PROGRAM STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU CHEMIA ŻYWNOŚCI Program studenckich praktyk zawodowych przygotowany według standardów kształcenia dla 3,5 letnich studiów inżynierskich na kierunku Chemia Żywności Praktyka zawodowa uzupełnia program studiów i umożliwia studentowi zapoznanie się z zasadami funkcjonowania przedsiębiorstw, których działalność opiera się na produkcji przetwórstwie lub na badaniu właściwości chemicznych, analizie i kontroli składu artykułów spożywczych. Praktyki mogą odbywać się w przedsiębiorstwach i instytucjach sektora państwowego i prywatnego. Praktyki zawodowe stanowią integralną część proces u kształcenia i podlegają obowiązkowemu zaliczeniu. Przed przystąpieniem do zajęć student odbywający praktykę musi być przeszkolony w zakresie obowiązujących przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz z wymogów sanitarno epidemiologicznych. CEL PRAKTYK Celem praktyki jest pogłębienie i poszerzenie wiedzy teoretycznej zdobytej w toku studiów o umiejętności praktyczne oraz przygotowanie studenta do samodzielnej pracy zawodowej. Szczególny nacisk kładziony powinien być na: odpowiedzialność za wykonywane zadania, znajomość zasad bezpieczeństwa, utrzymywanie porządku i czystości miejsca pracy, prawidłową organizację pracy. Studenci uzyskują podstawy z chemii organicznej i fizycznej wraz z zajęciami z matematyki, fizyki i biologii. Mogą spodziewać się wielu zajęć laboratoryjnych, w których zdobywają praktyczne doświadczenie, korzystając ze sprzętu technicznego i przeprowadzając, badania analitycznych, biochemicznych, fizycznych, żywieniowych i toksykologicznych aspektów żywności CELE SZCZEGÓŁOWE: Zdobycie doświadczenia w rozwiązywaniu praktycznych zadań oraz stosowaniu technologii właściwych dla chemii żywności; Doskonali zdolność krytycznego myślenia oraz prawidłowego wnioskowania na podstawie otrzymanych wyników; Nabycie umiejętności opracowywania metod poprawiających jakość, bezpieczeństwo, przechowywanie oraz smak żywności;; Biegłość w zakresie analizy danych, kształtowania spostrzegawczości oraz wyrobienie zdolności indywidualnej pracy; 1
Nawiązanie kontaktów zawodowych, umożliwiających wykorzystanie ich w momencie poszukiwania pracy lub poszukiwania podmiotu do badań prowadzonych w ramach realizowanych prac kontrolnych, zaliczeniowych, magisterskich a w przyszłości doktorskich; Możliwość nabywania doświadczenia zawodowego, poprzez praktyki w wykfalifikowanych placówkach rekomendujących, prowadzony przez uczelnie program nauczania; Chemicy żywności testują produkty w celu dostarczenia informacji używanych do oznaczania wartości odżywczej lub określenia, w jaki sposób pakowanie i przechowywanie wpływa na bezpieczeństwo i jakość żywności; Chemicy mogą również pracować nad innymi sposobami poprawy wrażliwości sensorycznej, takimi jak poprawienie koloru, zapachu lub tekstury produktów; Poznanie metod biologicznych i mikrobiologicznych oraz aspekty prawa żywnościowego; Zapoznanie się ze specyfiką działalności i warunkami pracy w obszarze związanym z chemią żywności; Pogłębianie wiedzy z zakresu chemii żywności; Nabycie umiejętności posługiwania się techniką komputerową w zarządzaniu procesami technologicznymi; Przygotowanie do pracy na stanowiskach inżynierskich w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego, w zakładach zajmujących się pozyskiwaniem, przechowywaniem i dystrybucją żywności oraz żywieniem człowieka; Poznanie substancji potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia obecnych w żywności; Zapoznanie się z przyczynami powstawania zatruć poprzez