ARCHIWUM PAŃSTWOWEGO W TORUNIU

Nasz znak: 031-1/08 SPRAWOZDANIE OPISOWE Z DZIAŁALNOŚCI ARCHIWUM PAŃSTWOWEGO W TORUNIU W 2007 ROKU 1. ZASÓB ARCHIWALNY 1.1. Zmiany w rozmiarze zasobu archiwalnego ogółem. Zasób Archiwum składa się z: 2.729 zespołów, 715.778 j.a. o łącznym metrażu 5.768,58 mb., w tym: a. Archiwum Państwowe w Toruniu 1.647 zespołów, 544.590 j.a., 3.982,21 mb. b. Oddział we Włocławku 1.082 zespoły, 171.188 j.a., 1.786,37 mb. W tym zasób zewidencjonowany: a. Archiwum Państwowe w Toruniu 1.507 zespołów, 378.782 j.a., 3.523,56 mb. b. Oddział we Włocławku 953 zespoły, 163.679 j.a., 1.712,50 mb. Zasób Archiwum Państwowego w Toruniu w roku sprawozdawczym zwiększył się poprzez przyjęcie nowych zespołów i dopływy do zespołów już posiadanych. Archiwum przejęło łącznie 29 nowych zespołów i dopływy do zespołów już posiadanych, co stanowiło: 6.664 j.a. = 49,42 mb. Dodatkowo dokonano następujących zmian w zasobie: W centrali Archiwum: 1. Z zespołu 69/370/0 Akta osób i rodzin z lat 1701 1973 przeniesiono 4 j.a., 0,03 mb. do zespołu Akta rodziny Witkowskich.

2. W wyniku opracowania z zespołu 69/1388/0 Sąd Grodzki w Grudziądzu z lat 1928 1939 przeniesiono do zespołów: 69/1387/0 Sąd Okręgowy w Grudziądzu z lat 1920 1939 68 j.a., 0,42 mb.; 69/1702/0 Sąd Powiatowy w Grudziądzu z lat 1920 1928 5 j.a., 0,05 mb.; 69/1412/0 Akta adwokatów przy Sądzie Okręgowym w Grudziądzu 1 j.a., 0,01 mb. 3. W wyniku opracowania z zespołu 69/1387/0 Sąd Okręgowy w Grudziądzu z lat 1920 1939 przeniesiono do zespołów: 69/1412/0 Akta adwokatów przy Sądzie Okręgowym w Grudziądzu 3 j.a., 0,02 mb.; 69/1389/0 Prokuratura przy Sądzie Okręgowym w Grudziądzu z lat 8 j.a., 0,07 mb.; 69/1509/0 Sąd Krajowy w Grudziądzu z lat 1 j.a., 0,01 mb.; 69/1388/0 Sąd Grodzki w Grudziądzu z lat 1928 1939 1 j.a., 0,01 mb. W Oddziale we Włocławku: 1. W wyniku opracowania w zespole 71/66/0 Starostwo Powiatowe Włocławskie we Włocławku z lat 1918 1939 zwiększyła się liczba j.a. o 63, metraż nie uległ zmianie. 2. W wyniku opracowania w zespole 71/84/0 Prokuratura Sądu Okręgowego w Toruniu Oddział Zamiejscowy we Włocławku z lat [1932] 1934 1939 [1940] zwiększeniu uległa liczba j.a. o 11 przy jednoczesnym zmniejszeniu metrażu o 0,01 mb. Wyłączono z zespołu 1 j.a. i przekazano ją do Archiwum Państwowego w Bydgoszczy do zespołu Urząd Wojewódzki Pomorski w Toruniu. 3. W wyniku opracowania wyłączono z zespołu 71/129/0 Gmina Rada Narodowa Baruchowo powiat włocławski z lat 1945 1954 1 j.a. i włączono ją do zespołu Akta gminy Baruchowo z lat 1870 1939. 4. W wyniku opracowania zespołu 71/138/0 Gminna Rada Narodowa Przedecz powiat włocławski z lat 1945 1954, że zespół jest mniejszy o 1 j.a. i 0,01 mb. 5. W wyniku opracowania zespołu 71/142/0 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urząd Powiatowy w Aleksandrowie Kujawskim z lat 1950 1975 zwiększył się metraż o 0,70 mb. Jednocześnie z zespołu wydzielono 43 j.a., 0,50 mb. akt na makulaturę oraz wydzielono 24 j.a., 0,16 mb. i włączono do 15 zespołów gromadzkich rad narodowych. 6. W wyniku opracowania zespołu 71/604/0 Akta miasta Rypina z lat 1919 1945 [1946] uległ zwiększeniu rozmiar zespołu o 4 j.a., 0,06 mb. 7. W wyniku opracowania przesunięto z zespołu 71/1028/0 Powiatowa Biblioteka Publiczna we Włocławku z lat 1947 1975 3 j.a., 0,09 mb. do zespołu 71/1027/0 Miejska Biblioteka Publiczna we Włocławku z lat 1950 1975. 8. W wyniku opracowania połączono dwa zespoły: Gmina Ewangelicko Augsburska w Kowalu z lat 1840 1847 i Parafia Ewangelicko Augsburska w Chodczu z lat 1842 1854, 1899 i utworzono jeden zespół nr 71/15/0 Gmina Ewangelicko Augsburska w Chodczu i Filiał w Kowalu z lat 1840 1885, 1899. 9. W wyniku opracowania zespołu 71/133/0 Gminna Rada Narodowa Kowal powiat włocławski z lat 1945-1954 uległ zwiększeniu rozmiar zespołu o 4 j.a. 10. W wyniku opracowania zespołu 71/134/0 Gminna Rada Narodowa Kłóbka powiat włocławski z lat 1945-1954 uległ zwiększeniu rozmiar zespołu o 1 j.a. 11. W wyniku opracowania zespołu 71/113/0 Gminna Rada Narodowa Ruszkowo powiat aleksandrowski z lat 1945-1954 uległ zwiększeniu rozmiar zespołu o 1 j.a. W wyniku opracowania zasób powiększył się o 84 j.a.,0,76 mb. 2

Tabela nr 1 1 określenie czynnika liczba jednostek inwentarzowych liczba metrów liczba dokumentów elektroniczn. liczba plików rozmiar w GB dokumentów elektroniczn. 2 nabytki 6.664 49,42 - - - ubytki dokumentacji niearchiwalnej - - - - - 4 materiałów archiwalnych 2 0,02 - - - 5 opracowanie zasobu (bez uwzględnienia zniszczonej dokumentacji niearchiwalnej) 84 0,76 - - - 6 inne (należy określić) - - - - - 7 inne (należy określić) - - - - - 8 inne (należy określić) - - - - - 9 RAZEM: 6.746 50,16 - - - 1.2. Depozyty archiwalne. Tabela nr 2. Rozmiar depozytów Rozmiar depozytów ogółem Zmiany w rozmiarze depozytów w ciągu roku jednostki inw. metry jednostki inw. metry - - l.p. Tabela nr 3. Ważniejsze depozyty określenie depozytu rozmiar depozytu j.inw. m. określenie okresu przechowywania 1. - - - 3

1.3. Zasób opracowany ogółem Na zasób opracowany składa się 217.309 j.a. 2.265,04 mb., akt Archiwum Państwowego w Toruniu i 89.472 j.a., 944,22 mb. akt Oddziału we Włocławku. Wykazane w tabeli materiały nieaktowe opracowano w centrali Archiwum. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Tabela nr 4. Rozmiar zasobu opracowanego rodzaj materiału archiwalnego metry bieżące jednostki inwentarzowe zasób opracowany ogółem liczba dokumentów elektronicznych liczba plików rozmiar w GB materiały aktowe (tekstowe dokumenty elektron.) pergaminowe i papierowe 3.209,26-296.516 3.958 - - - - - - dokumentacja techniczna - 4.162 - - - materiały kartograficzne - 1.349 - - - fotografie - 784 - - - filmy - - - - - nagrania dźwiękowe - 1 - - - pieczęcie - 11 - - - inne (należy określić) - - - - - RAZEM: 3.209,26 306.781 - - - 1.4. Opracowanie zasobu archiwalnego w roku sprawozdawczym W 2007 r. opracowano całkowicie 6 zespołów metodą tradycyjną, w tym 2 o rozmiarze 10.591 j.a., 153,06 mb. w Oddziale II Archiwum Państwowego w Toruniu i 4 o rozmiarze 61 j.a., 0,69 mb. w Oddziale Włocławskim oraz 8 zespołów metodą uproszczoną, w tym 3 w Oddziale II o rozmiarze 451 j.a., 1,61 mb. i 5 w Oddziale Włocławskim o rozmiarze 331 j.a., 5,0 mb. oraz dopływy do zespołów opracowanych. Ponadto w Oddziale II mgr Lucyna Pomerenke wykonała kwerendę oraz analizę systemu kancelaryjnego do wstępu dla Dokumentacji technicznej miasta Torunia oraz usystematyzowała inwentarz kartkowy zespołu, co pozwoli na zakończenie prac nad zespołem w 2008 r. Prace przy systematyzacji inwentarza kartkowego wykonano również dla zespołu Akt miasta Grudziądza. 4

