Archiwum online: zpm.wip.pl ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ MAJ 2016 Numer 6 (80) ISSN 2353-2580 S E R W I S M E N E D Ż E R Ó W, W Ł A Ś C I C I E L I I K A D R Y Z A R Z Ą D Z A J Ą C E J TEMAT NUMERU Tylko lekarz i pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej wypiszą receptę na bezpłatne leki dla seniorów. Z katalogu osób uprawnionych do ich ordynowania osobom 75+ nieodpłatnie znikną m.in. położne. Nowe przepisy będą wymagać przeszkolenia personelu, jak poprawnie wystawiać recepty. str. 7 NOWA FORMUŁA BEZPŁATNYCH SPOTKAŃ DLA CZYTELNIKÓW W 2016 ROKU W CAŁEJ POLSCE! II Ogólnopolskie Forum Zarządzających w Medycynie 24 maja, Katowice, Hotel Angelo, ul. Sokolska 24 Szczegóły na zpm.wip.pl w zakładce Akademia Menedżera
S e r w i S m e n e d ż e r ó w, w ł a ś c i c i e l i i k a d r y z a r z ą d z a j ą c e j ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ Janusz Atłachowicz wiceprezes Zarządu Głównego STOMOZ, członek zarządu Supra Holding S.A., uczestnik obrad okrągłego stołu w ochronie zdrowia Takie mamy czasy, że otoczenie zmienia się bardzo często i bardzo szybko. Przoduje w tym informatyka i medycyna. A system ochrony zdrowia, jako permanentnie reformowany od 1999 roku, jest tego szczególnym przypadkiem. Trudno panować nad liczbą zmian prawnych, organizacyjnych oraz wynikających z rozwoju medycyny i informatyki. Dlatego polecam magazyn Zarządzanie placówką medyczną bo korzystając z tego źródła informacji można mieć pewność, że jest się na bieżąco, nie zostaje z tyłu za aktualnymi rozwiązaniami oraz ma się dostęp do doświadczeń praktyków związanych z organizacją i zarządzaniem podmiotami leczniczymi. W zależności od upodobań klienta, zarówno informacje w formie druku, jak i w wersji elektronicznej, są zawsze aktualne i odpowiadają na problemy, z jakimi mają do czynienia zarządzający wszystkich szczebli w podmiotach leczniczych. Wskazanie podstaw prawnych opisywanych problemów jest dobrym wsparciem dla tych, którzy dopiero zaczynają funkcjonować w tym systemie. Rady praktyków umożliwiają skorzystanie z ich doświadczeń w celu rozwiązania problemów, z którymi ktoś już sobie poradził.
Partner magazynu Stowarzyszenie Menedżerów Opieki Zdrowotnej spis treści archiwum online: zpm.wip.pl BLOGI Pacjenci i ich rodziny bezskutecznie pozywają szpitale... 3 Czy wypada sprzedawać usługi medyczne... 3 WYWIAD Jakość kosztuje i trzeba w nią inwestować rozmowa z DARIUSZEM OLEŃSKIM, dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Białej Podlaskiej... 4 TEMAT NUMERU Kto wystawi receptę na bezpłatny lek dla seniora... 7 FINANSE Szpital musi zapłacić za puste przebiegi karetek... 9 Bezpodstawne wzbogacenie pracowników co robić... 11 ZARZĄDZANIE Czy można dyscyplinarnie zwolnić związkowca... 14 Kiedy lekarz może odbywać wizyty domowe... 17 Czy personel placówki ma prawo kserować dowody... 23 Jakie dane można ujawnić funkcjonariuszowi ABW... 25 PACJENT Co grozi za łamanie zasad informowania pacjenta... 27 Kiedy zgoda pacjenta może być ustna... 30 Jak wystawiać receptę, aby uniknąć kary NFZ... 32 Jak zlikwidować niepodjęty depozyt po zmarłym... 34 INWESTYCJE Najem lokalu kluczowe zapisy w umowie... 37 DOBRE PRAKTYKI Jak utrzymać nierentowne oddziały szpitalne... 39 AKADEMIA MENEDŻERA Bez szefa, ale z efektami innowacyjne zarządzanie... 