Lista tematów na ustny egzamin maturalny z języka polskiego na rok szkolny 2014/2015

Transkrypt

1 Lista tematów na ustny egzamin maturalny z języka polskiego na rok szkolny 2014/2015 LITERATURA 1. Historia jako czynnik determinujący ludzki los. Omów problem, analizując wybrane dzieła literatury XIX i XX wieku. 2. Wiara i uczucie przeciwko rozumowi. Omów problem, analizując wybrane utwory literackie. 3. Różne typy bohaterów romantycznych. Scharakteryzuj, interpretując celowo dobrane 4. Różne sposoby osiągania komizmu w literaturze średniowiecznej i renesansowej. Omów problem, analizując wybrane 5. Wędrówka i wędrowiec w literaturze. Przedstaw najciekawsze sposoby realizacji motywu, analizując celowo dobrane teksty. 6. Funkcje motywu winy i kary w literaturze różnych epok. Omów problem, analizując wybrane 7. Motyw wędrówki w literaturze. Omów różne jego interpretacje, analizując wybrane 8. Dojrzewanie młodego bohatera jako temat literacki. Omów problem, interpretując wybrane utwory z romantyzmu i dwudziestolecia międzywojennego. 9. Różne wizerunki kobiet. Dokonaj analizy wybranych utworów, uwzględniając literaturę romantyczną i pozytywistyczną. 10. Dylematy moralne bohaterów literackich określ ich przyczyny i konsekwencje, interpretując wybrane 11. Obraz życia rodzinnego w literaturze różnych epok. Omów problem, analizując dowolnie wybrane 12. Kara jako konsekwencja zbrodni. Omów problem, analizując dowolnie wybrane 13. Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Dokonaj analizy stosownych utworów literackich. 14. Przedstaw różne sposoby wyrażania miłości do ojczyzny w twórczości wybranych przez Ciebie pisarzy. Dokonaj analizy stosownych utworów literackich. 15. Obraz ojca w literaturze. Charakteryzując wybrane postaci, przedstaw sposoby kreacji bohaterów, analizując wybrane 1

2 16.Praca jako wyzysk i sposób samorealizacji. Interpretując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, omów różne sposoby ukazywania pracy człowieka. 17. Porównaj różne realizacje motywów tyrtejskich, analizując wybrane utwory literackie. 18. Młodzi buntownicy w różnych epokach. Omów problem, analizując celowo dobrane utwory literackie. 19. Niepokoje człowieka końca wieku i próby ich przezwyciężenia w literaturze młodopolskiej i współczesnej. Omów problem, interpretując wybrane 20.Porównaj funkcjonowanie motywu samotności z wyboru. Omów problem, analizując i interpretując wybrane 21. Określ zależności pomiędzy biografią pisarza, a interpretacją jego twórczości, analizując wybrane utwory literackie. 22. Bunt i pokora jako sposoby zachowań człowieka wobec Boga. Scharakteryzuj je, analizując wybrane 23. Bohaterowie, którzy mogą być wzorami dla współczesnego człowieka. Interpretując wybrane powieści, wskaż bohaterów godnych naśladowania. 24. Przedstaw i porównaj różne ujęcia tragizmu losu ludzkiego, analizując wybrane utwory literackie różnych epok. 25. Topos arkadyjski i jego funkcja w wybranych utworach literackich. Omów problem, analizując odpowiednie dzieła. 26. Istota i funkcja utworów parenetycznych literatury średniowiecza. Omów problem, analizując wybrane utwory epoki. 27. Romantyczne i pozytywistyczne kryteria oceny wartości człowieka. Scharakteryzuj je, interpretując wybrane utwory 28. Bohater tragiczny w literaturze antycznej, romantycznej i współczesnej Omów problem, interpretując wybrane 29. Modlitwa jako motyw w literaturze. Analizując celowo wybrane teksty, przedstaw różne ujęcia tego tematu. 30. Satyryczne widzenie świata w literaturze i jego funkcja. Omów problem, interpretując wybrane dzieła. 31. Ludowość i ludomania. Omów różne sposoby nawiązania do folkloru i życia ludzi, analizując stosowne utwory literackie. 32. Różne wizerunki dziecka w literaturze. Omów problem, interpretując wybrane 2