żywność oraz skutki zdrowotne w przypadku nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa; Poznanie podstawy prawa żywnościowego w RP i UE; Posługiwanie się odpowiednio do branży chemii żywności językiem angielskim. MIEJSCE ODBYWANIA PRAKTYK: Przedsiębiorstwa związane z przemysłem produkcyjnym oraz przetwórstwem żywności Przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją opakowań do żywności, Przedsiębiorstwa związane z analizą, kontrolą jakości i dystrybucją żywności Przedsiębiorstwa zajmujące się dystrybucja i obrotem żywności Przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją dodatków do żywności (konserwantów, barwników spożywczych, zagęszczaczy) Laboratoria analityczne, przemysłu spożywczego oraz chemicznego Laboratoria kontroli jakości Laboratoria w placówkach profilaktyczno-zdrowotnych Placówki badawcze Instytucje odpowiedzialne za znakowanie żywności oraz akredytacje produktów dopuszczanych do sprzedaży Instytuty naukowo-badawcze oraz ośrodki badawczo-rozwojowe (Rolnicze, Chemii przemysłowej, Sanepid, Bezpieczeństwa i higieny pracy) Instytucjach prowadzących nadzór nad jakością i bezpieczeństwem żywności Instytucje chemiczne lub chemiczno-spożywcze 2
MODUŁ PODSTAWOWY OKRES REALIZACJI PRAKTYK Okres realizacji pierwszej praktyki zawodowej (MODUŁ PODSTAWOWY) na kierunku Chemia Żywności wg standardów kształcenia dla studiów inżynierskich na wyżej wymienionym kierunku: - wymiar 8 tygodni (2 miesięcy), po 4 godzinny dziennie (łącznie 120 godzin) - od zakończenia 2 semestru (I roku) do końca 3 semestru (II roku). ZAKRES PRAKTYKI Wprowadzenie Omówienie regulaminu pracy oraz programu nauczania. Zapoznanie się z rozmieszczeniem i przeznaczeniem poszczególnych pomieszczeń w miejscu odbywania praktyki. Omówienie przepisów/ zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, jak również wymogów sanitarno epidemiologicznych oraz zagadnień z zakresu higieny osobistej mających zastosowanie w danej placówce. Zapoznanie z prawidłową organizacją pracy oraz pracy w zespołach Zapoznanie z zakresem wykonywanych czynności na poszczególnych stanowiskach pracy. Zapoznanie z zakresem obowiązków. Nabycie umiejętności pracy w zespole. Zapoznanie z dokumentacją Zapoznanie się z dokumentacją obowiązującą w zakładzie pracy. Poznanie zasad funkcjonowania laboratorium spożywczego, aktów prawnych dotyczących norm i wymagań laboratoriów spożywczych oraz regulacji prawnych dotyczących niebezpiecznych substancji i ich przechowywania oraz oznakowania. Wyposażenie miejsca odbywania praktyk Zapoznanie się oraz omówienie zastosowania podstawowej aparatury i przyrządów wykorzystywanych w miejscu pracy. Nabycie umiejętności prawidłowej eksploatacji oraz konserwacji wykorzystywanych urządzeń. Omówienie systemu raportowania bieżących zamówień. Nauka utrzymania porządku w miejscu pracy. Zapoznanie ze sposobami postępowania z niebezpiecznymi odpadami. 3
Zapoznanie z zasadami przygotowania stanowiska pracy Nabycie umiejętności przygotowania stanowiska pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy. Nabycie umiejętności organizacji stanowiska pracy w sposób optymalny i dostosowany do charakteru wykonywanej pracy. Zapoznanie z poszczególnymi etapami kontroli jakości produktów Obserwacja i asysta przy kolejnych etapach kontroli jakości produktów. Poszerzanie profesjonalnej wiedzy z zakresu chemii żywności Poznanie branżowych katalogów, informatorów i innych materiałów dostępnych w miejscu odbywania praktyki. Pogłębienie zdobytej dotychczas wiedzy z zakresu prawnych aspektów procesu produkcji i dystrybucji produktów