-latki przedstawiły historię, która wydarzyła się już na ziemi opowiedziały o narodzinach Jezusa, o odwiedzinach licznych przybyszy. A trzeciego dnia najmłodsze przedszkolaki, 4-latki, opowiedziały o tradycji związanej ze Świętami Bożego Narodzenia o choince, świątecznej wieczerzy, o Mikołaju, a wreszcie o emocjach miłości i szczęściu jakie wówczas towarzyszą ludziom. Tych kilka dni przyniosło wiele radości i wzruszeń. Wszyscy z niecierpliwością czekają na kolejne występy małych aktorów. Beata Grochowska-Surowiec Fot. Przedszkole w Supraślu Z przedszkola do Watykanu Papież Franciszek otrzymał prezent od przedszkolaków z Supraśla. Z pomocą rodziców przygotowały księgę upamiętniającą swojego patrona Papieża Jana Pawła II. Praca została wysłana prosto do Watykanu. Papież w odpowiedzi przesłał list, w którym zapewnia o błogosławieństwie dla całego przedszkola. W miasteczku Supraśl gdzieś na Podlasiu przedszkole stoi na skraju lasu W naszym przedszkolu Przedszkolu z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Pawła II w Supraślu zrodziła się myśl, aby wykonać i wysłać do Watykanu na ręce Papieża Franciszka księgę upamiętniającą naszego patrona Papieża Jana Pawła II. Do współpracy zaprosiliśmy wszystkie przedszkolaki wraz z Rodzicami. Dzieci przygotowały przepiękne ilustracje, na których widać naszego patrona przemierzającego świat w poszukiwaniu wielu wartości radości, optymizmu oraz wiary w lepsze jutro. W rysunkach tych zawarta jest również miłość jaką Papież obdarowywał dzieci. Rodzice podzielili się z nami swoim kunsztem poetyckim. Napisali wiele pięknych wierszy o naszym przedszkolu, jak również o postaci Jana Pawła II. Zebraliśmy wszystkie dzieła w całość, oprawiliśmy i w ten sposób powstała księga Listy do Papieża upamiętniająca postać naszego patrona Papieża Jana Pawła II. Dzień 12 stycznia 2015 roku przyniósł naszym przedszkolakom oraz wszystkim pracownikom wielką radość. Tego dnia Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Pawła II w Supraślu otrzymało list od Papieża Franciszka, w którym to Biskup Rzymu otacza Bożym Błogosławieństwem całą społeczność naszego przedszkola. i maja dzieci opiekę z nieba a całe nasze przedszkole śpiewa. *) fragmenty wiersza autorstwa mamy Michalinki Beata Grochowska-Surowiec, Jolanta Hałaburda

KULTURA MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 13 Prowadzimy bezpłatne zajęcia W Nowym Roku Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu zaprasza do wzięcia udziału w nowych, bezpłatnych zajęciach. Każdy znajdzie coś dla siebie KOŁO MIŁOŚNIKÓW TRADYCYJNYCH GIER W każdy wtorek o godzinie 18.00 w CKiR w Supraślu odbywają się spotkania koła miłośników tradycyjnych gier. Jaka jest wyższość tradycyjnych gier nad grami komputerowymi? Możecie się przekonać sami. Zapraszamy dzieci, młodzież i dorosłych. KREATYWNA MAMA Cykliczne zajęcia skierowane są w szczególności do mam z dziećmi w wieku do 3 lat. Mamom proponujemy ciekawe działania plastyczne, a dla najmłodszych przygotowaliśmy kącik zabaw dla najmłodszych. Zapewniamy opiekę instruktora, materiały plastyczne i podstawowe akcesoria niemowlęce. Zachęcamy mamy, by na chwilę odetchnęły od trudów dnia codziennego i oddały się pasji tworzenia! Zajęcia trwają 2 godziny. Max. Liczba uczestników 10 os. Miejsce: CKiR w Supraślu, ul. Cieliczańska 1 Terminy w styczniu: 20.01.2015, 