##8=104,UREĐIVANJE,POLJSKI #PPSTOWARZYSZENIE NAUKOWO - TECHNICZNE INZYNIERÖW ITECHNIKÖW LESNlCTWA I DRZEWNICTWA #NPKURS TECHNICZNY Z ZAKRESU LESNlCTWA #NNURZADZANIE LAS OPRACOWALI CZEŠĆ I DR INŽ. #U1JANSWIADER CZE.ŠĆ II MGR INŽ. #U2MARIANCZURAJ #MMWARSZAWA #GG1955
WST$P Nauki niezbqdne do opanowania zawodu lešnika dzielimy na nauki przygotowawcze (matematyka, biologia, ekonorma polityczna Up.) i nauki fachowe (uzytkowimie, hodowla, ochrona i urzqdzenie lasu, dendrometria, administracja i rachunkowosc lešna itp.), te ostatnie zaš z kolei na nauki o charakterze produkcyjnym (uzytkowanie, hodowla i ochrona lasu, a takže inzynieria i budownictwo lešne); nauczajqce, jak nalezy oddzialyxoac na- przedmioty i sily przyrody, zeby otrzymac dobra materiaine (drewno, uzytki uboczne, nasiona, sadzonki, uprawy, mlodniki, drogi lešne itp.) i dobra te zabezpieczyc przed ewentualnymi niebezpienstwami, oraz na nauki.0 charakterze organizacyjno-ekonomicznym, nauczajqce jakimi przeslankami nalezy siq kierowac przy ustalaniu celow i zadan produkcji lešnej oraz jak produkcjq tq planowac, organizowac, ewidencjonowac itp. Przy takim podejšciu jest nzeczq niewqtpliwq, že urzqdzanie lasu nalezy zaliczyc do drugiej grupy fachowych nauk lešnych, tj. do grupy nauk 0 charakterze organizacyjno-ekonomicznym. Zadaniem urzqdzania lasu jest bowiem nie produkcja dobr materialnych, lecz ujmujqc te[ sprawq na razie najbardziej ögölnie: a) wszechstronne poznanie calöksztaltu warunkow wytwörczych urzqdzanego lasu, b) okreslenie celow, ktorym produkcja\ lešna ma sluzyc, oraz c) wskazanie drog i srodkow, prowa.dzac.ych do osiqgniqcia tych celow. Jest rzeczq jasnq, že do nalezytego zrozumienia zasad tak pojetego urzqdzania lasu i wykonywania go w praktyce konieczna jest znajomošć wszystkich nauk lesnych, gdyz dopiero na podstawie znajomošci wszystkich tych nauk možna okrešlić stan lasu i dojšć do uzasadnionych wniosköw co do jego potrzeb. Lešnik urzqdzenipwiec spelnia wiec ješli mamy posluzyc sie analogiq z medycyny rolq internisty, stawiajqcego na podstawie dokladnego poznania organizmu, wszechstronnq diagnozq i ustalajqcego sposöb leczenia. Nauke urzqdzania przyjeto dzielić na-dwie zasadnicze czešci, a mianowicie: Czesć I Teoretyczne podstawy urzqdzania lasu oraz Czqsc II Urzqdzanie stosowane w gospodarstwie lesnym. 5
i piekgnowania lasu/przez co prowad^sie systematycznä kontrole ^ nania planu gospodarczego.. Na mdstawie ewidencji ezynnosci gospodarczych w poszczegolnych nostkact adrmnistracyjno-gospodarczych prowadzji sie. ogolnq ewide^a tydize czynnosci w ealym kraju, co pozwala na kontrole Wykonania gospodarstwa lešnego w ealym kraju. 0. REWIZJE URZ4ĐZANIA GOSPODARSTWA LEŠNEGO. Moga. być trzy rodzaje rewizji urzadzeniowych: 1) Rewizja okresowa, przeprowadzana co pewien okres czasu, po zdezaktualizowaniu sie, opracowanego w podany wyzej sposöb, pm urza.dzenia gospodarstwa lešnego. Poniewaz plan ten opracowujemy przewaznie na okres 10-letni, przeto normalnie rewizje okresowe powinny byc przeprowadzane co 10 lat. 2) Rewizja raiedzyokresowa, przeprowadzana w przypadku konieanošci poczynienia pewnych zmian w uzytkowaniu, ježeli np. zajdzie I potrzeba uzytkowania innych powierzchni niz przewidywal plan. 3) Rewizja nadzwyczajna, przeprowadzana