Warsztaty artystyczne w edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju Jakubowska Anna
Zajęcia nasze mają na celu pokazanie dzieciom i młodzieży piękna otaczającej ich przyrody, nauczenie szacunku dla żyjących wokół nich zwierząt i rosnących roślin. Uczą, jak mądrze korzystać z zasobów Ziemi tak, aby zachować idee zrównoważonego rozwoju.
Równocześnie przybliżają najmłodszym wielu nieznanych im przedstawicieli fauny i flory. Wiedzę tę zdobywają, aktywnie uczestnicząc w warsztatach.
Każde zajęcia praktyczne, poprzedzone są zajęciami teoretycznymi, dotyczącymi ochrony środowiska i racjonalnej gospodarki jego dobrami.
Zaprezentuję kilka technik plastycznych wykorzystywanych w czasie zajęć
Warsztaty z decoupage
Technika decoupage`u polega na efektownym zdobieniu przedmiotów (bombek, mebli, skrzynek, kasetek, tacek, doniczek, itp.) poprzez wydzieranie lub wycinanie elementów papierowych (z papierów lub serwetek) i naklejanie ich na wybraną powierzchnię: drewnianą, metalową, ceramiczną, tekturową, plastikową lub skórę albo tkaninę.
Do ozdobienia przedmiotów tą techniką potrzebne są zazwyczaj farby akrylowe, płaskie miękkie pędzle, klej do serwetek, lakier pękający środki konserwujące, lakiery. Do uzyskania najlepszego efektu czasem trzeba nałożyć nawet do 30 warstw lakieru tak, aby powierzchnia była zupełnie gładka.
Wykonanie wariant I Na wybrany przedmiot np. bombkę nanosimy podkład, czyli całą malujemy białą farbą. Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Gdy podkład nam schnie, wybieramy motyw z serwetki lub papieru i bardzo dokładnie wycinamy. Każdy motyw wycięty z papieru zamaczamy w wodzie i po wyjęciu z niej odsączamy w ręczniku papierowym, aby bardziej dokładnie przykleił się do powierzchni bombki.
Motyw smarujemy specjalnym klejem do decoupage`u i przyklejamy.
Kiedy przykleimy już wszystkie motywy, za pomocą gąbki nanosimy farbę, ciekawsza praca powstaje wtedy, gdy łączymy ze sobą kilka kolorów i nakładamy cienie. Tak wykonaną bombkę czy łyżkę, odkładamy na chwilę do momentu aż całkowicie wyschnie. Ostatnim etapem tej pracy będzie lakierowanie. Do tego celu używamy bezbarwnego lakieru. Im więcej warstw, tym lepszy efekt.
Wykonanie wariant II Naniesienie podkładu, musi być to kolor dość ciemny, gdyż wierzchnia warstwa będzie jaśniejsza. Przed nałożeniem preparatu powodującego spękania, podkład powinien dokładnie wyschnąć. Preparatem do spękań malujemy tylko te miejsca, gdzie chcemy uzyskać spękania. Lakier pękający nakładamy suchym pędzlem, na dobrze wysuszoną powierzchnię, staramy się to robić w jednym kierunku i nie powtarzać malowania w jednym miejscu.
Wybieramy motyw, wycinamy go i zamaczamy w wodzie tak, jak w wariancie I. Nakładamy wierzchnią warstwę farby na przedmiot, pod wpływem wody zawartej w farbie lakier pękający zaczyna pękać i w pęknięciach ukazuje się spodnia, ciemna farba. Spękania pojawiają się bardzo szybko. Bardzo ważne jest nie nakładanie farby kilkakrotnie w danym miejscu (tzn. zdecydowane pociągnięcie pędzlem z farbą,lub np. gąbką, poprawka drugi raz jest niemożliwa.
Kierunek powstania spękań zależy od tego, w którą stronę będziemy malowali wierzchnią warstwę podkładu. Po wyschnięciu przystępujemy do naklejenia motywów (tak, jak w wariancie I). Tak wykonany przedmiot możemy pozostawić już do lakierowania, gdyż efekt spękań sam w sobie jest już ciekawym elementem zdobniczym. Można również nanieść kolory używając w tym celu gąbki tak jak w wariancie I.
Gotowy przedmiot lakierujemy pamiętając o tym, że jeśli naklejamy motywy wycięte z papieru konieczne jest nałożenie więcej warstw lakieru niż w przypadku serwetki. Czasami wystarczy trzy razy, każda następna warstwa po wyschnięciu poprzedniej.
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Biżuteria z masy papierowej
Potrzebne materiały: Miska i wiaderko z wodą Papier toaletowy Mąka żytnia (lub pszenna)
Materiały cd. Papier do decoupage Serwetki i nożyczki
Materiały c.d. Farby i gąbeczki do malowania
Przepis na masę papierową 1.Drobne kawałeczki papieru toaletowego rozmaczamy w wodzie i rozdrabniamy palcami. 2. Czekamy aż dobrze namięknie.
W międzyczasie przygotowujemy kej (z mąki i wody) Przepis: Przygotowuje się go z mąki pszennej lub żytniej. Czubatą łyżkę mąki miesza się z zimną wodą jak ciasto na naleśniki. Należy zagotować wodę w czajniku, a następnie do wyrobionego kleju powoli wlać pół kubka wrzątku, ciągle mieszając. Kleju powinno być trochę mniej niż masy papierowej.
Masa cd. Teraz gdy klej jest jeszcze ciepły łączymy go z masą, bardzo dokładnie łącząc wszystko ze sobą.
Gdy masa jest już gotowa Przystępujemy do modelowania naszych elementów. Z masy papierowej można robić różne przedmioty: płaskorzeźby, broszki, medaliony, wisiorki, paciorki, maski weneckie.
