Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO PARK WISŁOSAN Podstrefa Janów Lubelski Streszczenie EUROPROGRESS s.c. A.Domańska- Sienkiewicz, M. Langiewicz Strona 1
Istotnym czynnikiem rozwoju Specjalnych Stref Ekonomicznych jest wspieranie inicjatyw samorządów lokalnych, wykazujących w coraz większym stopniu aktywność w zakresie pozyskiwania inwestorów i pobudzania rozwoju przedsiębiorczości w ośrodkach gospodarczych regionu. W celu zdynamizowania rozwoju gospodarczego, władze gminy Janów Lubelski podjęły działania mające na celu rozwój gospodarczy obszaru i pozyskiwanie inwestorów zewnętrznych. Jednym z waŝniejszych elementów tych działań było utworzenie Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (TSSE) EURO PARK WISŁOSAN Podstrefa Janów Lubelski Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna (TSSE) EURO PARK WISŁOSAN jest najbardziej rozległą geograficznie strefą w Polsce, obejmuje swym zasięgiem tereny połoŝone w pięciu województwach: w lubelskim, mazowieckim, podkarpackim, świętokrzyskim i dolnośląskim. Są to obszary, które charakteryzują się korzystnym połoŝeniem geograficznym, a bliskość granic z: Ukrainą, Słowacją, Republiką Czeską i Niemcami oraz dynamiczny rozwój współpracy z tymi państwami moŝe świadczyć o ich atrakcyjności dla potencjalnych inwestorów. Z województwa lubelskiego do TSSE EURO PARK WISŁOSAN naleŝą tereny inwestycyjne połoŝone w gminach: Janów Lubelski, Tomaszów Lubelski, Łuków i Poniatowa (Podstrefa Radom). Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO PARK WISŁOSAN została ustanowiona w dniu 9 września 1997 roku, a Podstrefa Janów Lubelski w dniu 24 września 2007 r. Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro - PARK WISŁOSAN działać będzie do końca 2020 roku. W okresie tym, przedsiębiorcy inwestujący na terenie Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO PARK WISŁOSAN Podstrefa Janów Lubelski mogą korzystać z pomocy publicznej zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2008 roku (Dz. U. z 2008 roku Nr 232 poz. 1548) w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych. Podstawą do skorzystania z pomocy publicznej jest zezwolenie, które wydawane jest przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. w Warszawie, po przeprowadzeniu publicznych rokowań lub przetargu. Zezwolenie określa m.in. wysokość wydatków inwestycyjnych i harmonogram ich wydatkowania, wielkość zatrudnienia i terminy tworzenia miejsc pracy oraz zakres przedmiotowy działalności gospodarczej firmy w strefie na podstawie zezwolenia (zgodny z PKWiU). Uzyskanie zezwolenia daje przedsiębiorcy prawo do skorzystania z ulg w podatku dochodowym wyłącznie w oparciu o w/w zezwolenie, tj. w ramach produkowanych wyrobów i świadczenia usług objętych zakresem przedmiotowym udzielonego zezwolenia. Zwolnienia i preferencje będą przysługiwać jedynie przedsiębiorcom prowadzącym na terenie strefy działalność gospodarczą w oparciu o otrzymane zezwolenie. Zakres korzystania ze zwolnień i preferencji uwarunkowany jest skalą inwestycji podejmowanych na terenie strefy lub osiągnięciem określonej wielkości zatrudnienia. Podstrefa Janów Lubelski połoŝona jest w gminie Janów Lubelski, w powiecie janowskim, w południowo - zachodniej części województwa lubelskiego. Od zachodu graniczy z powiatem kraśnickim, od północy z lubelskim, od wschodu z biłgorajskim, natomiast od południa z powiatami niŝańskim i stalowowolskim w województwie podkarpackim. Powiat janowski zajmuje obszar 875,3 km 2, w tym gmina Janów Lubelski 178,7 km 2. Janów Lubelski jest najmniejszą powierzchniowo jednostką