PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE: OZNACZANIE TWARDOŚCI, POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY ORAZ WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE: OZNACZANIE TWARDOŚCI, POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY ORAZ WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE"

Przybysław Wójcik
5 lat temu
Przeglądów:

PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE: OZNACZANIE TWARDOŚCI, POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY ORAZ WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE NORMY PN-EN 520: Płyty gipsowo-kartonowe. Definicje, wymagania i metody badań.

1 PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE: OZNACZANIE TWARDOŚCI, POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY ORAZ WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE NORMY PN-EN 520: Płyty gipsowo-kartonowe. Definicje, wymagania i metody badań. WSTĘP TEORETYCZNY Rodzina spoiw i tynków gipsowych Prefabrykaty gipsowe elementy gipsowe gotowe do wykorzystania w elementach suchej zabudowy ; produkowane najczęściej w postaci płyt gipsowych o różnych właściwościach i przeznaczeniu: płyty gipsowe ścienne (płyty Promonta), płyty gipsowe z włóknami, płyty gipsowo-kartonowe. Płyta gipsowo-kartonowa produkt składający się z rdzenia gipsowego osłoniętego ściśle związanymi z nim trwałymi i solidnymi okładzinami kartonowymi, tworzącymi płaską i prostokątną płytę; powierzch-

nie kartonowe mogą się różnic w zależności od zastosowania określonego typu płyty, a rdzeń może zawierać dodatki nadające u dodatkowe właściwości; krawędzie podłużne pokryte kartonem ukształtowane są

2 nie kartonowe mogą się różnic w zależności od zastosowania określonego typu płyty, a rdzeń może zawierać dodatki nadające u dodatkowe właściwości; krawędzie podłużne pokryte kartonem ukształtowane są w zależności od zamierzonego zastosowania. Lico płyty powierzchnia wraz z krawędziami pokryta w sposób ciągły kartonem. Spód powierzchnia przeciwległa do lica. Płyta gipsowo-kartonowa typu A płyta g-k z licem, na które można nałożyć tynki gipsowe lub dekoracje. Płyta gipsowo-kartonowa typu H (płyta o zmniejszonym stopniu wchłaniania wody) typ płyty zawierający dodatki służące do zmniejszenia stopnia wchłaniania wody; mogą one nadawać się do specjalnych zastosowań; w celach identyfikacyjnych płyty te są oznaczone jako H1, H2, oraz H3 o różnych stopniach wchłaniania wody. Płyta gipsowo-kartonowa typu E (płyta usztywniająca) płyta specjalnie wytwarzane w celu zastosowania ich jako usztywnienie ścian zewnętrznych; nie są przewidziane do umieszczanie na nich dekoracji; nie mogą one być narażone na działanie zewnętrznych czynników atmosferycznych; płyty tego typu mają zmniejszony stopień wchłaniania wody; powinny się wykazywać minimalnym stopniem przepuszczalności pary wodnej. Płyta gipsowo-kartonowa typu F (płyta o zwiększonej spójności rdzenia przy działaniu wysokich temperatur) płyta g-k z licem, na które można nałożyć tynki gipsowe lub dekoracje, płyty te zawierają w rdzeniu gipsowym włókna mineralne i/lub inne dodatki w celu zwiększenia spójności rdzenia przy działaniu wysokich temperatur.

