M.16.01.03a.ODWODNIENIE WYKOPÓW. 1.WSTEP 1.1. Przedmiot ST. Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót dotyczcych przebudowy mostu na rzece Krzna Północna w cigu drogi powiatowej Nr 1316L w miejscowoci Trzebieszów. 1.2. Zakres stosowania ST. Specyfikacja Techniczna (ST) stanowi obowizujc podstaw jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zleceniu i realizacji robót : -odwodnienie wokół wykonywanych podpór kładki dla pieszych. 1.3. Zakres robót objtych ST. Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych ze wszystkimi czynnociami umoliwiajcymi i majcymi na celu realizacj robót : -odwodnienie wykopów, 1.4. Okrelenia podstawowe (definicja poj uywanych w ST). Okrelenia podane w niniejszej Specyfikacji Technicznej s zgodne z obowizujcymi Polskimi Normami i Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Instalacji Wodocigowych, Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Sieci Kanalizacyjnych. Pojcia ogólne Instalacja odwodnieniowa igłofiltrowa instalacja przeznaczona do odwadniania wykopów /obniania poziomu wód gruntowych/ podczas robót ziemnych midzy ciankami szczelnymi. Igłofiltry punkty uj wodnych usytuowane w gruncie w instalacji odwodnieniowej, Agregat pompowy-spalinowy umoliwia wypompowanie wody z gruntu i wydalenie jej poza wykop. 2. MATERIAŁY. 2.1.Ogólne wymagania dotyczce materiałów. 2.1.1.Zastosowane urzdzenia, wyroby i elementy odwodnienia wykopów musz posiada aktualne wiadectwa ich dopuszczenia do obrotu i stosowania w budownictwie takie jak : aprobaty techniczne, bezpieczestwa, bezpieczestwa ppo. itp. wydane przez odpowiednie instytuty badawcze. Wykonawca uzyska przed zastosowaniem akceptacj inspektora nadzoru. 2.1.2.Materiały z których wykonywane s wyroby stosowane w odwodnieniu wykopów powinny odpowiada warunkom stosowania w tych robotach oraz by zgodne z parametrami rodzajowymi, rozmiarowymi i funkcjonalnymi. 3. SPRZT. 118
3.1.Warunki ogólne stosowania sprztu. 3.2.Zastosowany sprzt do montau elementów, urzdze instalacji odwodnieniowej musi by dopuszczony do stosowania w budownictwie, przy montau tych instalacji oraz posiada odpowiednie oznakowanie bezpiecznego stosowania itp. wydane przez odpowiednie instytuty badawcze. Do montau i łczenia elementów instalacji odwodnieniowej uywa oryginalnych materiałów połczeniowych i narzdzi zalecanych przez ich producentów. Wykonawca uzyska przed zastosowaniem akceptacj inspektora nadzoru. 3.3.Materiały z których wykonany jest sprzt stosowany do montau instalacji odwodnieniowej powinny odpowiada warunkom stosowania w tych robotach. Wykonawca jest zobowizany do uywania jedynie takiego sprztu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jako wykonywanych robót, zarówno w miejscu tych robót, jak te przy wykonywaniu czynnoci pomocniczych oraz w czasie transportu, załadunku i wyładunku materiałów, sprztu itp. Sprzt uywany przez wykonawc powinien uzyska akceptacj inspektora nadzoru. 3.2. Przy robotach ziemnych w pobliu istniejcych urzdze podziemnych, prace naley wykonywa rcznie. 4. TRANSPORT / SKŁADOWANIE. TRANSPORT 4.1.Warunki ogólne stosowania transportu. 4.2.Naley zapewni transport i przemieszczanie materiałów i urzdze do budowy instalacji odwodnienie wykopów w oryginalnych opakowaniach producenta z zachowaniem odpowiedniej pozycji urzdzenia wynikajcej z oznakowania na opakowaniu w celu zapobieenia jakimkolwiek uszkodzeniom. 