27.01.2015 godz. 12.00 14.00. Z KOMPUTEREM NA TY! ZAJĘCIA KOMPUTEROWE DLA SENIORÓW Cykliczne zajęcia z obsługi komputera dla seniorów. Celem zajęć jest pokazanie, że komputer jest dla wszystkich i może stanowić przydatne i ciekawe narzędzie w życiu codziennym. fot. CKiR w Supraślu fot. CKiR w Supraślu Zajęcia obejmą tematykę m.in. korzystania z zasobów Internetu, zakładania i korzystania z poczty elektronicznej, podstaw programów do edytowania tekstu, fotografii. Jesteśmy otwarci i gotowi do realizowania zagadnień zgłaszanych przez samych uczestników. Max. Liczba uczestników 8 os. Decyduje kolejność zgłoszeń. Pierwszy nabór: do 21 stycznia 2015 r. Zapisy tel. 857183 510 Miejsce: Publiczna Biblioteka w Supraślu Terminy: 21.01.2015, 28.01.2015 godz. 13.00-14.30. Już w grudniu, w ramach projektu partnerskiego pt. Wspólna przestrzeń wspólne sprawy, ruszyły warsztaty: teatralne, plastyczne i fotograficzne. Projekt finansowany jest ze środków programu Lokalne Partnerstwa PAFW Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce. WARSZTATY TEATRALNE Podczas warsztatów teatralnych można poznać podstawy warsztatu aktorskiego, które przydają się na co dzień. Mówienie głośno i wyraźnie, świadomość ciała, pewność siebie to cechy, które wpływają na nasz wizerunek. I naprawdę można się tego nauczyć. W zajęciach może wziąć udział każdy chętny. Zapraszamy w środy w godz. 17.00-20.00. WARSZTATY FOTOGRAFICZNE Uczestnicy warsztatów fotograficznych poznają podstawy fotografii: czym są czułość (ISO), kompensacja i blokada ekspozycji. Uczą się jak stosować programy tematyczne, jak działa przysłona oraz mogą dowiedzieć się jak kadrować i nastawiać ostrość. Głównym fot. Fundacja Czwarty Wymiar celem są podstawy obsługi aparatu cyfrowego, wykonanie dobrego portretu oraz wyselekcjonowanie zdjęć. Na warsztaty zapraszamy osoby od 16 r. ż. w każdy poniedziałek w godz. 17.00-19.00. WARSZTATY PLASTYCZNE Warsztaty plastyczne Dookoła rzeźby obejmują m.in. pracę w ginie, podstawy rzeźby, odlewy metodą negatywową w gipsie oraz betonie, podstawy pracy w drewnie. Do grupy może dołączyć każdy, kto skończył 15 lat. Pytania i zapisy odnośnie warsztatów można kierować na adres: przestrzensuprasl@gmail.com. Bezpłatne zajęcia dla potrzebujących Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu informuje, że zgodnie z zarządzeniem Dyrektora CKiR z dnia 02.01.2015 r., zajęcia zespołowe prowadzone w Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu i Gminnych Pracowniach Edukacji Kulturalnych dla dzieci i młodzieży z rodzin objętych świadczeniami z pomocy społecznej w Gminie Supraśl są nieodpłatne. Zarządzenie dotyczy takich zajęć jak: szachy, plastyka, tańce oraz warsztaty muzyczne. Na indywidualny wniosek korzystających z w. w. zajęć Dyrektor może odstąpić od pobierania należności. Ulga będzie udzielona na podstawie przedłożonej decyzji o przyznaniu świadczenia MOPR w Supraślu. Decyzję o liczbie uczestników biorących udział w poszczególnych zajęciach podejmuje Dyrektor uwzględniając możliwości techniczne i finansowe CKiR w Supraślu. Wioleta Zalewska fot. Fundacja Czwarty Wymiar

