INSTRUKCJA DOTYCZĄCA ZASAD OBROTU TOWAROWEGO I OSOBOWEGO ORAZ OBOWIĄZKÓW ZARZĄDZAJĄCEGO I OPERATORA W WOLNYM OBSZARZE CELNYM W GDAŃSKU SPIS TREŚCI I. Podstawy prawne i definicje II. Wprowadzenie towarów do Wolnego Obszaru celnego III. Szczególne regulacje dotyczące towarów przebywających na WOC IV. Wyprowadzenie towarów z WOC V. Tryb awaryjny dotyczący wprowadzenia i wyprowadzenia towarów z WOC VI. Regulacje dotyczące ruchu osobowego w WOC VII. Pozostałe Obowiązki Zarządzającego Wolnym Obszarem Celnym w Gdańsku VIII. Pozostałe Obowiązki operatora prowadzącego działalność gospodarczą w WOC I. PODSTAWY PRAWNE I DEFINICJE 1. PODSTAWY PRAWNE Niniejsza instrukcja wydana została na podstawie przepisów art. 166-181 Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302 z dnia 19 października 1992 r., z późniejszymi zmianami, polskie wyd. spec. 02.T.04, str. 307), art. 799-812 Rozporządzenia Komisji (EWG) Nr 2454/93 z dnia 02 lipca 1993 r. wprowadzającego Przepisy Wykonawcze do Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 253 z dnia 11 października 1993 r., z późniejszymi zmianami), a także przepisu art. 26 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622). Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 czerwca 2004 r. w sprawie powiadomienia organu celnego o rozpoczęciu lub zakończeniu działalności w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym oraz ewidencji prowadzonych w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym (Dz. U. Nr 152 poz. 1602) 2. DEFINICJE Użyte w niniejszej Instrukcji określenia oznaczają: 1. WOC Wolny Obszar Celny w Gdańsku. 2. Oddział Celny Odział Celny Basen im. Władysława IV Urzędu Celnego w Gdańsku. 3. Program elektroniczny WOC program komputerowy jako zatwierdzona ewidencja udostępniona użytkownikom WOC celem sprawnej realizacji ich obowiązków wynikających z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 czerwca 2004 r. (Dz. U. Nr 152 poz. 1602). 4. Podręcznik użytkownika systemu informatycznego WOC instrukcja obsługi programu elektronicznego WOC. 5. Programy Celina, ECS, NCTS systemy obsługi zgłoszeń celnych. - 1 -
6. Niezwłoczne zaewidencjonowanie wprowadzenia towaru oznacza, iż należy dokonać tej czynności w dniu wprowadzenia towaru do WOC, ale nie później niż pierwszego dnia roboczego, następującego po dniu, w którym dany towar do WOC wprowadzono. 7. Zarządzający Wolnym Obszarem Celnym w Gdańsku Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. 8. Operator osoba prowadząca działalność (przemysłową, handlową lub usługową) w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku. II. WPROWADZENIE TOWARÓW DO WOLNEGO OBSZARU CELNEGO 1. TOWARY WSPÓLNOTOWE A. Wprowadzenie do Wolnego Obszaru Celnego w Gdańsku towarów wspólnotowych, nie objętych uprzednio żadną procedurą celną (np. procedurą wywozu), nie wymaga przedstawienia takich towarów organowi celnemu. Operator zobowiązany jest w takim przypadku do niezwłocznego zaewidencjonowania wprowadzenia towaru do programu elektronicznego WOC oraz nadania takiemu towarowi stosownego oznaczenia numerem kolejnej kartoteki towarowej. Jakakolwiek operacja związana z towarem wprowadzonym do WOC nie jest możliwa bez dokonania uprzedniego zaewidencjonowania towaru w programie elektronicznym WOC. Powyższy obowiązek ciąży na operatorze niezależnie od czasu, w którym towar ma znajdować się na WOC (m.in. także w przypadku czasowego wprowadzania pojazdów celem przygotowania tychże do sprzedaży na terenie Wspólnoty). Operator zobligowany jest także do przechowywania wszelkiej dokumentacji dotyczącej towarów wspólnotowych wprowadzonych do WOC (dokumentów dotyczących kupna-sprzedaży, etc.) oraz do przedstawiania tychże dokumentów na każde żądanie organu celnego. B. Wprowadzenie do WOC towarów wspólnotowych objętych uprzednio stosowną procedurą celną, bądź co do których zapadła decyzja organów celnych o zwrocie bądź umorzeniu należności przywozowych, a wykonanie takiej decyzji związane jest z zezwoleniem na złożenie takowych towarów w WOC stwarza po stronie operatora obowiązek przedstawienia towaru organowi celnemu. W przypadku towarów objętych procedurami wywozowymi obowiązek przedstawienia towaru urzędowi celnemu następuje tylko w sytuacji, gdy