Zasady auditowania procesów zarządzania infrastrukturą przez jednostki certyfikujące systemy zarządzania



Podobne dokumenty
CERTYFIKACJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM INFORMACJI ISMS Z WYKORZYSTANIEM KOMPUTEROWO WSPOMAGANYCH TECHNIK AUDITOWANIA CAAT

Monika STOMA, Agnieszka DUDZIAK, Wiesław PIEKARSKI

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIII zeszyt 2. Monika Stoma. Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

(BHP/OHSAS) PRCs-04 Program certyfikacji systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy

Program certyfikacji systemów zarządzania

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Dokument obowiązkowy IAF

Program Certyfikacji

Program Certyfikacji

(WQMS) PRCs-03 Program certyfikacji systemów zarządzania jakością w spawalnictwie. TRANSPORTOWY DOZÓR TECHNICZNY ul. Chałubińskiego Warszawa

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY WG WYMAGAŃ NORMY PN-N-18001:2004

Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności (FSMS) Zakres akredytacji

PRCs-02 Program certyfikacji systemów zarządzania środowiskowego (EMS) TRANSPORTOWY DOZÓR TECHNICZNY ul. Chałubińskiego Warszawa

DACS-01 AKREDYTACJA JEDNOSTEK CERTYFIKUJĄCYCH SYSTEMY ZARZĄDZANIA. Wydanie 3 Warszawa, r.

PRCs-01 Program certyfikacji systemów zarządzania jakością (QMS) TRANSPORTOWY DOZÓR TECHNICZNY ul. Chałubińskiego Warszawa

INFORMATOR ISOCERT Certyfikacja systemów zarządzania

Dokument obowiązkowy IAF dotyczący oceny zarządzania kompetencjami jednostki certyfikującej,

ZAŁĄCZNIK Nr ZK - 6. Informator o programach certyfikacji prowadzonych przez GLOBAL QUALITY Sp. z o.o.

Opis procedury certyfikacyjnej Program certyfikacji systemów zarządzania

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

IATF 16949:2016 Zatwierdzone Interpretacje

REWIZJA I PROCEDURY CERTYFIKACJI I AKREDYTACJI (ZASADY OGÓLNE)

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY WG WYMAGAŃ NORMY PN-N-18001:2004

PROGRAM CERTYFIKACJI

Program certyfikacji systemów zarządzania BHP według oceny zgodności z PN-N-18001:2004 lub OHSAS 18001:2007 w DEKRA Certification Sp. z o.o.

Komunikat nr 115 z dnia r.

I N F O R M A C J A ZASADY CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ INSTYTUT MECHANIZACJI BUDOWNICTWA I GÓRNICTWA SKALNEGO OŚRODEK CERTYFIKACJI

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY WG WYMAGAŃ NORMY PN-N-18001:2004

Dokument obowiązkowy IAF

Q&R_QMS Program certyfikacji systemów zarządzania jakością

INFORMATOR ISOCERT Certyfikacja systemów zarządzania

IATF - International Automotive Task Force Zasady uzyskania i utrzymania uprawnień IATF IATF Zasady, wydanie piąte Zatwierdzone Interpretacje

Dokument obowiązkowy IAF dotyczący zastosowania normy ISO/IEC w auditach zintegrowanych systemów zarządzania

PROGRAM Certyfikacji Systemów Zarządzania Jakością

PC-QMS PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

ZAŁĄCZNIK Nr ZK - 6. Informator o programach certyfikacji prowadzonych przez GLOBAL QUALITY Sp. z o.o.

INSTYTUT MECHANIZACJI BUDOWNICTWA

P-SZ/01 INSTYTUT MECHANIZACJI BUDOWNICTWA I GÓRNICTWA SKALNEGO PROGRAM CERTYFIKACJI CERTYFIKACJA SYSTEMÓW ZAERZĄDZANIA OŚRODEK CERTYFIKACJI

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKOWEGO WG WYMAGAŃ NORMY PN-EN ISO 14001:2005

PROGRAM QMS Certyfikacji Systemów Zarządzania Jakością wg wymagań normy PN-EN ISO 9001

Audyt wewnętrzny jako metoda oceny Systemu Zarządzania Jakością. Piotr Lewandowski Łódź, r.