osadniczą w powiecie janowskim (14,8 km 2 ), lecz najbardziej zaludnioną (806 osób/km 2 ), przy średniej dla powiatu wynoszącej 90 osób/km 2. PołoŜenie na skrzyŝowaniu dróg krajowych nr 19 i 74 sprawia, Ŝe Podstrefa Janów Lubelski posiada korzystne powiązania komunikacyjne z największymi miastami, tj. : Lublinem (76 km), Rzeszowem (88 km), Krakowem (250 km) i Warszawą (239 km). O korzystnym połoŝeniu świadczy fakt, Ŝe poprzez przebiegające drogi krajowe posiada bardzo dogodne powiązania z przejściami granicznymi z Ukrainą: w Hrebennem (126 km), Zosinie (135 km), z Białorusią w Terespolu (ok. 240 km) oraz ze Słowacją w Barwinku (180 km). EUROPROGRESS s.c. A.Domańska- Sienkiewicz, M. Langiewicz Strona 2
Źródło: Urząd Miejski w Janowie Lubelskim, 2009 rok Gmina Janów Lubelski jest pręŝnym ośrodkiem gospodarczym i przemysłowym specjalizującym się w branŝy maszynowej, odzieŝowej, drzewnej i przetwórstwa spoŝywczego, a takŝe waŝnym ośrodkiem gospodarczym o znaczeniu ponadlokalnym 1. Ukształtowane branŝe przemysłowe ośrodka mogą przyczynić się do dalszego rozwoju gospodarczego Podstrefy i terenów przyległych, a przede wszystkim do rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości (MSP) oraz turystyki. Te dwa kierunki rozwoju są zgodne z planami strategicznymi gminy i wynikają z uwarunkowań surowcowych oraz połoŝenia Janowa Lubelskiego. PołoŜenie miasta na skraju Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie stwarza moŝliwość rozwoju funkcji obsługi turystycznej na poziomie regionalnym. EUROPROGRESS s.c. A.Domańska- Sienkiewicz, M. Langiewicz Strona 3
Strategia Rozwoju Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EUROPARK WISŁOSAN Podstrefa Janów Lubelski 2009 Podstrefa Janów Lubelski Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO PARK WISŁOSAN połoŝona jest w granicach Janowskiej Strefy Inwestycyjnej Borownica oraz w otulinie Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. Janowska Strefa Inwestycyjna Borownica to rozległy teren inwestycyjny typu greenfield, zajmujący obszar o powierzchni około 200 ha z przeznaczeniem pod rozwój przedsiębiorczości. Podstrefa Janów Lubelski zajmuje obszar o powierzchni 17,80 ha. Dostępne dla inwestorów nieruchomości połoŝone są w kompleksie 3 o powierzchni 11, 70 ha, który został podzielony na 5 mniejszych działek o powierzchni: 1, 64 ha, 1, 41 ha, 1, 36 ha, 3, 08 ha i 3, 11 ha. Źródło: Urząd Miejski w Janowie Lubelskim, 2009 rok W Podstrefie Janów Lubelski, połoŝonej w granicach Janowskiej Strefy Inwestycyjnej Borownica brak jest pełnego uzbrojenia terenów niezbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej, co przejawia się występowaniem dość znacznych odległości przyłączy do sieci elektrycznej, gazowej, wodociągowej i kanalizacyjnej. Jednak samorząd gminny realizuje szereg przedsięwzięć inwestycyjnych finansowanych z programu Rozwój Polski Wschodniej, które pozwolą na szybki rozwój podstrefy. Jest to budowa, m.in.: sieci wodociągowej, sieci kanalizacji oraz dróg wewnętrznych. Inwestycje będą finansowane przez: Gminę Janów Lubelski. Oprócz wspomnianych środków własnych duŝa część nakładów finansowych będzie pochodziła ze źródeł zewnętrznych (dostępnych przede wszystkim w ramach programów finansowanych z Unii Europejskiej). W Podstrefie Janów Lubelski w dopuszcza się podział i scalanie terenów inwestycyjnych w zaleŝności od oczekiwanych potrzeb inwestora. Do atutów Podstrefy Janów Lubelski, dających szansę na wzrost atrakcyjności inwestycyjnej i wysoką dynamikę rozwoju gospodarczego zaliczają się w szczególności: korzystna lokalizacja względem szlaków komunikacyjnych przejawiająca się dobrą dostępnością komunikacyjną drogową, w tym przebieg drogi krajowej nr 19 (granica litewsko polska) Kuźnica EUROPROGRESS s.c. A.Domańska- Sienkiewicz, M. Langiewicz Strona 4
