Kod ucznia... VII KONKURS BIOLOGICZNY 2009/ 2010 Etap III Czas rozwiązania- 60 minut Test, który otrzymałeś, składa się z 20 zadań. Część z nich to zadania wielokrotnego wyboru. Aby je rozwiązać, należy porównać pytanie z wariantami odpowiedzi. Prawidłową odpowiedź/odpowiedzi należy zakreślić następująco: np. a. W przypadku pomyłki, zakreśloną wcześniej literę należy zaznaczyć kółkiem, i zakreślić odpowiedź właściwą. Pozostałe zadania rozwiązuj zgodnie z poleceniami. Życzymy powodzenia 1. (1p.) Zaznacz prawidłową odpowiedź. W 2002 roku, drugi w historii Szczyt Ziemi odbył się w: a. Vancouver Kanada b. Tokio Japonia c. Johannesburgu RPA d. Rio de Janeiro - Brazylia 2. (4p.) Oceń poprawność poniższych stwierdzeń, wpisując w odpowiedniej komórce litery: P prawda lub F - fałsz A B C D Według Darwina - walka o byt sprawia, że gatunki nie są statyczne. Dowodami bezpośrednimi ewolucji są dane z dziedziny taksonomii. Dobór naturalny ma miejsce, gdy hodowca selekcjonuje pożądane cechy. Do świadectw ewolucji z dziedziny anatomii porównawczej należą: wspólny plan budowy spokrewnionych grup organizmów, narządy szczątkowe i narządy homologiczne. 3. (3p.) Przedstaw w postaci graficznej podział kancerogenów egzogennych, wykorzystując wszystkie wymienione poniżej pojęcia: kancerogeny chemiczne, wirus HBV, promieniowanie UV, oleje mineralne, pył drzewny, kancerogeny fizyczne, wirus opryszczki narządów rodnych, promieniowanie X, kancerogeny biologiczne, azbest 1
4. (1p.) Uporządkuj wymienione poniżej pojęcia tak, aby przedstawiały wzrastającą złożoność układów biologicznych: biocenoza, biom, populacja, biosfera, ekosystem 5. (4p.) Rysunek przedstawia budowę pewnej komórki. Uzupełnij zamieszczoną niżej tabelę wpisując poprawne informacje dotyczące zaznaczonego organellum. Nazwa organellum Przeprowadzany proces biochemiczny Główne substraty Główne produkty 6. (1p.) Wskaż właściwą odpowiedź. O rozmieszczeniu oraz składzie organizmów na kuli ziemskiej decydują czynniki: a. biogenetyczne i ekologiczne b. biogenetyczne, ekologiczne i antropogeniczne c. biogenetyczne, ekologiczne i historyczne d. biogenetyczne, ekologiczne, antropogeniczne i historyczne 2
7. (4p.) Wiedząc, że komórka jajowa człowieka zawiera 23 chromosomy, podaj: a) haploidalną liczbę chromosomów człowieka-. b) ile par chromosomów homologicznych posiadają komórki somatyczne człowieka-. c) ile chromatyd można dostrzec w komórce macierzystej gamet człowieka podczas metafazy I podziału mejotycznego-. d) ile biwalentów może utworzyć komórka macierzysta gamet człowieka-. 8. (2p.) Wiedząc, że pewne białko składa się z 97 aminokwasów, podaj: a) przez ile nukleotydów jest kodowane to białko w cząsteczce DNA-. b) przez ile kodonów jest kodowane to białko w cząsteczce DNA-. 9.(1p.) Wybierz zestaw, w którym prawidłowo podano składniki komórki, występujące w każdej żywej komórce. a. cytoplazma, materiał genetyczny, błona komórkowa b. cytoplazma, jądro komórkowe, ściana komórkowa c. cytoplazma, materiał genetyczny, ściana komórkowa d. cytoplazma, jądro komórkowe, błona komórkowa 10. (1p.) Odpowiedz na pytanie, zakreślając poprawą odpowiedź. Który z wymienionych poniżej Parków nie jest Parkiem Narodowym?: a. Magurski b. Mazurski c. Ujście Warty d. Narwiański 11. (1p.) Pewna cecha człowieka determinowana jest przez sześć genów. Podaj ile alleli na tę cechę będzie zawierał plemnik? 12. (4p.) Zaproponuj dwa lokalne działania, które mogą ograniczyć emisję CO 2 do atmosfery..... 3
13. (1p.) Zaznacz prawidłową odpowiedź. Gameta kobiety zawiera: a. 44 chromosomy autosomalne i 2 chromosomy X b. 22 chromosomy autosomalne i chromosom X c. 22 pary chromosomów autosomalnych i chromosom X d. 22 chromosomy autosomalne i 2 chromosomy X 14. (2p.) W komórkach eukariotycznych strukturami cytoplazmatycznymi są np. : lizosomy, aparat Golgiego, siateczka wewnątrzplazmatyczna gładka i siateczka wewnątrzplazmatyczna szorstka. Podaj jedną, wspólna cechę budowy dla wszystkich wymienionych powyżej organelli komórkowych... 15. (1p.) Rysunek przedstawia fragment biosyntezy białka. Podaj nazwę aminokwasu, który został przyniesiony przez ten trna (wykorzystaj załączoną tabelę z fragmentem kodu genetycznego).... 16. (3p.) Zamieszczone niżej schematy przedstawiają: A prawidłowy kariotyp człowieka (obraz zespołu chromosomów, obejmujący ich liczbę i charakterystyczny wygląd), B, C i D kariotypy z pewnymi nieprawidłowościami. 4
Odpowiedz na następujące pytania dotyczące powyższych schematów: a) Który z nich przedstawia zespół Downa?. b) Który z nich przedstawia zespół Turnera?. c) Który z nich przedstawia zespół Klinefeltera?. 17. (2p.) Z wymienionych poniżej chorób podkreśl cztery, które mają podłoże genetyczne: borelioza, albinizm, trąd, anemia sierpowata, SARS, zespół Edwardsa, galaktozemia, BSE, żółta febra 18. (2p.) Przeczytaj uważnie informację i wykonaj polecenia. Niebieskooka daltonistka poślubiła brązowookiego mężczyznę rozróżniającego barwy, którego matka miała oczy niebieskie. a) Przedstaw genotypy wymienionych osób.. b) Przedstaw wszystkie możliwe fenotypy potomstwa młodej pary..... 19. (1p.) Podane poniżej terminy uszereguj od nazwy o najwęższym znaczeniu do najbardziej ogólnego pojęcia: genom, chromosom, chromatyda, kodon, gen, nukleotyd, nukleozyd 20. (6p.) Poniżej przedstawiono trzy rodzaje komórek /zwierzęcą, roślinną, bakteryjną/ spotykane w przyrodzie. Rozpoznaj każdą z nich i podpisz, a następnie napisz nazwę struktury komórki, którą wskazuje kreska. 5