spożywczych. Ugruntowanie myślenia o konieczności ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji i pogłębiania wiedzy specjalistycznej. OKRES REALIZACJI PRAKTYK MODUŁ ŚREDNIOZAAWANSOWANY Okres realizacji drugiej praktyki zawodowej (MODUŁ ŚREDNIOZAAWANSOWANY) na kierunku Chemia Żywności wg standardów kształcenia dla studiów inżynierskich na wyżej wymienionym kierunku: - wymiar 8 tygodni (2 miesięcy), po 4 godzinny dziennie (łącznie 120 godzin) - od zakończenia 3 semestru (II roku) do końca 4 semestru (II roku). ZAKRES PRAKTYKI Wprowadzenie Omówienie regulaminu pracy oraz programu nauczania. Zapoznanie się z rozmieszczeniem i przeznaczeniem poszczególnych pomieszczeń w miejscu odbywania praktyki. Omówienie przepisów/ zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, jak również wymogów sanitarno epidemiologicznych oraz zagadnień z zakresu higieny osobistej mających zastosowanie w danej placówce. 4
Zapoznanie z prawidłową organizacją pracy oraz pracy w zespołach Zapoznanie z zakresem wykonywanych czynności na poszczególnych stanowiskach pracy. Zapoznanie z zakresem obowiązków. Nabycie umiejętności pracy w zespole. Zapoznanie z dokumentacją Zapoznanie się z dokumentacją obowiązującą w zakładzie pracy. Poznanie zasad funkcjonowania laboratorium spożywczego, aktów prawnych dotyczących norm i wymagań laboratoriów spożywczych oraz regulacji prawnych dotyczących niebezpiecznych substancji i ich przechowywania oraz oznakowania. Wyposażenie miejsca odbywania praktyk Zapoznanie się oraz omówienie zastosowania podstawowej aparatury i przyrządów wykorzystywanych w miejscu pracy. Nabycie umiejętności prawidłowej eksploatacji oraz konserwacji wykorzystywanych urządzeń. Omówienie systemu raportowania bieżących zamówień. Nauka utrzymania porządku w miejscu pracy. Zapoznanie ze sposobami postępowania z niebezpiecznymi odpadami. Zapoznanie z zasadami przygotowania stanowiska pracy Nabycie umiejętności przygotowania stanowiska pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy. Nabycie umiejętności organizacji stanowiska pracy w sposób optymalny i dostosowany do charakteru wykonywanej pracy. Zapoznanie się z poszczególnymi procesami technologicznymi wytwarzania żywności. Obserwacja/Udział podczas segregacji jakościowej produktów, przygotowanie ich do kolejnych etapów przetworzenia poprzez oczyszczanie, mycie następnie rozdrabnianie bądź podział na porcje. Prowadzenie procesów technologicznych według kolejności określonych w zlecanych parametrach. Przejście do etapów końcowych jaki będzie pakowanie bądź rozlewanie i oklejanie. Analiza toksykologiczna żywności Obserwacja/Udział przy wyliczaniu dopuszczalnej zawartości substancji obcych w produktach spożywczych. Ocena ryzyka związanego z narażeniem na substancje obce poprzez żywność. Zapoznanie się z przyczyną powstawania zatruć oraz poznanie potencjalnych skutków zdrowotnych konsumpcji, skażonego produktu. Działania jakie mają na celu zniwelowanie poziomu skażenia danego produktu. Poszerzanie profesjonalnej wiedzy z zakresu chemii żywności Poznanie branżowych katalogów, informatorów i innych materiałów dostępnych w miejscu odbywania praktyki. Pogłębienie zdobytej dotychczas wiedzy z zakresu prawnych aspektów procesu produkcji i dystrybucji produktów spożywczych. Ugruntowanie myślenia o konieczności ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji i pogłębiania wiedzy specjalistycznej. 5
