POWIATOWY URZĄD PRACY

POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Słowackiego 2, 37-500 Jarosław, tel(16) 621-21-88, fax(16) 621-21-88 wewn. 116 www.pup.jaroslaw.pl e-mail: rzjr@praca.gov.pl MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE JAROSŁAWSKIM W 2011 ROKU CZĘŚĆ II ABSOLWENCI W ROKU 2011 ORAZ PROGNOZY NA ROK 2012 JAROSŁAW - LIPIEC 2012

WSTĘP Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych definiowany jest jako proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy, dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowanie funkcjonowania systemów kształcenia zawodowego i szkolenia bezrobotnych 1. W celu dostosowania podaży (ilość pracowników, osób poszukujących pracy i bezrobotnych) do popytu (miejsca pracy) prowadzone są badania rynku pracy. Zgodnie z art. 9 ust 1 pkt 9 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr. 69 poz. 415 z 2010r. z późn. zm.) publiczne służby zatrudnienia zostały zobligowane do analizy sytuacji na lokalnym rynku pracy i prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. W związku ze zmianami zachodzącymi w gospodarce szczególnie ważne jest odpowiednie dopasowanie kwalifikacji osób wchodzących na rynek pracy, do wymagań stawianych przez pracodawców. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest więc narzędziem pozwalającym szacunkowo określić, jakie jest zapotrzebowanie na określone zawody na lokalnym rynku pracy, w których zawodach występuje deficyt, których zawodów jest nadmiar oraz w których zawodach zachowana jest równowaga. Dzięki dokonywanym analizom można dostosować system edukacji, poprzez dobór odpowiednich kierunków kształcenia i szkolenia, w celu zmniejszania skali bezrobocia na lokalnym rynku pracy. Prezentowany raport w drugiej części prognostycznej monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie jarosławskim w roku 2010 dotyczy podaży absolwentów szkół ponadgimnazjalnych na terenie powiatu jarosławskiego w roku szkolnym 2011/2012. Celem badania jest dostarczenie niezbędnych informacji o przewidywanej liczbie absolwentów według zawodów w roku 2012. Raport CZĘŚĆ II opracowano w oparciu o: zestawienia statystyczne, którymi dysponuje Powiatowy Urząd Pracy w Jarosławiu tj. załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni oraz poszukujący pracy według czasu 1 Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, Warszawa 2003, s.6

pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy stan w końcu 4 kwartału 2011 roku; załącznik 3 do sprawozdania MPiPS Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności za 2 półrocze 2011 roku; wygenerowane dane z Systemu Informacji Oświatowej MEN dotyczące liczby absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w roku szkolnym 2011/2012 oraz ich przewidywanej liczby w roku szkolnym 2012; badania o absolwentach szkół wyższych GUS. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych przebiega w oparciu o Klasyfikację Zawodów i Specjalności wprowadzoną do stosowania rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 kwietnia 2010r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr. 82, poz. 537).

ANALIZA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ W POWIECIE JAROSŁAWSKIM W 2011R. Na koniec grudnia 2011r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wyniosła 9684, w tym 4957 kobiet. W stosunku do analogicznego okresu roku 2010 liczba zarejestrowanych bezrobotnych wzrosła o 179 osób. Strukturę osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu z uwzględnieniem poziomu wykształcenia przedstawia tabela 1. Tabela 1 Struktura bezrobotnych wg wykształcenia (* na koniec grudnia danego roku) Wykształcenie Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych 2004r.* 2005r.* 2006r.* 2007r.* 2008r.* 2009r.* 2010r.* 2011r. * Wyższe 614 695 810 786 740 1210 1277 1452 Policealne i średnie zawodowe 2392 2402 2249 2082 1764 2235 2191 2285 Średnie ogólne Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej 618 670 668 658 645 817 824 3794 3652 3299 2852 2506 2976 2953 2672 2644 2543 2285 1996 2277 2260 Ogółem 10091 10063 9569 8663 7651 9515 9505 9684 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 1 do sprawozdania MPiPS-01, Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy 862 2878 2207 Analizując powyższe dane na przestrzeni ostatnich 8 lat zaobserwować można sukcesywny spadek liczby oraz udziału procentowego osób bezrobotnych z wykształceniem zasadniczym zawodowym w ogólnej liczbie zarejestrowanych. W porównaniu do danych z 31.12.2010r. liczba zarejestrowanych z wykształceniem zasadniczym zawodowym w końcu 2011 r. zmniejszyła się o 75 osób, natomiast udział tej grupy bezrobotnych w ogólnej liczbie zarejestrowanych wyniósł 29,7 % i w odniesieniu do udziału procentowego w/w bezrobotnych do ogółu zarejestrowanych w końcu grudnia 2010r. zmniejszył się o 1,3 punktu procentowego.