14 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 KULTURA Projekty CKiR Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu w 2015 w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestuje w obszary wiejskie realizuje trzy operacje: Muzyka nie ma granic, Gminne pracownie edukacji informatycznej i multimedialnej oraz Supraśl zimową stolicą narciarstwa biegowego. Operacje, których głównym celem jest rozwijanie aktywności społeczności lokalnej, współfinansowane są ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju mały projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013. Muzyka nie ma granic W ramach projektu odbyły się warsztaty wokalno-instrumentalne dla dzieci i młodzieży z Gminy Supraśl. Został zakupiony nowy sprzęt dla zespołów działających przy CKiR. Zespół Pop Gospel Cantus Deo został wzbogacony o wzmacniacz gitarowy Fender Mustang II, odsłuch aktywny MA 120 MKII oraz Keyboard Yamaha PSR 650. Natomiast dla zespołów muzycznych z Supraśla, Sobolewa i Ogrodniczek zostały zakupione: gitara basowa Yamaha oraz perkusja przenośna Roland TD 4 KP. Została nagrana płyta z kolędami w różnych językach oraz zorganizowany ekumeniczny koncert kolęd. Gminne pracownie edukacji informatycznej i multimedialnej W ramach projektu zostały zakupione 4 komputery stacjonarne, 6 laptopów, projektory multimedialne wraz z ekranami oraz tablica multimedialna. Komputery zostały już zamontowane w Bibliotece Publicznej w Supraślu. Dzięki projektowi utworzone zostaną gminne pracownie edukacji multimedialnej i informatycznej w czterech miejscowościach: Supraślu, Sobolewie, Zaściankach i Ogrodniczkach. Supraśl zimową stolicą narciarstwa biegowego Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu już po raz czwarty organizuje SupraSKI Festiwal, który odbędzie się w dniach 19 22 lutego 2015 roku w Uzdrowisku Supraśl. Inicjatywa ma na celu promocję sportów zimowych, zdrowego stylu życia i turystyki na terenie gminy Supraśl i Puszczy Knyszyńskiej. W ramach festiwalu zorganizowane zostaną liczne wydarzenia i inicjatywy m.in. nocny bieg na nartach, spotkanie na temat historii sportów zimowych, warsztaty z konserwacji nart. Dzieci i młodzież mogą wziąć udział w konkursie fotograficznym SPORT ZIMĄ w Gminie Supraśl. Na Bulwarach w Supraślu odbędzie się zimowy piknik rodzinny. Głównym punktem festiwalu będą zawody amatorów w biegach narciarskich. WZ Pomysł na wspólną przestrzeń W Supraślu realizowany jest innowacyjny projekt społeczny pt. Wspólna przestrzeń wspólne sprawy, trwający od października 2014 do sierpnia 2015 roku. Jego autorami i koordynatorami są Piotr Łasiewicki, Marcin Idzikowski i Magdalena Juchnowicz. Celem projektu jest rozpoznanie potrzeb mieszkańców Supraśla jeśli chodzi o przestrzeń publiczną. W efekcie czego ma powstać realizacja odpowiadająca na tę potrzebę. Zapytaliśmy o projekt Małgorzatę Charyton, która zajmuje się przygotowywaniem ekspertyz na potrzeby tej inicjatywy. Realizujecie projekt w ramach Lokalnych Partnerstw Polsko-Amerykańskej Fundacji Wolności. Czym jest to lokalne partnerstwo? Jak można najprościej je zrozumieć, by wytłumaczyć przechodniowi spotkanemu na ulicy? Małgorzata Charyton: Lokalne partnerstwo to rozmowy w atmosferze równości. Dzięki temu, że mieszkańcy tworzą nieformalną grupę, łatwiej im współpracować z lokalnymi instytucjami samorządowymi i prywatnymi. Poza tym uczestnicy rozmów często znają siebie nawzajem. Amerykanie zauważyli, że kiedy pracujemy ze swoimi znajomymi, wychodzi nam lepiej, niż z obcymi osobami. Mamy większe zaufanie, wspólny język i po prostu wspólne sprawy.

