POWIATOWY URZĄD PRACY W BIAŁYMSTOKU CPA.023-1/2/2015 kat. A Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście Białystok i powiecie białostockim za 2014 r. Białystok 2015 r.
SPIS TREŚCI WSTĘP... 3 I. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych miasto Białystok... 4 1. Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów).... 4 1.1. Bezrobotni i struktura bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów)... 4 1.2 Napływ i struktura napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów).... 6 2. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów).... 7 2.1. Oferty pracy i struktura ofert pracy wg zawodów (grup zawodów).... 7 2.2. Oferty pracy oraz bezrobotni zgodnie z rodzajem działalności ostatniego miejsca pracy (wg. PKD).... 8 3. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych.... 8 3.1. Zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe.... 8 3.2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych... 10 3.2.1. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych wg wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów.... 10 3.2.2. Ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie.... 11 3.2.3. Ranking zawodów zgłoszonych w ofertach pracy ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty.... 13 3.3. Wykaz 30 zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie grodzkim w 2014 r... 15 II. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych powiat białostocki... 17 1. Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów).... 17 1.1. Bezrobotni i struktura bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów)... 17 1.2 Napływ i struktura napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów).... 18 2. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów).... 20 2.1. Oferty pracy i struktura ofert pracy wg zawodów (grup zawodów).... 20 2.2. Oferty pracy oraz bezrobotni zgodnie z rodzajem działalności ostatniego miejsca pracy (wg. PKD).... 21 3. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych.... 21 3.1. Zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe.... 21 3.2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych... 23 3.2.1. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych wg wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów.... 23 3.2.3. Ranking zawodów zgłoszonych w ofertach pracy ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty.... 25 3.3. Wykaz 30 zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie ziemskim w 2014 r... 27 WNIOSKI... 29 2
WSTĘP Monitoring zawodów nadwyżkowych i deficytowych jest jedną z metod obserwacji, analizy i oceny zjawisk zachodzących na rynku pracy. Umożliwia określenie kierunków, specyfiki oraz stopnia natężenia zmian, a przede wszystkim opisuje zjawisko kształtowania się popytu na pracę oraz podaży pracy. Pozwala również określić w jakim stopniu zjawisko bezrobocia w danym zawodzie ma charakter strukturalny oraz zdefiniować zawody nadwyżkowe, zrównoważone i deficytowe. Mimo, iż opracowanie dotyczy jedynie bezrobocia rejestrowanego, a rzeczywista skala jest wyższa, przedstawiony raport odzwierciedla jednak ogólne tendencje zmian zachodzących na lokalnym rynku pracy. Wnioski z przeprowadzonej analizy będą pomocne w: - przygotowaniu stosownych programów aktywizacji osób bezrobotnych, - określeniu odpowiednich kierunków szkoleń i przekwalifikowań, - usprawnieniu poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych, - opiniowaniu przez Powiatową Radę Zatrudnienia wprowadzenia proponowanych przez Dyrektorów Szkół Ponadgimnazjalnych nowych kierunków kształcenia zawodowego na terenie miasta i powiatu ziemskiego. Podstawę opracowania stanowiły dane zgromadzone w Powiatowym Urzędzie Pracy w Białymstoku. Analiza zjawiska została przeprowadzona w aspekcie zawodów oraz liczby osób zarejestrowanych w PUP jak bezrobotne a także liczby zgłoszonych ofert pracy. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w części diagnostycznej obejmuje analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2014 r. opracowaną w oparciu o dane z załącznika 2 ( Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i ofert pracy ) i załącznika 3 ( Bezrobotni oraz oferty pracy wg zawodów i specjalności ) do sprawozdania MPiPS 01 o rynku pracy za 2014 r. dla miasta Białegostoku i powiatu białostockiego. 3
I. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych miasto Białystok Na dzień 31 grudnia 2014 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Białymstoku zarejestrowanych było 22 411 osób bezrobotnych, w tym 14 772 (65,91%) zamieszkiwało na terenie Białegostoku. W 2014 roku do tut. Urzędu wpłynęło 7 074 ofert pracy, z tego 5 551 (78,47%) zgłosili pracodawcy prowadzący działalność na terenie Białegostoku. Analiza dotyczy 1 249 zawodów, w których zarejestrowane były osoby bezrobotne, bądź zostały zgłoszone oferty pracy. 1. Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów). 1.1. Bezrobotni i struktura bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów). Wśród zarejestrowanych (wg 2 cyfrowego kodu zawodów) najwięcej bezrobotnych odnotowano w grupach zawodowych (T. 1a): 52 Sprzedawcy i pokrewni 10,5502 % ogółu 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 8,4445 % ogółu 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 7,8199 % ogółu 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 5,8628% ogółu 51 Pracownicy usług osobistych 5,7212 % ogółu Najwięcej osób bezrobotnych legitymowało się zawodem (T. 1): Sprzedawca 1029 Ślusarz 240 Technik mechanik 225 Robotnik budowlany 204 Murarz 197 Technik ekonomista 177 Specjalista administracji publicznej 170 Ekonomista 170 Kucharz 160 Magazynier 153 Krawiec 146 Prawnik legislator 139 Pedagog 134 Technik prac biurowych 131 Sprzątaczka biurowa 126 Technik budownictwa 124 Malarz budowlany 118 zaś w 330 zawodach m. in.: 4