3 33. Refleksje bohaterów literackich o wartościach życia. Omów problem, interpretując utwory literackie z różnych epok. 34. Różne portrety Żydów w polskiej literaturze. Scharakteryzuj bohaterów, interpretując wybrane 35. Źródła tragizmu bohaterów literackich. Omów problem, interpretując wybrane 36. Przedstaw różne obrazy i znaczenia domu w wybranych tekstach literackich. Omów problem, interpretując celowo dobrane 37.Typy bohaterów negatywnych w literaturze dydaktycznej oświecenia i pozytywizmu. Scharakteryzuj wybrane postaci literackie, interpretując wybrane 38. Moralistyka oświeceniowych bajek i satyr. Określ jej charakter, analizując wybrane 39. Literatura oświecenia w walce o nowego człowieka i ratowanie kraju. W jaki sposób realizowali to zadanie wybrani przez Ciebie twórcy? Omów problem, interpretując wybrane utwory literackie. 40. Przedstaw różne funkcje utworów epoki pozytywizmu, interpretując wybrane utwory literackie. 41.Sceny śmierci w literaturze. Porównaj je i omów ich funkcje w analizowanych dziełach. 42. Wieś jako temat literacki w twórczości pisarzy Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Omów problem, interpretując wybrane 43. Wpływ II wojny światowej na psychikę bohaterów w utworach pokolenia Kolumbów. Omów problem, interpretując stosowne 44. Moralistyka oświeceniowych bajek i satyr. Określ jej charakter, analizując wybrane 45. Porównaj literackie portrety ludzi zlagrowanych. Omów problem, analizując wybrane dzieła z literatury obozowej. 46. Literatura uczy, bawi, wychowuje. Omów jej funkcje, analizując wybrane teksty doby staropolskiej. 47. Źródła tragizmu bohaterów literackich. Omów problem, interpretując wybrane 3

4 48. Piękno rodzimego krajobrazu w literaturze polskiej. Scharakteryzuj jego cechy i określ funkcje, analizując wybrane 49. Motyw zwierząt w literaturze. Przedstaw różne jego ujęcia, analizując wybrane teksty. 50. Literackie portrety par małżeńskich. Omów problem, analizując teksty literatury XIX i XX wieku. 51. Samotność bohatera romantycznego i człowieka współczesnego. Scharakteryzuj ten motyw, analizując wybrane utwory literatury romantycznej i współczesnej. 52. Rola i zadania poety w czasach współczesnych. Omów problem, analizując wiersze wybranego twórcy. 53. Różne drogi do wolności polskich romantyków. Omów problem, analizując wybrane 54. Dramat pokolenia Kolumbów wyrażony w literaturze. Określ jego istotę, analizując wybrane 55. Różne postawy człowieka wobec okrucieństw wojny. Omów problem, analizując wybrane utwory literatury XX wieku. 56. Pozytywistyczne i młodopolskie obrazy z życia chłopów. Omów problem, interpretując wybrane utwory i uwzględniając kontekst epoki. 57. Mowa ezopowa. Omów problem, analizując celowo wybrane utwory XIX i XX wieku. 58. Literackie kreacje ideału człowieka. Omów problem, interpretując wybrane utwory dwóch różnych epok. 59. Problem Holocaustu w literaturze polskiej. Omów problem, analizując wybrane utwory literackie. 60. Rola tradycji chrześcijańskiej i starożytnej w kształtowaniu światopoglądu renesansowego twórcy. Omów problem, interpretując wybrane 61. Człowiek w sytuacji zagrożenia. Przedstaw różne zachowania bohaterów literackich, interpretując wybrane utwory literatury współczesnej. 62. Motyw pojedynku w literaturze. Omów problem na podstawie analizowanych tekstów. 63. Motyw vanitas w literaturze polskiej i obcej. Omów problem, analizując celowo wybrane teksty z różnych epok. 64. Przyczyny i konsekwencje przyjmowania przez człowieka różnych postaw wobec zła. Określ je, analizując wybrane utwory literatury współczesnej. 4

