ZAGADNIENIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI DLA KIERUNKU POŁOŻNICTWO rok akademicki 2012/2013 GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH 1. Psychoterapia 1. Psychoterapia specjalistyczna, kwalifikowana i podstawowa - różnicowanie. 2. Modele pomocy psychologicznej. 3. Podstawowe interwencje terapeutyczne. 4. Relacja terapeutyczna w opiece pielęgniarskiej / położniczej cechy i funkcje - problem przeniesienia i przeciwprzeniesienia. 5. Indywidualne uwarunkowania relacji pacjent / podopieczna położna. 6. Uwarunkowania efektywnego komunikowania się w zespole interdyscyplinarnym. 2. Nowoczesne techniki diagnostyczne 1. Nowoczesne techniki obrazowania rodzaje, wskazania oraz użyteczność w diagnozie chorego. 2. Przygotowanie chorego do diagnostyki i badań diagnostycznych z zakresu diagnostyki obrazowej (USG, RTG, CT, MR). 3. Objawy rozpoznawania powikłań wczesnej i późnej radioterapii oraz sposoby ich zapobiegania. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH 1. Filozofia i teoria opieki położniczej 1. Istota opieki holistycznej w praktyce zawodowej położnej - holistyczne podejście do podmiotu opieki w praktyce zawodowej położnej. 2. Zastosowanie teorii D. Orem w opiece położniczo-ginekologicznej nad kobietą. 3. Prewencja drugorzędowa w konsekwencjach praktycznych według teorii B. Neuman. 4. Termin teoria (koncepcja, pogląd) w położnictwie w kontekście nauk filozoficznych i teorii pielęgnowania. 5. Wymiary / zakresy adaptacji według C. Roy w dążeniu człowieka do osiągnięcia adaptacji z otoczeniem na przykładzie pacjenta z chorobą przewlekłą. 6. Prewencja pierwszorzędowa w konsekwencjach praktycznych według teorii B. Neuman. 7. Istota modelu pola energetycznego wg M. E. Rogers. 8. Model psychodynamicznej opieki H. Peplau w opiece ginekologiczno-położniczej. 1
9. Model M. Leinenger model pielęgniarstwa trankulturowego. 2. Ustawodawstwo zawodowe położnej wymogi europejskie 1. Działalność stowarzyszeń i organizacji zawodowych położnych w Polsce i na świecie. 2. Inicjatywy i strategie międzynarodowe dotyczące ochrony i promocji zdrowia kobiet. 3. Inicjatywy i strategie krajowe dotyczące ochrony i promocji zdrowia kobiet. 4. Dyskryminacja wobec kobiet działania, jakie powinny być podejmowane w celu jej zwalczania. 5. Działania podjęte podczas Światowej Konferencji w Pekinie na rzecz wszechstronnej ochrony zdrowia prokreacyjnego. 6. Zdrowie reprodukcyjne według Światowej Organizacji Zdrowia. 7. Ogólne założenia Evidence Based Medicine - struktura precyzyjnego pytania klinicznego według założeń Evidence Based Medicine (medycyny opartej na dowodach). 8. Zakres samodzielności zawodowej położnej wynikający z zapisów znowelizowanego ustawodawstwa zawodowego. 9. Wykonywanie zawodu położnej zgodnie z założeniami Dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 roku w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. 3. Diagnostyka ultrasonograficzna w położnictwie i ginekologii 1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (PTG) odnośnie diagnostyki ultrasonograficznej w położnictwie. 2. Rekomendacje PTG odnośnie diagnostyki ultrasonograficznej w ginekologii. 3. Badania dodatkowe w profilaktyce wad wrodzonych płodu według PTG. 4. Inwazyjne procedury diagnostyczne w położnictwie wykorzystujące badanie ultrasonograficzne: biopsja kosmówki, amniopunkcja. 5. Ultrasonograficzne monitorowanie dobrostanu płodów w ciąży mnogiej. 6. Zastosowanie techniki kolorowego Dopplera oraz dopplerowskiej fali pulsacyjnej w ultrasonograficznej diagnostyce położniczej. 7. Ultrasonografia trójwymiarowa we współczesnym położnictwie. 8. Przydatność badania ultrasonograficznego w monitorowaniu cyklu miesiączkowego kobiety leczonej z powodu niepłodności. 4. Intensywny nadzór położniczy 1. Zasady intensywnej opieki położniczej i intensywnego nadzoru w położnictwie. 2
