NATURA 2000.czyli NASZ WIAT, NASZ BIZNES fot. H. Janowski
Obszary NATURA 2000 Nadrz dnym celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie: - zagro onych wygini ciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków ro lin i zwierz t w skali Europy - jeszcze powszechnie wyst puj cych siedlisk przyrodniczych charakterystycznych dla 9 regionów biogeograficznych (w Polsce 2: kontynentalny 96% kraju, reszta alpejski; gatunki i siedliska wymienione w zał cznikach do Dyrektywy ptasiej i Dyrektywy siedliskowej Bezpo rednim celem ochrony obszarowej prowadzonej w ramach sieci Natura 2000 jest utrzymanie lub odtworzenie tzw. wła ciwego stanu ochrony (zachowania): - siedlisk przyrodniczych (naturalny zasi g nie zmniejsza si, zostaj zachowane specyficzna struktura, skład gatunkowy i funkcje ekologiczne), - gatunków ro lin i zwierz t (zostaje zachowana liczebno gwarantuj ca utrzymanie si w biocenozie w dłu szym czasie i odpowiednio du y zasi g siedliska, naturalny zasi g gatunku nie zmniejsza si ).
Obszary NATURA 2000 W skład sieci Natura 2000 wchodz 2 typy obszarów: 1. Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) wyznaczane dla gatunków ptaków wymienionych w zał czniku I Dyrektywy ptasiej Obszary Ptasie 2. Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) - wyznaczane dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w zał czniku I oraz siedlisk gatunków zwierz t i ro lin wymienionych w zał czniku II do Dyrektywy siedliskowej (*siedliska i gatunki priorytetowe) Obszary Siedliskowe Specjalne obszary ochrony siedlisk Obszary maj ce znaczenie dla Wspólnoty Proponowane obszary maj ce znaczenie dla Wspólnoty
Aktualnie na terytorium Polski znajduje si : - 845 obszarów siedliskowych (obszarów maj cych znaczenie dla Wspólnoty) - 145 obszarów ptasich (obszarów specjalnej ochrony ptaków) Ł cznie 983 obszary Natura 2000 (7 z nich to obszary ptasie i siedliskowe w tych samych granicach) Ł cznie - ponad 6 mln ha / ok. 20 % pow. Polski 19,76 % l dowej powierzchni kraju. www. Nowebiuro.pl
ZARZĄDZANIE siecią Natura 2000 Aktualnie na obszarze województwa podkarpackiego znajduj si : - 54 obszary siedliskowe PLH (obszary maj ce znaczenie dla Wspólnoty) - 7 obszarów ptasich PLB (obszarów specjalnej ochrony ptaków) - 1 obszar wspólny PLC (Bieszczady) Ł cznie 62 obszary 740 tys. ha 570 tys. ha (uwzgl dniaj c nakładanie obszarów) Ł cznie - ok. 32 % pow. Podkarpacia www. Nowebiuro.pl
Obszar Natura 2000 na obszarach Natura 2000 nie obowi zuje zamkni ta lista zakazów ale zasada niepodejmowania działa mog cych negatywnie oddziaływa na gatunki i siedliska, dla których ochrony obszar Natura 2000 został wyznaczony oraz obowi zek zapewnienia wła ciwego stanu ochrony tym siedliskom i gatunkom.
Zarz dzanie Sieci 0
1 GDOŚ Nadzoruje funkcjonowanie obszarów Natura 2000 prowadz c ewidencj danych niezb dnych do podejmowania działa w zakresie ich ochrony poprzez: wydawanie zalece i wytycznych w zakresie ochrony i funkcjonowania obszarów Natura 2000 okre lanie zakresu i danie informacji dotycz cych ochrony i funkcjonowania obszarów Natura 2000 kontrolowanie realizacji ustale planów zada ochronnych i planów ochrony
Regionalni Dyrektorzy Ochrony rodowiska koordynuj funkcjonowanie obszarów Natura 2000 na obszarze swojego działania, a tak e s dla wi kszo ci obszarów sprawuj cymi nadzór. Dyrektorzy Parków Narodowych i Dyrektorzy Urz dów Morskich sprawuj nadzór nad obszarami Natura 2000 które obejmuj w cało ci lub w cz ci teren parku narodowego lub znajduj si na obszarach morskich 2
Ogólnopolski projekt Opracowanie planów zada ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski w ramach działania 5.3. Opracowanie planów ochrony priorytetu V Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko 2007 2013 6
6 Projekt współfinansowany jest w 80% ze rodków pochodz cych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach V Priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko, a w 20% z bud etu Pa stwa. Całkowity koszt to ok. 29 mln zł, okres realizacji lata 2009-2013. 6