Główny technolog Oceanolog Inżynier zootechniki Inżynier budowy mostów Metrolog Rzeczoznawca majątkowy Specjalista do spraw zamówień publicznych Psycholog kliniczny Artysta malarz Pilarz Garbarz skór Operator maszyn przędzalnianych Monter taboru szynowego Sortowacz materiałów drzewnych Klasyfikator ryb w rejestrach PUP figurowało po 1 osobie bezrobotnej. Wśród zarejestrowanych nie odnotowano bezrobotnych w 127 zawodach, m. in.: Geolog Biochemik Inżynier elektroenergetyk Specjalista dietetyk Lektor języka hiszpańskiego Nauczyciel logopeda Radca prawny Archeolog Instruktor fitness Szef kuchni Marynarz statku morskiego Ponadto w tut. PUP zarejestrowanych było 2 764 osób bez zawodu. Wśród absolwentów najliczniejsze grupy stanowili bezrobotni w zawodach: Prawnik legislator 24 Pedagog 23 Sprzedawca 17 Ekonomista 13 Technik usług kosmetycznych 13 Specjalista administracji publicznej 11 Specjalista do spraw stosunków międzynarodowych 10 Inżynier inżynierii środowiska - systemy wodociągowe i kanalizacyjne 9 5
Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 9 Ponadto w ewidencji figurowało 157 absolwentów bez zawodu. 1.2 Napływ i struktura napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów). W 2014 r. w tut. Urzędzie zarejestrowało się 16 630 osób bezrobotnych zamieszkałych na terenie Białegostoku. Najwięcej osób zarejestrowało się w grupach zawodowych (T. 2a): 52 Sprzedawcy i pokrewni 10,2796 % ogółu 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 8,1839 % ogółu 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 7,3265 % ogółu 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 6,4217% ogółu 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 6,2311% ogółu 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 6,0169% ogółu Wśród nowo zarejestrowanych najwięcej bezrobotnych legitymowało się zawodem: Sprzedawca 963 Technik mechanik 276 Ślusarz 230 Specjalista administracji publicznej 209 Ekonomista 199 Technik ekonomista 184 Pedagog 183 Prawnik legislator 165 Robotnik budowlany 164 Magazynier 156 Kucharz 153 W 320 zawodach zarejestrowało się po 1 osobie bezrobotnej (T.2), m. in.: Dyrektor operacyjny Kierownik hotelu Inżynier włókiennik Inżynier budownictwa - budowle i drogi wodne Projektant mody Nauczyciel logopeda Komornik sądowy Rzeczoznawca Inspektor budowlany Instruktor jazdy konnej 6
Kierownik pociągu Rewident taboru kolejowego Marynarz statku morskiego Ponadto wśród nowozarejestrowanych odnotowano 4 032 osób bez zawodu. 2. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów). 2.1. Oferty pracy i struktura ofert pracy wg zawodów (grup zawodów). W 2014 roku do tut. Urzędu wpłynęło 5 551 propozycji zatrudnienia z firm funkcjonujących na terenie Białegostoku. Najwięcej ofert pracy (wg. 2-cyfrowego kodu zawodów) skierowano do grup zawodowych (T. 3a): 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 9,946% ogółu 71 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 8,7568% ogółu 93 Sprzedawcy i pokrewni 7,5495% ogółu 75 Pomoce domowe i sprzątaczki 3,6035% ogółu 52 Pracownicy do spraw finansowo - statystycznych 2,6847% ogółu Najwięcej propozycji zatrudnienia zgłoszono w zawodach (T. 3): Robotnik budowlany 374 Przedstawiciel handlowy 183 Kierowca samochodu ciężarowego 153 Technik prac biurowych 151 Krawiec 151 Monter konstrukcji stalowych 133 Sprzedawca 125 Szwaczka 115 Magazynier 111 Sprzątaczka biurowa 90 Spawacz metodą MAG 81 Murarz 74 Po 1 propozycji zatrudnienia wpłynęło w 138 zawodach m.in.: Biolog Geolog Inżynier rolnictwa Laborant chemiczny Mechanik maszyn rolniczych Garmażer 7
Pilarz Maszynista maszyn offsetowych Maszynista kolei linowych Operator żurawia jezdniowego zaś w 774 zawodach nie zgłoszono żadnej oferty pracy. 2.2. Oferty pracy oraz bezrobotni zgodnie z rodzajem działalności ostatniego miejsca pracy (wg. PKD). Z analizy danych wynika, iż największy ruch kadrowy obserwujemy w sekcjach gospodarki (T. 9 i 9a): handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle liczba nowozarejestrowanych bezrobotnych liczba zgłoszonych ofert pracy 2 957 (22,4132% ogółu) 933 (16,8078% ogółu) przetwórstwo przemysłowe liczba nowozarejestrowanych bezrobotnych liczba zgłoszonych ofert pracy 1 923 (14,5759% ogółu) 1 075 (19,3659% ogółu) budownictwo liczba nowozarejestrowanych bezrobotnych liczba zgłoszonych ofert pracy 1 441 (10,9225% ogółu) 1 242 (22,3744% ogółu) 3. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych. 3.1. Zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe. W wyniku przeprowadzonej analizy (T. 4) ustalono: 208 zawodów deficytowych (wskaźnik intensywności w>1,1), w tym w 87 zawodach zgłoszono oferty pracy, natomiast w naszej ewidencji nie figurowały osoby bezrobotne (MAX wskaźnik intensywności deficytu). Dotyczy to m. in. zawodów: Lektor języka włoskiego Doradca podatkowy Geolog Broker ubezpieczeniowy Maszynista pojazdu trakcyjnego Specjalista ds. zamówień publicznych Metaloplastyk Wysoki wskaźnik intensywności deficytu wystąpił również w zawodach: 8
Gorseciarka 65 Pracownik centrum obsługi telefonicznej (pracownik call center) 43 Monter rusztowań 34 Operator maszyn i urządzeń do produkcji okien z tworzyw sztucznych 31 Sortowacz surowców wtórnych 21 Spawacz metodą MAG 20,25 Operator obrabiarek skrawających 17,5 Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani 15,6 Spawacz metodą TIG 15 Cieśla 14,6667 52 zawody zrównoważone (wskaźnik intensywności 0,9 w 1,1), m.in.: Krawiec Doradca finansowy Lekarz weterynarii Technik mechanik maszyn i urządzeń Sprzedawca w stacji paliw Higienista stomatologiczna Doradca klienta 990 zawodów nadwyżkowych (wskaźnik intensywności w < 0,9) W 773 zawodach nie zgłoszono żadnej propozycji pracy, m.in.: Animator kultury Muzyk Planista produkcyjny Stewardesa Konduktor Pilot wycieczek Kowal Tkacz Garbarz skór Niski wskaźnik intensywności nadwyżki wystąpił również w zawodach: Nauczyciel języka angielskiego Biolog Elektromechanik pojazdów samochodowych Specjalista do spraw finansów Prawnik legislator Pracownik rozkładający towar na półkach Nauczyciel wychowania fizycznego 9