4.3.Transport i przemieszczanie urzdze w pionie i poziomie musi odbywa z zastosowaniem odpowiednio przygotowanego i bezpiecznego sprztu oraz odbywa si pod fachowym nadzorem technicznym ze strony osoby posiadajcej odpowiednie uprawnienia budowlane. Wykonawca jest zobowizany do stosowania jedynie takich rodków transportu, które nie wpłyn niekorzystnie na jako przewoonych materiałów i wyrobów. Przewoone materiały i wyroby powinny w czasie transportu by zabezpieczone i układane zgodnie z warunkami transportu wydanymi przez ich wytwórc. Za konieczne uznaje si te rygorystyczne przestrzeganie obowizujcych przepisów BHP. 4.4.Transport i składowanie elementów instalacji odwodnieniowej. Transport instalacji wymaga samochodu ciarowego o długoci skrzyni min. 5 m (ze wzgldu na długo elementów). Odcinki kolektora sscego i rury przelotowe naley składa w pryzmach (kad warstw przekładajc desk) lub te układa warstwami na krzy (pod katem 90 ). Wszystkie elementy gumowe (uszczelki, korki) naley przechowywa w miejscach ciemnych i chłodnych (najlepiej w temperaturze około 6 C). Siatki igłofiltrów naley chroni poprzez nadmiernym nasłonecznieniem Np. poprzez ich przykrycie i zacienienie. 119
We wpłukujce, łczniki elastyczne i drobne elementy naley przechowywa pod przykryciem. Elementy instalacji igłofiltrowej nie wymagaj dodatkowych zabiegów konserwacyjnych. Uwaga: Podczas transportu i składowania elementów instalacji naley zwraca szczególn uwag, by nie uszkodzi powierzchni, które współpracuj z uszczelkami gumowymi. 5.WYKONANIE ROBÓT 5.1. WYMAGANIA OGÓLNE. Wykonawca przedstawi inspektorowi nadzoru do akceptacji projekt organizacji i harmonogram robót uwzgldniajcy wszystkie warunki w jakich bd wykonywane roboty zwizane z odwodnieniem wykopów. 5.2. Warunki ogólne wykonania robót. 5.3. Instalacja i monta wszystkich elementów odwodnienia wykopów powinny by wykonane zgodnie z instrukcjami ich producentów oraz zasadami wiedzy technicznej. Zalecenia do wykonawstwa robót odwodnienia wykopów : Odwodnienie wykopów na czas budowy przyłczy-instalacja igłofiltrofiltrowa. Przy budowie kanalizacji naley prowadzi stały nadzór nad poziomem wody w wykopach i usuwa j za pomoc instalacji odwodnieniowej igłofiltrowej. Zakres robót odwadniajcych naley dostosowa do rzeczywistych potrzeb i warunków gruntowo wodnych w trakcie wykonywania robót. Instalowanie igłofiltrów Igłofiltry instaluje si (posadawia) w gruncie metod wpłukiwania za pomoc rur wpłukujcych połczonych z pomp do wpłukiwania lub hydrantem. Rura wpłukujca słuy do instalowania igłofiltrów w gruntach nie wymagajcych obsypki filtracyjnej, za rura wpłukujca słuy do instalowania igłofiltrów w przypadkach koniecznoci stosowania obsypki filtracyjnej. Obsypk filtracyjn wykonuje si: w gruntach przewarstwionych (posiadajcych warstwy nieprzepuszczalne) na tak wysoko,aby obsypka połczyła wszystkie warstwy odwadnianego gruntu, najczciej jednak na całej wysokoci wpłukania igłofiltru. w gruntach jednorodnych, pylastych na wysoko ca 0,5 m nad górn krawd filtru (praktycznie 2 wiadra obsypki). Uziarnienie obsypki filtracyjnej dobiera si odpowiednio do gruntu, w którym