Program akredytacji weryfikatorów środowiskowych EMAS. Krzysztof Woźniak, Barbara Zengel Warszawa,

JAK SKUTECZNIE PRZEPROWADZAĆ AUDITY

Zasady Certyfikacji Systemów Zarządzania

Program. Certyfikacji Systemu Zarządzania Jakością

SYSTEM ANALIZY RYZYKA I KONTROLI SKAŻENIA BIOLOGICZNEGO RABC W PRALNI A INNE SYSTEMY ZARZĄDZANIA W PRZEMYŚLE ROLNO SPOŻYWCZYM

Budowanie skutecznych systemów zarządzania opartych na normach ISO

Schemat procedury certyfikacji systemu zarządzania

Opis procedury certyfikacyjnej Program certyfikacji systemów zarządzania

EA-7/05 Wytyczne EA dotyczące zastosowania normy ISO/IEC 17021:2006 w auditach połączonych

IATF - International Automotive Task Force IATF 16949:2016 Zatwierdzone Interpretacje

I N F O R M A C J A ZASADY CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA INSTYTUT MECHANIZACJI BUDOWNICTWA I GÓRNICTWA SKALNEGO OŚRODEK CERTYFIKACJI

Zaawansowane procedury auditów nadzoru i recertyfikacji (ASRP) (Advanced Surveillance and Recertification Procedures)

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WG WYMAGAŃ NORMY PN-EN ISO 9001:2009

ZS-01 ZASADY OCENY I NADZORU NAD PRZEDMIOTEM CERTYFIKACJI

ETAPY WDRAŻANIA SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA ENERGIĄ

Etapy wdrażania systemu zarządzania BHP wg PN-N-18001

ETAPY WDRAŻANIA SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA JEDNOSTEK CERTYFIKUJĄCYCH WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE. Wydanie 2 Warszawa, r.

Program procesu certyfikacji Systemu Zarządzania Jakością zgodnego z wymaganiami PN-EN ISO 9001

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WG WYMAGAŃ NORMY PN-EN ISO 9001:2009

Załącznik 1 do Zarządzenia Nr 12 Prezesa PKN z dnia 29 marca 2010 r. Strona 1/13

Kliknij, aby edytować styl

Moody International Polska. Procedura certyfikacji na zgodność z wymaganiami Standardu GMP+

Etapy wdrażania systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności (SZBŻ) wg ISO 22000

PROGRAM CERTYFIKACJI

KOLEJ NA BIZNES 2017 KOLEJ NA BIZNES PRZEJŚCIE Z IRIS Rev.2.1 NA ISO/TS 22163:2017

PROGRAM CERTYFIKACJI AUDITORÓW WEWNĘTRZNYCH

Zarządzenie Nr 458/2009 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 21 października 2009 r.

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKOWEGO WG WYMAGAŃ NORM PN-EN ISO 14001

P R O G R A M CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZDZANIA WG WYMAGAŃ NORMY PN-EN ISO 9001:2015 [PRG-02]

Normy ISO serii Normy ISO serii Tomasz Greber ( dr inż. Tomasz Greber.

INFORMATOR Weryfikacja EMAS

PROCEDURA Nr PR - 9. Proces certyfikacji i nadzoru systemu zarządzania ( jakością, środowiskowego, BHP lub bezpieczeństwa

DQS Polska sp. z o.o. Członek grupy DQS UL. Spis treści

INFORMATOR DLA KLIENTÓW o trybie certyfikacji systemów zarządzania jakością

TÜV SUMMER TIME. Sierpniowe szkolenia TÜV Akademia Polska. TÜV Akademia Polska Sp. z o.o.

CERTYFIKACJA ZINTEGROWANYCH SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA

NS-01 Procedura auditów wewnętrznych systemu zarządzania jakością

INFORMATOR CC-IN1 (strona: 1/14) Zasady certyfikacji i nadzoru nad systemami zarządzania organizacji.

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKOWEGO WG WYMAGAŃ NORM PN-EN ISO 14001

Instytut Spawalnictwa Ośrodek Certyfikacji

- Informator - CERTYFIKACJA AUDITORÓW WEWNĘTRZNYCH

WEWNĘTRZNY AUDIT JAKOŚCI, DZIAŁANIA KORYGUJĄCE I ZAPOBIEGAWCZE

EUROPEJSKI.* * NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI FUNDUSZ SPOŁECZNY * **

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WG WYMAGAŃ NORMY PN-EN ISO 9001:2009

Uwaga: Niniejsze Zasady certyfikacji systemów zarządzania stanowią także załącznik do obowiązujących umów na certyfikację systemów zarządzania.