Inaczej wygląda sytuacja wśród osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym, których liczba w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu oraz udział procentowy w ogólnej liczbie zarejestrowanych na przestrzeni ostatnich 8 lat wykazuje tendencję wzrostową (w 2009 r. radykalny wzrost o 64% w stosunku do roku 2008). W porównaniu do grudnia 2010 liczba zarejestrowanych z wyższym wykształceniem wzrosła o 175 osób, zaś udział procentowy bezrobotnych z wyższym wykształceniem do ogółu zarejestrowanych w końcu 2011 r. wyniósł 15% i wzrósł o 1,6 punktu procentowego w odniesieniu do udziału procentowego w/w kategorii bezrobotnych do ogółu zarejestrowanych w końcu 2010 roku. Porównując poziom bezrobocia wśród zarejestrowanych w 2011r. z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej; średnim ogólnym; policealnym i średnim zawodowym do poziomu bezrobocia w tych kategoriach w 2010 roku - odnotowano spadek liczby bezrobotnych osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej o 53 osoby, natomiast wzrost zarejestrowanych z wykształceniem średnim ogólnym o 38 osób i o 94 osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Powyższe ilustruje wykres 1. Wykres 1 Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wg wykształcenia na koniec grudnia danego roku 3500 3000 2953 2878 2500 2000 1500 1000 500 2191 2260 2285 2207 1452 1277 824 862 wyższe policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej 0 2010 2011 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 1 do sprawozdania MPiPS-01, Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy

Wśród 9684 osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu, status absolwenta na koniec roku 2011 posiadało 655 osób, co stanowiło 6,7% ogółu zarejestrowanych, w porównania do grudnia 2010 r. - spadek o 0,4 punku procentowego. Poniższy wykres obrazuje procentowy udział bezrobotnych absolwentów do ogółu zarejestrowanych bezrobotnych w latach 2004-2011. Wykres 2 Liczba zarejestrowanych absolwentów w porównaniu do liczby bezrobotnych (* stan na koniec grudnia danego roku) 12 000 10 000 10 091 10 063 9 569 8 663 9 515 9 505 9 684 8 000 7 651 6 000 4 000 2 000 0 h y c n a d k ra b 7,2% 6,6% 7,3% 5,3% 7,7% 7,1% 6,7% 2004r.* 2005r.* 2006r.* 2007r.* 2008r.* 2009r.* 2010r.* 2011* Bezrobotni Absolwenci Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załączników 1 do sprawozdania MPiPS-01, Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy

Strukturę zarejestrowanych absolwentów pod względem wieku oraz wykształcenia przedstawia tabela 2. Tabela 2 Struktura bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki wg wieku i wykształcenia (* na koniec grudnia danego roku) Wiek Bezrobotni w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 2011* Wykształcenie Bezrobotni w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 2011* 18-24 551 wyższe 228 25-34 96 policealne i średnie zawodowe 199 35-44 7 średnie ogólnokształcące 112 45-54 1 zasadnicze zawodowe 116 55-59 0 gimnazjalne i poniżej 0 60-64. 0 - - Razem 655 Razem 655 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 1 do sprawozdania MPiPS-01, Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy Według powyższych danych najliczniejszą grupę bezrobotnych zarejestrowanych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu stanowią osoby w wieku od 18-24 lat, jest to 84% bezrobotnych absolwentów oraz 5,7% ogółu zarejestrowanych. Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zalicza bezrobotnych z tego przedziału wiekowego do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, wobec których mogą być stosowane dodatkowe, określone w ustawie działania. Biorąc pod uwagę poziom wykształcenia bezrobotnych absolwentów, największą grupę wśród nich tworzą bezrobotni legitymujący się wykształceniem wyższym. Wśród zarejestrowanych absolwentów stanowią oni 34,8% oraz 2.4 % wśród zarejestrowanych ogółem.

