Szkolenie I URZĄDZENIA CYFROWE CEL GŁÓWNY Celem głównym szkolenia jest zapoznanie uczestników z urządzeniami cyfrowymi. Przygotowanie uczestników do korzystania z komputera, smartfona i tableta poprzez naukę obsługi klawiatury, myszki i ekranu. Pokazanie zastosowania wyszukiwarek internetowych w zdobywaniu potrzebnych wiadomości. Cele dotyczące wiedzy Cele dotyczące umiejętności Cele dotyczące postaw CELE SZCZEGÓŁOWE Zdobycie wiedzy dotyczącej zastosowania urządzeń cyfrowych w życiu codziennym. Poznanie podstawowych funkcji i obsługi komputera, tableta, smartfona. Zdobycie wiedzy w zakresie wyszukiwania informacji za pomocą wyszukiwarek internetowych. Podniesienie poziomu umiejętności w zakresie obsługi urządzeń cyfrowych. Zdobycie kompetencji w zakresie pozyskiwania informacji z Internetu. Uzyskanie otwartości na korzystanie z urządzeń cyfrowych. Odkrycie własnych możliwości w zakresie obsługi komputera, tableta i smartfona. Przełamanie barier w zakresie wykorzystywania informacji zdobytych w Internecie w życiu codziennym. Zmiana przekonań dotyczących wykorzystywania urządzeń cyfrowych przez osoby 65+. Zdobywane kompetencje cyfrowe w trakcie zajęć Informatyczne Informacyjne Funkcjonalne Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 1
Rysunek 1: Ramowy katalog kompetencji cyfrowych, zespół autorski dr Justyna Jasiewicz dr hab., prof. SWPS Mirosław Filiciak dr Anna Mierzecka Kamil Śliwowski Andrzej Klimczuk dr hab. Małgorzata Kisilowska dr Alek Tarkowski Jacek Zadrożny https://cppc.gov.pl/wp-content/uploads/zal.-13-ramowy_katalog_kompetencji_cyfrowych.pdf Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 2
Forma realizacji zajęć Zajęcia prowadzone będą w formie tradycyjnych spotkań i realizacji szkolenia wykorzystujących elementy mini wykładu, warsztatów, dyskusji, ćwiczeń praktycznych i rozwiązywania konkretnych problemów w formie zadań sytuacyjnych (case studies) dla uczestników. Uczestnicy szkolenia otrzymają autorskie materiały szkoleniowe oraz prezentacje multimedialne, które będą także umieszczone na portalu edukacyjnym projektu. Metody dydaktyczne wykorzystane w czasie realizacji zajęć Zajęcia będą prowadzone z zastosowaniem nowoczesnych metod i techniki nauczania osób dorosłych. Nacisk kładziony będzie na stworzenie pozytywnego środowiska uczenia się. Poczucie bezpieczeństwa, ciekawość tematu oraz zadowolenie, optymalizują proces uczenia się dorosłych. Zajęcia będą opierać się o metody aktywizacyjne uczestników szkoleń tj. pracę indywidualną oraz grupową. Główną metodą zastosowaną podczas szkolenia będzie metoda projektowa. Metoda projektowa - jest metodą rozwoju bazującą na aktywności seniorów jako uczestników szkolenia poprzez wykorzystanie nowo nabytej wiedzy w praktyce i dzielenie się wiedzą oraz doświadczeniem z innymi. Metoda projektowa bazuje na uczeniu się przez działanie, bezpośrednie doświadczanie, uczy pracy zespołowej i pobudza do myślenia. Trenerzy będą stosowali powtórzenia treści zadań, będą dzielili materiał na jednorazowe porcje materiału i stosowali częstsze przerwy między jednostkami lekcyjnymi. Materiał przekazywany na szkoleniach będzie ustrukturyzowany i powiązany logicznie. Trenerzy będą stosować zasady uczenia się osób dorosłych: od łatwego do trudnego, od prostego do złożonego, od ogółu do szczegółów, od znanego do nieznanego i od przykładów do abstrakcji. Ponadto trenerzy będą podawać nowe treści, zasady, procedury, porównując je i wiązać z doświadczeniami uczących się. Po omówieniu treści w formie krótkich 15-20 minutowych wykładów, będą odbywać się ćwiczenia zastosowania nowej wiedzy w praktyce. Trenerzy będą wykorzystywać nauczanie poszukujące, dyskusje, grupy problemowe, dyskursy i gry dydaktyczne, w celu aktywizacji grup szkoleniowych. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 3