KULTURA MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 15 Mieszkańcy mogą się swobodnie wypowiadać podczas spotkań. Czy chętnie uczestniczą w dyskusji? MCh: Koordynatorzy projektu z radością podkreślają, że zaangażowanie społeczne supraślan przerosło ich oczekiwania. Obserwowałam, że podczas I Kawiarenki Obywatelskiej w dniu 15 października 2014 r. ta potrzeba dyskusji była tak wielka, że wyzwoliła siłę nie do powstrzymania. Zakładany przez organizatorów plan spotkania był szybko przekształcany. Dzięki temu na gorąco powstał spis ważnych spostrzeżeń. Zapisywanie pomysłów stało się tradycją kawiarenek, a lista obejmuje już kilkadziesiąt propozycji. Teraz włączamy je do analizy, żeby możliwości ich realizacji móc omawiać z pozyskanymi partnerami. Czy takie lokalne partnerstwa przyniosły efekt w innych miejscach? Jakie to miejsca dla przykładu? MCh: Tak, są dziesiątki przykładów z całej Polski. Ich opisy można znaleźć na stronie Polsko- -Amerykańskiej Fundacji Wolności. Sama dopiero po napisaniu raportu odkryłam, że w wielu gminach mieszkańcom brakowało miejsca spotkań lub jakiejś mniej dosłownej przestrzeni integracji, wymiany doświadczeń i poglądów. W Nidzicy uczniom udało się utworzyć takie miejsce, Młodzieżową Kuźnię Umiejętności, a do tego jeszcze własne radio internetowe. W Grodzisku powstała pierwsza lokalna telewizja obywatelska tworzona przez mieszkańców. W Biłgoraju przywrócono do życia park, który stał się miejscem integracji, edukacji i promocji. W Waszym raporcie można znaleźć informację o miejscach, które ankietowani określili jako niesprzyjające. Czy zamierzacie się nad tymi przestrzeniami pochylać, czy raczej tylko nad przyjaznymi? Pytam, bo ciekawe wnioski z tego można wyciągnąć, a ankietowani sami Wam wskazują, gdzie w przestrzeni jest potrzeba zmian. MCh: To ważne pytanie, przedyskutowałam je już z koordynatorami. Budżet projektu nie pozwoli na remont parków czy budynków, które uznano za niesprzyjające. Z drugiej strony warto jednak wspierać wszystkie działania na rzecz poprawy jakości przestrzeni publicznej. Dlatego uznaliśmy, że ostateczna decyzja zależy od nawiązanych w projekcie partnerstw. Tymczasem już zaczynamy wykorzystywać potencjał miejsc przyjaznych, jak grobla, Liceum Plastyczne i Akademia Supraska. Z Waszego raportu wynika też, że istnieje w Supraślu potrzeba miejsca spotkań. Dostępnego, powszechnego i atrakcyjnego. Czy grupa respondentów nie jest za mała, by wnioski przekładać na całe miasto? MCh: Jestem etnologiem i geografem, ale na potrzeby diagnozy w Supraślu wybrałam jakościowe metody antropologii kulturowej. One pozwalają odpowiedzieć na pytanie jak ludzie myślą, dokładnie opisać i wyjaśnić zgłaszane potrzeby, a nie tylko obliczyć procent mieszkańców niezadowolonych z sytuacji. Dają więcej wskazówek do działania. Poza tym, badaniu poddano tylko chętnych aktywistów, którzy sami zgłaszają się na spotkania. To oni mają silną potrzebę zmian i działania w przestrzeni publicznej. Przecież każdy z nas jest inny, niektórzy nie chcą zmian, preferują święty spokój domowego zacisza. Czy raporty ze spotkań będą oficjalnie dostępne i archiwizowane, by różne organizacje mogły z nich czerpać wnioski? MCh: Wydaje mi się, że to jest wręcz wymóg fundatora projektu Wspólna przestrzeń wspólne sprawy, by powstające dokumenty stawały się dobrem publicznym. Dlatego koordynatorzy szukają różnych sposobów popularyzacji tych danych, między innymi w Internecie. Każdy może poprosić o przesyłanie raportów, a tym, którzy zapisali się na listę mailingową, już go dostarczono. Z Małgorzatą Charyton rozmawiała Ewelina Lewkowicz Grabówka rozśpiewana