Historyk Socjolog Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych Ekonomista Technik technologii odzieży 3.2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych 3.2.1. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych wg wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów. Z przeprowadzonej analizy 41 grup zawodów (wg 2-cyfrowego kodu zawodów T. 5) wynika: 35 grup zawodów nadwyżkowych, w tym 3 grupy o najniższym (0,0000) wskaźniku intensywności nadwyżki (zarejestrowane były osoby bezrobotne, lecz Urząd nie dysponował ofertami pracy): Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Żołnierze szeregowi Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 3 grupy zawodów deficytowych: Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 3 grupy zawodów zrównoważonych Kierowcy i operatorzy pojazdów Pomoce domowe i sprzątaczki Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Z przeprowadzonej analizy 376 grup zawodów (według 4-cyfrowego kodu zawodów T. 6) wynika: 300 grup zawodów nadwyżkowych, najniższy wskaźnik intensywności nadwyżki wystąpił m.in. w grupach zawodów: Technicy fizjoterapii i masażyści Inżynierowe inżynierii środowiska Ogrodnicy Architekci Specjaliści ds. ochrony środowiska Technicy budownictwa Monterzy sprzętu elektrycznego 10
Ekonomiści 19 grup zawodów zrównoważonych: Lakiernicy Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych Pracownicy obsługi biurowej Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne Lekarze weterynarii bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji Dietetycy i specjaliści do spraw żywienia Analitycy systemowi Specjaliści do spraw public relations Archiwiści i muzealnicy Projektanci i administratorzy baz danych Introligatorzy i pokrewni Formierze odlewniczy i pokrewni Monterzy linii elektrycznych Pracownicy stacji obsługi pojazdów Asystenci nauczycieli Hydraulicy i monterzy instalacji sanitarnych Doradcy finansowi i inwestycyjni Listonosze i pokrewni Szklarze 57 grup zawodów deficytowych, najwyższy wskaźnik intensywności deficytu wystąpił m.in. w grupach zawodów: Programiści aplikacji Szwaczki, hafciarki i pokrewni Adwokaci, radcy prawni i prokuratorzy Sortowacze odpadów Spawacze i pokrewni Dekarze Robotnicy obróbki kamienia Maksymalny wskaźnik intensywności deficytu wystąpił w 9 grupach zawodów. 3.2.2. Ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie. Z analizy 40 grup zawodów (wg 2-cyfrowego kodu zawodów T. 7) wynika: grupy zawodów o najwyższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia: Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 11
Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni Pomoce domowe i sprzątaczki grupy zawodów o najniższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia: Technicy informatycy Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania Kierownicy do spraw zarządzania i handlu Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach Specjaliści do spraw zdrowia Specjaliści do spraw technologii informacyjno-komunikacyjnych Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Z analizy 365 grup zawodów (według 4-cyfrowego kodu zawodów T. 8) wynika: 32 grupy o najwyższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia (wszystkie osoby zarejestrowane w tych grupach zawodów są osobami długotrwale bezrobotnymi), m.in.: Lekarze weterynarii bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji Technicy górnictwa, metalurgii i pokrewni Dietetycy i specjaliści do spraw żywienia Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym Planiści produkcyjni Urzędnicy do spraw świadczeń społecznych Sadownicy Operatorzy maszyn wykończalniczych wyrobów włókienniczych 66 grup zawodów o najniższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia (żadna z osób zarejestrowanych w tych grupach zawodów nie jest długotrwale bezrobotną), są to m.in.: Lektorzy języków obcych Lekarze specjaliści Pielęgniarki specjalistki Programiści aplikacji Projektanci i administratorzy baz danych Psycholodzy i pokrewni Specjaliści ds. szkoleń zawodowych i rozwoju kadr Technicy sieci internetowych 12
3.2.3. Ranking zawodów zgłoszonych w ofertach pracy ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty. Z analizy 41 grup zawodów (wg 2-cyfrowego kodu zawodów T. 10) wynika: 3 grupy zawodów o najniższym wskaźniku szansy uzyskania oferty (zarejestrowane były osoby bezrobotne, lecz Urząd nie dysponował ofertami pracy): Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Żołnierze szeregowi Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach nie uzyskano grup zawodów o maksymalnym wskaźniku szansy uzyskania oferty, najwyższy wskaźnik szansy uzyskania oferty wystąpił w grupach: Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki Kierowcy i operatorzy pojazdów Pozostali pracownicy obsługi biura Specjaliści do spraw technologii informacyjno-komunikacyjnych Pomoce domowe i sprzątaczki Pracownicy usług ochrony Leśnicy i rybacy Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) Z analizy 376 grup zawodowych (według 4-cyfrowego kodu zawodów T. 11) wynika: najniższy wskaźnik szansy uzyskania oferty wystąpił w 123 grupach zawodów, m.in.: Technicy leśnictwa Aktorzy Specjaliści do spraw społecznych Architekci krajobrazu Instruktorzy nauki jazdy Kowale i operatorzy pras kuźniczych Konduktorzy i pokrewni Operatorzy maszyn przędzalnianych i pokrewnych Wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni najwyższy wskaźnik szansy uzyskania oferty wystąpił w 6 grupach zawodów (nie wystąpił MAX): Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) Lektorzy języków obcych 13
Ładowacze nieczystości Sortowacze odpadów Ankieterzy Szlifierze narzędzi i polerowacze metali 14