5 65. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw funkcje i sposoby kreowania portretów Polaków, analizując wybrane utwory z literatury. 66. Różne sposoby deheroizacji bohatera literackiego. Omów problem, interpretując wybrane utwory literatury współczesnej. 67. Różne ujęcia motywu matki cierpiącej w literaturze. Omów problem, interpretując wybrane teksty literatury średniowiecznej, romantycznej i współczesnej. 68. Tren jako gatunek literacki. Omów ewolucję gatunku, analizując dzieła z różnych epok. 69. Rosja w oczach pisarzy porównaj sposób mówienia o państwie i społeczeństwie. Omów problem, analizując wybrane 70. Żydzi i kwestia żydowska. Scharakteryzuj sposoby ukazania relacji między Polakami i Żydami w wybranych utworach literatury różnych epok. 71. Moralne konsekwencje złych wyborów i ich wpływ na życie człowieka. Omów problem na podstawie analizowanych tekstów literackich. 72. Różne sposoby osiągania szczęścia przez bohaterów literackich. Omów problem, interpretując wybrane 73. Różne funkcje budowania nastroju grozy w dziale literackim. Omów problem, analizując wybrane 74. Państwo i władca jako temat utworów literackich. Omów problem na podstawie analizowanych tekstów. 75. Funkcje motywu tańca w tekstach literackich. Omów problem, interpretując wybrane 76. Pan Cogito Zbigniewa Herberta wobec najważniejszych zjawisk i problemów współczesności. Omów problem, analizując wybrane 77.Żołnierz, powstaniec, konspirator jako bohaterowie literatury polskiej. Omów problem, interpretując wybrane 78. Polemiki, spory, prowokacje starcia pokoleń literackich. Omów problem, analizując wybrane 79. Funkcje motywu śmierci w literaturze średniowiecza. Omów problem, interpretując wybrane 80. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje, interpretując wybrane dzieła literackie. 5

6 81. Porównaj bohaterów literackich z utworów dwóch wybranych epok, biorąc pod uwagę ich postawę wobec życia, dążenia i osiągnięcia. Scharakteryzuj ich, interpretując wybrane 82. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze omów sposoby ich przedstawiania i funkcje, interpretując wybrane 83. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach z różnych epok. 84. Niezawinione cierpienie i różne sposoby jego uzasadnienia. Omów problem, odwołując się do wybranych tekstów literackich. 85. Zakończenie utworu jako klucz do jego interpretacji. Omów problem, analizując wybrane 86. Inspiracje romantyczne w literaturze późniejszych epok. Omów problem, analizując wybrane 87. Człowiek wobec zła przedstaw jego różne postawy, interpretując wybrane utwory literackie. 88. Rola tradycji w życiu zbiorowości i jednostki. Omów problem, interpretując wybrane 89. Dworek szlachecki jako przestrzeń życia. Omów problem, interpretując wybrane utwory literackie. 90. Literackie portrety kobiet. Scharakteryzuj je, interpretując wybrane 91. Literackie reinterpretacje mitu o Prometeuszu. Omów je, analizując wybrane 92. Poczucie egzystencjalnej pustki i zagubienia w świecie. Scharakteryzuj ich przejawy, analizując wybrane utwory literackie. 93. Twórcza i destrukcyjna rola miłości w życiu człowieka. Omów problem, interpretując wybrane utwory literackie. 6

