Załącznik do Uchwały Nr X/81/03 Rady Powiatu w Krakowie z dnia 24.09.2003 roku Ramowy Powiatowy Program Na Rzecz Pomocy Osobom Niepełnosprawnym na lata 2003 2010 opracowany przez: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krakowie
Wstęp Zgodnie z art. 35a ust. 1, pkt.1. Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, do zadań powiatu naleŝy: 1) opracowanie i realizacja, zgodnie ze strategią rozwoju województwa, powiatowych programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie: a) rehabilitacji społecznej, b) rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia, c) przestrzegania praw osób niepełnosprawnych. Ramowy Powiatowy Program na rzecz osób niepełnosprawnych jest próbą stworzenia kompleksowej formy działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Stanowi on próbę zrealizowania załoŝeń przedstawionych do Strategii Powiatu Krakowskiego oraz jest zbieŝny z Wojewódzkim Programem Poprawy Warunków śycia Społecznego i Zawodowego Osób Niepełnosprawnych na lata 2001 2005. Program nawiązuje do Strategii Rozwoju Regionalnego Małopolski, w następujących polach strategicznych: 1. MIESZKAŃCY postawy, kwalifikacje, aktywność,
2. WIĘZI komunikacja i współpraca, oraz do celów strategicznych: 1. Lepiej wykształceni, aktywni i przedsiębiorczy mieszkańcy, 2. Lepsza współpraca wewnętrzna. W Strategii Rozwoju Powiatu Krakowskiego, która przygotowana została w roku 2001 w III obszarze strategicznym: BEZPIECZEŃSTWO, przyjęto cele: strategiczny - Osiągnięcie standardów Unii Europejskiej w pomocy społecznej oraz cel operacyjny - Intensyfikacja działań na rzecz integracji osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem. PowyŜsze cele realizowane będą poprzez następujące zadania: likwidacja barier architektonicznych i urbanistycznych, zapewnienie osobom potrzebującym dostępu do niezbędnego sprzętu ortopedycznego, tworzenie: dziennych ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej, świetlic terapeutycznych, warsztatów terapii zajęciowej, prowadzenie akcji uświadamiania i informowania w środkach masowego przekazu ( radio, prasa, internet, telewizja ), utworzenie Centrum Wolontariatu ( osoby, które chcą pomagać niepełnosprawnym ) np. w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie współpraca z organizacjami pozarządowymi, realizacja programów naprawczych w domach pomocy społecznej. W II obszarze strategicznym: EDUKACJA, przyjęto cel strategiczny: Wysoki poziom i szeroka oferta usług edukacyjnych na terenie powiatu podniesienie poziomu wykształcenia mieszkańców powiatu oraz jako jeden z celów operacyjnych; Dobra dostępność do poradnictwa specjalnego wspierającego rozwój dzieci i młodzieŝy. Jako jedno z zadań przyjęto tworzenie klas specjalnych i integracyjnych w szkołach. W marcu 2002 roku Rada Powiatu w Krakowie uchwaliła Powiatową Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Krakowskim, w której przyjęto: Misję Powiatu Krakowskiego w zakresie rozwiązywania problemów społecznych dla osób i rodzin, jest stworzenie takich warunków rozwoju i wspierania ich w środowisku naturalnym, aby wykorzystując ich siły i moŝliwości miały zapewnione godne Ŝycie. Przyjęto następujące cele operacyjne: - Pomoc rodzinie w środowisku naturalnym oraz rozwój rodzinnych form opieki zastępczej, - Poprawa jakości Ŝycia osób niepełnosprawnych poprzez intensyfikację działań na ich rzecz, - Poprawa jakości usług świadczonych w instytucjonalnych formach pomocy oraz tworzenie nowych, zgodnie z potrzebami mieszkańców powiatu, - Rozwój usług pomocowych we współpracy z organizacjami pozarządowymi, - Profesjonalne promowanie istotnych dla mieszkańców powiatu sposobów rozwiązywania problemów społecznych. Wszystkie przyjęte cele realizowane są przez szereg zadań.
