REALIZACJA FARMY WIATROWEJ HACZÓW O MOCY DO 6 MW WRAZ Z INFRASTRUKTURĄ TOWARZYSZĄCĄ

REALIZACJA FARMY WIATROWEJ HACZÓW O MOCY DO 6 MW WRAZ Z INFRASTRUKTURĄ TOWARZYSZĄCĄ Inwestor: Polska Eko-Energia Sp. z o.o. Sp. Komandytowa ul. Górna 171 32-091 Michałowice Wykonawca: Mgr inż. Wojciech Hałabuz Mgr inż. Stanisław Hałabuz Mgr inż. Alicja Zajączkowska

Warszawa, lipiec 2014 Spis treści 1. Informacje wstępne... 1 1.1. Tytuł opracowania... 1 1.2. Informacje o Inwestorze... 1 1.3. Podstawy i cel opracowania Raportu... 1 1.4. Zakres Raportu... 2 1.5. Główne założenia i cele budowy elektrowni wiatrowych... 8 2. Opis projektowanego przedsięwzięcia... 11 2.1. Lokalizacja przedsięwzięcia... 11 2.2. Ustalenia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego (SUiKZP).... 13 2.3. Charakterystyka całego przedsięwzięcia i warunki użytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji oraz likwidacji... 14 2.3.1.Podstawowe dane o przedsięwzięciu... 14 2.3.1.1.Turbina wiatrowa... 17 2.3.1.2. Linie elektroenergetyczne... 23 2.3.1.3. Drogi dojazdowe, place manewrowe, montażowe i składowe... 25 2.3.2. Warunki wykorzystania terenu... 26 2.3.2.1. W fazie budowy... 26 2.3.2.2. W fazie eksploatacji... 28 2.3.2.3. W fazie likwidacji... 28 2.4. Główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych... 29 2.5. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody i innych surowców, materiałów, paliw oraz energii na etapie budowy i eksploatacji... 30 2.5.1. Przewidywane zużycie wody... 30 2.5.2. Przewidywane zużycie surowców... 31 2.5.3. Przewidywane zużycie paliw... 31 2.6. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, powstające na etapie budowy i funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia... 32 2.6.1. Etap budowy przedsięwzięcia... 32 2.6.2. Etap eksploatacji przedsięwzięcia... 32 2.6.3. Etap likwidacji przedsięwzięcia... 33 3.Opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia... 34 3.1. Położenie geograficzne... 34 3.2. Geomorfologia i budowa geologiczna... 34 3.3. Warunki hydrogeologiczne i hydrografia... 35 3.3.1. Wody powierzchniowe... 35 3.3.2. Wody podziemne... 36 3.4. Warunki klimatyczne... 36 3.5. Powietrze atmosferyczne... 37 3.6. Klimat akustyczny... 38 3.7. Środowisko przyrodnicze... 40 3.7.1. Flora... 40 3.7.2. Fauna... 40 3.7.2.1. Chiropterofauna... 42 3.7.2.2. Ornitofauna... 43 3.7.3. Waloryzacja przyrodnicza i krajobrazowa... 44 4. Formy ochrony przyrody w rejonie przedsięwzięcia... 49 4.1. Informacje wstępne... 49 4.2. Formy ochrony na terenie przedsięwzięcia... 49 4.3 Formy ochrony przyrody w otoczeniu przedsięwzięcia... 50 5. Opis istniejących w sąsiedztwie lub bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych... 57 6. Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia... 58 7. Opis analizowanych wariantów... 60 7.1. Wariant "0" niepodejmowanie przedsięwzięcia... 60

7.2. Wariant I... 60 7.3. Wariant II alternatywny... 61 7.3.1. Opis oddziaływania na środowisko wariantu alternatywnego inwestycji:... 62 7.4. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska... 63 8.Oddziaływanie na środowisko planowanego przedsięwzięcia... 67 8.1. Informacje wstępne... 67 8.2. Faza realizacji przedsięwzięcia... 67 8.2.1. Oddziaływanie na florę... 67 8.2.2.Oddziaływanie na faunę... 67 8.2.3. Oddziaływanie na wody podziemne... 68 8.2.4. Oddziaływanie na wody powierzchniowe... 69 8.2.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi... 70 8.2.6.Wytwarzane odpady... 72 8.2.7. Oddziaływanie na powietrze... 74 8.2.8. Oddziaływanie na klimat akustyczny... 75 8.2.9. Oddziaływanie w zakresie promieniowania elektromagnetycznego... 76 8.2.10. Oddziaływanie na krajobraz... 77 8.2.11. Oddziaływanie na obszary prawnej ochrony przyrody... 77 8.2.12. Oddziaływanie na dziedzictwo historyczne i kulturowe... 78 8.2.13. Oddziaływanie na zdrowie i warunki życia ludzi... 79 8.3. Faza eksploatacji... 80 8.3.1. Oddziaływanie na florę... 80 8.3.2. Oddziaływanie na faunę... 80 8.3.3. Oddziaływanie na wody podziemne... 82 8.3.4. Oddziaływanie na wody powierzchniowe... 84 8.3.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi... 84 8.3.6. Oddziaływanie w zakresie wytwarzania odpadów... 85 8.3.7. Oddziaływanie na powietrze... 89 8.3.8. Oddziaływanie na klimat akustyczny... 90 8.3.9. Oddziaływanie elektromagnetyczne... 96 8.3.10. Oddziaływanie na krajobraz... 102 8.3.11. Oddziaływanie na obszary chronione... 104 8.3.12. Oddziaływanie na wartość nieruchomości... 106 8.3.13. Oddziaływanie na fale radiowo telewizyjne... 106 8.3.14. Oddziaływanie na dziedzictwo historyczne i kulturowe... 108 8.3.15. Oddziaływanie na zdrowie i warunki życia ludzi... 109 8.4. Faza likwidacji... 115 8.4.1. Oddziaływanie na florę... 115 8.4.2. Oddziaływanie na faunę... 115 8.4.3. Oddziaływanie na wody podziemne... 115 8.4.4. Oddziaływanie na wody powierzchniowe... 116 8.4.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi... 116 8.4.6. Oddziaływanie w zakresie wytwarzania odpadów... 117 8.4.7. Oddziaływanie na powietrze... 117 8.4.8. Oddziaływanie na klimat akustyczny... 117 8.4.9. Oddziaływanie elektromagnetyczne... 118 8.4.10. Oddziaływanie na krajobraz... 118 8.4.11. Oddziaływanie na obszary chronione... 118 8.4.12. Oddziaływanie na wartość nieruchomości... 118 8.4.13. Oddziaływanie na fale radiowo telewizyjne... 118 8.4.14. Oddziaływanie na dziedzictwo historyczne i... 119 kulturowe... 119 8.4.15. Oddziaływanie na zdrowie i warunki życia ludzi... 119 9. Możliwość wystąpienia poważnej awarii przemysłowej... 119 10. Transgraniczne oddziaływania na środowisko... 121