Tabela nr 5. Bieżące opracowanie całkowite oraz bieżąca inwentaryzacja W 2007 roku opracowano całkowicie 169,16 mb. co stanowi: 11.939 j.a., w tym: a. w Archiwum Państwowym w Toruniu: 160,41 mb, 11.297 j.a. b. w Oddziale we Włocławku: 8,75 mb., 642 j.a. Ponadto zinwentaryzowano 4,73 mb., 1110 j.a., w tym: a. w Archiwum Państwowym w Toruniu: 800 j.a. (negatywy) b. w Oddziale we Włocławku: 4,73 mb., 310 j.a. 1 rodzaj materiału archiwalnego opracowano całkowicie Zinwentaryzowano metry jednostki inw. metry jednostki inw. 2 materiały aktowe 169,16 11.939 4,73 310 dokumenty pergaminowe 3 i - - - - papierowe 4 dokumentacja techniczna - - - - 5 materiały kartograficzne - - - - 6 fotografie - - - 800 7 filmy - - - - nagrania 8 dźwiękowe - - - - 9 pieczęcie - - - - 10 inne - - - - 11 RAZEM: 169,16 11.684 4,73 1.110 1.5. Zasób w toku opracowania Tabela nr 6a Centrala nazwa zespołu rok początkowy oraz przewidywany rok końcowy opracowania 1 Dokumentacja Techniczna miasta Torunia z lat 1793 1950 1992 2008 2 Akta miasta Grudziądza 1541 1945 1988 2009 3 P.P. Pracownie Konserwacji Zabytków w Toruniu z lat 1952-1991 Tabela nr 6b Oddział Włocławek nazwa zespołu 1 Wojewódzka Rada Narodowa we Włocławku z lat 1975 1990 2003 2009 rok początkowy oraz przewidywany rok końcowy opracowania 2007 2008 5

2. TECHNICZNE ZABEZPIECZENIE ZASOBU 2.1. Konserwacja właściwa. Tabela nr 7. Prace konserwatorskie rodzaj prac konserwatorskich 1. Dezynfekcja. Demontaż bloku. Oczyszczanie mechaniczne. Kąpiele myjące. Miejscowe wybielanie. Uzupełnianie ubytków masą papierową w maszynie RAS2 L. Planirowanie. Montaż. Konserwacja oprawy w wypadku pozycji 4. 2. Dezynfekcja. Demontaż. Oczyszczanie kart. Usuwanie zacieków w kąpielach myjąco-odkwaszających. Uzupełnianie ubytków. Planirowanie. Prasowanie. Montaż. 3. Dezynfekcja. Oczyszczanie kart. Odkwaszanie w wypadku 3 pozycji. 4. Dezynfekcja. Oczyszczanie kart. Podklejanie pęknięć bibułką japońską. Scalanie kolorystyczne oprawy w wypadku pozycji 3,4,5 i 6 rodzaje obiektów Rękopiśmienny poszyt, 1407 r., Kat.II, V-1 Rękopis w oprawie miękkiej ze skóry, 1519 r., Kat.II, XIV-102 Rękopiśmienny poszyt, 1622 r., Kat. II, I-19b Książka drukowana De solatiis adversus.. S.B.Lindego z 1792 r. Rękopis wiersza Skarbka z 1807 r. Autograf listu Skarbka z 1807 r. Portret S.B.Lindego z 1871 r. litografia Uczniowski wiersz na dzień Nowego Roku 1817 r. druk Rękopiśmienny poszyt, XVII w. Kopia przywileju chełmińskiego. Kat.II, I-10b Książka drukowana Janociana z XIX w. Książka drukowana Nowy Pamiętnik Warszawski z 1804 r. Intelligenzblatt der Allgem. Literatur Zeitung z 1797 r. Rękopis na pergaminie List cechowy z przywieszoną pieczęcią woskową, 1730 r., Kat III, sygn.5302a Karta drukowana Dyplom Uniwersytetu Lipskiego, 1842 r., Kat.I, sygn.3106 Książka drukowana O Statucie Litewskim z 1816 r. Poszyt dokumentów drukowanych z XVIII/XIX w. Rękopis Księga przyjęć do prawa miejskiego, XVII/XVIII w., Kat II, I-55 liczba kart obiekty w konserwatorskich sztukach/metrach 1 arkusz złożony 0,26 m 2 na 4 części tworzył dutkę 24 karty 3,36m 2 1 karta 0,06 m 2 16 kart 1,92 m 2 2 karty 0,28m 2 1 karta 0,14m 2 1 karta 0,24m 2 1 karta 0,04m 2 8 kart 4,8m 2 236 kart 15,6m 2 192 karty 7,68m 2 708 kart 70,8 m 2 1 sztuka 0,48 m 2 1 sztuka 0,5m 2 125 kart 11,5m 2 260 kart 37,13m 2 224 karty 26,88m 2 6

5. Oczyszczanie powierzchni wosku, zabezpieczanie powierzchni drewna 6. Oczyszczanie kart, konserwacja oprawy Rękopis Księga metrykalna EGW Nowego Miasta Torunia, XVIII w., sygn. 78 Księga rękopiśmienna na papierze czerpanym Geschichte der Stadt Thorn..., XVIII w, Kat. II, XIII-54a 2 książki drukowane Vom Enstehend Untergange..., 1791 r. Książka drukowana Vincent Kadłubek, XIX w. Rękopisy i druki Zaproszenia na popisy publiczne uczniów Liceum Warszawskiego, 1807-30. Księga rękopiśmienna Metryki uczniów Gimnazjum w Toruniu, 1600 1817. Tabliczki woskowe Starego Miasta Torunia z lat 1414-1417. Poliptyk C, Kat. II, sygn. XVI-1,C Rękopiśmienna księga kiery, 1750 r., Kat. II, I- 128 7. Oczyszczanie powierzchni Dokument pergaminowy, 1677 r. Kat. I, sygn. 3072 Dokument pergaminowy, 1693 r., Kat. I, sygn. 3073 Dokument papierowy (bifolium), 1699 r., Kat. I, sygn. 3080 Dokument pergaminowy Kat. I, sygn. 3027 Dokument pergaminowy Kat. I, sygn. 3009 Dokument pergaminowy Cech kuśnierzy, 1652 r., sygn. 7 Dokument pergaminowy Cech balwierzy i chirurgów, 1676 r., sygn. 3 Cech blacharzy, 1689 r., sygn. 1 Dokument pergaminowy Cech tkaczy, 1701 r., sygn. 4 3 karty 0,18 m 2 565 kart 45,2 m 2 Tom I 151 kart Tom II 168 kart 6,04 m 2 6,72 m 2 336 kart 16,13 m 2 383 karty 38,3 m 2 227 kart 27,24 m 2 9 tabliczek dwustronnych 1,62 m 2 372 karty 46,87 m 2 1 szt. 0,67 m 2 1 szt. 0,32 m 2 2 karty 0,46 m 2 1 szt. 0,58 m 1 szt. 0,56 m 2 1 szt. 0,7 m 2 1 szt 0,56 m 2 bifolium 0,8 m 2 4 karty 0,4 m 2 7