Metodyka nauczania osób z niepełnosprawnościami: Główne zasady pracy: 1) Zasada akceptacji i życzliwości; 2) Zasada indywidualizacji; 3) Zasada motywacji działania; 4) Zasada dostosowania zadań do jego potrzeb, zainteresowań i możliwości psychofizycznych; 5) Zasada wszechstronnej aktywizacji (uwzględnianie aktualnie preferowanych zdolności); 6) Zasada atrakcyjności życia w grupie (obrzędowość, zwyczaje, symbolika); 7) Zasada stopniowania trudności zadań; 8) Zasada higieny i bezpieczeństwa społecznego; 9) Zasada kształtowania pozytywnych stosunków koleżeńskich; 10) Zasada wzmocnień pozytywnych. Metody pracy: A. Metody oparte na działalności praktycznej (np.: sprawności manualne); B. Metody oglądowe oparte na obserwacji, pomiarze i pokazie (np.: tablice, filmy, plansze, zdjęcia); C. Metody oparte na słowie (opowiadanie, opis, dyskusje, praca z książką i inne); D. Metody aktywizujące(np.: burza mózgów, tangramy, gry i inne). Potrzebne materiały: Sprzęt laptopy z wyposażeniem, tablet, smartfon dla każdego uczestnika; Rzutnik, przedłużacz; Dostęp do Internetu; Ćwiczenia na dysku przenośnym lub zainstalowane aplikacje na sprzęcie każdego uczestnika; Wydruki dla każdego uczestnika zgodnie z załącznikami; Przestrzeń na sali, do pracy indywidualnej. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 4
Historia budująca motywację do aktywnego włączenia się do warsztatu (5 minuty) Przypowieść o celu w życiu... - Mistrzu, - zapytał uczeń - dlaczego ciągle napotykam przeszkody w drodze do celu, które sprowadzają mnie na manowce i każą pochylać głowę nad własnymi słabościami. - To, co nazywasz przeszkodami, - odpowiedział mistrz - to, w istocie, część twojego celu. Przestań z tym walczyć. Po prostu pomyśl o tym i weź pod uwagę, gdy wybierasz drogę. Wyobraź sobie, że strzelasz z łuku. Tarcza jest daleko i nie możesz jej zobaczyć, ponieważ jest gęsta mgła. Czy będziesz walczył z mgłą? Nie, będziesz czekał, aż przyjdzie wiatr i rozwieje mgłę. Teraz już widzisz tarczę, ale wiatr znosi twoje strzały. Czy walczysz z wiatrem? Nie, określasz kierunek wiatru i korygujesz ustawienie łuku, wypuszczając strzałę pod innym kątem. Twój łuk jest ciężki i oporny. Czy walczysz z łukiem? Nie, ćwiczysz swoje mięśnie i coraz mocniej naciągasz cięciwę.- Ale przecież są ludzie, którzy mają lekki, giętki łuk, a gdy strzelają pogoda jest piękna i bezwietrzna, - powiedział oburzony uczeń. Dlaczego tylko moje działania napotykają tyle przeszkód? Czy wszechświat sprzysiągł się przeciwko mnie?- Nigdy nie patrz na innych, - uśmiechnął się mistrz. Każdy ma swój łuk, swoją tarczę i swój własny czas, by wypuścić strzałę. Jedni czynią swoim celem trafienie w środek tarczy, inni możliwość nauczenia się łucznictwa. Mistrz pochylił się do ucznia i dodał: - Powierzę ci jeszcze jedną straszną tajemnicę, mój chłopcze. Mgła nie spowija ziemi po to, by przeszkodzić twojemu strzelaniu z łuku. Wiatr nie wieje po to, by zmienić kierunek twojej strzały. Twardy łuk nie został zrobiony po to, byś zdał sobie sprawę ze swoich słabości. To wszystko dzieje się niezależnie od ciebie i twoich zamiarów. To twoja decyzja, by w takich warunkach precyzyjnie trafić do tarczy. Przestań, więc skarżyć się z powodu trudności i albo zacznij strzelać, albo okiełznaj swoją dumę i wybierz sobie lżejszy cel. Źródło: autor nieznany Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 5
Co będzie tematem głównym? Komputer, tablet, smartfon to nic strasznego (5 minut) Instrukcja dla prowadzącego: W pierwszych słowach należy zachęcić uczestników szkolenia do aktywnego uczestnictwa w zajęciach poprzez: zadawanie pytań, odważne używanie sprzętu oraz wykonywanie wszystkich ćwiczeń, nawet wtedy, gdy nie wychodzi. Prowadzący na tym etapie powinien opowiedzieć uczestnikom o historii komputeryzacji w Polsce. Należy wykorzystać poniższy schemat wprowadzenia na podstawie informacji zawartych na stronach internetowych zgodnie z załączonymi linkami. Warto zapoznać się również z materiałami dla uczestników i w trakcie zajęć zachęcać do korzystania z nich. Schemat wprowadzenia: 1. Kiedy powstał pierwszy komputer; http://www.benchmark.pl/aktualnosci/historia-rozwoju-komputerow-i-laptopow-1946-2016.html 2. Do czego był wykorzystywany; https://pl.wikibooks.org/wiki/komputer_w_praktyce/do_czego_przyda_nam_si%c4%99_kom puter 3. Wielkość, ciężar; https://tech.wp.pl/nie-tylko-rozmiar-ale-i-waga-laptopy-waza-nawet-mniej-niz-kilogram- 6235398732191873a 4. Jak ewaluował do obecnego wyglądu; https://www.spidersweb.pl/2014/08/najnowsza-historia-laptopow.html 5. Ludzie komputeryzacji. https://historia.org.pl/2013/11/03/historia-informatyki-najwazniejsze-nazwiska/ Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 6