PROGRAM CERTYFIKACJI nr CQMS 01

Informacje dotyczące okresu przejściowego w akredytacji systemów zarządzania wg ISO/IEC 17021:2011 na ISO/IEC :2015

TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. Nasza wiedza, Twoje bezpieczeństwo

Systemy zarządzania jakością w transporcie

Program certyfikacji systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy zgodnych z normą PN-N-18001/OHSAS 18001

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WG WYMAGAŃ NORM PN-EN ISO 9001

System Zarządzania Jakością wg PN EN ISO 9001:2009. Procedura Pr/8/1 WEWNĘTRZNY AUDIT JAKOŚCI, DZIAŁANIA KORYGUJĄCE I ZAPOBIEGAWCZE

Akredytacja laboratoriów wg PN-EN ISO/IEC 17025:2005

Transkrypt:

Monika Stoma 1 Agnieszka Dudziak 2 Paweł Krzaczek 3 Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Zasady auditowania procesów zarządzania infrastrukturą przez jednostki certyfikujące systemy zarządzania Wprowadzenie W związku z ciągłą walką konkurencyjną na współczesnym rynku oraz dynamicznie zwiększającymi się oczekiwaniami i wymaganiami klientów, zarówno indywidualnych, jak i instytucjonalnych, coraz bardziej popularne staje się dobrowolne poddawanie ocenie produktów, usług, a także systemów zarządzania. Jest to bowiem, jak się wydaje, jeden z najlepszych obecnie sposobów na wyróżnienie swoich produktów lub usług, co w konsekwencji pozwala na budowanie trwałych więzi z klientami, uzyskanie oraz utrzymanie przewagi konkurencyjnej na rynku, a także osiągnięcie sukcesu firmy w dłuższym horyzoncie czasowym. Do najpopularniejszych systemów zarządzania zaliczyć można: system zarządzania jakością QMS, certyfikowany głównie w oparciu o wymagania normy PN-EN ISO 91:29 [4], system zarządzania bezpieczeństwem żywności FSMS, certyfikowany w oparciu o PN-EN ISO 22:26 [3], system zarządzania środowiskiem EMS, certyfikowany w oparciu o PN-EN ISO 141:25, system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, BHP, wg PN-N-181:24, system zarządzania bezpieczeństwem informacji ISMS certyfikowany na podstawie PN-EN ISO/IEC 271:27, system zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw ISO 28:27. Certyfikacja konkretnego systemu zarządzania funkcjonującego w danej organizacji polega na poddaniu jego ocenie oraz potwierdzeniu spełnienia wymagań określonego standardu poprzez wydanie stosownego certyfikatu. Certyfikację przeprowadzają niezależne jednostki certyfikujące [5]. W celu uproszczenia dalszych rozważań, dotyczących auditowania procesów zarządzania infrastrukturą, analiza zostanie przeprowadzona jedynie dla systemu zarządzania jakością QMS oraz systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności FSMS. W chwili obecnej są to bowiem dwa najczęściej występujące 1 dr, M. Stoma, adiunkt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Wydział Inżynierii Produkcji, Zakład Logistyki i Zarządzania Przedsiębiorstwem 2 mgr inż., A. Dudziak, asystent, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Wydział Inżynierii Produkcji, Zakład Logistyki i Zarządzania Przedsiębiorstwem 3 dr inż., P. Krzaczek, adiunkt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Wydział Inżynierii Produkcji, Katedra Energetyki i Pojazdów 1251 8

