Wybrane zagadnienia obliczania zwarć w systemie elektroenergetycznym



Podobne dokumenty
Miary statystyczne. Katowice 2014

BQR FMECA/FMEA. czujnik DI CPU DO zawór. Rys. 1. Schemat rozpatrywanego systemu zabezpieczeniowego PE

Układ sterowania górniczego wielosilnikowego przenośnika taśmowego

SOWA - ENERGOOSZCZĘDNE OŚWIETLENIE ULICZNE METODYKA

Politechnika Białostocka

Badanie silnika asynchronicznego jednofazowego

7. REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH

LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH

DOBÓR SERWOSILNIKA POSUWU

REGULAMIN przeprowadzania okresowych ocen pracowniczych w Urzędzie Miasta Mława ROZDZIAŁ I

2.Prawo zachowania masy

KOMPUTEROWY SYSTEM DO SPRAWDZANIA CZĘSTOŚCIOMIERZY CYFROWYCH

Lekcja 173, 174. Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe.

WYJASNIENIA I MODYFIKACJA SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA

Sterownik Silnika Krokowego GS 600

Rozliczanie kosztów Proces rozliczania kosztów

CYFROWY MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIENIA KRT 1520 INSTRUKCJA OBSŁUGI

Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"

Zintegrowane Systemy Zarządzania Biblioteką SOWA1 i SOWA2 SKONTRUM

Podstawowe definicje

888 A 888 V 1. ZASTOSOWANIE 2. BUDOWA GENERATOR NAPIĘCIA 3-FAZOWEGO L2 L3 N PE

Automatyka. Etymologicznie automatyka pochodzi od grec.

STATUT PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO KUBUŚ I PRZYJACIELE

Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA

TESTER LX 9024 (SYSTEM ALARMOWY IMPULSOWY) INSTRUKCJA OBSŁUGI

PRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc

CENTRALE WENTYLACYJNE NAWIEWNO WYWIEWNE Z ODZYSKIEM CIEPŁA ORAZ WILGOCI

Zakłócenia. Podstawy projektowania A.Korcala

Projektowanie bazy danych

FORUM ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH

Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu

Opis postępowania rekrutacyjnego do oddziału przedszkolnego w Szkole Podstawowej im. Królowej Jadwigi w Nowym Chechle

tel/fax lub NIP Regon

Regulamin Rekrutacji do Publicznego Przedszkola Centrum Rozwoju Dziecka Berek! we Wrocławiu. Rozdział I Postanowienia ogólne

Instalacje elektryczne

Rekrutacją do klas I w szkołach podstawowych w roku szkolnym 2015/2016 objęte są dzieci, które w roku 2015 ukończą:

Zasady rekrutacji dzieci do I klasy Szkoły Podstawowej im. hm. Janka Bytnara Rudego w Lubieniu Kujawskim na rok szkolny 2014/2015*

U C H W A Ł A NR XIX/81/2008. Rady Gminy Ostrowite z dnia 21 maja 2008 roku. u c h w a l a s ię:

PROJEKT TECHNICZNY INSTALACJA KLIMATYZACJI POMIESZCZEŃ BIUROWYCH

Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) :02:07

Regulamin Rozgrywania Mistrzostw Polski oraz innych Turniejów Tańca w Show

Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem

Sieci komputerowe cel

6. *21!" 4 % rezerwy matematycznej. oraz (ii) $ :;!" "+!"!4 oraz "" % & "!4! " )$!"!4 1 1!4 )$$$ " ' ""

PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH


PROCEDURA REKRUTACJI DZIECI DO PRZEDSZKOLA NR 2 PROWADZONEGO PRZEZ URZĄD GMINY WE WŁOSZAKOWICACH NA ROK SZKOLNY 2014/2015

Repetytorium z Matematyki Elementarnej Wersja Olimpijska

Załącznik nr 4 WZÓR - UMOWA NR...

W nawiązaniu do korespondencji z lat ubiegłych, dotyczącej stworzenia szerszych

Regulamin. Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej "Doły -Marysińska" w Łodzi

z dnia Rozdział 1 Przepisy ogólne

Zagospodarowanie magazynu

Komentarz technik dróg i mostów kolejowych 311[06]-01 Czerwiec 2009

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

Badanie bezszczotkowego silnika prądu stałego z magnesami trwałymi (BLDCM)

Zasady rekrutacji do Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Józefa Piłsudskiego w Brzegu zasady, tryb, postępowanie, dokumentacja rok szkolny 2016/2017

