ZESTAW TEMATÓW NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 Zespół Szkół Akademickich Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Środzie Wielkopolskiej 1. LITERATURA 1. Biografia artysty jako inspiracja. Przedstaw sposoby kreowania bohaterów, analizując celowo dobrane dzieła literackie. 2. Obraz człowieka zlagrowanego. Omów, analizując wybrane utwory literackie. 3. Samotność bohatera romantycznego i współczesnego. Scharakteryzuj i porównaj wybranych bohaterów literackich. 4. Wizja człowieka i Boga w twórczości średniowiecza, renesansu i baroku. Przedstaw, analizując wybrane utwory. 5. Walka dobra ze złem jako temat wybranych utworów literackich. Omów rolę motywu, analizując celowo dobrane utwory. 6. Analizując wybrane utwory literatury wojny i okupacji, przedstaw, jaki wpływ wywarła wojna na psychikę bohatera. 7. Różne sposoby funkcjonowania motywu zbrodni i kary w literaturze. Omów, analizując wybrane dzieła literackie. 8. Wizerunek władcy i sposoby sprawowania władzy. Omów, analizując celowo dobrane utwory różnych epok. 9. Różne obrazy natury w literaturze polskiej. Przedstaw sposoby kreowania obrazów przyrody i ich funkcje, analizując wybrane utwory. 10. Różne ujęcia motywu mogiły w literaturze polskiej. Analizując dzieła, porównaj sposoby ujęcia tego motywu w wybranych tekstach literackich. 11. Przedstaw różne wyobrażenia wizerunku diabła, analizując utwory literackie celowo wybranych epok. 12. Miłość niejedno ma imię. Analizując teksty, omów funkcje motywu miłości zawartego w literaturze wybranych epok. 13. Analizując wybrane mity, porównaj opisy stworzenia świata i człowieka.
14. Analizując celowo dobrane dzieła literatury staropolskiej, przedstaw motyw przemijania. 15. Rubasznie i subtelnie o miłości zmysłowej. Porównaj różne ujęcia tematyki erotycznej, analizując twórczość wybranych pisarzy różnych epok. 16. Wizje, sny i zjawy. Określ ich funkcje w literaturze, analizując celowo wybrane dzieła literackie różnych epok. 17. Baśń, bajka, powieść fantastyczna. Omów relację między gatunkami, analizując wybrane utwory. 18. Bunt i pokora jako sposoby zachowań człowieka wobec Boga. Omów je i określ ich konsekwencje dla ludzkiego istnienia, analizując teksty literackie różnych epok. 19. Dwie epoki dwie drogi do odzyskania wolności. Porównaj walkę o wolną ojczyznę romantyków i pozytywistów, analizując wybrane utwory. 20. Przyroda jako temat utworów literackich. Przedstaw różnorodne sposoby wykorzystania motywu przyrody, odwołując się do celowo wybranych tekstów literatury. 21. Odmienność, obcość, alienacja bohaterów literackich. Przedstaw sposoby kreowania postaci na podstawie kilku celowo wybranych tekstów. 22. Motyw apokalipsy w literaturze polskiej i obcej. Omów, analizując celowo dobrane utwory literackie. 23. Duchy, zjawy, czarownice. Omów funkcjonowanie tych motywów, analizując wybrane dzieła literackie. 24. Dziadkowie, rodzice, dzieci. Analizując celowo wybrane dzieła, omów model rodziny występujący w literaturze różnych epok. 25. Ubiór jako sposób na wyrażanie siebie. Omów, analizując opisy strojów różnych epok w wybranych utworach literackich. 26. Analizując wybrane utwory literackie, przedstaw ewolucję pojęcia honoru w literaturze polskiej i obcej. 27. To się czyta dzisiaj modni pisarze, modne książki. Omów przyczyny popularności niektórych autorów i książek, analizując celowo dobrane utwory spoza kanonu lektur. 28. Życie jako teatr. Omów problem, analizując celowo dobrane dzieła literackie przedstawiające różne ujęcia tego motywu. 29. Motyw władzy i jej wpływu na kształtowanie się osobowości człowieka. Omów problem, analizując celowo dobrane utwory literackie z różnych epok. 30. Portret matki w literaturze polskiej różnych epok. Przedstaw sposoby kreowania bohaterek, analizując wybrane utwory literackie.