posadowiony bdzie filtr, stosujc zasad: D50/d50= 5 10 gdzie: D50 rednia grubo ziaren obsypki, d50 rednia grubo ziaren gruntu. Igłofiltry instaluje si co 1 m w uprzednio wyznaczonej linii, zwracajc uwag, aby wszystkie filtry okrelonego cigu igłofiltrów (podłczonego do jednej pompy) znajdowały si na jednym poziomie. Do instalowania igłofiltrów na placu budowy wymagana jest przyuczona ekipa 4-5 osób. Czynnoci w trakcie instalowania igłofiltru Typowa kolejno czynnoci instalowania igłofiltru jest nastpujca: 120
połczy rur wpłukujc z pomp do wpłukiwania lub hydrantem przy pomocy wa wpłukujcego,przy rcznym posadawianiu igłofiltru naley rur wpłukujac postawi pionowo krawdzi na podporze (np. kawałku grubej deski ) obok wyznaczonego miejsca posadowienia igłofiltru, posadawiajc igłofiltr rur wpłukujc przy pomocy dwigu naley przytrzyma rur na linie dwigu 15-20 cm nad miejscem posadowienia igłofiltru, włczy pomp do wpłukiwania lub odkrci hydrant w momencie wypływu wody z rury wpłukujcej zdj rur z podpory i opuci na grunt. Uwaga: Prawidłowy przebieg opuszczania (pogrania w grunt) rury wpłukujcej charakteryzuje si równomiernym wypływem wody wokół rury. Uzyskuje si to poprzez manewrowanie rur wpłukujc (ruchy pionowe i koliste) po wpłukaniu rury wpłukujcej na wymagan głboko naley przerwa dopływ wody i przez chwil trzyma rur w tym połoeniu, nie dopuszczajc do jej dalszego zagłbienia, odłczy w wpłukujcy od rury wpłukujcej, Uwaga: Jeeli z rury wpłukujcej po odłczeniu wa wpłukujcego wypływa woda, naley rur unosi powoli do góry, a do momentu zlikwidowania wypływu. Dalsze czynnoci: a) przy instalowaniu igłofiltru rur wpłukujc : wprowadzi do rury igłofiltr na pełn głboko, zwracajc uwag, aby nie uszkodzi siatki filtra, przytrzymujc (wciskajc lekko w rur) igłofiltr naley wykona kilka ruchów pionowych rur (podnoszc i opuszczajc około 1 m). Z chwil, gdy podnoszona rura nie wyciga igłofiltru z gruntu wycign całkowicie rur obsadow. b) przy instalowaniu igłofiltru rur wpłukujc : wsypa do rury około 1/2 wiadra obsypki, wprowadzi igłofiltr do rury na pełn głboko zwracajc uwag, aby nie uszkodzi siatki filtra, wykona dalsz obsypk na zaprojektowan głboko, przytrzymujc (wciskajc lekko w rur) igłofiltr, wycign rur wpłukujc z gruntu Uwaga: 1) Przy wyciganiu rury obsadowej naley zwróci uwag, aby nie wycign igłofiltru z obsypki. 2) Przytrzymywanie rury wpłukujcej podczas wpłukiwania i jej wycigania przeprowadza si za pomoc dwigu (lina zaczepiona o specjalny uchwyt na rurze) lub rcznie przy pomocy ptli wykonanych z lin konopnych lub pasków klinowych. Układanie i monta kolektora sscego Kolektor sscy instalacji igłofiltrowej naley układa z niewielkim wzniosem w kierunku pompy lub poziomo w odległoci około 0,5 m od linii wpłukanych igłofiltrów bezporednio na wyrównanym gruncie (powierzchni terenu, ławce wykopu) lub na podpórkach drewnianych podkładanych w okolicy złcz odcinków. Odcinki kolektora sscego naley układa kocówkami z kształtk zewntrzn (zapiciem dwigniowym) w kierunku agregatu. Wszystkie króce kolektora słuce do połczenia z igłofiltrami musz by skierowane do góry. 121