Projekt POIS.05.03.00-00-186/09 przewiduje opracowanie Planów Zada Ochronnych dla 406 obszarów Natura 2000 na terenie całej Polski. Głównym beneficjentem jest Generalna Dyrekcja Ochrony rodowiska w Warszawie, współbeneficjentami wszystkie regionalne dyrekcje ochrony rodowiska (16) oraz 7 parków narodowych. Na terenie województwa podkarpackiego plany zada ochronnych zostan wykonane dla 23 obszarów, przy czym Regionalna Dyrekcja Ochrony rodowiska w Rzeszowie jest organizatorem procesu 16 spo ród nich. Kolejnych 5 sporządzanych jest przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Lublinie, która bieżące informacje na ten temat publikuje na stronie http://www.lublin.rdos.gov.pl 3 3,, 3!, " # $ $! % & ' Dla pozostałych 2 obszarów Natura 2000 plany zadań ochronnych sporządza Dyrektor Magurskiego Parku Narodowego 6
6 Plan zada ochronnych sporz dza si obowi zkowo na 10 lat dla całego obszaru Natura 2000 w celu podj cia bez zb dnej zwłoki działa, które s niezb dne dla zachowania przedmiotów ochrony zawiera cele do osi gni cia na 10 lat i zadania do wykonania adaptacyjny sposób planowania zadania na krótki okres czasu weryfikacja rezultatów zmiana planu
6 W PZO m.in. (zgodnie z art. 28 ustawy o ochronie przyrody): 1) opis granic obszaru i mapa obszaru, 2) identyfikacja istniej cych i potencjalnych zagro e dla zachowania wła ciwego stanu ochrony siedlisk i gatunków, 3) cele działa ochronnych, 4) okre lenie działa ochronnych ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich wykonanie i obszarów ich wdra ania, 5) wskazania do zmian w istniej cych studiach uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, 6) wskazanie terminu sporz dzenia, w razie potrzeby, planu ochrony dla obszaru Natura 2000 lub jego cz ci. Działania ochronne powinny by zapisane jako czynno do wykonania. 6
6 W PZO m.in.: Działania ochronne ( rodki ochrony), które maj zapewni realizacj celów dyrektywy siedliskowej lub ptasiej Działania ochronne w PZO powinny realizowa konkretne cele ochrony ustalone dla danego obszaru Natura 2000 i prowadzi do: utrzymania lub przywrócenia wła ciwego stanu ochrony (WSO), likwidacji lub ograniczenia istniej cych i potencjalnych zagro e, doskonalenia działa ochronnych. Działania ochronne powinny by zapisane jako czynno do wykonania. 6
6 W PZO m.in.: Działania ochronne jasno okre lone, w tym wskazanie: a) rodzaju działa ochronnych, b) zakresu prac przewidzianych do realizacji, c) terenu lub miejsca realizacji, d) terminu oraz cz stotliwo ci ich realizacji, e) podmiotu odpowiedzialnego za ich wykonanie i monitorowanie, f) szacowanych kosztów realizacji działa, g) technicznych uwarunkowa realizacji działa, h) podmiotów, których współdziałanie przy realizacji działa ochronnych jest niezb dne. Powinny by formułowane według schematu: Co Ile Gdzie Kiedy Kto - Jaki koszt?
6 Kto wykonuje działania ochronne? Działania ochronne mog by wykonywane przez: - sprawuj cego nadzór nad obszarem (RDO, PN, UM), - podmioty zobowi zane do współdziałania w ochronie obszaru Natura 2000 (np. podmioty działaj ce w imieniu pa stwa LP, RZGW, organy władzy publicznej), - zarz dcy terenu obj tego działaniem np. rolnicy korzystaj cy z rolniczych płatno ci bezpo rednich, wła ciciele stawów rybackich; - inne podmioty za ich zgod. 0
6 1
6 Skład Zespołu Lokalnej Współpracy Przedstawiciele stron zainteresowanych, wybrani liderzy społeczni oraz osoby kompetentne i do wiadczone, w tym: U ytkownicy/zarz dcy terenu Zarz dcy gruntów (wła ciciele, dzier awcy), np. rolnicy, JST, RZGW, lokalni przedsi biorcy, Lasy Pa stwowe, parki narodowe, inni Podejmuj cy decyzje JST, urz d wojewódzki, RZGW, parki narodowe, Lasy Pa stwowe, inni Zwi zki, organizacje, stowarzyszenia maj ce w statucie działalno na rzecz ochrony przyrody Inni Pozarz dowe organizacje ekologiczne (NGOs), PZW, PZŁ Mieszka cy gminy, tury ci, inwestorzy, gospodarstwa rybackie, pracownicy naukowi, inni 2
Cykl spotka dyskusyjnych (warsztatów)
Platforma Informacyjno - Komunikacyjna Opis rozwi zania : PIK umo liwia wspóln prac przedstawicieli ró nych stron interesów zaanga owanych w proces tworzenia Planów Zada Ochronnych. PIK pozwala na wspóln prac nad dokumentami i wymian informacji od momentu jego wygenerowania a do chwili uko czenia prac i opublikowania dokumentów. Nawet po zako czeniu prac nad PZO, PIK umo liwi dalsze wprowadzanie danych słu cych do monitorowania podj tych działa ochronnych. PIK umo liwi równie udział w dyskusji nad tworzonym PZO przedstawicielom lokalnych społeczno ci, na których ycie PZO wywiera bezpo redni wpływ. Informacje zgromadzone na PIK, b d stanowiły bogat baz wiedzy o faunie i florze poszczególnych obszarów kraju, udost pnion przez sie Internet. 6
Dzi kuj za uwag!