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp

WYKRYWANIE BŁĘDÓW W UKŁADACH OCHRONY PRZECIWPORAŻENIOWEJ Z WYŁĄCZNIKAMI RÓŻNOCOWO PRĄDOWYMI

P R O C E D U R Y - ZASADY

Badanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej

Regulamin Pracy Komisji Rekrutacyjnej w Publicznym Przedszkolu Nr 5 w Kozienicach

oraz nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego ze sprzętem ratowniczogaśniczym

Urządzenia do bezprzerwowego zasilania UPS CES GX RACK. 10 kva. Wersja U/CES_GXR_10.0/J/v01. Praca równoległa

Gruntowy wymiennik ciepła PROVENT- GEO

1.5. Program szkolenia wstępnego. Lp. Temat szkolenia Liczba godzin

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH, uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, ROZDZIAŁ 1

Wprowadzam : REGULAMIN REKRUTACJI DZIECI DO PRZEDSZKOLA NR 14

HiTiN Sp. z o. o. Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32)

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów

SERI A 93 S E RI A 93 O FLUSH GRID WITHOUT EDGE TAB

DTR.ZL APLISENS PRODUKCJA PRZETWORNIKÓW CIŚNIENIA I APARATURY POMIAROWEJ INSTRUKCJA OBSŁUGI (DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA)

Zasady rekrutacji, kryteria i warunki przyjęć do Przedszkola Samorządowego nr 25 w Kielcach

INFORMATOR -SPECJALIZACJE

Sterowanie maszyn i urządzeń

Wyprawka szkolna 2015

Regulamin rekrutacji do Gimnazjum w Chwaliszewie na rok szkolny 2016/2017

3. Poprawa współczynnika mocy. Pomiar mocy odbiorników jednofazowych

Infrastruktura krytyczna dużych aglomeracji miejskich wyznaczanie kierunków i diagnozowanie ograniczeńjako wynik szacowania ryzyka

STATUT PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO TĘCZOWA AKADEMIA

Procedura odwoławcza wraz ze wzorem protestu

PROCEDURA ZWOLNIENIA Z LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO LUB BASENU W NIEPUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ SIÓSTR SALEZJANEK IM. JANA PAWŁA II WE WROCŁAWIU

U S T AWA. z dnia 2015 r. Art. 1.

HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, Wrocław tel. (71) fax (71) kancelaria@mhbs.

REGULAMIN KOSZTÓW PIŁKARSKIEGO SĄDU POLUBOWNEGO

BADANIE WPŁYWU ODCHYLEŃ NAPIĘCIA NA PRACĘ ODBIORNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ

NOWELIZACJA USTAWY PRAWO O STOWARZYSZENIACH

UCHWAŁA NR XLI/447/2013 RADY MIEJSKIEJ GÓRY KALWARII. z dnia 28 maja 2013 r.

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, Warszawa

Załącznik nr pkt - szafa metalowa certyfikowana, posiadająca klasę odporności odpowiednią

U M O W A. zwanym w dalszej części umowy Wykonawcą

Stopy żelaza. Stale Staliwa Żeliwa

REGULAMIN WSPARCIA FINANSOWEGO CZŁONKÓW. OIPiP BĘDĄCYCH PRZEDSTAWICIELAMI USTAWOWYMI DZIECKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO LUB PRZEWLEKLE CHOREGO

Regulamin Programu Do celu z AVIVA. Postanowienia ogólne. 1. Niniejszy Regulamin określa zasady Programu Do celu z AVIVA (zwanego dalej Programem ).

DOTYCZY przedmiotu zamówienia, wzoru umowy

Ocena warunków higieniczno - sanitarnych w placówkach oświatowo - wychowawczych w roku 2010

Zarządzenie Nr W Wójta Gminy Siedlce z dnia 1 kwietnia 2015 roku. w sprawie powołania Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.

13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych.

UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia

Transkrypt:

Systemy eletroeergetycze Wyład_12 Wybrae zagadea oblczaa zwarć w systeme eletroeergetyczym Opracował: : Jausz Broże Katedra Eletrotech Eletroeergety AGH Lteratura 1. Bajore J.: Podstawy eletroeergety termoety. Srypt Poltech Rzeszowsej, Rzeszów 1991. 2. Beras S.: Systemy eletroeergetycze. WNT, Warszawa 1982 3. Gładyś H., Matla R.: Praca eletrow w systeme eletroeergetyczym. WNT, Warszawa 1999. 4. Kacejo P, Machows J.: Zwarca w secach eletroeergetyczych. WNT, Warszawa 1999.r. 5. Kahl T.: Sec eletroeergetycze. WNT Warszawa, 1984. 6. Kser K., Serw A., Soberajs M., Wlczyńs A. : Sec eletroeergetycze. Wyd. Poltech Wrocławsej. Wrocław 1993. 7. Kremes Z., Soberajs M: Aalza systemów eletroeergetyczych. WNT Warszawa, 1996. 8. Kujszczy Sz. (pod red.) Eletroeergetycze sec rozdzelcze. tomy 1 2. Wyd. Poltech Warszawsej, Warszawa 2004. 9. Kujszczy Sz., Broce St., Flsows Z., Gryo J., Nazaro J., Zdu Z.: Eletroeergetycze ułady przesyłowe. WNT Warszawa 1997. 10. Matla R., Berate R.: Przemay eergetycze. Wyd. Poltech Warszawsej, Warszawa 1984. 11. Popczy J.: Eletroeergetycze ułady przesyłowe. Pol. Śląsa, srypt r 1196, Glwce 1984. 12. Porad żyera Eletrya tom 3, WNT, Warszawa 1997. 13. Strojy Ja, Strzała Ja: Zbór zadań z sec eletryczych Cz. 1 2, wyd. szóste uzupełoe. Srypty Uczelae 1628 1629. Wyd. AGH, Kraów 2000 14. Kowals Z.: Teora zwarć w uładach eletroeergetyczych. Wydawctwo Poltech Łódzej, Łódź 1988. Wstęp Wstęp Przy projetowau owego urządzea lub aalzowau jego przydatośc w trace esploatacj, e wystarczające ce jest dobrae parametrów w tego urządzea do ormalych waruów w pracy. Należy y taże e sprawdzć jego zachowae sę w waruach odmeych od ormalych, wtedy gdy welośc lub parametry charateryzujące ce praca urządzea osągaj gają wartośc przeraczające ce gracze waru pracy ormalej. Stay tae oreśla sę jao załóceowe lub awaryje. W systemach eletroeergetyczych jedym z ajczęś ęścej występuj pujących staów w załóceowych sąs zwarca. Wstęp Zwarcem azywa sę połączee dwóch lub węcej putów systemu eletroeergetyczego, tóre w ormalych waruach pracy mają róże apęca (zemę taże ależy przyjąć jao put systemu). Należy dodać, że połączee to może być przypadowe bądź celowe, poprzez względe małą mpedację (zwyle rezystację). Zwarcom ajczęścej towarzyszą zacze przetężea prądowe, tórych osewecją może być uszodzee elemetu systemu (termcze lub mechacze Rodzaje zwarć [5] a)trójfazowe symetrycze; b)trójfazowe symetrycze dozeme; c)trójfazowe,symetrycz e dozorowe; d)dwufazowe; e) dwufa-zowe dozeme; f) jedofazowe dozeme w sec o uzemoym puce zerowym; g) jedofazowe dozeme w sec o zolowaym puce zerowym; h)jedofazowe dozeme w sec o puce zerowym uzemoym przez rezystację; ) jedofazowe w sec o puce zerowym uzemoym przez rezystację

Statystya zwarć [9] Statystya zwarć Rodzaj zwarca Udzał śred % Udzał ajwęszy % Zwarca mogą być symetrycze, wówczas fazy są obcążoe prądem zwarca symetrycze, zwarca jedofazowe podwóje zwarca dozeme 65 97 20 45 zwarca dwufazowe 10 55 esymetrycze, w tórych e ma symetr obcążeń zwarcowych. jedomejscowe, występujące w jedym puce sec welomejscowe, występujące jedocześe w lu putach, p. podwóje, potróje tp. zwarca trójfazowe 5 35 Sut zwarć Zwarcom ajczęścej towarzyszą: A) zacze przetężea prądowe, tórych osewecją może być uszodzee elemetu systemu (termcze lub mechacze). B)prawdopodobe przepęca przy zwarcach dozemych w secach o zolowaym putem eutralym. Sut zwarć dyamcze, zwązae z aprężeam mechaczym powstałym w sąsedch przewodach, przez tóre płye prąd zwarcowy; ceple, tórych przyczyą jest wydzelae sę dużych lośc cepła w elemetach obwodu, podczas przepływu prądu zwarcowego; zaburzea w pracy geeratorów, wyające z gwałtowych zma obcążea podczas zwarć, tórych osewecją może być wypadęce prądc z sychrozmu, co groz załamaem stablośc całego systemu; przepęca, występujące podczas zwarć dozemych w secach o zolowaym puce eutralym, zagrażające zolacj urządzeń eletryczych oraz stwarzające ebezpeczeństwo porażea; załócea radoeletrycze, powodujące błęde dzałae etórych urządzeń eletryczych (p. przeaźów radowych). Cel oblczeń zwarcowych Term oblczea zwarcowe obejmuje e tylo wyzaczae charaterystyczych prądów zwarcowych. Dotyczy o taże oblczaa apęć w wybraych węzłach, mpedacj zwarcowych oraz ych parametrów. Oblczea zwarcowe przeprowadza sę w celu (wg lteratury [14]): doboru przyrządów w (urządze dzeń) ) eletroeergetyczych ze względu a ch wytrzymałość zwarcową - mechaczą ceplą; zaprojetowaa odpowedch uład adów w połą łączeń eletryczych (topologę) ) sec z uwag a spodzewae prądy zwarcowe; doboru przerojów w abl przewodów; w; zaprojetowaa szy zborczych w rozdzelach; wybraa metody specjalych środów w ograczających cych prądy zwarcowe, o le oażą sę ezbęde; doboru astaweń oraz aalzy waruów w pracy eletroeergetyczej automaty zabezpeczeowej; zaprojetowaa przeaalzowaa suteczośc c systemu ochroy przecwporażeowej; eowej; oreślea oddzaływaa prądów w zwarcowych a pracę urządze dzeń eletryczych eletroczych. Przyczyy powstawaa zwarć ELEKTRYCZNE [5] przepęca atmosferycze bezpośrede, p. bezpośrede uderzee porua w lę; przepęca atmosferycze pośrede, p.. przepęca duowae przez prąd d porua; przepęca łączeowe; omył łączeowe; długotrwałe e przecąż ążea doprowadzające do zszczea zolacj l, trasformatorów w tp.