Monta kolektora sscego (poszczególnych odcinków kolektora, łczników elastycznych, łuków, zalepek) dokonuje si przez zestawienie kocówek, załoenie haków i zamkniecie dwigni. Zmian kierunku ułoenia kolektora uzyskuj si przez zastosowanie łcznika elastycznego lub łuków. Przedłuenie kolektora w miejscach, w których igłofiltry nie s wymagane mona wykona stosujc rury przelotowe. Koniec kolektora zamyka si zalepk. Łczenie igłofiltrów z kolektorem Zainstalowanie (posadowione) w gruncie igłofiltry łczy si z kolektorem sscym za pomoc gumowych uszczelek typu,,o. W tym celu na koce igłofiltrów nakłada si w/w uszczelki, przesuwajc je na odległo 4-5 cm od koca igłofiltru, po czym igłofiltr wraz z uszczelk wciska si prostopadle w króce kolektora. Igłofiltry z kolektorem sscym naley łczy w ten sposób, aby wysoko wszystkich łuków igłofiltrów nad kolektorem była jak najmniejsza i jednakowa. W przypadku płytko posadowionych igłofiltrów mona to osign poprzez przesunicie kolektora w stosunku do wpłukanych igłofiltrów. Przy stosowaniu mniejszej iloci igłofiltrów ni ilo króców na kolektorze wolne króce naley zalepi korkami gumowymi. Łczenie instalacji igłofiltrowej z agregatem pompowym Do połczenia zmontowanej instalacji igłofiltrowej z agregatem pompowym stosuje si łcznik elastyczny i króciec kołnierzowy. Eksploatacja instalacji Zalecane jest aby pierwszy okres eksploatacji instalacji igłofiltrowej (od momentu uruchomienia agregatu pompowego do czasu uzyskania załoonej depresji) powinien by prowadzony pod nadzorem specjalisty. Dalsza eksploatacja i kontrola pracy instalacji igłofiltrowej moe by prowadzona pod nadzorem przeszkolonych pracowników. Kontrol pracy instalacji ułatwiaj półprzezroczyste igłofiltry oraz urzdzenia kontrolnopomiarowe, takie jak: wakuometry, piezometry, wodomierze. Odwodnienie powinno by prowadzone bez przerwy w pompowaniu wody. Wod z wykopu naley odprowadza na odległo wiksz od zasigu leja depresji. Demonta instalacji Kolejno czynnoci przy demontau instalacji igłofiltrowej po zakoczeniu pracy (odwodnienia) i wyłczenia agregatu: -odłczy łcznik elastyczny od agregatu, -odłczy igłofiltry od kolektora przez ich wycignicie z króców, -zdj uszczelki gumowe z igłofiltrów, wyj korki króców i zabezpieczy, 122
-zdemontowa kolektor, -wycign igłofiltry z gruntu, -zdemontowa (wyj) wszystkie uszczelki gumowe ze złcz. Wszystkie elementy instalacji igłofiltrowej naley po demontau obmy woda, oczyci i zabezpieczy do dalszego uytkowania. SCHEMAT PODSTAWOWY SYSTEMU ODWADNIANIA BEZPIECZENSTWO I HIGIENA PRACY Przy posługiwaniu si instalacjami igłofiltrowymi obowizuj przepisy BHP takie jak przy pracach budowlanych (prace ziemne, fundamentowe itp.) i transportowe. Osoby pracujce przy instalowaniu i eksploatacji instalacji igłofiltrowych musz by wyposaone w hełmy ochronne, ubrania robocze i nieprzemakaln kurtk, buty gumowe i rkawice. Ponadto naley: -zabezpieczy skarpy wykopów przed ewentualnym obsuniciem przy wpłukiwaniu igłofiltrów, -nie posadawia igłofiltrów pod przewodami energetycznymi, -sprawdzi szczelno i pewno połcze oraz zlikwidowa ewentualne załamania przewodów doprowadzajcych wod do rury obsadowej, -zabezpieczy stateczno kolektora sscego instalacji igłofiltrowej na czas eksploatacji Przy eksploatacji instalacji odwodnieniowej i wpłukiwaniu igłofiltrów obowizuj odpowiednie przepisy BHP dotyczce obsługi pomp, silników elektrycznych i spalinowych itp. 123