kolędą W niedzielny wieczór 11 stycznia w Grabówce odbył się niezwykły koncert kolęd. W Parafii Świętego Krzyża gościł zespół Charbelis, który zaprezentował oryginalne aranżacje polskich kolęd. Zespół Charbelis, który tworzą młodzi ludzie, zaprezentował najpiękniejsze polskie kolędy w oryginalnych aranżacjach m.in. Przybieżeli do Betlejem, Jezusa narodzonego wszyscy witajmy, Oj, maluśki, maluśki, Lulajże Jezuniu i Cicha noc. Była to uczta na wysokim poziomie artystycznym. Zespół Charbelis gra na 20 instrumentów i 14 wykonawców. Bywa gościem na antenie rozgłośni radiowych ostatnio na żywo w studio Rembrandt Polskiego Radia Białystok. EL

16 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 KULTURA Zlot polskich Indian w Gminie Supraśl Już oficjalnie wiadomo, że XXXIX Zlot Polskiego Ruchu Przyjaciół Indian w tym roku odbędzie się na terenie Gminy Supraśl. Każde takie wydarzenie gromadzi ponad pół tysiąca osób z całej Polski. Spotkanie Indian polskich odbędzie się 18 26 lipca na obszarze Pólka. W 2014 roku w Cieksynie, w 2015 na Pólku obok Supraśla. 10-dniowy zlot jest imprezą zamkniętą, jednak organizator Piotr Zieliński przewiduje udostępnienie przynajmniej jednego dnia dla odwiedzających. Można się spodziewać niecodziennych wrażeń przy spotkaniu z odmiennością kulturową. Piotra Zielińskiego zna każdy, kto odwiedził choć raz wioskę indiańską, która mieściła się przez wiele lat w Cieliczance. el SPORT Morsem być i przeżyć! Co roku podczas spacerów bulwarami przy rzece Supraśl, można spotkać grupę morsów, która z okrzykiem radości wskakuje do lodowatej wody. Obserwatorzy przecierają oczy ze zdumienia, a oni wydają się jak dzieci, pluskając się pomimo warunków pogodowych. Zapytaliśmy Grzegorza Juchnickiego (32 lata) podlaskiego morsa, o jego pasję do tych niecodziennych kąpieli. Ile miałeś lat, gdy po raz pierwszy zanurzyłeś się jako mors zimą w rzece Supraśl? Grzegorz Juchnicki: To był schyłek 2011 roku, a ja przedłużyłem sobie sezon kąpielowy, przez co samo wejście do wody nie było aż tak szokujące. Dlaczego akurat w rzece Supraśl lubicie się zanurzać? GJ: Skoro żyje w niej tyle ryb, to znaczy, że jest zdrowa także dla człowieka. Mi osobiście jest to najbliższa rzeka, w której doświadczyłem wielu cudów i odmian. O magii tej rzeki prawdę powie niezwykła roślinność występująca wzdłuż jej brzegu. Supraskie sosny już wiele wieków temu zostały uznane za doskonały materiał budulcowy, a tutejsze zioła i przyprawy miały duże wzięcie w kuchniach dworskich. I ta tajemnicza, spolonizowana łacińska nazwa: Supraśl. Wszystkie rzeki Polski mają swoje historie, my możemy być dumni z naszej. Bardziej dzięki osobistym doznaniom, niż archeologicznym faktom. Co daje bycie morsem? Na czym polega ta przyjemność? GJ: Kąpiele w zimnej wodzie wzmacniają odporność, pobudzają umysł, ożywiają. To taka forma leczenia się i dbania o siebie bez zbędnych, aptecznych lekarstw. To również nawiązanie do stylu życia naszych dawnych sławnych przodków, którzy nie bali się natury. Ile kąpieli zażywasz jako mors podczas jednej zimy? GJ: Gdy w 2011 zacząłem morsować to wchodziłem do Supraśli niemal w każdą niedzielę, także w środku tygodnia jak się znalazło dobre miejsce to też się korzystało z naturalnej hydroterapii. Jaka temperatura Cię zatrzyma, by wejść do wody? GJ: Jeśli chodzi o temperaturę wody, to każda minusowa (śmiech)! Jeszcze nigdy nie rezygnowałem z wejścia z powodu temperatury powietrza, za to silny niebezpieczny wiatr nieraz krzyżował mi plany. Często powtarzasz, że dzięki kąpieli w rzece Supraśl zyskujesz nową energię do życia. Coś w tym musi być, skoro tyle osób się kąpie.