Przyczyy powstawaa zwarć Oretacyje wartośc prądów zwarcowych [5] Rodzaje zwarć Wartośc prądu zwarcowego NEELEKTRYCZNE [5] zawlgocee zolacj l, maszy, przyrządów; zaeczyszczea zolatorów; uszodzea mechacze abl, słups upów, zolatorów; wady fabrycze urządze dzeń eletryczych, zwłaszcza wady zolacj; zszczee zolacj; zarzut a przewody gołe. 1.T rójfa zow e w se ca c h NN, WN SN 2. Jedofazowe w secach NN, WN put zerowy sutecze uzemoy 3. Jedofazowe w secach SN: put zerowy zoloway z ompesacją pojemoścowego prądu zwarca dozemego parę tysęcy do luastu tysęcy amperów parę tysęcy do lu tysęcy amperów laset do lu tysęcy amperów ja trójfazowe w NN WN la do ludzesęcu amperów 300-1000 A put zerowy uzemoy przez rezystację 4. Jedofazowe w secach do l V put zerowy zoloway (3x500 V, 3x660 V) la do luastu amperów ladzesąt do put zerowy bezpośredo uzemoy (380/220 V) luset amperów Charaterystya prądu zwarcowego Charaterystya prądu zwarcowego u = U m s( ω t + Ψ ) gdze: U m wartość masymala apęca; ω pulsacja ; ω = 2Πf; 2 ψ ąt fazowy apęca w chwl zamęca wyłą łącza W. Obwód d zwarca - Zz mpedacja źródła, Z-Z mpedacja l, Zodb- mpedacja odbora [5] W chwl pojawea sę zwarca w uładze eletroeergetyczym występuje zmaa waruów w pracy uładu w sese zmay mpedacj obwodu. Suma mpedacj źródła, elemetów łącz czących cych źródło o z mejscem zwarca mpedacj odborów w ulega gwałtowej zmae przez zastąpee odborów w połą łączeem dwóch beguów w (faz) ze sobą lub fazy z zemą Dla obwodu o mpedacj Z= R+j X zaslaego apęcem u moża apsać d u = U m s(ω t + Ψ) = L + R dt gdze: L ducyjość obwodu; R rezystacja obwodu; chwlowa wartość prądu Charaterystya prądu zwarcowego Charaterystya prądu zwarcowego = om Po rozwązau zau rówaa r otrzymujemy 2 R + ( ωl ) s U m 2 s ( ωt + Ψ ϕ) exp t s( Ψ ϕ) R ( ωt + Ψ ϕ) exp t s( Ψ ϕ) L R L = gdze: om ampltuda sładowej oresowej prądu; ϕ ąt mpedacj obwodu X ωl ϕ = ar ctg = arctag R R Z rówaa (3) wya, ze prąd jest sumą dwóch prądów o o = o + o U m = om t 2 2 R + ( ωl ) [ s( ωt + Ψ ϕ) ] = s( ω + Ψ ϕ ) U m R R = exp t s om s 2 2 R + ( ωl ) L L ( Ψ ϕ) = exp t ( Ψ ϕ) Prąd o zmeający sę susodale jest azyway sładową oresową prądu, a prąd o sładową eoresową prądu.