certyfikowane systemy zarządzania. Kolejnym powodem wyboru systemu zarządzania jakością jest fakt wymaganego podejścia procesowego organizacji. W przypadku systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności wybór tego systemu spowodowany jest ponadto znaczeniem infrastruktury dla bezpieczeństwa żywności. Podstawowe zasady certyfikacji i nadzoru nad systemami: zarządzania jakością QMS i zarządzania bezpieczeństwem żywności FSMS Wymagania, jakie powinna spełniać organizacja ubiegająca się o certyfikację systemu zarządzania jakością oraz systemem zarządzania bezpieczeństwem żywności, przedstawiono w tabeli 1. Zaprezentowano w niej ponadto wymagania stawiane jednostkom certyfikującym te systemy. Tab. 1 Podstawy normatywne do opracowania i certyfikacji systemów zarządzania jakością i zarządzania bezpieczeństwem żywności oraz wymagania normatywne do certyfikacji i nadzorów nad ww. systemami. Systemy Zarządzania jakością QMS Zarządzania bezpieczeństwem żywności FSMS Wymagania dla organizacji PN-ISO/IEC 91:29 [4], PN-EN ISO 22:26 [3] Wymagania dla jednostek certyfikujących PN-EN ISO/IEC 1721:211 [5] PN-EN ISO/IEC 1721:211 PKN-ISO/TS 223:27[6] Źródło: opracowanie własne. System zarządzania bezpieczeństwem żywności FSMS, opracowany na podstawie wymagań określonych w normie PN-EN ISO 22:26, opisuje w pkt. 6.3 wymagania dotyczące infrastruktury w sposób bardzo ogólnikowy, odwołując się jedynie do zapewnienia zasobów, bez jakiegokolwiek doprecyzowania wymagań: Organizacja powinna zapewnić zasoby do stworzenia i utrzymywania potrzebnej do wdrożenia wymagań normy PN-EN ISO 22:26 [3]. Inny jest natomiast opis infrastruktury w analogicznym pkt. 6.3 normy PN-ISO/IEC 91:29 (dla systemu zarządzania jakością QMS), w którym określono co wchodzi w zakres procesu nadzoru nad infrastrukturą. Dla systemu zarządzania jakością do infrastruktury organizacja zalicza: - zabudowania, przestrzeń do pracy i związane z nią instalacje, - wyposażenie procesu (zarówno sprzęt jak i oprogramowanie), - usługi pomocnicze (np. transport). Jednocześnie wymagania dla systemu zarządzania jakością dodają jeżeli ma to zastosowanie - należy to rozumieć, iż jeżeli w organizacji realizowany jest np. nadzór nad zabudowaniami, to powinien on zostać 12525 `

uwzględniony w procesie nadzoru nad infrastrukturą. Procesy nadzoru nad infrastrukturą są bowiem niezbędne w celu zapewnienia zgodności wyrobu/usługi z wymaganiami stosownych przepisów oraz wymagań klientów. Współpraca pomiędzy organizacją wnioskującą o certyfikację a jednostką certyfikującą systemy zarządzania rozpoczyna się z chwilą złożenia przez wnioskującą organizację wniosku o certyfikację. Jednostka certyfikująca dokonuje oceny wniosku o certyfikację, a następnie opracowuje program auditów oraz wyznacza zespół auditujący. Zespół auditujący powinien być kompetentny w odniesieniu do danej branży, w której przeprowadzać będzie certyfikację systemu zarządzania. Kolejnym krokiem jest akceptacja składu zespołu auditującego przez auditowaną organizację. Ważnym zagadnieniem związanym z oceną wniosku o certyfikację jest ustalenie czasu niezbędnego do oceny systemu zarządzania. Głównym parametrem determinującym czas niezbędny do przeprowadzenia oceny jest liczba pracowników certyfikowanej organizacji (tab.2) [1]. W tym miejscu należy stwierdzić, iż czas, jaki należy przeznaczyć na certyfikację, powinien uwzględniać także liczbę procesów przebiegających w organizacji, ich skomplikowanie oraz wzajemne powiązania. Tab.2. Czas oceny, dla branży usługowej, systemów zarządzania jakością QMS oraz systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności FSMS podczas auditu początkowej certyfikacji z uwzględnieniem czasu na przygotowanie planu auditu i sporządzenia raportu z auditu Liczba osób w Czas oceny w godz. dla Podstawowy czas oceny organizacji QMS w godz. dla FSMS od 1 do 5 12 8 od 6 do 1 16 8 od 11 do 15 2 8 od 16 do 25 24 1 od 26 do 45 32 1 od 46 do 65 4 16 od 66 do 85 48 16 od 86 do 125 56 2 od 126 do 175 64 2 od 176 do 275 72 24 od 276 do 425 8 24 Źródło: opracowanie własne na podstawie: [1] i [6]. 1253 8 `