19 Redaktor prowadzący: Anna Rubinkowska Kierownik grupy wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Menedżer produktu: Alina Sulgostowska Koordynator produkcji: Magdalena Huta ISSN: 2353-2580 Drukarnia: MDruk Nakład: 1500 egz. Projekt graficzny: Dominika Raczkowska Skład: Raster studio, Norbert Bogajczyk Prenumerata: Zarządzanie placówką medyczną Centrum Obsługi Klienta Czynne pon. pt.: w godz. 8.00 16.00 Poza godzinami pracy można pozostawić wiadomość w skrzynce głosowej tel.: 22 518 29 29 ze-mail: cok@wip.pl www.zpm.wip.pl Masz pytanie? Skontaktuj się z nami: serwiszoz@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa NIP: 526-19-92-256 KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Biuro reklamy Menedżer projektu: Agnieszka Zduńczyk tel.: 660 404 122, e-mail: azdunczyk@wip.pl Zarządzanie placówką medyczną chronione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Zarządzaniu placówką medyczną wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
List od redakcji ANNA RUBINKOWSKA redaktor prowadzący Drogi Czytelniku! Receptę na bezpłatne leki dla seniorów wypisze tylko lekarz i pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej albo lekarz, który nie wykonuje już zawodu i wystawia receptę dla siebie lub dla rodziny. A zatem z katalogu osób uprawnionych do wystawiania recept osobom 75+ wyłączono m.in. położne. Nowe przepisy będą oznaczać dla kadry zarządzającej konieczność odpowiedniego przeszkolenia personelu w zakresie prawidłowego wystawiania recept. Więcej na ten temat piszemy w temacie numeru pt. Kto wystawi receptę na bezpłatny lek dla seniora (str. 7). Lekarze nagminnie łamią prawo pacjenta do informacji. Takie działanie grozi poważnymi konsekwencjami prawnymi. Jak zatem właściwie informować pacjenta, aby uzyskać jego świadomą zgodę na podjęcie leczenia i nie narazić placówki na zapłatę wysokiego odszkodowania? O tym można przeczytać w artykule pt. Jak przestrzegać procedur informowania pacjenta (str. 27). Wynajmując nowe pomieszczenia na działalność leczniczą, często trzeba je odpowiednio przystosować, co wiąże się z kosztownym remontem. W wielu przypadkach można ustalić, że koszt modernizacji pomieszczeń poniesie właściciel i wtedy wszystkie ulepszenia pozostaną w lokalu. Na co jeszcze zwracać uwagę, szukając odpowiedniego miejsca na gabinety lekarskie? Podpowiadamy w artykule pt. Co zawrzeć w umowie najmu lokalu na przychodnię (str. 37). Decyzje o zamknięciu lub likwidacji oddziału szpitalnego mogą mieć poważne konsekwencje i doprowadzić do zwolnienia kierownika. Dlatego, aby nie dopuścić do takiej sytuacji, warto wcześniej zadbać o zatrudnienie odpowiednich specjalistów. O tym, jak to zrobić w czasach deficytu medyków, piszemy w tekście pt. Jak utrzymać nierentowne oddziały szpitalne (str. 39). Życzę ciekawej lektury Nasi eksperci: PS Czekamy na opinie na temat naszego magazynu. Zależy nam na Państwa zdaniu na temat przydatności porad naszych ekspertów w Państwa codziennej pracy, jak Państwu pomagają itd. Każdą przesłaną opinię, podpisaną imieniem, nazwiskiem wraz z podaniem stanowiska, nagrodzimy e-bookami z tematyki zarządzania placówką medyczną i wyłącznie za Państwa zgodą zamieścimy na łamach naszej publikacji i w materiałach promocyjnych. Zachęcam również do przysyłania swoich pytań i propozycji tematów e-mailem: serwiszoz@wip.pl. Janusz Atłachowicz Dobrawa Biadun Dorota Kaczmarczyk Dominika Kołodziejska- -Koza Aneta Naworska Agnieszka Pietrzak Jarosław Rosłon Arkadiusz Trela Anna Zubkowska- -Rojszczak wiceprezes Zarządu Głównego STOMOZ radca prawny, ekspert Konfederacji Lewiatan aplikantka radcowska przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Krakowie adwokat, Kancelaria Adwokacka APDK w Warszawie radca prawny, Kancelaria Naworska Marszałek Jarzembska sp. k. w Toruniu adwokat, Kancelaria Adwokacka APDK w Warszawie dyrektor Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie pełnomocnik oraz trener systemów zarządzania wg ISO adwokat, prowadzi kancelarię adwokacką w Poznaniu