7 ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Postać diabła w literaturze i malarstwie. Omów problem, analizując wybrane dzieła. 2. Różne ujęcia pejzażu w dziełach poetyckich i plastycznych. Omów problem na podstawie analizowanych tekstów literackich i malarskich. 3. Matka cierpiąca jako motyw w wybranych dziełach literatury i innych dziedzin sztuki (np. malarstwa, rzeźby). Omów problem, analizując wybrane 4. Uprzedmiotowienie człowieka jako problem w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła z literatury i innych dziedzin sztuki. 5. Porównaj sposoby ukazywania miasta jako przestrzeni życiowej w analizowanych dziełach literackich, malarskich lub filmowych. 6. Odwołując się do wybranej powieści i jej filmowej adaptacji, porównaj funkcje krajobrazu ojczystego przedstawionego w literaturze i filmie. Dokonaj analizy stosownych dzieł. 7. Wizje końca świata w literaturze i malarstwie XX wieku. Określ ich istotę i funkcje, 8. Przedstaw mitologiczne inspiracje w malarstwie i filmie, 9. Porównaj obrazy rewolucji ukazane w wybranych utworach z literatury i innych dziedzin sztuki (malarstwa, filmu). Omów problem, analizując wybrane dzieła. 10. Kobieta demoniczna w wybranych tekstach kultury różnych epok. Omów problem, analizując wybrane dzieła literatury i sztuki. 11. Różne sposoby tworzenia nastroju grozy w literaturze i sztuce. Przedstaw je, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne. 12.Przedstaw ujęcie motywu rewolucji w malarstwie, muzyce i literaturze romantycznej, 13. Malarstwo, rzeźba i architektura jako inspiracje dla literatury. Omów problem, 14. Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie. Omów problem, 15. Funkcje brzydoty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw je, 16. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje utworów literatury polskiej. Omów problem, analizując stosowne dzieła. 7

8 17. Przedstaw związek malarstwa A. Gierymskiego z problematyką utworów pozytywistycznych, analizując wybrane dzieła. 18. Portret szlachcica Sarmaty w malarstwie i literaturze. Omów problem, 19. Sposoby kreowania postaci historycznych w literaturze i sztuce polskiej. Omów problem, 20. Porównaj obraz wojny w znanych Ci filmach i w literaturze, analizując wybrane dzieła. 21. Przedstaw sposoby ujęcia tematu śmierci, analizując wybrane dzieła literackie, filmowe lub malarskie 22. Porównaj sposoby przedstawiania II wojny światowej, analizując wybrane dzieła z literatury i innych dziedzin sztuki (malarstwa, filmu). 23. Omów na podstawie analizowanych tekstów różne sposoby przedstawiania śmierci w literaturze i sztuce średniowiecznej. 24. Omów sposoby przedstawiania powstań narodowych w literaturze i malarstwie, 25. Autoportret malarski a wizerunek artysty w literaturze. Omów problem na podstawie analizowanych dzieł. 26. Literackie i malarskie lub filmowe sposoby heroizacji śmierci bohatera. Omów problem, 27. Omów funkcje kontrastu na wybranych przykładach z literatury i malarstwa. Dokonaj analizy stosownych dzieł. 28. Porównaj obrazy dziecka, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie. 29. Zinterpretuj sposoby przedstawiania ważnych wydarzeń w historii narodu w wybranych dziełach literatury i innych dziedzin sztuki (malarstwa i filmu). 30. Folklor góralski i jego obecność w literaturze i malarstwie Młodej Polski. Omów temat, odwołując się do wybranych dzieł kultury. 31. Przedstaw i porównaj wybrane sceny batalistyczne w literaturze i malarstwie tych samych epok kulturowych. Dokonaj analizy wybranych dzieł. 32. Na podstawie przykładów z literatury i filmu, przedstaw wpływ totalitaryzmu na jednostkę i społeczeństwo. Dokonaj analizy stosownych dzieł. 33. Impresjonizm w literaturze i malarstwie przełomu XIX i XX wieku. Określ jego cechy oraz funkcje, analizując wybrane utwory malarskie i literackie. 8

9 34. Porównaj literackie i filmowe ujęcia motywu wielkiej miłości, odnosząc się do wybranych dzieł literackich oraz ich ekranizacji. 35. Różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego oraz Apokalipsy w literaturze i sztuce. Omów problem, 36. Symbolizm w sztuce i literaturze młodopolskiej. Omów zjawisko, analizując wybrane dzieła. 37. Motywy katastroficzne w kulturze XIX i XX wieku. Omów problem, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. 9