2. Zasady opieki nad ciężarną w stanie śpiączki intensywny nadzór położniczy. 3. Resuscytacja wewnątrzmaciczna płodu. 4. Intensywny nadzór w ciąży wysokiego ryzyka. 5. Biofizyczne uwarunkowania wewnątrzmacicznego stanu płodu. 6. Zasady opieki nad ciężarną z urazem wielonarządowym. 7. Zasady opieki nad ciężarną z ostrym schorzeniem jamy brzusznej. 8. Stany naglące podczas porodu. 9. Umieralność okołoporodowa płodu i noworodka, przyczyny zgonów matek. 10. Postępowanie w sepsie i wstrząsie septycznym u ciężarnych. 5. Zarządzanie w położnictwie 1. Zasady formułowania i znaczenie misji, funkcji oraz celów w podsystemie położnictwa przykłady. 2. Metody planowania obsad położniczych na podstawie zapotrzebowania na opiekę. 3. Kompleksowe zarządzanie jakością (TQM) w ochronie zdrowia podstawowe założenia. 4. Zarządzanie strategiczne w zakładach opieki zdrowotnej. Terminologia, podstawowe założenia. 5. Budowa i zastosowanie metody SWOT w analizie organizacji zdrowotnych. 6. Marketing świadczeń położniczych podstawowe założenia. 7. Stanowisko pracy i jego elementy. Obsługa położniczych stanowisk pracy. 8. Zakres odpowiedzialności, obowiązków i uprawnień na stanowisku położnej odcinkowej. 9. Zakres odpowiedzialności, obowiązków, uprawnień na stanowisku położnej oddziałowej / na stanowisku naczelnej/dyrektora ds. opieki pielęgniarskiej. 10. Adaptacja społeczno-zawodowa pracowników. Jej znaczenie dla zarządzania kadrami położniczymi. 11. System ocen pracowniczych. Definicje, elementy, funkcje. 12. Ocena obciążenia fizycznego na położniczych stanowiskach pracy. Metody oceny pracy dynamicznej. 13. Ocena obciążenia fizycznego na położniczych stanowiskach pracy. Metoda oceny pracy statycznej. 14. Badanie metod pracy. Cel, przedmiot analizy, etapy. 15. Ergonomiczna analiza pracy; cel, przedmiot analizy, znaczenie dla rozpoznawania zagrożeń na położniczym stanowisku pracy. 3
OPIEKA SPECJALISTYCZNA W POŁOŻNICTWIE, NEONATOLOGII I GINEKOLOGII - w zależności od wybranego modułu w zakresie Opieki specjalistycznej w położnictwie, neonatologii i ginekologii I. Opieka położnicza nad kobietą i jej rodziną w okresie prokreacji i okresie okołoporodowym 1. Działania medyczno-prawne (dokumentacja urazów, dokumentacja stosunku płciowego, pobieranie i zabezpieczanie innych materiałów, powiadomienie organów ścigania) w przypadku przemocy wobec kobiet. 2. Przemoc w rodzinie, zasady diagnozowania uszkodzeń na ciele dziecka wywołanych krzywdzeniem rola i udział położnej w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 3. Diagnostyka prenatalna cele, zadania i etapy, zasady dotyczące udzielania porady genetycznej, wskazania do skierowania pacjentki (rodziny) do Poradni Genetycznej. 4. Zasady komunikacji z pacjentką z niepełnosprawnością słuchową w praktyce zawodowej położnej, przyczyny oraz rodzaje zaburzeń słuchu. 5. Opieka nad dzieckiem z zaburzeniami zdrowia we wczesnym okresie okołoporodowym, założenia Skali Oceny Zachowania Noworodka (NBAS). 6. Problemy ortopedyczne okresu noworodkowego (dysplazja, kręcz) profilaktyka, zasady pielęgnacji i leczenie. 7. Postępowanie wobec rodziców po stracie ciąży, urodzeniu dziecka z niepełnosprawnością, po śmierci dziecka zasady informowania rodziców, fazy adaptacji. 8. Związek zdrowia jamy ustnej z ogólnym zdrowiem ciężarnej, choroby zębów i przyzębia w ciąży profilaktyka, leczenie. 9. Przebieg ciąży i porodu u pacjentek z rakiem gruczołu piersiowego piersi. 10. Najnowsze osiągnięcia w zakresie psychoprofilaktyki położniczej, niefarmakologiczne metody łagodzenia bólu porodowego masaż, immersja wodna, muzykoterapia i aromaterapia ich wpływ na przebieg porodu. II. Opieka ginekologiczna nad kobieta i jej rodziną w różnych fazach życia i stanie zdrowia 1. Zadania położnej w przygotowaniu kobiety po operacji ginekologicznej do leczenia uzupełniającego (radioterapii, chemioterapii). 4