3.3. Wykaz 30 zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie grodzkim w 2014 r. L.p. Zawody nadwyżkowe Wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów 1. Technik technologii odzieży 0,0127 2. Ekonomista 0,0151 Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich 3. i turystycznych 0,0167 4. Socjolog 0,0233 5. Historyk 0,0238 6. Nauczyciel wychowania fizycznego 0,0256 7. Pracownik rozkładający towar na półkach 0,0286 8. Prawnik legislator 0,0303 9. Specjalista do spraw finansów 0,0345 10. Elektromechanik pojazdów samochodowych 0,0357 11. Biolog 0,0385 12. Nauczyciel języka angielskiego 0,0444 13. Zaopatrzeniowiec 0,05 14. Specjalista ochrony środowiska 0,0526 15. Inżynier rolnictwa 0,0556 16. Inżynier inżynierii środowiska - systemy wodociągowe i kanalizacyjne 0,0625 17. Dietetyk 0,0625 18. Cukiernik 0,0654 19. Kierowca samochodu osobowego 0,0656 20. Inżynier organizacji i planowania produkcji 0,0667 21. Specjalista administracji publicznej 0,067 22. Technik mechanik 0,0688 23. Technik informatyk 0,0734 24. Stolarz 0,075 25. Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0,0769 26. Specjalista zastosowań informatyki 0,0833 27. Architekt 0,0864 28. Ślusarz 0,087 29. Technik elektryk 0,0952 30. Technik technologii drewna 0,0968 15
L.p. Zawody deficytowe Wskaźnik intensywności deficytu zawodów 1. Gorseciarka 65 2. Operator maszyn i urządzeń do produkcji okien z tworzyw sztucznych 31 3. Spawacz metodą MAG 20,25 4. Operator obrabiarek skrawających 17,5 5. Spawacz metodą TIG 15 6. Cieśla 14,6667 7. Kierowca ciągnika rolniczego 13 8. Sprzedawca w branży mięsnej 11 9. Monter konstrukcji budowlanych 11 10. Monter konstrukcji stalowych 10,2308 11. Spedytor 9,8 12. Monter sieci telekomunikacyjnych 8,6667 Operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w 13. przemyśle elektromaszynowym 8 14. Glazurnik 8 15. Malarz konstrukcji i wyrobów metalowych 8 16. Specjalista do spraw kluczowych klientów (key account manager) 7 17. Operator koparki 6,75 18. Operator koparko - ładowarki 6,6667 19. Organizator obsługi sprzedaży internetowej 6 20. Brukarz 6 21. Administrator sieci informatycznej 5 22. Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 4,75 23. Nauczyciel logopeda 4 24. Inspektor nadzoru budowlanego 4 25. Elektromonter linii kablowych 4 Operator urządzeń do prania, prasowania i chemicznego czyszczenia 26. tekstyliów 4 27. Rewident taboru kolejowego 4 28. Operator suwnic (suwnicowy) 4 29. Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych 3,8 30. Dekarz 3,5556 16
II. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych powiat białostocki Na dzień 31 grudnia 2014 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Białymstoku zarejestrowanych było 22 411 osób bezrobotnych, w tym 7 639 (34,09%) zamieszkiwało na terenie powiatu ziemskiego. W 2014 roku do tut. Urzędu wpłynęło 7 074 ofert pracy, z tego 1 523 (21,53%) zgłosili pracodawcy prowadzący działalność na terenie powiatu ziemskiego. Analiza dotyczy 881 zawodów, w których zarejestrowane były osoby bezrobotne, bądź zostały zgłoszone oferty pracy. 1. Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów). 1.1. Bezrobotni i struktura bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów). Wśród zarejestrowanych (wg 2 cyfrowego kodu zawodów T. 1a) najwięcej bezrobotnych odnotowano w grupach zawodowych: 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 11,9301 % ogółu 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 10,8025 % ogółu 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 9,036 % ogółu 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 7,2185 % ogółu Najwięcej osób bezrobotnych (T. 1) legitymowało się zawodem: Sprzedawca 343 Technik mechanik 217 Ślusarz 192 Krawiec 135 Robotnik budowlany 132 Murarz 120 Technik ekonomista 108 Robotnik gospodarczy 107 Kucharz 85 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 78 Mechanik pojazdów samochodowych 75 Mechanik samochodów osobowych 75 Cukiernik 68 zaś w 245 zawodach m. in.: Kierownik magazynu Geograf Chemik - technologia chemiczna 17
Lekarz weterynarii Technik automatyk Fizyk Pośrednik finansowy Maszynistka Monter reklam w rejestrach PUP figurowało po 1 osobie bezrobotnej. Wśród zarejestrowanych nie odnotowano bezrobotnych w 99 zawodach, m. in.: Tłumacz języka rosyjskiego Instruktor fitness Szklarz budowlany Diagnosta uprawniony do wykonywania badań technicznych Operator maszyn rolniczych Maszynista sprężarek Logopeda Nauczyciel etyki Ponadto w tut. PUP zarejestrowanych było 1 696 osób bez zawodu. Wśród absolwentów najliczniejsze grupy stanowili bezrobotni w zawodach: Prawnik legislator 12 Sprzedawca 10 Pedagog 9 Pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 9 Pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju 8 Mechanik pojazdów samochodowych 7 Technik mechanik 6 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 6 Technik pojazdów samochodowych 5 Architekt wnętrz 5 Kucharz 4 Fryzjer 4 Kelner 4 Specjalista zdrowia publicznego 4 Ponadto w ewidencji figurowało 177 absolwentów bez zawodu. 1.2 Napływ i struktura napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów). W 2014 r. w tut. Urzędzie zarejestrowało się 7 842 osób bezrobotnych zamieszkałych na terenie powiatu ziemskiego. Najwięcej osób zarejestrowało się w grupach zawodowych (T. 2a): 18
31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 11,9925 % ogółu 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 9,2794 % ogółu 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 7,6033 % ogółu 52 Sprzedawcy i pokrewni 7,4124 % ogółu 51 Pracownicy usług osobistych 6,7219 % ogółu Wśród nowozarejestrowanych najwięcej bezrobotnych legitymowało się zawodem (T.2): Sprzedawca 345 Technik mechanik 224 Ślusarz 144 Technik ekonomista 100 Krawiec 99 Robotnik budowlany 98 Mechanik pojazdów samochodowych 95 Pedagog 84 Specjalista administracji publicznej 83 Murarz 79 Robotnik gospodarczy 77 Kucharz 72 Technik technologii odzieży 68 W 244 zawodach zarejestrowało się po 1 osobie bezrobotnej, m. in.: Fizyk Wulkanizator Bioinżynier Specjalista bezpieczeństwa i higieny pracy Nauczyciel fizyki i astronomii Specjalista do spraw public relations Teolog Geograf Inżynier ogrodnictwa Specjalista dietetyk Zarządca nieruchomości Monter sprzętu oświetleniowego i lamp elektrycznych Ponadto wśród nowozarejestrowanych odnotowano 2 055 osób bez zawodu. 19
2. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów). 2.1. Oferty pracy i struktura ofert pracy wg zawodów (grup zawodów). W 2014 roku do tut. Urzędu wpłynęło 1 523 propozycji zatrudnienia z firm funkcjonujących na terenie powiatu ziemskiego. Najwięcej ofert pracy (wg. 2-cyfrowego kodu zawodów T. 3a) skierowano do grup zawodowych: 51 Pracownicy usług osobistych 13,9992 % ogółu 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 12,807 % ogółu 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 9,8873 % ogółu 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 8,6265 % ogółu 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 8,56 % ogółu Najwięcej propozycji zatrudnienia zgłoszono w zawodach (T. 3): Robotnik gospodarczy 155 Robotnik budowlany 92 Kierowca samochodu ciężarowego 49 Technik prac biurowych 38 Sprzedawca 38 Krawiec 35 Ślusarz 34 Tynkarz 32 Agent ubezpieczeniowy 30 Murarz 29 Robotnik drogowy 21 Po 1 propozycji zatrudnienia wpłynęło w 109 zawodach m.in.: Nauczyciel etyki Doradca zawodowy Ekonomista Koordynator projektów unijnych Technik fizjoterapii Lakiernik samochodowy Główny księgowy Inżynier budowy dróg Elektromechanik Lakiernik wyrobów drzewnych zaś w 617 zawodach nie zgłoszono żadnej oferty pracy. 20
2.2. Oferty pracy oraz bezrobotni zgodnie z rodzajem działalności ostatniego miejsca pracy (wg. PKD). Z analizy danych (T. 9 i T. 9a) wynika, iż największy ruch kadrowy obserwujemy w sekcjach gospodarki: przetwórstwo przemysłowe liczba nowozarejestrowanych bezrobotnych liczba zgłoszonych ofert pracy 1 110 (19,0754% ogółu) 411 (26,9861 % ogółu) handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle liczba nowozarejestrowanych bezrobotnych liczba zgłoszonych ofert pracy 1 232 (21,1721 % ogółu) 261 (17,1372 % ogółu) budownictwo liczba nowozarejestrowanych bezrobotnych liczba zgłoszonych ofert pracy 682 (11,7202 % ogółu) 282 (18,5161 % ogółu) 3. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych. 3.1. Zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe. W wyniku przeprowadzonej analizy (T.4) ustalono: 113 zawodów deficytowych (wskaźnik intensywności w>1,1), w tym w 71 zawodach zgłoszono oferty pracy, natomiast w naszej ewidencji nie figurowały osoby bezrobotne (MAX wskaźnik intensywności deficytu). Dotyczy to m. in. zawodów: Grafik komputerowy DTP Menedżer produktu Koordynator projektów unijnych Bibliotekoznawca Ekspozytor towarów (merchandiser) Drukarz Wysoki wskaźnik intensywności deficytu wystąpił również w zawodach: Cieśla 19 Agent ubezpieczeniowy 15 Spawacz metodą MIG 12 Sprzedawca w branży spożywczej 8,5 21
Tynkarz 8 Brukarz 6,5 Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 6 Tartacznik 5,3333 Pracownik centrum obsługi telefonicznej (pracownik call center) 5 Monter rusztowań 5 Pozostali spawacze i pokrewni 4 25 zawodów zrównoważonych (wskaźnik intensywności 0,9 w 1,1). Dotyczy to m.in.: Specjalista do spraw sprzedaży Główny księgowy Inżynier mechanik - maszyny i urządzenia przemysłowe Doradca finansowy Zarządca nieruchomości Wychowawca w jednostkach penitencjarnych Maszynista sprężarek Operator urządzeń uzdatniania i demineralizacji wody Kontroler jakości produktów spożywczych Spedytor Tokarz / frezer obrabiarek sterowanych numerycznie Stolarz mebli artystycznych i wzorcowych Operator maszyny papierniczej Kierowca ciągnika siodłowego 745 zawodów nadwyżkowych (wskaźnik intensywności w < 0,9) W 617 zawodach nie zgłoszono żadnej propozycji pracy, m.in.: Audytor Statystyk Inżynier technologii żywności Kosmetolog Logopeda Matematyk Kulturoznawca Socjolog Historyk Technik włókiennik Tkacz Politolog Niski wskaźnik intensywności nadwyżki wystąpił również w zawodach: Technik mechanik 0,0045 22
Ekonomista 0,0164 Technik informatyk 0,0179 Specjalista administracji publicznej 0,0241 Robotnik magazynowy 0,0294 Pedagog 0,0357 Szwaczka 0,0484 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,0606 Specjalista ochrony środowiska 0,0625 Elektromechanik 0,0625 3.2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych 3.2.1. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych wg wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów. Z przeprowadzonej analizy 41 grup zawodów (wg 2-cyforwego kodu zawodów T. 5) wynika: 39 grup zawodów nadwyżkowych, w tym 4 grupy o najniższym (0,0000) wskaźniku intensywności nadwyżki (zarejestrowane były osoby bezrobotne, lecz Urząd nie dysponował ofertami pracy): Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Żołnierze szeregowi Pracownicy usług ochrony 1 grupę zawodów zrównoważonych Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 1 grupę zawodów deficytowych Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych Z przeprowadzonej analizy 332 grup zawodów (według 4-cyfrowego kodu zawodów T. 6) wynika: 287 grup zawodów nadwyżkowych, najniższy wskaźnik intensywności nadwyżki wystąpił m.in. w grupach zawodów: Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych Technicy mechanicy Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji Technicy technologii żywności Ekonomiści Technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani 23