' Charaterystya prądu zwarcowego Charaterystya prądu zwarcowego Sładowa oresowa sę e zmea z czasem płye p aża do wyłą łączea obwodu. Sładowa eoresowa zaa po czase wyającym z przebegu fucj wyładczej stałej czasowej obwodu: o = o R exp t = L t exp τ = om om o Na rysuu przedstawoo wyreśle przebeg prądu z pomęcem ormalego obcążea, a węc załadając, ze przed zamęcem wyłącza W mpedacja odborów była odłączoa żade prąd e płyął. Wartość prądu w chwl t=0 mus być rówa zeru. Zatem o = o om = om s( Ψ ϕ) = o L X τ = = R ωr 0 = tgϕ ω jest stałą czasową obwodu Charaterystya prądu zwarcowego Stała a czasowa decyduje o czase zaaa sładowej eoresowej. m węsza jest rezystacja w stosuu do reatacj ducyjej, tym mejsza stała a czasowa to a węc c tym szybcej zaa prąd. Sec N,, w tórych moża założyć, że R>>X,, moża przyjmować, że e prąd d zwarcowy od perwszej chwl uzysuje wartość prądu ustaloego. Sec wysoch apęć gdze X >>R, w przebegach prądów zwarcowych pojawa sę sładowa eoresowa. Sut zwarć Jeżel el przed zwarcem w obwodze płyp yął prąd d obcąż ążea to mus być spełoy blas prądów, poeważ uład R-L e dopuszcza sou prądowego (reguła a Letza) + = o ( o) o (0) ( o) Przebeg prądu zwarcowego dla =0 w chwl t=0 Źródła prądu zwarcowego: Geeratory sychrocze Sut zwarć Zwarca w poblżu u geeratorów w opsywae sąs rówaam uwzględaj dającym zjawsa oddzaływaa sprzęż ężeń pomędzy tworem, a wrem geeratora. Zależo ość a prąd d zwarca w faze A eobcąż ążoego geeratora sychroczego ma postać: + 1 1 t / T 1 1 b t / T 1 xq x d d xq xd t / T = + + + + a 2 U e e cos( ω t + Ψ ) cos( ψ ) + cos( 2ω t) e a ' x x d x ' d q xd x d x q 2x d x q ( x x ) ω ς d q ' x d xd ' x d xd 2xd xq 2xd xq ζ, T d, T d, parametry atalogowe geeratora sychroczego stała czasowa przebegu eoresowego Wpływ geeratorów w a przebeg prądu zwarcowego jest tym węszy, m blżej geeratorów w astąp pło o zwarce m mejsze jest tłumee t prądów w zwarcowych przez mpedacje sec. Moża przyjąć ąć, że e już w secach SN, a często WN, wpływ zachowaa sę geeratorów w jest pomjale mały. Sl sychrocze, Sl asychrocze Sut zwarć Przebeg prądów w zwarcowych geeratora z uwzględeem stałych czasowych a) sładowe eoresowe prądów zwarca oraz odpowadające m sładowe oresowe prądów uzwojeń wra; b) sładowa oresowa prądu fazy A oraz sładowe eoresowe prądów wra odpowadające sładowym oresowym prądów zwarca; c) wypadowy prąd fazy A oraz wypadowe prądy uzwojeń wra (rysue c jest wypadową a, b) -Uwaga: obo ozaczeń prądów podao ozaczea odpowedch stałych czasowych