11. Porównanie proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy Prawo ochrony środowiska... 122 12.Potencjalnie znaczące oddziaływanie na środowisko... 123 12.1. Opis potencjalnych oddziaływań planowanych elektrowni wiatrowych na środowisko... 123 12.2. Charakterystyka oddziaływań skumulowanych... 127 13. Opis metod prognozowania... 129 14. Działania minimalizujące oraz kompensujące.... 129 14.1. Działania minimalizujące... 129 14.2. Działania mające na celu kompensację negatywnych oddziaływań na Środowisko... 134 15.Potencjalne konflikty społeczne... 134 16. Obszar ograniczonego użytkowania... 136 17.Propozycje dotyczące monitorowania planowanej inwestycji... 136 17.1.Etap przed realizacyjny... 136 17.2. Etap realizacji... 137 17.3.Etap eksploatacji... 137 18. Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy napotkanych podczas opracowywania Raportu... 139 19. Podsumowanie, zalecenia i wnioski końcowe... 139 19.1.Podsumowanie i wnioski... 139 21. Streszczenie w języku niespecjalistycznym... 140 22. Bibliografia... 154 22.1. Akty prawne... 154 22.2. Wykorzystane materiały... 157 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW: Załącznik nr 1 - Postanowienie wójta Załącznik nr 2 A - Lokalizacja elementów planowanej farmy wiatrowej mapa topograficzna Załącznik nr 2B - Lokalizacja elementów planowanej farmy wiatrowej ortofotomapa Załącznik nr 3 - Proponowana trasa linii elektroenergetycznej Załącznik nr 4 - Pismo z UG Haczów - zabytki, archeologia Załącznik nr 5 - Raport z monitoringu chiropterologicznego Załącznik nr 6 - Raport z monitoringu ornitologicznego Załącznik nr 7 - Waloryzacja przyrodnicza Załącznik nr 8 - Analiza krajobrazowa Załącznik nr 9 - Obszary Natura 2000 w promieniu 15 km Załącznik nr 10 - Obszary chronione w promieniu 15 km Załącznik nr 11 A - Raport analizy hałasu - wariant inwestorski GF=0 Załącznik nr 11 B - Mapa analizy hałasu - wariant inwestorski GF=0 Załącznik nr 12 A-C - Mapa analizy hałasu (ewidencyjna)- wariant inwestorski GF=0 Załącznik nr 13 - Raport analizy hałasu - wariant alternatywny GF=0 Załącznik nr 14 - Mapa analizy hałasu - wariant alternatywny GF=0 Załącznik nr 15 A - Raport analizy migotania cienia - wariant inwestorski Załącznik nr 15 B - Mapa analizy migotania cienia - wariant inwestorski Załącznik nr 16 A - Raport analizy migotania cienia - wariant alternatywny Załącznik nr 16 B - Mapa analizy migotania cienia - wariant alternatywny Załącznik nr 17 A- Analiza widoczności raport wariant inwestorski Załącznik nr 17 B- Analiza widoczności mapa wariant inwestorski

Załącznik nr 18 A Analiza widoczności raport wariant alternatywny Załącznik nr 18 B Analiza widoczności mapa wariant alternatywny Załącznik nr 19 - Pismo z RZGW Załączniki nr 20 do 24 Pisma z urzędów gmin Załącznik nr 25 Wyniki screeningu

1. Informacje wstępne 1.1. Tytuł opracowania Budowa farmy wiatrowej HACZÓW o mocy do 6 MW wraz z infrastrukturą towarzyszącą, przewidzianego do realizacji w okolicy miejscowości Wzdów, Gmina Haczów. 1.2. Informacje o Inwestorze Inwestorem planującym omawianą inwestycję jest spółka: Polska Eko-Energia Sp. z o.o. Sp. komandytowa ul. Górna 171 32-091 Michałowice 1.3. Podstawy i cel opracowania Raportu Niniejszy Raport sporządzony został na etapie ubiegania się przez Inwestora o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającej na budowie Farmy Wiatrowej Haczów, o mocy do 6 MW wraz z infrastrukturą towarzyszącą, przewidzianego do realizacji w okolicy miejscowości Wzdów, Gmina Haczów. Obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia wynika z art. 71 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). Zgodnie z 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2013 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 2013, poz. 817)przedmiotowe przedsięwzięcie zaliczone jest na podstawie 3 ust. 1 pkt. 6b ww. rozporządzenia do przedsięwzięć, dla których sporządzenie Raportu 1 S t r o n a

o oddziaływaniu na środowisko i przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko mogą być wymagane, działając w oparciu o art. 64 ust. 1 w/cyt. ustawy z dnia 3 października 2008 r. Zgodnie z art. 75, ust. 1, pkt. 4 w/cyt. ustawy, organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wójt (burmistrz/prezydent) w odniesieniu do ocenianej inwestycji jest to Wójt gminy Haczów. 1.4. Zakres Raportu Raport został sporządzony w zakresie zgodnym z zakresem art. 66 ust. 1 (z wyłączeniem art. 66 ust. 1 pkt 10 dotyczącym inwestycji drogowych) ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Zakres raportu został określony w postanowieniu Wójta Gminy Haczów nr 2/2012 z dnia 6 sierpnia 2012 r. (znak sprawy: IIG.6220.4.2012- Załącznik nr 1). Tabela nr 1 - Odniesienie treści Raportu, do wymogów ustawowych. Wymagania art. 66 ustawy Rozdział Raportu 1. Opis planowanego przedsięwzięcia, a w szczególności : Rozdział 2.3 a) charakterystyka całego przedsięwzięcia i warunki użytkowania terenu w fazie budowy Rozdział 2.4 i eksploatacji lub użytkowania b) główne cechy charakterystyczne procesów Rozdział 2.6 produkcyjnych c) przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia 2. Opis elementów przyrodniczych środowiska, Rozdziały 3 i 4 objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym elementów środowiska objętych ochroną na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. 2 S t r o n a

3. Opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 4. Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia 5.Opis analizowanych wariantów, w tym: a) wariantu proponowanego przez wnioskodawcę oraz racjonalnego wariantu alternatywnego, b) wariantu najkorzystniejszego dla środowiska wraz z uzasadnieniem ich wyboru. 6. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, w tym również w wypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej,a także możliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko. 7. Uzasadnienie wybranego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko, w szczególności na: a)ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze b) powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz c) dobra materialne d) zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków e) wzajemne oddziaływanie pomiędzy elementami, o których mowa w lit. a-d 8. Opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio- i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko, wynikające z: a) istnienia przedsięwzięcia, b) wykorzystania zasobów środowiska, c) emisji; 9. Opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru; 10.Dla dróg będących przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko: a) określenie założeń do: - ratowniczych badań zidentyfikowanych zabytków znajdujących się na obszarze planowanego przedsięwzięcia, odkrywanych Rozdział 5 Rozdziały 6 i 7 Rozdziały 8 10 Rozdział 7 Rozdziały 8 10 Rozdział 13 Rozdział 14 Nie dotyczy 3 S t r o n a

w trakcie robót budowlanych, -programu zabezpieczenia istniejących zabytków przed negatywnym oddziaływaniem planowanego przedsięwzięcia oraz ochrony krajobrazu kulturowego b) analizę i ocenę możliwych zagrożeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w szczególności zabytków archeologicznych, w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia; 11.Jeżeli planowane przedsięwzięcie jest Rozdział 11 związane z użyciem instalacji, porównanie, z zastrzeżeniem ust. 2, proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska 12. Wskazanie, czy dla planowanego Rozdział 16 przedsięwzięcia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich; nie dotyczy to przedsięwzięć polegających na budowie drogi krajowej 13. Przedstawienie zagadnień w formie graficznej Załączniki 14. Przedstawienie zagadnień w formie kartograficznej w skali odpowiadającej przedmiotowi i szczegółowości analizowanych w raporcie zagadnień oraz umożliwiającej kompleksowe przedstawienie przeprowadzonych analiz oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko 15. Analiza możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem graficzne Załączniki graficzne Rozdział 15 16. Przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie budowy i eksploatacji lub użytkowania, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru 17. Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując Raport 18.Streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie, w odniesieniu do każdego elementu Raportu 19.Dane osób sporządzających raport Rozdział 17 Rozdział 18 Strona 198 raportu Strona 2 raportu 4 S t r o n a

20. Źródła informacji stanowiących podstawę do sporządzenia Raportu bibliografia Ponadto podczas przygotowywania raportu uwzględniono dodatkowe wymagania określone w postanowieniu Wójta Gminy Haczów nr 2/2012 z dnia 6 sierpnia 2012 r. (znak sprawy: IIG.6220.4.2012- Załącznik nr 1). Tabela nr 2 - Odniesienie treści Raportu, do postanowienia Wójta Gminy Haczów. 1. Charakterystyka całego przedsięwzięcia, w tym należy zdefiniować parametry turbin, przedstawić graficznie powierzchnię zajmowaną przez przedsięwzięcie wraz z buforem kilometrowym, przebieg, długość i szerokość dróg serwisowych oraz tymczasowych, sposób połączenia siłowni z istniejącą siecią elektroenergetyczną, lokalizację zaplecza budowy i powierzchnię operacyjną na etapie budowy.. 1. Należy zdefiniować opisowo i graficznie strefę możliwego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze oraz przedstawić kryteria, w oparciu o które została ona wyznaczona. 2. Należy przedstawić aktualną ocenę stanu zasobów, tworów i składników przyrody wymienionych w art. 2 ust. l ustawy o ochronie przyrody, w szczególności ptaków, nietoperzy i krajobrazu, występujących na obszarze objętym przedsięwzięciem i w zasięgu jego możliwego oddziaływania. Określić niepewność danych oraz wskazać luki w zebranym materiale. 3. W oparciu o zgromadzone dane, należy określić ilościowe charakterystyki użytkowania terenu przez ptaki, z podziałem na grupy gatunków, sezony fenologiczne w obrębie roku (migracja wiosenna, okres lęgowy, dyspersja polęgowa, migracja jesienna, zimowanie), pułapy przelotów (poniżej pracy śmigieł, na pułapie odpowiadającym zakresowi pracy śmigieł wiatraka, powyżej pracy śmigieł wiatraka) oraz, w razie potrzeby, także mniejsze wydzielenia przestrzenne (np. typy siedlisk) wraz ze wskazaniem statusu występowania poszczególnych gatunków na terenie planowanego przedsięwzięcia (tj. gatunek lęgowy w granicach obszaru badań; występujący w okresie lęgowym, ale bez dowodów gniazdowania na obszarze badań; występujący wyłącznie w okresie pozalęgowym, nie użytkujący terenu opracowania jako żerowiska, noclegowiska lub miejsca koncentracji; występujący wyłącznie w okresie pozalęgowym, wykorzystujący teren opracowania jako żerowisko, noclegowisko lub miejsce koncentracji). Rozdział 2.3, załączniki graficzne Załączniki graficzne, załączniki nr 5 i 6, Załączniki nr 5 i 6, rozdział 3.7 Załączniki nr 5 i 6 4. W oparciu o zgromadzone dane, należy określić ilościowe Załączniki 5 S t r o n a

charakterystyki użytkowania terenu przez nietoperze z uwzględnieniem okresu migracja sezonowa do miejsc rozrodu - migracja do miejsc zimowania. 5. Należy dokonać waloryzacji danych przyrodniczych z wykorzystaniem literatury tematu i w miarę możliwości, danych z innych farm wiatrowych (zebranych podobną metodyką), zlokalizowanych w terenie o podobnej specyfice przyrodniczej. Określić na ile różne są te walory w porównaniu do walorów ornitologicznych i chiropterologicznych innych terenów. 6. Należy dokonać identyfikacji i oceny (z wykorzystaniem literatury tematu) wszystkich zagrożeń środowiska przyrodniczego związanych z realizacją planowanego przedsięwzięcia. Przy czym należy rozważyć takie oddziaływania jak: tworzenie bariery dla ptaków i nietoperzy na trasie przelotów lokalnych (np. żerowisko - kryjówka, żerowisko - gniazdo) oraz przelotów sezonowych, zmianę charakteru siedlisk, uszczuplenie lub utratę siedlisk (lęgowych i żerowiskowych, miejsc odpoczynku) na skutek zaboru miejsc pod budowę elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej oraz na skutek płoszenia w zasięgu oddziaływania urządzeń, kolizje z turbinami i dodatkową śmiertelność na skutek tych kolizji, a w przypadku nietoperzy śmiertelność również na skutek barotraumy, fragmentację siedlisk spowodowaną budową samych turbin oraz dróg dojazdowych. 7. Należy określić i opisać zależności pomiędzy generowanymi oddziaływaniami (bezpośrednimi, pośrednimi, wtórnymi, skumulowanymi, krótko-, średnio-i długoterminowymi, stałymi i chwilowymi) oraz przedstawić prognozy oddziaływań odnoszące się specyficznie do obszaru opracowania w fazie budowy, eksploatacji i likwidacji przedsięwzięcia. Należy określić istotność oddziaływań (czy oddziaływania są znaczące) oraz przedstawić kryteria przyjęte do oceny istotności oddziaływań. Należy określić metody, którymi wnioskuje się o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Oddziaływanie lub jego brak powinno zostać określone dla konkretnych gatunków, ponieważ mają one najczęściej różne wymagania życiowe. 8. Zdefiniować i poddać analizie wszystkie przedsięwzięcia zrealizowane i planowane, (nie tylko te o podobnym charakterze) mogące oddziaływać w sposób skumulowany; należy określić strefę oddziaływania skumulowanego i podać kryteria, w oparciu o które ją wyznaczono. 9. Dokonać oceny skutków realizacji przedsięwzięcia dla spójności sieci Natura 2000 - powiązań obszarów Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. 10. Należy przedstawić działania minimalizujące wpływ planowanego przedsięwzięcia na awifaunę i chiropterofaunę oraz ocenić ich efektywność z wykorzystaniem literatury tematu. nr 5 i 6 Załączniki nr 5 i 6 Załączniki nr 5 i 6 Załączniki nr 5 i 6, rozdział 12 Załączniki nr 5 i 6, rozdział 12.2 Załączniki nr 5 i 6, rozdział 8.4 Załączniki nr 5 i 6, rozdział 6 S t r o n a