Specjaliści do spraw administracji i rozwoju 10 grup zawodów zrównoważonych m.in.: Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym Kierownicy do spraw finansowych Kierownicy sprzedaży w marketach Inżynierowie górnictwa, metalurgii i pokrewni Doradcy finansowi i inwestycyjni Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości Robotnicy pomocniczy w budownictwie drogowym, wodnym i pokrewni Pracownicy świadczący usługi na ulicach 35 grup zawodów deficytowych, najwyższy (MAX) wskaźnik intensywności deficytu wystąpił w 14 grupach zawodów: Kierownicy do spraw badań i rozwoju Kierownicy do spraw sportu, rekreacji i kultury Pielęgniarki specjalistki Specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr Archiwiści i muzealnicy Pracownicy zakładów pogrzebowych Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży Urzędnicy do spraw świadczeń społecznych Konstruktorzy i krojczowie odzieży Monterzy konstrukcji budowlanych i konserwatorzy budynków Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych Operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni 3.2.2. Ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie. Z analizy 41 grup zawodów (wg 2-cyfrowego kodu zawodów T. 7) wynika: grupy zawodów o najwyższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia: Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni Rolnicy produkcji towarowej Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych Kierowcy i operatorzy pojazdów Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 24
Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni grupy zawodów o najniższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia: Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury Kierownicy do spraw produkcji i usług Specjaliści do spraw zdrowia Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Żołnierze szeregowi Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach Specjaliści do spraw technologii informacyjno-komunikacyjnych Z analizy 312 grup zawodów (według 4-cyfrowego kodu zawodów T. 8) wynika: 33 grupy zawodów o najwyższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia (wszystkie osoby zarejestrowane w tych grupach zawodów są osobami długotrwale bezrobotnymi), m.in.: Nauczyciele akademiccy Fizycy i astronomowie Kierownicy do spraw sportu, rekreacji i kultury Monterzy konstrukcji budowlanych i konserwatorzy budynków Organizatorzy konferencji i imprez Pracownicy biur informacji Konstruktorzy i krojczowie odzieży Kowale i operatorzy pras kuźniczych Operatorzy maszyn wykończalniczych wyrobów włókienniczych Jubilerzy, złotnicy i pokrewni 89 grup zawodów o najniższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia (żadna z osób zarejestrowanych w tych grupach zawodów nie jest długotrwale bezrobotną), są to m.in.: Programiści aplikacji Lektorzy języków obcych Lekarze specjaliści Sadownicy Ankieterzy Architekci krajobrazu Technicy farmaceutyczni Opiekunowie dziecięcy 3.2.3. Ranking zawodów zgłoszonych w ofertach pracy ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty. Z analizy 41 grup zawodów (wg 2-cyfrowego kodu zawodów T. 10) wynika: 25
4 grupy zawodów o najniższym wskaźniku szansy uzyskania oferty (zarejestrowane były osoby bezrobotne, lecz Urząd nie dysponował ofertami pracy): Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Żołnierze szeregowi Pracownicy usług ochrony nie odnotowano grup zawodów o maksymalnym wskaźniku szansy uzyskania oferty. Najwyższy wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy wystąpił m. in w zawodach: Kierownicy do spraw produkcji i usług Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach Z analizy 332 grup zawodowych (według 4-cyfrowego kodu zawodów T. 11) wynika: najniższy wskaźnik szansy uzyskania oferty wystąpił w 159 grupach zawodów, m.in.: Technicy leśnictwa Technicy weterynarii Technicy technologii żywności Archeolodzy, socjolodzy i pokrewni Hodowcy wyspecjalizowanej produkcji zwierzęcej Muzycy i pokrewni Artyści plastycy najwyższy wskaźnik (MAX) szansy uzyskania oferty wystąpił w 1 grupie zawodów: Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży 26
3.3. Wykaz 30 zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie ziemskim w 2014 r. L.p. Zawody nadwyżkowe Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1. Technik mechanik 0,0045 2. Technik ekonomista 0,01 3. Ekonomista 0,0164 4. Technik informatyk 0,0179 5. Specjalista administracji publicznej 0,0241 6. Robotnik magazynowy 0,0294 7. Pedagog 0,0357 8. Szwaczka 0,0484 9. Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,0606 10. Specjalista ochrony środowiska 0,0625 11. Elektromechanik 0,0625 12. Technik rolnik 0,0667 13. Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne 0,0714 14. Inżynier inżynierii środowiska - instalacje sanitarne 0,0714 15. Mechanik pojazdów samochodowych 0,0842 16. Technik elektronik 0,0857 17. Spawacz ręczny gazowy 0,0909 18. Inżynier automatyki i robotyki 0,1 19. Fizjoterapeuta 0,1 20. Sprzedawca 0,1101 21. Drwal / pilarz drzew 0,1111 22. Technik farmaceutyczny 0,1176 23. Betoniarz 0,1176 24. Cukiernik 0,1207 25. Inżynier budowy dróg 0,125 26. Kosmetyczka 0,125 27. Tokarz w metalu 0,125 28. Technik elektryk 0,1304 29. Kelner 0,1321 30. Kucharz małej gastronomii 0,1333 27
L.p. Zawody deficytowe Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1. Cieśla 19 2. Spawacz metodą MIG 12 3. Tynkarz 8 4. Brukarz 6,5 5. Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 6 6. Tartacznik 5,3333 7. Pracownik centrum obsługi telefonicznej (pracownik call center) 5 8. Pozostali spawacze i pokrewni 4 9. Wulkanizator 4 10. Opiekunka środowiskowa 3,5 11. Monter mebli 3,5 12. Kamieniarz 3,25 13. Projektant grafiki 3 14. Blacharz budowlany 3 15. Elektromechanik urządzeń chłodniczych 3 16. Operator spycharki 3 17. Fakturzystka 2,5 18. Sprzedawca w stacji paliw 2,5 19. Operator koparko - ładowarki 2,3333 20. Organizator obsługi sprzedaży internetowej 2 21. Glazurnik 2 22. Spawacz metodą MAG 2 23. Rzeźnik - wędliniarz 1,9 24. Psycholog 1,6667 25. Opiekun w domu pomocy społecznej 1,6667 26. Dekarz 1,5714 27. Technik prac biurowych 1,52 28. Florysta 1,3333 29. Kierowca samochodu ciężarowego 1,2564 30. Robotnik drogowy 1,1053 28