3 Płyta gipsowo-kartonowa typu P płyta g-k z licem przeznaczonym do nałożenia tynku gipsowego lub do połączenia przez kolaż z innymi materiałami w postaci płyt lub paneli. Płyta gipsowo-kartonowa typu D (płyta o kontrolowanej gęstości) płyta g-k z licem, na które można nałożyć tynki gipsowe lub dekoracje, płyty te mają kontrolowaną gęstość, co pozwala na uzyskanie poprawionych właściwości w pewnych zastosowaniach. Płyta gipsowo-kartonowa typu R (płyta o zwiększonej wytrzymałości) płyta g-k z licem, na które można nałożyć tynki gipsowe lub dekoracje, płyty są przeznaczone dla specjalnych zastosowań, gdzie wymagana jest większa wytrzymałość oraz mają one zwiększoną odporność na obciążenia niszczące wzdłużne i poprzeczne. Płyta gipsowo-kartonowa typu I (płyta o zwiększonej twardości powierzchni) płyta g-k z licem, na które można nałożyć tynki gipsowe lub dekoracje, płyty te stosowane są tam, gdzie wymagana jest zwiększona twardość powierzchni. Kształty krawędzi i końców płyt g-k poryte kartonem krawędzie płyt mogą być: proste, fazowane ukośnie, spłaszczone, półokrągłe lub okrągłe. Wytrzymałość na zginanie płyt gipsowo-kartonowych typu A, D, E, F, H, I: Grubość Typowa Nominalna grubość płyty [mm] Obciążenia niszczące przy zginaniu* [N] Kierunek poprzeczny Kierunek wzdłużny 9, , , Inne grubości t 16,8*t 43*t *żaden z poszczególnych wyników uzyskany podczas badania nie może być niższy więcej niż o 10% od wartości podanych w tablicy. Wytrzymałość na zginanie płyt gipsowo-kartonowych typu R (o zwiększonej wytrzymałości): Grubość Typowa Nominalna grubość płyty [mm] Obciążenia niszczące przy zginaniu* [N] Kierunek poprzeczny Kierunek wzdłużny 12, , Inne grubości t 24*t 58*t *żaden z poszczególnych wyników uzyskany podczas badania nie może być niższy więcej niż o 10% od wartości podanych w tablicy. Wytrzymałość na zginanie płyt gipsowo-kartonowych typu P: Nominalna grubość płyty [mm] Obciążenia niszczące przy zginaniu* [N] Kierunek poprzeczny Kierunek wzdłużny 9, ,

4 *żaden z poszczególnych wyników uzyskany podczas badania nie może być niższy więcej niż o 10% od wartości podanych w tablicy. Typowe wymiary płyt gipsowo-kartonowych typu A, H, D, E, F, I, R: - szerokość: 600 mm, 625 mm, 900 mm, mm, oraz mm; - grubość: 9,5 mm, 12,5 mm, 15,0 mm. Typowe wymiary płyt gipsowo-kartonowych typu P: - szerokość: 400 mm, 600 mm, 900 mm oraz mm; - długość: 1 200mm, mm, mm, mm; - grubość: 9,5 mm, 12,5 mm. Klasy wchłaniania wody dla płyt typu H: Klasa wchłaniania wody Powierzchniowe wchłanianie wody [g/m2] Całkowite wchłanianie wody [%] H H H Zastosowanie płyt gipsowo-kartonowych: - ściany działowe i osłonowe; - obudowy i okleiny ścian tradycyjnych; - sufity podwieszane; - podkłady podłogowe.

5 METODA BADANIA OZNACZANIE TWARDOŚCI Badanie wykonuje się zgodnie z normą PN-EN 520. Twardość powierzchni płyty określa się poprzez pomiar wgniecenia powierzchni spowodowanego uderzeniem stalowej kulki spadającej na płytę z określonej wysokości. W celu przeprowadzenia badania należy przygotować próbkę o wymiarach 300 mm x 400 mm, a następnie kondycjonować ją do uzyskania stałej masy w temperaturze (40±2) ⁰C. Na sztywnym stole należy umieścić próbkę płyty licem do góry i przykryć ją kalką maszynową, a następnie umieścić stalową kulkę o średnicy 50 mm i masie (510±10) g w odległości (500±5) mm między górą płyty i spodem kulki. Spuścić kulkę na płytę, zdjąć kalkę i zmierzyć średnicę zabarwionego śladu uderzenia na płycie z dokładnością do 1 mm. Badanie powtórzyć 3 razy na tej samej próbce. Dla każdej próbki wyliczyć średnią z trzech mierzonych wartości z dokładnością do 1 mm. Twardość powierzchni płyty jest wyrażona poprzez uzyskaną średnią wartość.

