UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. PIASTÓW ŚLĄSKICH WE WROCŁAWIU Lek. med. Ali Akbar Hedayati starszy asystent Oddziału Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Szpitala Wojewódzkiego w Zielonej Górze Analiza wyników operacyjnego leczenia raka odbytnicy z uwzględnieniem czynnika czasu w okresie przedoperacyjnym Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny Promotor: Recenzenci: prof. dr hab. Andrzej Lewandowski Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego i Chirurgii Ogólnej UMW prof. dr hab. Wojciech Zegarski Kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Onkologicznej Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu dr hab. Marek Bębenek Ordynator I Oddziału Chirurgii Onkologicznej Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu Wrocław, 28 listopada 2014 r.
Curriculum Vitae Data urodzenia:02.06 1957 Miejsce urodzenia: Teheran-Iran WYKSZTAŁCENIE: 2010 Dyplom specjalisty z chirurgii onkologicznej 2001 Dyplom specjalisty II stopnia z chirurgii ogólnej. 1992 Dyplom specjalisty I stopnia z chirurgii ogólnej. 1988 Dyplom na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu PRZEBIEG PRACY ZAWODOWEJ: Od 1988 i obecnie Oddział Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Szpitala Wojewódzkiego w Zielonej Górze na stanowisku starszy asystent. SPIS PUBLIKACJI 1. J. Bandurski, E. Dunas, A. A. Hedayati, M. Tuszewski, M. Jesionowski. Niedrożność mechaniczna przewodu pokarmowego spowodowana wgłobieniem jelita cienkiego w zespole Peutz-Jeghersa Nowiny Lekarskie 1996,65,2,249-251. Pkt. MNiSW/KBN: 1.00 2. Ali Akbar Hedayati, Andrzej Lewandowski, Jędrzej Bandurski, Krystyna Markocka-Mączka.: Larg Intestine Cancer Epidemiology, Diagnosis, Treatment. W:Wellness in good health and sickness ; sci. ed. Krzysztof
Turowski; Lublin : NeuroCentrum, 2011;13-21 Pkt. MNiSW/KBN: 7.000 3. Ali Akbar Hedayati, Jędrzej Bandurski, Andrzej Lewandowski.: Bifocal metastasis of melanoma to the small intestine from an unknown primary with intestinal obstruction- case report. Współcz. Onkol. 2013.17.3;317-329. Pkt. MNiSW: 15, IF 0,211 Łączna liczba punktów MNiSW/KBN: 23, IF- 0, 211(liczba prac: 1) STRESZCZENIE Wstęp Rak jelita grubego jest jednym z najczęściej wstępujących nowotworów w krajach wysoko rozwiniętych. W Polsce zachorowalność na ten nowotwór zajmuje drugie miejsce w strukturze zachorowań na nowotwory, odpowiednio 11, 9% u mężczyzn i 10, 3% u kobiet. Liczba zachorowań w 2005 roku wyniosła ponad 7000 u mężczyzn i ponad 5000 u kobiet. Wskaźnik pięcioletniego przeżycia wynosi poniżej 50% W przypadku wczesnego wykrycia ten nowotwór w 90% jest uleczalny. Tak wysoki odsetek wyleczalności jest możliwy dzięki wprowadzaniu badań przesiewowych W materiale własnym zachorowalność na ten nowotwór częściej stwierdzono u mężczyzn w wieku 60-70 lat, u kobiet między 70-80 roku życia. Cel pracy Celem pracy jest analiza wyników leczenia raka odbytnicy w aspekcie: 1.Wpływu czynnika czasu na wyniki operacyjnego leczenia raka odbytnicy. 2.Oceny operacyjności nowotworu w zależności od czasu trwania choroby. 3.Analizy przyczyn opóźnień w leczeniu specjalistycznym. Materiały i metody Analizie poddano grupę 240 pacjentów z rozpoznaniem raka odbytnicy potwierdzonym badaniem histopatologicznym, operowanych w Oddziale Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Naczyń Szpitala Wojewódzkiego w Zielonej
Górze w latach 1997-2006. Dane zebrano i analizowano z dwóch źródeł: na podstawie przeprowadzonej ankiety i przeglądu dokumentacji medycznej uzyskanej z historii chorób znajdujących się w archiwum szpitalnym. Na wykorzystanie danych z archiwum uzyskano zgodę Dyrektora szpitala. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej, oraz oceniono stopień wpływu badanych parametrów na wyniki leczenia. Chorzy, którzy odpowiedzieli na ankietę wyrazili zgodę na udział w niej. Na wykonanie badań uzyskano zgodę Komisji Bioetycznej przy Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu Nr KB- 185/2014. W minionym okresie według dostępnej dokumentacji 240 chorych z ustalonym rozpoznaniem raka odbytnicy zostało poddanych leczeniu operacyjnemu. Do wszystkich wysłano zaproszenie na rozmowę. Materiał zawarty w tej pracy uzyskano z rozmowy bezpośredniej z chorymi w liczbie 29, którzy zgłosili się na rozmowę. Informacje o pozostałych 211chorych, którzy na zaproszenie nie odpowiedzieli uzyskano z historii chorób z archiwum szpitala w Zielonej Górze. Wyniki: W wyniku analizy zgromadzonych danych ustalono trzy okresy, które mają wpływ na wyniki leczenia raka odbytnicy. Pierwszy okres to jest czas od początku objawów chorobowych zauważonych przez chorych do czasu zgłoszenia do lekarza. Drugi okres to jest czas próby leczenia chorych i przeprowadzenie badań diagnostycznych przez lekarzy pierwszego kontaktu. Trzeci okres to jest czas od potwierdzenia raka i rozpoczęcia leczenia specjalistycznego. Po przeanalizowaniu dostępnej dokumentacji stwierdzono, że średni czas od pierwszych objawów choroby do momentu zgłoszenia się do lekarza trwał średnio 8 miesięcy. Drugi okres to jest czas próby leczenia i wykonania badań diagnostycznych przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej trwał średnio 3, 7 miesiąca. Trzeci okres to jest czas od ustalenia rozpoznania do leczenia operacyjnego średnio jeden miesiąc. U chorych na podstawie badania histopatologicznego najczęściej stwierdzono gruczolakoraka o wysokim stopniu zróżnicowania. Najczęstszą
lokalizację guza stwierdzono w dolnym odcinku odbytnicy to jest do 6 cm od brzegu odbytu. Na podstawie dostępnej dokumentacji ustalono, że część chorych miało leczenie adiuwantowe w postaci radioterapii krótko terminowej i radiochemioterapii długoterminowej. Stopień zaawansowania raka materiału pooperacyjnego ustalono według klasyfikacji Astlera-Collera i w skali TNM. Według tej klasyfikacji najczęściej stwierdzono stopień B1,2 i na drugim miejscu C1,2. W przedstawionej analizie stwierdzono, że najczęściej wykonywanymi operacjami było przednie i przednie niskie odjęcie odbytnicy. Na drugim miejscu brzuszno-kroczowa amputacja odbytnicy. Wnioski. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że: 1. Średni czas trwania objawów choroby występujący u chorych niezależnie od płci i wieku trwał około 8 miesięcy i był dłuższy niż podawany w piśmiennictwie. 2. Nie stwierdzono bezpośredniego wpływu czynnika czasu na operacyjność guza i wykonanie zabiegu z założenia radykalnego. 3. Najczęstszą przyczyną opóźnień w leczeniu raka odbytnicy w badanej populacji było przede wszystkim: brak świadomości, wiedzy i lekceważenie objawów przez chorych, oraz próby leczenia objawów bez przeprowadzenia diagnostyki przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.