W tabeli 3 przedstawiono liczbę absolwentów zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu w układzie grup wielkich na koniec grudnia 2010 i 2011 roku. Tabela 3 Liczba zarejestrowanych bezrobotnych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki wg grup zawodowych wielkich (* na koniec grudnia danego roku) Lp. Grupa zawodów liczba zarejestrowanych bezrobotnych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 2010r.* % ogółu liczba zarejestrowanych bezrobotnych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 2011r.* % ogółu dynamika zmian w stosunku do roku 2010 w % 0 Bez zawodu 237 35 259 39,54 9,28 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i 0 0 0 0 0,00 kierownicy 2 Specjaliści 215 31,76 157 23,96-26,98 3 Technicy i inny średni personel 98 14,48 84 12,82-14,29 4 Pracownicy biurowi 6 0,89 9 1,37 50,00 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 60 8,86 68 10,38 13,33 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 5 0,74 4 0,61-20,00 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 44 6,5 62 9,46 40,90 Operatorzy i monterzy maszyn i 8 urządzeń 8 1,18 5 0,76-37,50 9 Pracownicy przy pracach prostych 4 0,59 7 1,1 75,00 Razem 677 100 655 100-3,24 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 3 do sprawozdania MPiPS-01, Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności Analizując dynamikę zmian w liczbie bezrobotnych zarejestrowanych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w roku 2011 w stosunku do roku 2010 nastąpił spadek liczby osób zarejestrowanych jako absolwenci o 3,25 %, zaś w stosunku do 2009 r. spadek ten wynosi ponad 11%. Według powyższych danych, na koniec grudnia 2011r. wśród 655 zarejestrowanych absolwentów największą grupę (259 osób) utworzyli bezrobotni bez zawodu, którzy ukończyli naukę w liceach ogólnokształcących lub w trakcie kształcenia nie uzyskali kwalifikacji do wykonywania określonego zawodu. Stanowili oni 39,5% wszystkich bezrobotnych zarejestrowanych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki.

Drugą grupę absolwentów (157 osób) stanowili bezrobotni kwalifikujący się do grupy zawodowej specjaliści. Najwięcej osób z tej grupy, posiadających wykształcenie wyższe zostało zarejestrowanych w następujących zawodach: specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 18 osób; pozostali specjaliści z dziedziny prawa gdzie indziej niesklasyfikowani - 11 osób; pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 10 osób; ekonomista 10 osób; pozostali specjaliści ds. administracji i rozwoju 8 osób. Bezrobotni zaliczeni do grup zawodowych wielkich tj. 5 pracownicy usług osobistych i sprzedawcy, oraz 7 robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy stanowili na koniec grudnia 2011r. trzecią pod względem liczebności (130 osób) trzecią grupę zarejestrowanych absolwentów. Wśród tych osób najwięcej posiada wykształcenie zawodowe. Najliczniej reprezentowane przez nich zawody to : sprzedawca 27 osób; kucharz małej gastronomii 17 osób; mechanik pojazdów samochodowych 11 osób; monter izolacji budowlanych -7osób; fryzjer - 6 osób; cukiernik 5osób; stolarz 5 osób. Przedstawiciele 3 i 4 grupy wielkiej, odpowiednio technicy i inny średni personel oraz pracownicy biurowi stanowią czwartą po względem liczebności grupę absolwentów (93 osoby). Najwięcej osób w tej grupie absolwentów posiada wykształcenie średnie. Najliczniej reprezentowane przez nich zawody to: technik mechanik 12 osób;

technik ekonomista 9 osób; technik żywienia i gospodarstwa domowego 6 osób; technik informatyk 6 osób; technik technologii żywności 4 osoby; technik technologii odzieży 4 osoby; technik farmaceutyczny 4 osoby; Na terenie powiatu jarosławskiego funkcjonują szkoły wszystkich etapów kształcenia: podstawowe, gimnazjalne, ponadgimnazjalne - zasadnicze zawodowe, średnie techniczne, licea profilowane, licea ogólnokształcące, policealne i wyższe. Placówki edukacyjne skoncentrowane na terenie powiatu jarosławskiego tworzą zazwyczaj zespoły szkół i kształcą uczniów w klasach o różnych profilach i na różnych poziomach kształcenia. Szkoły ponadgimnazjalne kształcą między innymi w kierunkach: geodezyjnym, budowlanym, spożywczym chemicznym, odzieżowym, mechanicznym. Na terenie powiatu jarosławskiego znajduje się także Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Fryderyka Chopina. W związku z rozwojem trendu uczenia się przez całe życie bardzo duże znaczenie ma Centrum Kształcenia Ustawicznego w Jarosławiu (CKU), gdzie osoby dorosłe mogą zdobyć lub uzupełnić wykształcenie w 3-letnim Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych, 2-letnim Uzupełniającym Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych, 3-letnim Uzupełniającym Technikum dla Dorosłych oraz w Szkole Policealnej. Ważną placówką edukacyjną w powiecie jarosławskim jest Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu (zmiana nazwy w grudniu 2010r. z Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. ks. Bronisława Markiewicza). Na terenie powiatu jarosławskiego działają również niepubliczne szkoły wyższe: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, prowadząca Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Jarosławiu, który kształci w kierunku pedagogicznym oraz Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Jarosławiu, oferujące naukę języka angielskiego. W 2011r. szkoły ponadgimnazjalne w powiecie jarosławskim ukończyło ogółem 3171 absolwentów, w tym: uczelnię wyższą 868 osób;