6 OZNACZANIE POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY Badanie wykonuje się zgodnie z normą PN-EN 520. Powierzchniowe wchłanianie wody oznacza się poprzez poddanie określonej powierzchni płyty działaniu słupa wody o temperaturze (23±2) ⁰C przez określony czas. Badanie należy wykonywać przy użyciu aparatu Cobba z cylindrem o wysokości 25 mm. W celu przeprowadzenia badania należy przygotować dwie próbki o wymiarach [(125±1,5) x (125±1,5)] mm, jedną do badania lica, a drugą do badania spodu. Próbki przed badaniem należy kondycjonować próbki do stałej masy w temperaturze (23±2) ⁰C oraz wilgotności względnej (50±5) % i niezwłocznie przeprowadzić badanie. Próbkę zważyć z dokładnością do 0,01 g i umieścić ją badaną stroną do góry w aparacie Cobba (pow. działania wody = 100 cm 2 ). Wypełnić pierścień aparatu wodą o temperaturze (23±2) ⁰C aż do momentu pokrycia próbki 25 mm warstwą wody. Pozostawić próbkę w aparacie na 2 h ± 2 min., a następnie wylać wodę z aparatu i wyjąć próbkę. Niezwłocznie usunąć nadmiar wody poprzez wytarcie suchą bibułą i ponownie zważyć próbkę s dokładnością do 0,01 g. Dla każdej próbki wyliczyć różnicę (w gramach) między masą próbki suchej i masę próbki mokrej. Uzyskany wynik pomnożyć przez 100. Zarejestrować uzyskaną wartość jako wchłanianie powierzchniowe wody odpowiednio lica lub spodu płyty gipsowo-kartonowej, wyrażoną w g/m 2. OZNACZANIE WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE Badanie wykonuje się zgodnie z normą PN-EN 520. Wytrzymałość na zginanie płyt gipsowo-kartonowych powinna być charakteryzowana obciążeniem niszczącym przy zginaniu Wycięte z płyt próbki o wymiarach 400 x 300 mm należy poddawać obciążeniu, aż do zniszczenia próbki. Do badania należy użyć urządzenia obciążającego ze zdolnością do odczytu z dokładnością do 2% i pozwalające na przyłożenie obciążenia z szybkością (250±125) N/min. W celu przeprowadzenia badania z każdej płyty należy wyciąć dwie próbki o wymiarach [(400±1,5)x(300±1,5)] mm w sposób pokazany na rysunku. Jedną próbkę należy wyciąć w kierunku wzdłużnym (L), jedną w kierunku poprzecznym (T). Tak przygotowane próbki należy wysuszyć do stałej masy w temperaturze (40±2) ⁰C i przeprowadzić badanie w ciągu 10 minut od wyjęcia z suszarki. Próbki wzdłużne (L) należy umieścić w maszynie niszczącej licem do dołu, zaś próbki poprzeczne (T) lice do góry, na dwóch równoległych podporach cylindrycznych o promieniu zaokrąglenia między 3 mm a 15 mm, których rozstaw wynosi (350±1) mm. Następnie w środku rozstawu podpór przyłożyć obciążenie za pomocą belki dociskowej o promieniu zaokrąglenia pomiędzy 3 mm a 15 mm, z przyrostem (250±125) N/min. Zanotować siłę niszczącą z dokładnością do 1 N. Czas od przyłożenia obciążenia aż do zniszczenia próbki nie powinien być dłuższy niż 20 s.

7 Należy obliczyć obciążenie niszczące jako średnią z wyników dla 3 próbek wzdłużnych (L) oraz trzech próbek poprzecznych (T).

Podobne dokumenty

RAPORT Z BADAŃ NR LZM /16/Z00NK

RAPORT Z BADAŃ NR LZM /16/Z00NK Strona 1 z 14 ZAKŁAD INŻYNIERII MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH LABORATORIUM MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH RAPORT Z BADAŃ NR LZM01-00652/16/Z00NK Niniejszy raport z badań zawiera wyniki badań objęte zakresem akredytacji