10 JĘZYK 1. Sposoby wyrażania agresji w języku współczesnych Polaków. Omów problem na podstawie analizowanego materiału zaczerpniętego z języka potocznego. 2. Określ perswazyjne funkcje języka w reklamach, analizując wybrane teksty 3. Jakie tendencje rozwojowe dostrzegasz we współczesnym języku? Wskaż ich przejawy, analizując różne teksty literackie. 4. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w utworach literackich. Omów problem na podstawie analizowanych tekstów. 5. Wpływ rozwoju techniki na formę współczesnego języka potocznego. Omów problem, analizując wybrane teksty. 6. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów problem, analizując wybrany materiał językowy. 7. Język jako środek manipulacji odbiorcą. Omów problem, analizując przykłady z literatury i prasy. 8. Omów wyróżniki stylu artystycznego i określ ich funkcje w różnych utworach poetyckich. Dokonaj analizy wybranych tekstów. 9. Przedstaw funkcje neologizmów w literaturze dwudziestolecia międzywojennego i współczesności, analizując wybrane 10. Rola i rodzaje środków stylistycznych w utworach literackich twórców młodopolskich. Omów problem, 11. Wpływ reklamy telewizyjnej na współczesną frazeologię. Omów problem, analizując wybrane artykuły prasowe. 12. Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach Twojego pokolenia i pokolenia romantyków. Omów problem analizując wybrane teksty. 13. Frazeologia biblijna i jej funkcjonowanie w polskim języku. Omów problem, analizując wybrany materiał językowy. 14. Omów funkcje stylizacji językowej, analizując wybrane utwory literatury współczesnej. 15. Barokowy obraz świata. Określ go, analizując warstwę językową wybranych utworów należących do nurtu barokowej poezji metafizycznej. 16. Sposoby wzbogacania słownictwa współczesnej polszczyzny. Omów problem na podstawie analizowanego materiału badawczego. 10

11 17. Omów środki językowe występujące w manifestach programowych różnych pokoleń literackich. Dokonaj analizy wybranych tekstów. 18. Istota i funkcje stylizacji archaicznej. Omów problem, analizując język wybranych bohaterów powieści historycznych. 19. Czym charakteryzuje się polszczyzna potoczna współczesnych Polaków? Omów problem na przykładzie analizowanego materiału językowego. 20. Zapożyczenia w języku polskim ich źródła, funkcje i celowość. Omów problem, analizując wybrane teksty. 21. Czynniki zaburzające komunikatywność wypowiedzi. Przedstaw ich źródła, analizując wybrane teksty. 22. Współczesna moda językowa zbadaj zjawisko, analizując zebrany materiał językowy. 23. Przedstaw językowe sposoby kreacji świata i człowieka w literaturze obozowej. Dokonaj analizy stosownych utworów. 24. Błędy frazeologiczne w wypowiedziach dziennikarskich. Dokonaj analizy zebranego materiału językowego. 25. Poetyckie innowacje językowe. Omów ich rolę na przykładzie analizowanych wierszy wybranych poetów. 26. Językowe środki wzmacniania ekspresji wypowiedzi. Przeanalizuj je na podstawie zebranego materiału językowego. 27. Jaka jest rola języka potocznego w poezji współczesnej? Omów problem, analizując wybrane teksty. 28. Zapożyczenia i ich wpływ na słownictwo współczesnych Polaków. Omów problem na podstawie analizowanego materiału językowego. 29. Język prasy, radia i telewizji oraz jego wpływ na współczesne słownictwo. Omów problem, analizując stosowne teksty. 30. Język sprawozdawców sportowych. Scharakteryzuj go, analizując wybrane relacje z zawodów sportowych. 31. Stylizacja gwarowa i jej rola w kształtowaniu obrazu rzeczywistości. Omów problem, analizując wybrany materiał językowy. 11