POMIARY GEODEZYJNE- W BUDOWLANYM PROCESIE INWESTYCYJNYM.,J. ETAPY BtJ.OO\VLAr:EGOPROCESU IN\VESTYC y'jnego \V proccsic 11l\\"L'st:,cYJny mozna wyróznic cztcry ctapy. a miannwicic: przyg(:tmvanlc inwcstycji. proj c~towan IC, rca IizacJa (bujowa). ekspioatacja. Kazdy ctap proccsu!!1wcstycy.!ilegoobejmuje: czynnosci i'cchlliczi1e.. procl'dur~:'prawnc : admll1istracyjnc.. MicJSCl' I zakrcs prac gcodczyjnych schcmatycznic pokazano na ryc. /'i.i. Kazda dccyi'ja budowlana (pol'.\\'o!cilic,zatwierdzenie) zapada na podstawic danych. których waznym, a CI.<;slojedynym, sklad)likicn] S'I wyniki prac geodezyjnych. Decyzjc dqtycz,r warun.k<')\\'za hudo\\')' i zagospodarowania terenu, pozwolenia na hudow<; (zaprojektowanie obiektu), pozwo!c11ia na ui.ytkowanie. eksploatacji budowli. zarzqdzania l1ierucho!nosci<\-.lak w)'nji.;a /l' schcm,uu pokaza.lego na ryc. \.1. czymioscl gcodczyjne stanowia Integraln,! CI<;~Cproc csu inwestyc)jnego. Sluzby geodezyjih: zachowuja przy l ym dui.'1 sa modzic Inosc forma Ina. Wyn iki pomian'j\\' gcouezyj nyc h gromadzop" S,I t)(;..'iem w postaci systemów informacji, a systemy tc funkcjonuja samodzicinie \V sensil' admlnlstracy,jllym. Gromadzonc informacje! opracowania nosza nazw<; palls'two.wcgo zasohu gcodczyjnego j kartograficzncgo. Od i stycznia 2000 roku zas(lh:m tym dysponuj'1 starostwa powiatm';e. (stnll:je ustawowy obowiazek ich wykorzystywanl:1 przy opracowaniu map dla celów projektowych i pi<u:owania przestrzennego. "
'j"'i-:l!'!";;:;;"':~"~~'~'p~':t'~;;"~""'-. ' ". l"",- '.: ;' "1,::;.'7,-'",.,~~~""~;~.\':,--:. ;.," :4..,~..'~_.. '"t"" J"\4c.-!e. () 1e >'(..1'\ Ie. U-dO~T~P,r,)IDYle t>i"u z. I'jC,Det. ~'t,). ()geimu IQ'... - mo-p'l2.a.so.dl1ich~. i. +opq9vo..fcz.ne...'. ~,- kcull~-ler t,nfr,<!>-lr(,1.kfu.v~,t2- qe,odez,/ jl14 e,wt{jel1v/~ ~lec-i laz bv~iey\ t (L ~v-ev1 l.t. (;'C S UT' : - kataster, nieruchomosci - ewidencje gruntów, i budyn}ców. Prawo budowlan~ z dn. 7 lipca 1994 r. wraz z nowelami z 27 marca 2003 r. zawiera trzy zapisy obligujace wykonawce robót budowlanych do zatrudnienia geodety. Sa to prace zwiazane z: - sporzadzeniem aktualnej mapy do celów projektowych, - geodezyjnym wytyczeniem obiektu budowlanego, - geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektu budowlanego. Jesli obiekt budowlany tego wymaga, Rozporzadzenie Ministra Gospodarki. Przestrzennej i Budownictwa z 211utego 1995 r. wnosi obowiazek: - geodezyjnej obslugi budowy i 'montazu obiektu budowlanego, - pomiarów przemieszczen, i odksztalcen obiektu i. jego podloza. Ponadto w wiekszosci przypadkó\atpotr:z:ebnajest obsluga geodezyjna w zakresie ustalenia granic i stanu prawnego terenu przeznaczonego pod inwestycje. Obowiazek zapewnienia obslugi geodezyjnej" spoczywa na generalnym realizatorze lub wykonawcy inwestycji. Problemy te szerzej przedstawiono w rozdz. 8.2 i 8.3..2. PROCEDURY PRAWNE - TERMINOLOGIA I ZAKRES,.,. 