osoba dysponująca towarem posiada wiedzę o wyprowadzeniu przedmiotowego towaru przez Oddział Celny lub, gdy na towarze bądź środku przewozowym nałożone są zamknięcia celne. Przedstawienie towaru polega na przedłożeniu całości dokumentacji celnej (zgłoszenia celnego dotyczącego objęcia towaru stosowną procedurą, ewentualnych decyzji administracyjnych, faktur, zleceń spedycyjnych, dokumentów przewozowych, etc.) w Oddziale Celnym Basen im. Władysława IV Urzędu Celnego w Gdańsku oraz na przygotowaniu towaru do ewentualnej rewizji. O ile na towarze lub środku przewozowym, na którym znajduje się towar nałożone są zamknięcia celne zdjęcie zamknięć odbywa się tylko przy udziale funkcjonariusza celnego. Niedopuszczalnym jest rozładunek towaru, który winien zostać przedstawiony organowi celnemu, bez wiedzy i zgody organu celnego. Zgoda taka wyrażana jest bądź po zakończeniu czynności rewizji, bądź po przeprowadzonej analizie przedstawionych dokumentów. Po stronie operatora powstaje obowiązek niezwłocznego zaewidencjonowania wprowadzenia ww. towaru do programu elektronicznego WOC oraz nadania takiemu towarowi stosownego oznaczenia numerem kolejnej kartoteki towarowej. - 2 -
Jakakolwiek operacja związana z towarem wprowadzonym do WOC nie jest możliwa bez dokonania uprzedniego zaewidencjonowania towaru w programie elektronicznym WOC. C. Wprowadzenie do WOC towarów wspólnotowych, nie objętych uprzednio procedurą wywozu, które mają następnie zostać zgłoszone do procedury wywozu na podstawie przepisów dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej z jednoczesnym złożeniem wniosku o refundację - powoduje po stronie operatora dodatkowo obowiązek poinformowania Oddziału Celnego o wprowadzeniu takowego towaru do WOC. D. Wprowadzenie do WOC towarów wspólnotowych nadesłanych drogą morską odbywa się po uzyskaniu zgody funkcjonariusza celnego, który dokonuje odprawy wejściowej określonego morskiego środka przewozowego. Funkcjonariusz ten dokonuje analizy przedstawionych dokumentów i po stwierdzeniu prawidłowości udokumentowania wspólnotowego statusu towaru zezwala operatorowi na zaewidencjonowanie towaru jako towar wspólnotowy. Po stronie operatora, który jest dysponentem (spedytorem, etc.) danego towaru powstaje obowiązek niezwłocznego zaewidencjonowania wprowadzenia ww. towaru do programu elektronicznego WOC oraz nadania takiemu towarowi stosownego oznaczenia numerem kolejnej kartoteki towarowej. Jakakolwiek operacja związana z towarem wprowadzonym do WOC nie jest możliwa bez dokonania uprzedniego zaewidencjonowania towaru w programie elektronicznym WOC. Przypadki, w których informacje niezbędne dla właściwego zaewidencjonowania towaru w ewidencji WOC (np. dotyczące wartości towaru, właściwej taryfikacji tegoż, etc.) nie są dostępne przedsiębiorcy w chwili dokonania rozładunku, a dostarczone będą w innym terminie winny być niezwłocznie zgłaszane Oddziałowi Celnemu w formie pisemnej. E. Operatorzy winni ewidencjonować wprowadzenie towarów wspólnotowych w ilościach i rodzajach towarów wskazanych w dokumentach towarzyszących towarom. Wszelkie rozbieżności pomiędzy ilością i rodzajem towarów deklarowanymi w dokumentach towarzyszących towarom, a stanem faktycznym ustalonym w trakcie rozładunku towaru na WOC winny być zgłoszone Oddziałowi Celnemu, a do ewidencji należy wprowadzić ilość i rodzaj towaru wskazane w ww. dokumentach 2. TOWARY NIEWSPÓLNOTOWE A. Wprowadzenie do WOC towarów niewspólnotowych nadesłanych drogą morską odbywa się na podstawie ustnej zgody funkcjonariusza celnego, dokonującego odprawy wejściowej morskiego środka przewozowego, dotyczącej rozładunku danego towaru ze statku na nabrzeże WOC. Mając na uwadze fakt, iż dokumentem towarzyszącym danej partii towarów przewożonych drogą morską jest konosament morski, przyjmowany przez organ celny w charakterze deklaracji skróconej operatorzy, będący dysponentami ww. towarów zobowiązani są do niezwłocznego zaewidencjonowania wprowadzenia takich towarów do programu elektronicznego WOC oraz nadania takim towarom stosownego oznaczenia numerami kolejnych kartotek towarowych na podstawie informacji zawartych w konosamentach. W szczególnych przypadkach w odniesieniu do określonego rodzaju towaru (np. pojazdy samochodowe) Oddział Celny może uzależnić wprowadzenie towaru na WOC od złożenia deklaracji skróconej zawierającej cechy identyfikacyjne tych towarów. Jakakolwiek operacja związana z towarem wprowadzonym do WOC nie jest możliwa bez dokonania uprzedniego zaewidencjonowania towaru w programie elektronicznym WOC. Wszelkie rozbieżności pomiędzy ilością i rodzajem towarów deklarowanymi w konosamentach, a ilościami bądź rodzajami towarów faktycznie wprowadzonych na WOC - 3 -