SPORT MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 17 GJ: Kąpać powinni się wszyscy ludzie prowadzący w miarę aktywny tryb życia. Jednak trudno przekonać tych, którzy zaufali telewizji i wygodom zafundowanym przez postęp technologiczny. To pocieszające, że ludzie odkrywają wspaniałą rolę rzek i wbrew współczesnej logice, nie boją się natury. Morsowanie pobudza, przełamuje bariery myślowe, otwiera oczy i... pomaga poznawać ciekawych ludzi. W grupie łatwiej przełamać strach, dlatego zawsze jesteście całą ekipą. Sam byś się odważył wejść do mroźnej wody? GJ: Tak się składa, że często wchodziłem sam zimą do wody, jednak zawsze przy brzegu była przynajmniej jedna znajoma osoba. Bardzo ważny jest rozsądek, opanowanie i zrozumienie natury. No i niezbędna rozgrzewka, czyli przebieżka, pompki, przysiady, rozciąganie. Nie wolno też mieszać lekarstw, czyli przed kąpielą rozgrzewać się napojami wysokoprocentowymi. chłodny wrzesień, nie przestawałem w październiku ani w listopadzie, w grudniu przestałem zanurzać głowę w wodzie, a kiedy lód skuł rzekę, to ograniczyłem zwykłe pływanie do klasycznego stania lub chodzenia z dłońmi w górze. Jeśli ktoś chce spróbować od razu zimą, a jest chorowity, to musi się nieco uodpornić, czyli zażyć kilka dłuższych spacerów na mrozie, oswoić się z zimnem i... zrobić swoje. Z Grzegorzem Juchnickim rozmawiała Ewelina Lewkowicz W jaki sposób można bezpiecznie zacząć swoją przygodę z morsowaniem? GJ: Ja swoją zacząłem... w maju! (śmiech). Kąpałem się każdego miesiąca bez względu na pogodę i temperaturę. Wchodziłem do wody gdy nastał Nie bądź jak niedźwiedź zimą Nie zapadaj w zimowy sen i dołącz do grupy biegaczy z Supraśla. Nieformalna grupa miłośników ruchu zaprasza w każdy czwartek na wspólne treningi. Każdy może dołączyć! Nie musisz się nigdzie zapisywać, wysyłać zgłoszeń ani wypełniać żadnych dokumentów. Po prostu załóż wygodny strój sportowy i wybierz się pod Świętą Sosnę w każdy czwartek. Zbiórka o godzinie 19.30 (lepiej wcześniej potwierdzić, bo z czasem może ulec zmianie). Trasa liczy około 5-6 km, dlatego każdy może śmiało dołączyć i dać dobry przykład. W razie pytań można dzwonić pod nr. 509-140-200. EL Aktywny start w Nowy Rok IV Supraski Bieg Noworoczny 2015 Po raz czwarty w Supraślu odbył się Bieg Noworoczny. Organizatorem biegu jest Supraska Narciarnia. Po wspólnej rozgrzewce oraz sympatycznym noworocznym powitaniu przy Świętej Sośnie, wszyscy pobiegli piękną 10-kilometrową trasą. Zimowa aura biegaczy nie rozpieszczała, było bardzo ślisko. Jednak nie ma złej pogody do biegania, wystarczą chęci i dobra motywacja. Piękny Supraśl, malownicze ścieżki Puszczy Knyszyńskiej tak zaczęty rok musi być udany. Miejmy więc nadzieję, że jaki pierwszy dzień roku taki cały rok aktywny, zdrowy i radosny. Adam Kierzkowski fot. Supraska Narciarnia

18 MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11 12 (32 33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 SPORT Prezent dla sportowców Nasi stypendyści sportowi przez cały rok właściwie nie zatrzymują się w miejscu. Treningi, wyjazdy, zawody. Wracają jednak do swoich domów rodzinnych na święta. Jest to dobry czas, by podsumować rok, pochwalić się osiągnięciami i złożyć sobie życzenia kolejnych sukcesów. Tak też było 19 grudnia, kiedy stypendyści sportowi spotkali się z Burmistrzem Supraśla Radosławem Dobrowolskim na