FERMACELL płyty gipsowo-włóknowe Europejska Aprobata Techniczna ETA-03/0050 Tłumaczenie
Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej Instytucja prawa publicznego 10829 Berlin, Kolonnenstraße 30 L Tel. +49(0)30-78730-0 Fax: +49(0)30-78730-320 e-mail: dibt@dibt.de Upoważniony i notyfikowany zgodnie z Artykułem 10 Dyrektywy Rady z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów prawnych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych (89/106/EWG) DIBt Członek EOTA Europejska Aprobata Techniczna ETA-03/0050 Tłumaczenie Nazwa handlowa Trade name Posiadacz aprobaty Holder of approval Płyta gipsowo-włóknowa FERMACELL Xella Trockenbau-Systeme GmbH Dammstraße 25 47119 Duisburg Przedmiot aprobaty i zakres stosowania Płyty gipsowo-włóknowe do wykonywania poszycia i okładzin elementów budowli Generic type and use of construction product Okres ważności od Validity from do to Fibre gypsum boards used for planking and lining of components 10 luty 2004 10 luty 2009 Zakład produkujący Manufacturing plant Zakład 1, zakład 2, zakład 3, zakład 4 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna obejmuje This European Technical Approval contains 8 stron 8 pages Europejska Organizacja ds. Aprobat Technicznych 99368.04/8.03.04-3/04 European Organisation for Technical Approvals
Strona 2 Europejskiej Aprobaty Technicznej ETA-03/0050 I PODSTAWY PRAWNE I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna udzielona zostaje przez Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej w zgodzie z: Dyrektywą 89/106/EWG Rady z dnia 21 grudnia 1988 w sprawie zbliżenia przepisów prawnych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych 1, zmienioną przez Dyrektywę 93/68/EWG z dnia 22 lipca 1993 2 ; Ustawą o wprowadzaniu do obrotu oraz o wolnym obrocie towarowym wyrobów budowlanych mającą na celu wdrożenie Dyrektywy 89/106/EWG Rady z dnia 21 grudnia 1988 w sprawie zbliżenia przepisów prawnych i administracyjnych państw członkowskich, dotyczących wyrobów budowlanych oraz innych aktów prawnych Wspólnot Europejskich (Ustawa o produktach budowlanych BauPG) z dnia 28 kwietnia 1998 3 ; 2 Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej jest uprawniony do kontrolowania, czy spełniane są postanowienia niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej. Kontrola ta może nastąpić w zakładzie produkującym. Posiadacz Europejskiej Aprobaty Technicznej pozostaje jednak odpowiedzialny za zgodność produktów z Europejską Aprobatą Techniczną i ich przydatnością do zamierzonego stosowania. 3 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna nie może być przeniesiona na innych producentów lub przedstawicieli producentów niż tych, którzy są wymienieni na stronie 1, lub na inne zakłady wytwórcze niż wymienione na stronie 1. 4 Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej może uchylić niniejszą Europejską Aprobatę Techniczną, szczególnie po otrzymaniu informacji Komisji na podstawie Art. 5 Ust. 1 Dyrektywy 89/106/EWG. 5 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna może być powielana także w przypadku przekazu drogą elektroniczną tylko w postaci nieskróconej. Za pisemną zgodą Niemieckiego Instytutu Techniki Budowlanej może nastąpić jednakże częściowe powielenie Aprobaty. Powieloną w części Aprobatę należy oznaczyć jako taką. Teksty i rysunki broszur reklamowych nie mogą pozostawać w sprzeczności z Europejską Aprobatą Techniczną ani wykorzystywać jej w niewłaściwy sposób. 6 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna przyznana jest przez jednostkę aprobującą w jej języku urzędowym. Niniejsza wersja odpowiada wersji przydzielonej w EOTA. Tłumaczenia na inne języki należy oznaczyć jako takie. 1 Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich Nr L 40 z dnia 11.2.1989, s. 12 2 Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich Nr L 220 z dnia 30.8.1993, s. 1 3 Federalny Dziennik Ustaw I (Bundesgesetzblatt I), s. 812, ostatnio zmieniona przez ustawę z dnia 15.12.2001, Bundesgesetzblatt I, s. 3762 4 Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich Nr L 17 z dnia 20.1.1994, s. 34