Ćwiczenie 1. Co musze wiedzieć o budowie komputera? (10 minut) Instrukcja dla prowadzącego: Na przygotowanej prezentacji trener pokazuje i omawia podstawowe elementy komputera: monitor, klawiaturę, myszkę oraz omawia najważniejsze klawisze. Prezentuje spacje, delete, beckspace, itp. (materiały uczestników str. 5); uczestnicy wykorzystują materiały szkoleniowe strona 9. Trener zachęca uczestników do odszukania poszczególnych klawiszy, funkcji na laptopach, zadawania pytań. Trener po zakończeniu prezentacji powinien przejść pomiędzy uczestnikami i zweryfikować zrozumienie tematu. Można podejść do każdego i poprosić aby pokazali po jednym przedstawionym elemencie. (Taka forma pracy zwiększy zaangażowanie uczestników, otwartość do przyjmowania wsparcia od trenera i innych uczestników, buduje integrację grupy). Omówienie ćwiczenia: 1. Co było nowego? 2. Co sprawiło największą trudność? 3. Która nazwa utkwiła im w pamięci? Ćwiczenie 2. Z myszką za Pan Brat? (50 minut) Instrukcja dla prowadzącego: Trener wgrywa każdemu uczestnikowi program, na którym uczestnicy będą ćwiczyć swoje umiejętności z obsługi myszki. Program składa się z 5 planszy, każda rozwija inne umiejętności obsługi muszki i jej wykorzystanie w obsłudze komputera. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 7
1 plansza Twoim zadaniem jest kliknięcie na wszystkie czerwone prostokąty, przy pomocy lewego przycisku myszy w jak najkrótszym czasie, tak aby wszystkie prostokąty zmieniły kolor na zielony. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 8
2 plansza W tym zadaniu prostokąt będzie pojawiał się w dowolnym miejscu w oknie. Kliknij go, aby znikną i pojawił się ponownie w dowolnym miejscu. Ćwiczenie zakończy się po 40 poprawnych kliknięciach w prostokąt. 3 plansza W tym zadaniu prostokąt będzie pojawiał się oraz poruszał po całym oknie. Kliknij tak, aby zniknął i pojawił się ponownie w dowolnym innym miejscu. Ćwiczenie zakończy się po 40 poprawnych kliknięciach prostokąt. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 9
4 plansza Twoim zadaniem jest podwójne kliknięcie na wszystkie czerwone prostokąty, przy pomocy lewego przycisku myszy w jak najkrótszym czasie, tak, aby wszystkie prostokąty zmieniły kolor na zielony. 5 plansza Twoim zadaniem jest przeciągnięcie tekstu do pomarańczej ramki znajdującej się po lewej stronie okna, za pomocą wciśnięcia oraz przytrzymania lewego przycisku myszy. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 10
Ćwiczenie 3. Pisanie prostego tekstu. (30 minut) Instrukcja dla prowadzącego: uruchomić uczestnikom program Word oraz wyświetla treść o nazwie Kolorowe jarmarki (tekst piosenki Maryli Rodowicz). Bo najbardziej mi żal: Kolorowych jarmarków, blaszanych zegarków Pierzastych kogucików, baloników na druciku / 2 RAZY Motyli drewnianych, koników bujanych Cukrowej waty i z piernika chaty. Zadaniem uczestników jest przepisanie tekstu próbując wykorzystać klawisze: spacji, enter, shift, alt, capclock. Postaraj się pomóc uczestnikom w zapamiętaniu tych klawisz wykorzystaj wcześniej kartę w materiałach uczestników. Powyższy tekst należy przepisać na tablecie, w notatniku przy użyciu klawiatury dotykowej. Można również dla bardziej zaawansowanych uczestników poprosić o przesłanie powyższego tekstu w postaci SMS-a. Wprowadzenie: Wygrzebiemy, wyszperamy i wiemy Śmietnik XXI wieku. (10 minut) Instrukcja dla prowadzącego: Należy zrobić wprowadzenie do ćwiczenia wg schematu. wprowadzenia na podstawie informacji zawartych na stronach internetowych zgodnie z załączonymi linkami. Schemat wprowadzenia: 1. Czym jest Internet; https://www.junior.agh.edu.pl/odkrywamy-swiat-nauki-i-techniki/rozmowy-z-dziecmi-oswiecie-nowoczesnych-technologii/co-to-jest-internet-i-skad-wlasciwie-sie-wzial/ http://www.fokus.tv/news/czym-sie-rozni-internet-od-internetow/10423 dla bardziej zainteresowanych Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 11