Białostocka Białystok Siemiatycze Międzyrzec Podlaski Radzyń Podlaski Kock Lubartów Lublin Kraśnik Janów Lubelski Nisko Sokołów Małopolski Rzeszów (granica polsko słowacka), która proponowana jest do przekwalifikowania na drogę ekspresową oraz przebieg drogi krajowej nr 74 Sulejów - Kielce Opatów OŜarów Annopol - Kraśnik Janów Lubelski - Frampol Szczebrzeszyn Zamość Hrubieszów Zosin (granica polsko ukraińska), dobre powiązania komunikacyjne z ośrodkami leŝącymi w bezpośrednim sąsiedztwie Podstrefy, w tym z województwem podkarpackim, bardzo dobra dostępność do usług wysokospecjalistycznych, w tym otoczenia biznesu, proponowany system zachęt, ulg, istniejący korzystny klimat dla inwestora, zasoby terenów inwestycyjnych w gminie, w tym terenów do inwestowania na zasadach preferencyjnych, dostępny kapitał ludzki i jego potencjał - chętny do przekwalifikowania się, wysokie kwalifikacje, wszechstronność, regularny wzrost poziomu wykształcenia i kwalifikacji ludności, znaczne zasoby ludności w wieku produkcyjnym, wyposaŝenie w infrastrukturę posiada obecnie: sieć elektroenergetyczną, gaz ziemny, wodociąg, kanalizację, moŝliwość doprowadzenia mediów. Szanse rozwoju Podstrefy Janów Lubelski TSSE, oprócz sąsiedztwa duŝych powierzchniowo terenów Janowskiej Strefy Inwestycyjnej Borownica, dogodnego połoŝenia na trasie dróg krajowych nr 19 i nr 74 uwarunkowane są takŝe wykorzystaniem bardzo dobrej dostępności zasobów ludzkich i zaplecza edukacyjnego na poziomie średnim. Bardzo waŝne dla inwestorów planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej jest udzielanie pomocy dla przedsiębiorców, ulg i zachęt. Gmina Janów Lubelski posiada program pomocy de minimis zwolnienia z podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców. W Strategii Rozwoju Podstrefy Lubelski Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO - PARK WISŁOSAN, wskazano priorytety i kierunki działań dla realizacji przedsięwzięć opartych na racjonalnej gospodarce zasobami Podstrefy, przy załoŝeniu preferencji podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Za priorytet rozwoju uznano preferowanie inwestycji trwale związanych z obszarem Podstrefy, generujących nowe miejsca pracy, stosujących nowoczesne technologie oraz nastawionych proeksportowo. Dodatkowo preferowane będą inwestycje wykorzystujące zasoby naturalne rejonu janowskiego i realizowane bezpośrednio w Podstrefie. PołoŜenie Podstrefy w gminie Janów Lubelski, która jest pręŝnym ośrodkiem gospodarczym i przemysłowym specjalizującym się w branŝy maszynowej, odzieŝowej, drzewnej i przetwórstwa spoŝywczego, pozwoli na lokowanie w jej obszarze branŝ wpisujących się w inicjatywy klastrowe, do których naleŝy zaliczyć w szczególności: klaster kaszowy, klaster Lubelskie Drewno, maszynowy i przetwórstwa spoŝywczego. Wymienione niŝej branŝe i moŝliwość tworzenia klastrów będą wpływać korzystnie na rozwój terenów inwestycyjnych wchodzących w skład Podstrefy Janów Lubelski. W oparciu o analizę potencjalnych moŝliwości rozwoju Podstrefy, struktury i kwalifikacji bezrobotnych, uwarunkowań demograficznych przyjęto, Ŝe docelowymi branŝami przemysłowymi w dziedzinach produkcji dla Podstrefy Janów Lubelski będzie: przetwórstwo rolno spoŝywcze, w tym przetwórstwo: owoców i warzyw, zbóŝ, roślin przemysłowych, mięsa w celu poprawy zbytu surowców rolnych produkowanych w okolicach Janowa Lubelskiego; EUROPROGRESS s.c. A.Domańska- Sienkiewicz, M. Langiewicz Strona 5