Audit początkowej certyfikacji przeprowadzany jest w dwóch etapach [5]. Pierwszy etap auditu początkowej certyfikacji jednostka certyfikująca przeprowadza, między innymi, w celu: - oceny dokumentacji certyfikowanego systemu, - weryfikacji wszystkich lokalizacji klienta, specyficznych dla lokalizacji warunków - wstępna ocena infrastruktury klienta, - zebrania niezbędnych informacji dotyczących zakresu funkcjonowania systemu zarządzania oraz aspektów prawnych, - przeprowadzenia przeglądu przydziału zasobów do drugiego etapu auditu certyfikacyjnego i uzgodnienia z klientem szczegółów z tym związanych, - zaplanowania etapu drugiego auditu certyfikacyjnego. Pierwszy etap lub jedynie część pierwszego etapu auditu początkowej certyfikacji jednostki certyfikujące przeprowadzają w siedzibie certyfikowanej organizacji. Kończy się on przekazaniem uwag od zespołu auditującego auditowanej organizacji oraz ustaleniem terminu przeprowadzenia drugiego etapu auditu początkowej certyfikacji. Drugi etap auditu początkowej certyfikacji poprzedzony jest planem auditu przygotowanym przez osobę zarządzającą auditem i członkami zespołu auditującego auditora wiodącego. Drugi etap auditu początkowej certyfikacji jest auditem przeprowadzanym na miejscu w organizacji, podczas którego zbierane są dowody zgodności systemu jakością z normą odniesienia (tab. 1). Celem drugiego etapu auditu początkowej certyfikacji jest z kolei ocena stopnia wdrożenia systemu zarządzania, w tym jego skuteczności. Drugi etap auditu początkowej certyfikacji obejmuje, między innymi, powiązania pomiędzy wymaganiami normatywnymi, polityką, celami i zadaniami dotyczącymi osiągnięć, wszystkimi mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi, odpowiedzialnością, kompetencjami personelu, działaniami, procedurami, sposobu nadzoru nad infrastrukturą certyfikowanej organizacji, danymi dotyczącymi osiągnięć oraz ustaleniami i wnioskami z auditów wewnętrznych i przeglądów. Podczas drugiego etapu auditu początkowej certyfikacji, zarówno dla systemu zarządzania jakością, jak i dla systemu bezpieczeństwa żywności, zespół auditujący dokonuje oceny procesów zarządzania infrastrukturą w odniesieniu do wymagań normatywnych określonych dla danego systemu zarządzania (tab.1), jak również w odniesieniu do wymagań prawnych. W tym miejscu zwrócić należy uwagę na konieczne wysokie kompetencje członków zespołu auditującego do oceny procesów związanych z zarządzaniem infrastrukturą. W przypadku systemu zarządzania jakością zarządzanie infrastrukturą traktowane jest, w większości przypadków, jako proces tzw. pomocniczy nie tworzący wartości dodanej. Powodem takiego podejścia są wymagania zawarte w normie PN-ISO/IEC 91:29, gdzie zarządzanie infrastrukturą przyporządkowane jest do pkt. 6.3, a procesy główne do pkt. 7. Dlatego przeprowadzając ocenę procesów związanych 12545

z zarządzaniem infrastrukturą, zarówno dla systemu zarządzania jakością, jak i bezpieczeństwem żywności musimy, jak się wydaje, wziąć pod uwagę następujące fakty: 1. znaczenie i wpływ procesów związanych z zarządzaniem infrastrukturą na inne procesy przebiegające w ocenianej organizacji, 2. konieczność doboru kompetentnego zespołu do oceny procesów, uwzględniając w tym miejscu np. powołanie eksperta technicznego dla danego obszaru infrastruktury, 3. ustalenie właściwego czasu oceny procesów zarządzania infrastrukturą w stosunku do czasu przeznaczonego dla całej oceny w organizacji, 4. ustalenie właściwej kolejności przebiegu oceny oraz powiązanie oceny procesów związanych z zarządzaniem infrastrukturą z procesami produkcyjnymi lub/i usługowymi. Procesy zarządzania infrastrukturą powinny być zawsze oceniane przez jednostkę certyfikującą podczas drugiego etapu auditu początkowej certyfikacji niezależnie od certyfikowanego systemu zarządzania. Po zakończeniu drugiego etapu auditu certyfikacyjnego auditor wiodący opracowuje raport z auditu [2], na podstawie którego jednostka certyfikująca podejmuje decyzję o certyfikacji systemu zarządzania. Certyfikacja systemu zarządzania udzielana jest na podstawie pozytywnego wyniku auditu certyfikacyjnego na okres trzech lat. W ciągu trzech lat certyfikowana organizacja zobowiązana jest poddać się dwóm auditom kontrolnym, tzw. auditom w nadzorze, zgodnie z programem auditów. Celami auditu nadzoru są: ocena, czy zaaprobowany system zarządzania funkcjonuje w sposób ciągły, oraz, czy nie wystąpiły zmiany w tym systemie mające wpływ na jego funkcjonowanie oraz potwierdzenie stałej zgodności z wymaganiami normatywnymi stawianymi przy certyfikacji. Ponadto każdy audit nadzoru powinien obejmować m.in.: ocenę skuteczności systemu zarządzania, ocenę funkcjonowania procedur, przegląd działań mających na celu usunięcie niezgodności stwierdzonych podczas ostatniego auditu. Audity nadzoru kończą się sporządzeniem przez auditora wiodącego raportu. Po zakończeniu trzyletniego cyklu certyfikacji certyfikowana organizacja może ubiegać się o ponowną certyfikację na kolejne trzy lata. Jednostka certyfikując już podczas oceny wniosku o certyfikację opracowuje program auditów, w którym np. dla systemu zarządzania jakością może określić jakie procesy będzie oceniała podczas planowanych auditów nadzoru oraz jakie oddziały w przypadku organizacji wieloodziałowej będą podlegały ocenie. Jednostka certyfikująca może uznać, iż procesy zarządzania infrastrukturą w ocenianej organizacji są tak ważne, że powinna oceniać je na każdym audicie nadzoru, albo może stwierdzić, że ocenia je tylko podczas auditu certyfikacyjnego lub ponownej certyfikacji. Dla systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności jednostka certyfikująca ocenia procesy zarządzania infrastrukturą podczas każdego auditu nadzoru. 81255