Broszki, wisiorki i kolczyki mogą mieć rozmaite kształty: rybki, kwiatki, zwierzątka czy po prostu prostokąty, kwadraty, koła.
Wisiorki - niby takie same, ale
Malowanie Przedmioty wykonane z masy papierowej po wyschnięciu malujemy w zależności od wymyślonego wzoru pędzelkiem lub też farbę nakładamy gąbeczką. Na koniec lakierujemy bezbarwnym lakierem do boazerii.
Kolczyki wykonane z masy papierowej, ale dodatkowo zdobione metodą decoupage. Wycinamy wybrane elementy z papieru do decoupage lub serwetki i naklejamy je na wcześniej przygotowane kółeczka z masy papierowej. Po wyschnięciu malujemy farbą akwarelową lub plakatową i na koniec stosujemy lakier bezbarwny. Dla uzyskania połysku i trwałości naszej biżuterii
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Galeria prac
Galeria prac
Malarstwo olejne
Młodzież zaczynała zajęcia od własnoręcznego przygotowania płótna i ramy. Mimo wątpliwości w swoje umiejętności, zaczynając od delikatnych pociągnięć pędzlem wpatrywali się w krajobraz do namalowania. Każda kolejna plama na obrazie, była już bardziej przemyślanym zabiegiem twórczym.
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Batik
Jest to technika malarska polegająca na kolejnym nakładaniu wosku i kąpieli tkaniny w barwniku, który farbuje jedynie miejsca nie zamaskowane warstwą wosku. Proces woskowania i farbowania można, dla uzyskania specjalnych efektów, powtarzać wielokrotnie.
Uzyskiwanie wzorów na tkaninie, najczęściej bawełnianej, poprzez pokrywanie płótna gorącym woskiem. Używa się do tego pędzla, patyczka, szpatułki lub wzornika. Następnie tkaninę zanurza się w zimnej kąpieli barwiącej. Miejsca pokryte woskiem pozostają nie zabarwione. Po wysuszeniu nakładamy kolejną woskową fazę wzoru i ponownie barwić w ciemniejszym barwniku. Czynność tą powtarza się wielokrotnie. Po wykonaniu projektowanego wzoru tkaninę prasuje się przez biały papier.
Etapy wykonania: przygotujmy pomysł na papierze, przygotowujemy płótno odpowiedniej wielkości, naszkicujmy pomysł na płótnie, pędzlem i gorącym woskiem nanosimy wzór, zanurzamy w barwniku, suszymy i nanosimy kolejny motyw, suszymy i prasujemy przez gazety.
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu Szkice
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu Drobne poprawki
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Chochołki z sizalu
Do wykonania tych uroczych chochołków potrzebujemy: sznurek sizalowy, elementy dekoracyjne pn. kawałek materiału, kapelusik, koraliki itp. szpilki, gwoździk, deseczkę i młotek do zamocowania.
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Malowanie na drewnie
Kolejnym sposobem wykorzystania kawałka drewna (deski) jest jego pomalowanie. Gotowa praca jest ciekawym elementem zdobniczym np. pokoju czy kuchni. Ważne jest aby przed przystąpieniem do malowania przygotować sobie szkic (projekt) naszej pracy.
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu Szkice
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu W trakcie pracy
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Galeria prac
Maski weneckie z papieru marche
Papier marche plastyczna, twardniejąca po wyschnięciu masa papierowa z dodatkiem kleju, gipsu itp.., używana do różnych wyrobów (np. zabawek, masek)
Klej Przygotowuje się go z mąki pszennej lub żytniej. Czubatą łyżkę mąki miesza się z zimną wodą jak ciasto na naleśniki. Dobrze jest przecedzić przez sitko. W garnuszku należy zagotować pół szklanki wody, a następnie wlać powoli zimną, płynną papkę, ciągle mieszając. Zagotować i odstawić z ognia. Najlepiej używać go gdy jest świeży. Zbyt gęsty kruszeje, zbyt rzadki przenika przez papier. Należy go przechowywać w zakręconym słoiku w lodówce. Łatwo go usunąć wilgotną gąbką, kiedy zabrudzi pracę. Schnie powoli. Skleja dobrze cienkie papiery i papier pakowy.
Wykonanie Przed nałożeniem I warstwy kleju i papieru, buzie kolegi lub koleżanki smarujemy masłem lub olejem roślinnym. Całą twarz (z wyjątkiem oczu i ust), pokrywamy papierem (I najlepiej miękkim toaletowym), następnie papier smarujemy klejem i kładziemy kolejną warstwę papieru (tym razem może to być już np. gazeta) i tak jeszcze ze 2 warstwy.
Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Czekamy chwilę, aby nasza maska wyschła tzn. łatwo dała się zdjąć z twarzy. Plener artystyczno przyrodniczy w Sendeniu
Gdy mamy zdjętą już maskę, pokrywamy ją znów kolejnymi warstwami. Ostatnia powinna być wykonana z białego bądź toaletowego papieru, taka warstwę lepiej przykryje farba plakatowa.
Nasze maski możemy urozmaicić np. powiększając im nosy, czy kości policzkowe. W tym celu należy w tym miejscu nałożyć większą ilość warstw papieru. Tak przygotowane maski po całkowitym wyschnięciu malujemy i ozdabiamy według uznania.
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Galeria prac
Integracja w czasie warsztatów
Młodzież uczy się również wzajemnej współpracy
Młodzież w czasie warsztatów nie tylko rozwija swoje umiejętności manualne i zmienia sposób dostrzegania, otaczającego go świata lecz również pokazuje w jaki sposób można walczyć z powstającymi odpadami wykorzystując je jako materiał do zaprezentowanych technik plastycznych.
Dziękuję za uwagę