Podczas montau i demontau instalacji oraz wpłukiwaniu naley zachowa ostrono przy manipulowaniu dwigni zaciskow złczy. Przy wykonywaniu i eksploatacji instalacji igłofiltrowej naley cile kierowa si zasadami opisanymi w instrukcji obsługi, gdzie zawarty jest opis budowy i działania oraz posługiwa si wykazem elementów typowych dla danego systemu. 6.KONTROLA JAKOSCI ROBÓT. 6.1. Warunki ogólne kontroli jakoci robót. 6.2. Kontrola jakoci robót zwizana z wykonaniem odwodnienia wykopów powinna by przeprowadzana w czasie wszystkich faz robót zgodnie z wymaganiami właciwej normy. Wyniki przeprowadzanych bada naley uzna za dodatnie,jeeli wszystkie wymagania dla danej fazy robót zostały spełnione. Jeli którekolwiek z wymaga nie zostało spełnione, naley dan faz robót uzna za niezgodn z wymaganiami normy i po wykonaniu poprawek przeprowadzi badania ponowne. 6.3.Kontrola jakoci robót powinna obejmowa nastpujce badania : zgodnoci,zabezpieczenia przewodu. na podstawie ogldzin. Badanie materiałów uytych do budowy odwodnienie wykopów nastpuje poprzez porównanie ich cech z wymaganiami okrelonymi w ST. Badania w zakresie przewodu, obejmuj czynnoci wstpne sprowadzajce si do pomiaru długoci (z dokładnoci do 10 cm) i rednicy (z dokładnoci 1 cm),badanie ułoenia, badanie połczenia rur. Sprawdzenie wykonania połcze rur naley przeprowadzi poprzez ogldziny zewntrzne. 7. OBMIAR ROBÓT. 7.1. Warunki ogólne kontroli obmiaru robót. 7.2.Po zakoczeniu robót instalacyjnych naley dokona obmiaru powykonawczego. Obmiar ten powinien by wykonany w jednostkach i zgodnie z zasadami przyjtymi w kosztorysowaniu, zgodnie z rozporzdzeniem, w tym :. długo przewodu naley mierzy wzdłu jego osi,. do ogólnej długoci przewodu naley wliczy długo łczników,. długo zwki (redukcji) naley wliczy do długoci przewodu o wikszej rednicy,. całkowit długo przewodów przy badaniach na szczelno powinna stanowi suma przewodów wody. Jednostk obmiarow dla zastosowanych urzdze jest: szt. Jednostk obmiarow jest 1 metr (m) rury, dla kadego typu rednicy. 8.ODBIÓR ROBÓT. 8.1.Warunki ogólne odbioru robót. 8.2.Sprawdzenie kompletnoci wykonania prac. Celem sprawdzenia kompletnoci wykonanych prac jest wykazanie, e w pełni wykonano wszystkie prace zwizane z montaem i realizacj robót odwodnienia wykopów. 124
W ramach tego etapu prac odbiorowych naley przeprowadzi : A.Odbiór czciowy. Przy odbiorze czciowym powinny by dostarczone nastpujce dokumenty :. długoci i rednice przewodów oraz sposobu wykonania połcze rur,. szczelnoci przewodów, Odbiór czciowy polega na sprawdzeniu zgodnoci z Dokumentacj Projektow i ST, prawidłowoci montau, szczelnoci oraz zgodnoci z innymi wymaganiami. Wyniki z przeprowadzonych bada powinny by ujte w formie protokołów i wpisane do Dziennika Budowy. B.ODBIÓR TECHNICZNY KONCOWY. Przy odbiorze kocowym powinny by dostarczone nastpujce dokumenty :. dokumenty jak przy odbiorze czciowym;. protokoły wszystkich odbiorów technicznych czciowych;. protokół przeprowadzonego badania szczelnoci całego przewodu; Przy odbiorze kocowym naley sprawdzi :. protokoły z odbiorów czciowych i realizacj postanowie dotyczc usunicia usterek; Odbiory,czciowy i kocowy powinny by dokonane komisyjnie przy udziale przedstawicieli wykonawcy, nadzoru inwestycyjnego i uytkownika i potwierdzone właciwymi protokółami. 