8. Sklejanie przedarć Rękopis na papierze maszynowym Maszynopis na papierze maszynowym 9. Laminowanie Rękopis na papierze maszynowym 833 30 szt 448 26szt 105 2 szt 2.2. Koszty materiałowe konserwacji właściwej w roku sprawozdawczym. 7.212,00 zł 2.3. Profilaktyka konserwatorska Tabela nr 8. Przedsięwzięcia profilaktyczne l.p. rodzaj przedsięwzięć ilość akt w metrach 1. odkurzanie akt 1501 2. umieszczanie akt w pudłach lub teczkach 54,4 3. inne (określić jakie) - 2.4. Prace introligatorskie Tabela nr 9. Prace introligatorskie l.p. rodzaj prac sztuki 1. oprawy książkowe 99 2. pudła archiwalne 41 3. teczki tekturowe 38 4. Obwoluty 200 5. passe-partout 20 6. wszywanie kart 798 7. nowe poszyty 275 8. prasowanie kart 64 2.5. Inne prace Wykonano 2.105 zdjęć cyfrowych (dokumentacje konserwatorskie i na zamówienie Pracowni Naukowej); Przygotowano wystawę Chroniąc słowo zapisane chronimy dziedzictwo narodowe o konserwacji archiwaliów na VII Toruński Festiwal Nauki i Sztuki(19-22.04.2007); Wystąpienie z referatem Tabliczki woskowe konserwacja Poliptyku D z 1410 r. na Zjeździe SAP w Olsztynie. 8

2.6. Kopie zabezpieczające zasobu archiwum państwowego Tabela nr 10 rodzaj kopii Wykonawca Ilość mikrofilmy zdjęcia cyfrowe Pracownia Mikrofilmowa Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu Pracownia Konserwacji AP Toruń 14.000 klatek 1.964 sztuk 2.7. Kwota nakładów na odpłatne zlecenia na wykonanie kopii zabezpieczających. 10.000 zł 9

3. NARASTAJĄCY ZASÓB ARCHIWALNY 3.1. Zaległości w przejmowaniu materiałów archiwalnych. Tabela nr 11. Rozmiar nieprzejętych materiałów archiwalnych rodzaj wytwórcy rozmiar materiałów przyczyny nieprzejęcia materiałów archiwalnych archiwalnych j. inw mb. _ 263,3 3.1.1. nieuporządkowanie materiałów archiwalnych. Państwowe 3.1.3. przetrzymywanie materiałów archiwalnych przez ich wytwórcę (dysponenta). 3.1.5. zawarte umowy użyczenia. Samorządowe _ 78,5 3.1.1. nieuporządkowanie materiałów archiwalnych. 3.1.3. przetrzymywanie materiałów archiwalnych przez ich wytwórcę (dysponenta). Rozmiar łączny: _ 341,8 3.2. Skuteczność nadzoru archiwalnego 3.2.1. Stopień realizacji zaleceń pokontrolnych. W 2007 r. przeprowadzono: 77 kontroli ogólnych (36 w państwowych jednostkach organizacyjnych i 41 w samorządowych jednostkach), 18 kontroli sprawdzających (10 w państwowych i 8 w samorządowych jednostkach) oraz 17 ekspertyz archiwalnych (11 w jednostkach państwowych i 6 w samorządowych). Wydane zalecenia dotyczyły głównie: braku wymaganych przepisów kancelaryjno-archiwalnych bądź dezaktualizacji zapisów w nich funkcjonujących, nieprzestrzegania przez pracowników obowiązujących przepisów w zakresie regularnego przekazywania dokumentacji do archiwów zakładowych ze szczególnym zwróceniem uwagi na przekazywanie materiałów archiwalnych, przetrzymywanie akt kategorii A, których okres przechowywania w kontrolowanej jednostce już minął, nieregularnego brakowania dokumentacji niearchiwalnej, braku wymaganych środków ewidencyjnych bądź popełniania błędów przy ich prowadzeniu, braków w wyposażeniu lub właściwym zabezpieczeniu zasobów zgromadzonych w archiwach zakładowych. Najtrudniej egzekwuje się zalecenia dotyczące regularnego przekazywania akt do archiwum zakładowego. Pozostałe zalecenia, są wykonywane sukcesywnie - w miarę posiadanych środków finansowych i możliwości czasowych osób zatrudnionych do opieki nad archiwami zakładowymi. Po każdej kontroli Archiwum Państwowe przewiduje realizację zaleceń pokontrolnych w dłuższej perspektywie czasowej określając odległe (kilkumiesięczne) okresy ich wykonania. Pomimo tego jednostki przed upływem wskazanych terminów występują często o prolongatę okresu ich realizacji. Każdy z tych przypadków jest dodatkowo rozpatrywany. W trudnych przypadkach prowadzone są dalsze konsultacje na ogół bezpośrednio z jednostką organizacyjną w celu rozwiązania pojawiających się problemów. 10

3.2.2. Szacunkowy zakres stosowania przepisów kancelaryjnych i archiwalnych. Na podstawie przeprowadzonych kontroli, jak również kontaktów o innym charakterze (np. konsultacji) stwierdza się nadal słabą znajomość przepisów kancelaryjno-archiwalnych. Dotyczy to głównie pracowników poszczególnych komórek organizacyjnych w instytucjach objętych nadzorem państwowej służby archiwalnej. Przepisem kompletnie ignorowanym jest regularne przekazywanie akt do archiwów zakładowych. Zauważalne są też zmiany pozytywne, głównie w zakresie prawidłowego posługiwania się wykazami akt, o czym świadczy prawidłowe klasyfikowanie i kwalifikowanie akt. Kontrole przeprowadzone w sądach i prokuraturach wykazały dawno nie notowaną poprawę w podejściu do gromadzonych akt akta spraw sądowych są kwalifikowane procentowo do kategorii A, prawidłowo prowadzona jest zaniedbana do niedawna ewidencja akt. Zauważono również, jaki wpływ na możliwości magazynowania ma regularne brakowanie dokumentacji, której okresy przechowywania już minęły. Stąd częste wnioski kierowane są z tych jednostek do Archiwum Państwowego. Nadal jednak wymagania kierownictwa jednostek, co do prawidłowego postępowania z dokumentacją, kierowane są głównie do osób sprawujących, na ogół w ramach dodatkowych czynności służbowych, opiekę nad archiwami zakładowymi. 3.2.3. Prawidłowość brakowania dokumentacji niearchiwalnej. W roku sprawozdawczym zaopiniowano 344 wnioski na brakowanie dokumentacji niearchiwalnej (100 dla jednostek państwowych i 244 dla jednostek samorządowych) o łącznym metrażu 7405,8 mb. (5135,8 mb. z jednostek państwowych i 2270,0 mb. z jednostek samorządowych). Brakowanie dokumentacji niearchiwalnej przeprowadzane było bez większych zastrzeżeń, a drobne nieprawidłowości związane z brakowaniem wyjaśniane były na bieżąco. Pracownicy nadzoru przeprowadzili również 17 ekspertyz (11 w państwowych jednostkach oraz 6 w samorządowych jednostkach organizacyjnych). Żaden z wniosków nie był rozpatrywany na zebraniu Komisji Archiwalnej Oceny Dokumentacji. Wszystkie wnioski na brakowanie były sprawdzane przez przewodniczącego Komisji Archiwalnej Oceny Dokumentacji. 3.3. Liczba etatów archiwum państwowego zaangażowanych w działalność nadzorczą 3 etatów/ etaty 3.4. Likwidacje nadzorowanych jednostek organizacyjnych Tabela nr 12. Skutki likwidacji jednostek nadzorowanych rodzaj jednostek państwowe samorządowe liczba jednostek - - rozmiar dokumentacji do przejęcia - - - - rozmiar dokumentacji przejętej - - - - rozmiar dokumentacji użyczonej - - - - liczba umów użyczenia - - 11