Powiat Krakowski realizuje przyjęte w strategiach zadania poprzez zaplecze instytucjonalne pomagające osobom niepełnosprawnym: I. Warsztaty Terapii Zajęciowej prowadzone przez Fundację im. Brata Alberta w Radwanowicach. Placówka przeznaczona jest dla 65-ciu uczestników z upośledzeniem umysłowym. II. III. Warsztaty Terapii Zajęciowej prowadzone przez Zakon OO Bonifratrów w Konarach. Przeznaczone są one dla 45-ciu osób z róŝnymi rodzajami niepełnosprawności (upośledzenia umysłowe, choroby psychiczne, dysfunkcje ruchowe ). Domy Pomocy Społecznej: 3 domy dla osób niepełnosprawnych intelektualnie, 2 domy dla osób starszych i przewlekle somatycznie chorych, 4 domy dla osób przewlekle psychicznie chorych. Cztery domy prowadzone są na podstawie umowy z organizacjami pozarządowymi. IV. Dwa Powiatowe Ośrodki Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi przeznaczone dla 50 uczestników. V. Powiat współpracuje z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych zlecane i finansowane są do realizacji zadania z zakresu pomocy społecznej ( ogłoszenia o grantach w prasie ). W zakresie oświaty osób niepełnosprawnych Powiat Krakowski prowadzi : Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy w Skawinie, Zespół Placówek Edukacyjno-Opiekuńczo- Wychowawczych w Wielkich Drogach, Zespół Placówek Oświatowych w Szpitalu Rehabilitacyjnym dla Dzieci Solidarność w Radziszowie. Powiat Krakowski wspólnie z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Krakowie, Powiatem Chrzanowskim i Tatrzańskim w ramach współpracy Małopolska Fionia opracował Wojewódzki Program Poprawy Warunków śycia Społecznego i Zawodowego Osób Niepełnosprawnych na lata 2001-2005. W oparciu o w/w program, w roku 2002 Powiat Krakowski zawarł umowę z Hrabstwem Fionia ( Królestwo Danii ) o współpracy pod nazwą Poprawa jakości Ŝycia osób niepełnosprawnych w województwie małopolskim poprzez rozwój kompetencji zawodowych pracowników pomocy społecznej zatrudnionych w trzech wybranych instytucjach socjalnych. Powiat Krakowski planuje stworzyć zintegrowany program, koordynujący działania wszystkich lokalnych instytucji, poniewaŝ tylko wówczas daje to szansę na efektywniejsze wykorzystanie posiadanych zasobów tj. środków finansowych, infrastruktury, kadry itd. Sprzyjać on będzie sprawniejszemu przepływowi informacji oraz jasnemu podziałowi zadań, umoŝliwiając tym samym rozwój kompleksowych form rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Powiat Krakowski planuje równieŝ nawiązać szerszą współpracę z organizacjami pozarządowymi, w myśl zasady pomocniczości, poniewaŝ są one podstawowym partnerem w działaniach na rzecz diagnozy oraz zaspakajania potrzeb środowisk osób niepełnosprawnych.
Ramowy Powiatowy Program na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2003 2010
- cele i zadania Miejsce realizacji programu: Obszar powiatu krakowskiego. Czas realizacji programu: 2003 rok do 2010 roku Adresaci programu: osoby trwale i czasowo niepełnosprawne, rodziny z osobami niepełnosprawnymi, kadra pomocy społecznej, instytucje działające na rzecz osób niepełnosprawnych, organizacje pozarządowe, pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne. Koordynator programu: Samorząd Powiatu Krakowskiego poprzez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krakowie koordynuje działania jednostek realizujących Program.
Partnerzy: Administracja samorządowa: - Zarząd Powiatu Starostwo Powiatowe, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, - Placówki Powiatowe świadczące pomoc na rzecz osób niepełnosprawnych, - Powiatowy Urząd Pracy, - Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej, - Szkoły, - Urząd Marszałkowski - Zespół ds. Rehabilitacji Społecznej Osób Niepełnosprawnych, - Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej. Administracja rządowa: - Małopolski Urząd Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ( PFRON ). Organizacje pozarządowe. Wolontariusze. Sposób finansowania Programu:
Zadania realizowane będą poprzez: - środki własne powiatu, - środki w budŝetach jednostek, - dotacje celowe, - środki PFRON, - w miarę moŝliwości środki finansowe pozabudŝetowe i zagraniczne, - współfinansowanie od osób fizycznych i prawnych. ZałoŜenia programowe: 1. Ulepszenie systemu pomocy osobom niepełnosprawnym. 2. Wspieranie rodzin z osobami niepełnosprawnymi, ochrona ich przed izolacją w społeczeństwie. 3. Ochrona osób niepełnosprawnych tak, by jak najdłuŝej pozostali w społeczności lokalnej. 4. Pozyskanie społeczności lokalnych, instytucji, przedsiębiorców do podejmowania działań na rzecz osób niepełnosprawnych. 5. Pozyskanie środków finansowych dla osób niepełnosprawnych. 6. Ulepszenie bazy instytucji działających na rzecz osób niepełnosprawnych. Misja:
Tworzenie warunków dla osób niepełnosprawnych do godnego Ŝycia społeczeństwie oraz profesjonalne ich wsparcie w kaŝdej fazie ich rozwoju. w Cel strategiczny: Poprawa jakości Ŝycia osób niepełnosprawnych poprzez intensyfikację działań na ich rzecz. I. Cel szczegółowy Wsparcie rodzin z osobami niepełnosprawnymi poprzez oddziaływania wielodyscyplinarne. II. Cel szczegółowy Rozbudowa i modernizacja bazy instytucji pomocowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych. III. Cel szczegółowy Intensyfikacja działań na rzecz osób niepełnosprawnych, w celu umoŝliwienia im godnego i sprawnego funkcjonowania w Ŝyciu społecznym. IV. Cel szczegółowy Profesjonalne promowanie istotnych dla niepełnosprawnych mieszkańców powiatu sposobów rozwiązywania problemów społecznych. V. Cel szczegółowy Wypracowanie modelowej formy współpracy między róŝnymi podmiotami w zakresie przestrzegania praw osób niepełnosprawnych. VI. Cel szczegółowy - Podejmowanie działań na rzecz osób niepełnosprawnych w celu włączenia ich w aktywne Ŝycie zawodowe.