spotkaniu opłatkowym w Urzędzie Miejskim w Supraślu. Na spotkanie zostali zaproszeni stypendyści: Patryk Muśko (MTB), Izabela Kłosowska (MTB), Żaneta Iwaszuk (strzelectwo), Krzysztof Szalecki (lekkoatletyka, rzut oszczepem), Emilia Romanowicz (narciarstwo biegowe), Paweł Gryc (siatkówka męska), Paulina Mikiewicz (biegi przełajowe), Jędrzej Jankowski (łucznictwo). Część z nich była jeszcze na obozach sportowych, niektórych nieobecnych reprezentowali rodzice (Paweł Gryc). Przy świątecznym cieście nasi sportowcy opowiadali Burmistrzowi o tym, jak udaje im się łączyć dyscyplinę sportową z życiem osobistym. Podczas wyjazdów na zawody można doświadczyć wielu przygód w spotkaniu z odmienną kulturą. Tak było np. w Dubaju na Mistrzostwach Świata, gdzie obserwowałam całkowicie odmienne traktowanie kobiet przez mężczyzn. Musiałyśmy też zakrywać ramiona i kolana, a to trudne w temperaturze ponad 40 stopni. Nie zawsze czujemy się też bezpiecznie w obcych krajach. Zdarzały się przecież porwania sportowców. Moją koleżankę w Atenach chciano uprowadzić opowiadała Żaneta Iwaszuk. Szkoda, że w Polsce uwaga skupia się przede wszystkim na piłce nożnej i to ona jest najbardziej dofinansowywania. Są też inne piękne dyscypliny sportu żalili się sportowcy. Może wynika to z tego, że piłka jest prostą dyscypliną: dwie bramki, jednak piłka. W innych dyscyplinach jak lekkoatletyka czy kolarstwo trzeba wiedzieć, który czas daje jaki wynik, czy to jest znaczący wynik na świecie, trzeba znać historię zawodnika i wiedzieć, czy się rozwija itd.- dzielił się przemyśleniami Krzysztof Szalecki. Sportowcy przyznali, że często brakuje im najbliższych i znajomych podczas wyjazdów. Przyjaciele zapraszają mnie na różne spotkania, a ja im muszę odpisać, że jestem na zawodach. Często muszę rezygnować z takich okazji wyjścia w grupie przyznała Emilia Romanowicz. Ludziom się wydaje, że skoro sportowcy tyle wyjeżdżają, to wiele mogą zwiedzić. Mój syn w Meksyku widział halę i hotel, a wszystko było obstawione żandarmerią. Nie zawsze więc jest to takie kolorowe opowiadała Alina Gryc, mama naszego zdolnego siatkarza. Na zakończenie opłatkowego spotkania, Burmistrz rozdał sportowcom przygotowane z tej okazji upominki w postaci kamizelek sportowych z odblaskami (by mogli swobodnie trenować po zmroku) i czapek z logo Uzdrowiska Supraśl. Sportowcy obiecali, że będą promować Supraśl w strojach z logo, kiedy tylko będą mogli. EL Salto z bulwarów do telewizji Konrad Bykowski z Supraśla kojarzony jest nie tylko ze Strażą Pożarną, z którą jest związany od lat. Każdy, kto spaceruje po bulwarach na plaży zapewne widział go podczas zapierających dech w piersiach treningów akrobatycznych. W listopadzie wystąpił z kolegami w programie TVN Mam Talent, podbijając serca jurorów. Od lat trenujesz parkour. Być może są osoby, które nie słyszały o tej dyscyplinie możesz w kilku słowach określić, co to takiego? Konrad Bykowski: Dla ścisłości to trenuję parkour, freerun i akrobatykę. W dzisiejszych czasach coraz więcej osób wie, co to za sporty. W skrócie parkour polega na jak najbardziej efektywnym przemieszczaniu się z punktu A do punktu B. Dorzucając do tego efektowne ewolucje, otrzymujemy freerun. Skąd zainteresowanie parkourem Twoje i kolegów z Supraśla? Ta dyscyplina chyba nie była nigdy popularna w naszym mieście? KB: Nasze zainteresowanie tymi sportami zaczęło się ponad 13 lat temu od treningów

SPORT MIESIĘCZNIK SUPRAŚL NASZA GMINA Nr 11-12 (32-33) / Grudzień 2014 Styczeń 2015 19 zapaśniczych. Wtedy razem z bratem poznaliśmy podstawy akrobatyki. Po obejrzeniu filmów Yamakasi i 13 Dzielnica stwierdziliśmy, że podstawy to dla nas za mało. Zwerbowaliśmy paru kumpli, którym również spodobały się te filmy i na plaży w Supraślu staraliśmy się rozwijać. Jak oceniasz występ Waszej grupy w programie Mam Talent? KB: Występ w Mam Talent ogólnie uważam za udany. Osiągnęliśmy to, co chcieliśmy czyli pokazaliśmy się światu. Czy w Supraślu masz dobre warunki do treningów? Czy potrzeba Wam specjalnej małej architektury do ćwiczeń w przestrzeni miejskiej? KB: W Supraślu warunki treningowe są dość słabe. Akrobatyką zajmujemy się na plaży, parkour i freerun na większą skalę odpadają. Brakuje murków i poręczy, a gdy jakieś znajdziemy, to Związany jesteś ze Stowarzyszeniem Parkour Białystok. W Supraślu też masz jednak grupę, z którą można Cię spotkać trenującego na bulwarach, prawda? KB: Tak, podczas naszych początkowych treningów w Supraślu stwierdziliśmy, że przydałoby się jakoś nas nazwać. Powstała nieoficjalna grupa Sky Jump Supraśl. Przez kilkanaście lat trenowało z nami kilkadziesiąt osób, ale to wciąż było mało. Dorwaliśmy kilka osób w Białymstoku i trenowaliśmy z nimi. Po jakimś czasie utworzyliśmy również nieoficjalną, większą grupę Multi Level Moves Białystok, która zrzeszała ludzi zajmujących się parkourem, freerunem, tricksterką oraz bboyi. Kolejnym ogromnym krokiem było stworzenie oficjalnej grupy jaką jest Stowarzyszenie Parkour Białystok. Więcej o nas na http://parkourbialystok.pl. zaraz ludzie uważają, że je niszczymy. Dzięki Stowarzyszeniu Parkour Białystok wybudowaliśmy Centrum Sportów Miejskich w Białymstoku przy ul. Węglowej. Jeśli więc chodzi o małą architekturę, to jesteśmy zmuszeni wyjeżdżać poza nasze miasteczko. Wasza dyscyplina jest dość widowiskowa: salta, niebezpiecznie wyglądające figury, skoki. Dostajecie zaproszenia na imprezy, podczas których dajecie pokaz zręcznościowy? KB: Tak, wiele osób chce zobaczyć nasze umiejętności na żywo. Bardzo często uczestniczymy w imprezach charytatywnych. Czy z akrobacji się wyrasta? Na treningach widać z reguły młode osoby. KB: Jeśli naprawdę lubi się te sporty, to ciężko z nich wyrosnąć. W pewnym stopniu jest to oderwanie od rzeczywistości i sposób na życie. Ludzie pytają mnie często, czy nie jestem na to za stary. Odpowiadam, ze to dopiero początek mojej kariery! Jak wygląda trening i ile od Was wymaga wysiłku? Może to bardziej spotkanie towarzyskie, niż solidy wycisk sportowy? KB: Treningi praktycznie za każdym razem są inne, nie ma tu monotonii. Co do wysiłku, to każdy daje z siebie, ile może. Na treningach zawsze panuje pozytywna atmosfera, wspieramy siebie i dopingujemy. Nie porównywałbym tego do spotkania towarzyskiego, a raczej do rodzinnego pikniku. Z Konradem Bykowskim rozmawiała Ewelina Lewkowicz

Rozpoczęcie obchodów 80 lecia MKS Supraślanka REKREACYJNY NOCNY BIEG NA NARTACH MIEJSCE ZBIÓRKI: SUPRASKA NARCIARNIA (UL. KRASNY LAS 1) Pierwszy krok -, KULIG Z OGNISKIEM * ckirsuprasl.com PARTNERZY PATRONAT MEDIALNY ORGANIZATOR AgaDabFIT NORDIC WALKING URZĄD MIEJSKI W SUPRAŚLU IV SupraSKI Festiwal organizowany w ramach projektu Supraśl zimową stolicą narciarstwa biegowego 104 lata TARTAKU 1911 Posiadamy certyfikat CE FSC