wymagają udokumentowania (np. w formie listów protestacyjnych, taliszetów wystawionych przez stosowne przedsiębiorstwa, itd.) oraz zgłoszenia Oddziałowi Celnemu. Ewentualne korekty treści ewidencji wprowadzeniowej w programie WOC uzależnione są od zgody organu celnego, ta zaś od okoliczności każdej sprawy oraz przedstawionej dokumentacji i ewentualnych wyjaśnień uczestników postępowania wyjaśniającego. Funkcjonariusze Oddziału Celnego potwierdzają dokonanie zaewidencjonowania towaru poprzez naniesienie w programie WOC właściwego numeru ewidencji towaru, wygenerowanej w programie Celina. B. Wprowadzenie do WOC towarów niewspólnotowych, przewożonych drogą lądową, objętych uprzednio procedurą tranzytu lub inną procedurą celną, która zostaje zakończona w momencie wprowadzenia towaru do WOC - stwarza po stronie operatora obowiązek przedstawienia towaru organowi celnemu. Przedstawienie towaru polega na przedłożeniu całości dokumentacji celnej (zgłoszenia celnego dotyczącego objęcia towaru stosowną procedurą, dokumentów dołączonych do takiego zgłoszenia, np. faktur, zleceń spedycyjnych, dokumentów przewozowych, etc.) w Oddziale Celnym oraz na przygotowaniu towaru do ewentualnej rewizji. O ile na towarze lub środku przewozowym, na którym znajduje się towar nałożone są zamknięcia celne zdjęcie zamknięć odbywa się wyłącznie w obecności funkcjonariusza celnego. Niedopuszczalnym jest rozładunek towaru, który winien zostać przedstawiony organowi celnemu, bez wiedzy i zgody organu celnego. Zgoda taka wyrażana jest bądź po zakończeniu czynności rewizji, bądź po przeprowadzonej analizie przedstawionych dokumentów. Po stronie operatora powstaje obowiązek niezwłocznego zaewidencjonowania wprowadzenia ww. towaru do programu elektronicznego WOC oraz nadania takiemu towarowi stosownego oznaczenia numerem kolejnej kartoteki towarowej. Jakakolwiek operacja związana z towarem wprowadzonym do WOC nie jest możliwa bez dokonania uprzedniego zaewidencjonowania towaru w programie elektronicznym WOC. Funkcjonariusze Oddziału Celnego potwierdzają dokonanie zaewidencjonowania towaru poprzez naniesienie w programie WOC właściwego numeru ewidencji towaru, wygenerowanej w programie Celina. C. Wprowadzenie do WOC towarów niewspólnotowych, objętych uprzednio gospodarczą procedurą celną (np. uszlachetnienia czynnego), które następnie będą poddawane na terenie WOC procesom gospodarczym (np. montażowi, przetworzeniu, etc.) zgodnie z wydanym przez stosowny organ celny pozwoleniem wymaga przedstawienia towaru w Oddziale Celnym. Po stronie operatorów powstaje jednak obowiązek niezwłocznego zaewidencjonowania wprowadzenia ww. towarów w stosownej zakładce programu elektronicznego WOC. Jakakolwiek operacja związana z towarem wprowadzonym do WOC nie jest możliwa bez dokonania uprzedniego zaewidencjonowania towaru w programie elektronicznym WOC. D. Ewidencjonowanie towaru w programie elektronicznym WOC winno odbywać się na podstawie danych zawartych w dokumentach towarzyszących towarowi, z wyjątkiem sytuacji, w których w wyniku przeprowadzonej przez funkcjonariuszy celnych rewizji stwierdzone zostały rozbieżności w ilości lub rodzaju towaru, a organ celny przeprowadził stosowne postępowanie. W takich przypadkach należy zaewidencjonować w programie WOC ilość towaru faktycznie wprowadzoną do WOC, wskazaną w sporządzonej dokumentacji dotyczącej stwierdzonych rozbieżności. Wszelkie rozbieżności pomiędzy ilością i rodzajem towarów deklarowanymi w dokumentach towarzyszących towarom, a stanem faktycznym ustalonym w trakcie rozładunku towaru na WOC winny być zgłoszone Oddziałowi Celnemu, zaś do ewidencji - 4 -
