Strona 1 z 13
Strona 2 z 13
Strona 3 z 13
Strona 4 z 13
Strona 5 z 13
Strona 6 z 13
Zdający egzamin w zawodzie technik nawigator morski wykonywali zadanie praktyczne wynikające ze standardu wymagań o treści ogólnej: Opracowanie projektu realizacji i wykonanie prac związanych z przygotowaniem nawigacyjnym trasy i prowadzeniem nawigacji statku morskiego w określonych warunkach hydrologicznych i meteorologicznych na podstawie dokumentacji. Ocenie podlegały następujące elementy pracy egzaminacyjnej: I. Tytuł pracy egzaminacyjnej, wynikający z treści zadania. II. Założenia do projektu, wynikające z treści zadania i załączonej dokumentacji: III. Wykaz publikacji nawigacyjnych zawierających informacje niezbędne do wykonania projektu oraz przyborów nawigacyjnych. IV. Opis akwenu po którym będzie manewrował statek V. Wykonanie niezbędnych obliczeń nawigacyjnych VI. Dokumentacja z wykonanych prac na kalce technicznej VII. Praca egzaminacyjna jako całość: Ad. I. Tytuł pracy egzaminacyjnej, wynikający z treści zadania Określenie tytułu pracy egzaminacyjnej przysparza zdającym wiele trudności, chociaż jest on zawarty w zadaniu. Powinien zawierać nazwę statku, cel i datę podróży morskiej. Przykład tytułu pracy egzaminacyjnej: PROJEKT REALIZACJI PRAC ZWIĄZANYCH Z PRZYGOTOWANIEM NAWIGACYJNYM REJSU SZKOLENIOWEGO STATKIEM m/s NAWIGATOR W DNIACH 29-30 SIERPNIA 2009 r. Ad. II. Założenia do projektu, wynikające z treści zadania i załączonej dokumentacji: Przed wypisaniem założeń, należało najpierw zapoznać się z treścią zadania wraz z załącznikami. Dane niezbędne do opracowania podróży morskiej znajdują się nie tylko w treści zadania np. dane hydrometeorologiczne, ale również zawarte są w załącznikach. W wielu pracach brakowało podania w tym punkcie tabeli dewiacji, Strona 7 z 13
jako materiału wykorzystywanego w trakcie prowadzenia obliczeń. Ponadto brakowało też wymienienia danych technicznych i wyposażenia statku. Przykład: Warunki hydrometeorologiczne i ostrzeżenia nawigacyjne na obszar Bałtyku Południowego wiatr NE 1ºB - nie powoduje dryfu statku, stan morza -1, widzialność 11 mil morskich, akwen 6 zamknięty dla żeglugi i rybołówstwa Dane techniczne i wyposażenie statku: długość 60,21 m, szerokość 10,5 m, zanurzenie 3,15 m prędkość maksymalna 13 węzłów kompas magnetyczny przekaźnikowy 2 namierniki optyczne umieszczone na powtarzaczach kompasu magnetycznego na wysokości 7 m. n.p.m. tabela dewiacji Odbiornik systemu GPS Radar nawigacyjny Odbiornik systemu NAVTEX echosonda nawigacyjna, log ciśnieniowy środki łączności zgodne z wymogami GMDSS Ad. III. Wykaz publikacji nawigacyjnych zawierających informacje niezbędne do wykonania projektu oraz przyborów nawigacyjnych. Aby wykonać zadanie, zdający powinien posługiwać się przyborami oraz publikacjami nawigacyjnymi. W wielu pracach brakowało wymienienia tych elementów. Zapominano również o tym, że Plan podróży i mapa nawigacyjna są również potrzebne do realizacji projektu. Przykład: Plan podróży morskiej - Załącznik Nr 1 mapa nawigacyjna Nr 252, Spis Świateł i Sygnałów Nawigacyjnych, tom I (Nr 521) Tablice nawigacyjne The Nautical Almanac 2009 wyciąg kalkulator, trójkąty nawigacyjne, przenośnik, cyrkiel, ołówek i gumka Ad. IV. Opis akwenu po którym będzie manewrował statek Opisując akwen, po którym będzie manewrował statek należało przeanalizować mapę i wypisać niebezpieczeństwa nawigacyjne występujące na trasie rejsu (obszary zamknięte dla żeglugi, mielizny, wraki, zatopione platformy Strona 8 z 13