MODUŁ ZAAWANSOWANY OKRES REALIZACJI PRAKTYK Okres realizacji trzeciej praktyki zawodowej (MODUŁ ZAAWANSOWANY) na kierunku Chemia Żywności wg standardów kształcenia dla studiów inżynierskich na wyżej wymienionym kierunku: - wymiar 8 tygodni (2 miesięcy), po 4 godzinny dziennie (łącznie 120 godzin) - od zakończenia 5 semestru (III roku) do końca 6 semestru (III roku). ZAKRES PRAKTYKI Wprowadzenie Omówienie regulaminu pracy oraz programu nauczania. Zapoznanie się z rozmieszczeniem i przeznaczeniem poszczególnych pomieszczeń w miejscu odbywania praktyki. Omówienie przepisów/ zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, jak również wymogów sanitarno epidemiologicznych oraz zagadnień z zakresu higieny osobistej mających zastosowanie w danej placówce. Zapoznanie z prawidłową organizacją pracy oraz pracy w zespołach Zapoznanie z zakresem wykonywanych czynności na poszczególnych stanowiskach pracy. Zapoznanie z zakresem obowiązków. Nabycie umiejętności pracy w zespole. Zapoznanie z dokumentacją Zapoznanie się z dokumentacją obowiązującą w zakładzie pracy. Poznanie zasad funkcjonowania laboratorium spożywczego, aktów prawnych dotyczących norm i wymagań laboratoriów spożywczych oraz regulacji prawnych dotyczących niebezpiecznych substancji i ich przechowywania oraz oznakowania. Wyposażenie miejsca odbywania praktyk Zapoznanie się oraz omówienie zastosowania podstawowej aparatury i przyrządów wykorzystywanych w miejscu pracy. Nabycie umiejętności prawidłowej eksploatacji oraz konserwacji wykorzystywanych urządzeń. Omówienie systemu raportowania bieżących zamówień. Nauka utrzymania porządku w miejscu pracy. Zapoznanie ze sposobami postępowania z niebezpiecznymi odpadami. Zapoznanie z zasadami przygotowania stanowiska pracy 6
Nabycie umiejętności przygotowania stanowiska pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy. Nabycie umiejętności organizacji stanowiska pracy w sposób optymalny i dostosowany do charakteru wykonywanej pracy. Zapoznanie się z poszczególnymi procesami technologicznymi wytwarzania żywności. Udział podczas segregacji jakościowej produktów, przygotowanie ich do kolejnych etapów przetworzenia poprzez oczyszczanie, mycie następnie rozdrabnianie bądź podział na porcje. Prowadzenie procesów technologicznych według kolejności określonych w zlecanych parametrach. Przejście do etapów końcowych jaki będzie pakowanie bądź rozlewanie i oklejanie. Analiza toksykologiczna żywności Udział przy wyliczaniu dopuszczalnej zawartości substancji obcych w produktach spożywczych. Ocena ryzyka związanego z narażeniem na substancje obce poprzez żywność. Zapoznanie się z przyczyną powstawania zatruć oraz poznanie potencjalnych skutków zdrowotnych konsumpcji, skażonego produktu. Działania jakie mają na celu zniwelowanie poziomu skażenia danego produktu. Proces produkcyjny opakowań przeznaczonych dla branży spożywczej Obserwacja procesu produkcji opakowań przeznaczonych dla branży spożywczej z wykorzystaniem tworzyw termoplastycznych na przykładzie: polipropylen (PP), polietylen (PE), polistyren (PS) czy politereftalan etylenu (PET). Zapoznanie się z przepisami oraz normami obowiązującymi przy przetwarzaniu Polimerów. Poznanie procesu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Poszerzanie profesjonalnej wiedzy z zakresu chemii żywności Poznanie branżowych katalogów, informatorów i innych materiałów dostępnych w miejscu odbywania praktyki. Pogłębienie zdobytej dotychczas wiedzy z zakresu prawnych aspektów procesu produkcji i dystrybucji produktów spożywczych. Ugruntowanie myślenia o konieczności ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji i pogłębiania wiedzy specjalistycznej. Program opracowany przez Dział Praktyk i Doradztwa Personalnego Wyższej Szkoły Inżynierii i Zdrowia w Warszawie. 7