31. Człowiek wobec wyboru pomiędzy dobrem i złem. Omów problem, analizując celowo dobrane dzieła literackie. 32. Problem Holocaustu i antysemityzmu w literaturze polskiej. Omów, analizując celowo wybrane utwory literackie. 33. Bohater podróżnik. Przedstaw sposoby kreowania bohaterów, analizując celowo dobrane utwory literackie różnych epok. 34. Obraz rodziny w literaturze. Przedstaw sposoby kreowania motywu rodziny, analizując przykładowe teksty z różnych epok. 35. Rola cierpienia w życiu człowieka. Przedstaw sposoby kreowania bohaterów, analizując celowo dobrane utwory z literatury polskiej i obcej. 36. Apokaliptyczne wizje i przeczucia katastroficzne. Omów problem, analizując celowo dobrane dzieła literackie z XIX i XX wieku. 37. Człowiek stworzony jest do buntu. Przedstaw sposoby kreowania bohaterów, analizując celowo dobrane dzieła literackie. 38. Zbrodnia i zbrodniarze w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory literackie. 39. Metamorfoza bohatera literackiego. Omów, analizując celowo dobrane utwory literackie z różnych epok. 40. Pamiętnik, dziennik, reportaż paradokumentalne gatunki. Przedstaw, analizując stosowne utwory z literatury polskiej. 41. Człowiek w totalitarnym państwie. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane dzieła z literatury polskiej i obcej. 42. Obraz wsi polskiej w literaturze. Omów, analizując celowo dobrane utwory różnych epok. 43. Różne sposoby ukazania miasta w literaturze XIX i XX wieku. Przedstaw je, analizując wybrane utwory literackie. 44. Fenomen twórczości R.R. Tolkiena i A. Sapkowskiego w kontekście współczesnej literatury popularnej. Omów przyczyny popularności literatury fantastycznej, analizując celowo dobrane utwory. 45. Romantyczne fascynacje Orientem. Omów problem, analizując wybrane utwory literackie. 46. Dwór ziemiański jego wygląd i znaczenie. Omów problem, analizując celowo dobrane utwory literatury polskiej.
47. Przedstaw sposoby kreowania dziecka jako bohatera literackiego, analizując celowo dobrane dzieła literackie. 2. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 48. Motyw vanitas w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane teksty kultury. 49. Swoi czy obcy? Omów literackie i malarskie wizerunki Żydów, analizując wybrane dzieła polskiej literatury i sztuki XIX i XX w. 50. Malarstwo symboliczne i impresjonistyczne inspiracją dla literatury młodopolskiej. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 51. Sposoby istnienia utworu muzycznego w dziele literackim. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory. 52. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe, teatralne). 53. Ikonograficzne i literackie wyobrażenie śmierci. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów kultury. 54. Obraz śmierci w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów z epoki średniowiecza i baroku. 55. Ars moriendi i danse macabre. Omów funkcjonowanie tych motywów w literaturze i malarstwie średniowiecza, analizując wybrane przykłady. 56. Obrazy zrywów narodowych w literaturze i innych dziedzinach sztuki polskiej. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 57. Dialog z tradycją romantyczną w literaturze i filmie XX w. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów literackich i ekranizacji filmowych. 58. Motyw wędrówki bohatera w literaturze i filmie. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 59. Średniowieczne malarstwo i architektura inspiracją dla artystów doby baroku. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł. 60. Motywy biblijne w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł z dwóch wybranych epok.
61. Problem filmowej adaptacji. Porównaj film z jego literackim pierwowzorem; oceń adaptację. 62. Obrazy ojczyzny w literaturze i malarstwie. Omów, analizując wybrane przykłady z literatury i kultury polskich pisarzy i artystów. 63. Porównaj sposoby charakteryzowania określonej warstwy społecznej w wybranych utworach literackich dwudziestolecia międzywojennego i ich ekranizacjach. 64. Portret szlachcica Sarmaty w literaturze i malarstwie. Porównaj wizerunki, analizując celowo dobrane teksty kultury. 65. Wpływ malarstwa na literaturę. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie. 66. Literackie i malarskie portrety władców. Omów zagadnienie, analizując teksty kultury wybranej epoki. 67. Bohater romantyczny jako inspiracja dla twórców filmowych. Omów zjawisko, analizując wybrane utwory literackie i filmy. 68. Motyw Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane dzieła. 69. Obraz zagłady w dziełach literackich i innych dziedzinach sztuki. Zanalizuj celowo wybrane dzieła. 70. Odwołując się do wybranych przykładów z literatury i malarstwa, porównaj różne sposoby przedstawiania lęku w dziele sztuki. 71. Portret Żyda w literaturze i sztuce polskiej XIX i XX wieku. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 72. Tekst poetycki jako tworzywo przeboju muzycznego. Omów na podstawie analizowanych tekstów. 73. Metody budowania nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym. Analiza wybranych dzieł. 74. Praca i walka jako dwa oblicza patriotyzmu. Przedstaw problem, analizując utwory literackie i inne teksty kultury dwóch epok. 75. Cechy impresjonistycznego postrzegania świata. Określ je na podstawie analizy wybranych dzieł literackich i plastycznych Młodej Polski. 76. Topos ogrodu w literaturze i malarstwie. Omów jego najciekawsze, Twoim zdaniem, wykorzystania, analizując celowo dobrane dzieła literackie i malarskie. 77. Różne sposoby ukazywania apokalipsy w literaturze i malarstwie. Zanalizuj celowo wybrane dzieła.