2.1. MAPY DLA CELÓW PROJEKTOWYCH Zgodnie z Rozporzadzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa "projekt zagospodarowania dzialki lub terenu nalezy spo~zadzac na kopii aktualnej mapy zasadniczej". Gbecnie mapy takie wykonuje sie na folii z map numerycznych. Sa one plotowane na "lewej stronie". Strona' czolowa, prawa, jest przeznaczona d9 projektowania - ryc. 8.2. ' prawa strona lewa strona Ryc, ~.2. Folia mapy dla celów projektowych,mapy sa przechowywane i udostepniane w Osrodkach Dokumentacji Geodezyjno-Kartograficznej. Praktyka pokazuje, ze sposród w1ielu'rodzajów opracowan kartograficznych najczesciej zamawiane sa mapy zasadnicze w skali l :500. Gdy zachodzi potrzeba przeskalowania mapy, która istnieje tylko w postaci analogowej, konieczne jest zastosowanie t~chnik opisanych w rozdz. 6 (ryc-:6.7), polegajacych na skanowaniu i wektoryzacjlgdy jednak obszar jest niewielki, a liczba szczególów mala, to uzasadniona staje sie digitalizacja istniejacego opracowania graficznego i wyl<onanie mapy numerycznej. Jes1ijednak istnieje juz mapa w postaci Iiu- ~~r.~ ~A n'\rv7t1~1~ nlofowac w dowolnej skali. Ale - HwaQa! ~ nie zawsze <J~.,.....,
i nie bez zastrzezen. Z.tecPnicznego punktu widzenia problemem moze okazac sie zapewnienie mapie odpowiedniej" dokladnosci. Jesli na przyklad prace polowe wykonano pod katem mapy w skali i :2000, a plotujemy w skali l :500, to z pewnoscia w niektórych fragmentach mapa okaze sie za malo dokladna - nie tyle w znaczeniu dokladnosci okreslenia wspólrzednych, co 'sposob~ pokazania i' generalizacji. szczególów. Tresc mapy musi byc aktualna. Mapy sa aktualizowane na podstawie inwenta- 'ryzacji, powykonawczej. Zgodnie z prawem. budowlanym (ustawa z 1994 r.) obo.:. wiazek dopilnowania tego przepisu spoczywa. n.a adm"inistracji panstwowej,. a scisle starosty..1.2.2.ustalenie STAND PRA WN'EGb TERENU I GRANIC WLA.DANIA... Warunkiem podjecia kazdej inwesty..cjibudowlanej jest prawne uregulowanie zagadnien wlasnostiowych. Sprawa kluczowa, która musi byc rózstrzygnieta we wszystkich szczególach, jest ustalenie granic i stanu prawnego nieruchomosci przeznaczonej pod zabudowe. Dzieje sie tak dlat~go, ze budynek czy budowla' trwale zwiazana z gruntem, postawiona na cudzym terenie, staje sie jego wlasno- ~. sciq, a wlasciciel takiej nieruchomosci moze w kazdej chwili zad~c prz:yvrtócenia stanu poprzedniego. Uprawniony do dysponowania nieruchomoscia na cele budowlane jest jej wlasciciel, uzytkownik wieczysty, lub w szczególnych przypadkach posiadacz zalezny. Nieruchomosc - czesc powierzchni ziemskiej stanowiaca przedmiot odrebnej wlasnosci (grunt) wraz ze wszystkim, co jest trwale z nia zwiazane. Wyjatkowo nieruc.homoscia moze byc sam budynek lub jego czesc, jezeli stanowi odrebny od gruntu przedmiot wlasnosci.. Dzialka - to obszar gruntu ograniczony gruntami stanowiacymi przedmiot odrebnego wladania. Wlasno.sc - naj~zersze prawo do rzeczy, które pozwala wlascicielowi korzystac z niej i rozporzadzac nia z wylaczeniem innych osób. Uzytkowanie wieczyste - prawo zblizone do prawa wlasnosci. Wlasciciel, czyli Skarb Panstwa lub Gmina, przekazuje w uzytkowanie wieczyste nieruchomosci budowlane lub grunty przeznaczone pod zabudowe. Prawo to jest ustanawiane na 40 lub 99 lat, a uzytkownik wieczysty moze korzystac z rzeczy i rozporzadzac nia. Posiadacz zalezny - uzytkownik, zarzadca itd.