2. Opieka położnej nad kobietą z zaburzeniami łaknienia (bulimia, jadłowstręt psychiczny)? 3. Profilaktyka stanów zapalnych narządu rodnego kobiety w poszczególnych okresach życia z uwzględnieniem rekomendacji PTG w tym zakresie. 4. Ocena bólu po operacjach ginekologicznych zakres samodzielności położnej odnośnie stosowania leków przeciwbólowych. 5. Współczesne techniki rozrodu wspomaganego oraz rekomendacje PTG w tym zakresie. 6. Rodzaje i znaczenie wsparcia partnerów w leczeniu niepłodności. 7. Niebezpieczeństwo stosowania hormonalnej antykoncepcji u młodocianych. 8. Zadania położnej w profilaktyce chorób przenoszonych drogą płciową. 9. Zespół PADAM objawy, rozpoznanie, postępowanie. 10. Zadania położnej w opiece nad młodzieżą z uwzględnieniem zapobiegania przedwczesnej inicjacji seksualnej i ciąży u młodocianych. III. Opieka środowiskowa nad kobietą i jej rodziną w różnych fazach życia i stanie 1. Zadania położnej rodzinnej w opiece środowiskowej nad kobietą leczoną z powodu schorzeń ginekologicznych. 2. Zasady opieki paliatywnej nad kobietą z zaawansowanym procesem nowotworowym narządów rodnych i piersi w warunkach domowych. 3. Czynniki warunkujące zdrowie kobiety i jej rodziny. 4. Zakres zadań położnej w pracy z rodziną uzależnioną od środków psychotropowych i odurzających. 5. Struktura i zasady funkcjonowania zintegrowanego systemu opieki medycznej nad chorą z nowotworem. 6. Zadania położnej rodzinnej w środowisku domowym wobec kobiety w ciąży wysokiego ryzyka. 7. Modele współpracy położnej rodzinnej z rodziną. 8. Systemy społecznego wsparcia i ich zastosowanie w opiece środowiskowej. 9. Diagnoza rodzinna do celów profilaktyki i promocji zdrowia w pracy położnej. 10. Zarządzanie opieką środowiskową. IV. Opieka neonatologiczna w warunkach szpitalnych i środowisku domowym 5
1. Działania profilaktyczne i zasady leczenia chorób genetycznych u dziecka rola położnej. 2. Organizacja specjalistycznej opieki genetycznej w Polsce: wskazania do przeprowadzenia badań genetycznych, genetyczne badania przesiewowe, profilaktyka chorób genetycznych. 3. Wady wrodzone u noworodka przyczyny powstawania, badania diagnostyczne, działania rehabilitacyjne i opiekuńcze. 4. Problemy pielęgnacyjne noworodka w przebiegu zakażeń wewnątrzszpitalnych, zakażenia matki wirusowym zapaleniem wątroby, zakażenia matki wirusem HIV działania lecznicze, rehabilitacyjne, profilaktyczne podejmowane wobec noworodka. 5. Problemy pielęgnacyjne noworodka matki uzależnionej: wpływ nikotyny, alkoholu, narkotyków na zdrowie i życie noworodka. 6. Dojrzałość neurologiczna noworodka, ocena rozwoju psychoruchowego noworodka. Metody wczesnego usprawniania dziecka: metoda B. i K. Bobach, metoda Vojty, metoda Domana. 7. Metody poprawy utlenowania organizmu noworodka, zasady pielęgnowania drzewa oskrzelowego, tlenoterapii i fizykoterapii klatki piersiowej rola położnej. 8. Zadania położnej w diagnostyce, leczeniu, pielęgnacji noworodka z zaburzeniami endokrynologicznymi. 9. Płodowy Zespół Alkoholowy FAS, Alkoholowy Efekt Płodowy FAE zadania położnej w diagnostyce, leczeniu, pielęgnacji noworodka. 10. Źródła bólu, ocena bólu u noworodka, zasady postępowania przeciwbólowgo i sedacyjnego w oddziale intensywnej opieki nad noworodkiem, farmakoterapia bólu, uzależnienie i tolerancja u noworodków leczonych opioidami. 6