Strona 3 Europejskiej Aprobaty Technicznej ETA-03/0050 II POSTANOWIENIA SZCZEGÓLNE EUROPEJSKIEJ APROBATY TECHNICZNEJ 1 Opis produktu i jego przeznaczenie 1.1. Opis produktu Płyty gipsowo-włóknowe są specjalnymi płytami budowlanymi wytwarzanymi z gipsu (ok. 80%) oraz włókien celulozowych (ok. 20%) i wody. Mają one gęstość od co najmniej 1000 kg/m 3 do maksymalnie 1250 kg/m 3 i produkowane są w zakresie grubości od 10 do 18 mm. Długość i szerokość płyt musi wynosić co najmniej 500 mm. Płyty gipsowo-włóknowe FERMACELL stanowią niepalny materiał budowlany klasy A2-s1 d0 (zgodnie z EN 13501-1). 1.2. Przewidziany zakres stosowania Płyty gipsowo-włóknowe FERMACELL stosowane są do wykonywania poszycia i okładzin elementów budowli. Mogą być stosowane zarówno do celów konstrukcyjnych, jak też do usztywnienia. Płyty gipsowo-włóknowe FERMACELL mogą być stosowane w klasach użytkowania 1 i 2 zgodnie z ENV 1995-1-1 1. Wymagania niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej opierają się na założeniu przewidzianego okresu użytkowania płyt gipsowo-włóknowych wynoszącego co najmniej 50 lat, pod warunkiem, że płyty gipsowo-włóknowe stosowane są zgodnie z przeznaczeniem oraz utrzymywane w dobrym stanie. Informacji na temat okresu użytkowania nie należy interpretować jako gwarancji producenta, lecz uważać jedynie za środek pomocniczy w wyborze właściwego produktu ze względu na ekonomicznie uzasadniony okres użytkowania obiektu budowlanego. 2 Cechy produktu i metody sprawdzania 2.1 Cechy produktu ER1 Wytrzymałość mechaniczna i stateczność Wytrzymałość na zginanie pod obciążeniem w kierunku prostopadłym do płaszczyzny płyt określa następująca wartość minimalna: ß 5,8 N/mm 2 Wartość ta musi być zachowania dla wszystkich grubości płyt w próbach wykonywanych zgodnie z punktem 3.2 jak następuje: ze 100 próbek badanych po kolei wynik poniżej wartości minimalnej może uzyskać nie więcej niż pięć próbek. Żadna z próbek nie może być niższa od wartości minimalnej o więcej niż 10%. Dane na temat gęstości patrz rozdział Aspekty trwałości, przydatność do użytkowania i oznakowanie. ER2 Zachowanie w warunkach pożarowych Na podstawie badań wykonanych zgodnie z normą DIN 4102-1 w połączeniu z EN ISO 1716 i EN 13823 (SBI) płyty gipsowo-włóknowe spełniają wymagania klasy A2-s1 d0 zgodnie z EN 13501-1. 1 Przewidziana do stosowania zgodnie z dyspozycją EN 1995-1-1
Strona 4 Europejskiej Aprobaty Technicznej ETA-03/0050 ER3 Higiena, zdrowie i ochrona środowiska Europejska Aprobata Techniczna wydawana jest dla produktu, odnośnie do którego składu chemicznego i innych właściwości stosowne dane zostały złożone w jednostce aprobującej. Zmiany materiału, składu lub właściwości należy niezwłocznie zgłosić jednostce aprobujące, która powinna zdecydować, czy konieczne jest dokonanie ponownej oceny wyrobu. Wartość oporu dyfuzyjnego pary wodnej dla płyt gipsowo-włóknowych wynosi = 13. ER4 Bezpieczeństwo użytkowe Wartość współczynnika odporności na uderzenia płyt gipsowo-włóknowych wynosi IR = 11 mm/mm grubości płyt (zgodnie z EN 1128). ER5 Ochrona akustyczna Nieistotna. ER6 Oszczędność energii i izolacja cieplna Współczynnik przewodzenia ciepła płyt gipsowo-włóknowych wynosi = 0,32 W/m 2 K. Płyty gipsowo-włóknowe nie są przepuszczalne dla powietrza. Aspekty