w wyniku zaistnienda powaznyeh zmian na terenie danej jednostki administraeyjno-gospodarczej, np. zmian w powierzchni albo w sposobie zagospodarowania lasow danej jednostki administracyjno-gospodarczej. Rewizje urzgdzenia gospodarstwa lešnego badaja. bieg gospodarki lešnej w ubieglym okresie gospodarczym w porownaniu z obowi^zujacym planem urzađzema gospodarstwa lešnego oraz wprowadzaja, wszelkie zaistniale aniany w stanie lasu, w ćelu jego skorygowania S opracawania nowego planu nrzadzenaa gospodarstwa lešnego na nastepny okres gospodare^
TREŠC Cztjšć I. Wstep... ^'ts^'ptf... 5 1. Pojecie produkaji imaterialnej i jej podzial......, 7 2. Zakwalifikowanie prođukcji ilešnej g 3. PojecJe 'goisfpodarsfrwa iešnogo.......... ff 4. Pojecie uirzadzania lasu...~*š&:. 9 5. Zaležnošc organizaciji gospodaxstwa le&iego od stosunköw prodiukcji.. 10 6. Ćele gospodarstwa lesnego i mola urz-adzamia lasu w ustroju kapi'taüstycznym 10 7. Ćele igospodarstwa 'lesnego i rola uarz^dzania lasu w ustroju soejalistycznym 11 8. Zakres iirzađzania lasu '^' -..... 12 9. Og&lne zasady sporzqdzanda (planow wzadzenia gosipodärstwa lesnego.. 13 A. Sposab uzytkowaniia rebnego........1-*^^ B. Wiek rgbnosci oraz kolej refou i okres ofoiegowy 14 C. Wielkoš6, zapas i struktura zapasu drzewnego..'... i'^ S D. Kierunek i ulđad cie $- ^_ 21 E. Rozmiar (etat) i ftokalizacja uzyiikßiwania retanego. IS 25 F. Roamaar (etat) ciec piedegnacyjinycri r(m. refatiycih)... :^. 23 G. Zakres uzytkowania Tibocznego.... - 30 H. Sposöb odnowiensa zrejbow biezacych i pielegnowania tcpraw i (mlodiniköw /jat. '^4 * ^ I. Zakres i sposob zalesienia wiaczonych do gospodarstwa lesnego gruntöw niöles-nyoh... i. 31 J. Ocforona lasu,... %-r>j &"' K. Zakres Si sposöb rneüoracji gruntöw 32 L. Zakres budownicrwa drogowego.... 'Ilf- 33 3VT. Zakres Ibudoiwnict.wa administracyjnego i mieszkaniowego... 33 N. Organizacja zarzadu urzadzanego 'gospodarstwa.. - 20. Waronki ekomomdczne urzadzanego gospodarstwa....* *] \'f]m> H. Charakterystyka gospodarki przeszlej....?^#- ' žl&šg&t 12. Forma planu.. W^- iđ ' l3 - 'Metody futrzadzania lasu. jw ^mltsnnictwo.. ' -..... äm:... *
) CZQSC II. A. Lnwentaryzaerja. -... 46 I. Brace przygotowawicze do urzadzenia lasu.. 'JS'.... s ^ II. Taksacja Rešma jwraz z pamtarem -wylaczen. '... U&v., 51 1. Przegxrowadzainie wylaczen leznydh. 51 2. Opis taiksateyjny \vyla,czen iesnydx. : ^... --is^-j.. 51 3. Fomiar fwylaczeii i innyclh szczegolow sytuacji wewnejrznej lasu.. 81 III. Zibadanle i ojpdsami ogöluych wairuaiilcöw ekonomicznych i Iprzyrodniczycih urzadzanej gednostäri admlnistracyjtrw-gostpodarczej 83 IV. Kameralne ojxracowanie ma-terialow ipotmiarawych i talcsacyginych wraz z zestafwieniami 85 B. Techniczne opracowanie i zestawienie planu urzadzenia igostpodarstwa le&nego :... : ']ß&:{ -. jj. -.., - &6 I. Czesć ogökia 1. Ogöfhie qpisanie obecnego stanu lasu ^. 86 2. Podteta-wy przyszäej gospodarici...%&-.... : «&. 87 3. Ogölny iplan zaigosfpodarowania lasu 94 II. Szezegölawy iplan igospodarezy ma najlblizszy okres goapodarczy...102 III. Zaiajcsaiiki do planu... 102 1. Szczegölowe dane imwenlaryzaicji lasu 103 2. Mapy jjjjj ', -,103 C Bwidencja t kontrola czynnosci gospodarczych..... 103 D. Rewizje urzadzania gospodarstwa lesnego. l..104