9.PODSTAWA PŁATNOSCI. 9.1. USTALENIA OGÓLNE Warunki ogólne podstawy płatnoci. Podstaw płatnoci jest cena jednostkowa, skalkulowana przez Wykonawc za jednostk obmiarowa, ustalon dla danej pozycji kosztorysu. Dla pozycji kosztorysowych wycenionych ryczałtowo, podstaw płatnoci jest warto (kwota) podana przez Wykonawc w danej pozycji kosztorysu. Cena jednostkowa lub kwota ryczałtowa pozycji kosztorysowych bdzie uwzgldnia wszystkie czynnoci, wymagania i badania składajce si na jej wykonanie, okrelone dla tej roboty w specyfikacji technicznej i dokumentacji projektowej. Ceny jednostkowe lub kwoty ryczałtowe robót obejmowa bd: robocizn bezporedni wraz z towarzyszcymi kosztami, warto zuytych materiałów wraz z kosztami zakupu, magazynowania, ewentualnych ubytków i transportu na teren budowy, warto pracy sprztu i narzdzi wraz z kosztami towarzyszcymi, koszty porednie, zysk kalkulacyjny, podatki obliczane zgodnie z obowizujcymi przepisami. 125
9.2. ROZLICZENIE ROBÓT : W robotach dotyczcych budowy odwodnienia wykopów cena jednostkowa obejmuje m.in.: wszystkie roboty pomiarowe, przygotowawcze wytyczenie trasy instalacji odwodnienia oznakowanie i odpowiednie zabezpieczenia terenu robót w dzie i w nocy odwodnienie wykopów podczas całego cyklu wykonywania robót zakup i dostaw wszystkich urzdze, armatury wszystkich technologiach rodzajach i typach instalacji odwodnienia wykopów transport, wniesienie i przemieszczanie elementów tych instalacji na miejsce wskazane przez inspektora nadzoru lub kierownika budowy, wykonanie wszystkich elementów zaprojektowanych odwodnienia wykopów monta armatury i urzdze. usytuowanie i przygotowanie w/w urzdze,przewodów rurowych (odpowiednie długoci, rednice i wymiary ) zgodnie ze specyfikacj wykonania robót, wykonanie konstrukcji wsporczych, zawiesi i mocowa pod urzdzenia i przewody oraz usytuowanie ich w odpowiednich miejscach instalacji odwodnienia, łczenie przewodów, armatury i urzdze, podejcia do urzdze oraz przyłczenie urzdze, uruchomienie przyłczy oraz całej instalacji, przeprowadzenie wszystkich niezbdnych prób szczelnoci, wg specyfikacji wykonania robót wraz z ich udokumentowaniem, Płatno za ilo jednostek obmiarowych naley przyjmowa zgodnie z obmiarem, na podstawie wyników pomiarów. 10.PRZEPISY ZWIAZANE. 10.1. Polskie Normy. PN-86-B-02480 "Grunty budowlane. Okrelenia, symbole podział i opisy gruntów". PN-81/B-03020 "Grunty budowlane. Posadowienie bezporednie budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie." PN-68/B-06050 "Roboty ziemne budowlane. Wymagania w zakresie wykonania i badania przy odbiorze". PN-EN 1401-1:1995 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Podziemne bezcinieniowe systemy przewodowe z niezmikczonego polichlorku winylu (PVC-U) do odwadniania i kanalizacji. Wymagania dotyczce kształtek i systemu PN-79/H-74244 "Rury stalowe ze szwem przewodowe". 10.2. Normy Branowe. BN-77/8931-12 "Oznaczenia wskanika zagszczenia gruntu". BN-83/8836-02 "Przewody podziemne. Roboty ziemne.wymagania i badania przy odbiorze". BN-72/8932-01 "Budowle drogowe i kolejowe. Roboty ziemne". 10.3. Inne dokumenty. Instrukcje obsługi,opis budowy i działania systemu odwodnienia instalacji igłofiltrowej z systemowym wykazem elementów. 126