78. Dzieło literackie jako źródło inspiracji. Omów zagadnienie, analizując celowo wybraną adaptację powieści pozytywistycznej. 79. Symbolika sztuki średniowiecznej. Przedstaw jej charakter, analizując wybrane dzieła. 80. Motywy biblijne w literaturze i sztuce późniejszych epok. Omów zagadnienie, odwołując się do tekstów kultury trzech wybranych przez siebie epok. 81. Adaptacje utworów literackich w tekstach kultury XX w. Przeanalizuj celowo dobrane utwory i omów problem adaptacji muzycznej, filmowej i teatralnej. 82. Filmy Jerzego Hoffmana jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Zanalizuj wybrane przykłady. 83. Symboliczne znaczenie barw w utworze literackim i dziele malarskim. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury. 84. Omów różne sposoby funkcjonowania motywu ikaryjskiego w literaturze i malarstwie lub rzeźbie. Zanalizuj wybrane przykłady. 85. Brzydota jako kategoria estetyczna w sztuce barokowej. Omów jej istotę i funkcje, analizując wybrane utwory literackie i dzieła plastyczne. 86. Erotyczne obsesje i fascynacje w literaturze i sztuce. Zanalizuj celowo wybrane dzieła. 87. Katastroficzne wizje i obrazy zagłady w dziełach literackich i filmowych. Analiza wybranych dzieł. 88. Artystyczne interpretacje wybranego powstania narodowego w literaturze i malarstwie. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 89. Problem adaptacji filmowych wielkich dzieł literatury polskiej. Porównaj trzy wybrane teksty literackie z ich ekranizacjami, analizując celowo dobrane dzieła. 90. Artystyczne ujęcie macierzyństwa w literaturze i sztuce. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 91. Motyw wampira w kulturze europejskiej. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literatury grozy i ich adaptacje filmowe. 3. JĘZYK 92. Język prasy młodzieżowej. Omów, analizując język wybranych czasopism. 93. Gwara uczniowska w utworach literackich. Scharakteryzuj cechy języka na podstawie analizy wybranych utworów.
94. Język reklam adresowanych do młodzieży. Omów, analizując teksty wybranych reklam telewizyjnych, radiowych lub prasowych. 95. Język współczesnego środowiska uczniowskiego a język ogólny. Dokonaj analizy słownictwa i frazeologii, na podstawie zgromadzonego materiału językowego. 96. Celowość użycia języka potocznego w poezji. Omów, analizując wybrane polskie utwory poetyckie z XIX i XX w. 97. Chwyty retoryczne w mowach polityków. Omów zagadnienie, analizując wybrane przemówienia przedwyborcze. 98. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 99. Przemówienie jako gatunek retoryczny. Zanalizuj celowo wybrane przykłady. 100. Gwara a stylizacja gwarowa. Omów zjawiska, analizując celowo wybrane teksty Młodej Polski. 101. Biblijne i mitologiczne związki frazeologiczne w języku współczesnych Polaków. Zanalizuj zgromadzony materiał językowy. 102. Zapożyczenia językowe jako sposób wzbogacania języka. Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj zapożyczenia we współczesnym języku polskim. 103. Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj neologizmy pojawiające się we współczesnym języku polskim. 104. Błędy językowe w prasie i telewizji. Zanalizuj zgromadzony materiał językowy, dokonaj klasyfikacji błędów językowych, wyjaśnij przyczyny ich powstawania. 105. Bogactwo, różnorodność środków stylistycznych i ich funkcje w liryce Młodej Polski. Przedstaw, analizując wybrane przykłady. 106. Manipulacja językowa w polskich mediach. Zaprezentuj temat, analizując celowo zgromadzony materiał językowy. 107. Język polityki. Omów, analizując styl oraz poprawność współczesnych dyskusji i przemówień politycznych. Wykorzystaj zgromadzony przez siebie materiał. 108. Analizując celowo dobrany materiał językowy, omów pochodzenie najpopularniejszych imion, nazwisk i nazw miejscowych. 109. Scharakteryzuj zapożyczenia dawne i współczesne. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału, uwzględniając przyczyny zapożyczeń. 110. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich wywodzących się z chłopstwa i inteligencji polskiej. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową oraz charakter.
111. Na podstawie celowo dobranych tekstów, omów różne odmiany stylu publicystycznego. 112. Przedstaw charakterystyczne cechy języka ezopowego literatury rozwijającej się w warunkach cenzury, analizując wybrane utwory. 113. Zjawiska językowej perswazji i ekonomizacji wypowiedzi w kulturze masowej. Omów, analizując celowo dobrane przykłady. 114. Język reklamy i jego wpływ na kształtowanie się języka ogólnopolskiego. Zanalizuj zgromadzony materiał językowy. 115. Retoryka polityków. Porównaj sposoby mówienia o sprawach społecznych w wystąpieniach przedstawicieli władzy, analizując celowo zgromadzony materiał językowy. 116. Język Twoich rówieśników scharakteryzuj na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 117. Specyfika nowomowy. Analizując teksty przemówień politycznych z okresu stalinowskiego, przedstaw cechy języka ówczesnej propagandy politycznej. 118. Perswazja a manipulacja językowa. Porównaj środki językowe i ich wykorzystanie, analizując wybrane teksty propagandowe. 119. Język i stylistyka piosenki hiphopowej. Omów, analizując wybrane przez siebie teksty reprezentantów tego stylu. 120. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów, analizując celowo dobrane teksty kabaretowe.