WNIOSKI Na dzień 31.12.2014 r. w ewidencji PUP figurowały 22 411 osoby bezrobotne, tj. o 3 611, czyli o 13,88% mniej niż w końcu 2013 r. W okresie styczeń grudzień 2014 r. pracodawcy zgłosili do PUP 7 074 ofert pracy, tj. o 720, czyli o 11,33% więcej aniżeli w roku 2013. Stopa bezrobocia na dzień 31.12.2014 r. wynosiła: 11,9 % w powiecie grodzkim, czyli spadek o 1,8% w stosunku do 31.12.2013 r. 16,3 % w powiecie ziemskim, tj. o 2,3% mniej niż w dniu 31.12.2013 r. Wśród zarejestrowanych bezrobotnych, podobnie jak w roku 2012, najwięcej osób legitymowało się zawodem: sprzedawca 1 372 (6,12% ogółu) technik mechanik 442 (1,97% ogółu) ślusarz 432 (1,92% ogółu) robotnik budowlany 336 (1,5% ogółu) murarz 317 (1,41% ogółu) technik ekonomista 285 (1,27% ogółu) specjalista administracji publicznej 233 (1,04% ogółu) ekonomista 220 (1% ogółu). Wśród noworejestrujących się bezrobotnych zaobserwowano podobne tendencje: sprzedawca 1 308 (7,87% ogółu) technik mechanik 500 (3,01% ogółu) ślusarz 374 (2,25% ogółu) specjalista administracji publicznej 292 (1,76% ogółu) technik ekonomista 284 (1,71% ogółu) robotnik budowlany 262 (1,58% ogółu) ekonomista 260 (1,56% ogółu). Najmniej osób zarejestrowało się m. in. w zawodach: teolog bioinżynier zarządca nieruchomości 29
geolog artysta malarz inżynier ogrodnictwa operator maszyn przędzalnianych. Na lokalnym rynku pracy duże znaczenie odgrywają nowe miejsca pracy tworzone przy wsparciu tut. Urzędu. W 2014 roku jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej otrzymało 636 osób o 2,15% mniej niż w 2013 roku. Z prac interwencyjnych skorzystało 295 osób bezrobotnych (ponad 3-krotnie więcej niż w 2013 r.), na miejscach pracy utworzonych w ramach wyposażenia stanowiska pracy zatrudniono 343 osoby (o 35,6% więcej niż w 2013 r.), a na stażach u pracodawców doświadczenie zawodowe zdobywało 960 osób (o 1,3% więcej niż w 2013 roku). W ramach robót publicznych zatrudniono 108 osób (o 6,9% więcej niż w 2013 roku), a prace społecznie użyteczne wykonywało 80 osób bezrobotnych (ponad 4-krotnie mniej aniżeli w 2013 r.). W ramach zatrudnienia wspieranego tut. Urząd podpisał 14 umów z pracodawcami na 15 stanowisk pracy. Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia z 27 maja 2014 r. wprowadziła nowe formy wsparcia skierowane zarówno do osób bezrobotnych jak i pracodawców. Niniejsze zmiany zostały naniesione w celu wzbogacenia usług rynku pracy oraz wsparcia zatrudniania osób, które maja utrudniony start na rynku. Wprowadzono nowe instrumenty rynku pracy m.in.: grand na telepracę, świadczenie aktywizacyjne, refundacja składek na ubezpieczenie społeczne za zatrudnionego bezrobotnego do 30 roku życia, podejmującego pracę po raz pierwszy, dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie bezrobotnego powyżej 50 roku życia, czy też rożnego rodzaju bony przeznaczone dla osób bezrobotnych do 30 roku życia. Analizując wyżej wymienione instrumenty, w 2014 r. w ramach dofinansowania wynagrodzenia za zatrudnienie skierowanego bezrobotnego, który ukończył 50 rok życia, utworzono 5 stanowisk pracy, natomiast w ramach 1 stanowiska zrefundowano koszty poniesione na składki na ubezpieczenie społeczne dla bezrobotnego do 30 roku życia, który podjął pierwszą pracę. Bon zatrudnieniowy zrealizowano dla 7 osób bezrobotnych, bon stażowy dla 69, bon na zasiedlenie dla 4, a bon szkoleniowy dla 21. Warto zauważyć, że na przestrzeni 2014r. Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku na rożnego rodzaju szkolenia skierował 719 osób bezrobotnych (443 osoby bezrobotne na szkolenia grupowe, a 307 na szkolenia indywidualne). W analizowanym okresie wzrosła również ilość propozycji zatrudnienia wpływających do tut. Urzędu w ramach wolnych zgłoszeń. Nie można nie zauważyć nieznacznej poprawy 30
na lokalnym rynku pracy. W pewnej mierze jest to związane ze wzrostem świadomości przedsiębiorców, dotyczącej tego, jak ważnym czynnikiem współodpowiedzialnym za dobrą kondycję firmy jest kapitał ludzki w postaci pracowników. Wielu pracodawców, planując nowe inwestycje, w pierwszej kolejności weryfikuje lokalny rynek pracy pod względem znalezienia potencjalnych kandydatów do pracy niezbędnych przy realizacji takiego przedsięwzięcia. Nie należy również pomijać tego, że na terenie działania tut. PUP wciąż powstają nowe inwestycje, a tym samym zwiększają się potrzeby kadrowe pracodawców. W 2014 r. został uruchomiony Białostocki Park Naukowo Technologiczny. W styczniu 2014 r. sprzedano dwie działki: jedną spółce CFT Properties of Mind z Białegostoku, która planuje budowę kompleksu budynków mieszczących biura oraz część wydzieloną dla innych firm technologicznych, drugą firmie Kontri sp. z o.o. (hurtownia i dystrybutor bielizny oraz lider w branży e- commerce), która w parku zbuduje swoją nową siedzibę z nowoczesnym centrum logistycznym, zatrudnienie znajdzie tutaj 5 osób. Umowy najmu podpisały również: CHM sp. z o.o. (która przeniosła do parku część swojej działalności naukowo- badawczej), TangramCare, Goodsoft, Delta Codes oraz E- Infeks. Oprócz Białostockiego Parku Naukowo Technologicznego widać również ożywienie na terenie Podstrefy Białostockiej Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Firma Rosti Polska (produkcja z tworzyw sztucznych elementów sprzętu AGD, TV), zakupiła tam w końcu 2013 r. 3,5 hektarową działkę, na której ma uruchomić swój nowy zakład. Wartość planowanej inwestycji to od 46 do 69 mln. zł. Inwestor do końca 2016 r. planuje zatrudnić około 100 nowych pracowników. Zakończenie inwestycji jest planowane na grudzień 2017 r. W Białostockiej Podstrefie Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej budowę nowej hali fabrycznej rozpoczyna również firma KAN. Pracodawca deklaruje stworzenie 10 nowych miejsc pracy. Zakup działki w Białostockiej Podstrefie Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej sfinalizowała także firma Nibe Biawar (produkcja m.in. pomp ciepłowniczych, podgrzewaczy do wody, kolektorów słonecznych) oraz Hight Tech Projekt. Obecnie inwestycja Nibe Biawar znajduje się w fazie projektowania inwestycji, ale docelowo w nowo - budowanym zakładzie zatrudnienie ma znaleźć 350 osób. Wzrost zatrudnienia w firmie Hight Tech Projekt jest szacowany na 2018 r. Kolejna inwestycja, która nie pozostanie bez znaczenia dla lokalnego rynku pracy to park handlowy Outlet Center. W październiku 2013 r. Urząd Miejski w Białymstoku rozpoczął procedurę wydawania decyzji środowiskowej na utworzenie przy ul. Narodowych Sił Zbrojnych centrum handlowego o powierzchni 36 tys. mkw. Otwarcie całości inwestycji zaplanowano 31