dr [~~~] I I '142 J I 8 L 143/1 8 Szlak' ~-Zn~ graniczny. (granicz nik) 141. jl Granica dziald "'-., 8 Numer cl!iald... ----. -1'--- Rodzaj dzial-.i J (8. budowlana: Ryc...3. Fragment mapy ewidencyjnej. Dzialki 142 i 144 maja tego samego wlasciciel~ stanowia wiec jedna nieruchomosc gruntowa. Nieruchomosc te stanowi budynek o numerze 54, natomiast budynek 55 to inna, odrebna, nieruchomosc niz 143/1... ". ~. '.:.. ~ i:s.. \e.j'~. st:;!~~".ri..~t óv i 'b~~~k:ó.y ~j1t on;u -4i:ic:c-.ek r'. IJril ~. os.0.4. ;:,0001. -god..p9 _:fe. : 5'.t'J.i ~:lti'd. Kc outó." J~dn~;t]t'.;i h'wiiden.~yj.n:i~ P'oll!loue Ohx'~b" 05ft Dl!:i ~lkol. :'101 ~ T.1.1..8l.sC.i d ~l: XXX 11.y~k o-»ri'i>t.!mi CIc sy.-:t y xxx" xxx x"xx xxx...!t/d n/d Pow iex8 cm.fol.: 0.4.57= ~x E.W_ xxxxxxxx.ror,i, i ClI ~ ie. X1.~"5o,\1Jt-yt:,k CI1Q:.Dx. o.~q.1~'... P.. tv]) 'JoL':1''1-i~ :P.:.hiAl. ',0'. li8='::' Ryc..~.4.Fragment Wypisu z rejestru gruntów dotyczacego dzialki nr 236/l '.,~2.3.STAN PRAWNY I Podstawowym dokumentem okreslajacym stan prawny nieruchomosci jest Ksiega wieczysta (patrz definicje)..przy zakupie nieruchomosci wlasciciel powinien posiadac Wypis z ksiegi wieczystej potwierdzajacy jego prawo do nieruchomosci. Przeniesiente prawa wlasnosci nastepuje poprzez umowe kupna-sprzedazy sporzadzona w fonnie aktu notarialnego (jedynie w tej fonnie!). Odpisy aktu'nota-.rialnego przesylane sa do' wydzialu.ksiag wieczystych' oraz ewid~ncji gruntów i budynków.
Ksiega wieczysta- to dokument. urzedowy, którego celem jest informowanie o stanie. pra~ym nieruchomosci. Ksiegi wieczyste prowadzone sa przez wydzialy ksiag wieczystych sadów rejonowych. Kazda nieruchomosc ma oddzielna ksiege wieczysta. Wpisów do niej dokonuje sie na podstawie aktów notarialnych, orzeczen sadu lub decyzji administra-. cyjnych. Wglad do ksiag wieczystych posiada kazdy zainteresowany. ' Ewidencja gruntów i budynków to urzedowa rejestracja stanów faktycznych dla inwentaryzowanych obiektów, daje ona rekojniie.wiarygodnosci j e d.y n i e co do zgodnosci z les?:alnymidokumentarni zgloszonymi wlasciwemu on!anowi. Wypis z ksiegi wieczystej jest najlepszym, ale nie jedynym dokumentem stwierdzajacym prawo do zabudowy nieruchomosci. Opis nieruchomosci zawarty jest równiez w Ewidencji gruntów i budynków prowadzonej przez starostwa powia-' towe. Prowadzenie ~wi~encji gruntów i budynków moze zostac zlecone pr~ez staroste innym jednostkom, np. gminie. ".2.4. USTAL~NIE GRANIC NIERUCHOMOSCI.. '.. Dokumentami opisujacymi nieruchomosc, uzyskiwanymi,w biurze Ewidencji Qruntów i Budynków (EGiB), sa:.. ~ - wypis z rejestru gruntów lub budynków, - wyrys z mapy ewidencyjnej. Dokumenty te pozwalaja na usfalenie przebiegu granic dzialek. Jezeli w terenie ulegly one zatarciu (zniszczone punkty graniczne), nalezy wówczas wystapic do geodety o wznowienie punktów granic~nycl1.jezeli natomiast granice uzytkowania nie zgadzaja sie z dokumentanii ewidencji gruntów lub gdy wlasciciele sasiednich nieruchomoscinie zgadz'lja sie z ich przebiegiem, nalezy wtedy wystapic o wszczecie postepowania rozgraniczeniowego. Jego wynikiem jest okreslenie polozenia punktów granicznych, utrwalenie tych punktów w terenie oraz ~poizadzenie odpowiedniej dokumentacji (protokól graniczny, akt ugody, szkic graniczny)..wypis zrejestru gruntów - zawiera dane o wlascicielu, uzytkowniku wieczystym, wladajacym, dane o dzialkach wchodzacych w sklad nieruchomosci, takie jak: polozenie,.numery, powierzchnia, nr ksiegi wieczystej, rodzaj uzytku, klasa bonitacyjna. Wyrys Z mapy ewidencyjnej - reprodukcja ftagmentt: mapy ewidencyjnej zawierajacego dana nieruchomosc..:..2.5.decyzja O WARUNKAcH ZABUDOWY I ZAGO.SPODAROW ANIA TERENU (WZZT) Decyzja taka jest sporzadzana na wniosek inwe~tora. Wniosek o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu powinieri zawie'rac okreslenie granic ol 4-. ~ 1:;."