wprowadzić należy ilość i rodzaj towaru wynikające z dokumentacji towarzyszącej towarowi. Ewentualne korekty treści ewidencji wprowadzeniowej w programie WOC uzależnione są od zgody organu celnego, ta zaś od okoliczności każdej sprawy oraz przedstawionej dokumentacji i ewentualnych wyjaśnień uczestników postępowania wyjaśniającego. 3. WYPOSAŻENIE BIUROWE ORAZ SPRZĘT I URZĄDZENIA MECHANICZNE Wprowadzenie do WOC przez operatorów, sprzętu i wyposażenia biurowego oraz maszyn i urządzeń mechanicznych niezbędnych do prowadzenia działalności, które służyć mają m.in. przy wykonywaniu prac remontowo-budowlanych lub przeznaczone będą do prac przeładunkowych związanych z towarami przechowywanymi w WOC nie wymaga przedstawienia takowych urządzeń i sprzętu organowi celnemu, ani też informowania organu celnego o fakcie wprowadzenia ww. sprzętu na WOC. Operatorzy zobligowani są do zaewidencjonowania wprowadzenia ww. sprzętów i urządzeń w programie elektronicznym WOC, w zakładce Ewidencja nie później niż w ciągu 7 dni. Jakakolwiek operacja związana ze sprzętem i urządzeniami wprowadzonymi do WOC nie jest możliwa bez dokonania uprzedniego zaewidencjonowania tychże w programie elektronicznym WOC. III. SZCZEGÓLNE REGULACJE DOTYCZĄCE TOWARÓW PRZEBYWAJĄCYCH NA WOC A. Operatorzy zobowiązani są do umieszczania niezwłocznie w ewidencji elektronicznej WOC informacji dotyczących wszelkich przemieszczeń towarów wprowadzonych do WOC. Dane dotyczące miejsca przechowywania towarów na terenie WOC winny umożliwiać stałe monitorowanie każdego towaru przez Oddział Celny. B. W przypadku przeniesienia własności towarów wspólnotowych przebywających w WOC, objętych uprzednio procedurą celną, które to przeniesienie własności pociąga za sobą zmianę wartości towaru (niezależnie od faktu, czy przeniesienie dotyczy całości, czy części towaru) operator zobowiązany jest do poinformowania Oddziału Celnego o tym fakcie. C. W przypadku przeniesienia własności towarów niewspólnotowych przebywających w WOC, operator zobowiązany jest do poinformowania Oddziału Celnego o tym fakcie oraz do złożenia nowej deklaracji skróconej obejmującej dany towar, uzupełnionej o dokumenty potwierdzające przeniesienie własności towaru. Powyższa sytuacja powoduje konieczność dokonania odpowiednich wprowadzeń i wyprowadzeń w systemie WOC, które zostają zatwierdzone przez organ celny D. Dokonywanie zabiegów zwyczajowych na towarach przebywających w WOC, mających na celu zapewnienie utrzymania tych towarów, poprawienia ich wyglądu, jakości handlowej lub przygotowania ich do dystrybucji bądź sprzedaży nie wymaga pozwolenia organu celnego, a tym samym - informowania Oddziału Celnego. Jednakże operatorzy zobowiązani są do podawania szczegółów dotyczących czynności zwyczajowych dokonanych na danym towarze w stosownej zakładce programu elektronicznego WOC. - 5 -
IV. WYPROWADZENIE TOWARÓW Z WOC 1. TOWARY WSPÓLNOTOWE A. Wyprowadzenie drogą lądową z WOC towarów wspólnotowych, które nie były uprzednio objęte procedurą celną, ani też nie zostały objęte żadną procedurą celną przed wyprowadzeniem z WOC nie wymaga przedstawienia towarów organowi celnemu, ani też poinformowania Oddziału Celnego. Fizyczny wywóz towaru z terenu WOC polega na zaewidencjonowaniu towaru w zakładce przepustki materiałowe celem rozliczenia ewidencji przywozu towaru oraz kartotek. Następną czynnością jest wygenerowanie przepustki z programu elektronicznego WOC w formie papierowej, która zostaje oznaczona symbolem B - bez akceptacji jako niewymagająca zatwierdzenia przez organ celny. Tak wygenerowaną przepustkę operator przedstawia pracownikowi koncesjonowanej firmy ochroniarskiej. Pracownik koncesjonowanej firmy ochroniarskiej pełniący dozór przy bramie wyjazdowej WOC dokonuje sprawdzenia wywożonego towaru z danymi zawartymi na przepustce materiałowej. B. Wyprowadzenie drogą lądową z WOC towarów wspólnotowych, które zostały objęte na terenie WOC stosowną procedurą celną nie wymaga akceptacji organu celnego. Fizyczny wywóz towaru z terenu WOC polega na zaewidencjonowaniu towaru w zakładce przepustki materiałowe oraz na wygenerowaniu przepustki z programu elektronicznego WOC w formie papierowej, która zostaje oznaczona symbolem B - bez akceptacji. Tak wygenerowaną przepustkę operator przedstawia pracownikowi koncesjonowanej firmy ochroniarskiej. Pracownik