7. Zwarce geeratora sychroczego (Zwarce w sec wyłączee zwarca) Rys. 29. Prądy w uzwojeach geeratora oraz momet eletromagetyczy w czase zwarca trójfazowego a l wyprowadzea mocy oraz po wyłączeu l, Rys. 28. Schemat deowy fragmetu systemu oraz przyładowe mejsce zwarca Rys. 30. Prądy zwarca oraz prąd wzbudzea w czase zawarca dwufazowego B-C w l wyprowadzea mocy oraz po wyłączeu l, Parametry losowe zwarć Parametry losowe zwarć: chwla wystąpea zwarca, wartość apęca w chwl wystąpea zwarca, atualy sład pracujących cych geeratorów w (źróde( deł prądu), ofguracja sec eletroeergetyczej (mpedacja łącz cząca ca mejsce zwarca ze źródłem prądu zwarcowego) Zauważmy że: t z a 2 o max t ( t)dt a ( t) Oblczae zwarć wg orm ceple dzałae ae prądu dyamcze dzałae ae prądu a (t=t z ), prąd wyłączay, t z czas trwaa zwarca Dołade oblczea są trude, a parametry zwarca są podstawą doboru bardzo osztowych urządzeń Dla projetatów jest potrzeba stosuowo prosta recepta oblczea doboru urządzeń aparatów ze względu a prądy zwarca. Oblczae zwarć wg orm sta prawy Norma PN-74/E 74/E-05002 (stara) Urządzea eletroeergetycze - Dobór aparatów wysooapęcowych w zależo ośc od waruów zwarcowych została a zastąpoa przez PN-EN 60909-0:2002 0:2002 (U) Prądy zwarcowe w secach trójfazowych prądu przemeego -- Część 0: Oblczae prądów DT EN 60909-0:2001, 0:2001, DT EC 60909-0:2001 0:2001 Data zastąpea :2002-07 07-26 PN-EN 60909-0:2002 0:2002 (U) Oblczae zwarć wg orm [terat] Prądy zwarcowe w secach trójfazowych prądu przemeego. Część 0: Oblczae prądów. Podao metodę oblczaa prądów w zwarcowych w soapęcowych trójfazowych secach prądu przemeego w wysooapęcowych trójfazowych secach prądu przemeego, pracujących cych przy częstotlwo stotlwośc 50 Hz lub 60 Hz. Podao ogóly, pratyczy zwęzły y sposób b postępowaa powaa prowadzący do wyów w o aceptowalej dołado adośc. W tej metodze oblczeń wprowadza sę w mejscu zwarca rówowar woważe e źródło o apęca. Podao defcje 32 termów PN-EN 60865-1:2002 (U) Oblczae sutów w prądów w zwarcowych. Część 1: Defcje metody oblczaa. Podao zormalzowae procedury oblczaa sutów w prądów w zwarcowych w secach prądu przemeego o apęcach zamoowych do 420 V włącze. Objęto sut eletromagetyczego oddzaływaa a przewody sztywe gęte, oraz sut ceple w przewodach gołych. Podao defcje 15 termów PN-EN 60909-3:2004 (U) Prądy zwarcowe w secach trójfazowych prądu przemeego. Część 3: Prądy podwójych, jedoczesych ezależych, ych, zwarć dozemych częś ęścowe prądy zwarcowe płyp yące w zem. DT EN 60909-3:2003, DT EC 60909-3:2003 Oreśloo procedury dotyczące ce oblczaa prądów w zwarcowych z uwzględeem esymetryczych zwarć w trójfazowej sec wysoego apęca prądu przemeego o częstotlwo stotlwośc zamoowej 50 Hz lub 60 Hz Schemat zastępczy obwodu zwarcowego Do schematu zastępczego sec wprowadza sę apęcowe źródło o zastępcze. Źródło o zastępcze jest jedyym źródłem atywym w aalzowaej sec. Wszyste źródła a rzeczywste (le zaslające, maszyy sychrocze asychrocze) zastępuje sę ch mpedacjam wewętrzym. Pomja sę wszyste pojemośc l admtacje włączoe rówolegle r do obcąż ążeń e wrujących z wyjątem pojemośc admtacj w uładze dla sładowej symetryczej olejośc zerowej. PN-EN 61660-1:2002 1:2002 (U) Prądy zwarcowe w obwodach pomocczych prądu stałego w eletrowach stacjach eletroeergetyczych. Część 1: Oblczae prądów w zwarcowych. Podao metodę oblczaa prądów w zwarcowych w obwodach pomocczych prądu stałego w eletrowach stacjach eletroeergetyczych, tóre mogą być wyposażoe oe w urządzea dzałaj ające jao źródła a prądów w zwarcowych: - prostow w uładze trójfazowego mosta prądu przemeego 50 Hz; - stacjoare batere aumulatorów; - odesatory wygładzaj adzające; - sl prądu stałego z ezależym ym wzbudzeem. Podao ogóle stosowaą metodę oblczeń, zapewającą wystarczającą dla esploatacj dołado adość wyów w oblczeń.. Podao defcje 13 termów PN-EN 61660-2:2002 (U) Prądy zwarcowe w obwodach pomocczych prądu stałego w eletrowach stacjach eletroeergetyczych -- Część 2: Oblczae sutów w DT EN 61660-2:1997, DT EC 61660-2:1997 Przyład schematu zastępczego sec do oblczeń zwarcowych: a) schemat sec, b) schemat zastępczy obwodu zwarcowego.