14.1 11. Dokonać wariantowania przedmiotowego przedsięwzięcia, zarówno w aspekcie lokalizacji jak i osiągnięcia celu (pozyskania energii ze źródeł odnawialnych). Ocenić wpływ analizowanych wariantów na środowisko przyrodnicze, w szczególności na awifaunę i chiropterofaunę. Należy przedstawić racjonalne i rzetelne kryteria wyboru wariantu najkorzystniejszego dla środowiska. Przedstawić rzetelny opis wariantu zerowego wraz ze środowiskowymi skutkami. 12. Przedstawić szczegółowe informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu raportu w części przyrodniczej oraz o metodyce badań terenowych (lokalizacja punktów obserwacyjnych, transektów, powierzchni MPPL; długość transektów; obszar wykonanego cenzusu; dokładny harmonogram przeprowadzanych kontroli ze wskazaniem, jakie badania wykonywano w ramach danej kontroli, daty, godziny rozpoczęcia i zakończenia sesji, sprzęt użyty w badaniach i analizach). W trakcie badań terenowych należy odnotować warunki pogodowe (temperatura powietrza, występowanie opadu, stopień zachmurzenia, siła wiatru i jego kierunek). Należy określić ile osób i przez jaki czas prowadziły badania w terenie. Przyczyny i ewentualne odstępstwa w metodykach badań ornitologicznych i chiropterologicznych będą szczegółowo opisane i wyjaśnione w raporcie wraz z przedstawieniem oceny ich istotności dla końcowych analiz. 13. Przedstawić szczegółowo zalecenia dotyczące monitoringu porealizacyjnego przedsięwzięcia względem awifauny i chiropterofauny. W zależności od otrzymanych wyników monitoringu porealizacyjnego, należy zaproponować kilka scenariuszy postępowania w zakresie dalszych działań minimalizujących (w tym możliwości czasowego wyłączania turbin oraz ich zasady, konieczność dalszych obserwacji itp.). Należy, w ramach monitoringu porealizacyjnego, zaproponować badania stanowiące obecnie standard przy tego typu przedsięwzięciach i mające za zadanie potwierdzenie słuszności przyjętej oceny lub jej zweryfikowanie. Należy mieć na uwadze, iż monitoring powinien stanowić replikę badań przedrealizacyjnych. 14. W odniesieniu do awifauny i chiropterofauny należy przedłożyć wyniki screeningu oraz rocznej inwentaryzacji ornitologicznej i chiropterologicznej przeprowadzonej zgodnie z metodyką wskazaną w niniejszym piśmie. Wykonawcami screeningu ornitologicznego i chiropterologicznego oraz badań terenowych będą osoby doświadczone w rozpoznawaniu ptaków w terenie oraz doświadczone w zakresie chiropterologii. Należy przedstawić dotychczasowe doświadczenie osoby wykonującej badania orn. i chir. Rozdział 7 Załączniki nr 5 i 6 Załączniki nr 5 i 6, rozdział 17 Załączniki nr 5,6, oraz 25 7 S t r o n a

1.5. Główne założenia i cele budowy elektrowni wiatrowych Coroczna konsumpcja energii elektrycznej w skali globu wciąż rośnie. Ponieważ zasoby nieodnawialne (miedzy innymi paliwa kopalne), ulegają wyczerpaniu, ludzkość staje przed zadaniem zastąpienia konwencjonalnych źródeł energii metodami alternatywnymi, które nie wykorzystują nieodnawialnych surowców naturalnych, oraz są bardziej przyjazne środowisku naturalnemu. Produkcja energii elektrycznej związana ze spalaniem kopalin wiąże się z emisją szkodliwych substancji do atmosfery. Polska przystępując do Unii Europejskiej i podpisując traktat akcesyjny zobowiązała się tym samym, że po roku 2015 będzie krajem spełniającym wszystkie standardy w ochronie środowiska obowiązujące w krajach członkowskich UE. Nasz kraj zadeklarował się w traktacie akcesyjnym i dyrektywie 2001/81/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie krajowych poziomów emisji dla niektórych zanieczyszczeń powietrza do znacznej redukcji emisji SO 2, NO x, NH 3 i lotnych związków organicznych do roku 2010, ale także do znacznej redukcji emisji SO 2 i NO x z kotłów o mocy powyżej 50 MW. Zagadnienie ochrony powietrza w Polsce nie jest proste w realizacji. Spowodowane jest to między innymi tym, że około 87% energii elektrycznej i 80% energii cieplnej w naszym kraju pochodzi ze spalania węgla. Należy mieć również na uwadze to, że z przyjętej Dyrektywy 2009/28/WE wynika, że kraje członkowskie wspólnie do roku 2020 powinny osiągnąć 20 proc. udział energii ze źródeł odnawialnych (OZE) w całkowitym zużyciu energii i 10 proc. udział tej energii w sektorze transportowym. 8 S t r o n a

Dyrektywa przedstawia cele obligatoryjne dla każdego kraju członkowskiego do roku 2020 (dla Polski 15% w całym sektorze OZE oraz 10 proc. w sektorze paliw transportowych) oraz wyszczególnia minimalne wymagania regulacyjne do wprowadzenia w ustawodawstwie krajowym w określonym czasie tak, aby ułatwić realizację celów krajowych i celu wspólnotowego. Z uwagi na to, że w Polsce produkuje się energię, głównie w oparciu o paliwa kopalne (węgiel), ochrona atmosfery przekłada się jednocześnie na ochronę zasobów naturalnych oraz przeciw działaniu zmianom klimatycznym. Jednym z zadań wpisujących się w politykę niskoemisyjną i działania sprzyjające są inwestycje w alternatywne źródła energii w tym w elektrownie wiatrowe. Według danych Urzędu Regulacji Energetyki na 31.03.2014 r., zainstalowana moc elektrowni wiatrowych w Polsce wynosi w przybliżeniu 3 676,652 MW, co stanowi około 63% ogólnej przyłączonej mocy ze źródeł odnawialnych. Energetyka wiatrowa przynosi szereg korzyści związanych z ochroną klimatu i poprawą stanu środowiska: redukcja emisji gazów cieplarnianych, w tym CO 2, a przez to przeciwdziałanie dalszym zmianom klimatu; poprawa jakości powietrza, uniknięcie emisji SO 2, NO x i pyłów do atmosfery; brak powstawania odpadów stałych i gazowych, odorów czy ścieków, brak zanieczyszczenia wód i gleby, brak degradacji terenu i strat w obiegu wody, które mają miejsce przy produkcji energii w konwencjonalnych elektrowniach i elektrociepłowniach; fakt, iż wiatr stanowi niewyczerpalne i odnawialne źródło energii, jego wykorzystanie pozwala na oszczędność ograniczonych zasobów paliw kopalnych; 9 S t r o n a