koncesjonowanej firmy ochroniarskiej pełniący dozór przy bramie wyjazdowej WOC dokonuje sprawdzenia wywożonego towaru z danymi zawartymi na przepustce materiałowej. C. Wyprowadzenie drogą morską z WOC towarów wspólnotowych, które nie były uprzednio objęte procedurą celną, ani też nie zostały objęte żadną procedurą celną przed wyprowadzeniem z WOC - wymaga poinformowania Oddziału Celnego. Wyprowadzenie takiego towaru winno zostać zaewidencjonowane w programie elektronicznym WOC w zakładce przepustki materiałowe, która zostaje oznaczona symbolem B - bez akceptacji, celem rozliczenia ewidencji przywozu towaru oraz kartotek. W tym przypadku nie jest konieczne generowanie przepustki w formie papierowej. D. Wyprowadzenie drogą morską z WOC towarów wspólnotowych, które zostały objęte procedurą celną (czy to przed wprowadzeniem towaru do WOC, czy też podczas przebywania towarów w WOC) wymaga poinformowania Oddziału Celnego oraz przedłożenia zgłoszenia celnego dotyczącego danego towaru lub też poinformowania Oddziału Celnego o numerze wygenerowanego przez system celny ECS. Funkcjonariusz celny dokonuje analizy przedłożonych dokumentów w kontekście dokumentacji ładunkowej morskiego środka przewozowego, a po dokonaniu czynności weryfikacyjnych potwierdza wywóz danego towaru poza obszar Wspólnoty. Wyprowadzenie takiego towaru winno zostać zaewidencjonowane przez operatora w programie elektronicznym WOC w zakładce przepustki materiałowe, która zostaje oznaczona symbolem B - bez akceptacji, celem rozliczenia ewidencji przywozu towaru oraz kartotek. W tym przypadku nie jest konieczne generowanie przepustki w formie papierowej. - 6 -
2. TOWARY NIEWSPÓLNOTOWE A. Wyprowadzenie towarów niewspólnotowych drogą lądową z WOC odbywa się co do zasady po objęciu danego towaru stosowną procedurą celną. Obowiązkiem operatora, poprzedzającym zgłoszenie towaru do określonej procedury celnej, jest zaewidencjonowanie danego towaru w programie elektronicznym WOC w zakładce Wywóz towaru. Po dokonaniu czynności weryfikacyjnych dotyczących danego zgłoszenia, funkcjonariusz celny dokonuje zwolnienia określonego towaru w programie elektronicznym WOC, poprzez naniesienie adnotacji zawierającej numer ewidencyjny zgłoszenia, wygenerowany z programów Celina lub NCTS. Po tej czynności dokonanej przez funkcjonariusza celnego i tylko po niej następuje możliwość wygenerowania przepustki materiałowej, która zostaje oznaczona symbolem A akceptacja. W celu wyprowadzenia towaru z WOC operator zobowiązany jest do wygenerowania w formie elektronicznej - przepustki materiałowej dotyczącej danego towaru, a następnie do wydrukowania jej w formie papierowej. Fizyczny wywóz towaru z terenu WOC odbywa się poprzez przedstawieniu przepustki materiałowej pracownikowi koncesjonowanej firmy ochroniarskiej pełniącemu dozór przy bramie WOC, który dokonuje sprawdzenia przedstawionego towaru z danymi zawartymi na przepustce materiałowej. W przypadku wyprowadzenia towarów niewspólnotowych drogą lądową z WOC na morskie środki przewozowe cumujące przy nabrzeżach znajdujących się we właściwości Oddziału Celnego operator ma obowiązek zaewidencjonowania danego towaru w programie elektronicznym WOC w zakładce Wywóz towaru. Wyprowadzenie takiego towaru nie wymaga złożenia zgłoszenia celnego, jednakże operator zobowiązany jest do przedstawienia towaru i poinformowania Oddziału Celnego o tym fakcie. Przedstawienie towaru polega na przedłożeniu w Oddziale Celnym dokumentów dotyczących wyprowadzenia danego towaru (np. faktur handlowych) oraz na przygotowaniu towaru do rewizji celnej. Funkcjonariusz po analizie dokumentów i ewentualnej rewizji celnej przystawia pieczęć celną na dokumencie handlowym, po czym zwalnia towar. Tak przygotowany dokument operator przedstawia pracownikowi koncesjonowanej firmy ochroniarskiej, który kontroluje fakt naniesienia na nim pieczęci celnych. Po dostarczeniu towaru na morski środek przewozowy operator przedkłada dokumenty handlowe, potwierdzone przez kapitana statku, funkcjonariuszowi celnemu, który dokonuje stosownych wpisów w programie elektronicznym WOC nanosząc adnotację zawierającą numer ewidencyjny morskiego środka przewozowego wygenerowany z systemu Celina. B. Wyprowadzenie