szkoły policealne 113 osób; szkoły średnie zawodowe (technika, licea zawodowe) 678 osób; licea ogólnokształcące 1096 osób; zasadnicze szkoły zawodowe 416 osób. Na podstawie danych GUS liczba studentów Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno- Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza na dzień 30.XI.2011r. wynosiła 3860 osób. Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu kształci w następujących kierunkach: pedagogika; filologia; europeistyka; zarządzanie; informatyka; pielęgniarstwo; budownictwo; geodezja i kartografia; turystyka i rekreacja. Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza w roku akademickim 2010/2011 ukończyli kierunki : europeistyka - 95 osób; zarządzanie informatyka - 171 osób; - 75 osób; pielęgniarstwo - 312 osoby; geodezja i kartografia - 81 osób; turystyka i rekreacja - 134 osoby.

W końcu 2011 w Powiatowego Urzędzie Pracy w Jarosławiu było zarejestrowanych 53 absolwentów Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza. Wśród 655 bezrobotnych absolwentów zarejestrowanych pod koniec czwartego kwartału 2011 r.: 425 osób ukończyło szkoły ponadgimnzjalne na terenie powiatu jarosławskiego 230 osób ukończyło szkoły ponadgimnazjalne spoza powiatu jarosławskiego. W tabeli 4 zestawiono dane o absolwentach, którzy ukończyli szkoły ponadgimnazjalne na terenie powiatu jarosławskiego oraz o bezrobotnych absolwentach szkół powiatu jarosławskiego zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu w końcu 2011 r. Tabela 4 Absolwenci wg typów szkół powiatu jarosławskiego Lp. Rodzaj szkoły Absolwenci, którzy ukończyli szkołę w powiecie jarosławskim* Bezrobotni absolwenci ze szkół powiatu jarosławskiego ** 2008 2009 2010 2011 2008 2009 2010 2011 Procent zarejestrowanych absolwentów ze szkół powiatu jarosławskiego 1 Szkoły wyższe x x 794*** 868*** 95 213 77 53 6.1 2 Szkoły policealne 111 98 82 113 3 12 8 13 11,5 3 4 Technika, licea zawodowe Licea ogólnokształcące 685 538 669 678 84 168 131 150 22.1 988 895 1062 1096 58 53 90 103 9,4 5 Zasadnicze Szkoły Zawodowe 356 390 425 416 38 103 115 106 25.5 Razem 3171 425 13,4 Źródło: * - System Informacji Oświatowej MEN; firma Sygnity; ** - opracowanie własne na podstawie wygenerowanego przy pomocy programu Syriusz raportu lista absolwentów wg zawodów i szkół w okresie od 01.01..2011 do 31.12.2011 z powiatu ;*** - GUS Absolwenci szkół wyższych według szkół i grup kierunków (łącznie z cudzoziemcami); x brak danych Wśród osób, które w 2011 r. ukończyły szkoły ponadgimnazjalne w powiecie jarosławskim dominowali absolwenci liceów ogólnokształcących (1096) oraz szkół wyższych (868). W porównaniu do roku 2010 liczba absolwentów liceów ogólnokształcących z powiatu jarosławskiego w 2011 roku wzrosła o 34 osoby, zaś absolwentów szkoły wyższej o 74 osoby.