i inne przeszkody podwodne). Ponadto w Karcie Pracy Egzaminacyjnej w Tabeli 1 wymienione zostały latarnie morskie, umożliwiające określenie pozycji obserwowanej statku, po zachodzie Słońca. Do tabeli tej zdający powinien wpisać wartości, które wyszukał w Spisie Świateł i Sygnałów Nawigacyjnych, obliczył lub wybrał z odpowiedniej tabeli w Tablicach Nawigacyjnych TN-89. W tym obszarze najwięcej problemów sprawiało uczniom obliczenie zasięgu geograficznego i świetlnego latarni morskich. Pierwszy zasięg należało obliczyć analitycznie lub wyszukać z odpowiedniej tabeli w TN-89, natomiast określenie drugiego zasięgu wymagało posłużenia się odpowiednim diagramem znajdującym się w Spisie Świateł i Sygnałów Nawigacyjnych Przykład: akwen 6 zamknięty dla żeglugi i rybołówstwa na akwenie, po którym będzie manewrował statek występują wraki, lecz są na głębokości nie stwarzającej zagrożenia dla żeglugi. Tabela 1 Znaki nawigacyjne umożliwiające określenie pozycji obserwowanej statku, po zachodzie Słońca. Lp. Latarnia morska Charakterystyka Światła Zasięg nominalny Zasięg geograficzny Zasięg świetlny Największa odległość, z której światło jest widoczne ze statku 1. Lt. Stilo Fl(3) 12s 23,5 23,5 23 23,5 2. Lt. Czołpino Mo(N) 8s 22 23,5 23 23,0 3. Lt. Ustka Oc 6s 18 15,3 18 15,3 4. Lt. Jarosławiec Fl(2) 9s 23 20,2 23 20,2 5. Lt. Darłowo LFl(2) 15s 15 14,7 15 14,7 6. Lt. Gąski Oc(3) 15s 23,5 20,2 23 20,2 7. Lt. Kołobrzeg Fl 3s 16 17,5 16 16,0 8. Lt. Niechorze Fl 10s 20 22,0 20 20,0 Ad. V. Wykonanie niezbędnych obliczeń nawigacyjnych Wykonanie obliczeń nawigacyjnych było ściśle powiązane z pracą na mapie i powinno przebiegać zgodnie z Planem podróży oraz Przebiegiem obliczeń nawigacyjnych. Wyniki obliczeń dotyczące poszczególnych etapów podróży morskiej czyli: czasy (T), odczyty logu (OL) i współrzędne punktów zwrotu (φ, λ); Strona 9 z 13
wartości deklinacji magnetycznej (d), dewiacji magnetycznej (δ) i całkowitej poprawki kompasu magnetycznego (cp) kursy (KK i KR), kąty drogi po wodzie (KDw) i nad dnem (KDd) wartości prędkości statku po wodzie V w i nad dnem V d należało wpisać po znaku = w odpowiednie miejsce Tabeli 2 znajdującej się w Karcie Pracy Egzaminacyjnej. Element ten był najważniejszy i sprawił zdającym największe trudności. Obliczenia były błędne w wielu przypadkach, a wynikało to z: błędnego wykreślania pozycji obserwowanych błędów popełnionych przy uwzględnianiu parametrów prądu błędnego obliczania deklinacji magnetycznej; błędnej interpolacji przy obliczaniu dewiacji kompasu magnetycznego nieznajomości podstawowych równań nawigacyjnych służących do przeliczania kursu kompasowego (KK) na kąt drogi nad dnem (KDd) i odwrotnie; pomyłek przy obliczeniach matematycznych Poprawnie rozwiązane zadanie powinno zawierać następujące wyniki: Tabela 2 Wyniki obliczeń nawigacyjnych wynikających z planu podróży morskiej Lp T OL Wydarzenie Obliczenia 1. 1606 Odkotwiczono z pozycji φ=54º47 N λ=017º33 E KDd = 260º 00,0 Statek idzie kursem kompasowym KK= 252,5º, aby w momencie d = 4,2º widocznego zachodu Słońca pozycja obserwowana statku z δ = 3,3º dwóch kątów poziomych była następująca: Lt. Czołpino α=109º Lt. Ustka β=32º Lt Jarosławiec cp = 7,5º v = 8 w 2. T = 1851 Określono pozycję obserwowaną z dwóch kątów poziomych: KDd = 305º OL = 22,0 Lt. Czołpino α=109º Lt. Ustka β=32º Lt. Jarosławiec φ = 54 º43 N λ = 016º 56 E d = 4,2º Wykonano zwrot na KK = 297,5º, po to aby statek w jak najkrótszym czasie znalazł się w odległości 3,5 mili morskiej od δ = 2,8º latarni Darłowo, na pozycji, w której namiar rzeczywisty (NR) cp = 7,5º na latarnię będzie wynosił 180º v = 13 w 3. T =1923 Osiągnięto Pozycję-3: φ = 54º 47 N λ = 016º 44,6 E KDd = 250º OL =28,9 Wykonano zwrot na KK = 243º, po to aby statek w jak d = 4,2º najkrótszym czasie znalazł się w odległości 3,5 mili morskiej od δ = 2,8º latarni Darłowo, na pozycji, w której namiar rzeczywisty (NR) na latarnię będzie wynosił 180º cp = 7º 4. T =2047 Osiągnięto Pozycję-4: φ = 54º 48,8 N λ = 016º 16 E KDd = 162,5º Strona 10 z 13