towarów niewspólnotowych z WOC drogą morską nakłada na operatora obowiązek zaewidencjonowania danego towaru w programie elektronicznym WOC w zakładce Wywóz towaru. W związku z faktem, iż wyprowadzenie towaru niewspólnotowego z WOC drogą morską poza obszar Wspólnoty może odbyć się jedynie w trybie powrotnego wywozu, a na inną część obszaru Wspólnoty jedynie w trybie tranzytu (gdzie dokumentem przewozowym jest manifest ładunkowy statku i konosament) wyprowadzenie towaru nie wymaga złożenia zgłoszenia celnego. Jednakże operator zobowiązany jest do poinformowania Oddziału Celnego o wyprowadzeniu danego towaru z WOC oraz do przedstawienia towaru. Przedstawienie towaru polega na przedłożeniu w Oddziale Celnym dokumentów dotyczących wyprowadzenia danego towaru (np. faktur handlowych) oraz przygotowania towaru do ewentualnej rewizji. Niedopuszczalnym jest załadunek towaru na morski środek przewozowy bez wiedzy i zgody organu celnego. Zgoda taka wyrażana jest po zakończeniu analizy przedstawionych - 7 -
dokumentów (np. poprzez akceptację zlecenia załadunkowego), bądź po ewentualnej rewizji towaru (np. w przypadku dostaw armatorskich towarów akcyzowych). Po zakończeniu czynności weryfikacyjnych funkcjonariusz celny dokonuje zwolnienia danego towaru w programie elektronicznym WOC, nanosząc adnotację zawierającą numer ewidencyjny morskiego środka przewozowego wygenerowany z systemu Celina. 3. WYPOSAŻENIE BIUROWE ORAZ SPRZĘT I URZĄDZENIA MECHANICZNE Wyprowadzenie z WOC elementów wyposażenia biurowego oraz sprzętu i urządzeń, o których mowa w punkcie II. 3 niniejszej Instrukcji odbywa się poprzez zaewidencjonowanie przez operatora. Wyprowadzenie z terenu WOC w/w sprzętu i wyposażenia nie wymaga poinformowania organu celnego. Fizyczny wywóz towarów następuje poprzez zaewidencjonowanie towaru w ewidencji wyprowadzenia i wygenerowaniu przepustki materiałowej z systemu informatycznego WOC. Przepustkę należy przedstawić pracownikowi koncesjonowanej firmy ochroniarskiej, który dokonuje sprawdzenia przedstawionego towaru z danymi zawartymi na przepustce materiałowej. 4. WYWÓZ PRZEDMIOTÓW NIEUŻYTKOWYCH Z WOC W przypadku robót remontowych czy prac sanitarno-porządkowych na terenie WOC, wywóz śmieci, odpadów, innych nieużytkowych rzeczy odbywa się na podstawie przepustek wystawionych przez Biuro WOC ZMPG, określających rodzaj i ilość wywożonych przedmiotów oraz rodzaj i oznaczenia środka przewozowego, którym dane przedmioty będą wywiezione. Przepustki takie nie są przedkładane w Oddziale Celnym, nie podlegają tym samym akceptacji przez funkcjonariuszy celnych. Przepustki takie przekazywane są pracownikowi koncesjonowanej firmy ochroniarskiej, który dokonuje ich weryfikacji. V. TRYB AWARYJNY DOTYCZĄCY WPROWADZENIA I WYPROWADZENIA TOWARÓW Z WOC W przypadku przerw w dostawie prądu lub awarii urządzeń elektronicznych umożliwiających monitorowanie obrotu towarowego w WOC (poprzez podgląd programu elektronicznego WOC ), a wykorzystywanych przez pracowników koncesjonowanej firmy ochroniarskiej, pełniących dozór przy bramie wyjazdowej wprowadzenie oraz wyprowadzenie jakiegokolwiek towaru z WOC odbyć się może na podstawie dokumentu potwierdzonego przez funkcjonariusza celnego. W przypadku zaistnienia powyższej sytuacji szczegółowe ustalenia dokonywane będą na bieżąco. VI. REGULACJE DOTYCZĄCE RUCHU OSOBOWEGO W WOC A. Członkowie załóg morskich środków przewozowych, które przebywają na postoju na terenie WOC, a także pasażerowie takich środków przewozowych mogą przemieszczać się po terenie WOC na podstawie wydanych przez funkcjonariuszy Straży Granicznej przepustek i dokumentów osobistych (o ile są obywatelami państw trzecich), bądź na podstawie dokumentów osobistych (w przypadku obywateli państw Wspólnoty). Przemieszczanie się ww. osób po terenie WOC dozwolone jest wyłącznie w celu opuszczenia obszaru WOC lub powrotu na morski środek przewozowy. - 8 -