przemysł metalowy, z uwzględnieniem produkcji metalowych elementów konstrukcyjnych, metalowych wyrobów gotowych, obróbki plastycznej metali; przemysł maszynowy, m.in. produkcja urządzeń słuŝących do produkcji paliw i energii ze źródeł odnawialnych, części do elektrowni wiatrowych, produkcja podzespołów dla przemysłu motoryzacyjnego, elementów naczep samochodowych oraz akcesoriów i komponentów do pojazdów mechanicznych (np. foteliki dla dzieci); przemysł budowlany - branŝa ceramiczna, tym produkcja wyrobów ceramicznych (np. produkcja dzbanów, mis, zastawy stołowej ręcznie zdobionej); przemysł drzewny, oparty na lokalnych zasobach leśnych (m.in. obróbka drewna, produkcja elementów domków drewnianych, elementów konstrukcyjnych i wyrobów stolarki budowlanej); przemysł papierniczy, m.in. produkcja opakowań kartonowych, opakowań z tektury falistej, osłonek dla sprzętu AGD, kształtek do notebooków; logistyka, w tym utworzenie call centers, zaplecze kooperacyjne i usługowe dla inwestorów działających w Podstrefie i Janowskiej Strefie Inwestycyjnej Borownica, (np. catering, logistyka, parkingi, gastronomia, miejsca noclegowe); przemysł lekki (produkcja odzieŝy, dodatków do odzieŝy i konfekcji), w celu zmniejszenia wysokiego bezrobocia wśród kobiet. przemysł farmaceutyczny i przemysł kosmetyczny. W Podstrefie Janów Lubelski są sukcesywnie tworzone atrakcyjne warunki do inwestowania i rozwoju przedsiębiorczości, co przejawiać się będzie pozyskaniem inwestorów i lokowaniem inwestycji, ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw, przy wykorzystaniu regionalnych zasobów sfery naukowo badawczej oraz korzyści związanych ze stosowaniem nowoczesnych technologii, w tym technologii informacyjnych i technologii wspierających ochronę środowiska w omawianym obszarze. Realizacja kierunków działań zawartych w Strategii Rozwoju Podstrefy Janów Lubelski sprzyjać będzie powstawaniu nowych miejsc pracy w wyniku, czego nastąpi pobudzenie aktywności gospodarczej gminy Janów Lubelski oraz bliskiego otoczenia, poprzez wzrost liczby i potencjału podmiotów gospodarczych oraz wzrost dochodów budŝetu gminy. Potencjalni przedsiębiorcy będą mogli wykorzystywać moŝliwości kooperowania z lokalnymi firmami i korzystać z lokalnych zasobów pracy. DuŜe nadzieje na rozwój nowoczesnych technologii pokłada się w lokalizowaniu firm innowacyjnych w Podstrefie Janów Lubelski. Rozwój ten w głównej mierze winien następować we współpracy z działającymi w regionie lubelskim instytucjami wspierania innowacyjności tj. z Parkiem Naukowo - Technologicznym Województwa Lubelskiego, Lubelskim Centrum Transferu i Technologii oraz tworzeniem innych parków i centrów technologicznych m.in. w Puławach i Świdniku. Zarówno gmina Janów Lubelski, jak i powiat janowski dysponuje znaczącymi atutami, które mogą doprowadzić do uruchomienia pozytywnych mechanizmów rozwoju. DuŜe nadzieje na rozwój przedsiębiorstw oraz pozyskanie nowych inwestycji związane są z utworzoną Podstrefą Janów Lubelski Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK WISŁOSAN. Wykorzystanie tych atutów, w połączeniu z szansami, jakie stoją przed Polską i województwem w związku z realizacją unijnej polityki spójności, powinno przyczynić się do lokowania w tym obszarze inwestycji zagranicznych i krajowych. Zarówno obszar gminy Janów Lubelski i powiatu janowskiego jest bardzo atrakcyjny dla przedsięwzięć inwestycyjnych wykorzystujących zasoby naturalne i dobrą dostępność komunikacyjną. EUROPROGRESS s.c. A.Domańska- Sienkiewicz, M. Langiewicz Strona 6