Przegląd technologii i rozwiązań sieciowych na przykładach projektów realizowanych przez BIT S.A. Białystok, 8 lutego 2016
Gdzie budowaliśmy charakterystyczne liczby Miasto Biała Podlaska 2000 BO; Gmina Płaska 70 km światłowodów podwieszonych na liniach SN w szkielecie sieci, 100 przyłączy FTTH; Gmin Nowe Warpno 50 stacji radiowych AP w sieci typu MESCH; Gmina Sokółka ponad 20 wielosektorowych stacji radiowych AP, 20 radiolinii, 500 BO przyłączonych do sieci; Gmina Michałowo stacja Bazowa WIMAX, maszt o wysokości 70m; Gmina Gródek 50 km sieci światłowodowej doziemnej, 250 BO projektu w tym 100 jako FTTH; Gmina Turośń Kościelna ponad 30 km sieci światłowodowej doziemnej, 7 radiowych obiektów budowlanych, 150 BO. Gmina Choroszcz, Gmina Mielnik, Gmina Świętajno, Gmina Białowieża.
Jak budowaliśmy Podstawowe informacje okołoprojektowe - Projekty zrealizowane przez BIT S.A na potrzeby JST w znacznej mierze były dofinansowane były z środków EU; - Projekty celowe (wykluczenie cyfrowe, rozwój polski wschodniej, RPO); - W większości realizowane w formule zaprojektuj i wybuduj; - Znaczna część projektów było realizowana kompleksowo tj.: szkolenie, sprzęt komputerowy, łącze zasilające sieć, portal na potrzeby projektu.. - Projekty realizowane na terenie Województwa Podlaskiego i nie tylko; - Wspieraliśmy również prywatnych Operatorów na etapie aplikowania o środki, projektowania i doradztwa technicznego przy realizacji projektów sieci szerokopasmowych. BItech 2016
Jak budowaliśmy Główne założenia Założenia które należało wziąć pod uwagę przed zaprojektowaniem i realizacją inwestycji polegającej na budowie sieci szerokopasmowej: - nowoczesna sieć powinna umożliwiać spełnienie założeń dla sieci NGN/NGA (min przepływność na poziomie 30 lub 100 Mbit/s) - struktura hierarchiczna - minimum dwuwarstwowa (szkielet/dystrybucja, dostęp) - inwestycja powinna zakładać długi okres życia a zatem zminimalizowane starzenia się technologii (trwałość projektów mini 5 lat wymagane przez warunki projektowe) - niski koszt utrzymania tzw. OPEX (opłaty związane z utrzymaniem sieci i bieżącą obsługą) - sieć powinna być zwymiarowana optymalnie na potrzeby danego projektu a jednocześnie powinna umożliwiać przyszłą rozbudowę zapas pojemnościowy i wydajnościowy. Uwaga: Założenia dla sieci celowej budowanej przez JST są inne niż dla sieci budowanej przez operatora prywatnego.
Topologia sieci: Jak budowaliśmy z dziennika inżyniera TI przyjęte modele i topologie dla sieci dostępowych ostatniej mili W znacznej większości projektów topologia sieci to model rozbudowanej gwiazdy Topologia gwiazdy szkielet optyczny Topologia gwiazdy szkielet radiowy
przyjęte modele i topologie dla sieci dostępowych ostatniej mili Topologia sieci: Najczęstszą topologią sieci okazał się jednak model mieszany hybrydowy światłowodowo - radiowy zarówno w szkielecie jak i warstwie dostępowej sieci Topologia gwiazdy szkielet hybrydowy
Jak budowaliśmy z dzienika inżyniera TI rozwiązania i technologie Szkielet sieci: - radio (WIMAX 3,5 GHz, radiolinie PtP, MESH) - światłowód (Active Ethernet, PtP, IP/MPLS, GPON, DWDM ) Warstwa dostępowa: - radio (WIMAX, WLAN) - światłowód (Active Ethernet, FTTH GPON, PtP) Zarządzanie: - rozproszone, zewnętrzne - scentralizowane (usługi, QoS, firewall)
Gmina Gródek Szkielet światłowodowy PtP i GPON, warstwa dostępowa to FTTH w obszarze miejscowości Gródek i Waliły Stacja, oraz WLAN na terenie pozostałych miejscowości. Mapa przebiegu sieci
Gmina Gródek Schemat szkieletu światłowodowego sieci
Gmina Gródek w obszarze miejscowości Gródek i Waliły Stacja warstwa dostępowa to FTTH w postaci doziemnych i napowietrznych linii światłowodowych Schemat fragment sieci FTTH
Gmina Gródek podsumowanie. - Wybudowano ponad 50 km rurociągu i linii światłowodowych doziemnie w tym 15 węzłów w szkielecie sieci optycznej, - 100 przyłączy światłowodowych w standardzie GPON FTTH, - 15 wielosektorowych nadajników radiowych AP WLAN ulokowanych na obiektach podległych JST, - Przeprowadzono szkolenia i dostarczono zestawy komputerowe dla 250 beneficjentów końcowych, - Wyposażono i przyłączono do sieci 5 JUP, - Doziemny rurociąg światłowodowy w znacznej mierze ulokowany w drogach gminnych,
Gmina Turośń Kościelna Szkielet światłowodowy z uzupełnieniem radiowym w postaci dedykowanych radiolinii PtP. Warstwa dostępowa optyczna do jednostek JUP oraz radiowa WLAN na potrzeby BO. Mapa przebiegu sieci warstwa światłowodowa
Gmina Turośń Kościelna Szkielet światłowodowy z uzupełnieniem radiowym w postaci dedykowanych radiolinii PtP. Warstwa dostępowa optyczna do jednostek JUP oraz radiowa WLAN na potrzeby BO. Mapa przebiegu sieci warstwa radiowa
Gmina Turośń Kościelna przykładowy harmonogram realizacji projektu. projektowanie budowa kanalizacji
Gmina Turośń Kościelna podsumowanie. - 30 km doziemnej kanalizacji i linii światłowodowej, - 15 światłowodowych węzłów dostępowych, - 19 wielosektorowych nadajników radiowych z czego 11 obiektów radiowych to obiekty budowlane w postaci wysokich masztów i słupów, 5 z nich to samonośne konstrukcje lokowane na gruncie, - Przyłączono do sieci i wyposażono 15 jednostek typu JUP (szkoły, świetlice, remizy), - Dostarczono 150 zestawów komputerowych i przeszkolono 150 BO projektu.