3.5. Przepisy kancelaryjno-archiwalne. 3.5.1. Nadzorowane jednostki organizacyjne. Tabela nr 13. Liczba przepisów zatwierdzonych rodzaj przepisu rodzaj jednostek nowe przepisy państwowe zmiany w przepisach samorządowe nowe przepisy zmiany w przepisach instrukcje kancelaryjne 1 1 3 - instrukcje archiwalne 1-4 - wykazy akt 2 8 2 7 3.5.2. Nienadzorowane jednostki organizacyjne. Tabela nr 14. Liczba przepisów zaopiniowanych rodzaj przepisu nowe przepisy zmiany w przepisach instrukcje kancelaryjne 4 - instrukcje archiwalne 4 - wykazy akt 5 1 3.6. Brakowanie dokumentacji niearchiwalnej Tabela nr 15. Liczba wniosków zatwierdzonych lub zaopiniowanych wnioski wnioski rodzaj jednostek zatwierdzone zaopiniowane państwowe i samorządowe 344 niepaństwowe, niesamorządowe 26 3.7. Przedsięwzięcia edukacyjne z zakresu kształtowania narastającego zasobu. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono łącznie 60 szkoleń oraz jeden kurs kancelaryjnoarchiwalny I stopnia. Przeszkolono na nich 195 osób, z czego 4 osoby uczęszczające na kurs szkoliły się we własnym zakresie. Ponadto w Oddziale nadzoru w Toruniu praktyki odbyło 2 studentów oraz 1 osoba staż. 12

3.8. Szczególne obserwacje lub zagadnienia w dziedzinie kształtowania narastającego zasobu. 1. Podczas kontroli przeprowadzonych w roku sprawozdawczym w jednostkach samorządu terytorialnego stwierdzono, że następuje wydzielanie pewnych sfer działalności i tworzenie jednostek samodzielnych obsługujących tę działalność np. w urzędach miast i gmin miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej. Sfery te pozostają poza działalnością nadzorczą Archiwum Państwowego. 2. Na podstawie kontroli stwierdza się w wielu jednostkach organizacyjnych zmniejszanie rezerwy magazynowej wskutek szybkiego narastania akt. Dotyczy to szczególnie sądów, prokuratur oraz jednostek samorządu terytorialnego. 3. Brak etatowych archiwistów zakładowych skutkuje, szczególnie w instytucjach wymiaru sprawiedliwości, nieprawidłowym funkcjonowaniem tychże archiwów zakładowych. 3.9. Konsultacje. Tabela nr 16. Liczba konsultacji rejestrowanych Forma konsultacji liczba konsultacji pisemne 25 telefoniczne 1444 e-mail 138 udzielane osobiście 84 inne (określić formę) - 13

4. WYKORZYSTANIE ZASOBU ARCHIWALNEGO 4.1. Tendencje wykorzystania zasobu archiwalnego. 1. Udostępnianie zasobu w pracowni naukowej: W roku sprawozdawczym liczba użytkowników Archiwum nie uległa zmianie w porównaniu z rokiem 2006. Nieco zmniejszyła się liczba użytkowników korzystających z zasobu do celów naukowych, ale tendencja ta jest ściśle zależna od tematów prac magisterskich i dyplomowych, wyznaczanych studentom przez promotorów. Ponownie natomiast znacznemu wzrostowi uległa ilość użytkowników prowadzących samodzielne badania genealogiczne. Zauważyć należy także wzrost liczby osób poszukujących w archiwum dokumentów do celów własnościowych oraz socjalnych. Na podobnym poziomie utrzymała się liczba odwiedzin użytkowników, ale znacząco wzrosła liczba wypożyczonych jednostek archiwalnych, przekraczając wysoki poziom z 2005 roku. Utrzymała się tendencja spadku ilości jednostek wypożyczanych do celów naukowych, natomiast niemal o 70 procent wzrosła liczba wypożyczeń do celów genealogicznych. Jest to szczególnie widoczne w Oddziale we Włocławku, gdzie liczba wypożyczonych do celów genealogicznych jednostek w stosunku do roku 2006 wzrosła prawie o 100 procent. Wzrostowi uległa także ilość jednostek archiwalnych wypożyczanych do celów własnościowych i socjalnych, co wiąże się ze wzrostem liczby użytkowników w tej kategorii. Coraz częściej, szczególnie w Oddziale II Archiwum, pojawiali się użytkownicy, którzy samodzielnie korzystali z zasobu do celów urzędowych (często pracownicy urzędów). 2. Kwerendy wykonywane przez archiwum: W roku sprawozdawczym w porównaniu do roku 2006 zmalała liczba kwerend, ale utrzymała się na poziomie wyższym, niż w roku 2005. Ilość kwerend do celów naukowych nie uległa specjalnej zmianie, natomiast znacząco wzrosła ilość kwerend wykonywanych dla celów genealogicznych, a także własnościowych. Należy także podkreślić, że znacznie rzadziej wykonywane były kwerendy do celów socjalnych, a także dla potrzeb urzędów. 14

4.2. Udostępnianie materiałów archiwalnych. Tabela nr 17. Udostępnianie w pracowni naukowej w 2005 roku Cel udostępnienia użytkownicy odwiedziny jednostki inw. naukowy 207 7.746 genealogiczny 170 13.937 własnościowy 37 139 socjalny - - publicystyczny 39 1.127 inny (m.in. dla urzędów) 65 540 RAZEM 518 23.489 Udostępnianie w pracowni naukowej w 2006 roku Cel udostępnienia użytkownicy odwiedziny jednostki inw. naukowy 282 5.940 genealogiczny 199 10.091 własnościowy 38 267 socjalny 1 1 publicystyczny 44 1.430 inny (m.in. dla urzędów) 56 715 RAZEM 620 18.444 Udostępnianie w pracowni naukowej w 2007 roku Cel udostępnienia użytkownicy odwiedziny jednostki inw. naukowy 218 1.212 5.068 genealogiczny 266 1.736 17.461 własnościowy 73 143 603 socjalny 22 34 43 publicystyczny 25 250 919 inny (m.in. dla urzędów) 17 46 320 RAZEM 621 3.421 24.414 15

Tabela nr 18. Struktura udostępniania Okres historyczny do 1795 r. Nazwy zespołów lub określenie rodzaju dokumentacji Akta miasta Torunia; Zbiory kartograficzne i dokumentacja techniczna miasta Torunia; od 1795 do 1918 r. Akta metrykalne urzędów stanu cywilnego, parafii rzymskokatolickich, ewangelickich gmin wyznaniowych i wyznania mojżeszowego; Akta miasta Torunia (okres pruski, akta budowlane); Akta miasta Chełmna; Akta miasta Grudziądza; Akta miasta Podgórza; Archiwum Sczanieckich z Nawry; 1918-1939 Akta miasta Torunia; Akta notariuszy z terenu pow. włocławskiego, lipnowskiego i rypińskiego; Księgi hipoteczne dóbr ziemskich oraz nieruchomości z terenu pow. włocławskiego, lipnowskiego i rypińskiego; Akta gmin z terenu pow. włocławskiego, nieszawskiego; Naczelnik Powiatu Włocławskiego z lat 1808-1866; Akta miasta Podgórza; Akta miasta Grudziądza; Starostwo Powiatowe w Toruniu 1920-1939; Akta miasta Chełmna; Starostwo Powiatowe w Grudziądzu 1920-1939; Starostwo Powiatowe Włocławskie we Włocławku 1918-1939; Starostwo Powiatowe Nieszawskie w Aleksandrowie Kujawskim 1919-1939 [1943]; Akta miasta Włocławka; 1939-1945 Akta miasta Torunia; Sąd Specjalny we Włocławku 1940-1944; Sąd Obwodowy we Włocławku 1939-1944; po 1945 Zarząd Miejski w Toruniu 1945-1950; Zarząd Miejski w Grudziądzu 1945-1950; Starostwo Powiatowe w Toruniu 1945-1950; Starostwo Powiatowe w Grudziądzu 1945-1950; Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Toruniu 1950-1973; Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski we Włocławku 1945-1950; Powiatowe Biuro Geodezji i Urządzeń Rolnych we Włocławku [1945] 1962-1975; Starostwo Powiatowe Włocławskie we Włocławku 1945-1950. 16