wiosną 2015 r., jednak już funkcjonuje sklep Biedronka i stacja benzynowa Lotos. Oprócz sklepów odzieżowych planowane jest również otwarcie marketu meblowego Agata Meble. Od II kwartału 2012 r. trwają prace nad budową Galerii Jurowieckiej na Placu Inwalidów w Białymstoku. Otwarcie jest planowane w sierpień 2015 r. W nowej galerii będzie 140 sklepów, dziewięciosalowe kino Helios, trzygwiazdkowy hotel Ibis Style z liczbą 140 pokoi i podziemny garaż na prawie 500 miejsc. Przy budowie zostali zatrudnieni lokalni pracownicy oraz kilka firm podwykonawczych. Dotychczas obok Galerii Jurowieckiej planowana była budowa Galerii Jagiellońskiej, jednak w 2014 r. plany te zostały zmienione. Inwestor BKS Jagiellonia Białystok uzyskał decyzję środowiskowa dotyczącą warunków zabudowy i powstaną tutaj bloki mieszkalne oraz prawdopodobnie niewielki pasaż handlowy. Budowa rozpocznie się wiosną 2015 r. Jesienią 2015 r. w miejscu byłej Galerii Kwadrat ma powstać Park Handlowy Kwadrat z 80 lokalami handlowymi, wśród nich sklepy wielkopowierzchniowe jak Tesco Extra i Obi. W kwietniu 2014 r. Białostocki oddział firmy informatycznej Transition Technologies SA przeniósł się do większej siedziby przy ul. Sienkiewicza i planuje zwiększyć zatrudnienie o dalszych 100 osób. Ponadto zatrudnienie ok. 200 osób w 2015 r. planuje oddział firmy CERI International (spółka finansowa z niemieckim kapitałem). Na początku lipca 2014 r. firma Met-Pol została właścicielem kamienicy przy Rynku Kościuszki 11. Inwestor planuje uruchomić lokalny browar, hotel oraz salę bankietową. Na terenie powiatu białostockiego również widać ożywienie gospodarcze. Głównie dotyczy to oferty inwestycyjnej gminy Łapy podstrefy Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. W czerwcu 2013 r. zakończyło się przygotowywanie terenów inwestycyjnych. Teren ma się składać z 9 działek. W październiku 2013 r. ogłoszono przetarg na pierwszą z nich. Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma z branży poligraficznej - białostocka spółka ARKA- DRUK, która już zatrudnia pracowników na terenie Łap i przeniosła całą produkcję do Łap od stycznia 2015 r. W grudniu 2014 r. firma ARKA- DRUK kupiła drugą nieruchomość położoną w Podstrefie. Kolejny potencjalny inwestor to Zakład Przemysłu Sklejek BIAFORM, który planuje przeniesienie produkcji z białostockich Dojlid do Łap i zatrudnienie do 450 osób (warunkiem jest uzyskanie dofinansowań unijnych). Kolejna propozycja gminy Łapy to inkubator przedsiębiorczości w Łapach, który powstaje na terenie dawnego domu pomocy społecznej. W połowie 2014 r. zakończyła się przebudowa budynku. Mają się w nim znajdować: pomieszczenia szkolne, biurowe oraz sala konferencyjna. Obecnie rozpoczęcie tutaj działalności planują pracodawcy z branż: doradztwo rolnicze, call center, architektura wnętrz, usługi konsultingowe. 32
Oddział Promotechu w Łapach planuje zmianę siedziby i zwiększenie zatrudnienia. W 2015 roku oddział przeniesie się na nową działkę o powierzchni 1,46 ha, którą Promotech KM kupił w czerwcu 2014r. Obecnie spółka kończy projekt budowlany nowej siedziby, w połowie stycznia 2015 złożył wniosek o pozwolenie na budowę. Obecnie w spółce pracuje 59 osób, w nowej siedzibie zatrudnienie docelowo może wzrosnąć do 100 pracowników, z czego 76 przy bezpośredniej produkcji. Zakończenie budowy i przeprowadzka firmy do nowej siedziby planowane są na koniec 2015 r. Szacunkowa wartość inwestycji to 6 6,5 mln zł. Pomimo ożywienia na lokalnym rynku pracy objawiającego się wzrostem inwestycji na terenie miasta Białystok oraz powiatu białostockiego, należy pamiętać że realizacja większości z nich będzie odbywać się na przełomie kilku lat. Dlatego też perspektywy zatrudnieniowe są długoterminowe, stąd też nie wiąże się to z tworzeniem znacznej liczby nowych miejsc pracy w krótkim okresie. W 2014 r. najwięcej propozycji zatrudnienia zgłoszono w branży budowlanej, a stanowiły one 21,95% ogółu wszystkich ofert zgłoszonych do tut. PUP. Natomiast propozycje zatrudnienia z branży handlowej stanowiły 15,54% ogółu wszystkich ofert, a z branży przetwórstwa przemysłowego 20,14%. Tak jak w latach ubiegłych, także i w 2014 r. obserwuje się wielokrotną przewagę ilości zawodów nadwyżkowych, natomiast zawody deficytowe stanowią niewielki odsetek ogółu analizowanych. Liczba propozycji zatrudnienia zgłaszanych do Urzędu jest ciągle niewystarczająca w stosunku do liczby osób bezrobotnych/poszukujących pracy. Pracodawcy głownie poszukują pracowników, którzy są specjalistami w poszczególnych dziedzinach. Od wielu lat przedsiębiorcy wysoko cenią osoby reprezentujących szeroko rozumiane zawody techniczne, w szczególności inżynierskie, związane z sektorami nowoczesnych technologii: informatycznych, teleinformatycznych, projektowych, produkcyjnych, medycznych oraz budowlanych wraz ze związaną z nimi sferą usług. Również w korzystnej sytuacji wydają się być osoby spoza ww. branż, jednak wykonujące zajęcia wymagające specjalistycznej, wciąż dość mało powszechnej na rynku pracy wiedzy, jak specjalista ds. zamówień publicznych czy biegły rewident. Biorąc pod uwagę fakt, że obserwowane od dłuższego czasu zmiany i kierunki rozwoju rynku pracy nie są tymczasową, krótkotrwałą zmianą jego trendów lecz mają zdecydowanie stały charakter, osobom dysponującym zawodem, na który popyt jest bardzo ograniczony, pozostaje dostosowywanie swych umiejętności i kwalifikacji do jego potrzeb, poprzez np. różnego rodzaju kursy, szkolenia lub też studia podyplomowe. 33