I. Cel szczegółowy Wsparcie rodzin z osobami niepełnosprawnymi poprzez oddziaływania wielodyscyplinarne. Zadanie Partnerzy Planowany termin realizacji Utworzenie punktu konsultacyjnego przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Utworzenie grup wsparcia dla osób niepełnosprawnych oraz ich rodzin. Odpowiedzialni za zadanie: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie - PCPR. Partnerzy: organizacje pozarządowe, GOPS, wolontariusze. 2004-2010 Utworzenie Centrum Wolontariatu przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: wolontariusze, organizacje pozarządowe. 2005-2010 Zbudowanie koalicji Kierowników Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej - GOPS, mającej na celu wspieranie rodzin osób niepełnosprawnych w miejscu ich zamieszkania. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: Kierownicy i pracownicy GOPS 2004-2010 Nawiązanie współpracy z organizacjami Odpowiedzialni:
pozarządowymi świadczącymi pomoc na rzecz osób niepełnosprawnych pomoc finansowa dla tych organizacji, poradnictwo. Samorząd Powiatu Krakowskiego, PCPR. Partnerzy: organizacje pozarządowe, Kościoły itp. II. Cel szczegółowy Rozbudowa i modernizacja bazy instytucji pomocowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych. Zadania Partnerzy Planowany termin realizacji Zwiększenie liczby Warsztatów Terapii Zajęciowej. Powiatu Krakowskiego, PCPR. Partnerzy: PFRON, organizacje pozarządowe. 2004-2010
Rozbudowa sieci Ośrodków Wsparcia dla osób z róŝnymi rodzajami niepełnosprawności. Powiatu Krakowskiego, PCPR. 2004-2010 Partnerzy: Małopolski Urząd Wojewódzki, PFRON, organizacje pozarządowe. Stworzenie Zakładów Aktywizacji Zawodowej. Powiatu Krakowskiego, PCPR. 2006-2010 Partnerzy: Urząd Marszałkowski, PFRON, organizacje pozarządowe. Utworzenie mieszkań chronionych dla osób z róŝnymi rodzajami niepełnosprawności. Powiatu Krakowskiego, PCPR. Partnerzy: PFRON, organizacje pozarządowe. 2005-2010 Tworzenie i rozwój Ośrodków wielofunkcyjnych świadczących usługi Powiatu Krakowskiego. w zakresie rehabilitacji społecznej, zawodowej i medycznej. Partnerzy: PFRON, organizacje pozarządowe 2005-2010 Realizacja programów i planów dochodzenia do standardów podniesienie standardu Ŝycia dla osób niepełnosprawnych mieszkających w powiatowych placówkach pomocowych, w tym likwidacja barier architektonicznych ( Powiatu Krakowskiego, Dyrektorzy Placówek. Partnerzy: Urząd 2003-2006
windy, podjazdy itp. ) Marszałkowski, Małopolski Urząd Wojewódzki, PFRON, organizacje pozarządowe, instytucje posiadające środki pozabudŝetowe. WyposaŜenie instytucji pomocowych w odpowiedni sprzęt rehabilitacyjny. Powiatu Krakowskiego, PCPR. Partnerzy: PFRON. Tworzenie innego rodzaju placówek w zaleŝności od zgłaszanych potrzeb. Powiatu Krakowskiego 2004-2010 III. Cel szczegółowy Intensyfikacja działań na rzecz osób niepełnosprawnych, w celu umoŝliwienia im godnego i sprawnego funkcjonowania w Ŝyciu społecznym. Zadania Partnerzy Planowany termin realizacji Likwidacja barier architektonicznych
w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: PFRON Likwidacja barier w komunikowaniu się w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: PFRON Likwidacja barier technicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: PFRON Dofinansowanie do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: PFRON Dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: PFRON Likwidacja barier transportowych, w tym: zakup lub dostosowanie środka transportu dla indywidualnych osób niepełnosprawnych oraz dla instytucji i organizacji pozarządowych. Odpowiedzialni: PFRON Partnerzy: PCPR 2003-2004
IV. Cel szczegółowy Profesjonalne promowanie istotnych dla niepełnosprawnych mieszkańców powiatu sposobów rozwiązywania problemów społecznych. Zadania Partnerzy Planowany termin realizacji Prowadzenie akcji uświadamiania i informowania w środkach masowego przekazu oraz w internecie. Powiatu Krakowskiego Rzecznik Starostwa. Partnerzy: media, prasa. Dofinansowanie do sportu, kultury, rekreacji, turystyki dla osób niepełnosprawnych. Odpowiedzialni: PCPR Partnerzy: GOPS, instytucje działające na rzecz osób niepełnosprawnych, PFRON. Organizowanie i dofinansowanie imprez integracyjnych. Odpowiedzialni: róŝne podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych.