4.3. Kwerendy wykonywane przez archiwum. Tabela nr 19. Struktura kwerend. rodzaje kwerend liczba kwerend Naukowe 19 genealogiczne 609 własnościowe 253 socjalne 609 inne (m.in. poszukiwanie zaginionych osób) 23 RAZEM 1.513 4.4. Reprodukcje. Tabela nr 20. Struktura reprodukcji dla użytkowników. rodzaje reprodukcji liczba reprodukcji kserokopie 25.177 mikrofilmy - fotografie analogowe - fotografie cyfrowe 1.964 Skany 55 4.6. Współpraca z innymi placówkami. Archiwum w roku 2007 kontynuowało wieloletnią współpracę z Instytutem Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu w zakresie organizacji praktyk archiwalnych, wycieczek archiwalnych oraz zajęć z zakresu archiwistyki i konserwatorstwa. Ponadto pracownicy Instytutu, a zwłaszcza Zakładu Archiwistyki IHiA Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, jako goście uczestniczyli w zebraniach naukowych w Archiwum, w tym również w zebraniu poświęconym dyskusji nad nowym prawem archiwalnym. W dalszym ciągu prowadzono poprzez Pracownię Konserwacji współpracę z Zakładem Konserwacji Papieru i Skóry UMK w zakresie praktyk studenckich oraz pokazów dla studentów. Dyrektor Archiwum mgr Beata Herdzin w ramach ścisłej współpracy Archiwum z Muzeum Okręgowym w Toruniu uczestniczyła w pracach Rady Programowej tej instytucji. Zgodnie z wieloletnią tradycją współpracowano z Muzeum Okręgowym w Toruniu w zakresie organizacji wystaw muzealnych z udziałem toruńskich archiwaliów, w tym przede wszystkim przeprowadzając kwerendy do tematów wystaw. W roku sprawozdawczym zorganizowane zostały następujące wystawy: - Toruń inny portret miasta. Pracownicy Archiwum: mgr Anna Bieniaszewska i mgr Lucyna Pomerenke wykonały dla Muzeum Okręgowego w Toruniu bardzo obszerną kwerendę archiwalną, dokonując wyboru obiektów na wystawę. Archiwum jako współorganizator wystawy wypożyczyło do Muzeum archiwalia, obrazujące życie Torunia w XX wieku, przede wszystkim fotografie i dokumentację techniczną miasta Torunia, które utworzyły główny zrąb całej ekspozycji. Wystawa, otwarta we wrześniu 2007 r., wciąż cieszy się ogromnym zainteresowaniem zwiedzających. - Zygmunt Działowski - TNT Gotfryd Ossowski. Archiwum wraz z Urzędem Miasta Torunia, Książnicą Kopernikańską w Toruniu oraz Muzeum Okręgowym w Toruniu, wzięło udział w organizacji Obchodów Roku Samuela Bogumiła 17

Lindego, W dniu 23 listopada w Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego odbyła się konferencja Samuel Bogumił Linde i jego dzieło. Jubileusz 200 rocznicy wydania Słownika języka polskiego, której towarzyszyła okolicznościowa wystawa poświęcona uczonemu. Archiwum użyczyło na wspomnianą wystawę archiwalia ze swojego zasobu oraz poddała renowacji w swojej Pracowni Konserwacji kilkanaście eksponatów wystawowych z zasobu Książnicy Kopernikańskiej. Archiwum Toruńskie wzięło udział wspólnie z Urzędem Miasta Torunia oraz Muzeum Okręgowym w Toruniu w inicjatywie uczczenia 10 rocznicy wpisania Torunia na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Z tej okazji w dniu 4 grudnia 2007 roku na elewacji Ratusza Staromiejskiego na specjalnym ekranie wyświetlona została półgodzinna prezentacja multimedialna obrazująca historię Torunia od momentu jego powstania. W prezentacji, której towarzyszyła stosowna do epoki muzyka, wykorzystane zostały między innymi zdjęcia archiwaliów z zasobu Archiwum Toruńskiego, przedstawiające najważniejsze dla historii Torunia dokumenty, widoki i plany miasta, a także rysunki i fotografie budynków. Archiwum w ramach współpracy z Domem Muz w Toruniu z okazji "Dni Szekspirowskich" udostępniło w postaci kopii zdjęcia i plakaty z przedstawień "Sen nocy letniej" z 1923 roku i "Romeo i Julia" z 1946 roku. Pracownicy Oddziału we Włocławku: mgr M. Gruszczyńska i dr Tomasz Dziki czynnie uczestniczyli w pracach Włocławskiego Towarzystwa Naukowego i Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział we Włocławku. Dr T. Dziki był współorganizatorem i przewodniczącym jury konkursu historycznego zorganizowanego przez PTH z cyklu Historia małych ojczyzn, pt. Lata 40, 50, 60 w dziejach mojej małej ojczyzny. Dr T. Dziki był też członkiem Społecznej Rady Programowej III Włocławskiego Festiwalu Kultury, Nauki i Techniki. Ponadto był odpowiedzialny za zorganizowanie eliminacji rejonowych wojewódzkiego konkursu wiedzy o społeczeństwie dla gimnazjalistów Region -Europa- Świat. 4.7. Popularyzacja. Archiwum w roku sprawozdawczym zorganizowało samodzielnie 5 wystaw archiwalnych: W dniach 19-21 kwietnia Archiwum w ramach VII Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki zorganizowało wystawę konserwatorsko-archiwalną zatytułowaną Chroniąc słowo zapisane chronimy dziedzictwo narodowe. Na wystawie zaprezentowano wybrane cymelia toruńskiego archiwum po przeprowadzonej konserwacji. Ponadto na planszach pokazano metody ratowania zniszczonych dokumentów, ksiąg, map i pieczęci oraz unikatowych tabliczek woskowych. Zwiedzającym zaprezentowano warsztat konserwatora archiwaliów i introligatora (pokaz technik oprawy dawnych ksiąg). Wystawę uzupełniały edukacyjne pokazy multimedialne: "Historia papieru i pergaminu", "Historia atramentu", Konserwacja tabliczek woskowych - poliptyk D z 1410 r." oraz "Konserwacja księgi archiwalnej". Wystawa cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem, łącznie w ciągu 3 dni zwiedziło ją ok. 450 osób, a wśród nich spora grupa uczestników konferencji archiwalnej Prawo archiwalne. Autorkami wystawy były konserwatorki: mgr Joanna Konkolewska- Buchholz i mgr Marzena Kamińska. Po wystawie oprowadzali ponadto: Bernard Jagusz, mgr Janusz Bonczkowski i mgr Łukasz Roszczynialski. 18

W ramach wyżej wymienionego Festiwalu Archiwum Toruńskie dodatkowo zorganizowało kilkugodzinną wystawę archiwalną Krzyżacy w Toruniu utrwalony stereotyp a prawda w dokumentach ze zbiorów Archiwum Państwowego w Toruniu. Wystawa towarzyszyła głównemu panelowi Festiwalu poświęconemu Zakonowi Krzyżackiemu w Toruniu. Oprócz licznych uczestników panelu w liczbie kilkuset osób, wystawę zwiedzili: Dr Bruno Plater, wielki mistrz Zakonu Niemieckiego, Dr Bernhard Demel, Kierownik Centralnego Archiwum Zakonu Niemieckiego, oraz profesorowie: Udo Arnold (Uniwersytet w Bonn), Roman Czaja (UMK), Tomasz Jasiński (UAM), Andrzej Radzimiński (UMK), Henryk Samsonowicz (Uniwersytet Warszawski, PAN), Janusz Tandecki (UMK). Na wystawie zaprezentowano wybór dokumentów wytworzonych przez Zakon Krzyżacki, a wśród nich przywilej wielkiego mistrz Konrada Wallenroda z 1393 roku na budowę ratusza i sukiennic w Toruniu. W dniach 17-19 maja Oddział Archiwum we Włocławku brał udział w III Włocławskim Festiwalu Kultury, Nauki i Techniki. W ramach tego festiwalu Archiwum przygotowało (wspólnie z Cechem Rzemiosł Różnych) wystawę Izba rzemieślnicza we Włocławku w latach 1929-1938 oraz warsztaty pt. Jak prowadzić badania genealogiczne. Warsztaty prowadził mgr Rafał Więckowski. Wystawę zwiedziło około 40 osób, natomiast w warsztatach udział wzięło ok. 14 osób. W dniach 17-18 września w związku z współuczestnictwem Archiwum w organizacji IV Toruńskich Spotkań Dydaktycznych Muzea i archiwa w edukacji historycznej, mgr Beata Herdzin, dyrektor Archiwum przygotowała okolicznościową wystawę cymeliów z zasobu Archiwum. W dniach 6-12 grudnia Archiwum zorganizowało we współpracy z drem Waldemarem Chorążyczewskim z Instytutu Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu wystawę archiwalną Ikonografia dokumentów toruńskich. Funkcje i konteksty. Na wystawie zaprezentowano dokumenty zawierające znaki ikonograficzne w postaci ozdobnych inicjałów, znaków notarialnych lub innych ozdobników oraz księgi z pełniącymi różne funkcje rysunkami. Archiwum w roku sprawozdawczym zorganizowało łącznie 35 pokazów. Uczestnikami wycieczek i pokazów byli przede wszystkim studenci dzienni Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu: historii, archiwistyki i zarządzania dokumentacją współczesną, Koła Studenckiego Historyków IHiA, a także studenci Wydziału Sztuk Pięknych (konserwatorstwo). Z innych grup wymienić należy: studentów historii z Uniwersytetu w Oldenburgu, studentów historii Uniwersytetu w Kownie, studentów archiwistyki z UMCS w Lublinie, studentów z Filii Akademii Świętokrzyskiej w Piotrkowie Trybunalskim, studentów Wyższej Szkoły Humanistyczno- Ekonomicznej we Włocławku oraz uczniów (m.in. z Gimnazjum ze Strzelna oraz z Technikum Gastronomiczno-Hotelarskiego w Toruniu, Nieformalna Grupa Młodzieży FOTORIA z Morąga). Specjalne pokazy przeprowadzono ponadto dla pracowników Archiwum PAN z Warszawy archiwistów z Turcji oraz uczestników kursu sekretarzy i pracowników kancelarii sądowych. Pokazy prowadzili: mgr Sławomir Pułkownik, dr Witold Szczuczko, mgr Adam Bieniaszewski i mgr Zbigniew Woźniak. 19