Gmina Nowe Warpno - sieć w całości radiowa szkielet sieci to połączenia radiowe punkt-punkt 5GHz MIMO, warstwa dystrybucyjna to sieć radiowa w strukturze kratowej typu MESH. Warstwa dostępowa to Wi-Fi 2,4 GHz.
Nowe Warpno przykład połączenia radiowego PtP w szkielecie sieci
Gmina Płaska Jak budowaliśmy z dziennika inżyniera TI Sieć hybrydowa szkielet sieć w oparciu o technologie GPON FTTH oraz uzupełnienie w standardzie radiowym WIMAX i WiFi. - spełnia wymagania sieci następnej generacji NGN/NGA (interfejsy GPON 2,5GBit/s) - 70 kilometrów linii światłowodowej w szkielecie i ponad 50 w sieci abonenckiej - 180 gospodarstw domowych i 7 obiektów JST przyłączonych jako FTTH, - 15 miejscowości objętych zasięgiem sieci optycznej - 40 punktów dostępowych WLAN - dostarczono 280 zestawów komputerowych
Gmina Płaska topologia sieci OLT PON Spliter I 1:n Spliter II 1:n 1:n Spliter III 1:n 1:n
Gmina Michałowo przykład sieci zrealizowanej w całości w technologii radiowej. Szkielet sieci to radiolinie punkt-punkt i wielosektorowa stacja radiowa WIMAX, warstwa dostępowa to WLAN MIMO 5GHz. - 12 stacji radiowych AP WLAN - 3 obiekty radiowe budowlane (maszt wys. 70m, słupy o wys. 26 i 23m) - dostawa sprzętu komputerowego i przeprowadzenie szkoleń dla 100 BO
Gmina Michałowo topologia sieci na mapie gminy
Gmina Sokółka - sieć radiowa - szkielet sieci to radiolinie punkt-punkt i stacje WIMAX, warstwa dostępowa to WLAN 5GHz. - 24 wielosektorowe stacje radiowe AP WLAN - przyłączonych do sieci 500 BO ( w tym ~90 WIMAX ) - 20 radiolinie punkt- punkt - dostawa 350 zestawów komputerowych
: Gmina Białowieża - światłowodowy szkielet sieci i jako uzupełnienie radiolinie PtP 5GHz, - warstwa dostępowa to zarówno FTTH w obszarze miejscowości Białowieża jak i stacje radiowe AP WLAN 5GHz. Gmina Choroszcz - sieć w całości radiowa - szkielet sieci to radiolinie punkt-punkt oraz CPE przyłączone do stacji bazowych WIMAX miasta Białystok, - warstwa dostępowa to WLAN 5GHz MIMO.
Gmina Mielnik Jak budowaliśmy z dziennika inżyniera TI - sieć w całości radiowa, szkielet to radiolinie PtP 5GHz, - warstwa dostępowa WLAN 5GHz MIMO. Gmina Świętajno - sieć w całości radiowa, szkielet to radiolinie PtP 5GHz, - warstwa dostępowa WLAN 5GHz MIMO.
Z dziennika doświadczeń - kierownika projektu Faza projektowa dobry (kompletny projekt) to podstawa sukcesu!! Na obiekty infrastrukturalne i budowle - należy przewidzieć maksymalnie długi czas projektowania i realizacji - jeżeli gdzieś się pośliźnie termin to raczej tu, Warto w trakcie realizacji długoterminowego projektu rozważyć zmianę technologii na nowszą (spełniającą oczywiście główne założenia projektu), Stawiajmy na sprawdzony sprzęt i dostawców przy budowie nie ma czasu na eksperymenty, Na etapie projektu i budowy myślmy już o utrzymaniu i dalszym rozwoju sieci.
Marek Kowalczuk marek.kowalczuk@bit-sa.pl Dyrektor Departament Teleinformatyki