OL = 47,0 d = 3,8º Wykonano zwrot na KK = 162 po to aby statek w jak najkrótszym czasie znalazł się w odległości 3,5 mili morskiej od δ = -3,1º latarni Darłowo, na pozycji, w której namiar rzeczywisty (NR) na latarnię będzie wynosił 180ºna latarnię będzie wynosił 123º cp = 0,5º 5. T = 2140 Określono pozycję obserwowaną Lt. Darłowo NK=180º d = 3,5 KDw = 243,5º OL = 58,4 Mm. φ = 54º 30,1 N λ = 016º 22,7 E d = 4,4º Wykonano zwrot na KK = 236,5º Statek idzie tym kursem przez 2 godzinę i 30 minut δ = 2,5º cp = 7º v w = 9,6 w 6. T = 0010 Osiągnięto Pozycję-6: φ = 54º 18,2 N λ = 015º 54,5 E KDd = 290º OL = 82,4 KDw = 285º Wykonano zwrot na KK = 276,5º aby o godzinie 0330 pozycja obserwowana z dwóch namiarów była następująca: Lt. Gąski NR=135º Lt Kołobrzeg NR=205,5º. d = 4,5º δ = 4,5º cp = 9º V d = 2,4 w V w = 4,4 w KDd = 227º 7. 0330 Określono pozycję obserwowaną: Lt. Gąski NR=135º Lt OL = 97,2 Kołobrzeg NR=205,5º. KDw = 235º φ = 54º 21,4 N λ = 015º 40,2 E d = 4,4º Wykonano zwrot na KK = 228,5 po to aby poruszając się z prędkością po wodzie równą 12 węzłów zakotwiczyć po upływie δ = 2º 1 godziny i 30 minut cp = 6,5º V d = 10,6º 8. T =0500 Zakotwiczono dnia 30.08.2009 r. na pozycji OL = 115,2 φ = 54º 10,3 N λ = 015º 21,2 E Przy ocenie tego elementu przyjęto następującą tolerancję: (T= ± 5 min), (OL= ±2), (KDd, KDw, KK = ±3º), (d, δ = ±0,1 ), (cp = ±0,5º) (φ, λ = ±2 ), (v w, v d = ± 1 w) Okresy czasu, w których poszczególne latarnie morskie będą widoczne ze statku m/s Nawigator należało wpisać do tabeli 3 znajdującej się w Karcie Pracy Egzaminacyjnej. Element ten również sprawił zdającym wiele trudności, ponieważ obliczenia było uzależnione od: prawidło obliczonych odległości, z których poszczególne latarnie morskie będą widoczne ze statku m/s Nawigator; prawidłowych obliczeń dotyczących poszczególnych etapów podróży morskiej (kurs, prędkość); dokładności nakresu drogi statku na mapie nawigacyjnej. Prawidłowo rozwiązane zadanie powinno zawierać następujące wyniki: Strona 11 z 13
Tabela 2 Okresy czasu, w których latarnie morskie będzie można wykorzystywać do określania pozycji obserwowanej Latarnia widoczna ze statku Lp. Latarnia morska m/s Nawigator Od Do godziny minuty godziny minuty 1. Lt. Stilo 16 06 18 15 2. Lt. Czołpino 16 06 19 55 3. Lt. Ustka 17 38 20 14 4. Lt. Jarosławiec 18 25 23 26 5. Lt. Darłowo 20 47 23 44 6. Lt. Gąski 22 04 05 00 7. Lt. Kołobrzeg 23 59 05 00 8. Lt. Niechorze 04 10 05 00 Przy ocenie tego elementu przyjęto tolerancję dla czasów = ± 5 minut Ad. VI. Dokumentacja z wykonanych prac na kalce technicznej Na ocenę tego obszaru wpływała merytoryczna poprawność prowadzenia nakresu drogi na mapie wynikająca z obowiązujących przepisów i dobrej praktyki morskiej. Na ogół kursy były wykreślane zgodnie z wynikami obliczeń, lecz nie zawsze te obliczenia były prawidłowe. Generalnie można stwierdzić, że błędne wykreślenie poszczególnych elementów nakresu drogi wynikało z nieznajomości konstrukcyjnego sposobów wykreślania pozycji obserwowanej z dwóch kątów poziomych; niedokładności przy wykreślaniu na mapie pozycji obserwowanych z dwóch namiarów oraz z namiaru i odległości; nieumiejętnego posługiwania się przyborami nawigacyjnymi, przy wykreślaniu kursów, namiarów, pomiarze odległości i zdejmowaniu z mapy współrzędnych geograficznych; nieznajomości graficznej metody biernego uwzględniania prądu; nieznajomości graficznej metody przeciwdziałania prądowi; Jednak najwięcej błędów w tym obszarze zdający popełniali przy: sposobie zaznaczania oraz opisie pozycji zliczonych i obserwowanych; opisie poszczególnych kursów. Ad. VII. Praca egzaminacyjna jako całość: W tym obszarze oceniano sposób rozwiązania zadania, który powinien być logiczny, uporządkowany, poprawny językowo i terminologicznie, czytelny i estetyczny Strona 12 z 13
Większość prac była opracowana w sposób czytelny, przejrzysty, poprawny terminologicznie i merytorycznie. Część prac napisana była pismem trudnym do odczytania, bez wyróżnienia poszczególnych elementów pracy i nie była logicznie uporządkowana. Strona 13 z 13