Kolejną pod względem liczebności grupę absolwentów (ogółem 678 osób) stanowiły osoby, które ukończyły technika ( 604 osoby) oraz licea zawodowe (74 osoby). Zasadnicze szkoły zawodowe z liczbą 416 absolwentów zajęły przedostatnie miejsce wśród szkół ponadgimnazjalnych powiatu jarosławskiego. Najmniejszą liczbę absolwentów w powiecie jarosławskim (113 osób) wykazały szkoły policealne/pomaturalne. W porównaniu do 2010 roku nastąpił w tej grupie wzrost o 31 osób. Osoby, które ukończyły szkoły ponadgimnazjalne w powiecie jarosławskim i zarejestrowały się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu w liczbie 425 osób stanowiły 13.4% ogółu absolwentów szkół powiatu jarosławskiego. Wykres 3 Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów szkół powiatu jarosławskiego na koniec grudnia 2011 r. 1200 1096 1000 868 800 678 600 400 416 200 0 53 113 13 150 Szkoły w yższe Szkoły policealne Technika, licea zaw odow e Licea ogólnokształcące 103 106 Zasadnicze Szkoły Zaw odow e Absolwenci ze szkół powiatu jarosławskiego 2011 Bezrobotni absolwenci ze szkół powiatu jarosławskiego Źródło: opracowanie własne na podstawie: danych System Informacji Oświatowej MEN; firma Sygnity, GUS Absolwenci szkół wyższych według szkół i grup kierunków (łącznie z cudzoziemcami), wygenerowanego przy pomocy programu Syriusz raportu lista absolwentów wg zawodów i szkół

Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu na koniec grudnia 2011r. wśród zarejestrowanych absolwentów: 228 osób - posiadało wykształcenie wyższe; 35 osób - wykształcenie policealne/pomaturalne; 164 osoby - średnie zawodowe (licea i technika); 112 osób - średnie ogólnokształcące ; 116 osób - wykształcenie zasadnicze zawodowe. Absolwentów posiadających wykształcenie gimnazjalne i poniżej w końcówce analizowanego roku nie odnotowano. Wykres 4 Zarejestrowani absolwenci wg poziomu wykształcenia ( stan na koniec grudnia 2011 r.) 250 200 150 100 50 0 wyższe policealne/pomaturalnne średnie zawodowe. licea ogólnokształcące zasadnicze zawodowe bezrobotni absolw enci zarejestrow ani w PUP Jarosław w 2011r. bezrobotni absolw enci ze szkół pow iatu jarosław skiego bezrobotni absolw enci ze szkół spoza pow iatu jarosław skiego Źródło: Załącznik nr 1 do sprawozdania MIPS-01 Bezrobotni oraz poszukujący pracy według czasu pozostawania bez prac, wieku, poziomu wykształcenie i stażu pracy. Stan w końcu 4 kwartału 2011 roku. W grupie 228 absolwentów zarejestrowanych z wykształceniem wyższym 23,2% tj. 53 osoby ukończyło w 2011r. Państwową Wyższą Szkołę Techniczno-Ekonomiczną im. ks.

Bronisława Markiewicza w Jarosławiu. Najwięcej absolwentów tej uczelni zarejestrowano w zawodach: specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych - 7 osób; specjalista do spraw integracji europejskiej 5 osób; pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju - 4 osoby; Pielęgniarka 3 osoby. Kolejną grupę 164 zarejestrowanych absolwentów stanowią osoby z wykształceniem średnim zawodowym. W tej grupie 91.5 % tj. 150 osób ukończyło szkoły znajdujące się w powiecie jarosławskim. Najwięcej absolwentów z wykształceniem średnim zawodowym zarejestrowało się zawodach: technik mechanik - 10 osób ; technik informatyk - 4 osoby; technik elektronik - 3 osoby; technik żywienia i gospodarstwa domowego - 3 technik technologii odzieży - 3 osoby; technik technologii żywności - 3 osoby Wśród absolwentów zarejestrowanych z wykształceniem średnim zawodowym 94 osoby w toku kształcenia nie uzyskało kwalifikacji do wykonywania określonego zawodu i w ewidencji Urzędu Pracy stanowią grupę bez zawodu. Liczba absolwentów z wykształceniem średnim zawodowym ze szkół powiatu jarosławskiego zarejestrowanych na koniec grudnia 2011r. (150 osób) wzrosła o 19 osób w stosunku do zarejestrowanych w analogicznym okresie roku poprzedniego (131 osób), co ilustruje tabela 4. Nadal dużą grupę absolwentów (116 osób) stanowią osoby zarejestrowane w 2011r. z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Wśród nich 106 osób tj. 91,4% ukończyło zasadnicze szkoły zawodowe znajdujące się w powiecie jarosławskim. Najliczniej reprezentowane w tej grupie zawody to : kucharz małej gastronomii 13 osób;