technologia pozbawiona jest ryzyka wystąpienia poważnej awarii (np. awarii reaktora, z jakim związane jest wykorzystanie energetyki atomowej); wykorzystanie wiatru nie powoduje spadku poziomu wód podziemnych, które towarzyszy wydobyciu surowców kopalnych (np. węgla); technologia nie wymaga dużych powierzchni, w przeciwieństwie do technologii konwencjonalnych (tereny zajmowane przez kopalnie, elektrownie, linie transportowe do przewozu surowca), jej wykorzystanie spośród znanych technologii powoduje najmniejszy wpływ na ekosystemy; prosta obsługa z możliwością zdalnego monitorowania i sterowania oraz znikome koszty użytkowania w okresie eksploatacji wynoszącym średnio około 20 30 lat; łatwy demontaż turbin wiatrowych, po wyeksploatowaniu się urządzenia. Jak każde przedsięwzięcie elektrownie wiatrowe posiadają również pewne wady. Do najistotniejszych niewątpliwie należą: wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do energii tradycyjnej wytwarzanej z kopalnych surowców energetycznych, zależne również od miejsca usytuowania; niska przewidywalność produkcji energii duża i losowa zmienność mocy w czasie wytwarzana moc zależna jest przede wszystkim od siły wiatru, na którą człowiek nie ma wpływu; stwarzają potencjalne zagrożenia dla ptaków i nietoperzy; powodują zmianę krajobrazu w swoim pobliżu; są źródłem hałasu. 10 S t r o n a

2. Opis projektowanego przedsięwzięcia 2.1. Lokalizacja przedsięwzięcia Przedsięwzięcie polegające na budowie farmy wiatrowej Haczów, o mocy do 6MW wraz z infrastrukturą zlokalizowane jest w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, na terenie gminy Haczów, w okolicy miejscowości Buków oraz Wzdów. II Rysunek nr 1 - Lokalizacja inwestycji (źródło: opracowanie własne) Obszar inwestycji charakteryzuje równinne ukształtowanie terenu. Urządzenia mają być posadowione w krajobrazie rolniczym użytkowanym ekstensywnie, z dala od zwartych kompleksów leśnych. Najbliższy ekosystem leśny występuje na północny zachód od planowanej lokalizacji w odległości ok. 1,5 km. Obszar objęty projektem rozdzielony jest od kompleksu leśnego zabudowaniami miejscowości Wzdów oraz Buków. W obrębie 11 S t r o n a

lokalnych agrocenoz występują pola orne, łąki i pastwiska z minimalnym udziałem drzew i krzewów. Mimo, że teren ma charakter mozaiki drobnych użytków typowych dla Podkarpacia to strukturę tą można uznać za ubogą pod względem różnorodności mikrosiedliskowej. Zakrzaczenia występują w formie pojedynczych kęp lub wąskich pasów, głównie wzdłuż rowów melioracyjnych. Na północ i północny zachód od farmy rozciągają się zalesione wzniesienia o wysokości ok. 400 m n.p.m. Dokładna lokalizacja inwestycji, na podkładzie mapy ewidencyjnej została zaprezentowana wraz z kartą informacyjną przedsięwzięcia złożoną przez inwestora. Jednocześnie, w załącznikach do niniejszego raportu zostało przedstawione oddziaływanie akustyczne inwestycji na podkładzie mapy ewidencyjnej (załączniki nr 12 A-C). Odległość od lasów: EW 1 około 1,5 km EW 2 około 2 km EW 3 około 1,7 km Odległość od cieków: EW 1 około 320 m (ciek Zmienniczka) EW 2 około 300 m (rów melioracyjny), około 580 (ciek Zmienniczka) EW 3 około 280 m (ciek Zmienniczka) Odległość od najbliższych zabudowań (na podstawie raportu oddziaływania akustycznego): EW 1 około 565 m EW 2 około 325 m EW 3 około 483 m 12 S t r o n a

2.2. Ustalenia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego (SUiKZP). MPZP Dla terenu planowanej inwestycji oraz terenów objętych oddziaływaniem akustycznym inwestycji nie sporządzono Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. SUiKZP W Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania przestrzennego gminy Haczów (Załącznik nr l do uchwały nr XXI/134/2000 z dnia 28 grudnia 2000 roku Rady Gminy w Haczowie) wyodrębniono następujące obszary funkcjonalnowspółdziałające (m.in.): Obszar A - osadnicze - usługowy z terenami już zainwestowanymi i potencjalnymi do zainwestowania pod budownictwo mieszkaniowe w tym rekreacyjne wypoczynkowe, usługowe w tym usług publicznych i innych, zieleni publicznej, parki, cmentarze. W obrębie tego obszaru wyróżniono: tereny osadniczo - usługowe, tereny koncentracji usług publicznych i innych - wydzielone tereny zieleni publicznej. Obszar B - rolniczej przestrzeni produkcyjnej z terenami produkcji rolnej i zmeliorowanymi. Obszar E - Ochrony środowiska i zasobów kulturowych w tym : El - Ochrony środowiska przyrodniczego - z terenami istniejących i potencjalnych lasów, ciągów ekologicznych, 13 S t r o n a

obiektów przyrody o dużych walorach widokowych, miejsc widokowych, wód otwartych, rzek głównych i potoków. E2 - Zagrożenia środowiska przyrodniczego - z terenami zalewowymi i osuwiskami. W tekście studium brak informacji na temat możliwości lub braku możliwości budowy obiektów związanych z odnawialnymi źródłami energii elektrycznej. Tereny przeznaczone pod lokalizację planowanej inwestycji znajduje się częściowo na gruntach strefy E2 (tereny zalewowe), oraz strefy B (rolnicza przestrzeń produkcyjna). Według rysunku studium zabudowa znajdująca się w najbliższym otoczeniu planowanej inwestycji została oznaczona symbolem MnU (tereny osadniczo-usługowe o niskiej intensywności). W związku z tym w dalszej części niniejszego opracowania traktowane będą jako tereny mieszkaniowo-usługowe o dopuszczalnym poziomie hałasu równoważnego L AeqN = 45 db w przedziale czasu odniesienia równym 1 najmniej korzystnej godzinie nocy (Rozporządzenie ministra środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku). 2.3. Charakterystyka całego przedsięwzięcia i warunki użytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji oraz likwidacji 2.3.1.Podstawowe dane o przedsięwzięciu Inwestycja polegać będzie na budowie Farmy Wiatrowej Haczów, o mocy do 6 MW wraz z infrastrukturą towarzyszącą, przewidzianego do realizacji w okolicy miejscowości Wzdów, 14 S t r o n a