trwałości, przydatności użytkowej oraz oznakowanie Grubość płyt gipsowo-włóknowych powinna mieścić się w zakresie od 10 do 18 mm. Długość oraz szerokość płyt musi wynosić co najmniej 500 mm. Tolerancje wymiarów dla grubości płyt wynoszą 0,5 mm, dla długości płyt 3 mm, a dla szerokości płyt 2 mm. Gęstość płyt gipsowo-włóknowych musi wynosić co najmniej 1000 kg/m 3, a maksymalnie może wynosić 1250 kg/m 3. Zawartość wilgoci w normalnych warunkach klimatycznych znajduje się w zakresie 1,0 i 1,3 %. Rozciąganie/skurcz przy zmianie względnej wilgotności powietrza o 30% wynosi maksymalnie 0,25 mm/m. Skład chemiczny płyt gipsowo-włóknowych musi odpowiadać danym przekazanym Niemieckiemu Instytutowi Techniki Budowlanej. 2.2 Metody sprawdzania Oceny przydatności płyt gipsowo-włóknowych do zamierzonego stosowania dokonano zgodnie ze wspólną wykładnią zasad oceny CUAP Large-sized fibre gypsum panels used for walls of prefabricated houses (Panele gipsowo-włóknowe o dużych wymiarach stosowane do ścian domów prefabrykowanych).
Strona 5 Europejskiej Aprobaty Technicznej ETA-03/0050 3 Ocena zgodności i oznakowanie CE 3.1 System oceny i certyfikacji zgodności Komisja Europejska w swojej decyzji 95/467/EG określiła System 3 dla oceny i certyfikacji zgodności produktów gipsowych (tutaj: płyt gipsowo-włóknowych). System ten jest opisany w Dyrektywie Rady (89/106/EWG) w załączniku III, 2 (ii), druga możliwość i przewiduje szczegółowo: wstępne badanie produktu przez jednostkę upoważnioną własną kontrolę zakładową produktu 3.2 Podział odpowiedzialności 3.2.1 Zadania producenta Producent zobowiązany jest do zorganizowania w każdym zakładzie produkcyjnym własnej zakładowej kontroli produkcji i przeprowadzania regularnych działań kontrolnych produkcji. Własna zakładowa kontrola produkcji zapewnia zgodność płyty gipsowo-włóknowej z niniejszą Europejską Aprobatą Techniczną. Zakładowa kontrola produkcji musi obejmować co najmniej następujące działania: opis i kontrolę materiałów wyjściowych kontrole i badania, które należy przeprowadzić w czasie produkcji oceny i badania, które należy przeprowadzić względem gotowego wyrobu budowlanego: Każdy zakład produkcyjny ma obowiązek nadzorowania u siebie, czy spełniane są wymagania, dotyczące wytrzymałości na zginanie, gęstości oraz grubości wyrobów, podane w punkcie 2.1 oraz wymagania, dotyczące oznaczania wyrobów znakiem CE, podane w punkcie 3.3 niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej. Wytrzymałość na zginanie w kierunku prostopadłym do płyty należy badać zgodnie z normą EN 310 na próbkach wysuszonych do stałej masy w temperaturze +40 C. Wymiary odbiegają od normy EN 310 w następujący sposób: W x L x t Szerokość W = 300 [mm] Długość L = 400 [mm] Rozstaw podpór I A = 350 [mm] Grubość t [mm] Badania płyt dla każdej ich grubości należy przeprowadzić w następujący sposób: jedna próbka na jedną zmianę roboczą dla każdej próbki cztery badania: równolegle lub prostopadle do kierunku, w jakim zostały wytworzone, oraz obciążenie obu stron płyt (strony przedniej i tylnej) Zachowanie gęstości oraz grubości płyt należy wykazać zgodnie z EN 323. Badania muszą być przeprowadzone na dwóch próbkach w czasie jednej zmiany roboczej. Wyniki zakładowej kontroli produkcji winny być zapisywane i oceniane. Zapisy muszą zawierać co najmniej następujące informacje: nazwę produktu i materiałów wyjściowych rodzaj kontroli lub badania datę produkcji wyrobu oraz datę badania produktu lub materiałów wyjściowych wynik kontroli i badań, oraz, jeśli zachodzi taki przypadek, porównanie z wymaganiami podpis osoby odpowiedzialnej za kontrolę zakładową produkcji Na żądanie zapisy należy przedłożyć Niemieckiemu Instytutowi Techniki Budowlanej.