Zgode z ormą rozróża sę zwarca odległe e od geeratorów w oraz zwarca w poblżu u geeratorów. Zwarca odległe e od geeratorów w sąs to zwarca, w czase tórych e występuje zmaa apęca lub apęć powodujących przepływ prądu zwarcowego (waru apęcowe quas-stacjoare) stacjoare) oraz e występuj pują zaczące ce zmay mpedacj obwodu (mpedacje stałe e lowe). Ne uwzględa sę wpływu slów. Prąd d zwarcowy oczeway staow zatem sumę dwóch sładowych : sładowej przemeej o stałej ampltudze w czase trwaa zwarca; sładowej eoresowej o wartośc początowej A malejącej do zera Zwarca w poblżu geeratorów. Prąd d zwarcowy przy zwarcu w poblżu u geeratora może e być rozpatryway jao suma dwóch sładowych: sładowej przemeej o ampltudze malejącej w czase trwaa zwarca; sładowej eoresowej o ampltudze początowej A malejącej do zera. Przebeg prądu zwarcowego przy zwarcu odległym od geeratora [4]: prąd d zwarcowy początowy, p prąd d udarowy, ustaloy prąd d zwarcowy; DC sładowa eoresowa zaająca prądu zwarcowego, A - wartość początowa sładowej eoresowej Przebeg prądu zwarcowego przy zwarcu w poblżu u geeratora (ozaczea ja a powyżej). W zwarcach w poblżu u geeratora uwzględa sę wpływ slów. PN 74/E 05002 (stara orma) PN-EN 60909-0:2002 0:2002 (U) PN 74/E 05002 (stara orma) PN-EN 60909-0:2002 0:2002 (U) Sładowa symetrycza zgoda prądu początowego w mejscu zwarca: = 1 U [ A ] 3 Z 1 + Z współczy apęcowy (typowo = 1,1) U apęce mędzyprzewodowe Z 1 mpedacja obwodu zwarcowego dla sładowej symetryczej zgodej Z mpedacja dodatowa zależa od rodzaju zwarca (zwarce symetrycze Z = 0) Prąd początowy p Prąd zwarcowy początowy p = m 1 m współczy zależy od rodzaju zwarca (zwarce symetrycze m = 1, jedofazowe m = 3, dwufazowe m = 3 ) c U = 3 Z 1 c współczy zależy od apęca sec (c = 0,95 1,1) Udarowy prąd zwarcowy u = 2 u u u współczy udaru R u = f X Prąd zastępczy zwarcowy t z -seudowy tz Udarowy prąd zwarcowy p κ współczy udaru tz = c p th = m + c współczy uwzględający zmeość prądu m, współczy uwzględające wpływ ceply sładowej eoresowej oresowej p = c f, t z m = f ( T,κ ) = ( T, ) t z czas trwaa zwarca p = κ 2 p R κ = f X Prąd zwarcowy ceply th T czas trwaa zwarca ustaloy prąd zwarca PN 74/E 05002 (stara orma) Moc zwarcowa oblczeowa S z S = 3 U z p PN-EN 60909-0:2002 0:2002 (U) Moc zwarcowa oblczeowa S S = 3 U Welość zwarcowa Ozaczee wg PN-74/E-05002 Ozaczee wg PN-EN 60909-0:2002 (U) Prąd początowy p Prąd udarowy u p Współczy udaru u χ Prąd wyłączeowy symetryczy ws b MOCE ZWARCOWE Zaslae załadów przemysłowych Sec 6 V 100-200 MVA Sec 15 V 150-200 MVA Sec 30 V 400-600 MVA Sec 110 V 1000-5000 MVA Prąd eoresowy o DC Zastępczy prąd ceply tz th Prąd wyłączeowy esymetryczy ws basym Moc zwarcowa oblczeowa Sz S Czas trwaa zwarca tz T

Napęce zamoowe UN Nse apęca (100 1000 V) a) 230/400 V b) e apęca Współczy apęcowy c do oblczaa prądu zwarcowego Masymalego mmalego cmax 1.00 1.05 cm 0.95 1.00 Średe apęca (1 35 V) 1.10 1.00 Wysoe apęca (35 220 V) 1.10 1.00 Zgode ormą PN-EN 60909-0:2002 0:2002 (U) oblcza sę dwa prądy zwarcowe o różej ampltudze: prąd d zwarcowy masymaly, oreślaj lający wymagae parametry urządze dzeń eletryczych; prąd d zwarcowy mmaly, staowący podstawę doboru bezpeczów, astawaa zabezpeczeń sprawdzaa waruów w rozruchu slów. Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym powodują powstae prądów w porówywalych z prądam roboczym, tj. od lu do stuludzesęcu amperów. Zwarca te moża podzelć a: zwarca bezłuowe uowe, zwarca łuowe o łuu: przerywaym, trwałym lub zblżoym do trwałego. Przejśca w oleje rodzaje zwarć astępuj pują przy wzrośce prądu zwarcowego, przy czym ścsłe, jedozacze oreślee prądów w graczych jest pratycze emożlwe Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym Zwarce bezłuowe powoduje wzrost apęca w fazach zdrowych do apęca mędzyprzewodowego. Występuje oo w ezbyt rozgałę łęzoych secach apowetrzych oraz ablowych ze sompesowaym prądem zemozwarcowym. Zacze groźejsze zwarce o łuu przerywaym powoduje przepęca eustaloe w fazach zdrowych o ampltudze osągaj gającej larotą wartość apęca fazowego. Do przepęć eustaloych e dochodz, jeśl zwarce łuowe ma charater zwarca o łuu trwałym lub zblżoym do trwałego. Zwarca łuowe mogą powodować uszodzee zolacj urządze dzeń tym samym stwarzać ebezpeczeństwo porażea ludz lub przejśca zwarca jedofazowego w zwarce welofazowe. Przechodzee zwarć jedofazowych w secach SN w zwarca o charaterze łuowym ogracza ompesacja. Włączee dława d pomędzy put eutraly sec a zemę lub w przypadu brau dostępu do putu eutralego zastosowae trasformatora gaszącego zmejsza prąd d zwarcowy oraz powoduje zacze wolejsze wzrastae apęca powrotego a przerwe bezłuowej uowej. Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym Put gwazdowy bezpośredo połą łączoy z zemą Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym Put gwazdowy zoloway(seć zolowaa) = j 3 U ω C z b) Przepływ prądu zwarca 1-1 fazowego w sec sutecze uzemoej 3 c U 1 = Z Z1 + Z 2 + Z 1, Z 2, Z 0 sładowe symetrycze zgode przecwa zerowa, 0 Przepływ prądu zwarca 1-1 fazowego w sec z zolowaym putem gwazdowym: a) schemat zastępczy sec b) wyres wetorowy dla zwarca bezłuowego bezpośredego (metalczego) z =j 2.7* U *l - dla l 20 V prąd d jedostowy zwarca 1-1 fazowego wyos z =0.054[A/m] )

Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym (przepęca) Poglądowa lustracja rozpływu prądów zemozwarcowych w sec z zolowaym putem eutralym: Strzała perzasta ozacza prąd w fazach zdrowych ozacza prąd w fazach zdrowych (B,C), strzała zaczeraa ozacza prąd dozemy powstały w wyu geometryczego zsumowaa prądów faz zdrowych [4]. Schemat uładu 1-1 fazowego do aalzy zwarca (dozemee( dozemee) ) przy łuu przerywaym wg teor Dżuwarły ego Przebeg czasowy a pojemośc C2 przewodu edozemego po zapłoe łuu Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym (przepęca) Kompesacja prądu zemozwarcowego Zasada ompesacj prądu prądów w zemozwarcowych Wartośc gracze pojemoścowego prądu jedofazowego zwarca z zemą ze względu a waru samogaszea łuu Napęce zamoowe sec Sec apowetrze ablowo apowetrze Sec ablowa V A A Do 10 15 do 20 30 do 40 60 30 20 5 5 40 40 40 - Dobór przewodów Przerój j przewodów w jest podstawowym parametrem l eletroeergetyczych. O ostateczym ustaleu przeroju przewodów w mogą decydować róże rytera, zarówo czysto techcze, ja rówer weż eoomcze. agrzewae prądem roboczym r - obcąż ążee długotrwad ugotrwałe e (załada ada sę, że e steje rówowaga pomędzy cepłem em wydzelaym w przewodze a odprowadzaym do otoczea z jego powerzch), warue doboru przewodu: r_ dd ( dd podają tabele dla różych r typów w przerojów w przewodów) w) agrzewae prądem zwarcowym obcąż ążee podczas zwarca (załada ada sę, że zwarce trwa róto w czase jego trwaa e ma wymay cepła a z otoczeem), warue doboru przewodu: T th s jth [A] T DZĘKUJĘ ZA UWAGĘ (j th - [A/mm 2 ] podają tabele dla różych r typów w przerojów w przewodów w dla czasu trwaa zwarca =1 se, s[mm 2 ] przerój j przewodu, t prąd zwarcowy ceply, T h = 1 se, T czas teraa zwarca). dopuszczaly spade apęca, apęce rytycze ulotu, wytrzymałość mechacza

Sut zwarć Prąd d zwarcowy płyp yący w obwodze zwarcowym jest a ogół,, poza przypadem zwarć jedofazowych w secach zolowaych ompesowaych, welorote węszy od prądu roboczego. Duże e prądy, mmo rótego czasu płyp yęca, powodują gwałtowe agrzewae urządze dzeń secowych. Uszodzeu mogą ulec: przewody, uzwojea maszy trasformatorów w oraz zolacja. Mogą spowodować powstae astępych zwarć Duże sły dyamcze powstają w sąsadujących przewodach przy przepływe przez e prądów zwarcowych. Sły te mogą spowodować łamae zolatorów wsporczych szy zborczych, łamae wygae szy, rozrywae uzwojeń trasformatorów przeładów prądowych. Zwarca jedofazowe w secach z zolowaym putem eutralym powodujp owodują powstae prądów w porówywalych z prądam roboczym, tj. od lu do stuludzesęcu amperów