Partner działu www.serwiszoz.pl Blogi archiwum online: zpm.wip.pl PACJENCI I ICH RODZINY BEZSKUTECZNIE POZYWAJĄ SZPITALE Spraw z powództwa pacjentów przeciwko szpitalom jest coraz więcej. Jednak z informacji Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w latach 2009 2015 wygrał jedynie co 4 pacjent. Pacjenci i rodziny zmarłych pacjentów pozywają szpitale na zasadzie a może się uda. Dodatkowo na rynku usług prawnych powstały firmy specjalizujące się w uzyskiwaniu odszkodowań. Kuszą wysokimi kwotami odszkodowań i tym, że postępowanie sądowe o tzw. błędy medyczne jest darmowe. Oferują również darmowe prowadzenie sprawy sądowej za cenę podzielnia się z nimi uzyskanym odszkodowaniem. Często jest to nawet połowa tej kwoty. Podobna sytuacja zdarza się, gdy w szpitalu umiera pacjent. Zrozpaczona rodzina często nie wiąże tego z chorobą bliskiego, a raczej dopatruje się w zgonie osoby bliskiej błędu lub zaniechania szpitala. Wspierają ją w tym firmy odszkodowawcze i media, które często zbyt pochopnie wyciągają wnioski z niepowodzenia w leczeniu. Ponadto prawo umożliwia zbadanie sprawy, przynajmniej przez prokuraturę, za darmo. Tak więc zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez personel medyczny są składane nagminnie. W wielu przypadkach, nawet gdy prokurator umorzy postępowanie, biegli oceniający powód zgonu dopatrzą się nieprawidłowości w funkcjonowaniu szpitala. I choć nie będzie podstaw do tego, aby konkretnemu medykowi postawić zarzuty, otworzy się furtka, aby na drodze powództwa cywilnego wystąpić z roszczeniem przeciwko szpitalowi. Sprawa cywilna znów będzie prowadzona za darmo i nawet gdy w finale przegra pacjent, sąd i tak nie zasądzi kosztów od powoda. Bo czy mógł przewidzieć, że przegra taką sprawę? Przecież na medycynie się nie zna i najczęściej jest biedny jak przysłowiowa mysz kościelna. Aneta Naworska radca prawny, Kancelaria Naworska Marszałek Jarzembska sp. k. w Toruniu Tekst pochodzi z bloga Anety Naworskiej prowadzonego w serwisie Zarządzanie w Ochronie Zdrowia. Więcej wpisów na serwiszoz.pl. CZY WYPADA SPRZEDAWAĆ USŁUGI MEDYCZNE Sprzedaż usług medycznych jest swego rodzaju tematem tabu. Z jednej strony każdy przyzna, że bez pacjentów nie będzie przychodu. A bez przychodu nie będzie z czego sfinansować działalności. Czy zatem wypada mówić o sprzedaży? Podchodzenie do kwestii sprzedaży usług medycznych jak do tabu skutkuje tym, że wielu menedżerów musi we własnym zakresie odkrywać, co i jak można zrobić (szczególnie w kontekście ustawowych ograniczeń). Sprzedaż sprowadza się do zaoferowania usług czy produktów firmy w zamian za odpłatność. Jest więc ekwiwalentną wymianą świadczeń (a przynajmniej taką właśnie powinna być). To właśnie dzięki tej wymianie firmy, w tym także podmioty medyczne (gabinety, kliniki, przychodnie itp.) mogą zatrudniać pracowników, dbać o ich kwalifikacje, inwestować w sprzęt i całą infrastrukturę konieczną do tego, aby oferowane usługi świadczyć na możliwie najlepszym