Gmina Haczów. Przewidywana roczna produkcja energii elektrycznej, to około 14 000 MWh. Planowana inwestycja zostanie zrealizowana na działkach nr 705, 706, 707, 708, 709, (obręb 0001), 2039, 1997/1, 1997/2, 1998 (obręb 0007) oraz 1461/1, 1482/1 1483/3, 1446, 1455, (obręb 0007). Budowa będzie polegała na: budowie stałych placów manewrowych budowie dróg dojazdowych na potrzeby transportu elektrowni oraz materiałów budowlanych, oraz dojazdu ekip serwisowych w fazie eksploatacji turbiny budowie zbrojonych płyt fundamentowych, posadowieniu na fundamentach masztów rurowych o wysokości do 105 m, zainstalowaniu na masztach, gondol wraz generatorami i transformatorami oraz osadzonymi wirnikami o średnicy do 100 m (wysokość całkowita budowli do 155 m), przyłączeniu turbin linią średniego napięcia do krajowego systemu elektroenergetycznego w punkcie określonym przez odbiorcę energii elektrycznej. Wykorzystanie środków unijnych W obecnej chwili inwestor planuje ubiegać się o dofinansowanie ze środków unijnych. Szacuje się następujący czas trwania przedsięwzięcia: okres budowy 3-5 miesięcy okres eksploatacji 20-30 lat okres demontażu 3-5 miesięcy 15 S t r o n a

Poniżej w Tabela nr 3 zamieszczono dokładne współrzędne posadowienia turbin wiatrowych w układzie WGS 84. Tabela nr 3- Współrzędne umiejscowienia turbin wiatrowych w układzie WGS 84 Lp. (zgodna z analizą akustyczną przedstawioną w załączniku) N WGS 84 E Wysokość [n. p. m.] 1 5 498 498 569 118 278 2 5 499 709 571 455 290 3 5 498 867 571 137 283 W załączniku nr 2 planowanej farmy wiatrowej: wskazano dokładną lokalizację elementów drogi dojazdowe podczas budowy inwestycji zostaną wykorzystane istniejące drogi asfaltowe oraz drogi polne. Drogi polne zostaną odpowiednio utwardzone i, tam gdzie to konieczne, poszerzone, tak aby możliwy był transport elementów elektrowni. Dokładny opis i przebieg dojazdu przedstawiono w rozdziale 2.3.1.4. stałe place manewrowe będą miały powierzchnię około 25 x 25 m. Tymczasowe place montażowe niezbędne podczas budowy będą miały powierzchnię około 25 x 50 m. Określenie ich dokładnej lokalizacji jest w chwili obecnej niemożliwe, będą one jednak położone w odległości nie większej niż 10-15 m od miejsca posadowienia fundamentów. 16 S t r o n a

zaplecze budowy - robotnicy zostaną zakwaterowani w hotelach położonych w pobliskich miejscowościach, ewentualne zaplecze zlokalizowane zostanie w ruchomych przyczepach. Bilans powierzchni zajętych tymczasowo i na stałe(wgł. załącznika nr 3) Inwestor zastrzega, że są to wartości wstępne i mogą ulec zmianie: powierzchnia zajęta tymczasowo, dla każdej z turbin będzie wynosiła około 1300 m 2, powierzchnia zajęta na stałe, dla każdej z turbin będzie wynosiła około 635 m 2, Na potrzeby planowanej inwestycji zostaną również utworzone nowe, wewnętrzne drogi dojazdowe na wydzierżawionych nieruchomościach. Będą one miały długość jedynie kilka - kilkadziesiąt metrów dla każdej z turbin. 2.3.1.1.Turbina wiatrowa Dla inwestycji planowana jest instalacja trzech turbin wiatrowych Vestas V90 o mocy 2 MW każda. Inwestor zastrzega możliwość zmiany modelu i producenta turbiny na późniejszym etapie inwestycji, ale przy zachowaniu parametrów akustycznych odpowiadających obowiązującym aktualnie normom, oraz granicznych parametrów geometrycznych siłowni: Maksymalna moc turbiny do 2 MW Wysokość wieży: 105 m Wysokość zamontowania wirnika: 105 m Średnica wirnika: do 100 m Łączna wysokość turbiny: do 155 m 17 S t r o n a

Planowane turbiny wyposażone będą w automatyczny system obracania gondoli wraz z łopatami (trzy łopaty), dzięki czemu możliwa będzie optymalizacja ilości produkowanej energii oraz wielkości emitowanego hałasu. Inwestor wyraźnie podkreśla, że planowane w ramach inwestycji turbiny będą nowe i będą posiadały odpowiednie certyfikaty. Szczegółowe dane techniczne zostały przedstawione w poniższej tabeli oraz w dalszej części niniejszego rozdziału. Rysunek nr 2-Turbina Vestas V90 2 MW (źródło: vestas.com) Tabela nr 4- Podstawowe parametry rozważanego modelu turbiny Nominalna moc wyjściowa 2MW Średnica rotora 90m Powierzchnia omiatania 6,362m 2 Liczba łopat 3 Wysokość piasty Zakres prędkości obrotowej wirnika Maksymalna moc akustyczna 105 m 9 14,9 obr./min Lwa= 104,dB(A) 18 S t r o n a

Startowa prędkość wiatru 2,5 m/s Nominalna prędkość wiatru 13 m/s Wyłączeniowa prędkość 25 m/s wiatru Generator Asynchroniczny z systemem Optispeed Przekładnia dwie pozycje planetarne i jedna przekładnia osiowa Rysunek nr 3- Schemat budowy typowej elektrowni wiatrowej (źródło: vestas.com) Przykładowa turbina wiatrowa o mocy 2000kW Moc: 2 MW Wirnik: 90m Wysokość wieży: 105m 1.chłodnica oleju 2.chłodnica wody generatora 3.transformator wysokiego 10. Przekładnia 11. Mechaniczny hamulec tarczowy 12. Podstawa maszyny 19 S t r o n a