Tabela 21. Przedsięwzięcia popularyzatorskie rodzaj Liczba charakterystyka ważniejszych przedsięwzięć audycje radiowe 5 Wywiad dla Radia PiK na temat wystawy archiwalnomuzealnej towarzyszącej konferencji Samuel Bogumił Linde i jego dzieło. Jubileusz 200 rocznicy wydania Słownika języka polskiego (23.11.07.; mgr Beata Herdzin). Oddział we Włocławku: Łącznie na temat Archiwum i jego działalności nagrano 4 audycje radiowe. Dwie dotyczyły udziału w III Włocławskim Festiwalu Kultury Nauki i Techniki. W dwóch kolejnych kierownik Oddziału dr T. Dziki opowiedział słuchaczom o działalności Oddziału, jego funkcjach i roli w życiu miasta i regionu. audycje telewizyjne 2 1. Wywiad dla telewizji lokalnej TV Toruń na temat wystawy archiwalno-muzealnej towarzyszącej konferencji Samuel Bogumił Linde i jego dzieło. Jubileusz 200 rocznicy wydania Słownika języka polskiego (23.11.07.; mgr Beata Herdzin). 2. Wywiad dla TVP na temat udziału w imprezie Dni Włocławka Oddziału Archiwum we Włocławku oraz prezentacja zbiorów archiwalnych Oddziału (15.06.07.; dr Tomasz Dziki). publikacje prasowe 14 1. Płacz nad księgą rodu Coyenów. Wywiad dla lokalnej gazety Nowości na temat profilu użytkownika Archiwum (13.02.07.; mgr Beata Herdzin); 2. Z herbem większa ranga. Artykuł w lokalnej gazecie Nowości na temat wystawy Ikonografia dokumentów toruńskich (13.12.07.). 3. W gazecie lokalnej Nowości ukazał się wywiad z pracownikami Archiwum: Anną Bieniaszewską i Lucyną Pomerenke na temat ich współuczestnictwa w wystawie Toruń. Inny portret miasta. Ostatnie stulecie (wrzesień 2007 r.) Oddział we Włocławku: W roku sprawozdawczym ukazało się łącznie 11 notek i publikacji prasowych, dotyczących Archiwum. Większość dotyczyła udziału Oddziału w organizacji III Włocławskiego Festiwalu Kultury Nauki i Techniki. W kilku poruszano sprawy problemu dokumentacji pracowniczej. prezentacje multimedialne - 20

5. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA 5.1. Centralne komisje i zespoły międzyarchiwalne Tabela nr 22. Udział w pracach centralnych komisji i zespołów międzyarchiwalnych nazwa komisji / zespołu liczba uczestników Centralna Komisja Archiwalnej Oceny Dokumentacji 1 Zespół naukowy do spraw opracowania wskazówek metodycznych dla dokumentacji wytworzonej przez sądy, prokuraturę i notariat mgr Piotr Robaczewski 1 mgr Lucyna Pomerenke Zespół naukowy Informatyka i Archiwa 1 dr Krzysztof Kopiński Tabela nr 23. 5.2. Zebrania naukowe Posiedzenie Tematyka liczba referatów i komunikatów 1. Referat i prezentacja multimedialna Co to jest kwaśny papier? Zniszczenia zbiorów archiwalnych i bibliotecznych XIX i XX wieku ; mgr Joanna Konkolewska-Buchholz i mgr Marzena Kamińska 2. Zebranie naukowe poświęcone dyskusji nad projektem nowego prawa archiwalnego. 1 1 5.3. Rada naukowo-programowa. - Tabela nr 25. 5.4. Komisja metodyczna. Posiedzenie Tematyka 1. 09.02.07. Podział zespołów nowoprzyjętych do grup wg zasad uproszczonego opracowania oraz ustalenie planu opracowania i planu posiedzeń Komisji Metodycznych na rok 2007. 2. 23.04.07. Przedstawienie informacji i wstępów do zespołów: 1. Akta notariusza Bronisława Łazickiego w Rypinie z lat 1948-1951; dr Tomasz Dziki, rec. mgr Zbigniew Woźniak, 2. Akta notariusza Zdzisława Radzimierskiego w Radziejowie z lat 1945-1949; dr Tomasz Dziki, rec. mgr Zbigniew Woźniak, 3. Akta miasta Rypina z lat 1919-1945; mgr Robert Górski, rec. mgr Sławomir Pułkownik, 21

4. (do dopływu akt) Prezydium PRN i Urząd Powiatowy w Aleksandrowie Kujawskim z lat 1950-1975; mgr Marianna Gruszczyńska, 5. Akta rodziny Witkowskich z lat 1928-1985; mgr Anna Bieniaszewska, rec. dr Witold Szczuczko, 6. Teatr Baj Pomorski w Toruniu z lat 1950-1975; mgr Łukasz Roszczynialski, rec. mgr Adam Bieniaszewski. 3. 04.07.07. Przedstawienie wstępów i informacji do zespołów: 1. Wstęp do zespołu: Sąd Okręgowy w Grudziądzu z lat 1920-1939; mgr Zbigniew Woźniak, rec. mgr Sławomir Pułkownik, 2. Informacja do zespołu: Miejska Biblioteka Publiczna we Włocławku z lat 1951-1975; mgr Robert Górski, rec. mgr Adam Bieniaszewski, 3. Informacje do dopływów do zespołów: - Akta notariusza Eugeniusza Kaczmarskiego w Aleksandrowie Kujawskim z lat 1928-1932; dr Tomasz Dziki, - Akta notariusza Piotra Walickiego w Nieszawie z lat 1921-1929; dr Tomasz Dziki, - Akta notariusza Edmunda Kaczkowskiego w Aleksandrowie Kujawskim z lat 1929-1939; dr Tomasz Dziki, - Akta notariusza Wincentego Dąbrowskiego w Nieszawie z lat 1945-1947; dr Tomasz Dziki, - Akta gminnych rad narodowych powiatu włocławskiego z lat 1945-1954; mgr Roksana Łukasik, - Akta gminnych rad narodowych powiatu aleksandrowskiego z lat 1945-1954; mgr Marianna Gruszczyńska. 4. 05.11.07. Przedstawienie informacji do zespołów: 1. Informacja do zespołu: Powiatowa Biblioteka Publiczna we Włocławku z lat 1947-1975, mgr Robert Górski; rec. mgr Adam Bieniaszewski, 2. Informacja do zespołu: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Chodczu z lat 1842-1854, 1899, dr Tomasz Dziki; rec. dr Witold Szczuczko, 3. Informacja do zespołu: Gmina Ewangelicko-Augsburska w Kowalu z lat 1840-1847, dr Tomasz Dziki; rec. dr Witold Szczuczko, 4. Informacja do dopływu do zespołu: Starostwo Powiatowe we Włocławku z lat 1918-1939, mgr Marianna Gruszczyńska, Omówienie projektu wskazówek metodycznych dotyczących zasad opracowania zespołów archiwalnych sądów wytworzonych od XIX do XXI wieku przechowywanych w archiwach państwowych, mgr Sławomir Pułkownik, Omówienie problemu zespołowości akt komisji wyborczych (z udziałem gości z Centralnej Komisji Metodycznej: mgr Anny Karpińskiej i dra Marka Romaniuka). 5. 11.12.07. 11.12.- Przedstawienie następujących wstępów i informacji do zespołów: 1. Wstęp do zespołu: Akta i księgi gruntowe sądów w Nowym Mieście Lubawskim z lat [1732] 1826-1939 [1968]; mgr Anna Bieniaszewska, rec. mgr Sławomir Pułkownik, 2. Informacja do zespołu: Sąd Powiatowy w Grudziądzu z lat 1920-1928; mgr Zbigniew Woźniak, rec. mgr Adam Bieniaszewski, 3. Informacja do zespołu: Sąd Grodzki w Grudziądzu z lat 1928-1939; mgr Zbigniew Woźniak, rec. mgr Adam Bieniaszewski, 22