Strona 6 Europejskiej Aprobaty Technicznej ETA-03/0050 W przypadku niedostatecznych wyników badań producent winien niezwłocznie podjąć działania w celu usunięcia braku. Z wyrobami budowlanymi, które nie odpowiadają wymogom, należy tak postępować, by wykluczyć pomyłki z wyrobami zgodnymi z wymogami. Po usunięciu braków należy powtórzyć odnośne badanie o ile jest to technicznie możliwe i konieczne dla udowodnienia usunięcia braków. 3.2.2 Zadanie jednostki upoważnionej Wstępne badanie przeprowadzane jest przez jednostkę upoważnioną. Wstępne badanie musi zostać uzgodnione pomiędzy Niemieckim Instytutem Techniki Budowlanej i jednostką upoważnioną. 3.3 Oznakowanie CE Oznaczenie znakiem CE należy umieścić na płycie gipsowo-włóknowej, jednostce opakowania lub towarzyszących dokumentach. Dodatkowo do symbolu CE należy podać: nazwę lub znak posiadacza aprobaty oraz zakładu produkującego płyty gipsowowłóknowe ostatnie dwie cyfry roku, w którym dokonano oznakowania znakiem CE numer Europejskiej Aprobaty Technicznej nazwę handlową płyt gipsowo-włóknowych klasę reakcji na ogień płyt gipsowo-włóknowych grubość płyt gipsowo-włóknowych niebezpieczne substancje lub brak wymagań Deklaracja zgodności Deklaracja zgodności musi zawierać następujące informacje: nazwę i adres producenta lub jego pełnomocnika mającego siedzibę we Wspólnocie opis wyrobu (rodzaj, oznakowanie, stosowanie itd.) postanowienia, których wymogi spełnia wyrób szczególne wskazówki dotyczące stosowania nazwa i adres jednostki upoważnionej nazwisko i funkcja osoby, która jest upoważniona do złożenia podpisu w imieniu producenta lub swojego pełnomocnika 4 Kryteria, które prowadzą do pozytywnej oceny przydatności wyrobu do zamierzonego stosowania 4.1 Wytwarzanie Dane na temat procesu produkcji płyt gipsowo-włóknowych zostały złożone w Niemieckim Instytucie Techniki Budowlanej. 4.2 Montaż Odnośnie do projektu i obliczeń wymiarów elementów budowli, wytwarzanych przy zastosowaniu tych płyt gipsowo-włóknowych, obowiązują normy ENV 1995-1-1 2, ENV 1993-1-1 3 oraz odnośne krajowe dokumenty dotyczące stosowania. W kwestii obliczeń i wymiarów obowiązują podane w tabeli 1 charakterystyczne parametry wytrzymałości i sztywności. 2 Stosowanie jej przewiduje dyspozycja EN 1995-1-1 3 Stosowanie jej przewiduje dyspozycja EN 1993-1-1