napięcia 4.czujniki ultradźwiękowe 13. Element nośny łopaty wiatru 5. regulator VMP-Top z 14. Piasta łopaty przetwornikiem 6. Dźwig 15. Łopata 7. Generator Optispeed 16. Walec toczny 8. Sprzęgło tarczowe 17. regulator piasty 9.Przekładnie układu wyrównującego położenie turbiny z kierunkiem wiatru Fundament: dla każdej turbiny pojedyncza stopa fundamentowa o średnicy około 25 m. Materiałem budulcowym będzie żelbeton, mocowanie z wieżą dokonane będzie przy pomocy połączeń śrubowych. Dokładne parametry posadowienia fundamentów (głębokość, wymiary) zostaną określona na etapie opracowania projektu budowlanego, po zbadaniu warunków geotechnicznych. Wieża: stalowa konstrukcja rurowo-stożkowa, składająca się z kilku połączonych ze sobą stalowych (lub stalowo żelbetowych) segmentów o łącznej wysokości do 105 m. Wewnątrz wieży zainstalowana będzie drabina oraz dźwig serwisowy (opcjonalnie winda) umożliwiający transport niezbędnych materiałów do wnętrza gondoli. Gondola: umieszczona na szczycie wieży, wyposażona w system pitch-control (ustawiać się będzie automatycznie, w zależności od mocy oraz kierunku wiatru). Materiałem z którego zbudowana jest gondola jest wzmocnione włókno szklane. Poszycie chroni maszynownię turbiny przed negatywnym wpływem zewnętrznych czynników pogodowych oraz tłumi hałas i oddziaływanie elektromagnetyczne. Gondola posiadać będzie otwór 20 S t r o n a

umożliwiający dostęp do jej wnętrza poprzez wieżę. Rysunek nr 3 przedstawia wnętrze przykładowej gondoli turbiny wiatrowej o mocy 2 MW. Na obecnym etapie inwestycji inwestor zakłada budowę trzech przekładniowych turbin asynchronicznych. Zastrzega jednak, że planowana farma wiatrowa może się składać z trzech bezprzekładniowych lub przekładniowych turbin z generatorem asynchronicznym lub synchronicznym. Generatory asynchroniczne nie są szeroko stosowane poza energetyką wiatrową oraz małymi hydroelektrowniami. Urządzenia tego typu są niezawodne oraz odporne na przeciążenia. Ich największą zaletą w porównaniu do generatorów synchronicznych jest występowanie zjawiska tzw. poślizgu prądnica nieznacznie zwiększa lub zmniejsza prędkość, jeżeli zmienia się moment napędowy. Pozwala to na znaczne zmniejszenie zużycia i awaryjności skrzyni biegów. Stosunkowo mała prędkość obrotowa wirnika turbiny wiatrowej, która wynosi nie więcej niż 20 obr/min. oraz stosowanie generatorów szybkoobrotowych wymusza zastosowanie przekładni miedzy wirnikiem turbiny a generatorem o przekładni zazwyczaj większej niż 60. Pomimo względnie małej prędkości kątowej koła wiatrowego, koniec łopaty wirnika osiąga duże prędkości liniowe, często większe niż 250 km/h w stanie pracy ustalonej i jeszcze nieco większe w stanach przejściowych. Drugim, coraz popularniejszym, typem elektrowni wiatrowych są elektrownie bez przekładniowe wyposażone w generatory synchroniczne np. produkcji firmy VENSYS. Generator synchroniczny nie jest w tym przypadku łączony z systemem elektroenergetycznym bezpośrednio, a przez przekształtnik energoelektroniczny. Brak przekładni i mała prędkość koła wiatrowego (do 16 obr/min.) wymuszają stosowanie generatorów 21 S t r o n a

synchronicznych specjalnych konstrukcji tj. z bardzo dużą ilością par biegunów - dochodzącą do kilkudziesięciu. Energia elektryczna będzie wytwarzana w czasie pracy elektrowni wiatrowej przy prędkościach wiatru od 3 do 25 m/s. Jeżeli wiatr przekroczy maksymalną prędkość (25 m/s), wówczas w celach bezpieczeństwa nastąpi automatyczne zatrzymanie pracy turbin, poprzez zadziałanie hamulca aerodynamicznego, oraz tarczowego. Sygnały do sterowania pracą tych urządzeń pochodzą z zainstalowanego na gondoli anemometru, na bieżąco mierzącego prędkość i kierunek wiatru. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie sposobu zgłaszania oraz oznakowania przeszkód lotniczych (Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1193 z późn. zm.), zewnętrzne końce śmigieł pomalowane będą w 5 pasów o jednakowej szerokości, prostopadłych do dłuższego wymiaru łopaty śmigła, pokrywających 1/3 długości łopaty śmigła trzy koloru czerwonego lub pomarańczowego i dwa białego, przy czym skrajne pasy nie będą koloru białego. Zgodnie z wyżej wspomnianym Rozporządzeniem, elektrownie wiatrowe będące przeszkodami lotniczymi, oznakowuje się (w porze nocnej) światłem średniej intensywności koloru czerwonego o pulsacyjnym sygnale, umieszczonym na najwyższym miejscu gondoli. Ponadto obiekty elektrowni będą wyposażone w instalację odgromową. Kolorystyka turbiny będzie utrzymana w odcieniach szarości - zapewni to zminimalizowanie oddziaływania stroboskopowego na okoliczną zabudowę mieszkaniową. Przedmiotowe turbiny wiatrowe pracować będą bezobsługowo. Nie wymaga to budowy zaplecza socjalnego oraz infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Pracą turbin sterować będzie komputer, kontrolujący i monitorujący działanie całej farmy wiatrowej przez 24 godziny na dobę. Wszystkie operacje będą dokonywane automatycznie, czyli: zatrzymanie instalacji 22 S t r o n a

przy spadku prędkości wiatru poniżej prędkości rozruchowej, wyłączenie instalacji przy prędkości wiatru powyżej prędkości krytycznej i poniżej prędkości minimalnej, monitorowanie stanu oleju i jego temperatury, ciśnienia hamulca hydraulicznego (tylko dla turbiny przekładniowej), itp. Stały nadzór będzie prowadził Inwestor przedsięwzięcia. Turbiny będą podlegać okresowym przeglądom i naprawom. Naprawy i remonty w obrębie ocenianej farmy wiatrowej będą prowadziły wyspecjalizowane firmy zewnętrzne, które będą przywoziły niezbędne materiały oraz sprzęt, a także zabierały zużyte materiały, które były użyte przy przeglądach celem ich dalszej utylizacji. 2.3.1.2. Linie elektroenergetyczne Projektowaną farmę wiatrową planuje się połączyć z istniejącym Głównym Punktem Zasilania (GPZ) położonym w okolicy miejscowości Krościenko Wyżne (działka nr 742/2 obręb 0001 oraz 299/3 obręb 0002). Nie jest to jednak lokalizacja przesądzona dokładny punkt przyłączenia zostanie określony przez zakład energetyczny w technicznych warunkach przyłączenia. Wniosek o wydanie warunków będzie możliwy do złożenia dopiero po wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacje przedsięwzięcia. Połączenie zostanie zrealizowane za pośrednictwem linii kablowej ziemnej średniego napięcia (SN). Energia elektryczna wyprodukowana przez turbiny wiatrowe (niskie napięcie - NN) zostanie zamieniona na średnie napięcie w transformatorach. Transformatory będą zlokalizowane w wieżach turbin wiatrowych. Wszystkie planowane linie energetyczne będą liniami kablowymi ziemnymi. 23 S t r o n a