4. Wstęp do zespołu: Wojewódzka Biblioteka Publiczna we Włocławku z lat 1975-1998; mgr Robert Górski, rec. mgr Adam Bieniaszewski, 5. Informacja do zespołu: Bank Kujawski SA we Włocławku z lat 1954-1955; dr Tomasz Dziki, rec. dr Witold Szczuczko, 6. Informacja do zespołów: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Chodczu z lat 1842-1854, 1899, Gmina Ewangelicko-Augsburska w Kowalu z lat 1840-1847, dr Tomasz Dziki; rec. dr Witold Szczuczko. Tabela nr 26. 5.5. Komisja archiwalnej oceny dokumentacji. Posiedzenie Tematyka 1. Usunięcie spod nadzoru Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Zarzeczewie oraz 1. 04.07.07. Regionalnego Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich w Przysieku (obecnie Kujawsko Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Oddział w Przysieku i Zarzeczewie). 2. Przejęcie materiałów archiwalnych do Archiwum Państwowego w Toruniu po: Zakładach Włókien Chemicznych Elana w Toruniu (obecnie Boryszew S.A., Oddział Elana w Toruniu), Fabryce Wodomierzy i Zegarów Metron w Toruniu (obecnie METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Sp. z o.o. w Toruniu), Fabryce Pierników i Wyrobów Cukierniczych Kopernik w Toruniu (obecnie Fabryka Cukiernicza "KOPERNIK"S.A. w Toruniu). 3. Przejęcie materiałów archiwalnych po Okręgowym Sądzie Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu. 4. Przejęcie materiałów archiwalnych z Sądów Rejonowych w Brodnicy i Nowym Mieście Lubawskim. 5. Przejęcie materiałów archiwalnych z Kujawsko-Pomorskiego Kuratorium Oświaty Delegatura w Toruniu. 6. Usunięcie spod nadzoru Prokuratury Rejonowej w Toruniu, a powołanie w jej miejsce Prokuratury Rejonowej Toruń Centrum Wschód w Toruniu i Prokuratury Rejonowej Toruń Centrum Zachód w Toruniu. 7. Rezerwa magazynowa w budynku Archiwum Państwowego w Toruniu przy ulicy Idzikowskiego 6. 5.6. Komisja zakupu archiwaliów. Tabela nr 27. Posiedzenie Tematyka 1. 22.11.07. Zakup dokumentu (listu cechowego z 1745 r.) wystawionego na aukcji Allegro, który znajdował się w zasobie Archiwum w tak zwanym Kat. III i zaginął prawdopodobnie w I poł. XX w. liczba obiektów zakupionych 1 23

5.7. Konferencje naukowe. Tabela nr 28. Konferencje z udziałem przedstawicieli archiwum. rodzaj konferencji Tematyka liczba referatów krajowe W dniach 13-15 czerwca w konferencji zorganizowanej przez Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego pod nazwą "Staropolski ogląd świata. Rzeczpospolita między okcydentalizmem o orientalizacją" wzięła udział dr Monika Wyszomirska, która wygłosiła referat "Między Francją, Prusami a Rosją. Elity polityczne czasów Augusta III w walce o władzę i reformę Rzeczypospolitej. W dniach 6-7 września na V Powszechnym Zjeździe Archiwistów Polskich SAP W Olsztynie mgr Joanna Konkolewska-Buchholz i mgr Marzena Kamińska wygłosiły referat Tabliczki woskowe konserwacja poliptyku D z 1410 r.. W dniach 17-18 września w ramach konferencji towarzyszącej IV Toruńskim Spotkaniom Dydaktycznych Muzea i archiwa w edukacji historycznej mgr Beata Herdzin wygłosiła referat Działalność edukacyjnopopularyzatorska archiwów na przykładzie Archiwum Państwowego w Toruniu. W dniach 6-7 grudnia w ramach I Toruńskich Konfrontacji Archiwalnych Konferencji Archiwistyka na uniwersytetach, archiwistyka w archiwach mgr Beata Herdzin wygłosiła referat zatytułowany Działalność edukacyjno-popularyzatorska Archiwum Państwowego w Toruniu. W dniu 25 sierpnia dr Tomasz Dziki wziął udział w konferencji popularno-naukowej w Aleksandrowie Kujawskim w ramach I Aleksandrowskiego Międzynarodowego Festiwalu Dwóch Cesarzy, na której wygłosił referat pt. Z dziejów Kujaw Wschodnich w II połowie XIX wieku (1850-11914). 1 1 1 1 24

międzynarodowe W dniach 17-19 maja dr Krzysztof Kopiński był sekretarzem międzynarodowej konferencji w Toruniu "Edycje niemieckojęzycznych i łacińskojęzycznych źródeł historycznych z basenu Morza Bałtyckiego (XIV-XVI w.). Część VIII", na której wygłosił referat: Eine Datenbank zu den Stadtbüchern von Thorn und Danzig. 1 W dniach 3-6 października dr Monika Wyszomirska wzięła udział w międzynarodowej konferencji naukowej w 300 rocznicę podpisania konwencji w Altranstädt we Wrocławiu, gdzie wygłosiła referat: Konflikt między szlachtą a duchowieństwem katolickim w Rzeczypospolitej w okresie rządów Augusta III Wettyna. 1 W dniach 16-17 października dr Monika Wyszomirska wygłosiła na międzynarodowej konferencji naukowej "Szlachta europejska w strukturach lokalnych XVI-XVII wieku" w Zielonej Górze referat: Sejmik województwa bełskiego wobec polityki wewnętrznej i zagranicznej dworu za panowania Augusta III Sasa (1734-1763). 1 5.8. Projekty badawcze. Dr Krzysztof Kopiński brał udział w projekcie badawczym finansowanym przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji nr 1 H01G 037 29 "Księga ławnicza Starego Miasta Torunia (1456-1479) - opracowanie edytorskie i analiza treści" (zakończonym 28.02.2007 r.), realizowanym pod kierunkiem prof. dr hab. Janusza Tandeckiego przy udziale dr K. Kopińskiego oraz w projekcie badawczym finansowanym przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji nr 1 H01G 003 29 "Księga rachunkowa kamlarii miasta Torunia (1453-1495) - opracowanie edytorskie i analiza treści" (zakończonym 28.02.2007 r.), realizowanym pod kierunkiem K. Kopińskiego przy udziale J. Tandeckiego i prof. dr hab. Krzysztofa Mikulskiego. 5.9. Współpraca w zakresie archiwoznawstwa. 1. z archiwami W dniu 6 lutego Archiwum odwiedziła grupa pracowników Archiwum PAN z Warszawy z dr Hanną Krajewską na czele. W trakcie spotkania z dyrektorem Archiwum mgr Beatą Herdzin wymieniono się uwagami na temat doświadczeń w zakresie przechowania i zabezpieczenia zasobu 25