Strona 7 Europejskiej Aprobaty Technicznej ETA-03/0050 Tabela 1: Charakterystyczne parametry wytrzymałości i sztywności płyt gipsowo-włóknowych (w N/mm 2 ) Do obliczeń wymiarów konstrukcji można przyjąć gęstość do 1150 kg/m 3. Do łączenia płyt gipsowo-włóknowych z konstrukcją nośną należy stosować ocynkowane i/lub nierdzewne gwoździe, wkręty lub klamry. Gwoździe muszą posiadać średnicę d n w zakresie 2,0 mm d n 3,0 mm oraz średnicę łebków 1,8 d n. Wytrzymałość na rozciąganie powinna wynosić co najmniej 600 N/mm 2. Klamry muszą posiadać średnicę drutu d n 1,5 mm i szerokość b r 6 d n. Wkręty muszą posiadać średnicę d n 3,5 mm. Charakterystyczną wartość wytrzymałości na docisk ścianki otworu należy określić przy użyciu następującego równania: f h,k = d -0,7 n t 0,9 gdzie d n = znamionowa średnica elementu łączącego t = grubość płyty Charakterystyczne parametry Rodzaj obciążenia 10 mm 12,5 mm 15 mm 18 mm Parametry wytrzymałości (w N/mm 2 ) Zginanie do płaszczyzny płyty 4,6 4,3 4,0 3,6 Rozciąganie do płaszczyzny płyty 2,5 2,4 2,4 2,3 Nacisk do płaszczyzny płyty 8,5 8,5 8,5 8,5 Ścinanie przy obciążeniu do płaszczyzny płyty 1,9 1,8 1,7 1,6 Ścinanie przy obciążeniu do płaszczyzny płyty 3,7 3,6 3,5 3,4 Parametry sztywności (w N/mm 2 ) Zginanie do płaszczyzny płyty 3800 Rozciąganie do płaszczyzny płyty 3800 Nacisk do płaszczyzny płyty 3800 Ścinanie przy obciążeniu do płaszczyzny płyty 1600 Ścinanie przy obciążeniu do płaszczyzny płyty 1600 Odstępy elementów łączących od nieobciążonej krawędzi płyty gipsowo-włóknowej muszą wynosić 4 d n, a od obciążonej krawędzi 7 d n. 5 Zalecenia dla producenta 5.1 Zalecenia dotyczące opakowania, transportu i składowania W czasie transportu i składowania płyty gipsowo-włóknowe oraz wytworzone przy użyciu tych płyt elementy budowli należy chronić przed uszkodzeniem i niekorzystną dla nich wilgocią, np. z opadów lub wysoką wilgotnością budowlaną (np. poprzez okrycie płyt lub elementów budowli ze wszystkich stron folią).
Strona 8 Europejskiej Aprobaty Technicznej ETA-03/0050 5.2 Zalecenia odnośnie do stosowania, konserwacji i napraw Uszkodzone płyty gipsowo-włóknowe lub elementy budowli wykonane przy użyciu tych płyt nie mogą być stosowane lub wbudowywane. W przypadku montażu płyt gipsowo-włóknowych na miejscu budowy, do czasu zamontowania płyt gipsowo-włóknowych wilgotność drewnianej konstrukcji nośnej nie może wzrosnąć w niekorzystnym stopniu (konieczne zabezpieczenie przed opadami lub bardzo wysoką wilgotnością budowlaną). Prof. dr inż. Bossenmayer Uwierzytelniona przez Stempel: okrągły Deutsches Institut für Bautechnik Kanzlei 7
Xella systemy suchej zabudowy Sp. zoo Oddział w Polsce ul. Migdałowa 4 PL-02-796 Warszawa Tel.: +48(0)22-6451338(9) Fax: +48(0)22-6451559 e-mail: fermacell-pl@xella.com www.fermacell.pl www.xella.de