sprzedawca 11 osób; mechanik pojazdów samochodowych 7 osób; monter izolacji budowlanych 6 osób; cukiernik 5 osób. Podobnie jak w grupie osób z wykształceniem średnim zawodowym, wśród absolwentów zarejestrowanych w 2011r. z wykształceniem zasadniczym zawodowym 34 osoby w toku kształcenia nie uzyskało kwalifikacji do wykonywania określonego zawodu i stanowią w ewidencji Urzędu grupę bez zawodu. Liczba absolwentów z wykształceniem zasadniczym zawodowym ze szkół powiatu jarosławskiego, zarejestrowanych na koniec grudnia 2011r. ( 106 osób ) zmniejszyła się o 9 osób w stosunku do zarejestrowanych w analogicznym okresie roku poprzedniego (115 osób), co ilustruje tabela 4. Ostatnią dużą grupę zarejestrowanych absolwentów stanowią osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym. W Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu wśród 112 absolwentów zarejestrowanych z wykształceniem średnim ogólnokształcącym - 103 ukończyło szkoły znajdujące się na terenie powiatu jarosławskiego. Liczba ta stanowi zaledwie 9,4% wszystkich absolwentów kończących licea ogólnokształcące w powiecie jarosławskim (tabela 4). Absolwenci z wykształceniem średnim ogólnokształcącym, nie posiadając zawodu decydują się na kontynuację edukacji w szkołach policealnych lub na uczelniach wyższych. Liczba absolwentów z wykształceniem średnim ogólnokształcącym ze szkół powiatu jarosławskiego, zarejestrowanych na koniec grudnia 2011 roku (103) zwiększyła się o 13 osób w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego (90), co ilustruje tabela 4. Niewielką grupę liczącą 35 osób stanowią zarejestrowani absolwenci szkół pomaturalnych/policealnych. Spośród w/w absolwentów 13 osób ukończyło szkoły pomaturalne/ policealne znajdujące się na terenie powiatu jarosławskiego. Stanowią oni 31% wszystkich absolwentów kończących szkoły pomaturalne/policealne w powiecie jarosławskim w 2011 r.

Liczba absolwentów z wykształceniem pomaturalnym/policealnym ze szkół powiatu jarosławskiego zarejestrowanych na koniec grudnia 2011 roku (13) zwiększyła się o 5 osób w stosunku do zarejestrowanych w tej grupie w końcu 2010 r. (8), co ilustruje tabela 4. PROGNOZY DOTYCZĄCE ABSOLWENTÓW NA ROK 2012 Jednym z założeń monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest próba określenia liczby absolwentów kończących szkoły w analizowanym roku i ich wpływu na sytuację lokalnego rynku pracy. Na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej MEN przewiduje się, że w roku 2012 szkoły ponadgimnazjalne w powiecie jarosławskim ukończy 2793 osoby, to jest o 490 absolwentów więcej niż w roku 2011. Podane dane nie obejmują szkół wyższych. W tabeli poniżej przedstawiono prognozowaną liczbę absolwentów na rok 2012 według typów szkół. Tabela 5 Przewidywani absolwenci w roku 2012 wg typów szkół Lp. Rodzaj szkoły Absolwenci, którzy ukończyli szkołę w roku 2011 Przewidywani absolwenci w roku 2012 wzrost/spadek liczby absolwentów Dynamika zmian w % 1 Szkoły policealne 113 93-20 -17,7% 2 3 4 Szkoły średnie (technika, licea zawodowe) Licea ogólnokształcące Zasadnicze szkoły zawodowe 678 1106 +428 63,13% 1096 1206 +110 10,04% 416 388-28 -6,7% Razem 2303 2793 +490 21,3% Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej MEN; firma Sygnity

Jak wykazują powyższe prognozy, w szkołach średnich zawodowych oraz liceach ogólnokształcących wszystkich nastąpi w 2012 roku wzrost liczby absolwentów. Natomiast spadek liczby absolwentów przewiduje się w szkołach policealnych/ pomaturalnych i Zasadniczych zawodowych. Z przedstawionych prognoz wynika, że najwięcej absolwentów tj. 1206 osób ukończy w 2012 roku licea ogólnokształcące, tj. o 110 więcej aniżeli w roku 2011. Zgodnie z prognozą szkoły średnie (technika i licea i zawodowe) ukończy w 2012 roku 1106 osób, czyli o 428 osób więcej niż w roku 2011r. Prognozy na 2012 r. zakładają spadek liczby absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, które według prognoz ukończy 388 osób, tj. 28 osób mniej niż w roku 2011. Liczba przewidywanych absolwentów szkół policealnych będzie o 20 osób niższa niż w roku 2011 i wyniesie 93 osoby. Informacja o ilości przewidywanych absolwentów szkół jest ważnym elementem w określaniu możliwych zmian na lokalnym rynku pracy. Aby dokładniej przeanalizować sytuację absolwentów w powiecie jarosławskim w 2011 roku, w tabeli poniżej przedstawiono strukturę zawodową absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów.