http://otworzksiazke.pl/images/ksiazki/internet_jako_dobro_wspolne/internet_jako_dobro_ws polne.pdf 2. Jak działa Internet; https://tutorial.djangogirls.org/pl/how_the_internet_works/ 3. Wyszukiwarki internetowe; http://www.benchmark.pl/testy_i_recenzje/przegladarki-internetowe-firefox-opera-chromeie9-safari-porownanie.html 4. Zagrożenia wynikające z wyszukiwania informacji http://ohme.pl/macierzynstwo/internet-zrodlem-wiedzy-wspolczesnego-mlodego-czlowiekaaspekty-pozytywne-i-negatywne/ Ćwiczenie 4. Wyszukiwanie za pomocą przeglądarki internetowej. (45 minut) Instrukcja dla prowadzącego: Poproś uczestników, aby zastanowili się, jakie informacje chcieliby znaleźć w Internecie powiedź uczestnikom, w jaki sposób budować zapytania do wyszukiwarek. Następnie poinstruuj uczestników jak maja odnaleźć na pulpicie okno wyszukiwarki internetowej. Po otwarciu przeglądarki niech każdy wpisze wybraną frazę. Poproś o otwarcie pierwszego linku. Daj uczestnikom klika chwil na zapoznanie się z informacjami. Następnie pokaż jak działają klawisze lub < > i poproś, aby wrócili do wyszukiwarki. Następnie poproś, aby otworzyli 4-ty link i sprawdzili zawarte tam informacje. Następnie poproś o powrót do strony głównej wyszukiwarki i pokaż uczestnikom jak przejść na kolejną stronę. Po tym wprowadzeniu, zachęć uczestników, aby wyszukali dla Ciebie informacji np. o: Dla pań: Ciasto drożdżowe z jagodami; Jak wybawić plamy po długopisie; Jak często podlewać storczyki; Dla panów: Hodowla pieczarek w piwnicy; Samochód roku 2018; Przygotowanie ścian pod malowanie; Analogicznie poproś uczestników o wykonanie tych samych czynności na tablecie i smartfonach. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 12
Podsumowanie. (10 minut) Instrukcja dla trenera: Rozmowa z uczestnikami na temat zajęć. Co im się podobało? Czego było za mało a czego za dużo? Czego nowego się nauczyłeś? Z czego skorzystasz już jutro? Ile nowych kontaktów zawarłeś? Trener zachęca do korzystania z narzędzi cyfrowych oraz zachęca uczestników do wspólnej wymiany informacji za pomocą SMS-ów. Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich 13
MANUAL TRENERSKI I WARSZTAT (URZADZENIA CYFROWE) Min 30 minut przed szkoleniem Sesja I wprowadzająca Czas Przebieg Materiały pomocnicze Na potrzeby tego warsztatu należy odpowiednio ustawić sale szkoleniową Układ podkowy 10 min Powitanie, wznowienie kontraktu. Podanie ram czasowych: zajęcia szkoleniowe i przerwy. Laptop dla każdego uczestnika Smartfon dla każdego uczestnika Tablet dla każdego uczestnika Przedłużacze, Materiały dla uczestników Rzutnik, Internet Karteczki samoprzylepne do wpisania imion (za zgodą uczestników) Flamastry 10 min (20min) Historia Tekst w materiałach dla trenera Sesja II właściwa Czas Przebieg Materiały pomocnicze 10 min (30 min) Komputer, tablet, smartfon to nic strasznego Mini wykład 15 min (45 min) Co muszę wiedzieć o budowie komputera Prezentacja Materiały uczestników str. 9 40 min (85 min) Z myszką za Pan Brat? Komputery myszki i zainstalowany program 30 min (115 min) Pisanie prostego tekstu Word / notatnik, Tablety, Smartfon 10 min (125 min) Wygrzebiemy, wyszperamy i wiemy jednym słowem Mini wykład Śmietnik XXI wieku 45 min (170 min) Wyszukiwanie za pomocą przeglądarki internetowej Laptop, Tablet, smartfon Sesja III Podsumowująca Czas Przebieg Materiały pomocnicze 10 min(180 min) Rozmowa z uczestnikami na temat zajęć Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich