Instrukcja Obsługi Przyrząd do ustawiania świateł EFLE 50..52/60..62
Spis treści Wskazówki dotyczące uruchomienia 1 1. Wstęp 1 1.1 Przyrządy do ustawienia świateł z kółkami jezdnymi EFLE 50.EFLE 51, EFLE 60 i 61 (rys. 2) 1 1.2 Przyrządy do ustawiania świateł z torem stałym EFLE 52 i EFLE 62 (rys. 3) 2 1.3 Przyrządy do ustawiania świateł 2 2. Zasada kontroli i ustawiana świateł 2 2.1 Stanowisko pomiarowe 2 2.2 Ciśnienie powietrza w ogumieniu 2 2.3 Reflektory 2 2.4 Ustawianie przyrządu 2 2.5 Ustawianie przyrządu względem osi podłużnej pojazdu 3 2.5.1 Pojazd z polską pokrywą komory silnika 3 2.5.2 Pojazd z silnikiem w kabinie kierowcy (rys. 6) 3 2.6 Regulacja przyrządu 3 3. Niemieckie wymagania dotyczące ustawienia świateł 3 3.1 Tablica z danymi do kontroli ustawienia świateł 4 4. Obrazy na ekranie 5 4.1 Reflektory z asymetrycznymi światłami mijania 5 4.2 Reflektory z symetrycznymi światłami mijania oraz reflektory przeciwmgłowe 5 4.3 Reflektory ze wskazanym kątem pochylenia 5 5. Luksometr (rys. 10) 6 6. Obsługa i konserwacja 6
Str. 1 Przyrządy do ustawiania świateł EFLE 50 52/60 62 INSTRUKCJA OBSŁUGI Str. 2 Spis treści Str.3 Wskazówki dotyczące uruchomienia Przed pierwszym uruchomieniem przyrządu należy obrócić w położenie pracy lustro do bazowania oraz, w przypadku EFLE 50,51,60 i 61, uchwyt do przetoczenia. Sposób ustawienia lustra do bazowania (patrz rys. 1): Poluzować kluczem trzpieniowym sześciokątnym 4 mm śrubę zabezpieczającą przed obrotem (1) Odchylić ramię lustra (2) do góry o 180 o Z powrotem dokręcić śrubę zabezpieczającą. Sposób ustawienia uchwytu do przetaczania (patrz rys. 1a): Poluzować kluczem trzpieniowym sześciokątnym 5 mm śrubę zabezpieczającą przed obrotem (1) w podstawie przyrządu. Odchylić uchwyt o 90 o na zewnątrz. Z powrotem dokręcić śrubę zabezpieczającą. 1. Wstęp Reflektory pojazdów nie mogą oślepiać kierowców w samochodach jadących z przeciwka. Dlatego pochylenie i odchylenie na bok wiązki wysyłanej przez reflektor musi odpowiadać przepisom określonym na drodze prawnej. Przyrządy oferowane przez firmę BOSCH są właśnie przeznaczone do kontrolowania ustawienia świateł pod względem zgodności z wymaganymi prawami. Przyrządy do ustawienia świateł z kółkami jezdnymi EFLE 50, EFLE 51, EFLE 60 i 61 (rys. 2) Powierzchnia ustawienia przyrządu musi być płaska, ale nie pozioma. Aby uzyskać wymaganą dokładność pomiaru * dopuszczalna nie równość powierzchni w miejscu pracy przyrządu musi być mniejsza niż 1,2 mm. Rysunek 2: 1 Lustro do bazowania 2 Uchwyt do przetaczania 3 Luksometr 4 Lustro odchylające wiązkę 5 Oznaczenia środka soczewki *patrz VkBI zeszyt 16/1987
Przyrządy do ustawiania świateł z torem EFLE 52 i EFLE 62 (rys. 3) Powierzchnia stanowiska oraz szyny do przytroczenia przyrządu muszą być ustawione płasko i wzajemnie równolegle. Aby uzyskać wymaganą dokładność pomiaru* maksymalna odchyłka położenia w poziomie jednej szyny do drugiej nie może przekroczyć około 1,3 mm. Rysunek 3 1 Pokrętło do ustawiania przyrządu względem osi podłużnej pojazdu. 1.3 Przyrządy do ustawiania świateł Przyrządy EFLE 61, EFLE 61 i EFLE 62 spełniają wymagania norm EWG nr 76/756, jak również przepisów niemieckich, które zostały ogłoszone w przepisach ruchu drogowego w zeszycie 16, strona 563, nr 134, 50 StVZO z dnia 10.8.1987 Pod względem konstrukcyjnym odpowiadają one przyrządom EFLE 50, EFLE 51 i EFLE 52. Są pozbawione jednak na ekranie ukośnej linii (pod kątem 15 o ), do kontroli ustawienia świateł mijania (patrz rys. 11) 2. Zasady kontroli i ustawienia świateł Stanowisko pomiarowe Stanowisko pomiarowe musi odpowiadać warunkom podanym w punktach 1.1 oraz 1.2 Ciśnienie powietrza w ogumieniu We wszystkich oponach badanego pojazdu musi być nominalne ciśnienie powietrza. Reflektory Przed przystąpieniem do pomiaru należy wymienić reflektor z uszkodzonym szkłem i lustrem, jak również wymienić żarówkę o ściemnionej bańce. W przypadku reflektorów wyposażonych w korektory ustawienia należy zwrócić uwagę na następujące zagadnienia: W samochodach z korektorem regulowanym ręcznie i bezstopniowo sprawdzanie oraz regulację świateł należy przeprowadzić, kiedy korektor znajduje się w wymaganym położeniu zablokowania. W samochodach z korektorem dwustopniowym należy przyjąć następujący sposób postępowania: Jeżeli wiązka światła podnosi się wraz ze zwiększającym obciążeniem samochodu (pojazdy z bagażnikiem z tyłu), to korektor trzeba ustawić w położenie krańcowe, w którym wiązka leży możliwie jak najwyżej. Jeżeli wiązka światła obniża się wraz ze zwiększającym obciążeniem samochodu (pojazd z bagażnikiem z przodu), to korektor trzeba ustawić w położenie krańcowe, w którym wiązka leży możliwie jak najniżej. Ustawienie przyrządu Odległość między przyrządem a reflektorem powinna być na tyle duża, aby można było przeprowadzić od przodu reflektora czynności regulacyjne (około 30cm). Środek soczewki może nie pokrywać się z osią reflektora najwyżej o 3 cm. Środek soczewki jest oznaczony na przyrządzie (patrz 5, rys. 2) *patrz VkBI zeszyt 16/1987
W celu przestawienia w pionie głowicy pomiarowej należy obracać uchwyt (1, rys. 4), co spowoduje odblokowanie hamulca. Po puszczeniu uchwytu hamulec zablokuje się automatycznie. Rysunek 4 1 Uchwyt obracany do regulacji położenia głowicy pomiarowej w pionie. 2 Pokrętło do ustawienia wielkości pochylenia wiązki światła Ustawienie przyrządu względem osi podłużnej pojazdu Pojazd z płaską pokrywką komory silnika Ustawić lustro do bazowania (patrz 1, rys. 2), odpowiednio odchylając jego ramię(2, rys. 1), blisko nad głową obsługującego tak, aby widział on w lustrze przednia część samochodu z dwoma punktami odniesienia, symetrycznie rozmieszczonymi po zewnętrznych stronach samochodu (np. górne krawędzie reflektorów, szczeliny między pokrywą komory silnika a błotnikami). Tak ustawić przyrząd względem osi podłużnej pojazdu, aby linia do pozycjonowania lustra stykała się jednakowo z dwoma punktami odniesienia na zewnątrz pojazdu (patrz rys. 5). W przypadku przyrządów z kółkami jezdnymi (EFLE 50, 51, 60 i 61) odbywa się to przez przestawienie przyrządu za pomocą uchwytu do przetaczania. W przypadku przyrządów przesuwanych na szynach (EFLE 52 i 62) należy obrócić odpowiednio głowicą pomiarową pokrętłem (1, rys. 3) na słupie. 2.5.1Pojazd z silnikiem w kabinie kierowcy (rys. 6) W przypadku pojazdów pozbawionych wysuniętej części silnikowej należy pionem przenieść środki reflektorów na podłoże i tam zaznaczyć je kredą lub listwą. Znaki te będą stanowiły bazę odniesienia dla lustra. Regulacja przyrządu Parametrem kontrolnym ustawienia reflektorów jest odchylenie od położenia środkowej wiązki strumienia światła, a dokładniej granicy światła i cienia, mierzone w cm w odległości 10m. Nominalne wielkości tego parametru zostały poddane w rozdziale 3.1 i można je ustawić za pomocą pokrętła (2, rys. 4) na głowicy pomiarowej. Pojazd powinien być obciążony zgodnie z zaleceniami. 3. Niemieckie wymagania dotyczące ustawienia świateł Wymagania dotyczące ustawienia świateł w pojazdach zgodnie z zaleceniami normy 76/765 EWG, zostały opublikowane w Dzienniku VkBI 1987, zeszyt 16, strona 563. Zastosowano następujące określenia skrótowe: H = położenie środka reflektora nad podłożem w cm, e = parametr kontrolny w cm, odchylenie wiązki światła w odległości 10 m od reflektorów, nominalna wielkość parametru musi być wcześniej ustawiona pokrętłem na przyrządzie (patrz punkt 2.6) N = parametr kontrolny w cm, odniesiony do odległości 5 m. Ciężar własny pojazdu w rozumieniu 42 jest ciężarem pojazdu gotowego do drogi z pełnym zbiornikiem paliwa oraz wyposażeniem fabrycznym (np. kołem lub ogumieniem zapasowym, częściami zamiennymi, narzędziami, podnośnikiem, gaśnicą, nasadzanymi ściankami skrzyni ładunkowej, stelażem pod plandekę środkami zapobiegania poślizgowi kół, balastem). W przypadku innych pojazdów, jak motocykle i samochody osobowe należy dodatkowo wliczyć w ciężar 75kg, odpowiadające ciężarowi kierowcy. W pojazdach, w których występują ekstremalne przypadki obciążeń, należy odbiegając od zaleceń podanych wyżej przepisów, tak regulować światła, aby nie wystąpiło oślepienie innych uczestników ruchu ( 50, rozdz. 6 StVZO). Patrz pomiar światłości, rozdział 5.
Uwaga: Należy zwrócić uwagę na wymagania dotyczące ustawiania świateł, obowiązujące w innych krajach. 3.1 Tablica z danymi do kontroli ustawiania świateł Pojazdy, w których najwyższy punkt świecącej powierzchni Reflektorów nie leży wyżej niż 140 cm nad podłożem Parametry kontrolne e Ustawiany pokrętłem na przyrządzie Nr Rodzaj pojazdu Obciążenie Reflektor główny Reflektor przeciwmgłowy 1a Samochody osobowe (w tym Z jedną osobą lub 75 kg 12 20 Kombi) 1b Pojazdy z regulowaną wyso- Kością prześwitu lub automatycznym korektorem ustawienia reflektorów* na siedzeniu kierowcy Stosować się do zaleceń producenta 1c Wieloosiowe ciągniki lub Ciężar własny pojazdu maszyny robocze wg 42 1d Jednoślady** Z jedną osobą lub 75 kg na siedzeniu kierowcy 1e Samochody ciężarowe z Ciężar własny pojazdu powierzchnią ładunkową wg 42 umieszczoną z przodu 1f Samochody ciężarowe z powierzchnią ładunkową umieszczoną z tyłu, za wyjątkiem pojazdów z p. 1b. 1g Ciągniki siodłowe, za wyjątkiem pojazdów z p. 1b. 1h Autobusy, za wyjątkiem pojazdów z p. 1b. 2 Pojazdy, w których najwyższy punkt świecącej powierzchni reflektorów leży wyżej niż 140 cm nad podłożem 3 Jednoosiowe ciągniki lub maszyny robocze z trwale przysłoniętymi reflektorami, na których jest podane wymagane pochylenie wiązki 4 Pojazdy dopuszczone według zaleceń 76/756 EWG lub ECE- R48 10 20 Ciężar własny wg 42 30 40 Odpowiada podobnym rodzajom pojazdów z p. 1a-h, 2, 3 Z jedną osobą lub 75 kg na siedzeniu kierowcy Ciężar własny pojazdu wg 42 H/3 [H/3] + 7 2 x N 20 wg podanego pojeździe wymiaru na Jak w p. 1 3 * Charakterystyki tych urządzeń są podane w instrukcji producenta. ** Jednoślady z silniczkiem doczepianym oraz instalacją oświetleniową o mocy 3 W są traktowane jako motocykle.
4. Obrazy na ekranie Obrazy na ekranie można również obserwować od tyłu przyrządu na lustrze odchylającym wiązkę światła (3, rys. 10) Przed rozpoczęciem każdego pomiaru muszą zostać spełnione warunki podane w rozdziale2. 4.1 Reflektory z asymetrycznymi światłami mijania W przypadku reflektorów z asymetrycznymi światłami mijania, granica światłocienia tych świateł musi stykać się na lewo z linią poziomą na ekranie. Punkt przecięcia lewej (możliwie poziomej) części granicy światło cienia z prawą, wznoszącą się musi pokrywać się z osią pionową, poprowadzoną przez znak środka ekranu. W celu łatwego znalezienia wspomnianego punktu przecięcia można kilkakrotnie przysłaniać i odsłaniać lewą połowę reflektora. Po prawidłowym ustawieniu granicy światłocienia świateł mijania środek wiązki świateł drogowych musi znajdować się wewnątrz zakresu ograniczającego znak środka ekranu (dotyczy reflektorów dwuświatłowych). W przypadku reflektorów jednoświatłowych środek wiązki świetlnej musi pokrywać się ze znakiem środka ekranu. 4.2 Reflektory z symetrycznymi światłami mijania oraz reflektory przeciwmgłowe W przypadku reflektorów z symetrycznymi światłami mijania oraz reflektorów przeciw mgłowych najwyższe miejsce granicy światłocienia świateł mijania musi się stykać z linią poziomą na ekranie i przebiegać możliwie poziomo przez środkową część ekranu. Reflektory te powinny być tak ustawione w płaszczyźnie poziomej, aby plama świetlna była rozmieszczona systematycznie względem linii pionowej środka ekranu. Po prawidłowym ustawieniu granicy światłocienia świateł mijania środek wiązki świateł drogowych musi znajdować się wewnątrz zakresu ograniczającego znak środka ekranu, jak na rysunku 8 (dotyczy reflektorów dwuświatłowych). W przypadku reflektorów jednoświatłowych środek wiązki świateł drogowych musi pokrywać się ze znakiem środka ekranu (patrz rys. 8). Rysunek 7 Linia wyznaczająca na ekranie granicę światło cienia dla asymetrycznych świateł mijania Rysunek 8 Znak środka ekranu i narożniki wyznaczające środek świateł drogowych Rysunek 9 Linia wyznaczająca na ekranie granicę światłocienia dla symetrycznych świateł mijania oraz świateł przeciwmgłowych. 4.3 Reflektory ze wskazanym kątem pochylenia W ciągnikach i maszynach roboczych jednoosiowych, z trwale przysłoniętymi reflektorami, na których jest podany kąt pochylenia środka wiązki świetlnej, środek plamy świetlnej musi leżeć na linii poziomej ekranu oraz linii pionowej, przechodzącej przez znak środka ekranu. 5. Luksometr (rys. 10) Za pomocą luksometru można mierzyć natężenie oświetlenia po ustawieniu reflektorów. Pokrętło do ustawiania wielkości pochylenia wiązki światła musi być wtedy zawsze w pozycji 10 cm/10 m. Światła mijania: światłość nie może przekroczyć dopuszczalnej wartości, wcisnąć przycisk na luksometrze, wskazówka musi pozostawić na zielonym obszarze podziałki oznaczonej literką A. Światła drogowe: światłość musi osiągnąć dopuszczalną wartość minimalną: wskazówka musi zbliżyć się do zielonego obszaru podziałki oznaczonej literką F
Rysunek 10 1 Przycisk luksometr 2 Podziałka liksometru 3 Lustro odchylające wiązkę 6. Obsługa i konserwacja Przyrząd do ustawiania świateł jest precyzyjnym przyrządem optycznym. Aby zachować wysoką dokładność pomiarową należy unikać uderzeń przyrządem i niedelikatnego obchodzenia się z nim. Dokładność wskazań przyrządu należy kontrolować w określonych odstępach czasu. Jest to szczególnie ważne w warsztatach pełniących rolę Stacji kontroli Pojazdów. Dlatego poleca się zawarcie umowy serwisowej ze służbą techniczną firmy BOSCH. Sprawdzanie przyrządu będzie wtedy przeprowadzane przez przeszkolony personel, według wymagań producenta. W ramach konserwacji przyrządu należy okresowo smarować kółka jezdne kilkoma kroplami oleju. Słup przyrządu należy utrzymywać w stanie suchym i wolnym od olejów i smaru! Lustro i soczewkę należy przecierać do czysta miękką szmatką. Gwarancja Producent udziela 12 miesięcznej gwarancji na bezawaryjną pracę przyrządu BSA 100. W naszych produktach nie wolno dokonywać jakichkolwiek zmian i może być używane wyłącznie oryginalne wyposażenie dodatkowe. W przeciwnym razie tracą ważność wszelkie roszczenia gwarancyjne. Gwarancją nie są objęte: Mechaniczne uszkodzenia sprzętu sprawowane przez użytkownika i wywołane nimi wady. Uszkodzenia i wady wynikłe na skutek niewłaściwego i lub niegodnego z instrukcją obsługi użytkownika Niewłaściwej lub niezgodnej z instrukcją instalacji Adres serwisu: Robert Bosch Sp.z.o.o. Ul. Poleczki 3 02-822 Warszawa
1 1a 2 3 4 5
6 7 EFLE 50, 51,52 EFLE 50, 51, 52 8 9 10 11