Zarówno Rozporządzenie Rady Ministrów z 2010 r. (z późniejszymi zmianami w 2013 r.)w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, jak i Dyrektywa w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, przewidują ocenę oddziaływania na środowisko jedynie dla napowietrznych linii energetycznych. Żaden z ww. aktów prawnych nie przewiduje oceny oddziaływania na środowisko dla linii ziemnej NN oraz SN. W związku z tym, powyższe zadanie nie podlega odrębnej ocenie oddziaływania na środowisko, jednakże w niniejszym dokumencie zawarte są informacje wystarczające, by organ odpowiedzialny za wydanie decyzji środowiskowej mógł ocenić wielkość ewentualnego wpływu na środowisko. Wszystkie linie kablowe planuje się ułożyć pod ziemią na głębokości około 1 m p.p.t. informacje dotyczące przyłącza elektroenergetycznego SN Przyłącze SN - przebieg linii kablowej ziemnej (napięcie robocze 15 kv) został przedstawiony na załączniku nr 3. Linia będzie miała długość około 13 km. Trzy kable o przekroju 200-300 mm 2 zostaną ułożone około 100 cm pod powierzchnią gruntu. Ziemna linia kablowa SN wytwarza bardzo niewielkie pola elektromagnetyczne, dodatkowo ekranowane przez grunt, gdyż kabel zostanie położony na głębokości około 1 m pod powierzchnią ziemi. 24 S t r o n a

2.3.1.3. Drogi dojazdowe, place manewrowe, montażowe i składowe Podczas realizacji inwestycji wykonane zostaną wewnętrzne drogi dojazdowe do elektrowni, które na czas budowy zakończone będą tymczasowym placem montażowym. Plac ten będzie pełnił jednocześnie funkcję zaplecza budowy. Po zakończeniu etapu budowy, przy turbinach pozostawiony zostanie stały plac manewrowy, który będzie służył ekipom serwisowym elektrowni. Nawierzchnia wewnętrznych dróg dojazdowych oraz placu manewrowego zostanie wykonana z tłuczonego kamienia o różnym uziarnieniu i grubości warstwy, w zależności od warunków geotechnicznych. Place manewrowe i montażowe Stałe place manewrowe będą miały powierzchnię około 25 x 25 m. Dodatkowe, tymczasowe place montażowe niezbędne podczas budowy będą miały powierzchnię około 25 x 50 m. Określenie ich dokładnej lokalizacji jest w chwili obecnej niemożliwe, będą one jednak położone w odległości nie większej niż 10-15 m od miejsca posadowienia fundamentów. Powierzchnia zabudowy zajęta na stałe dla każdej turbiny wiatrowej na potrzeby stałego placu manewrowego będzie wynosiła około 635 m 2. Drogi dojazdowe Drogi odpowiadać będą normom wymaganym dla transportu ponadnormatywnego turbin wiatrowych, z obciążeniem do 180 kn/m 2 na oś - są to informacje podawane przez producenta turbin wiatrowych planowanych do lokalizacji w gminie Haczów (Vestas). Inwestor planuje w większości wykorzystać istniejące drogi asfaltowe oraz gruntowe. Drogi gruntowe w razie potrzeby zostaną poszerzone i utwardzone - będą stabilizowane mechanicznie, o szerokości około 4,5 5 m, o nawierzchni z tłucznia budowlanego. Stałe wewnętrzne drogi dojazdowe, 25 S t r o n a

zlokalizowane na wydzierżawionych nieruchomościach będą miały długość kilkanaście do kilkudziesięciu metrów dla każdej z turbin. Koncepcja dojazdowa, wraz z rozplanowaniem elementów farmy wiatrowej została przedstawiona na załączniku nr 2 A. 2.3.2. Warunki wykorzystania terenu 2.3.2.1. W fazie budowy Inwestycja planowana jest na terenie równinnym. Obszar ten jest użytkowany rolniczo, a jego powierzchnię stanowią pola uprawne oraz nieużytki. Potencjalny przebieg wewnętrznych dróg dojazdowych został przedstawiony na załączniku numer 2 A. Stałe wewnętrzne drogi dojazdowe zostaną wykonane poprzez wykonanie nowych fragmentów prowadzących od placów manewrowych do istniejących dróg gminnych oraz utwardzenie istniejących dróg gminnych. Podczas planowania inwestycji zakłada się, że powierzchnia terenu zajętego podczas budowy na potrzeby każdej turbiny, w ramach placu manewrowego i montażowego oraz nowej, wewnętrznej drogi dojazdowej nie przekroczy 0,1ha. Pozostałe grunty nadal zachowają dotychczasowy charakter. Nie przewiduje się wycinania drzew. Podczas etapu realizacji inwestycji planowane jest wykorzystanie istniejących dróg gminnych. W razie potrzeby zostaną one utwardzone. Montaż konstrukcji prowadzony będzie przy pomocy dźwigów, z gotowych elementów (odcinki masztu elektrowni, śmigła, gondola) dostarczonych na plac montażowy, przy wykorzystaniu specjalistycznego sprzętu transportowego. Po zakończeniu prac montażowych nastąpi przywrócenie terenu 26 S t r o n a

niezagospodarowanego pod turbinę wiatrową, do dalszego użytkowania rolniczego. Realizacja przedsięwzięcia wymagać będzie częściowego i krótkotrwałego przekształcenia powierzchni terenu oraz zmiany sposobu jego użytkowania, doprowadzając do wprowadzenia nowych obiektów w istniejący, antropogeniczny krajobraz. Planuje się, że cały proces inwestycyjny oraz związane z nim roboty budowlane obejmujące przygotowanie wewnętrznych dróg dojazdowych, placów montażowych oraz siłowni wiatrowych trwać będzie około 3-4 miesiące. W ramach prowadzenia robót budowlanych związanych z realizacją inwestycji wykonane zostaną następujące czynności: zebranie ok. 30 cm warstwy gleby i podglebia z terenu posadowienia fundamentów i wieży elektrowni wiatrowej, utworzenie tymczasowego zwałowiska gleby, do wykorzystania w ramach rekultywacji i odtwarzania terenu po zakończeniu prac budowlanych, wykonanie wykopów do głębokości posadowienia fundamentów utworzenia tymczasowego placu montażowego do składowania elementów konstrukcyjnych. Podczas okresu budowy wykorzystywane będą samochody transportowe w celu dowiezienia materiałów budowlanych oraz elementów elektrowni. Ruch samochodowy będzie się odbywał jedynie w porze dziennej (6:00-22:00), chyba że proces technologiczny będzie wymagał pracy ciągłej. Może to dotyczyć jedynie fazy fundamentowania, w czasie max. jednej doby na każdy fundament. 27 S t r o n a