Udział oraz wspieranie przez Powiat Krakowski innych programów i projektów realizowanych na rzecz osób niepełnosprawnych realizowanych przez róŝne podmioty np. organizacje pozarządowe, Kościół, instytucje samorządowe itp. Odpowiedzialni: róŝne podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych. Podejmowanie działań wynikających z rozeznanych potrzeb, a zmierzających do ograniczenia skutków niepełnosprawności. Powiatu Krakowskiego, PCPR. Współpraca z partnerami zagranicznymi, w tym pozyskiwanie środków finansowych Powiatu Krakowskiego, PCPR. na wspieranie osób niepełnosprawnych przeciw wykluczeniu społecznemu. Partnerzy: partnerzy zagraniczni. Opracowanie diagnozy potrzeb osób niepełnosprawnych w Powiecie Krakowskim. Powiatu Krakowskiego, PCPR. Partnerzy: GOPS, ZUS, KRUS, PUP, instytucje działające na rzecz osób niepełnosprawnych.
V. Cel szczegółowy Wypracowanie modelowej formy współpracy między róŝnymi podmiotami w zakresie przestrzegania praw osób niepełnosprawnych. Zadania Partnerzy Planowany termin realizacji Opracowanie informatora dla osób niepełnosprawnych. Odpowiedzialni: PCPR, Rzecznik Starostwa Powiatowego. Partnerzy: GOPS. 2005-2010 Organizowanie szkoleń dla kadry pomocy społecznej z Powiatu Krakowskiego ( np. z zakresu etyki i psychologii ). Odpowiedzialni: PCPR, Partnerzy: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, GOPS, organizacje pozarządowe. Współpraca z właściwymi organami jednostek samorządu terytorialnego, administracji rządowej oraz PFRON wspólne spotkania i ustalenie jednolitego kierunku działania. Odpowiedzialni: PCPR, Partnerzy: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, GOPS, Małopolski Urząd Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej, PFRON.
Propagowanie wiedzy o osobach niepełnosprawnych wśród dzieci i młodzieŝy ( foldery, filmy, pogadanki, warsztaty itp. ). Odpowiedzialni: Dyrektorzy szkół w Powiecie Krakowskim. 2004-2010 Udostępnianie właściwym instytucjom informacji w zakresie potrzeb osób niepełnosprawnych, a takŝe przyjętych i realizowanych przez Powiat Krakowski programów prowadzonych na rzecz osób niepełnosprawnych. Odpowiedzialni: PCPR. Wypracowanie i przyjęcie przez Powiat Krakowski procedur ubiegania się o dofinansowanie zadań realizowanych na rzecz osób niepełnosprawnych. Powiatu Krakowskiego, PCPR Zaproszenie osób niepełnosprawnych lub ich przedstawicieli do brania czynnego udziału w działaniach podejmowanych na ich rzecz np. opiniowanie, tworzenie programów i projektów. Powiatu Krakowskiego, PCPR. Partnerzy: Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych, zainteresowane osoby niepełnosprawne lub ich przedstawiciele, organizacje pozarządowe.
VI. Cel szczegółowy - Podejmowanie działań na rzecz osób niepełnosprawnych w celu włączenia ich w aktywne Ŝycie zawodowe. Zadania Partnerzy Planowany termin realizacji Udzielanie pomocy finansowej niepełnosprawnym osobom fizycznym na rozpoczęcie działalności gospodarczej albo rolniczej. Odpowiedzialni: PCPR Udzielanie pomocy finansowej pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne. Odpowiedzialni: PCPR. Partnerzy: pracodawcy. Szkolenie i przekwalifikowanie osób niepełnosprawnych. Odpowiedzialni: UPPK,
Prowadzenie poradnictwa zawodowego dla osób niepełnosprawnych. Odpowiedzialni: UPPK, Klub Aktywizacji Zawodowej i Treningu Ekspres Praca.