Tabela 6 Absolwenci z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym - przewidywania na rok 2012 Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2011 Przewidywani absolwenci w roku 2012 Wzrost(+)/ Spadek(-) Wykształcenie policealne i średnie zawodowe 311103 Technik analityk 0 0-311104 Technik geodeta* 57 55-2 311204 Technik budownictwa* 40 38-2 311206 Technik drogownictwa* 30 29-1 311209 Technik urządzeń sanitarnych* 19 18-1 311408 Technik elektronik* 26 22-4 311504 Technik mechanik* 68 48-20 311512 Technik mechanizacji rolnictwa* 24 14-10 311924 Technik technologii odzieży* 26 19-7 314202 Technik architektury krajobrazu* 10 0-10 314205 Technik ogrodnik* 10 0-10 314301 Technik leśnik* 0 60 +60 314403 Technik technologii żywności* 26 17-9 Technik żywienia i gospodarstwa domowego* 43 66 +23 322002 323003 Biomasażysta 35 0-35 325509 Technik bezpieczeństwa i higieny pracy* 10 25 +15 325511 Technik ochrony środowiska* 24 19-5 331403 Technik ekonomista* 68 74 +6 332203 Przedstawiciel handlowy 0 11 +11 334306 Technik administracji 0 400 +400 343204 Plastyk* 42 42-343602 Muzyk* 32 36 +4 351203 Technik informatyk* 86 59-27 352203 Technik telekomunikacji 0 26 +26 412001 Sekretarka 0 20 +20 422402 Technik hotelarstwa 0 29 +29 441501 Pracownik do spraw osobowych 0 4 +4 513101 Kelner 0 0-514105 Technik usług fryzjerskich* 22 12-10 514207 Technik usług kosmetycznych* 29 10-19 522305 Technik handlowiec* 47 35-12 541315 Technik ochrony fizycznej osób i mienia* 17 11-6 Razem 791 1199 +408 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej MEN; firma Sygnity

Tabela 7 Absolwenci z wykształceniem średnim ogólnokształcącym - przewidywania na rok 2012 Źródło: dane z Systemu Informacji Oświatowej MEN; firma Sygnity Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2011 Przewidywani absolwenci w roku 2012 Wzrost(+)/ Spadek(-) Wykształcenie średnie ogólnokształcące 000000 Bez zawodu 1096 1206 +110 Tabela 8 Absolwenci z wykształceniem zasadniczym zawodowym - przewidywania na rok 2012 Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2011 Przewidywani absolwenci w roku 2012 Wzrost(+)/ Spadek(-) Wykształcenie zasadnicze zawodowe 512002 Kucharz małej gastronomii* 66 84 +18 514101 Fryzjer 0 0-522301 Sprzedawca* 47 31-16 611303 Ogrodnik* 16 0-16 711202 Murarz* 37 30-7 711402 Betoniarz - zbrojarz* 13 14 +1 712204 Posadzkarz* 22 25 +3 712401 Monter izolacji budowlanych* 11 15 +4 712604 Monter instalacji i urządzeń sanitarnych* 14 18 +4 713101 Malarz - tapeciarz* 12 13 +1 721301 Blacharz* 13 10-3 722204 Ślusarz* 14 0-14 723103 Mechanik pojazdów samochodowych* 45 44-1 723310 Mechanik - monter maszyn i urządzeń* 0 10 +10 741103 Elektryk* 9 10 +1 741201 Elektromechanik* 28 21-7 751105 Rzeźnik - wędliniarz* 10 12 +2 751201 Cukiernik* 19 13-6 752205 Stolarz* 15 18 +3 834103 Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych* 25 20-5 Razem 416 388-28 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej MEN; firma Sygnity

