I Forum Małych Elektrowni Wiatrowych Warszawa, 23 marca 2011 Ocena ekonomiczna inwestycji w małe elektrownie wiatrowe Katarzyna Michałowska-Knap Instytut Energetyki Odnawialnej kmichalowska@ieo.pl
Opłacalność ekonomiczna małej elektrowni wiatrowej czynniki decydujące Koszt turbiny Sposób użytkowania (przychody) Wydajność
Koszty turbiny wiatrowej Duża rozpiętość kosztów od 5000 do 12000 zł/za kw mocy nominalnej Najniższe koszty dotyczą turbin o mocy poniżej 1 kw
Przeciętne wydatki miesięczne na użytkowanie mieszkania i nośniki energii w Polsce [PL/osobę] 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Wzrost cen energii w porównaniu do roku 2004 40% 35% 30% 25% 20% 15% energia elektryczna dla gospodarstw domowych taryfa całodobowa 1kWh centralne ogrzewanie lokali mieszkalnych 1m2 ciepła woda na 1 osobę 10% 5% 0% 2005 2006 2007 2008 2009
Zużycie energii elektrycznej na wsi, łącznie ze zużyciem na produkcję rolną (TWh/rok) 14 12 10 8 6 4 2 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Zasoby energii wiatru w Polsce, średnia roczna prędkość wiatru na wysokości 50 m nad poziomem gruntu (źródło: Anemos)
Szacowanie produktywności dla MEW Nieprzydatność technik stosowanych zwykle dla dużych turbin (zbyt wysokie koszty) Brak atlasów wiatrowych o odpowiedniej dokładności dla wysokości poniżej 50 m Duży wpływ bezpośredniego otoczenia na funkcjonowanie turbiny działają w warstwie przyziemnej, w środowisku silnie turbulentnym (decydujące znaczenie mikrolokalizacji) Próba klasyfikacji warunków wiatrowych w Polsce wyodrębnienie 5 klas lokalizacji małych turbin wiatrowych
Klasa 0: Miasto (gęsta zabudowa jednorodzinna) lub teren zalesiony lub bezpośrednie sąsiedztwo obszarów o dużej szorstkości od strony zachodniej Przez 70% czasu w roku prędkość wiatru niższa niż 3 m/s na wysokości 15 m Tylko przez 2-3% czasu prędkości przekraczają 6 m/s Sporadyczne epizody wiatrów powyżej 10m/s Fot. IEO
Klasa 1: Zabudowa wiejska i siedliskowa, grupy drzew większość obszarów Polski centralnej Typowe dla warunków polskich Średnia roczna prędkość wiatru ok. 3-3,5 m/s na wysokości 15 m Duży wpływ przeszkód terenowych; produktywność może znacząco się różnić przy małych przesunięciach położenia elektrowni Fot. IEO
Klasa 2: Teren otwarty, lekko wyniesiony ponad otaczający obszar, brak przeszkód terenowych o wysokości porównywalnej z elektrownią w odległości do 15 wysokości elektrowni Niewielkie średnie prędkości wiatru, jednak przekraczające prędkości startowe Niewielka turbulencja Większa swoboda lokalizacji Fot. IEO
Klasa 3: Teren otwarty, lekko wyniesiony ponad otaczający obszar, brak przeszkód terenowych o wysokości porównywalnej z elektrownią w odległości do 15 wysokości elektrowni; tereny Polski północno-wschodniej (Suwalszczyzna), wybrzeże Bałtyku, Polska południowa (obszary wzgórz i przedgórzy) Średnie roczne prędkości wiatru rzędu 4m/s Dodatkowe przyspieszenia prędkości powodowane przez warunki lokalne Konieczna ostrożność i przemyślana lokalizacja Fot. IEO
Klasa 4: Najlepsze obszary w klasie 3 (poniżej 2 km do brzegu morskiego lub szczyty wzgórz, bez żadnych przeszkód terenowych) Fot. IEO Fot. IEO
Chwilowe prędkości wiatru, wysokość 15m Lokalizacja klasy 2, lato 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Praca z mocą nominalną 20-30% mocy nominalnej Prędkość startowa
Chwilowe prędkości wiatru, wysokość 15m Lokalizacja klasy 2, zima 18 16 14 12 Praca z mocą nominalną 10 8 20-30% mocy nominalnej 6 4 2 Prędkość startowa 0
Chwilowe prędkości wiatru, wysokość 15m Lokalizacja klasy 4, lato 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 20-30% mocy nominalnej Prędkość startowa
Chwilowe prędkości wiatru, wysokość 15m Lokalizacja klasy 4, zima 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Moc nominalna Prędkość startowa
Produktywność małych elektrowni wiatrowych w warunkach polskich, MWh Na podstawie danych podawanych przez producentów 27 małych elektrowni wiatrowych, wg. 2010 wind generator buyer s guide Duże różnice w poszczególnych klasach w zależności od typu elektrowni, zwłaszcza przy małych prędkościach wiatru
Podsumowanie Prawidłowa lokalizacja małej turbiny wiatrowej jest w warunkach polskich dużym wyzwaniem, jednak decyduje o opłacalności Oferta producentów obejmuje duży zakres turbin, przeznaczonych na różne warunki wiatrowe Produktywność w wybranej lokalizacji powinna być podstawowym kryterium wyboru dostawcy urządzenia Dla efektywnego stosowania MEW w Polsce największe znaczenie ma rozwój technologii turbin przeznaczonych do pracy w warunkach niskiej wietrzności (w Polsce dominuje zakres prędkości 3-5 m/s) O ostatecznej atrakcyjności inwestycji w MEW będą decydować także ceny energii dla odbiorców końcowych