_~.~.l..~; ~-~ ~~...::~...:..,;;>~,41.~.(-":.~
padku jej braku na kopii mapy ewidencyjnej obejmujacej teren, którego wniosek. dotyczy oraz. najblizsze jego otpczenie. Decyzja WZZT formalnie otwiera mozli~ wosc projektowania inwestycji. Decyzja tego typu jest wydawana przez.wójta, bunnistrza lub prezydenta miasta. Opracowanie WZZT sporzadza uprawniony urbanista. Decytja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (WZZT) okresla: rodzaj inwestycji, -. warunki wynikajace z ustalen planu zagospodarowania przestrzennego, warunki zabudowy i zagospodarowania terenu wynikajace z innych przepisów, warunki obslugi w zakresie infrastruktury technicznej i komunikacji, wymagania dotyczace ochrony interesów osób trzecich, linie rozgraniczajace teren inwestycji, wyznaczone na mapie w stosownej skali, okres waznosci decyzj i. \.2.6. PROJEKT INWESTYCn.,. Ryc.. 5. Fragment projektu zagospodarowania.dzialki ~.-~
Projekt inwestycji musi byc sporzadzony 'na.aktualnej mapie zasadniczej. Wy-. konanie. takiej mapy nalezy zlecic uprawnionemu geodecie. Opracowanie obejmuje. teren inwestycji wraz z obszarem jej oddzialywania. Zasieg ten dla obiektów o znikomym wplywie na otoczenie przyjmuje sie w granicach 30 m.. Tresc mapy wykonanej dla celów projektu zagospodarowania dzialki jest zgodna z trescia mapy zasadniczej. W razie potrzeby moze byc uzupelniona o nie- - zbedne tresci. Tak przygotowana mapa stanowi podstawe opracowania Projektu zagospodarowania dzialki lub terenu, który to dokument jest czescia Projektu bu-. dowlanego. ~ "."" ~ ~ ~, I (rr6~ org#fflji.i~~ ~ pro;.~yd'l WC/ur~ ~n<j) i.. ~.n. 28 IlSl1ustaWyz Clnia17majfl1~ r.- PI'awo ~ I~Iklne I Ox.U.z 2000 r. Nt '00, fx)z'.. 10861~r 120.paz.,~) ~ u~ ~ktowan)'ch Pe(."i ~M Ierenu l. j.u, '"?'"~ ~~! (wysratg6/nwil.uzgadn.~ li«i ~ MItU) ; J:godnion.-uS"~ Wd ulbrq;en1a18ten\.f podlega~ i geoóelyjnej~ j ~ ~ln~1 ~ <SoW)ltOtlywaMptao~l\}'CIt.! V ruie nde2:9qdnosci~i~i -$ieciuzbrqenia teflflu Z u:g~~ ~ ~ ~! -lyjla$t pnedlol)'c ~ z wynikamipomiarów~)'ch ~ ~~! ~. ji~~. -! ~n.ien!& U$y!vowSfliaprofektowan)'ChIiod ~ liir8r1u~ 'III8ZnOtcprzez okret I IlItcddni6wy(Jania~iiw.awie~UII~ siod~ \eleou.. ~ni8nie 1r8Ci~ YIpaypedku. o ktr)tymlj\ciwil 13 ja Mmn Rolwoju togicnainaooi SudownictWlz. mia 2 ~ ewicjenql-.ci ~;;M~~~i~~;;~~= ai«i IJ~ ~;. tnit, na~o. podpi3 ~~.".~,, h. ~~) Ryc.,.1.6.Klauzula ZUDP Jezeli projekt budowlany obejmuje siec u?:brojenia terenu, inwestor jest obowiazany uzgodnic projektowana siec z wlasciwym starosta. W praktyce uzgodnie-. nia takie realizuje Zaklad Uzgadniania Dokumentacji Projektowej (ZUDP). 2.7. POZWOLENIE NA BUDOWE Etap budowy fonnalnie rozpoczyna sie z chwila uzyskania pozwolenia na bu- '. dowe. Jest to decyzja administracyjna wydawana przez odpowiedni organ administracyjp.y.wniosek o uzyskanie pozwolenia na budowe musi zawierac: oswiadczenie o Drawie do dvsdonowania nieruchomoscia na cele budowla.ne..'