Podsumowanie i wnioski Podsumowując należy stwierdzić, iż auditowanie procesów zarządzania infrastrukturą podczas oceny systemów zarządzania jest ważnym elementem procesu certyfikacji. Jednocześnie zaprezentowane podejście do procesów zarządzania infrastrukturą, zarówno w systemie zarządzania jakością, w którym określa co jest rozumiane przez infrastrukturę, oraz w systemie zarządzania bezpieczeństwem żywności, gdzie pozostawia pewną pozorną dowolność, wskazuje na ważność tych procesów w relacjach z innymi procesami oraz w relacji organizacja - klient. Dla jednostek certyfikujących systemy zarządzania ważne wydaje się oszacowanie z jakiego rodzaju infrastrukturą jednostka ma do czynienia w ocenianej organizacji; w tym celu jednostki mogą wykorzystać pierwszy etap auditu początkowej certyfikacji. Na podstawie tej oceny jednostka może zadecydować o zasadach oceny podczas kolejnych auditów, tj. drugiego etap auditu początkowej certyfikacji i auditów nadzoru oraz o kompetencjach osób oceniających organizacje. Jak się wydaje procesy zarządzania infrastrukturą powinny być traktowane, przez jednostki certyfikujące, w taki sam sposób jak procesy główne (np. procesy związane z produkcją), zarówno podczas auditu początkowej certyfikacji, jak i podczas ocen w nadzorze. Streszczenie W pracy zaprezentowano zasady obowiązujące jednostki certyfikujące systemy zarządzania, a dotyczące procesu certyfikacji i nadzoru nad dwoma najpopularniejszymi w praktyce gospodarczej systemami: zarządzania jakością QMS i zarządzania bezpieczeństwem żywności FSMS. Analizę przeprowadzono w kontekście procesów zarządzania infrastrukturą i ich auditowania podczas oceny obydwu systemów zarządzania. Principles of auditing infrastructure management processes by the certification bodies of management systems Abstract The paper presents rules obligatory for management systems certification bodies, and pertaining to the process of certification and supervision of two most popular in the business practice systems: QMS - quality management system and FSMS - food safety management system. The analysis was conducted in the context of infrastructure management processes and their auditing during the evaluation of both management systems. 12565

Literatura [1]. IAF MD 5:29. Dokument obowiązkowy International Accreditation Forum dotyczący ustalania czasu trwania auditów QMS i EMS. Wydanie 1, International Accreditation Forum, Inc., 1.2.29. [2]. PN-EN ISO 1911:212. Wytyczne dotyczące auditowania systemów zarządzania, PKN, Warszawa 212. [3]. PN-EN ISO 22:26. Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności Wymagania dla każdej organizacji należącej do łańcucha żywnościowego, PKN, Warszawa 26. [4]. PN-EN ISO 91:29. Systemy zarządzania jakością Wymagania, PKN, Warszawa 29. [5]. PN-EN ISO/IEC 1721:211. Ocena zgodności. Wymagania dla jednostek prowadzących audity i certyfikację systemów zarządzania, PKN, Warszawa 211. [6]. Załącznik B PKN-ISO/TS 223:27. Systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności. Wymagania dla jednostek prowadzących audit i certyfikację systemów zarządzania, PKN, Warszawa 27. 1257 8