Przewiduje się, że spośród 1199 absolwentów szkół policealnych/pomaturalnych oraz średnich zawodowych w 2012 roku, najwięcej absolwentów z kwalifikacjami pojawi się w następujących zawodach : technik administracji - 400 osób; technik ekonomista - 74 osób; technik żywienia i gospodarstwa domowego - 66 osób; technik leśnik - 60 osób technik geodeta - 55 osób; technik mechanik - 48 osób; technik budownictwa - 38 osób. Z zebranych danych wynika również, że na rynku pracy w 2012 roku pojawi się duża grupa tj. 1206 absolwentów z wykształceniem średnim ogólnokształcącym. Z pewnością część z tych osób zakończy etap edukacji i pomimo braku zawodu wyuczonego podejmie starania podjęcia pracy. Zdecydowana większość absolwentów szkół ogólnokształcących podejmie jednakże naukę w szkołach policealnych oraz wyższych. Dane zawarte w tabeli 8, prognozujące liczbę absolwentów zasadniczych szkół zawodowych w 2012 r. wskazują równocześnie, że najliczniej będą reprezentowane następujące zawody : kucharz małej gastronomii - 84 osób; mechanik pojazdów samochodowych - 44 osoby sprzedawca murarz posadzkarz - 31 osób; - 30 osób - 25 osób

WNIOSKI W II CZĘŚCI raportu Absolwenci w roku 2011 oraz prognozy na rok 2012 sporządzonego w ramach monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych zebrano informacje oraz dokonano analizy danych dot. struktury absolwentów szkół na wszystkich poziomach nauczania oraz absolwentów rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu. Z przedstawionych danych wynika, że: Wzrasta liczba absolwentów kończących technika i licea zawodowe. Osoby te posiadają kwalifikacje do wykonywania zawodu na poziomie średnim. Brak doświadczenia zawodowego stanowi jednakże barierę, która ich dyskwalifikuje u pracodawców, najczęściej zainteresowanych zatrudnianiem pracowników posiadających doświadczenie zawodowe w miejscu pracy. Wzrasta również liczba absolwentów z wykształceniem średnim ogólnokształcącym, którzy bez kwalifikacji do wykonywania określonego zawodu oraz bez doświadczenia zawodowego mają niewielkie szanse znalezienia odpowiedniego zatrudnienia. Osoby te po zetknięciu się z niezwykle trudną sytuacją zatrudnieniową na rynku pracy, podejmują decyzje o dalszym kształceniu w szkołach policealnych lub na uczelniach wyższych licząc, że zdobyta wiedza zwiększy ich szanse wejścia na rynek pracy. Ukończenie szkoły wyższej nie gwarantuje absolwentowi tej szkoły uniknięcia problemu znalezienia odpowiedniej pracy. Pracodawcy także od tej kategorii bezrobotnych oczekują doświadczenia zawodowego. Ukończenie szkoły zasadniczej zawodowej i uzyskanie kwalifikacji zawodowych do wykonywania określonego zawodu oraz zdobycie pewnego doświadczenia zawodowego podczas praktyk zawodowych w trakcie nauki pozwala sądzić, że w/w absolwenci wśród bezrobotnych absolwentów pozostałych typów szkół znajdują się w nieco korzystniejszej j sytuacji.

SPIS TABEL Tabela 1 Struktura bezrobotnych wg wykształcenia ( * na koniec grudnia danego roku)...3 Tabela 2 Struktura bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki wg wieku i wykształcenia (* na koniec grudnia danego roku)...6 Tabela 3 Liczba zarejestrowanych bezrobotnych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki wg grup zawodowych wielkich (* na koniec grudnia danego roku) 7 Tabela 4 Absolwenci wg typu szkół powiatu jarosławskiego....11 Tabela 5 Przewidywani absolwenci w roku 2012 wg typów szkół.16 Tabela 6 Absolwenci z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym-przewidywania na rok 2012. 18 Tabela 7 Absolwenci z wykształceniem średnim ogólnokształcącym-przewidywania na rok 2012...19 Tabela 8 Absolwenci z wykształceniem zasadniczym zawodowym-przewidywania na rok 2012.19 SPIS WYKRESÓW Wykres 1 Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wg wykształcenia (* na koniec grudnia danego roku)..4 Wykres 2 Liczba zarejestrowanych absolwentów w porównaniu do liczby bezrobotnych (* na koniec grudnia danego roku)...5 Wykres 3 Liczba absolwentów i bezrobotnych absolwentów szkół powiatu jarosławskiego(* na koniec grudnia danego roku) 12 Wykres 4 Zarejestrowani absolwenci wg wykształcenia uzyskanego w szkołach powiatu jarosławskiego oraz w szkołach spoza powiatu jarosławskiego (na koniec grudnia 2011 r.)...13