oraz digitalizacji archiwaliów. Następnie goście zaproszeni zostali na zwiedzanie Archiwum oraz specjalny pokaz archiwaliów przygotowany przez dra Witolda Szczuczko. 2. instytucjami naukowymi W dniu 23 maja Archiwum odwiedzili wykładowcy z Uniwersytetu w Ankarze Őzlem Bayram, Ass.Prof. oraz Fahrettin Őzdemirci, Ass. Prof., którzy gościli w Toruniu na zaproszenie Instytutu Informacji Naukowej i Bibliologii UMK w ramach programu Socrates. Goście byli szczególnie zainteresowani sprawami digitalizacji i reprografii zasobu archiwalnego. Zorganizowano dla nich specjalny pokaz archiwaliów, a wśród nich zaprezentowano dokumenty, księgi ławnicze, sztambuchy. W dniach 17-18 września Archiwum Toruńskie było współorganizatorem, obok m.in. Instytutu Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu oraz Stowarzyszenia Oświatowców Polskich w Toruniu, IV Toruńskich Spotkań Dydaktycznych Muzea i archiwa w edukacji historycznej. W ramach konferencji mgr Beata Herdzin, dyrektor Archiwum w dniu 17 września wygłosiła referat Działalność edukacyjno-popularyzatorska archiwów na przykładzie Archiwum Państwowego w Toruniu oraz przygotowała okolicznościową wystawę cymeliów z zasobu Archiwum. W dniach 6-7 grudnia Archiwum było współorganizatorem I Toruńskich Konfrontacji Archiwalnych Konferencji Archiwistyka na uniwersytetach, archiwistyka w archiwach. Wraz z Instytutem Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu, Stowarzyszeniem Archiwistów Polskich oraz Towarzystwem Naukowym w Toruniu Archiwum uczestniczyło w organizacji konferencji, której motywem przewodnim była konfrontacja poglądów na archiwistykę reprezentowanych przez archiwistów zatrudnionych w archiwach oraz archiwistów teoretyków. Dyrektor Archiwum, mgr Beata Herdzin wygłosiła podczas konferencji referat zatytułowany Działalność edukacyjno-popularyzatorska Archiwum Państwowego w Toruniu. Konferencji towarzyszyła wystawa archiwalna: Ikonografia dokumentów toruńskich. Funkcje i konteksty. W dniu 12 grudnia Archiwum odwiedziła delegacja historyków litewskich z Kowna, w tym Dziekan Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu z Kowna, doc. dr Jonas Vaičenonis. Goście byli głównie zainteresowani zbiorami kartograficznymi Archiwum oraz źródłami do dziejów Kowna. Po spotkaniu z dyrektorem Archiwum zwiedzili wystawę: Ikonografia dokumentów toruńskich. Pracownicy Archiwum w 2007 roku prowadzili zajęcia z zakresu archiwoznawstwa i profilaktyki konserwatorskiej dla studentów Instytutu Historii i Archiwistyki w Toruniu: - mgr Beata Herdzin zajęcia z archiwistyki dla Podyplomowych Studiów Historii i Wiedzy o Społeczeństwie, zajęcia z zakresu udostępniania dla Podyplomowego Studium Archiwistyki. - mgr Joanna Konkolewska-Buchholz zajęcia dla studentów archiwistyki z zakresu profilaktyki konserwatorskiej. - dr Krzysztof Kopiński zajęcia dla Podyplomowego Studium Archiwistyki z zakresu archiwalnych baz danych. 26

3. instytucjami polonijnymi - 5.10. Publikacje Tabela nr 29. Publikacje drukowane. rodzaj publikacji opis publikacji Książki autorskie Książki wydane pod redakcją naukową pracowników archiwum edycje źródeł T. Dziki, Opisy Krośniewic z 1820 i 1860 r., Kutnowskie Zeszyty Regionalne, T. XI, Kutno 2007, s. 489-510. M. Gruszczyńska, Sprawozdania Komisarza Rządu Polskiego na obwód włocławski z 1918 roku, Zapiski Kujawsko- Dobrzyńskie, t. 21, Włocławek 2006, s. 163-173. katalogi wystaw Artykuły T. Dziki, Źródła do dziejów bankowości w zasobie Archiwum Państwowego w Toruniu Oddział we Włocławku, [w] Dzieje pieniądza i bankowości regionu kujawsko-pomorskiego. Stan i perspektywy badań, pod red. W. Garbaczewskiego i R. Kabacińskiego, Bydgoszcz 2006, s. 123-133. T. Dziki, Prasa zakładowa i międzyzakładowa we Włocławku w latach 1945-2002, [w] Media lokalne i sublokalne na Kujawach wschodnich i ziemi dobrzyńskiej, pod. red. W. Końskiego, Włocławek 2007, s. 75-95. T. Dziki, Z dziejów Kowala w latach 1815-1869, [w] Kowal poprzez wieku. Materiały do dziejów Kowala i okolic z konferencji naukowej Społeczeństwo Kowala i okolic w dawnych czasach oraz dobie współczesnej zorganizowanej 29 IV 2006r. w Kowalu, pod. red. Z. J. Zasady, Włocławek Kowal 2007, s. 61-86. 1. T. Dziki, Z dziejów Kujaw wschodnich w XIX wieku (1850-1914), [w:] Spotkanie dwóch cesarzy w Aleksandrowie. Z dziejów miasta i regionu w okresie zaborów. Materiały pokonferencyjne pod red. A. Cieśli, Aleksandrów Kujawski 2007, s. 11-36. T. Dziki, Dzieje browaru Bojańczyków we Włocławku (około 1842-1937), Ziemia Kujawska, t. XIX, Inowrocław Włocławek 2006, s. 33-50. 27

recenzje - sprawozdania, noty i komunikaty T. Dziki, Zmiany we współpracy zagranicznej miast i gmin Kujaw wschodnich w latach dziewięćdziesiątych XX wieku (do 1998 r.). Zarys problematyki, Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie, t. 21, Włocławek 2006, s. 25-37. T. Dziki, Bojańczyk Kazimierz (1796-1855); Bojańczyk Rafał (1824-1885); Gładyszewski Mateusz (1758-1822)Wosch Hugo Teodor (1870-1938), Włocławski Słownik Biograficzny, t. IV, pod red. S. Kunikowskiego, Włocławek 2006, s. 9-13, 46-48, 189-191 [biogramy]. M. Gruszczyńska, G. Budnik, Nadróż zespół dworski, [w] Materiały do dziejów rezydencji w Polsce. Ziemia Dobrzyńska, t. II, cz. 4, Włocławek 2007. M. Gruszczyńska, Chmura Józef (1896-1940); Żmijewski Henryk (1905-1983), Włocławski Słownik Biograficzny, t. IV, pod red. S. Kunikowskiego, Włocławek 2006, s. 16-17, 195-196 [biogramy]. M. Gruszczyńska, E. Celińska, Fabianki zespół dworski; Łochocin zespół dworski; Nasiegniewo zespół dworski, [w] Materiały do dziejów rezydencji w Polsce. Ziemia Dobrzyńska, t. II, cz. 4, Włocławek 2007. B. Herdzin, Działalność edukacyjno-popularyzatorska archiwów na przykładzie Archiwum Państwowego w Toruniu. Materiały z konferencji Muzea i archiwa w edukacji historycznej, IV Toruńskie Spotkania Dydaktyczne, Toruń 2007, s. T. Dziki, Sekcja Nauk Historycznych, Zapiski Kujawsko- Dobrzyńskie, t. 21, Włocławek 2006, s. 242-244. [sprawozdanie z działalności Sekcji NH Włocławskiego Towarzystwa Naukowego]. Tabela nr 30. Publikacje multimedialne - 5.11. Podnoszenie kwalifikacji kadry. 1. habilitacje - 2. doktoraty - 3. podyplomowe studia archiwistyki - 4. staże - 5.12. Udział we władzach instytucji naukowych i kulturalnych. 28