B. Osoby fizyczne (interesanci Oddziału Celnego, interesanci przedsiębiorców prowadzących działalność w WOC, pracownicy przedsiębiorstw prowadzących działalność w WOC, pracownicy przedsiębiorstw wykonujących w WOC prace remontowo-budowlane) mają prawo wstępu do WOC pod warunkiem uzyskania pozwolenia wydawanego przez zarządzającego Wolnym Obszarem Celnym. Pozwolenie takie wydawane jest w formie przepustki (stałej bądź jednorazowej). Każda przepustka ewidencjonowana jest przez zarządzającego w programie elektronicznym, umożliwiając Oddziałowi Celnemu monitorowanie pozwoleń na wejście osób fizycznych na teren WOC. VII. POZOSTAŁE OBOWIĄZKI ZARZĄDZAJĄCEGO WOLNYM OBSZAREM CELNYM W GDAŃSKU W celu umożliwienia organom celnym sprawowania skutecznego dozoru w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku, Zarządzający zobligowany jest do przestrzegania warunków określonych m.in. we Wspólnotowym Kodeksie Celnym, przepisach wykonawczych do Kodeksu, przepisach krajowych oraz niniejszej Instrukcji. Ponadto Zarządzający zobowiązany jest do poinformowania każdego przedsiębiorcy rozpoczynającego działalność gospodarczą w WOC, o obowiązku pisemnego powiadomienia Dyrektora Izby Celnej w Gdyni, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 czerwca 2004 r. (Dz. U. Nr 152 poz. 1602) w sprawie powiadamiania organu celnego o rozpoczęciu lub zakończeniu działalności w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym oraz ewidencji prowadzonych w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym, o zamiarze rozpoczęcia przez niego działalności oraz obowiązku prowadzenia w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku odpowiednich ewidencji zatwierdzonych przez Dyrektora Izby Celnej w Gdyni. Dodatkowo Zarządzający zobowiązany jest do zapoznania i przekazania wszystkim operatorom działającym w WOC niniejszej Instrukcji Dotyczącej Zasad Obrotu Towarowego i Osobowego oraz Obowiązków Zarządzającego i Operatora w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku. Jednocześnie Zarządzający niezwłocznie (nie później niż w przeciągu 7 dni) pisemnie informuje Dyrektora Izby Celnej w Gdyni o zawarciu umowy dotyczącej prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku. Analogicznie jak wyżej, Zarządzający niezwłocznie (nie później niż w przeciągu 7 dni od dnia zakończenia działalności przez operatora) pisemnie informuje Dyrektora Izby Celnej w Gdyni, o rozwiązaniu umowy dotyczącej prowadzonej dotychczas działalności gospodarczej w WOC. Po zatwierdzeniu przedsiębiorcy w drodze decyzji przez Dyrektora Izby Celnej w Gdyni sposobu prowadzenia ewidencji towarowej w WOC, kopia decyzji zawsze przekazywana jest do wiadomości Zarządzającemu Wolnym Obszarem Celnym w Gdańsku. Powyższe ma na celu informowanie Zarządzającego WOC, któremu przedsiębiorcy organ celny zatwierdził lub odmówił zatwierdzenia sposobu prowadzenia wymaganych ewidencji. Do czasu otrzymania przez Zarządzającego od organu celnego decyzji zatwierdzającej przedsiębiorcy sposób prowadzenia ewidencji, nie jest dopuszczalne wprowadzanie/wyprowadzanie do/z WOC towarów przez przedsiębiorcę. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości związanych z prowadzoną przez operatora działalnością gospodarczą w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku, Zarządzający zobowiązany jest do natychmiastowego poinformowania o tym fakcie Naczelnika Urzędu Celnego w Gdańsku oraz Dyrektora Izby Celnej w Gdyni. - 9 -
Zgodnie z art. 167 ust. 4 WKC oraz art. 801 ust. 1 RWKC podejmowanie prac budowlanych lub adaptacyjnych obiektów zlokalizowanych wewnątrz wolnych obszarów celnych lub składów wolnocłowych zostało poddane kontroli organów celnych. Dotyczy to sytuacji, gdy prowadzone inwestycje nie powodują zmiany obszaru lub przebiegu granic strefy wolnocłowej, określonych w przepisach rozporządzenia. W takich przypadkach rozpoczęcie i prowadzenie prac budowlanych wymaga uprzedniego uzyskania pozwolenia wydawanego przez właściwy organ celny (naczelnika urzędu celnego) na wniosek złożony przez Zarządzającego. Pozwolenie takie może być wydane, jeśli planowana inwestycja nie utrudnia stosowania przepisów celnych, w szczególności nie ogranicza możliwości sprawowania przez organ celny dozoru celnego i kontroli celnej. Pozwolenia na wykonanie prac budowlanych na terenie WOC winny być przechowywane przez Zarządzającego i przedkładane zgodnie wymogami wynikającymi z 2 pkt 19 w zw. z 3 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 października 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów mających znaczenie dla kontroli wykonywanych przez Służbę Celną, a także osób obowiązanych do ich przechowywania (Dz. U. Nr 182, poz. 1424). Wobec powyższego, podejmowanie i realizacja prac budowlanych lub adaptacyjnych nie mogą być samowolnie dokonywane przez Zarządzającego WOC lub operatorów prowadzących działalność w strefach wolnocłowych. Wszelkie zmiany mogą być realizowane dopiero po wydaniu przez Naczelnika Urzędu Celnego w Gdańsku wymaganej decyzji (pozwolenia). W przypadku, gdy Zarządzający Wolnym Obszarem Celnym w Gdańsku naruszy nałożone na niego obowiązki, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne, Wolny Obszar Celny w Gdańsku może zostać zniesiony z urzędu. VIII. POZOSTAŁE OBOWIĄZKI OPERATORA PROWADZĄCEGO DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ W WOC Operator prowadzący działalność gospodarczą w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku bezwzględnie zobowiązany jest do przestrzegania warunków określonych m.in. we Wspólnotowym Kodeksie Celnym, przepisach wykonawczych do Kodeksu, przepisach krajowych, Instrukcji Dotyczącej Zasad Obrotu Towarowego i Osobowego oraz Obowiązków Zarządzającego i Operatora w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku oraz decyzji organu celnego zatwierdzającej przedsiębiorcy sposób prowadzenia ewidencji w WOC. Przedsiębiorca, który zamierza rozpocząć działalność gospodarczą w WOC w Gdańsku zobowiązany jest do powiadomienia o tym Dyrektora Izby Celnej w Gdyni zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 czerwca 2004 r. (Dz. U. Nr 152 poz. 1602) w sprawie powiadamiania organu celnego o rozpoczęciu lub zakończeniu działalności w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym oraz ewidencji prowadzonych w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym. Dopiero po otrzymaniu decyzji Dyrektora Izby Celnej w Gdyni zatwierdzającej sposób prowadzenia ewidencji towarowej oraz maszyn, urządzeń i wyposażenia niezbędnych do prowadzenia działalności, przedsiębiorca może rozpocząć działalność gospodarczą w WOC. Do tego czasu nie wolno przedsiębiorcy wprowadzać/wyprowadzać do/z WOC towarów oraz maszyn, urządzeń i wyposażenia. W przypadku zakończenia przez operatora działalności w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku, zgodnie z wyżej wymienionym rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 czerwca 2004 r., przedsiębiorca nie później niż w dniu faktycznego zakończenia działalności, zobowiązany jest przedstawić Dyrektorowi Izby Celnej w Gdyni wszelkie informacje związane z tą działalnością. - 10 -
Niewypełnienie przez operatora, zgodnie z przepisami prawa celnego, nałożonych na niego obowiązków, skutkować może wszczęciem przez organ celny postępowania celnego, w celu zakazania prowadzenia działalności w WOC. Co do zasady, w celu umożliwienia organom celnym skutecznego dozoru celnego w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku, ewidencję towarową oraz ewidencję maszyn, urządzeń i wyposażenia operator prowadzi z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych przy wykorzystaniu zatwierdzonego przez organ celny programu elektronicznego WOC (System Wspomagający Zarządzanie Obsługi Wolnego Obszaru Celnego). Niemniej jednak, mając na względzie obowiązujące przepisy prawa celnego, wyjątkowo w uzasadnionym przypadku w Wolnym Obszarze Celnym w Gdańsku, organ celny może zatwierdzić sposób prowadzenia ewidencji w formie pisemnej. W tej szczególnej sytuacji, gdy zachodzą przesłanki do zatwierdzenia ewidencji w formie pisemnej, Dyrektor Izby Celnej w Gdyni w celu zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia sposobu prowadzenia ewidencji w formie pisemnej, w porozumieniu z Naczelnikiem Urzędu Celnego w Gdańsku, może ewentualnie przeprowadzić konsultacje z Zarządzającym Wolnym Obszarem Celnym w Gdańsku. Instrukcja zawiera 11 ponumerowanych stron. Zatwierdzam: Urząd Celny w Gdańsku Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. Wolny Obszar Celny Naczelnik Urzędu Celnego w Gdańsku Prezes Zarządu Ryszard Strzyżewicz Danuta Zdziarska Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych - Sławomir Wrześniak Gdańsk, dnia 15.02.2011r. Wprowadzono Zarządzeniem Zarządu ZMPG S.A. nr 5/2011-11 -