poziomie. W tę sprzedaż wkalkulować trzeba przecież także koszty zarządzania, ryzyko prowadzonej działalności, jak i unikalną wiedzę, gromadzoną latami, w którą ktoś musiał zainwestować swoją pracę, czas i własne środki finansowe. Brak znajomości lub też zapominanie o tym prowadzi do nieracjonalnych oczekiwań w całym łańcuchu świadczenia usług medycznych. Tym nieracjonalnym oczekiwaniem jest to, aby ktoś świadczył wysokiej jakości usługi wykonywane przez profesjonalny, uśmiechnięty personel, tyle że bez sprzedaży. Joanna M. Piec-Gajewska marketing manager w Simum.pl. Odpowiada za analizę i projektowanie rozwiązań w zakresie strategii marketingowej w placówkach medycznych. Tekst pochodzi z bloga Joanny M. Piec- -Gajewskiej prowadzonego w serwisie Zarządzanie w Ochronie Zdrowia. Więcej wpisów na serwiszoz.pl. maj 2016 3
Wywiad Jakość kosztuje i trzeba Osiąganie sukcesów jest możliwe tylko dzięki kadrze zarządzającej o wysokich kwalifikacjach, dla której celem nadrzędnym jest dobro organizacji. Menedżer swoim entuzjazmem i siłą przekonywania musi tę kadrę porwać do działania. Rozmowa z DARIUSZEM OLEŃSKIM, dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Białej Podlaskiej Jak można osiągnąć tak spektakularne sukcesy i stale utrzymywać się w gronie najlepszych menedżerów i placówek w Polsce, odnotowujących dodatni wynik finansowy? Bardzo się staramy o to, aby nasi pacjenci byli zadowoleni z pobytu w szpitalu, a pracownicy postrzegali nas jako dobrego pracodawcę. Zależy nam również na tym, by nasi kontrahenci uznawali szpital za solidnego partnera biznesowego. Niezależnie od profilu organizacji, jaką zarządza menedżer, dobrze jest, jeśli jest wizjonerem. Bez zbędnych barier i obaw powinien patrzeć w przyszłość w jak najszerszy horyzont, po to, aby wyznaczać cel strategiczny dla swojej placówki. Nie ma mowy o osiąganiu sukcesów bez kadry zarządzającej o wysokich kwalifikacjach, dla której celem nadrzędnym jest dobro organizacji. Kadry, którą menedżer swoim entuzjazmem i siłą przekonywania porwie do działania. Dużym ułatwieniem w zarządzaniu jest dobre uporządkowanie placówki, przykładowo poprzez utworzenie odpowiedniej mapy procesowej. WAŻNE Mam szczęście pracować z niezwykłymi ludźmi. To oni tworzą organizację i są jej największą oraz najcenniejszą wartością. Ogromny udział w uporządkowaniu organizacji mają standardy akredytacyjne. Wypełnianie ich przez szpital na odpowiednim poziomie to jedno z najważniejszych zadań. Akredytacja ministra zdrowia przeprowadzana przez Centrum Monitorowania Jakością w Ochronie Zdrowia, którą szpital ma niezmiennie od kilkunastu lat, oraz zintegrowany system zarządzania jakością zgodnie z normami ISO 9001,14001,18001,27001 uzupełniają się wzajemnie. Osobiście staram się również zadbać o odpowiednie kwalifikacje. Ukończone studia MBA dla Kadry Medycznej na Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie to najważniejsze studia podyplomowe, jakie odbyłem. Wspominam je jako niezwykle wymagające i te, które otwierają horyzonty. Podczas tych studiów nabyłem przekonania, że menedżer powinien być ekspertem w zagadnieniach zarządzania, ekonomii, rachunkowości zarządczej oraz kierowania zespołem. Dyrekcja WSS inwestuje w certyfikaty jakości i akredytacje, które są potwierdzeniem wysokich standardów bezpieczeństwa usług medycznych dla pacjentów i warunków pracy dla personelu medycznego. Czy pozyskanie tych istotnych dla działalności placówki 4 maj 2016